Johann Reuchlins Briefwechsel

발행: 1875년

분량: 382페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

171쪽

longe propuleris L Scriptum nempe est: vir sapiens sortis est Et iterum: ἡcorona dignitatis senectus quam in viis justiciae reperietur' Hanc quia tibi optamus, iccirco hoc scribimus. Tuum itaque erit, Si te et Christi parvulos amas, agere, ut intelligamus Sic secisse, quod etiam et nunc petimus per horum latorem, per tua scripta, an lacturus sis posse praescire. Vale ex Colonia, facultatis theologiae sub sigillo. Die ultima mensis Februarii. Anno Domini ε 1512.

Gedruckt: 1 -J. v. e. rii bis riti 2 Bulaeus l. l. tom. VI p. 57. 58 3 α Majus l. l. p. 336 bis 338.

CXLIII.

Jonimes Retiolit in Phorcoiisis LL. doctor ad facultatem theologicam Coloiliensem S. d. p. 4

Sperabam non intemperanter, excellentissimi doctores, totot tam humilibus meis supplicationibus nuper epistolae meae ad vos perlatae insertis, a vestra, non humanitate solum, quae abs quolibet homine homini debetur cuicunque, verum etiam fraterna charitate quam majestas evangelica nobis Christianis edicti loco proposuit, tandem aliquando impetrare potuisse, ut ego ille qui declaratione mea doctissimis viris satisfecerim, caeteris plurium etiam universitatum saltem vobis quoque satiandis jam et necdum sui scribitis) satiatis, qua Serie, quo modo, qua larma scribendum sit per vos fierem cortior. Si enim esset spiritus Danielis duplex in me, non ego cuilibet sua somnia et expositiones narrem. Sed quia nescio, quo malo meo lato id quod a vobis haud iniquo petebam consecutus non sim nam commeritis meis nihil sinistri ascribendum censeo, qui neque de vobis generatim, neque de vestrum quolibet singillatim ' data opera et ex proposito male meritus sum) Sed adverso inquam successu meo contigit, ut neque characterem, neque typum tractandi ab insigni collegio vestro precibus ' obtinuerim, experiar nihilominus ' virium

I Perpuleris 2. 2 Vir sapiensi spriicho 24, 5. 3 Coronai spriicliel 6, 3 l. 4 Domini ausgelassen 2. 5 Ohne aulachrist 2. 6 Sigil- lutim 2. 7 Precibus avsgelassen 2. 8 Nilontinus 2.

172쪽

mearum imbecillitatem et laicus sacra librabo quod boni iconsulatis Obsecro. Nam ut complaceam venerando coetui vestro et exacerbatos, si qui sint, reconciliem et nutantibus porrigam manum, et gladium non sinam in vulnere, statui mecum, ad quod antea paratus eram, ut per epistolam vobis patefeci, ex sola Dei et proximi dilectione ac bono gelo nostrae religionis declarationes etiam in lingua vernacula et Vulgari sermone ad proximas nundinas Francosordienses omnibus exhibere, vetores extendendo, et ubi opus fuerit jungendo novas, quod pusillis praebebit ansam β standi et insidiosis atque malevolis auferet calumniandi occasionem, ne vel mortuo leoni barbam vellant vel cum vivo digladientur, in majus vulgi scandalum et evangelicae pacis laesionem. Quod autem petitis, ut libelli, si qui mei adhuc extent aut denuo impressi, curem ne Vendantur, primum Scitote, nullos esso denuo impressos; deinde meos nunquam fuisse, sed impressorum, a quibus duodenos aere proprio mercatus sum ut amicis donarem. Quapropter hac in parte mihi non erit possibile, vestro voto morem gerere. Itaque dignemini haud ε moleste serre, si quod omnino excedit lacultates meas, vobis non praestem quibus prosecto cuperem cuncta gratificari. Foeliciter valete, celeberrimi doctores et patres mei, quibus vehementer opto et desyderio desydero, me tandem aliquando in nomine Jesu Christi et in osculo pacis gratum soro et acceptum. Stutgardiae 5 Id. Martias Anno 1512. Gedruckt: 1 - J. v. e. r. iiih 4'; 2 m Maius l. l. p. 340 Sq.

CXLIV.

Johannes Betichli11 Pliorceiisis LL. doctor L Cuni ad oKollin do Ulma, theologiae professori, ordinis Praedi

catorum, Colonito S. d. p. 'Facit summa fides quam tibi habeo amicus amico, ut etiam dehortantibus aliis penes nos, tua tamen consilia sequar

I Bono 2. 2 Francosurienses 2. 3 Ansami causam 2. 4 Haudi non 2. b Vobis praestum minime 2. 6 0hno aulachrist 2

173쪽

st sic omnia constitui mihi agenda, ut tu admones. Traci tutum laciam declarationum mearum in lingua germanica nobis vernacula, ut ex prioribus tuis literis tibi placere conjicio. Expectavi hactenus ivsormationem doctorum, contubernalium tuorum, licet frustra. Et nunc pro tua quoque Voluntate, quamquam tempus admodum breve est, tamen noctes insomnes ducam, eo quod dies mihi consumendi necessario

jam sint in reipublicae negociis secularibus, ita ut vix queam prae laboribus hiare. Sed tamen propter Christum, spretis

omnibus aliis, operabor.

Quod te in tantum, sicut scribis, pro me obtulisti, ut promissionibus de me tuis inquisitor acquieverit nec ad cremandum libellum aut ad mei vocationem ab aliquo praecipitatum suerit, certe utrique parti utiliter gessisti negocium.

Nam revera, egregie doctor, anime mi, tuo cordi ex meo corde hoc Secretum revelo, ita me peritissimorum consilio osse fundatum, ita validorum ope Suffultum, ut majus Rdversariis detrimentum et rerum et famae surgeret, quam mihi, si quid temere contra me molirentur. Nec jura pertimeseo,

sed injuriam, stante declaratione mea in latino edita. Quare tam tui illi, quam ego ipse meritas tibi gratias agamus recte licebit, utrisque enim profuisti. Crede mihi, non sum destitutus potentissimorum auxiliis. Sed tamen pro modestia naturae meae cupio pacem plus quam gentium et nationum bolla vel diffidationes. Et malo esse in bona amicitia tui collegii hominum eruditissimorum cum quibus posthac futura sit mihi docta et suavis conversatio et amica fraternitas, quam litibus dare operam. Facile rixa oritur, sed difficiles habet exitus, hoc non tantum ego, sed etiam Vos cogitaredobetiS. Quod nisi esses alter ego, haec ad te non Scriberem. Nam quem motum cieret in militaribus tam nobilibus quam plebaeis 2 etiam istis detoricatis tunicis, et cicatricosis Velitibus, si Demosthenes aliquis coram exponeret, ac rhetorice

declamitaret hujus negocii principium, medium et finem, quibus fuerit Christus, quibus fuerit fiscus. Deinde meam tam

I Aequierit 2.

174쪽

simplicem innocentiam, qui sum traditus, sum venditus, non commonituS, non praevisus; cujus consilium principi offerendum est publicatum antequam oblatum. Eum traditorem sediciosum, et notorie insamem calumniatorem, qui, cum Sit Judaeus baptizatus, et laicus conjugatus contra me Christi num hominem lamose praedicavit, coadunata congregatione fidelium Francosordiae contemptis ecclesiae mandatis et constitutionibus, cum suspitione reditus ad vomitum vos nutritis fovetis et laudatis, qui emunctos et emungendos grandi pecunia Judaeos in ista tam favorabili causa scriptis notavit Putasne piarum aurium non fuerit offensivum, quod me iuverbulis quibusdam capere conaris et detestanda Opera non abomineris 3 - Accederent item post manum validum poetae et historici, quorum h0o tempore magna copia Vivit, qui me praeceptorem quondam Suum, ut par eSt, venerantur, qui tantam iniquitatem adversariorum perpetuae traderent memoriae et innocenter passum me describerent cum aetherna gymnasii vestri ignominia. Lege Minoem Platonis et invenies vera me dicere. Igitur noli esse justus nimis, nedem caelum tuearis, terram amittas. Thales Milesius caelum aspexit et in foveam cecidit. Filii Israol Sabbathum dei custodierunt et bello perierunt Habet justicia gradus suos. Hunc versiculum puer didici: Glimpfius est pluris quam tota scientia Juris. Vale talicitur, ad pacem pronior quam ad Superbas contentiones, quarum autores multis saepe innocentibus sunt caedis occasio. Stul-gardiae 5 Id. Martias. An. 1512. Gedruckt: 1 - J. v. e. r 4b s'; 2 m Majus l. l. p. 341 bis343.

CXLV.

175쪽

Androas Stiborius L Joachim Vadian, Johann Cuspinian mil

anno 1512. Gedruckt: 1 - C. v. e. h 3; 2 m J. V. e. th; 3 C. v. e. II sol. 63; 4 m Boching, suppl. II, p. 706 fg.

Joachimus Vadianus p uti Peuchliri.

lobi R. A augenspiegel. Es Ware Deilich haum nothig ge-Wesen, einem gelausten juden gegentiber so aussilirlicii gureden, aber die be deuiung der sache vertangte ein geWich-tiges Wort. Besasse er ein protokoli der R.schen streiυ Sache, So Wiirde er darunter schreiben: Et ego Vadianus literarum iii gymnasio Viennensi adstipulator Capnionis causam probo effero et victricem judico manu propria. R., ais Jovis per secretissima mysteria inter Germanos interpres,

κοgen, st. Iblb ala domherr gu St. Stephan. Uber Vad. und Cusp. s. unten. 2 Uber Joachim voti Nait avs St. Gallen 1484 bis Ib5l vgl. Presset: d. V. Elbor id l86l und noujahrsblati des hist. ver. gu St. Gallen I 873. 3 Jovisinaclidem Reuehi in in seiner defensio den Ortuiti Gratius Wogun seines alis drucks Jovis alma mater hari angegri fren und gesngi halto, mit dupiterkonne man eher den teusel begeichnen ais Golt, halto Hochstraten π0hi rediit apologia secunda, vorrede bei Boching Hultent opera VI p. 432ὶ mithegiel, ung aus unsero stelle tu sagen: ex his verbis Capnion ipse, et b0qSedundum propriam suam expositionem, interpres erit diaboli

176쪽

Werde mit philosophischor initio die schmahungen der seindeertragen; sie aber Worden durch thro schanditiat thrennamen stir dio gukunst bohanni maclion. Viennae Pannoniae, nonis Aprilibus an. 1512.

salutem. Eruditionem tuam atque doctrinam, doctissime Capnion, tam in omni dudum Europa decantatam ita amplector atque eXOSculor, ut non possim non commisereri jam incipienti tuae senectuti quae frustra a sciolis tentatur, sed tu fac virum te exhibeas et μετεωριαv καὶ αἶλεφια, τωv μωρωv facias nihili. Forte Climactericus tuus cum nullum possit aut corporis aut sortunae dispendium tibi afferre, tam se conatur jacturam adducere. Sed te quoque finge deum. Habes graecas, habes latinas consolationes multiformes, si te jam hebraeorum piget, animum non dejicias. Sed tu sorte mihi noctua Athenas dices quod sacile quidem sero. Nam ita sum totus immersus Coss. Romanis quos a primis Iunio et Bruto ad Theodorici usque tempora deduxi ex Cassiodoro snam imperatores Omneis et Romanos et Graecos et Germanos et Thurcos jam dudum adornatos mea lucubratione exaravi), ut sim noctua habetior. Tu vero ' pro amore meo immo nostrae Germaniae id operae

177쪽

Cuspiniano praestes: audio in Rheno, sive sit Spirae seu Wodi maciae, adhuc extare integrum Ammiani Marcellini opus qui sub Juliano vixit. Id diligenter inquiras, ut me certiorem reddas, pro quo vicissim a me quicquid possum exigas. Valeraptim et cursim. Ex Vienna Pannoniae sexta Aprilis 1512.

CXLVIII.

Joannos Reiichi in Cuspiniano Suo salutem. Cuspiniane, doctissimorum ornatissime, jam es enim tam brevi apud me optimi cujusque locum amici consequutus, ut mihi viduas ex ordiendo nulla egere praefatione alia quam te ut hoc alloquar quo licuit Homerico Agamemoni prudentem illum Nestorem. Opto tui similes mihi consultos sore denos

Nam recte tu qui me admones, stultorum elationem et invidentiam nihilo secure. Et in sententiam ego tuam istis eo meis pedibus et nullius consilium anteponam tuo. Cavendum maxime tamen suit non modo injuriam injuria ne repellerem dignus ab indigno illatam. Verum etiam ne infamiae Suspicionem ullam admitterem quod utrumque curavi diligenter, tantummodo innocentiam tutatus meam. Quare omni humanitate praestans Cuspiniane, perbenigniter velim sic judices affectionem istam erga me tuam, quod τιμ. Ορ0υμ.SVως Senectam sis meam commiseratus, ut Verae amicitiae testimonium vehementer a me probari. Est id quidem hominis praecipuum bonum, ut abhorreat ab injuria quam ego bestias quandoque vidi odiSSe. Fitque merito ut ejus benevolentiae causa gratiam tibi habeam non intermorituram. Tametsi commiseratione non erat opus quae mi8eris debetur, non autem beatis. Ego vero

178쪽

me beatum existimavi, etiam oraculo veritatis, quod malum de me dixerunt mentientes. Nam multa generose serendum est bono viro qui se mavult vixisse quam spirasse. Unde quod mihi malum scribis Climactericum esse minatum, id ego in partem stelicitatis repono, nec illum famae jacturam volo, sed gloriae perpetuitatem praesagire. Quando enim incendiariorum contra me samosa machinatio coepit sciro licet. Anno aetatis meae quinquagesimo quinto tunc praesto aderat Climacterici h a natali meo qui suit Christi 1455 in annum 1510 revolutio ejusmodi, cujus figuram, quia philosophum te persectum et non trivialem agnosco, hic tibi ascripsi. Ubi

conspicies Saturnum septem sortitudines, Martem octo habere, sed Jovem qui Zeduli hebraice nominatur id est justus, minorem iis esse ac ternis solum viribus pollere. Audi nunc Hierophantas et praesagiorum vates Bonatus de revolutionibus: cum Saturnus, ait, in tertia domo suerit inventus, significatrixas et discordias venturas plus solito. Firmicus ita: Mars in quarto loco faciet eos sine gratia praestare quod dederint. Nam quicunque aliquid ab ipsis suerit consequutus, ingratus illis semper existit. Deinde si Mars fuerit in Scorpiono quicumque eum sic habuerint homines erunt qui omnibus laciis inimicis suis dominentur, erunt quoque alti nominis optimaeque famae'. Quod hic Cuspiniane cernis, cum ante caetera Mars gaudeat Scorpione. De Jove autem Bonatus: ἡ quod si in quinto habitet, fientes honestae quae merentur laudem'. Et Firmicus quoque: ἡJupitur in quinto magna sculicitatum agmenta decernit'. Habes ex adytis responsa quibus arbitror in nostra causa, cum videas figuram coeli, nihil esse verius. Adde post naturae motus, etiam morum conditionem et vi

tutum quantuluscumque sim, jam enim familiariter tecum loquor, jungeque innocentiam meam, sic facile judicabis viro

179쪽

hono nihil mali accidero posse, neque viventi neque defuncto. Ita Socrates qui nec Aristophanis illusiono, nec Anyti proditione, nec Meliti accusatione, nec judicum peremptione postremo nec invidorum omnium conflata calumnia absorptus, sed multo magis sua morte immortalis factus est sic ait:

graeca quoque legere et intelligere sentio, ut ex tuis amoenissimis literis accepi. Vivit igitur in aeternum Socrates et triumphat cum gloria, quando adversariorum suorum memoria vel extincta est landitus vel scintillat in cinere cum ignominia. Quare ut non sinerem te in tuis propter me in molostiis diutius torqueri istis meis sui multi quanquam non recte putant) incommodis exposui tibi quid sontirem de invidorum iniquo in me studio et execrabili adversus famam meam consilio in perniciem veritatis inito, quo improbitatem suam posteris inciderunt Buxo perpetue memorandam. Non enim ea detractorum immanitas et tanti sceleris sui crudelitas me qui probabiliter vera scripsi et honesta consului, sed seipsos tandem laedent qui male perverterunt. Ego vero beatus futurus sum quem persequuti sunt propter justiciam, sine qua nihil potest esse laudabile. Quid autem potius Sanctius a me fieri quando statui ad fidem nostram Judaeos non tyrannide ulla rapere, Sed ut jura volunt, benigniore concordia ducere quae quidem concordia, ut ait Cicero esse non potest cum-aliis adimuntur, aliis condonantur pecuniae. Deinde aequitas tollitur omnis, si habere Suum cuique non licet. Sed haec Rhetorum declamationibus committam. Nunc de Ammiano Marcellino id tibi persuadeas velim, in omnibus me tui studiosum lare quae interesse tua aut etiam te velle existimem ubi adsit facultas. Sed ad neminem autoris ejus volumina divertisse novi, nisi ad Vangiorum episcopum in praesenti tempore librorum hospitem certe supra quam dici queat tenacem . At illic ponderis nihil habebit intercessio mea quamvis olim

storbet .

180쪽

ejus bibliothecae rector in suerim. Scriptum est enim: ἡ Surrexit interea rex novus Super aegyptum qui ignorabat Ioseph Lagium meum vel etiam tuum, aut si mavelis utriusque nostrum, tibi unice commendo quem sua et virtus et probitas commendare non cessat, ego etsi taceam. Deinde tu mosodalitati tuae ' literariae istic summa benevolentia coniungas opto et sceliciter valeas. Anno 1512. Gedruat: 1 - C. v. e. h 3b, h 4b; 2 in J. v. e. Ib. t tu'; 3 -- C. V. e. II sol 63b bis 65b.

Nicolaus Gerbellius Phorconsis an Reuehlin. hat in Nien den Cuspinian besuclit und richtet voti thm

griisse aus, entschuldigi sein sciiKeigeia, das durch verbrennenseiner bucher verantasst Uerdo. Viennae post serias Pente-COStes, anno 1512. Gedruckt: 1 - C. v. e. h 2a; 2 M J. v. e. k 4'; 3-C. V. e. II sol. 61 ab L.

O. O. u. J.

Gedruchi: Veith: Historia vitae atque meritorum Conradi Ρeutingeri, Augsb. 1785 p. 156 bis 159.

SEARCH

MENU NAVIGATION