장음표시 사용
501쪽
tur, nisi per fidem. Quod aequivalet huic per D solam. Merito Pontificis, si , quod ei a Fabriclo assingitur,
fecisset, excusationem accipit Praedicans; affirmat enim Paulus expresses 3. v. 4. hominem iustificari sine operibus legis: per haec ipsa vero deinde initio capitis quarti negat iustificatum esse Abrahamum. Intelligitur hic vox legis:&sine fraude exprimeretur, quae paulo ante expressa est. Peior est Lutheri causa, quam ut simili purgatione iuste defendatur illa enim vocula sol non tantum non in illis ijsdem litteris ad Romanos uspiam, sed nec in aliis ad Galatas loci nominato exprimitur. NΟ-ua haec est Fabricis impostura. Epistolae ad Galatas, quod Lutherus olim Epistolae ad Romanos, impΟ-nit. Ita scilicet crimina defendunt Praedicantes, ut repetant laugeant. Tam falsum est ad Galatas, quam ad Romanos verbis istis, per*lumfciem, Paulum uti. At vero hominem n5 iustificari, nisi perfidem,
ait Paulus. Quid tum 3JUsiperfidem, a qui hi huic, perflanimem In malesano scilicet Fabriciscerebro Dicam ego Homo non vivit, nisi per respirationem: Fabricius colliget ergo per solam respirationem. Dicam Homo non respirat, nisi per arteriam asperam : Fabricius inferet, ergo per illam solam sine pulmone Pudeat te, Praedicans talium assaniarum Sed Meis erus forte crasso isto Fabro subtilior erit, in tuendo Lurhero. Primum quidem accusati-
502쪽
os EpΕNsIO SECvNDI FUNDAM.onem hanc futius S relistbes protritae cavillationis conis uitio excipit, tum vero rationibus ex ipso Othero petitis diluere aggreditur Quales verbillae Desumptae init, inquit, ab scio interpretis, cuius est perstime auctoris mentem exponere flue D plaribus,suepaucioribus verbis. Prima hae & praeclara scilicet ratio quasi clare mentem auctoris corrumpere, sit illam perspicue exponere quasi bonum interpretem deceat, ea Verba apponere, quibus sensum a se uno, aliis omnibus contradicentibus, repertum demonstrare possit. Hoc ossicium fecit Lutherus paulus
fidei aduersus opera legis, non contra gratiae fidei opera iustificandi vim tribuit Lutherus e iam opera gratiae Id ei remouet, ac desola fidem ι, Paulum , qui aperte alibi fidem, quae per dilectionem operatis, ad iustitiam valere docet, interpretatur. Ergone hoc est perspicue paulum exponere desola fide, qui se tam dilucide non desola fide lo. cutum esse ostendit argo obscuri interpretis os ficio functus est Iacobus Apostolus, Cum dixit. - ri operibu Gratiae scilicet, non legis Diuomari
hominem, . non rem tantum Certe Lutheroa ac hi straminea, uraedicantibus Lutheri aurea est expositio. Nobis vero aureus interpres Iacobus, stramineus esto Lutherus. Sed alteram rationem Lutheranae versionis
audiamus. Vnde illa sumpta exemplo sem
503쪽
Quid his locis dicitur Dominis Eum tuum adorir-bis, in illi solifruies. Hoc Moses populo dicit in Deuteronomio, &Dominus aduersus Sathanam repetit in Evangelio. Ita igitur pro sua sola fidea sacro exemplo argumentatur Lutherus,in exilio 4 eis erus. Licuit Mosi , ut adorationem seruitutemque Deo praestandam bene explicaret, particulam Ui ad ij Cere, fac ra habita est a populo fideli , imo a filio Dei tanquam laudatissama, iterata est illa adiectio. Ergo&Luthero licuit ad iustificationem fidei in Paulo recte declarandam addere vocabulum Solam , merito hanc appendiculam pro sacrosancta Lutherani habent , eamque tanquam veri fili Dei , aduersus Diaboli de bonis operibus imposturas, identidem repetunt. O impudentem lacrilegum disputatorem cita ne vero in sacris Luthero licet, quod Mosi, ac Paulo licuit 3 ille tanquam nouus Propheta Apostolus inter scriptores Canonicos numerandus est 3 Si verbulum Sotiaddendum fuisset , Paulo licuisset: post Paulum nec Luthero , nec mortalium ulli licet. Fecit tamen Lutherus , is tactum defenderet , parem sibi cum lacris striptoribus auctoritatem ausus est impudenter arrogare. Di cant nunc Praedicantes , nos Ecclesi m stripturae
504쪽
i. DEFENSI SECvND FUNDAM.pturae praeponere, aut parem facere, ingeminent Αροι. ra nobis iam illud Apollo it Ioannis. Si quis apposuerae ad ' se , appones Devover illum plagas criptas in libro isto Domesticum exemplum habent, in quod vere ista declament, quae nobis per conuitium oggerunt Liccat iam nobis, quoa illi solcnt falso Ecclesiae aduersus diuinas traditiones obi j cere, in Lutherumg: - vere detorquere ex Tertulliano Scriptum doceat sola..iti fidem instificare Liaberi inscina Siscriptumiton est i
meae vae illud ad, cientibiinavi detrahentibus Istinatum.
Sed pergamus ad tertiam rationem, quam e Luthero recitat eis erus An cilla ab exemplo dueta Imb. Ab exemplo, nquit nicipretu in v friptara
Zach. 8.ν. o. Non tegitur his exemplis infamia Lutheran adiectionis. Aliud est, particulam exclu- suam addere in versione secundum anertam auctoris mentem, nemine reclamante, ad antiquum communem, non nouum, atque antea inauditu
sensum additione illa stabiliendum, quod septuagintain vulgatus locis citatis fecere; aliud est,exceptiuam voculam assuere contra mentem auehoris ab ipso met, alijs factis scriptoribus alibi declararam, ad proprium nouum dogma, cui tota Ecclesia publice repugnauit, confirmandum, quod Lutherus fecit. Illua bene sine crimine hoc male non sinc
505쪽
sine graui crimine fit , nec illius exemplum huic innocentiam praestat. Septuaginta Geneseos verbis illis Domini ad Adamum, Quis indicatii essi,
quod rarus eses, nisi quod ex ligno, de quo praeceperam tibi,ne comederes, comedμ' interiecerunt vocem φον de quoprinceperirem tibisto quae nec in Hebraeo, nec in Latino habetur. Sed quisit Iis hanc adiectionem vitio vertat, quae sensu verborum maxime amnis est Neq; en in de pluribus lignis, sed de unico ex omnibus
praeceperat Dominus Adamo, ne ex eo gustaret. 4.., omni Iulio panadisti, ait Domitius, comede; De uno antem a firmis boni muline comedas. Solum ergo hoc lignum diuina lege Adanao vetitum fuit. Quid ergo interest vertere, siue de quo princeperumtibi, ne comederes, siue, de quosolo praeceperam tibi cum, etsi particulaselo non
exprimatur, necessario intelligatur. Neq; enim ita Vnum lignum vetuit Dominus, ut etiam quaedam paucula alia prohibuerit, sed praeter unum reliqua omnia liberrime permisit. Ostendant Praxlicantes in ficra pagina omnia operatam legis, quam gratiae inutilia ad iustificationem dici: autherum de solus de , non plus, quam LXX. interpretes desilo no Culpabimus. At vero quia clarum est, sola legis opera a Paulo ad iustificationem inidonea censeri, solius fidci, contra alias pias animi ex Christi gratia profectas mi tiones assertio, Pauli verbis atq ensui repugnat. Lutherus igitur merito falsiimoniae ac-Η h cusatur
506쪽
DLFEN IO SECUNDI FUNDAM.cusatur, sed LXX omni criminis suspicione absoluuntur. Vulgati interpretis Latini tribus alijs
locis eadem est innocentia, quae Graecorum LXX. G, in uno iam explicato. In L euteronomio Moses ait, Quod praecipio tibi, hoc tantiun facit Domino, nec addas quidquam, nec minuas. In Hebraeo iraeco particula tantism, non legitur sed ex sequentibus illis , nec addas, nec minuas , tam clare collis itur, ut Vulgatus de illa expressa reprehendi iure non possit. Si enim ita praeceptum faciendum est, ut nihil vel ddendum , vel detrahendum illi sit, consequens est, id tantum, quod
praecepto iubetur, si ridebere, cum pratcepto paretur. Quare hanc vulgati interpretis versionem, etiam PraediCantes alias Hebraeae, Graecaeque originis studiosissimi, non modo non improbant, sed in illa quoque magnum suae causae de solo verbi scripti Cano ne momentum ponunt. In Rati sp nensi Colloquio certe Hunnius Sess. . inter alia hoc Mosis dieitam, ex vulgata Editione, tanquam Immotum Spiritus . te itimonium fidentissime protulit, desit c Nota commendauit. In testimonio, inquit, ostis, mus notetur particula exclust . Ita Praedicantes, cum aliquod ex vulgata Editione. malae causae subsidiolum speratu, Hebraeo, Graecoque textu relicto, illam obuijs vitiis amplectuntur.
Sed Lutherus his suis nepotulis constantior,
507쪽
Ap vj v I. I. s. unon vulgatam Latinam,sed Graecam atque Hebraica secutus Editionem,huc Deutcronomii loCum Gese manico idiomati sine particula ex lusiva reddidit. In eo tamen non leuem ipse quoque inconstantiae notam meretur, quoci. cum hoc loco, veluti Hebraeae Graeciaeque ieetioins obscruantissimus, ad articulam tantum solius vulgatae exemplo, suae ver-ioni inserendam permoveri non potuerit, eam tamen Paulinae sententi cum nec in Graeco, nec in Latino, nec cuiusquam alterius diomatis exemplari ullo reperisset, Germanice ad ij cere, &ὰ emplo vulgati interpretis in c. ia. Deut. hanc adiectionem suam tueri ausus fuerit. Nec vero reliqua duo exempla additae particu Leexclusiuae plus r horis habent ad Lutheri facinus excusandum. Nam in secundo Paralipomenon libro secundum vulgatam versione Rex Iosaphat inter precandum
ita exclamat, sed cum ignoremus , quid agere debeam , hoe solum babemus, dui, ν oculos nostros dirigamus adici VΟ-cabulum solum LXX. quidem in Graeco non exprimunt, sed verbis suis ita clare lignificant, ut merito a vulgato Latino expressumat. Ita enim oran
agamus illis sed utam quod ad te oculi nostr Si nihil aliud agendum nouit Rex, quam ut OCulos ad Do
minum leuaret hoc ergo solum rcliquum illi, Hli a fuit
508쪽
fuit, oculos ad Deum vertere. Quid ergo vitii in transtatione vulgati boc solum residui habemus,it oculos nostros dirigantus ad te Monstret Lutherus, se in acris legisse, nihil aliud adiustificationem opus est, q incredere, exempli huius patrocinium illi sol in fidem vertenti, non denegabimus innique quid apud Zachariam p. b. t. Opis quaeritur Emmitatem tantum pacem di ire, habetur in vulgata Editione; sed vocula tantam in septua-sinta non comearet. Et tamen in Lutheri, qui alias Graecam editionem prae Latina sequi consueuit,
versione cxprimitur. Illem stri marycii md frude Sensus certe sententiae sacrae apertus eii, partiCu-lamm,tantum aut similem necessario infert. Ita enim
integer locus habet. Haec dicuDom uexercituum; ieri tuum quarti Erievinium quinti, in ieiunium septi ni ieiunium decimi mete domui Iuda in gaudium titiam insolennuates praeclaras: eruatem tantum γ' pacem diligue Promittit
his verbis Dominus Iudaeorum ieiunia sibi grata, ipsis iucunda fore, si tamen a viiij abstinuerint,&veritatem paCemti; coluerint. Ad hanc necessariam conditionem significandam particula tantum recte addita est sensus enim verborum Domini est; Ieiunia resin vobis milia ta uta ei nisi modo renaces πρacisci fueritis, seu, quod perinde, E lotetantum veraces crepacisci nam sine Dei proximique dilectione, nec lacere Deo, nec ieiunantibus prodesse ieiunia posunt. Quid vero hoc ad fidei solitudinem quam aduersus
509쪽
uersus omnia etiam fidei gratiaeque opera, disscnta entibus Paulo Iacobo Apostolis, contradicente uniuersa ECclesia, nouus artifex Lutherus extruxit, fulciendam Tt tamen his longe disti milibus non modo septuas inta interpretum Graecorum,& vulgati Latini, sed ipsius quoque diuinae scripturae exemplis, non erubuit Lutherus si tamen ille. non alius aliquis Praedicans in posthum Editione perfidam Paulini dicti corruptelam excusare MeiLnerus vero insuper has Lutheri rationes adeo prQbauit, ut ausus sit dicer Qui bisnondum contentisunt, eos xsteriori responso indignos CV sicula,sic volo c. ad reda Pendam illorum impudentiam excipiendos esse Lutherus recte
censu. Cilicet ostendere voluit eis erus, impudentiam Lutheri siue in alienissimis exemplis proferendis, siue in superbiitimo carmine occinendo singularem, non nisi ab im pudentiore Patrono defendi potuisse. Sed iam ab exemplis additionum, ad reliqua quaedam detractionum, quibus Lutherus facras literas mutilauit, exempla veniamus.
Inanis excusatio quinti exti septimi exemplistria
camis calumnia ac posturae. g. m.
OV in xum corruptelae genus, obiectum a me
Luthero fuit litura ultimorum verborum
510쪽
1 DEFENSio EcvNDI UNDAM. custodire praecepta Apostobrum seniorem Communis utriusq; Praedic tis responsio est, verba haec in Graecoeextu originali non haberi, irrepsis in textum An vero
tam religiosus Graecae originis cultor fuit Lutherus, ut aliquid ex Uulgata Latina, quod Graeci dices non habent, in Germanicam suam versionem transferre piaculum putarit Quid ergo in Zacharia Propheta voCem tantum, quae in Graecis Codicibus non est, Vulgatam editioncm secutus, addere nihil veritus est Cur ex his Angeli apud Lucam verbis in vulgat'Quodna Semrex te sanctum, voculas illas Exte, qua in Graeco destini, inprimiS quidem Biblijs suis Augustae imprcssis omisit in
posterioribus tamen deinde Vittenbergae se pius ditis cum vulgata consentiens, easdem reposuit ' Non Graecus textus, sed suus Luthero animus translationis regula fuit Quod in vulgata, etsi in Graeco textu non legeretur,
placuit, posuit: quod in vulgata, cum in Graecis quibusdam libris non reperiretur , displicuit, praetermisit. Talis hic locus de praeceptis Apostolorum fuit, qui Luthero praeceptis Ecclesiae nimium quantum insens , placere non potuit. 'uia in quibusdam Graecis voluminibus non legebatur, e Biblijs Lutheranis proscriptus est. Sed tamen hoc Lutheria Graeca Contra Latinam communem Editionem subinde petitum