장음표시 사용
181쪽
DE CONFESSIONE. 167 CAPITULUM XLIX.
Item de Abbate, qui cum monachis suis in vase eae industria carnes comedens, eosdem ad confessionem suo provocavit Templo.
Abbas quidam nigri 0rdinis, vir bonus et disciplinatus,m0nachos habebat satis mirabiles ac diss0lut08. Die quadam quidam ex eis praeparaverant' sibi diversi generis carnes et vina delicata. Quibus eum uti n0n auderent in aliqua 1 ficina timore Abbatis, congregati sunt in Vas vinarium maximum et Vacuum, quod vulgo dicitur tunna ), illuc deserentes praeparata. Dictum est Abbati, qu0 tales m0nachi in vase) tali 0nvivium celebrarent. Qui statim cum magia moerore animiaeelurrens, et intr0spiciens, c0nvivantium laetitiam Sua praesentia c0nvertit in tristitiam. Quos cum territ0s aspiceret, iocunditatem simulans, intravit ad illos, et ait Ela ratres, voluistis sic sine me comedere et bibere N0nε h0 arbitr0 iustum. Credite mihi, eg V0biscum prandebo. Lavitque manus, cum illis omedens et bibens, exemplo tali territos e0nfortanta Die Sequenti, Priore tamen praemonito, et quid sacere deberet
instruet0, Abbas' m0naehis illis praesentibus in Capitulo
e0ram illo surgens, et veniam petens cum multa humilitate, tremorem ae tim0rem' simulans, in haec verba pr0rupit: 0nfiteor vobis, d0mine Prior fratribusque meis universis, qu0d vitio gulae Victus, ego peccat0 heri in abse0ns 1000, et quasi furtive in vase vinario, contra praeceptum et regulam patris mei' sancti Benedicti, carnes manducavi. Statim re8iden8, cum S ineiperet praeparare ad disciplinam, Priore neq)h0 fieret pr0hibente, resp0ndit Sinite ut apulem, quia melius est ut tuam hic quam in suturo. Qui cum accepta disciplina, nec n0 et poenitentia, reversus suisset in locum Uum, praedicti monachi timentes ab e pr0elamari, Sidi88imularent, ultro surgentes, eundem c0nse88 Sunt XeeS-
sum. Quibus Abbas, a monach ad 0 prae0rdinato, dari iussit i0nas ac s0rtes disciplinas. durius illos corripiens, et
1 A praeparant, D praeparabant. - tunna dicitur, tonna dicitur. - in tali loco et in vase C tali
in loco et vase fratres, quod sic sine me VO-luistis coni edere et libere, non Abbas m ABD. 6 C timorem ac tremorem. IX, 10 tremens ac timens.
182쪽
ne inquam de ceter talia praesumerent, sub interminati0ne magnae Vindictae praeeipiens Sieque prudens medicus, qu08 Verbo minu emendare p0tuit, exempl0 0rrexit. NOVICIUS: Placet qu0 dicis. MONACHUS: Audi nunc exemplum, qu0d prudentia c0nsess0ris discreti0ne temperanda sit.
De peccatore, qui de modica poenitentia gradatim ascendit ad maiorem. Peceator quidam magnus eum pro suis peccati nullam e0ndignam suscipere Vellet 0enitentiam, quia c0nse880 Valde prudens ac discretus suit, ait illi: Potes pro peccatis istis magnis Saltem unam orati0nem D0minicam per singul0 dies dicere Resp0ndente ill0, 0ssum eandem ei iniunxit. Miraelementia Dei. Ita eadem rati e0epit' h0mini dulcescere, Ut rediens amplius peteret, hocque tamdiu saceret, qu0usque ad 0ndignam p0enitentiam perveniret. Ad disereti0nem c0 se880ris pertinet, ut pro pedeati magni magnam, et r0 arvis parvam iniungat 00nitentiam. Et quia omni P0enitentia arbitraria est, secundum qualitatem perSonae, moderari 90terit qualitatem seu quantitatem poenae. Misericordiam Semper superexaltet iudiei0 sive secreta, ve manifesta sit c0nsessi0, ut idem ipse c0nsequatur a De0.
De Abbate Gisilberto, qui iracundis in Capitulo parceri' ad satisfactionem a=Mpliorem Provocavit. D0minus Gisilbertus Abbas in Hemmenr0de tantae fuit miserie0rdiae, ut si aliquando quis m0naeh0rum sive OnVe Sorum e0ram e pr0 clamatus fuisset in Capitul0, et illene eeta virtute patientiae ε extra se fieret, infirmitati illius c0mpassu diceret: 0ne frater, Vade m0d Sedere, et eras eandem culpam rec0gn0Sce. Qui datis induetis ad tranquillitatem animi reductus, et de c0mmotione Verecundatus, in crastin rediit, Seque pesteasse rest0gnoscens, duram p0enitentiam eum multa patientia Suscepit. Quantum etiam' b0nil coepit eadem oratio. - Jac 2, 13. - sive. 4 C patientiae virtute. - DC enim.
183쪽
c0nserat p0enitetatibus c0nsess0ris assabilitas, sequens declarabit
De plebano, qui sitrarium et homicidam dulcibus verbis in confessione ad satisfactionem proveaeis. Supradictus Decanus B0nnensis, cum tempore quodam )Quadragesimae sedens in ecclesia sancti Martini ), in qua erat
plebanus, audiret consessi0nem cuiusdam Vetulae, Vidit eminus contra se duos ex par0chianis suis in senestra sedere, et sabulis vacare. Ex quibus unus erat Surarius, alter vero 10-micida manifestus. Vetula recedente, cum accessisset ad eum
consessionis gratia idem Surarius, ait illi plebanus Amice, ego et tu h0die bene decipiemus diabolum. Tu tantum veri, tenus c0nfitere peccata tua, Voluntate peccandi' dep0sita, et aequiesce c0nSili me0, et ego tibi vitam aeternam pr0mitt0. Sic tibi temperab poenitentiam ut 0n sat tibi onerosa. Bene n0Verat vitium, in quo laborabat. Resp0ndit illo: Si 0 qu0 pr0mittitis mihi c0nstaret, libens uterer c0nsilio vestr0 j. Et pr0misit ei. Qui cum e0nsessus fuisset,
et abiurata usura p0enitentiam Suscepisset, S0cio su iam dicto h0micidae occurrens, ait Vere dulcissimum habemus sacerd0tem; nam pietate Verb0rum Su0rum ad poenitentiam me adduxit. Cuius exemplo ille pr0V0eatus, ad consessi0nem
venit, et similia ire se pietatis sentiens hindicia, p0enitentiam suscepit et explevit. NOVICIUS: Ex multis, quae iam dicta
sunt, c0nSidero, qu0d 0nsessio multam requirat persectionem, tam in c0nfitente quam in c0nsess0re. MONACHUS: Doma adhuc superest dicendum, per quod omnes consess0ris virtutes e0nsummantur, Selli et ut pr0mtum et hilarem e0nfiteri volentibus se Xhibeat. De hoc habes exemplum indistincti0ne prima capitul sexto, ubi angelus Domini Pri0ride Alna in specie monachi' improperavit, qu0d eundem m0naelium c0nfiteri Olentem, im Suspenderat. Si consess0rad 0 fuerit paratus, quantum placeat Deo, et quantum pedeat0ribus Xpediat, Sequens Sermo declarabit.
184쪽
De monacho Claraevallis, sui fratrum aditus orationibus
Priori conscientiam suam revelavit.
Ante h0 biennium, cui dominus Wilhelmus Abbas Claraea assis cum ceteris Abbatibus c0ntra Gal0nem Cardinalem pr0laetus suisset omam, quidam e monachis eius cuidam exc0nses80ribus peccatum quoddam criminale e0nsessus St. Cui ille ' dixit Bene to audio, bene consilium do, sed abs0lvere te n0n 0tero, quia consessi haec debita n0n est; 0nsulo et rog0 ut 0nstearis Priori, qui potestatem habet. Illo respondente Hoc nunquam aciam; 0nsess0 dolens ac fluetuans corde tacita perS0na atque peccato, periculum e0nfitentis d0min Siger Pri0ri revelavit. Qui multum dolens, et de Salute periclitantis cogitans, magni consilii angelum eum aer mi inv0cavit. Eodem temp0re, eum c0nverSus quidam X eis perversus multa suraretur, Pri0 Dei nutu, nacta estasi0ne, in Capitulo m0naeh0rum citio ' furti expr0brans, hoe adiecit: Si forte aliquis est inter vos cauteriatam habens c0nscientiam ), ita ut non possit eam suo praelat aperire, pro tali tribus diebus tales v0bis iniungo orationes. Omnibus orantibus, cuidam iuveni sacerdoti, n0mine ilhelm0, in vigilia omnium Sanct0rum cum lacrimis ranti, o divina resp0ndit: M0naeli pro quo oras, consessi sua, quia debita non fuit, nihil pr0suit; sed dic Pri0ri, ut cras dicta prima, p08t miSSamante Capitulum stet ipse enim ad eum venieL Sicque laetum est. Exhibente se Pri0re 0ram Capitulo, este monachU Venit, Signumque e0nsessionis Priori laetens, eum eo intrarit, et laeta c0nsessi0ne eum multo gemitu ac lacrimis p0enitentiam c0ndignam suscepit ).φ IIonail. III p. 92. - ille ona DP. - vilium. I, 6. p. 4: ut ex ipso facto illlus negligentiae exprobraret. - )AB nos. - Tim. Ι, 4, 2. - Α recepit.
185쪽
De eo quod ita religiosorum sit tentatio; et exemplum de Rege a lomanno I et de fure a sancto Bernardo suspendio liberato.
ASCENDENTES lii Israel de Aegypto, m0 tentati
sunt in desert0. Aegyptus designat mundum SiVe peccatum, desertum m0nasterium. Respectu enim multitudinis a multis deseritur, et a paucis incolitur. Aegyptus interpretatur tenebrae, Vel tribulati0, Vel angu8tia, Vel persequens. Et ubi mai0res tenebrae, tribulati0nes, anguStiae et persecuti0,
quam in mund et in peccat0 Nusquam. Filii Israel sunt electi quique, qui statim ut 3 egressi fuerint de saeculo per
conversi0nem, et de peceat per c0ntriti0nem atque consessi0nem, Vix esse poteSt, quin in m0nasteri quasi in desert0, circa principium maxime, multim0dam incuneni ' tentati0nem. Et congrue videtur in quarta distineti0ne tractandum esse detentati0ne, quia quaternarius tabilitati numerus est corpus enim quadratum in quamcunque partem ergat, Stationem naturalem servat. Cum peccator ad Dominum c0rpore, des rendo saeculum suerit conversus, c0rde pro peceatis suis e0ntritus, et oris consessione iustificatus atque e0nfirmatus, tune ad pugnam tentationis pr0 cedet securius, et cum h0ste
dimicabit efficacius. Unde Salvator p08 baptismum, non ante, permisit se tentari a diab0l0. C0nsessi oris cum contriti0nee0rdis, secundus baptismus est. Hinc est qu0 Ap0stoli 0st adventum Spiritus sancti persecuti0nibus Xponuntur, in cuius
1 AC Κario mannorum B arolo Romanorum D a-r olo Trinae amni. - 2 in vari iis c um B, O x et paulo post fuerint de Aegypto, id est de saeculo. incurrunt, C incurrant. roswilha Opp. p. 9 nec dubito quin divinae inspiratione gratiae ad credendum estis perventurae. - BC saeculum deserendo.
186쪽
sguram m0 post Pentec0sten libri Regum leguntur, in quibus bolla delis p0puli eum gentibus, id est, Virtutum eum vitiis,c0mmemorantur NOVICIUS: Ni J0tur is ruetus esse ordo iustificati0nis, ut sicut contriti0nem eonsessio, ita Consessi0nem sequi debeat satis saetio. MONACHUS Juste quidem m0veris, sed tentationis vim non intelligis u0 apud religi0s0s et maxime in ordine m0nastico, Satisfacti pro peccatis Sive p0enitentia sit tentati0, acile tibi ex Verbis bene experti, id est, saneti J0b probabo. Ait enim Militia est ita hominis super terrain Alia translatio habet, Tentatio est vita hominis. Et militia est et tentatio militia propter exercitium, tentatio pr0pter laborem et periculiun Et nota, quod non dicit, tentati est vita animalis, Sed hominis, id est, humane et rati0Dabiliter Viventis, qualis est vita religi080rum, qui Secundum Spiritum vivunt, et earnis desideria non perficiunt Saeculares Vero atque carnales, qui Secundum earnem ambulant, improprie tentari distuntur, quia m0 ut tentamenta sentiunt, Vel 011Sel liunt, vel tepide resistunt, similes equo et mulo, quibus n0nest intellectus Si ergo tentati est religi 080rum Vita, qui vigilando ieiunando, rando, in prosperis et adversis bediendo, et pr0pter Christum nihil in hoc mundi terrent 40ssidend0, Semper vitiis et c0ncupiscentiis i 00ntra seunt, nee esse St, ut ipsam tentati inem e0nee da pro peccatis ill0rum satissaetionem. Venientibus ad ordinem 110strum, etiamsi innumera et graviS- Sima mommiserunt peceata, nihil eis aliud y iniungitur pro satissaeti0ne, nisi ut 0rdinem servent. Hinc est qu0 sanctus Bernardu8, cum tempore quodam quendam Regem Franeorum inirdinem recepisset' , illi 0lumm0d post laetam c0nse88i0nem,
D0minteam orati0nem iniunxit u turbato, lutans sibi asan et illi idi, respondit Abbas beatus: Tu tantum hanc rationem dicito, et ordinem custodi, et ego pro peccatis tuis rationem r0ddam in die iudieii Item: Cum ali 0 tempore idem sanetus transiret casu, ubi h0m reus erat Suspendendus, et peteret eum sibi dari, iudexque diceret D0mine, fur est, et suspendio dignus respondit Abbas Da mihi eum, et ego illum suspendam; ordinis districti0nem Iuspendium appellans H0 indultum est 0rdini a Sede Ap0st0lica, ut 1 Job 7, 1. 2 Galat. 5, 16. 3 Psal. 31 9. 4 Α nihil
aliud eis. - in ordine suscepisset. - de simili Arniilphi cuiusdam conversione vide in Vita S. Bernard. VII, 22. 7 Vit. S. Berii. VII, 15.
187쪽
eius observati pro italibet satisfacti0ne peccat0ribris sus-ficiat. NO V CIUS: Si religio n0stra pro peceatis n08triSest satisfacti0, et eadem satissaetio exterior est tentatio, n0SSevellem, in quibus et a quibus tentemur. MONACHUS: In quibus tentamur, innumerabilia sunt a quibus Ver tentamur, qUatuor Sunt, Deus scilicet, caro, mundus et diab0lus.
Qu0 a Deo tentamur, testis est M0yses, qui dicit: Tentavit Deus Abraham ' Item Judaeis Tentat os Domina/s DeusNe8ter, et etera' . Deus vero, Secundum quod Apost0lus Jacobus dicit, intentator est ratorwn ). Tres residui tentatores, sunt h0stes, et ideo ut hostes avendi. Cedendo eis confiuidimur resistendo meremur vincendo e0ronamur. Quantus sit in tentatione lab0r, quantus timor, quantum dispendium, quantumve meritum, Sequentia declarabutit exempla.
De septem vitiis principalibus. Septem sunt vitia principalia de una virulenta radice, Superbia scilicet, pullulantia, ex quibus pene miVerSa procedunt tentamenta. Primum Vitium Superbiae Succedens est inani gl0ria, Secundum ira, tertium invidia, quartum accidia ' Vel tristitia, quintum avaritia, sextum gula Vel castrimargia ), septimum luXuria. Ex his quaedam spiritualia sunt, ut inanis gloria, ira, invidia quaedam corporalia, ut gula, luXUria quaedam dita, ut accidia, avaritia. Accidia, in quantum pertinet ad 0l0rem c0rdis, vitium spirituale est in quantum ad torp0rem eor90riS, 0rp0rale est. Septem Stae peste8 Septem sunt rivuli, quibus irrigatur terra Aegsti, id est, tenebrosum cor peceat0ris. Et sicut Nilus, ex cuius dividuntur abundantia' Septem rivuli suit ex paradi80, et derivatur per Aegyptum, ita Lucifer propter superbiam eiectus de e0elo, per haec Septem vitia se diffundit per c0 humanum peccatis m0rtalibus tenebr08um. Septem haec vitia designant septem illae gente immundae quas Dominus a lacie Israel de terra promissionis delevit j. Designantur et per septem daem0nia, quae Salvator de cordet et in DP. - Genes. 22, 1. - Delit. 13, 3. - 4 Jac. 1, 13. - acedia. - gas trini argia. - CDP abunda litia dividuntur; mox septem rivuli in BC. 8DC illas gentes immundas. - Deut T.
188쪽
Maria Magdalenae eiecit j. Ex quatuor r0tis huius septenarii J0hel Propheta quadrigam c0nstruit Pharaoni ), dicens:
Residuum erticae comedit locusta, residitum locu8tae Omedit bruchiis, residui/m bruchi comedit ri isto I. Per erucam beatus Gregorius notat libidinem, per locustam inanem gl0riam, per bruchum ingliiviem ventris, per rubiginem iram ). Multi domant libidinem, sed inde eriguntur in superbiam de superbiarium in ingliiviem de nimia e0mestione et ebrietate in iram Vertuntur. Tres equi currum hunc trahentes, tria vitia sunt residua, invidia scilicet, tristitia, avaritia. Ecce tria et quatuor scelera, quibus diab0his vehitur, secundum Amos r0phetam, in D ma8cum, in agam, in Tyrum, in Edom, in Amon, in Moab, etiam in udam, et in Israel ). NOVICTUS: Cum vitiis
istis tentamur, sunt in nobis, vel extra n0s MONACHUS: Post ingressum virtutum non sunt in nobis per habitum et usum, sed secundum lamitem. Sicut in ingressu liorum Israel septem illae gentes non sunt 0mnino deletae, sed tributis subactae, Sic ingressis virtutibus in terram e0rdis n0stri, vitian0n prorSUS XStinguuntur, Sed restringuntur. Et sicut postea filii Israel saepius a reliquiis earundem gentium impugnabantur, ita per flamitem vitiorum frequenter virtutes nostrae tentantur et exercitantur. NOVICIUS: R0g0, ut de viribus h0rum septem Vitiorum me expedias, et quam aeriter n0 tentent, Sub-imietis exempli 08tendaS.
De superbia et filiabus eius. MONACHUS: Superbia, quae primum l0eum tenet inter
vitia, est singularis excellentiae Super alios quidam appetitus. Unde dicta est superbia, quasi Supra si briam, id est, mensuram, se ext0llens. Sub 0 viti in praestiet septenari a quibusdam inanis gloria e0mprehenditur. Duo enim genera sunt Superbiae, unum intus est in c0rdis elati0ne, alterum s0ris in peris nostensi0ne. Primum pr0prie dicitur Superbia, alterum iactantia vel inanis gloria. Superbiae propagines et vires sunt inobe-1YMarc. 16, 9. - 2 id est diabolo. Cons. S. Bernard in Cant. Serm. 39. p. 276. - Joel 1, 4. - Gregor. Morat. XXXIII, 39. - b Amos 1 et 2. - 6 BC super. - 2DB operum.
189쪽
dientia, ne0nstantia, liyp0crisis, c0ntenti0nes, periinacia, di 800rdia, novitatum praesumti0nes. Quantum per Vitium superbiae earo, mundus et diab0lus, non 80luna saeculares, Sed et per-80nas clau8trale tentent, Sequentia declarabunt.
De conΓerso a spiritu superbiae tentat et per angelum per 8tensa cadavera mortuorum liberato.
In Hemmenrode conversus quidam sui natione Col0nien8is, nomine Lissardus, vir satis humilis ac mansuetus. Huius erat 0sset sues m0nasterii cust0dire ). Circa sinem Vitae eiu8, sicut milii retulit d0minus Hermannus tunc Abbas illius, tali ordine tentatus est a spiritu superbiae. Cum esset SeneX, et diu p0reos pavisset, talia c0epit in e0gitationibus suis tractare: Quid est qu0d ago Homo sum bene' natus, Sed pr0ptertio vile officium mnibus amicis meis despectus. 0n ero diutius in h0 loe subuleus ad ill0rum confusionem. EX UO mihi n0n parcitur, recedam hinc. Qui cum fixum teneret in anim0, qu0 mane restederet de monasterio, tentati0nes diutius non Valens Sustinere, noete eadem, eum in ieet Suo Sederet et Vigilaret, persona quaedam reverenda illi apparuit, et ut se Sequeretur, manu Signavit. 0 ille surgens, cateiamenta induit, et praecedentem secutus, ad ostium dormit0rii Venit. Qu0 0elitus pates aeto, simul ad ianuam acee8serunt cele- Siae ), quam eadem potentia c0nsiderans apertam, Simul ingressi sunt. Ita ei signis erat imp0rtunus, ut n0n 088et 0n Sequi praecedentem. Cumque dueeretur per medium chorum OnVersorum, et oram altari saneti J0hannis Baptistae transiens, pr0s unde inclinaret et ordinate, inclinavit et ille, dicens: Bene fecisti, sic pr01 unde inclinand0. Venientesque ad meridi0nale stium ecclesiae, per qu0 itur in claUStrum, Viderunt illud apertum similiter stium qu0 ducit ad imiterium. Universa ostia hae noctibus etiam clavibus si mantur. His visis, frater is sardus miratus est valde, nec tamen USUS
l, sues cura todire monas terii Cilonas ter ii sues custodire. - 2 BC bene una. - ecclesiae acceSSerunt, C ecclesiae pervenerunt. - non in B, in Derastini est. 5 Baptistae ni ABCD sed vide infra IX, 28. 6 C liaec Stia.
190쪽
suit illum interrogare: Tu quis es, vel quo me ducis Ingressis eis imiterium, Statim aperta sunt sepule ira mniam0rtuorum, et cum OnVersum duXisset ad hominem recenter
sepultum, dicebat illi: Vides iunc h0minem Cit talis eris. Quo erg0 Vi ire Quem eum duae ducere vellet ad alia
c0rpora putrida multumque laetentia, coepit c0nversus reniti et clamare Parce mihi, domine, parce, 0n enim illa p0SSUm videre. Resp0ndit uet0r: Si non p0tes h0 qu0 cito suturus e ridere, ut quid pr0pter m0dieam superbiam vi de portu salitatis recedere 3 Si erg0 vis, ut paream tibi, promitte mihi, quod non recedas ab hoc Ioe0. Et promisit ei. Quem cum reduceret, o clausa sunt Sepi uelira, clausa Sunt post e0Sostia singula. Et eum transiret ante altare e0nvers0rimi, ibique inclinaret, denuo de hoc eum commendavit, satis ostendens qu0d Deo placeret inclinati pros da. Ingressis eis dormitorium, Statim post e0s clausum estistium Mox Ver ut conVersus in Suum ieetum se reclinavit, persona ducentis disparuit, et ab illa h0ra tentati immissa cessavit. NOVICIUS: ut angelum D0mini fuisse personam illam, quae ' conVersum Superbientem tam h0rrenda visione erudiret, et ad statum humilitatis reduceret. MONACHUS: Bene sentis. Tanta enim est elementia Redemt0ris, ut licet sinat suos aliquando Servos gravibus tentati0nibus pulsari, 0 tamen e0Sdem permittit, tentati0nibus cedend0, mercede suorum lab0rum 3 fraudari.
NOVICIUS: Time enim ' , quod saepe inanis gloria religi080rum merita impediat MONACHUS: Vana gl0ria virtut bus nimis est imp0rtuna, et de sanctitate ε nascitur.
De casto macho, quem diabolus diari se non timere, eo quod esset superbu8. Obsessum quendam amici sui ad quoddam coen0bium ordinis nostri spe liberati0nis traxerunt. Ad quem egreSSUS
Prior, assumi Secum m0naeli magnae opini0nis adolescente,
quem noverat Virginem corp0re, ait daem0ni: Si praeceperit tibi monachus iste, ut exeas, quomodo audebis manere 3 Resp0ndit daem0n: Non emn time0 superbus est enim ' NO-