장음표시 사용
231쪽
DE TENTATIONE. 217 CAPITULUM L.
Item de tentatione eneri successori eividem. Reneriis iam dictae ecclesiae sanet Andreae Seholasticus, et statris Godestidi success0r, cum p0st eius m0rtem fieret apud n0s novieius, in tantum c0epit variis tentati0nibus turbari ), ut pusillanimis esse tus, die quadam d0mino levardo Abbati diceret: Non p0ssum hi diutius manere, quia nec ortalem vale diutius sustinere. Quem eum interr0gasSet, qu vultis ire respondit ille: Ad praebendam meam oportet me redire. Tunc Abbas, quasi Vir prudens, quandani Severitatem Simulans, c0epit esei ad quem clamare: Asserte inihi securim. Cui cum diceret novistius, quid debet securis γresp0ndit: Ut praecidentur' pedes Vestri. Credite mihi, magis v0l0 08 sine pedibus semper paScere, quam VOS Sinam abire, et c0nfundere domum n0stram. Time ille subridens ait Melius est ut maneam. Sicque per verba iocosa cessavit
tentatio satis dura. NOVICIUS: Ut 0nsider0, no uetus Helletentatur, et acile sanatur. MONACHUS: Hoc plenius scies in sequenti capitulo.
De novicio, iti anno probationis completo, se radi non permisit. Noricius quidam eum in eminenr0de satis tranquille annum peregisset pr0bationis, et voluntate stabilitatis expressa in Capitulo, radendii e8Set in m0nachum, atque is, qui eum radere debebat , ras0rium in c0rrigia corrigeret, diab0lus eadem h0ra sic iuvenem contristarit, sicque pusillanimem reddidit, ut mutat animo rasorem non admitteret. Quo Vis0,d0minus Hermannus Abbas Loe sanetae Mariae, tunc ibidem Prior, simulata quadam i0cunditate aecurrit, collum iuvenis utr0que brachio strinxit, et quia eadem tristitia ex immissi0ne esset diab0li 0cens, uetuantem eius ad tranquillitatem perduxit. Tentatione Vero sedata, o adolescentis facies, non sine assistentium admiratione est Serenata, et permisit se radi. l P vexari et turbari. - 2, BC praecidantur. - C
232쪽
Sicut milii retulit iam dictus Abbas, ita vultus novicii subitosuerat immutatus, Ut nigredo maxillarum et trem0 labiorum satis ostenderent, quid 0rde e0ncepisset. NOVICIUS: Ededistud est quod iam dixi, quia novietis tentatio saei te veniat, et acile recedat. MONACHUS: Quaedam tentationes novici0rum tam durae sunt et tam validae, ut illas e0mpescere valeant non Verba, non Xempla, Sed 80la 0tentia atque e0ns0latio divina.
De novicio a phriti blasphemiae tentato, et in contempla tione crucissae liberato. Noricius quidam tempore pr0bationis suae ex quadam tentati0ne diab0lica, quam nunquam ante OnVerSionem Senserat, gravissime turbabatur. Erat enim eadem tentati de inearnati0ne Verbi, n0n quod de illa male sentiret, sed dia-b0lus per spiritum blasphemiae serV0rem mentis illius nitebatur exstinguere, ut dum de ea dubitaret, tant0 pr Christo subire bibores recusaret. Die quadam cum staret ad primam in ch0r0 0viqiorum e0ntra altare, contemplatus est culis corporeis imaginem crucifixi in aere Venire ad se, ac si
diceret Quare dubitas Respice in me. Eg sum ille, quinatus et passus Sum pr0pter te. Per aliquam horam ante faciem eius pendens erat ip8a imago, quam tantum videre potuit ab umbilico et upra. Interr0gatus a me, si sciret quid hoe significaret resp0ndit Dominus mihi c0ntulit gratiam illam, ut nihil impudicum, et qu0d laedere p0ssit verecundiam meam, cogitare p0ssim de ill0. Et ideo intellexi, quod tantum parte c0rp0ri Sui Superiores, n0n inferiores ostendere mihi' dignatus est. Ab eadem h0ra omnis illacessavit tentatio, quam ante nulla e0nseSSi0, nulla sanare potuit rati0. Et licet iam dicta tentatio eSSaverit, non tamen tentat0 cessavit. Quem enim deiicere non potuit per blasphemiam, sugare senatu est per accidiam Nani per pluri-m0 dies, qu0tiens ire debebat ad eclesiam ad 0ras can0nicas, Venissetque ad Stium cellae, Sensibiliter et tam graviter scapulis diabolus illum depressit, ut 0mpelleretur resi-
1 BC noviciorum tentationes. - 2DP signaret. - DP
233쪽
dere et quiescere. Factusque m0nachus, tam sortis et tam servens est in ordine effectus, ut taedere nesciret, quacunque specie accidiae impugnatus.
De novicio tentato, et per noctimiam visionem duarum Diarum ad via u reducto.
Abbas Philippus d Ottii burro retulit Abbati 0str dequ0dam suo n0vicio tentationem satis gravem, et sola Dei revelatione sedatam. Cum enim idem novicius tam graviter esset tentatus, ut a nullo h0minum p08set consolari, et firmum concepisset' pr0positum recedendi, eadem n0ete, qua de mane ad saee tuum redire v0luit, tale somnium vidit. Visum
est ei, quia staret ante ostium portae, de qua duas hinc inde c0nsideravit vias exire. Una ex illis Vergebat ad dexteram, altera ad sinistram utraque tamen dueebat in ' silvam p- positam. Stant novisti in bivio, cum dubitaret quam illarum eligeret, Senem quendam cominus stare conspexit. Cui sic ait Bone vir, si 110sti, ostende mihi quae ex his duabus viis sit rectior, ad ε ambulandum comm0di0r. Ad qu0 ille respondit: Ego plene et bene te expediam, Via haec, quae est
a dextris, in nemore per breve spatium pinosa St, inaequalis, it0sa et aspera. Postea sequitur eampus amoeni S8imus,l0ngus, planus, Variisque fl0ribus dee0ratus. Via ero quae est a sinistris, in silva quidem comm0da St, lana, Sicca, lata, et bene trita, satisque deliciosa, sed non longa. Cui campus m0 continuatur longus, seopulosus, lutosus et asperrimus, etiam ipso visust horrendus. Ecce t0tum praedixi tibi qu0dcunque v0lueris elige. 0 dict0, OViciu eXpergesaetus est, non dubitans visionem pr0pter se actam, utp0te
bene suae tentati0ni 0ngruentem. NOVICIUS: Vellem seire interpretationem huius visi0nis. MONACHUS: Via ad dexteram, vitam Significat m0nastieam et spiritualem via ad
Sinistram, Vitam saecularem atque carnalem. Silva praefiens Vita est, in qua more arb0rum h0mine crescunt per aetatem,l Ottirburg, Oltenburg abbatia haud procul a utra Caesarea disiuncta. - cepisset, C recepisset. - BD ad. 4 BC et ad . - ADP ipso visui, si ipsi visui. it. S.
Malach. 3 p. 30: naorbuni ipso horrendunt visu.
234쪽
et succiduntur per mortem. Utraque vita brevis est, sive m0nastica sit, Sive saecularis. Illa in praesenti spin0sa est, per ordinis rigorem, inaequalis per multimodam tentati0nem, lut0sa per humilitatem subiectionis, angusta per raritatem voluntariae paupertatis Angusta est via, quae ducit ad vitam ' , quae per dexteram designata est Campus vero longus et am0enUS, paradi8us St, quam per multas tribulationes oportet nos introire δ). contra Vita aestularis atque carnalis, quam Sinistra designat, e quod ad sinistram Christi in se gradientes ducat, cum haedis iudicandos, in praesenti commoda est, ob earni neces8aria, plana pr0pter proSpera, Sicca propter inobedientiam, lata et bene trita, e qu0d multi ambulent per eam, deliei0sa propter concupiSeentiam cul0rum. In hunc modum visum interpretans, a tentati0ne ap0stasiae liberatus est atque a pusillanimitate spiritus et tem-
postate A . NOVICIUS: Satis est mirabile, quod Deus tam efficaciter spiritum instruit h0minis d0rmientis. MONACHUS:
Recordor nunc cuiusdam noricii, vigilando quidem satis tentati, et per Visum n0cturnum non minori virtute ab eadem tentati0ne liberati.
Item de Gerardo novicio in Alna, qui per Alleluia insomnis auditum , a tentatione sua liberatus est. Alia d0mus est ordinis n0stri in Flandria' sita, cuius menti0nem Dei in distinctione prima capitul sext0. In hac
ante non multos ann0s miles quidam nobilis Gerardus nomine de castr0 Tuin oriundus, c0nversus est. Cumque 110Vicius in choro noviciorum staret, et clamores monachorum in ch0ro superi0ri' super caput suum cantantium frequenter Xeiperet,
tentari c00pit. Amplius tamen caput eius turbabatur, qu0tiens Alleluia cantabatur. In illo maxime voces exaltari 80lent. Et laetus ex h0e pusillanimis, accessit ad Pri0rem, et ait: D0mine Prior caput meum doleo' , ne diutius tantum clamorem Super aput meum t0lerare poter0 Cui Prior verba
235쪽
quaedam e0ns0lationis impendit, sed parum illi pr0suit. 0ete quadam cum maxime de li0 novicius tentaretur, vidit se ins0mnis a quibusdam militibus, aliquando inimicis suis, undique vallatum, nec aliqu0 refugii superesse subsidium. Cumque putaret celerius Se ' esse capiendum vel interficiendum, clamavit ad Dominum dicens: D0mine, libera me in iste h0ra. Et circumspiciens, m0 vidit exercitum candidat0rum de longe venientem, ibique in auxiliuni properantem Signifer autem, qui praecedebat, pro signo militari Alleluia aginaliter ela-maVit, crebro id repetens, qua vocis eratione hostes territi et dispersi fugam inierunt, novicium 80lum relinquentes. Qui eXpergefactus, n0n Solum gavisus est se suisse liberatum ab eis' qui eum circumdederant in n0cturna ViSione, Sed qu0d magis eum angebat, praedicta videlicet tentatione Mane accedens ad Priorem, dixit ei satis hilariter: 0g0 0s, domine Pri0r, ut adhuc altius et 0rtius cantetis Alleluia super caput meum. Non me amodo turbabit clamor divinae laudis et recitavit ei visi0nem per ordinem. Ista nobis retulit sanctae rec0rdati0nis Walteriis de Birbech, qui eundem Gerardum et' vidit et ani0vit. NOVICIUS: ut etiam nonnullo m0nachos de apostasia tentari. MONACHUS: Multi de ea tentantur, et viriliter reluctantur. Alii tentantur, et tam voluntate quam opere pr0rsus Superantur. Quidam vero tentantur, et c0neepta v0luntate, divinis revelationibus sive ordinatione ante casum revocantur. 0nnulli vero flagellis cohibentur. NOVICIUS: De his mihi dicas exempla. O CHUS: De primis et secundis, quia tentatio e0rum Satis est usitata, non est necesse tibi dicere exempla. De novissimis vero tibi dicam quod audivi.
De monacho in Ottisburg, qui per Mersiculum Dictolus
egressietur ante pede eius, a tentatione apostasiae liberatυ8 St.
M0naehus quidam des Ottirburg, ueste domino Philippo Abbate eius, qui haec retulit, tam duras' tentationes incur-
1 B se celerius. - 2 PΚ sin aliter, A givalir B Zi- valer, C vivaliter, in D Vocabuluin rasura deletum est. 3 BC his. - 4 et ad AD. - Ηomil. III. p. 166. - )tam duras add BC.
236쪽
rit, ut redire pr0poneret ad Saeculiim Nocte quadam cumstaret in choro, et mente tractaret, quando Vel quomodo dem0nasterio Xiret, prae taedio cantare non potuit. In laudibus ver0 dumi canticum Sancti Abaeue psalleretur, e qu0desset seria sexta, iam dictus Abbas ad excitandum fratres circuivit. Qui cum Venisset ad monachum ilhun luctuantem, et non cantaret, putans eum d0rmire, se ad illum inclinavit, et versiculium, qui eadem h0ra psallendus erat, in aurem Vigilantis sortiter clamavit, dicens: Egredietur diabolus ante pedes eius I. Qua Oee audita, satis territus est ille, putans Abbatem per aliquam revelationen cogitationes Sua perve Sas scire, quibus tam manifeste sententia' prophetica visus est resp0ndere. Nec aliter intelligens Verba Prophetae, quam pro se saeta, timuit maledictionem eius si abiret ineurrere, et diab0lima itineris sui ducem habere. Sicque virtute divina malo proposito revocatus stabili factus est, et miratus
De sanctimoniali, quae dum nocte vellet ire ad aeculum, et caput ostio illideret, a tentatione liberata est. Sanctimonialis quaedam circa principium conversi0ni suae, sicut ipsa mihi retulit, tam graviter tentata fuit, ut doleret 8 Venisse ad religi0nem. Reduxit ei diabolus ante c0rdis ocul0s' delicias saeculi, quas dimiserat, penuriam monaSterii, quam sustinebat, et coepit e li0 tentari graviterque contristari. . Quae cum tentati0nes diutius SuStinere non posset, noete quadam v0ti sui immem0r, de lecto Surgens, et de monasteri egredi olens, ad ostium qu0ddam, qu0 ad cimiterium dueit, venit, ut transsilit muro ad saeculiun iret Nutu Dei factum est, ut in superi0ri limine tam sortiter capite impingeret, ut 0neu880 cerebro retr0rsum caderet, et iii quasi Xanimis iaceret. Tandem ad se reversa ait: Quo vis ire, misera Qu0 diab0l debuisti, hoe exsolvisti. Reve tere nunc in haustrum tuum, quia non est volinitas Dei ut usquam Vadas Vides quani misericorditer Deus SUOM AE0nt D una. - Habac. 3, 5. - Hom. voce. - 4 ADP re- Vocatus a talo proposito. - AI P ante cordis culos diabolus. - tentari graviterque tristari, ADP graviter tentari ut contristari.
237쪽
servet, Une per omnia, Une per quaedam praeSagia, nunc
per flagella. Ex iis satis poteris colligere, quod quaedamn0viciorum tentationes, nec 110n et monach0rum, non Verbis
humanis et exemplis possint urari, sed sola ' divina virtute. Haec tibi dicta sussiciant de tentationibus accidiae vel tristitiae. Vis nune aliqua audire exempla de avaritia NOVICIUS: Volo et desidero, quia h0 viti n0n 80lum Saecillares, sed et claustrales satis tentantur. Unde et ut idem vitium mihi describas ), filias eius enumeres, et Sic Xempla Sub
De avaritia et siliabiis itis. MONACHUS: Avaritia est gl0riae, seu quarumlibet rerum insatiabiliis et inlionesta cupido. Hoc vitium alio n0mine v0catur hilargiria. Videtur tamen inter haec duo aliqua '
esse disserentia, quia avaritia est immoderatus appetitus habendi omnium rerum philargiria vero, per quam Singulari appetitu pecuniae e0lligendae rena laxantur. Avaritiae autem filiae sunt, fallacia, fraus, pr0diti0, periuria, inquietudo, i0- lentia, e0ntra miserie0rdiam obdurationes cordis. Avaritia indu0bus consistit, in aequirendo scilicet et retinendo. De cuius malitia per Salomonem dicitur: Conturbat domυm tiam, qui sectatur avaritiam Dominus volens Zachariae ostendere, unde minime procederent mala mundi ostendit ei amph0ram, per cuius amplum os intelligeret eupiditatem ). Ipsa in eodem Pr0pheta dicta est euhis in universa terra ). Seem1-
dum Apost0lum: adiae omnium malorum est Laritia 9. Per eam 110n Soliun tentantur personae Saeculares, Sed etiam spirituales. Jacob, regredientem ad terram nativitatis Uae, secutus est Laban, Volen illum retinere. Quem cum retinere non posset, ait Ad tuos ire Molebas, cur i ratυ e deos
meos γ ae0b, qui interpretatur luctator vel supplantat0r, Significat virum monasti eum, qui esse debet supplantator vitiorum. Laban ver0, qui sonat candidus, designat mundum.1 B sed in sola. - describas et, P describens. 3 inter duo et aliqua videtur excidisse vocabula. - Proverb. 15, T. - D intelligitur cupiditas. - Zachar. 5, 6. - Tim. I, 6, 10. - Genes. 31, 30.
238쪽
Contingit equenter, ut aliquis mundum per c0mersi0nem
deserat, nec tamen OnVersus ab avaritia cor Suum cohibeat.
Hunc iuste mundus insequitur, et dicit Desiderio erat tibi miis patris titi, id est, patria c0elestis ci 1 irati s es de meos sic si dicat: Cur sectaris avaritiam De auro et argento, qu0 religi08 satis appetunt, id0la fiunt. N0 ergo sine causa Varitiam idolorum servitutem vocat Ap0stolus J. Rachel, quae interpretatur videns Deum, anima est religi08i, quae dum mundi huius divitias concupiscit, quasi id0la substramentis abse0ndit ). Omnia enim c0rporis necessaria, quae m0naehis regula e0ncedit, quia ulla sunt, stramenta diei p08sunt. NOVICIUS: Saepe ordo noster a saecularibus de
avaritia iudieatur. MONACHUS: Qu0d illi avaritiam, h0c
nos esse dicimus providentiam. Omnes enim hospites supervenientes, e mandato regulae tenemur Sicut Christum suscipere. Quibus si negaretur hospitalitas, qui m0d ordinem iudieant de avaritia, tunc larte amplius eundem iudicarent de impietate et immiserie0rdia Pene nulla d0mus est ordinis, quae non sit obligata debitis, tum pr0pter hospites et paupere8, in pr0pter e0S, qui quotidie convertuntur, et sine Scandal repelli non possunt. Ut enim dispensat0res nostros eXcusem, non de toto, sed de tanto, saepe hac neeessitate oportet illos velint nolint avere. Quanta poena Vitiiun Varitiae in praesenti sive in futur plectatur, vel quanta gloria et mictu divitiarum contemtus in praesenti etiam ' remuneretur, quibusdam tibi ostendam exemplis Magna erit eius gl0ria in utUr0.
De Caesario milite, qui canonicis Bonnensibus debitam pecuniam negavit, et gressum perdidit. Miles quidam Caesarius nomine, de proxima' villa Nintere oriundus, ratrem habuit carnalem nomine Hirmm0ldum, Bonnensis ecclesiae Decanum. Iste eidem Caesari aest0mmodaverat de pessunt ecclesiae suae viginti mareas C0l0niensis m0netae Mortu Deeano. Praepositus et fratres militem,
1 Coloss. 3, 5. - 2 Genes. 31, 34. - 3 C etiam 4n praesenti. - proxima in D; paulo post Uinuchinere.
239쪽
quia pedi iam sibi e0mm0datam reddere recusavit, imo, quod deterius erat, omnino negaVit, quia illum testibus c0nvinceren0n 0tuerunt, iurare e0mpulerunt. Miles Vero, Stimulatus avaritia, iuravit et periuravit, equum ascendit et abiit, sed manum Domini effugere non p0tuit. Cum autem complesset medium viae, ire V0lens ad 0mum Suam procedere non p0tuit. Nam pr0pter avaritiam, quae radi est omnium mal0rum ), 0minus gressum illius in terra fixit, et quia mentitus suerat, linguae eum offici privavit Sentiens se ille iust Dei iudiei n0 posse loqui, neque prostedere, Vel Saltem B0nnam redire, sanctum braham Patriaretiam, qui tune ei in mentem venit, satis devote invocavit dicens: Sancte Abraham, si tuis meritis cum osset linguae gre8Sum relepero,ino Bonnam revertar, et fratribus Suam pecuniam restituam.
Statim ut haec' vovit, l0qui e0epit, gre8Sumque recepit; pecuniam reddidit, et de periuri p0enitentiam egit. Haec idem Caesarius retulit Abbati 08tro, vir quidem simple et satis bene m0rigeratus, obiitque novicius in domo n0stra. NOVICIUS: Si Deus sic dure punit avaritiam in per80nis aestularibus, puto qu0 multo acrius illam puniat in elaustralibus. MONACHUS: Verum est, maxime ubi siliae assunt, allacia scilicet et raus, vi0lentia, et contra miserie0rdiam induratio'
De monasterio, quod Dominus ob fraudem cellerarii lassavit. Cesserarius quidam ordinis n0stri tentatus avaritia, viduam quandam defraudavit, immemor parabolae illius ' Sal0monis:
Conturbat doniasn siremi, hi sectatur avaritiam I. 0minus ver n0 immem0 vindictae, anno eodem t0rum pene vinum,
quod monasteri ereverat, ita deterioravit, ut nullius esset saporis vel e0l0ris. Sentiens Abbas tantam plagam n0n esse Sine causa, Vironem Christi Aegesinam, quae temp0ribus meisC0l0niae fuit, ut sibi a Domino causam illius flagelli peteret revelari, humiliter exoravit. Quod cum feeiSSet, responsum est ei, Ilia pr0pter fraudem esset cellerarii sui, quam in talem
240쪽
viduam exercuerat. Et adiecit Dominus: Adhuc eum tangam iuia plaga mai0re. Quod saetum est ita ' . Eodem enim anno miles quidam omnem pene ann0nam monasterii in horreis
incendit; si eque plaga essavit. NOVICIUS: Cum Deus valde sit misericors, quid est qu0 propter unius hominis fraudem omnem punivit congregati0nem 2 MONACHUS: Sicut legitur in J0sue'), pr0pter avaritiam Achor, qui de anathemate ericho
tulit, in omnem p0pulum ira Dei desaevit. Nam si eut Deus miserie0rs est, ita et iustus est. Si propter unius meritum saepe multitudini parcit, quid miraris, Si dictante eius aequitate, aliquando propter unius delictum mult0s punit NOVICIUS: Si haec ita se habent, videtur mihi utile subiectis, et necessarium praelatis, ut frequenter ossiciales Suo Ilioneant, ne alicui fraudem inserant, ne forte per hoc flagellum contra se iudiei p0rrigant. MONACHUS: Verum dicis, quia m0di eum fermentum totam massam corrumpit' . Non soliun Deus punit, si instinctu avaritiae damna aliis inseramus, im etiam si n0stra avare retinendo, egentibus n0n impartiamur, vel exhibita immiseric0rditer ante tempuS SubtrahamUS.
De plaga domus Vitariensis. In Brabantia d0mus est 0rdinis n0stri, quae Vilarium dicitur, in qua hospitibus et egenis multa bona saepe exhibita sunt, et adhuc quotidie Xhibentur. 0 anno cum essent in eadem pr0vineia temp0ra cara, fratres eiusdem coen0bii summam annonae suae taXantes, et, sicut mos
est humanae infirmitati, defeetum timentes, ex diab0lica, ut patuit, tentatione, Sub8idium quod pauperibus satis large A impendere consueverant, Sque ad me8Sem subtrahere consiliati Sunt. Eadem nocte, sicut retulit n0bis quidam monachus, de eadem Om Veniens, iSchia, quae erat ultra claustrum, erupit, aedi per diversa se disrundens isticinas mi BC quod et factum est. - Jos. T. Paulo post rachan.
Ηomil. IV. p. 168: sicut unum membrum putridum ali liuitido totum corpus corrumpit, ita saepe Deus propter unum fratrem vitiosum, sicut exemplum habemus de chor, multitudinem punit.
Isidor Hispal. pisc. Opp. p. 188: Achor, qui de Hiericho unathemate concupivit significat nequam Christianum. Cor. I, 5 6. - 4 ADP largiter. - ossicinae sunt domus diversae intra claustri termino sitae.