장음표시 사용
61쪽
BΕm GALLICI tutis opinio est singularis, qui auxilii causa a civitate missi ad Caesaro venerant, cum multitudin hostium eastra nostra compleri, legiones premi et paene circum-Venta teneri, calones, equites, funditoros, Numidas dispe sos dissipatosquo in omnes partes fugor vidissent, despe-5 ratis nostris rebus domum contenderunt Romanos pulsos Superat0sque, castris impedimentisquo eorum hostes po-25 titos civitati renuntiavorun Caesar ab X. legionis cohortatione ad dextrum cornu prosectus, ubi suos urgeri signisque in unum locum conlatis in legionis consertos militos sibi ipsos ad pugnam osso impediment vidit, quartae cohortis omnibus centurionibus occisis, signifero interfecto, signo amisso, reliquarum cohortium omnibus sera centurionibus aut vulneratis aut occisis, in his primipilo . Sextio Baculo, fortissimo viro, multis gravibusquo vulneribus consecto, ut iam se sustinere non posset, reliquos esse tardiores et non nullos ab novissimis deserto loco proelio excedore ac tela vitare, hostes neque a Ponto ex inserior loco subeuntes intermittere et ab uir quo latore instare et rem esse in angusto vidit, nequo et ullum esse subsidium, quod submitti posset, scuto ab novissimis uni militi detracto, quod ipso eo in scuto Venerat, in primam aciem processit centurionibusque nominatim appellatis reliquos cohortatus milites signa inferre et manipulos laxare iussit, quo facilius gladiis utis possenti cuius adventu spo inlata militibus ac redintegrato
animo, cum pro se quisque in conspectu imperatoris etiam in extremis suis robus operam navare cuperet, paulum di hostium impetus tardatus es Caesar, cum VII. legi nem, quae iuXta constiterat, item urgeri ab host vidi set, tribunos militum monuit, ut paulatim sese legiones a coniungerent et conversa signa in hostes inserrenti quo facto cum aliis alii subsidium ferrent neque timerent, ne aversi ab hoste circumvenirentur, audacius resistere sto
62쪽
fortius pugnare coeperun interim milites legionum dua sTum, quae in novissimo agmine praesidio impedimentis fuerant, proelio nuntiato cursu incitato in summo collo ab hostibus conspiciebantur, et T. Labionus castris hostium . potitus et ex loco superiore, quae res in nostris castris gererentur, conspicatus X. legionem subsidio nostris misit. qui cum ex equitum et calonum fuga, quo in loco sTos esset quantoque in periculo et castra et logiones et imperator Venaretur, cognovissent, nihil ad celeritatem sibi reliqui fecerunta morum adventu tanta rerum com 27 mutatio est facta, ut nostri, etiam qui vulneribus Onfecti procubuissent, scutis innixi proelium redintegrarent, calones perterritos hostes conspicati etiam inermes a malis occurrerent, equites vero, ut turpitudinem fugae vir a tute dolerent, omnibus in locis pugnando legionariis militibus rasferrent at hostes tiam in extrema Spe a salutis tantam virtutem praestiterunt, ut, cum primi O-rum cecidissent, proximi iacentibus insisterent atque Teorum corporibus pugnarent, his deiectis et coacervatis . cadaveribus, qui superessent, ut ex tumulo tela in nostros coicerent et pila intercepta remitterent ut non nequi-ε quam tanta virtutis homines iudicari deberet ausos esse transire latissimum sumen, ascendere altissimas ripas,
subir iniquissimum locum quas facilia ex dissicillimis animi magnitudo redegerat. Hoc proelio acto et prope dia intornecionom gente ac nomine Nerviorum redacto maiores natu, qu0s una cum pueris mulieribusque in aestuaria ac paludes coniectos dixeramus, hac pugna nuntiata, eum victoribus nihil impeditum, victis nihil tutum arbitrarentur, omnium, qui Supererant, consons legatos ad Caesa ars miserunt sequo ei dediderunt, et in commemoranda civitatis calamitate ex DC ad tres senatores, ex hominum
milibus LX vix ad D, qui arma ferre p0ssent, Sese redactos esse dixerunt quos Caesar, ut in miseros s
63쪽
BKLI GALLICI ac supplices usus misericordia videretur, diligentissimo conservavit suisque finibus atque oppidis uti iussit et finitimis imperavit, ut ab iniuria et maleficio se suosquo prohiberent. 2s Atuatuci, do quibus supra diximus, cum omnibus copiis auxilio Nerviis venirent, hac pugna nuntiata ex attinere domum overterunt cunctis oppidis castellisquo desertis sua omnia in unim oppidum egregie natura mus nitum contulerunti quod cum ex omnibus in circuitu pa tibus altissimas rupes siectusque haberet, una ex parte lonitor acclivis aditus in latitudinem non amplius pedum CC relinquebatur; quom locum duplici altissimo muro munierant; tum magni ponderis saxa et praeacutas a trabes in muro conlocaban ipsi erant ox Cimbris o t0nisquo prognati, qui, cum iter in provinciam nostram atquo Italiam facerent, iis impedimentis, quae Secum agere ac portar non poterant, citra flumen Rhenum spositis custodiam ex suis ac praesidium VI milia hominum una reliqueranti hi post eorum obitum multos annos a tablimis exagitati, cum alias bellum inserrent, alias inlatum
defenderent, consensu eorum omnium pace facta hunca sibi domicilio locum dolegerant. Ac primo adventu Xe citus nostri crebras ox oppido excursiones faciebant a a vulisque proeliis cum nostris contendebant; postea vallo pedum XII, in circuitu XV milium crebrisque castellis circummuniti oppido sos continebant ubi vineis actis agger extructo turrim procul constitui viderunt, primum inridero ex muro atque increpitare vocibus, quod tanta
a machinatio a tanto spatio institueretur quibusnam manibus aut quibus viribus, praesertim hominus tantulae stat raB, - nam plerumque Omnibus Gallis prae magnitudino corporum suorum brevitas nostra contemptui esto tanti Oneris turrim in muro sese posse conlocare confiderent pa Ubi vero moveri et adpropinquare muris viderunt, noVa ab
64쪽
que inusitata specie commoti legatos ad Caesarem do pace miserunt, qui ad hunc modum locuti non se existimare Bo amanos sine ope deorum bellum gerere, qui tantas altitudinis machinationes tanta celeritate promovere poSSent, Se Suaque a omnia eorum potestati permittere dixerunt unum petere acu deprecari: si forte pro sua clementia ac mansuetudine, quam ipsi ab aliis audirent, statuisset tuatucos Me conser-Vandos, ne se armis despoliare sibi omnes sors finitimos sesse inimicos ac suae virtuti invidere; a quibus se defendero traditis armis non possen sibi praestare, si in eum scasum deducerentur, quamvis fortunam a populo Romano
pati quam ab his per cruciatum interfici, inter quos dominari consuessenta Ad haec Caesar respondit: se magis inconsuetudine sua quam merito eorum civitatem conservaturum, Si prius, quam murum aries attigisset, se dedidissent sod deditionis nullam ess condicionem nisi armis a traditis. 4 id, quod in Nerviis fecisset, facturum finitimisque imperaturum, ne quam dediticiis populi Romani iniuriam inferrenti re renuntiata ad suos, quae imperaren aetur, sacere dixerun armorum magna multitudine de muro in lassam, quae erat ante oppidum, iacta, sic ut prope summam muri aggerisque altitudinem acervi armorum adaequarent, et tamen circiter parte tertia, ut postea pedispectum est, colata atque in oppido retenta portis patefactis o di pace sunt usi. Sub vesperum Caesar porta ra. claudi militesque ex oppido exire iussit, ne quam noctu oppidani a militibus iniuriam acciperenta illi anto initi aut intellectum est, consilio, quod deditione facta nostros praesidia deducturos aut denique indiligentius servaturos crediderant, partim cum iis, quae retinuerant et celaverant, armis, partim scutis ex cortice lactis aut viminibus intextis, quae subito, ut tena poris exiguitas postulabat, pellibus i duxerant, tertia vigilia, qua minime arduus ad nostras munitiones ascensus videbatur, omnibus copiis repentis
65쪽
ex oppido eruptions fecerunta celeriter, ut ante Caesar. imperaverat, ignibus significatione facta ex proximis Stellis eo concursum est, pugnatumque ab hostibus ita acriter est, ut a Viris fortibus in extrema spe salutis iniquo loco contra eos, qui ex vallo turribusque tela iacerent, pugnari debuit, cum in una virtute omnis spes consiste- ret occisis ad hominum milibus m reliqui in oppis dum reiecti sun postridio eius dioi refractis portis, cum iam defenderet nemo, atque intromissis militibus nostris et sectionem eius oppidi universam Caesar vendidit ab iis, qui emerant, capitum numerus ad eum relatus est milium IIII 31 Eodem tempore a P. Crasso, quem cum legione una miserat ad Venetos, Venellos, Osismos, Coriosolitas, su-ViOS, Aulercos, Redones, qua sunt maritimae civitates Oceanumque attingunt, certior factus est omnes eas civitates in dicionem potestatemque populi Romani esse
3 His rebus gestis omni Gallia pacata tanta huius bsilia barbaros opinio perlata ost, uti ab iis nationibus, quas
trans Rhenum incolerent, legati ad Caesarem mitterentur, qui so obsides daturas, imperata facturas pollicerentur.
quas legationes Caesar, quod in Italiam Illyricumque pro perabat, inita proxima aestate ad se reverti iussi ipse in Carnutes, Andes, Turonos quaeque civitates propinqua iis locis erant, ubi bellum gesserat, legionibus in. liberna deductis in Italiam prosectus es ob easquo res ex litteris Caesaris dierum XV supplicatio decreta est, quod ante id tompus accidit nulli
66쪽
Cum in Italiam proficisceretur Caesar, Ser. Galbam Icum legion in et parte equitatus in Nantuates, Ver nos Sedunosque misit, qui a finibus Allobrogum et lacu Lemanno si flumine Rhodano ad summas Alpes pertinenti causa mittondi fuit, quod iter per Alpes, quo magno acum periculo magnisque cum portoriis mercatores ire consuerant, patefieri voleba Qui permisit, si opus esse is abire situr, uti in his locis legionem hiemandi causa comlocareta Galba secundis aliquot proeliis factis os stellis ιque compluribus eorum expugnatis, missis ad eum undique legatis obsidibusque datis et ac facta constituit cohortes duas in Nantuatibus conlocare et ipso cum oliquis eius legionis cohortibus in vico Veragrorum, qui appellatur Octodurus, hiemare; qui Vicus positus in vallo snon magna adiecta planitis altissimis montibus undiquo continetur cum hic in duas partes numine divideretur, salteram partam ius vici Gallis ad hiemandum conce sit, alteram vacuam ab his relictam cohortibus attribuita sum locum vallo fossaquo munivita Cum dis hi abernorum complures transissent frumentumque eo comportari iussisset, subito per exploratores certior factus est ex ea parte vici, quam Gallis concesserat, omnes noctu discessisse montesque, qui impenderent, a maxima multitudine Sedunorum et Veragrorum teneri. id aliquot do a causis acciderat, ut subito Galli belli renovandi legioni quo opprimendae consilium caperent primum, quod legio snem neque eam plenissimam detractis cohortibus duabus steompluribus singillatim, qui commeatus petendi causa missi
67쪽
BELLI Ovidincerant, absentibus propter paucitatem despiciebant; tum etiam, quod propter iniquitatem loci, cum ipsi ex montibus
in vallem decurrerent et tota coicerent, ne primum quidem impetum suum posse sustineri existimabant accedebat, quod suos ab se liberos abstractos obsidum nomino dolo-bant si Romanos non solum itinerum causa, sed etiam perpetuae possessionis culmina Alpium occupare conaris sa loca finitimas provincias adiungere sibi persuasuma hab0banti is nuntiis acceptis Galba, cum neque pus hibernorum munitionesquo plene essent perfectas equod frumento reliquoque commeatu satis esset prorisum,
quod odition facta obsidibusque acceptis nihil do bello
timendum existimaverat, consilio celeriter convocato sen- et tontias exquirore coepi quo in consilio, cum tantum rωpentini periculi praeter opinionem accidisset ac iam omnia sors sup0riora loca multitudine armatorum completa comspicerentur neque subsidio veniri neque commeatus suin portari interclusis itineribus possent, prope iam desperata saluto non nullas eius modi sententia dicebantur, ut impedimoniis relictis eruptione acta isdem itineribus, qui bus eo pervenissent, ad salutem contenderenti maiori tamen parti placuit, hoc reservato ad extremum casum consilio interim rei eventum experiri et castra defendere. Brevi spatio interiecto, Vix ut iis rebus, quas constituissent, conlocandis atque administrandis tempus daretur, hostes ex omnibus partibus signo dato decurrere, lapides gaesaquΘ in vallum coicere nostri primo integris viribus fortiter propugnare neque ullum frustra telum ex loco superiors mittere, et quaecumque pars castrorum nudata defensoribus premi videbatur, eo occurrere et auxilium ferre, sed hoc superari, quod diuturnitate pugnae hostes defessi proslio excedebant, alii integris viribus succedebant; quarum rerum a nostris propter paucitatem fieri nihil poterat, ac non modo defesso ex pugna excedendi, sed ne saucio,
68쪽
quidem eius loci, ubi constiterat, relinquendi ac sui recipiendi facultas dabatur. Tum iam amplius horis sex con si tinenter pugnaretur ac non solum vires, sed etiam tela nostros deficerent atquo hostes acrius instarent languidioribusque nostris vallum scindere et fossas complere compissent resque esset iam ad extremum perducta casum,
P. Sextius Baculus, primi pili centurio, quem Neobam proelio compluribus confectum vulneribus diximus, et item C. Volusenus, tribunus militum, vir si consilii magni et virtutis, ad Galbam accurrunt atque unam esse spem salutis docent, si eruptione facta extremum auxilium experirentur itaque convocatis centurionibus cele aritor milites certiores facit, paulisper intermitterent proelium ac tantummodo tela missa exciperent seque ex labore reficerent, post dato signo ex castris erumperent, atque omnem spem salutis in Virtute ponerenti Quod iussi sunt, elaciunt, ac subito omnibus portis eruptione acta nequo cognoscendi, quid fieret, neque sui colligones hostibus facultatem relinquunta ita commutata fortuna eos, qui in aspem potiundorum castrorum Venerant, undique circumventos interficiunt et ex hominum milibus amplius XXX, quem numerum barbarorum ad castra venisse comstabat, plus tortia parte interfecta reliquos perterritos in fugam coiciunt ac no in locis quidem superioribus co sister patiuntur. sic omnibus hostium copiis fusis a smisque exutis si intra munitiones suas recipio quo proelio facto, quod saepius fortunam temptare Galba nolebat atquo alio se in hiberna consilio enim meminerat, aliis occurrisse rebus Viderat, maxime frumenti commeatusque inopia permotus postero di omnibus eius viciasdificiis incensis in provinciam reverti contendit ac nudo shoste prohibent aut iter demorant incolumem legi
nem in Nantuates, inde in Allobroges perduxit ibique hi
69쪽
BELLI GAIddin et His rebus gestis cum omnibus de causis Caesariae
tam Galliam existimarsi superatis Belgis expulsis sermanis, victis in Alpibus Sedunisd Rus ita inita hism in
Blyricum profectus esset, quod eas quoque nationes adiro et regiones cognoscere volebat, subitum bellum in Gallia a coortum est eius olli haec fuit causa. P. Crassus adulescens cum legione u proximus mare Oceanum in Andibus hismaba is, quod in his locis inopia frumenti erat, praefectos tribunosquo militum complures in finitimas civitates rumonti causa dimisit; quo in . numero est T. Terrasidius missus in Esuvios, M. Πebius Gallus in Coriosolitas, Q. Volanius cum T. Silio in Venetos. Huius os civitatis longe amplissima auctoritas omnis ora maritimae regionum earum, quod et navos habent Veneti plurimas, quibus in Britanniam
navigar consuerunt, et Scientia atque usu rerum nauticarum ceteros antecedunt et in magno impetu maris
vasti atque aperti paucis portibus interiectis, quos tenent ipsi, omnes sero, qui eo mari uti consuerunt, habenta vectigales ab his fit initium stinondi Silii atquo si
nil, quod per os suos se obsides, quos Crasso dedissent, a recuperaturos existimabanti horum auctoritato finitimi adducti ut sunt Gallorum subita et repentina consilia AEadem do causa Trebium Terrasidiumquo rotinent et celeritermissis legatis per suos principes inter so coniurant nihil nisi communi consilio acturos eundemque omnes ortunae exitum ess laturos, reliquasquo civitates sollicitant, ut in ea libortato, quam a maioribus acceperint, permaneris quam Romanorum servitutem perferre malin omni ora maritima coloritor ad suam sontentiam perducta communem legationem ad P. Crassum mittunt: si velit suos recus peraro obsides sibi remitta Quibus do robus Caesar a Crasso certior factus, quod ipse aberat longius, naves interim longas aedificari in flumino Ligori, quod innuit in
70쪽
Ocsanum, remiges ex provincia institui, nautas guberna torosque comparari iube his rebus coloritor administratis a ipse, cum primum per anni tempus potuit, ad exercitum contendit sensti reliquasquo item civitatos cognito Cas asaris adventu, simul quod, quantum in se facinus a misissent, intellegebant, legatos, quod nomen ad omnes nationes sanctum inviolatumque semper fuisset, retentos ab se et in vincula conloctos, pro magnitudine periculi bellum parare et maximo ea, qua ad usum navium e tinent, providere instituunt, hoc maiore spe, quod multum natura loci confidebanti podostri esse itinera conci asa aestuariis navigationem impeditam propter inscientiam locorum paucitatemque portuum sciebant, neque nostroso exercitus propter frumenti inopiam diutius apud se morari posse confidebant ac iam ut omnia contra opinionem a raciderent, tamen se plurimum navibus posse, Romanos, qu ullam facultatem habero navium, neque eorum loc
rum, ubi bellum gesturi essent, Vada portus, insulas novisse ac longe aliam esse navigationem in concluso mari atque in vastissimo atque apertissimo Oceano e spiciebanti his initis consiliis oppida muniunt, frumenta sex agris in oppida comportant, naves in Venetiam, ubi eae ssarem primum bellum gesturum constabat, quam lmrimas po*sunt, cogunti socios sibi ad id situm Osismos, is Lexovios, Namnetes, Ambiliatos, Morinos, Diablintes, Menapios adsciscunt auxilia ex Britannia, quae contra eas regiones posita est, arcessunti an has dissicultates belli gerendi, quas supra Io tendimus, sed tamen multa Caesarem ad id bellum incitabant iniuria retentorum equitum Romanorum, Mabollio acta post deditionem, defectio datis obsidibus, tot civitatum coniuratio, in primis, no hac parte neglecta reliquae nationes sibi idem licor arbitrarentur it a quo cum intellegero omnes ore Gallos novis rebus stu-