장음표시 사용
261쪽
buerunt retinere tantulas receptas de aetas naturalliis , quam is praejudistis immerentur , . --n praejudiciis involutam i Sment, atque si sese accommodarei innimi, donec umiliter mundus praesem in in cognoscimus tantum ex parte, per speculini per aenigma, sepeliatur meimdmodum igitur Circumcisionis
aliarum ceremoniarum observationem ad empus concedebant Ap stoli inspi anteSpiritu Sancto ne infirmi otanderentur, si adeo replignantia opinioni sui pi a concepta: diu fotae atque adultae inter Iudaeos, delestis Cerei nonialis absoluta necessitate audivissent ita rapiritus Sanctus condescendere voluit hominarus plicioribus, retinendo sorinulas receptas de rebus mimilibus, quamvis praejudiciis inniterentur, necem mutando in accuratas, quibus veritas nudi a notitia Vulm abscondita, Wificata fuisset, ne eos turbaret, si per sermulas ac ratas opiniones praejudicia evertisset. quae per sensus hauserunt, quaecive pro tam firma babent veritate, ac sibi ea a natiira edocti fuissent. Neque est quod dicas Non concessiste Apostolos circumcisionem, nisi iis, qui ut remis diam habebant Illi enim, qui pro re media eam habebant, itane m- differente, non poterant per ejus neglectum scandali Eari. Ergo potius in eorum gratiam fili facta haec concessio , qui intercludaeos eam
pro necessaria habebant. Simili modo licet aliquando in praxi sese ac- conmodare praeconcepta hominum opinioni, quiado rectae certa perturbasone mutari non potest, ut obtinet, ex gr. in imaginum toler Honein Templis Papisticarum quarundam ceremoniarum retentione, de aliis multis,ubi notatu digna verba Clarissimi Marest in iudicio de cenistroversis Theolinicis inmungaria oc maris. Cense malia tolerari debere apiis, qua ση probem, Farmi κη'iisadiomittitulini O msuuiam esse
DXLIlI. Exe. I. B. p. 48. Si hac artumentandi ratio concedatur, nihiι certi ex sacru literis poterit ervi, ct in materiusde nuru eri territia, o in aliis articulu, mori mniiniatur Midamentum salutis, μου ratio cocludumeti invii πι--Resp. Non quamlur quidas usinoneὸ possit conchidere. sed quid iuste& legitime. . Sunt autem certat regulae, quarum adminicillo, quid rus vel illis locutionibus scriptura doceat, significet testetur, ossimus
DXLIV. Exe. 2. B. p. 49. Nullam esse in moeri terminorum mn xionem, quia resipectu circumco is praegηans erat raιto, utpote quam qumiam
262쪽
CousENSUS VERITAT M. esse amoliatam Tens imi mim iam pri emis is religionu asta pretra
Resp. At quis non videt bis ipsis eis ruri egregie meum arguis meritum' si enim propterea debuit tolerari circumciso, quia inter J daeos erat recepta, nec ii intelligebant uinibilatam, ne toto, christunt ethicerent: Ergo multo magis debueriintretineti milia deici ion turalibus praejudiciis inritentes, quia receptae , nee intelligebant homi 'nes, eas non esse accuratas. a. Simile non effident, nec opus est ut in omnibus sit convenientia, lassicit admeiam scopuni illa, quod scuti dat circumcisionem putabant esse perpetuae observationis di necessariam erronee, ita homines praejudicia infantiae & sensuum putant vera, at Apollonim opinionimea vi percon
uarium praeceptum Ei eo nec scriptores Acri debuerunt opinione. . praeju dicatas evertere periarmularum usuiniis non innitentium. DXLV. Exc. 3. B. p. so τρυγηθμιν praxis incumcisim non duce batur; at in motu Sola non tolerarenο -- ρquis se duntio ita proprino disertis,erta. Resp. Hoc vero est, quod nego. cujus negationis rationes inexos 'mine istorum locorum affero,
spargere ausint,ctc. Resp. Maxima sutura fuisset confusio, si termini: recepti, atquc phr ser vulgares communi notitia ortum dcbentes a Spiritu Sancto de rebus naturalibus loquente fuissent immutatae,quam procul dubio Spiritus an ctu, hoc niodo prudenter voluit evitare amitod autem nos de hac ma
teria scribimus,id facimus impulsi clamoribus adversa torum branc se tentiam populo reddentium invisam ut auditavi altera parietes suspen- dant iacium, si rationum momoeta ab utraque parte non possint cxpendere, vel si rationum vim mobiast tentia instantium porcipere
263쪽
, in tractare placuisset, non dubitamus, quin Uritui Sancto inim plussiturae millὰnt tales rationes, quibus veritatein huius lententia: Ia- .ristinae potuisset ex p icare; quia vero noluit Spiritus Sanctus ex quae ad scopula Scriptura non necessaria erant, patractare, sapientissime ab eos Gum, quod phrases receptas retinuerit.
cie Aa argumentum meum iustici convenientia , clitam antea addit x1.
Lt,si opinio recepta de circumcilionis necessitate suit toleranda, ct ex ea tarmis luxit is inutilis fuit retinenda: Ergo multo magis toleranda opinio recepta de rebus naturalibus, quamvis erronea, atquc phrasis et ii nite is retinenda, nec per phrasin accuratam relatanda. Quis non videt unum exest aperte consequi si majus secerunt Apostoli sequare minus non fecissent Majus erat retentisci cumcisionis, quae puncto eum Christi adventu Minus usurpatio formularum vulgarii ni, ex qua nullum periculum, cum per eas ut a Spiritu Sancto adhibitas, non errores cons nificenturo statantum veritas generalis, uti suo loco declar
Resp. Id panim fuse ad rem p semen , inde es , rest gabcr, cinnitimini editi me non pliciter nem verim, sese re esse peccata, sed tantum negem, pumine mi Marina salutis, quemad- inodum alii errores de reses salutarivus cum ea putilanci DXLlX. Em u p. 6. -n inauhu modi errarimu qiu no Vitruvis peccatum, nee silutem tangunt, siest accommodare captu vastari, quantum scilicet hoc salpa peracι talesiasteri potest, ex νηηρηs wio , Umd Aerem gratiam erroris falsa loqui. Resp. Hoc concesib obtinui causam, cum veracitati Dei non repugnet, uti serimulis receptis, etiamsi opinionibus er oneis innitantur, nec
264쪽
Resp. Visnaci arguimentitas moelo non citatur, nec quicquam mihi haec verba obsunt. Uti tormulis receptis, quae praeiudiciis innituntur. ininus periculos uin, quam permittet eali luod quod inter abnegationem adventus Christi, quale cocleni porcera cucumcisio a. Usus illarum sermularum nullatenus inscrtcairinia approbationem consensum, sed tantum, bra sintennisspirem.
circa ea, quamn saligunt s. item. - Resp. illuc sequitur ex praemissis, tum sectuitur omne id , quod intendo. Hoc enim secit Deus usurpando formulas receptas veritatem adsensus relatam & praejUiciis involutam referent . D LII. Exc. io M. p. Dein abibi ιiiserte declaravit , ese nn probare circumcisinem, idem demo ilhetur de tacui v uitae.
Resp. De illa exceptione plenius agetur cap. 9 quod vidcata DLIU Em iam. p. 48. --mi is permissione naftsinia,Onissem missalsa et seu in mim potest feri vera. Resp. Antecedens negatur, iurassiari iusso non fierehat approlutionem, sed tantum tolerationei' qualimodo se habebar etinis di vortitis V. . . Phrasis vulgarisi recepta praejudiciis innitens non
fit quidem conformis veritati accuratae N nutae perinlocutionem divi
nam, sed quia per eam non approbatur, nihil indei uvis infertur mem ti divinae res tamar .
Sententiam de inii formularum receptarem veritater aliquam praejudiciis involutam reserentium non pugnae re cum Auctoritatevi Leritate Scripturae pro- batur argumento ex locutionibus Scripturae de Corde usurpatis. D LIV. Ha aemu argumenta, quibus probatum fuit, debuisse scri- nores
265쪽
ptores sacros,de phaenotrienis loquentes, adlatiare phrases sis eonvenientcs referentes veritvem quidem aliquam, sed ad sensus relatam & praejudicis involutam idque fecisse mani sine ostendimus nunc ut aditum paremus, ad solvendas objectiones Adversariorum, qui putant ea sentenistia labefactari Veritatem& Auctoritatem Scripturae, adjiciemus argumenta, quibus juste id factum esset convenienter Veritati . Auctoritati Scriptura demonstremus. Atque huc spectant sequentia. DLV. Error est vulgi statuentis, 'nimae praecipuam in corde esse sedem qui postea adoptatus est ab Aristotelea ejus sequacibus, ratio nibus quibusdam specie in veritatis habentibus in stabilitus, sed a Galeno tota sere Medicorum schola, paucis exceptis, rejectais, teste Lemnio Meiaeo de occultis naturae miraculis Lib. i. cap. a. Ubi sic scribit da
autem in parte collocetur anima qιωmpe sedem occupet, muli Veterum in quaestionem vocant Philosophi cordis medit uiuum ei assignant. Q od designare videtur sapiens, cum inquit, nam cura custodi cor tuym,quoniam ex ipsa vita procedit. At M. edui situ exactius natura opera sunt perscruIari in cerebro ii
Iam constituunt, ex qua omnes sensus o facultates mina. Omnesiqne actiones procedunt. Sic Sennertus Epit. Naturalis scientiae lib. 6. cap. r. Eadem quasti est, quanam si sedes amma, ct quod membrum principale. Sed quodnam illud fit membrum Princeps latonicis, quibus Galen in Medici multis adjungunt, cum Peripateticis tu est Plato is Galenus tres precipvas partes, Epar, Cor cerebruvi, Cerebroque principatum quod in eo siensius motusque principium anima rataenalis resideat, deferunt. Hancis sententiam communem Medicorum testatur Bartholinus Controversarum Anatonai carum quaest. de partibus carumque facultatibus4 tinctionibus, ubi inter alia sic inquit Dicet sorte quispiam pro Mi dicorum co)nmuni opinione primatum cerebro deferente S c. Atque haec Medicorum sententia evidc tissime nititur ratione Nam s. in cerebro ii concursus omnium nervorum, per quos S corpus dirigitur, ia quae exterius sunt in corpore vel extra illud anima repraesentantur. Ibi ergo sedem hab. praecipuam, ubi omnia auae ad corpus pcctant potest percipcro, Quia de totum corpus potest dirigere Cerebro affecto varias passiones animae contingere videmus, ut amentia , suto cm, phrenesin Si quae oriunt ii rex vario spiriti furia motu in cerebro, propter ejus laesionem, quo sit ut glandula incalis varie movcatur. A menti diversum quid significe ; at corde niale id ente, non ideo tal:a animana opprimi ni pathemata.
DLVL Ab hoc criore vulgi o tae sunt locutiones in omnibus serelino: us Obuzar, qua huic errori innituatur. Sic in Latina lingua homo prudens
266쪽
prudens' sapien vocatur cordatin sic Recoratiri significat in mentem nosis aliqui Tredire: excordes vecordes appellantur ii, qui carent intcile & sapientia: .iC. I. Tusc. Et Nasica ille prudens, bis Consul corculum appellatis. In lingua Gallica Apprendre par coro significat mentoriae mari dare; prendre auru considerare diligenter; deton avr, ex animo inaeule corur aueliatres animum intendit ad studia. In lin ua Gernianica, ein diuitu heripentelanen beheitet reten, id st 'animo perpladcre Aus guttem heri d ex sincero animo. Ita dicimus: me diu heri et voltist, essen gehet derm di uber, hoc est, ex plenitudinc cordis os loquitur. Atque has phrases imitatur Scriptura corponendo vel pro ipsa anima, Psal. x xl V. q.
ranocens manibus opinus corde Psal. xxx v. q. Cor meum ct caro mea cla .mant ad Deum fortem, vel pro voluntate, Matth. v i. 2 I. ubi fuerit thesaurus vester, ibi erito cor vestrum vel pro cogitationibus, unde Deus dicitur corda scrutari isse viιρδιογνω ci vel pro sapientiarimus sede, Provis
II. Io. Cum venerit sapιentia in cor tuum, Prov. xv. q. Cor prudentis quae rit scientiam, Prov. v I i. 7. Vidi interfatuos ammadperti inter is pueiunx
defectu cordo. In quibus locutionibus est Metonymia su ,jechi recipientis pro adjuncto, quod hae locutiones hanc opinionem supponant, non tantum animae praecipuam sedetri esse in corde, sed etiam intelle quin voluntatem animi potentias in corde radicari. Ex quibus observatis tale
argumentum formamus: Cujus auetoritati ieritati non repugnat ut utatur formulis cceptis de corde, quae ortum habent ex opinii, ne erronea, illius Auctoritati multo minus repugnat, ut utatur phrasibus rece
, itis circa phaenomena, etiamsi praejudiciis infantiae innitantur. Sed: Er-DLVII. Exc x. B. p. o 7. Postquam aliquantum more solito in
Cartesianos debacchatus sici, sic non bene crediderim Deum καρδισγεω- , simpliciter videsicet nitelligendo De scrutar3Iecretissimas cogiIationes anima residentu in corde sec.
Resp Ut intelligamus D cum esse καρδεογως ta, suffcit si sciamus, Deum scrutari secretissimas cogitationes, sive pulcmus .animam revera a sedem habere in corde, veci Grebrum pro sede assignemus; per cor enina nihil aliud talibus locis, quam animam cum secretissimis cogitati nibus Scriptura voluit designare. D VIII. Exc. a. B. p. io 7. An ergo mille loca, quibus Cor per Me rοη .subiecti sumitur pro anima, credenda erunt supponere errorem vulgarem Resp. Quia illa phrases sunt receptat, eas, ne balbari sint scriptores' sacri, noluerinu mutare, nec resutare errorem receptinn, cum id illa
267쪽
necessitas requirat. Eoriam vero inens erar, c ificare assiones Dei circammain nostralia, ejus voluntatem S intellectum, milliei ipsim:
3o Cerebrum, fictuit, ni rationatu eu mentis sedes est Victorinon Strigelloen in notis ast libellum hilippi Melanchthonis de amnet, miti Sedem anima proprie assignandam cordi non satis evincitur,ta argumὸnto aratra 'n' Tum 'μ η'ii/m vim cu oscentem videatur cordi tribuero.
tentiaTheologorum a necitatorum dissentit. Auctoritates talassunt ii manae, neque quicquain veritati praejudicare possunt. DLX. Exc B. p. III. Πηm cordo male asscto, humoribis biliosiuo misitholicis ammam racundam vel mel auicamleropi-: Er se 'Asem consternentia a masiam Om Resp. cinnarguinciatum inde procedit, sit asscia spiritibus animalibus quari in cerebio cum non alibi in ad hunc flectum suffcientes; itaque etiam humores bilios, melanchesici non possiunt animam iracundam eddere, nisi interveniente motu spirituum in castro. Sed nihil attinet prolixius cum adversario irati disputare, cum haec in libello Pasi a Cart. optime sint explicata
Resp. Quomodos illis praecise aflectibus argumentum petamus videat antaso icta supra. a. Non aliter excitant humores biliosi clanchs,liciano iracundiae melanchos, quam quaremis ex illis ita hori istales convenientes iis spiritus animales generantur, qui aniliram in cerebro principalem sedem renouentia nita doniel . . et lita scutiat
268쪽
Resp. Si illud nescit Adversarius,quid ergo responsionis Ioco id a feti dieci auten id laeti posse, sed non immediate vertiin infecto cere bro, ut ipse dicit,4 per spiritus aestuales, qui ex naeum lKo humWenielanchesiae excitandae convellientes generantur.
sis etiam sentialiter in corde. Resp. Sic causam tradit. Hoc enita argirmento probaret tendi, non quod essentialiter anima tantum sit in cerebro, non in corde, sed quod in cerebro anima praecipuam B edem babeat, & potentia intelligendi&,6lenisi in cerebro suta tur amna,cuius contrarium supponunt rhr
ses vulgareseti mi abii scriptura inis DLxiv. Praeter haec servata contra ea quae H habet in is iiii et, sequentia possunt notari. i. Me non dicere, quod omnes a tibi cr-
roncis vulgi opinionibus innitamur, sed di ,huae Tropum in citatis locis, in quoslipponitur, cor esse praecipuani animae sedem,in vallis lingui
adhibitua, iamnsurpari in Scriptura, non obstante, quod inventores eius Tropi respexerint opinionem erroneam, quam non opus est Sp. S. refutare Vana ergo sunt omnia quae p. 2 2 tractat. 2. Vox Coidatis de theoretice sapientem practice prudentem notat, uti ex usu apud
Auctores patet. Sed quicquid sit de eo, cor non est magis virtutum se des quam animae. Virtutes enim inruerent animatae voluntas, id loquec latus non sitit dictus ab iis,qui hoc mulion invenerum , essi habito res hinctu ad istam opinionem. 3. Sufficit, quis origo istius impositionis
talis sit, etiamsi non omnis is, pii ea utitur, 'aditam originem in usitatienda. tqui haec contra p. 233. dicta sinis. q. Cadune vero facile, quae de voce Recordari Se aliis observat p. 234. Nam eae voces ab inventoribiis similitier usurpatae sunt, habito respectu ad istam vulgarem nitionem, quod mihi suffcit ad obtinendam meam sententiam. DLXV. M. p. I l . mecum convenit, dum dicit, suscere dummodominia in Cordis vocabulam ea vere significare, qua Dititus Sanctin eombis
269쪽
cua. WrTTICHII ptis phrasib iis uti sacras literas, Une imposita saepe sunt ab auctori , ad errorem aliquent respici cntibus. Quae vero hic, ibi opponit, nullius sunt moinenti; quod enim vocabulum Pari citatis locis non tantumi senore mediiiiii, sed in specie hoc me sum , nempe hartem hanc corpinris humani, quae Cor appetiari silet, significet, ii iis Quam mande.
simi est; quod tonsi cor militum ' - ipse etiam dia
Idem oro ur secundo Argumento desumto ex locuti niuus in scriptura usurpatis demoralibus 8cit Gis darentiae&opinioni superes dare innitentibus.
DLXVI. Sententiam supetioribus capitibus probatam non repugn re Auctoritatiri Veritati scripturae, etiam hoc modo videmur evincere posse. Si eum Auctoritate & Ueritate Scripturae noli pugnant locuti res de rebus moralibus P p aeticis in Scriptura saepe frequentatae, quibus veritas aliqua relata ac externam apparentiata &-pmione erronea
involuta significatur Ergo pari ratione non repugnat ejusden Au - ritati a Veritati, si circa pli nomena de res naturales utatur nisinis receptis Veritatem ad hominum sensus relatam ista iudiciis anxolutam reserentibus sed verum est prius, uti ex seqq. manifestum Ergo
Δ possetius. DUX VII. Exe M. p. 7 I. Isto modo omnem certitudinem ex his texinbus tolli. ι enim subitide de raebvs nina tibinis practici feci ndum errores alii rum Spiritiua locutrude ebenditur, quid is aliut m eriIOmis ratio
bilite suspicabimur' Res p. Non suscit seisicio, sed opus est illud ostendere quenaadmodum in locis citatis a me insictum. In illi, enim ob se tales reperiri, uri circinaturaha ex gr. Jocxi quem non loco ailduximus, cessi gitur idem eis' est hoc inumentium cum argumento Maldonati in Harmon ad cap. xxvi Martii ouo utini contra nostros,qui in verbis in est corpiu Christi tropum esse dicunt, quando inquit cur non stili iura qtiarum, tibi Marcion, ubi AH- , ubi Minus,MMOrigent Uicut quain nulliu sit momenti nemo id
270쪽
DLXVIII. Probamus nostram Minorem inductione variorum Ioc rum, quibus Veritas aliaua relata ad externam apparentiam 5 erronea opinine involutasgnincatur, quo evicto eo ipso constabit, illas cum Auctoritate& Veritate Scriptura Uptime conlistere. Primam Classcm constituunt loca, in quibus justi dicuntur ii, qui talis sunt in externa apparentia, Mopinione super ea landata vel tua vel aliorum, qualia sunt, ECxLIx. q. collato cum .as. An Auferretur a robusto capturi an etia ticaptiva iurbabusi eriperetur quin sic ait fu ova, o turba captiva robusti auferetur, o captura violenti eripietur. Hic is, qui priori versu vocabatur justus, sequenti vocatur violentus tyrannus. Itaque ista justitia non rusi in opinione istius tyranni, qui omnia sua violenta facta titulo justitiae novit obtegere, Neorum, quietus partes sequuntur. Nam ut suspicemur mendum irrepsisse, ita ut pro P a in priori verse sit legendumr' -quidam interpretes volunt, nulla necessitas cogit. Mario ratus ad hunc locum consideretur, cujus haec sunt verba ex Calvino. Interea
hac similitudo diligenter notanda est, quod Ecclesia opprimatur tyramide Princιipum, o faucibiu luporum expψitast, ct nihilomit JUSTA eorum praeda esse ExsSTIMETVR Sed utcunque is STOS se Dominos jamtent, ctinam titulo glorientur, Dominus eos pratine miqui imos esse declarat, cum se vindicem fore atquei praedam suam ereptu rum esse signis cat. Similes huic sunt
loci Prov. xv II i. r. ubi secundum es : aeum textum haec habentur
verba, Pustus, qui privilis est in lite flua, adreηit proximus diuis erremat eum, in quo loco interpretes per justum intelligunt ei ira, qui sibi videtur Justus. Vide Cari xvrightum, Belgas Iunium Matth. I xi, vers. 3.ason enim reni vocatum justos, sed peccatores ad res istentiam Cnristus per illos intelligit Pharisaeos, qui turgebant propria iustitia, sibi iusti videbantur, clini anacia nihil nuntis quam tales essent,in qua explicatione consentiunt interpretes, nominatim Belgae, Pareus, Musculus. Similinaodo locum Euch. III. ro Jun. s. Sin avertetur j0lis a justitia sua os ciet iniquitatem interpretantur Belgae; qui' amvis forte aliter accipi possit eorum tamen verba adscribam Een rechtreerille Ite meeten in dens ch,nioor de mensi hen, niet in de iraerhcytieor Gedi, hoesu hei irpori recht