Christophori Wittinchii Consensus veritatis in scriptura divina et infallibili revelatae cum veritate philosophica a Renato Des Cartes detecta, cujus occasione liber 2. et 3. principiorum philosophiae dicti desCartes maximam partem illustrantur cum i

발행: 1682년

분량: 493페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

281쪽

maxime eo argumento, quod nullo niodo Diabolo euius opera utuntur magi nec mitian ici, tanta potestas a Deo concedaturi, ut mortuit

sancti ejus imperio sint subjecti, quo de eomnia animis disponere possit,

pro suo lubitu interim non semel dicitur Samuel, unde acclesiasticus Apocryphus occasionem videtur sumpsisse, haec vero Samueli applicandi vocatur ergo Samuel, quia speciem Samuelis reserebat, ex opinione

Saulis lythonissae non ex rei veritate Consentit nobiseum Perhinsuls tom. I. p. II 36. α--ολογεω dicens: Scriptura sese frequenter ut captum intelligentiamque nostram dimittit, de rebus non prout sese habent, sed more humano loquens. Eodem ιlia respectu etiam Samuelem imaginarium nomine veri Samaelis appellat, proptere' quod talu Muti rideretur. DXCv. Exe. B. p. 2. Damon credebaturo Pocabatur Samuel, quia

faciem is habitum ejus restiebat Resp. Consensus ergo est internos manifestus, adeoque est exemplum Scripturae usurpantis sormulam , quae apparentiae externae&opinioni super ean datae innititur. DXCVI. M. tamen p. 8 . inquit, hic esse metaphoram, qua Scriptura sumtitudines appellare solet uomine rerum inarum, sicut magines ignea a pellamur Cherubim oc. Atque ea metaphora Diabolum appellari Samuelem propter speciem Osimilitumem Samuelis quam referebat. Resp. Quando imagini tribuitur rei ipsiuis nomen, v. g. quando de eo, qui vidit imaginem Caesaris dicitur, vidit Casarem, sensus proprius istius locutionis est hic quod viderit signum Caesarem repraesentans aequando dicitur, quod Saul agnoverit Samuelem, seque ei incurva venit, ct co filium ejus expetiverit, hic sensus, nisi admodum absurde esse nequit, quod agnoverit ignum repraesentans Samuelamoc qilbiei signo sese incurv volt, sed potius exinde constat, quod Saul cum vero Samuele negotium

sibi esse putaverit, adeoque istam appellationem a Spiritu Sancto ex ejus ore acceptam Musurpatam eo ipso innixam fuisse erroneae ejus opini

ni, quod hoc loco conamur probare DXCVII. Simile exemplum praebet locus Dcut. xv III IO, II. invenitor in te utens incantatione, aut inquirens Pythonem aut Ariolus aut momtuos conseviens. Hic Necromantici dicuntur mortuos consulere, cum hoc

fiat tantum in ipsorum opinione Maliorum, non in rei veritates putant se mortuos hos vel illos consulere, Meolloquium cum iis instituere,cum

282쪽

Dx VIII. Exc M. p. 88. Necyomantici vere con*Iunt mortuos, sampis estot sum accipi o Diabois, sub mortuorum cadaperibus laten-Resp. eg quod ver consulant mortitos. Consulere enim naoriat , non tantum est, petere consilium, sed etiam accipere a mortuis. cum sit Diabolus a quo consilium capiunt. Consulunt ita ut colloquium instituant, quod sane non inllituunt cum mortuis, sed cum Diabolo, qui sub specie eorum apparet; ergo vicissam est exemplum locutionis secunduin apparentiana opinionem ei innitenteni. DXCIX. Decimumanductionis Exemplum petimus ex Iob. v. 31. Si ego testor de me ipso testimonium meum non est rmum, nempe s clindum vestram opinionem, cum vos possitis de eo dubitare alias enim in veritate testimonium Christi semper est firmum, cum sit ipsa veritas. ipseque docet loli., r. a. q. Etiamsi ego testor de me ipsa, firmam est meum testimonium. Designat autem Christus, testimonium suum apud Iudaeos nullum efleetum nabiturum, lociatione innitente opinioni erroianeae, quod Christi testimonium nullam habeat firmitatem. OC. Exe. t. B. p. 8o. Hic Christum in collatione cum adνersariis ipsisHiqiud concedere, ut argumemu ad eos confutandos fortioribus constringamur atque de Ofacile inter nos convenire posse, sed hoc parum pertinere ad Icvum meum. Consentit M. p. 39. Esse in hos loco ι- ρη manifestam, qua quimurat his verbis, dato, non concesso. Resp. Si concedit hie aliquid Christus adversariis, non concedit, ouasi in rei veritates concedendum, sed relinquit ipsorum opinionem sine resinatione atque phrasi utitur, quae eorum opinioni erroneae innititur. Atque se probatur Minor mei argumenti articulo 366 propositi, quae Minor probata quomodo faciat ad meum scopum ex initio hujus capitis apparet, quod lector benevolus consulat. Dc I. Ex c. r. . p. 88 qui hic in omnes formas se vertit, Testim nium Christi respectu udaeorum quorμη am, quibus non constabat eracitas

Christi, vere nonfuisse ἐρηeums αληθες, quod alia insecolideratum satis esssimum ct infallibile. Resp. Si respectu Iudaeorum non sui firmum, cum in se esset, itaque

in eoru in opinione tantum non erat firmum, non erat idoneum. deo. que non vere, cum in se idoneum esset, atque sic nihilominus obtineo institutum a

DclI. Tandem addit M. p. 9o. Quatenus autem Spiritu Sanctis

283쪽

naaxime eo argumento, quod nullo modo Diabolo. cujus opera utuntur magi Mnecromantici, tanta potestas a Deo concedatur, ut mortuit

sancti ejus imperio sint subjecti, quo de eomim animis disponere possit,

No suo lubitu interim non seinet dicitur Samuel, unde acclesiasticus Apocryphus occasionem videtur sumpsisse, haec vero Samuel applicandi. Vocatur ergo Samuel, quia speciem Samuelis reserebat, ex opinione Saulis & Pythonissae, non ex rei velitate. Consentit nobiscum Perhin- suis tom. I. p. II 36 Bα--ολογίον dicens: Scriptura sese frequenter ad captum intelligentiamque nostram mmir de rebus non prout sese habent sed more humano loquens. Eodem ilia respecta etiam Samuelem imaginarium nomine veri Samuelis appellat, propterea, quod talu Saul videretur. DXCv. Exc. B. p. 72. Damon credebatur locabatur Samuel, quia

faciemis habitum ejus rese ebat. Resp. Consensus ergo est internos manifestus, adeoque est exemplum Scripturae usurpantis sermulam , quae apparentia externae&Opinioni super ea i datae innititur. DXCVI. M. tamen p. 8 . inquit, bis esse metaphoram, qua Scriptura similitudines appellare solet nomine rerum inarum, sicut imagines lignea a

pellamur Cherubim oc. Atque ea metaphora Diabolum appellar Samueleti

propter speciem Osumlitumem Samuelis quam referebat. Resp. Quando imagini tribuitur rei ipsiuis men, v. g. quando de eo, qhi vidit imaginem Caesaris dicitur, vidit Casarem, sensus proprius istius locutionis est hic quod viderit signum Caesarem repraesentans aequando dicitur, quod Saul agnoverit Samuelem, seque ei incurvaverit, θιο suimn ejus expetiverit, hic sensus, nisi adir odum absurde esse nequit, qMd agnoveritflignum repra entans Samuelimoc qil te signo sese incurvi min, sed potius exinde constat, quod Saul cum vero Samuele negotium

sibi esse putaverit, adeoque istam appellationem a Spiritu Sancto ex ejus ore acceptam Musurpatam eo ipso innixam iusse erroneae ejus opini

ni, quod hoc loco conamur probare. DXCVII. Simile exemplum praebet locus Deut. xv III. Io, M. Ne invenitor in te urens incantatione, aut inquirens P honem aut Ariolus aut mor tuos confiulans Hic Necromantici dicuntur mortuos consulere, cum hoc

fiat tantuin in ipsorum opinione de aliorum, non in rei veritates putant se mortuos hos vel illos consulere, & colloquium cum iis instituere,cum

284쪽

. Resp. m. quod ναε consuitur monitos consileremin. an non tantum est, petere consilium, de iam acciperei mortuis,inui, sieDiabolus a consiliunicipiunt. Consulunt ita ut collo iuri instituant, plod sane non instituunt cum inortuis, sed eum Diabolo. sib specie eonim apparet;ergo vicissam est exemplum locissionis secundum apparentiam & opinionem ei innitenteni. DXCIX. Decimum Induetionis Exemplum petimus ex Ioh. v. 3I. Si γ' testor de me ipse, testimonium meum non est=rmum, nempe secundum vestam opinionem,cum vos possitis de eo dubitare alias entia in veritate testimoniun, Cluili einperinsi, num, insit ipsa veritas

nuum usti iam Desgnae autem -- Iudaeos nullum essectum nabiturum, I , quod Christi testimonium nullam habeaesitaratos. OC. Exe. t. B. p. 8o. Hic Christ- η σιω- - ώνersariis si ab M ahuedere, ut argumeruis ad em -W-οι fornoribus e stringantur atque de Ofacile imo norconνmire posse, μεος parum pertinere ad scopum meum. Consentit M. p. 8 9. Esse in hoc μο - μνη- manifestam , qua qui Mathis perbis, dato, ni cmuesse.

li' in rei veritates concedendum, sed minius M. iiii opinionem ineresistati me at ephrasi utitur, quare unitas Misi a illius

titur Arque septo tur Minormes argumenti articulosε6.m quaeMinor probata quomodo faciat ad meum seopumexinitio huius iapitis apparet, quod lector benevolus consulat. I. Exe. 2. . p. 88 qui hic in omnes sermas se vertit, sim-mum Christi respectu uianum somniam, quibus non restabat eraeitas Christi, vere ηοημΦιι eum s. η ες, quod a insecoaμι--ω-s fimumcti Uin is Resp. Si respectu ludaeorum tonsilit firmum, cum in se essenitaque hieorum inimietantum non erat firmum, non erat idoneum. Ademque non verticum in seidoneum esset, at iste nillilominus olli usto institutum.

285쪽

abstu steriali refutat e permittere septia dictum est

Rei p. Si hoc possit fieri, ergo consensin est inter nos; nec erat,quod objiceret. Spiritum Sanctum in rebus fidei secundum me se componere ad alia: aliorum opinionem. Quod mini hoc eam non restando fieti possit salva Spiritus Sancti veracitate conceditur. D m. Undecimum Exemplum desumimus ex Phil. III. . Sed qua1nihi erant lucra, ea duxi propter Christum damia est. Quae mihi lucra

erant, non revela, sed in mea Opinione, quam habebam, cum nondum cssem conversus, de observatiDne Decalogi Maliarum constitutionum.

iii in Dei tum etiam hominum, per quas volui justificari, ea nunc detri-ntentosa luee divina illustratus iudicio recto judico. DCIV. Exc M. p. o. ppelivitire M Apostoliniana opera damna,mη absolute, sed restentu Christi.propter Christum. Observatio legi es lucrum

in se damnum quateniuspectaιur ut meritum. Resp. Haec mihi non contrariantur alia cnim ante conversonem

vel revera lucra erati Paulo, vel tali tum in Ohinione ipsus quod si dicatur uti dici debet est exemplum locutionis, quo adhibetur sermula. quae opinioni innititur. DCV. Duodecimum Exemplum adducimus ex Tit. I. I et Epimenides vocatur Cretensum Propheta: at is non fili sane sccuriclum iri veritatem, sed tantum secundum eorum opinionem, cum in tanto apud illos fuerit honore, ut ei etiam post mortem sacrificaverint, quemadmodum refert Di genes Laertius. Notetur Calvii, explicatio ad hunc IocuintCιιm Poeta interdum Grati P pheta dicamur, quemamodum 'ι Latinos Vates simpliciter pro Doctore accipio. Hinc autem appellatro ut videtur Orta es, rod semperis BlT SV TurηM Θειον Dei c. θου αδεκον. Unde Ad mantus apud Platonem 2 de Sep. postqvam vocavit Poeta Deoriun illos, addit eorum quoque factos fuisse Prophetas. Quare mihi νidete facilis ad COA1MUNEM SUM sermonem accommodare.

DCVl. Nihil hic excipitur 1 1 p. 9r quod ad rem faciat. Nam

Epimenides vel revera fuit, & verus Cretensium Pro 'cia, vel in eorum opinione. Non revera,uti per se patet, nec enim revelationcm divinam habuit Ergis inopinione a Dodiores dicuntur Prophctae, quia teste Calvino, semper habiti sunt genus Θει , ὀ θ1timatoκω. t Epimenides non revera filii divinus quia nullam revelationem habuit divinam. Ergo tantum in opinione talis. In his vis argumenti

consistit, ad quod debuisset responderi, non in genere dicendum, quod ad reui nihil facit.

286쪽

DVII. Tertitim decimum tandena Exemplum suppeditatii a Per.

II. i. Fuerunt autem etiam Pseudo-propheta in popula orc etiam Domi- m, quι illos merca est, abnegantes. Si veritatem hi spectemus, dici sane non potest , Christum eos mercatum fuisse, a peccato scrvitute Diaboli liberasse, cum contrarium appareat ex eorum operi is, ciuibus

ostendunt, se adhuc manere subdolii inio peccati, Diaboli. Sed quia sunt in externa communione Ecclesiae,AE christum profitentur, videntur pertinere ad pusillum illunigrmem, quem Christus ex faucibus Satana eripuit. Ita phrasis illa innititur opinioni tum ipsorum, tum aliorum,' ia pro redemptis habebantur. Et haec est communis interpreta

regelωνige, die aliis by Mistum blayren mite iam niet en eruchenen sieta Iob. II. Is laus, . x Iv. 3, 4. Hoc est, isti hic dicuntur empti a Domino eore1ριctu, quod sest pro talibus venditarot er ab aliis ex charitate tales haberentur, quamdiu erant incommunione Eccle a Vide similem loquendi formulam Ph. xv. 2 Apoc. xx II. 9. Nam Christus suo sanguine reverio actaruntinisuum Ecclesiam redemit Actor. XX. 28 Eph. v. a . hoc est, tantam

vere fideles, quisemper apud Christum manent, ct ipsum non abnegant. Vide iob II. 9. Apoc. xiv. 3, 4 Similis est Interpretatio Paraei. Eranννedempti, id eli is pectu susscientia λυπου, seu quoad magnitudinem pretii, et ipsorum profestoneo gloriatione Chrissis enim pro omnibus solvit pretium, multi impii gloriantur de Chrissi redemptione, sed de eum bi non applicant. Allia per e t gloriari, aliis certa statu/re, Deum bis propitium propter Chri l meritum. . HOMINUM OPINIONE. Consentit Aistedius in Pleiade Apostolica, ubi inter alia ad hunc locum notat Ratione applicationis mortis Chrisii vertet distinguere dem iussificantem, temperariam, ini loricam, itemque gloriationem, vita em,o judicium charitatis. Quantum ad dem salvi cam, Christin omnes θρlas 'as oves mercatia est, Ph. x quantum ad reliqua, Christin etiam mercatiis hypocritas. DClX. Sed dicos, an non sufficiet si dicas, Christum ita dici eoainercatum fuisse, ut pretium, quod in se erat suffciens, ad illos redimen

287쪽

ad ipsorum opinionem. Resp. Non suffcit hic enim est sermo de illis hominibus , qui erant in externa coinmunione Ecclesiae, ac propterea judicabantur etiat esse in interna conina unione cum christo, uti fieri debet ex judicio charitatis. Itaque singulari ratione christus cos hic dicitur mercatus , hoc est. vocasse ad externam comitumolieni Ecclesiae, quod gnificatur per phrasin innitentem opiniora moneae,qua pro revera redemptis habeban

tur.

Inst. At scirinfamerios iam redemptos dies

sonem suam. Resp. Illa professio oritur ex opinione ipserum salsa. a. Ex illa pr sessione oritur etiam opinio aliorum de ipsis erronea. Itaque nihiloni nus vox illa in onnione erronea sundatur, quod erat plotandum. DCX. Exc. B. p. s. Pro ista instantia salvanda. I. Quid tum modo Proesiasu causa, cur a Domiη empti Mantur. a. me probare debuisse

Resp. si professio serumst usa, cur a Domino empti dicantili,

eo ipso eorum opinio errone erit causa istius phraseologiae. Sic enim dicentur tales redempti, quia se tales Henditabant atqui tales se die bant ex opinione erronea, neque haec ab ipsorum proici ne potest eo parari. Ergo tales dicuntur etiam quoad opinionen, suan . a. Si Proseiasio non sit causa istius appellationis citra opinionem erroneam, obtinui

institutum; neque enim probandum mihi, Mod sola optino erronea sit causi istius phraseologiae. DcM. Porrb adversarii dissili mutis auctoritatibus Besro, At dii, quas pro mea sententia adduxi, opponiant stas. B. Pudem p. 8i 82. Molinati, Amesii, in Coronide de Anti synod Heidam de Collationis Hagiensium M. p. 92. Gomari in mesii in Explanatione Epistolae Petri, qui per λαπί- non intellig-Chrs , sed Pinmoemptionem explicent de aggregatrone exterea. Resp. I. Non agitur hic de committendis inter se auctoribus orthodoxis & nostris, sed de veritate interpretationis, an nenipe illa interpretatio dicti Petrini, vitie adducta sit legitima a. An per δεατοτ hic sit

intelligendus Pater, nolim disputarer nauis Patieni intesigas, cumaga uini re Filium&in primis opus ode uom per eundem ex

quatur, Disitire by Corale

288쪽

hi, quatur, recte etiam Christus dicendus est istos homines fuisse iraetcatus. s. Pars ctiam citatorum auetoruin meam sententiam stabiliunt. Hesdanus p. 396 express e hanc meam interpretationcm admittit hic verbis ite h/eme in derivaerhe t 1een part mchte deel en hebben aenden iroorde, ende niet geheylight en maeren doortet bistet bristι nochtans

Christi, tamen externe profitebantur Christianam religionem , c per externam flesionem apti miis oralem confestionem videbamur N S mandatio secum dum apparentiam iam Christiani. A mesius vero in alet. tres responsiones affert, quarum prior cum nostra explicatione convenit. DCXII. Sed observatu digna hic est responsio Amesu in Amisyn dalibus, quam Arminianis, Reformatorum responsionem, similem nicae argumenta pro So is motu objecta. onerantilaus iisdem absurdis,quibus naeain Antagoniitae premunt sententiam, reponit Verba illa, qua huc faciunt, referre non pigebit cap. 6 de morte Christi art. s. Sic autem Remonstrantes objiciebant: Ajuni alii postolum non agere de iis, pro qui bus Christus revera mortuus est, sed qui pro talibus debent haberi, ex judicio charitatu, sed L. ic nihil et it ceras in tota Scriptura Nota quoties hoc mihi

objiciatur Christin militer Uedici posei homo fuisse, non repera sed opinio-nco ph.intam quadam. 2. Si infringitur argumentum Apostoli quia nihil Ilpericulii talium, sensione, nisi ut hypocrisiis ipsorum in lucem protrahatur, quodenopiandum. Respondet Amesius inter alia Hinc etiam cuιlibet intelligenti facile apparebit, qualusit illa comparatio deιia maioria quam hic uo mo re instituunt Remoniit antes inter istam interpretationem , qua quosdam non proprie redemptos, redetnpsis tamen coniunctos propter illam coriu roirem rein deluptas vocari dicit, ct eorum insaniam, qui dicerent humanam Christi nat

ram suis imaginariam tantum, cum ibi fit manifesta ratio usu loquendi approbata, B smin Scripturis ubi omne quisunt in Ecclesia νοι antur sartat, hic autem nihil rater infantiam meram. Quod autem addunt de hypotris ni-h: habet sani Neque enim unt omnes illi, qui ad tempus aliquo modo credunt, sed absque radice pro ru loquendo hypocritae, ct eccatui quod in tales admittitur dum tales nobis apparent, non minus est, quum si rereritavi essenio culpa nostra perderentur. DCXIII. Ex his apparet, non posse Minorem meam Propositionem

-t: 46 . propositam niuari, quam his Scriptura locis volui confirma

289쪽

consensu Adversarii, per ejus exceptiones generales, videamus. Ita em Eoi p. 7o. In illis locis Scriptura veι aliquam diction improprie sumptam a me arripi ad probandam totam locutionem non secundum reι veritatem dictavi, sed ad erroneam vulgi opinionem quod de suo addit, dixeram enim hominum quorumcunque quatenus ex externis judicant,) se accommia

qua tamen i ssecuintam rei eritatem non competunt ut in locis citatis ridere est. Habemus ergo conlatentem reum, saltem ex parte, atque Minorem meam Propositionem approbantem,scriptores sacros usurpare locutiones cor. respondente visioni quamvis errema, κυον suam non interponentes, nec mutare in accuratas, sed negat, id fieri in terminis complexis , ita miradicatum

tribuatur subjecto, --inest, vel negetu: de subjecto in moti Resp. Contrarium est ostenso, in hoc Apimeo, seruus adis satis est responsum in fine capitis nil.

DCXIV. Sed&sequentia Adversam instituto meo inserviunt, . p. r. Datur in laetum complarium terminorum usu aliqua rati niam tu propter quam titulm illisubjecto attribuitur, is ex qua cognoscitur ipsi reperanon competera qua Aa u. η licet dicere, titulam pubiecto tributum ei reo ra non inesse Dem p. 72. in hisce ergo loquitu de I Sam xxv smiatibus locis clara idemus realiqua subesse rationes, propter quM auributa sub

veritatem,sed apparentiam tribui. Resp. Et hac iterum inter nos convenit; neque enim dico, ves ternu nos simplices adhiberi ex usu vulgi, vel complexos, nisi subsit aliqua ratio, propter quam talis locutio sit agnoscenda; si itaque ad Spiritus Sancti

inititutum non requiratur, ut formulis receptis aliud doceat, quam generalem aliquam veritatem, i ratione constet illas locutiones, prout Vulgo usurpatitur, omina habere ex opinione erronea, omnino sententia,

'iram defendo, erit comprobata. Ne ergis imposterum Auctoritas αVeritas scripturae obiiciatuncum de illaium sequaestio, dis iraturi inruinin locis proles, in ad imisvulis receptis aliquid aliud pis

290쪽

eo veritatem generalem suis in loris indico, doceatur. Immiseriam sat aliqua ratio cina, quae in locis, pio quiete reae4 Solis motu adductis ostendit, locutionem reperiri, quae ex praejudicit,4 opinione errorie Habet ortum. Ego vero suis in locis talem dedi, quam non vi

tium Argumentum, quo probatur, sententiam dictam cum Auctoritateis Veritate Scripturae nequaquam Pugnare, ex eo desumtum, quod Scriptura aliquid neset non quia revera est negandum, sed quia a nobis non est cognitiun. DCXV Tertium argumentum si scriptura sinet one Auctori. tatis ει Veritatissa pota aliquid negare, rem quod revera sit negandum sed quia a nobis non est cognitum: Ergoniultominus repuFabit ius Auctoritatia: Veritati, ut utatur pluastas receptis, quae eximantiae oraejudiciis habent ortum, suam,iam non apponendo; sed emininus. Min probatur Heb. 7, 3. De Melchisedeco dicitur, quod fuerit'eρ-rre, fine matre,'egenere, nec initium dierum, neque vita puem habens, sed a mulatis ilio Dei, manet sacerdos in perpetuum. Utique haec quae negar . tu de Meschisedeco, non possunt secundum veritatem negari; nisi

velimus sequi sententiam Cunaei de Repubi Hebraeorim, o per Meldiisedecum intelligit ipsum fili Des, cui sciitentiae inter alia rem gnat imprimis, quod filius Dei non potuerit esse tyre in ipsum eum enim fuerit homo, uti probabilior sententia. quidem Rex salem, procesdubio etiam timuit si parentes, senealogiam c. sed tantum s

cundum cognitionem nostram, quod ei parentes Sc. sint incogniti Queinadmodum ergo Scriptura in superiorinus exemplis sese accommodavit ad nostram opinionem v locuta fuerit, quemadmodum opinantur de rebus; ita sese hic accommodat ad nostram cognitionem,ut non quod verum est, dicat, sed quia nos non cognoscimiis neget Consentiunt hie interpretes : sic enim Paraeus, dicitur sine atre, ne matre, non quod reverati Dymit,sed quod talem Spirii Sanisus instoris reprasentat. Eodem mmcisculatus in Epistolam ad Hebraeos,quibus similia habet malineius: Minis olim

SEARCH

MENU NAVIGATION