장음표시 사용
301쪽
Resp. Similiter dicam : Quis credet Deum tam inepto modo suas proprietates designare voluisse, quali Theologi ab ipso citati millim mant, cum dentur phraseia Miae multo coninis iliores nenipe vox&c itaque quod superius est esponsimi, huic etiam anitiem Vesta, Deum Ecerasso inodo&aeciuat voluisse irare signissiare, ut quocunque modo intelligerentur.
faciam, in Entitatem rei cmc eumn ρομι, ni pub resin corporeis, nec de ilia doceri, ni sabiam mmmmbinosi tam subtilιte distinguere queat inter sensivum vel majorem vel minorem imperfectia , . quam inrisum P -- de Deo radicari et non praedicar ρεφιnt. Res r. Non dixi vulgus essetani stupidum, ut Entitatem rei conincipere non pi issit nisi sub rebus corporeis, sciualrivis etiam non negaverim, multos esse tam stupidos, ut millam substantiam intell,aiae Mimn instilant 'morpoream es etiani sensibilem sed dixi eum Maiia in is rin. iisti ai inii non apprehenderem, hoc est, quaintai -- praeiudi in ranae a. Non opus est, ut vulgus distinguat imo
maiorem sensuum persectionem vel impersectionem in actu signato, si scit quod distin vat in actu exercito, in edendo, bibendo Re ex sensuun iudiciis aliqua inperfectio agnoscaturi, uri patet ex art. DCXXXI v. a me dictis. e DCXLI. Exc. . . p. 38. Si per motum demtetur Dei vita. quid per quietem de gnabitur ni carentia ita sic quae videat Lector, si operae pretium sit. Resp. t. Noe propos Maj. Nam motus quidem imite sate in Deo significat aetionem ad extra, sed mediat vitam, quae ex actione tali colligitur; quies vero cessationem ab hac actione tantum in moedesignat, non vero mortem, quia recth quidem concludes, ubi est haec actio, ibi est vita sed non similiter, ubi non est hare actio, ibi est erilitio a vita. 2. Non ego, quod vita Dei etiam propriis vocibus designetur, itando dicitur Deus vivens Zec sed dico aliquando accuratius eam fgnincari, aliquando crassius S popularius, ut, supra de Dei Entitatesνe realitate vidimus. DCXLII. Exe. 3. B. p. o. Praeiudicium illud, de quo somniem ess rani mam meum cammentum c. videat, cui placet, totam pagi
302쪽
Resp. Hoc axioma, Nihil minusiecta, quod ηοὐρνιὰ saerit in se se, esse praeiudicium inuntiae , patet, q:ioniali procedit ex eo axiomate, es, nil ut video sentio, nihil est, quod pixiudicium nuntiae esse suo locoonendiimus a. Hoc axioma absolutesialsum esse, patet exinci, qui intellectus habet Des cognitionem insitam, aliarumque rerum ideas innatas, αν- ad intelligendum plane sint necessariae nisi enim talis esset
natura mentis, ut quarumlibet rerum ideas ex semetipsa nosset seria, re nihil quicquam intelligere posset. Sensus autetia nihil aliud consorinat qua in ut velligio in in cerebro imprilitendo, animae dent occasionem hanc venitam cc itationem sue conceptum crinalein sive ideam tunc ex semetipsa depromendi. Noautem, ni Dinatura caecus non possit concipere, quod sit lux , color, &c. Sensualiter cognoscere non
posse. c. i. sod intellectualiter ejus essentiam apprehendereoninino test unde videre est, uti non simonisua, quae adtacit hic adver-
Moriferorum c. Resp. Quis vero unquam audivit, non esse impersectionem, o
tactu objecti opus habere ad ejus perceptionem Z suis negaverit, vulgum stipponere, contactum odis tantum esse in Gustu de Tactu, nonin reliqui sentibus, eum B Philosophi se iami id doceant, cum que noverit vulgus, audiri posses uni E loco remotiori editum, nos
Histimat, cum pervenire ad aures per conta m atque rem odorise ram posse odore percipi, etsi in aliqua distantia a naribus sit remota; de vaporum odoriserorum exhalatione vulgus revera non cogitat. Non et go vanae sunt subtilitates, quas putat antagonista, etiamsi oculoruni ejus aciem forte valde obtusarii efluuiant. sp DCXLIV. Exci . B. p. r. umeros Christi adsimbi s. IX. s. Ereru rincipatin super tamerum Uin. Et Dιω compa Min Bajulo dicitur
- Humeri in non iascribuntur M. ix. s. quia missius ibi non praecise considerat oua Deus, Moesi λαὴθ ω mi, itaque Humeri es assignantur respectu habito ad fus nummitatem. Quod autem Deus Heb. I. s. dicitur omnia portare, id nihil ad rem se enim ouaestio: inuaserime adscribotu non vero an dicatur portare, cum liae non ita omnium consensi imperse nem delanet. DCXLV.
303쪽
xibilem confiderari ob mutitali minimum rima n. Resp. Quando Scriptura Deum in naurabilem flexibilem proponit, hoc qui clim respectu mutabilitatis actionum divinarum eae expli-
eanduin censeo, sed inde non consequitur, quod istam locutionem de Deo non adhibeat sese accommodando nostio Judicio erroneo. DCXLVI. De consequentia argumenti quoniam non vae litigare, B p. 62. nos firmam Minorem pix baverimus, nostrim arsinnentum inconcussum inanet.
duum temer ct interdum param decore conci fit. Resp. Quod Deus velit eon descendere ad apprehensionem vulgi qua Deum cum membris humanis eo ipit apparo ex phrasibus illis a Deo adhibitis ab initio hujus capitis adduiis, quibus quid velit docere, est in-
Meet, quo facit locus V. xi. U. DCXLVIII. EM. o. H. p. rs De corporea memis iacissiluadscribi, alii generis tamari forma e singularem fluam di ημυ- is bina paruit. Et quia risinius a Parnm, si imam Deum adem
dem medum concipiuntoc. Resp. In apparitionibus Dei figurae illa senis,columbat .suerunt symbola praesenti a Dei, non Dei imagines, unde nego Deum concessisse hunc modum se ita concipiendi, ut non reputetur nobis in peccatum n
'tenui, adhibita fuerunt istae apparitiones anthropbpathicae, ut nos in inneni Dei conciperentiis pereas. sed initunt , ut designarent si sarem Dei praestrictim aliquodque Dei attributum. Quod enim nolit corporeus concipi, apparet ex illis locis Scripturae, ubi stim Messeni despilitum appellat, possimus ideam sive concertum Des se recitaue
conceptiim Dei non ingrediatur ullus eorporea rei conceptus, si cogit mus de Ente perseetissimo, oinnipotente, miselicorde iusto S c. tque hic plus mihi concedit adversarius quam petebam. Ego taΙNullas zophrast vulgares de Deo adhiberi, quamvis ex opinione erronea ha-ia antortum, ille etiam vult, Deum a nobis debere secunduin opinionem
mi eam coircipi, Mod in fustiti, neque a me intentum i
304쪽
DCXLIX. Ex c. i. M. p. 36, 7 videtur excipere, quae planὰ non tangunt scopum. Sunam huc redir Spiritum sanctum tali Basianthropopathica signi care intendere rem ipsam secundum Eselutam e sectionem consideratam; ar per visium scienti/mici phrasin ver consigni uare aliquam imperfecIionem. Ll cnim mihi non repugnat, sed est ipsa mea sententia, cum nullibi doceam, quod Scriptura per illa phrases imperseetionem aliquam in Deo significet, id enim mihi affingitur ab adversariis; sed ita stio cit 'tiare tali modo ista crscctio exprimatur, an non propterea, quod voliterit non rejicor phrasin praejudiciis infantiae sensuum innitentem, o quod illa es et rccepta, cum alias etiam absquc tali phrasi istam persectionem potiterit exprimere. DCL. Ex c. I a. l. p. 38. post multa absolute loquenti dantur fommula perfectionem divinam distinctius exprimentes ain Anthropopathica: relinquunt tamen omnes divinam perfectionem in in nitum post se Verum hic ea formula dicenda unt perfectiores, qua ni imagis instrviunt, nempe adi cationi Ecclecta, quales sunt anthropopathica, qtia plurium , nempe vulgi,
Rcs . Totus hic discursus nihil quicquam mihi adversatur. Suffcit mihi, illas sermulas anthropopathicas inniti praejudiciis insanti aevi sensuum, quod quamdiu non resutatur nihil ciscitur. DCLI. Exc. s. . p. 39. Ista locutiones nec false, nec rem falsam sed uadaequatis verbis rem rerum exprimunt, adeoque nec falsa sed imperfecta potiὰ locutiones sunt appellande. Resp. Nec ego ulli bi dico, vel illas locutioncs salse, vel rem salsam exprimere, sed eis praejudiciis sensuum de infantiae innixas , quibus ta .
Dun Scriptura utens co ipso haec nolit docere, nec tamen etialia res
DCLII. Sequuntur ea, quae S. p. 4o7. huic argumento oggerit. r. inquit, Quanta non intercessit distantia inter Deum cra torem O res naturales ab eo creatM. Quoniam Deus ut Infinitus excedit stharam intellectus ηο-
stri, Spirii in sanctia nobiscum quasi balbutire cogitur, eumque, Win faciem intueri non usu min, qua a tergo nobis promit, juxta ea ipsa qua Emo iacciderunt. Exod XXXIII. Sed alia plane ratio est rerum naturalium, quamvis enim eas pleni imὸ uoicientissme e noscend non queamur persticere a subsequenti capite distinctiusfusiusque fendem in interima men eas 'su, quod ad cognitionem proportionata esse, ostendunt illi ipsi, cum quib b; nobis negotium est: ρiritum sanctum enim in scriptura loquem em eum in finem ni. ruptur circu crini , ut submor il ivi testimonio, tanquam sibi adversante o facilias Disitia i Corale
305쪽
rionas Milare describantuν, nolisque convenienter proponamur, qvod caligant bis nuntis calis supremum aliud namen tale, quale sinu in Ie Ii, m- tueνι non queam a reo consummia ab hu IocationibM ad eas, qua in Diplina dirabis nam lib- frequemantur e Dato in hisce locutionibis sim
Aun D. 3. ad Pausim . Rade membris Vidue scriptura commemorat, m Q m secundum carnis hujus formam ct figuram non esse crederet smiles
Desu propteνω eadem is ala Deum tabere dixit, qua uissu nos non
min. His Claris imo viro visum suit inseingere vim hujus argumenti. DCLIII. Ad quae nos sequentia reponimus, 'uibus existimamus ampumentuita nostrum sitis roborari. I. Fatemur, sistantiam magnam esse
inter Deum deae naturales, quippe infinitum concedimi etialiam unameci Mesam, Aquam Deus nobis umbalbutire velit, quia Deus utansni xociali spiramim intellectus nostri sed a etiam adscriptura: scopum spectabat, Dei naturam nobis explicare in tantum, ,
tuantum hoc salutis necessitas, requirebat, non itidem rerum nanir lium, potior etiam erat ratio, cur Scriptura de Deo loqueretur secundum rei veritatem, quousque sese extenaeret infirmus noster intellectus. . Itaque nil alia accederet ratio, quam nos dedimus, quod scriptura debeat Homiscue legi ab omnibus, quorum major pari rii praejudiciis es occupata, potuisset Scriptura omisisse locutiones tales anthropopathicas, quas in . niti ostendimus vulgi praejudiciis, Dei describere natuom, quod sit spiritualis aeterna, persectissima, immensa&c. quemadmodum aliis in
locis tacit, ex quibus Theologi are attributa deducunt de probant rhaec enim ut apprehendato cognostat , in quannim opus est, infirmus noster intellectus nihil repugnat.
306쪽
nila rivi moliuntur, quain ut ostendentes, dogma de Terrae delatione non es coni tarium scrimis, absit - iussi solo pravari, sic lectori aditum iaciant ad perpendendas ratio s. ivibus
i firmissimis nititur. - . DCLV. verum est, haec Scripturae dicta Θεοσαεπως esse intelli genda, Metaphorice explicanda per similitudinem effectuum inuintamen superstruantur undamento erronearum vulgi opinionum exinde non evincitur, eum fuse a nobis ostensa sint talium locutionum fundantenta. Non ergo debent dici mendacia, at concedendum errori bus inniti nec tamen ideo Spiritus sanctus errores confirmat, nec suos facit, sed tant utp non refutatri ad illos sese accommodat, cum non sint
damnosi. Quamvis autem peccarint Audiani Anthropona arphita , De in corporeum concipiendo, initivis re-fiat si usita conmcjiatur, quotus luisciue tamen est , qui non nescio quid extens in con- . enuo, amplisee ilgo hoe est cerium, quam,is in actu neget, di sciat non debere fieri, in tamen exercito fieri inquam experientia docet. De multis etiam eruditis idem dixero, paucis, qui
diuturno exercitio mentem suam assuefecerunt ad accuratos conceptus Hormandos, lene distinguenduin naturan substantia coroor 'aea natura substantiae intelligentis, exceptis quam tamen imbecillitatem Deum hominibus condonaturum confidimus. Et haec ad secundam responsionem sufficiunt. . , ' DCLVI. . Quaenam sit consequentia in nostra ratiocinatione ait
tent' est . eprehendere potuit ex initio huius capitis. Nee sequitin, omni ut avem concipia vulgo, eo quod ipsi tribuantur alas sed vulg'
celeritatem actiomun concipere solet per Mersiastem motus, hanc, tem alarum ministerio optimὶ fieri suere istimat ut multa Iulgares locutiones testantur, ex.gri quando dicimus in lingua Germanica in Laus sago b*liarias in re flue item uberti sinere sic Gallia lavolee, Latini avolare, advolare, apud Pcetas multa reperies exempla, in quibus per alas volatum designatur celeritas. Sic Ovid. in Metam de Atalanta Virgine passu τοut ite virgo. Inde factum est, unMercurio nuncio Deorum alas attribuelint. Contirmatur nostra senten
307쪽
Wmu reserunt, AE im Verin Caesar δεινμribin suis, Mn Noti, Borea, alia ovumque pentorum nomina imponebat tum ala etiam apponebar, ut author Spartianis. Quamobrem non dubito quin, quod angeli referuntur alati, id maxim pertineat ad elacitatem indicandam. Oncinit Perhinsitus tom. a.
Tractatu III de ossiciis de dignitatibus Ministerii, ubi ad .em --in, si ex Es 6, 6 sic annotat Phrasis ad nostrum concipiendi modum ac--ini. Ma est, ut igniscet, quam promtricto iri Araelin exierit ad conia
atisitatem Malacritatem Angeli proponit ad conseritionem huic sancto Pr γheta asserendam. Itaque Deo alae tribuuntur, es volatus ad velociatatem astionum ipsius denotandam , quam vulgus concipere let pecvolatum, latetque etiam in citatis his Scriptura locis locutio, quaesiui. damentum habet in vulgi praejudicio. DCLVII. lnst ad Resp. I. praeced. art. . pag. I. Ex eo quod' Usi,nisi mundi formul essentiam mattributa sua sumde Deus des misit sui instat, Qui sapissime cim vulgo balbutiat, non tamen cum eo eris rare, de ut ejus omniscimia verim, dei, indiscrimen reηire ηο ρορ rum. Atque haec est generalis acceptio a multis,nuinta, ut Mabri pag. 2 s.cimius suilinia eo redit, scripturam si alicubi loquendi in dos usurpet veritatem pra udiciis involutam reserentes alibi et ex
Resp. r. Falsum esse quod dicitur,Scribturam utentem locutionibus rut-garibus, semper se explicare, vel hoc in loco,e in aliis. Nam ubi quaeso do
cet accurate loquendo, unam non esse luminare majus, ed minus stellis' ubi explicat non competere fines Coelod Terrae pracrem non esse inanerui vocatur Job xxv I, 7. Ubinam docet cor non esse seden intellectus, &voluntatis, quod praeiudicium multis locu ionibus de corde siphonitur λα. Qua qua sese explicareto anne adhiben- . do alibi locutiones acristatas at supra ostendimus, nolle immutare ser
308쪽
inonem hominum vul garem qui etiam ab ipsis Philoseptiis Se Astron mi, quali vis causam errorum cranoscentibus, non est immutatus an
dissesendo ex professis philosophicri ut laesunt psiles hi, retinendo
quidem sermulas vuliares, sed causis errorum detegendo, ac vero in medium proserendo rat se munus philoseph arriperet, quod nec face re vuli, nec conani se propter scopum alienum a philosophia, facere posset, rem alienam a suo munere existimans. r. Sed si absolute inicitum ne loqui eum vulgo , sive uti sermone vitigari etiam praejudiciis
innitente, illud per subsequentem explicationem licitum fieri non ponset, qtiemadmodum Mendaciinia, qtiod ex hac sententia ficiere putat adversarius, e subsequentem explicationem licitum non reciditur. 4. Locution tim de Moralibus, in quibus concedunt adversarii, scripturam loqui secumlum id quod homo praesumit, ut uocutionum de Attributis si uris,lia plane est mi iis Ner ex irofesso , eo sensu, ouo denaturalibus in scrimis, mi Muintque fori scripturae, de naturalibi non item illotimi cognitio saepe aliunde quam ex scriptura haberi non potest, naturalium potin ieri se . . circa illa saepe sunt noxii in Theologia, circa haec innoxii.
DCLVII l. Hanc exceptionem magis urgere videtur B. p. o. dum sic inquit. Qui phr.isi, a. opimo monea exprimitur, o quae concurru hominum per se ad opinionem erro/Ieam ducit, tam tinuo utitur, nec unqu.inι, quo modo eam intestigat, vel intelligi velιt, exponit, reperii illam locutionem approbat, licet illam recte intelligat, nisi quis inser Turcas degens Mahomerem semper vocare Prophetam Dei, nec unquam indicaret, quo sense id diceret, ille
Resp. Munus istarunt phrasium, sive formularum quibus script ram uti defendo duplex est 4 distinctum vel enim fgnificant tantum aliquam generalem veritaton, vcl etiam consignificant aliquid speciale,sve illud verum sne erroneuin uerit, quod ex cipsa est judicandum. Ita quando dicit, Ion IlI, q. qiiod mceperit progredi Ionas in urbe umcreuntin diei, significatur hiaec generalis veritas, quod intra urbem circunriens variis in locis urbis uelit concionatus, non quod longitudo urbis tanta Lerit, ut ad eam transeundam itinere unius diei fuerit opus, quod propterea ex verbis Iona non potest elici sic hiijus phraseos . Sol ambulat
309쪽
04. . . 'sta ITTICHI et versum atque separatum; in genere sgnificat noctis&diei inissitudinem, sed dein consignificat causain suiu vieissitudinis motini Solis
realem. verum non ubique & apud omnes ista phrasi utentes utrumque:hoc munus obtinet. A doctis & rem intelligentibus si adhibeatur, signiscat tantum generalem aliquam veritatem. Ita dum a sapientibusvi ratione a motus corporum caelinius intelligentibus, dicitur, Solem oriri ab una extremitate calorum o occidue in altera, nihil aliud ab iis significatur,q iam vicissitudo diei ac noctis, die initium faciente ab aurora, nocte -ab initium siciente a vespera Atque .a, em modum scis his brasibus usu nihil eoque asta, quam vicissitiuuiem dies ae nota, nuficat Didocti hi miiuignari ea utentes, etiam conlatus cant en 'r' phrasi dicta, nempe caulam sillam hujus effectus, motum scitis ritalem. Quod si velis cognostere, quid quis significo per tales
onrases, semper quidem certum est,& manifestum, quod quivis enera-Iein illam veritatem significet, sed an praeterea errorem consignificet ex persona utetitis V circumstantiis sermonis est cognoscendum. Quod si ergo ex circumstantiis sermonis non appareat, phrasi dicta consignificari Solis totum resem, foconstet aliunde hanc sententiam esse praeti cium, censendum est, illud a Spiritu sancto non consignificari, sed
i in seirasin praejuscisi iti Aiu plane est ratio istius 'r seos, si
misMinoniciem v an prophetamin quoniam .ina rasis tantum hoc nec aliud praeterea inter Turcas significat, nempe aliouietem Deo missum esse, inspirationem seu revelationem habere divinam; non ergo posset quis sine hypocrisi ista phrasi uti si non illud praecise si-enificaret, vel non satis indu et,aut explicet, quod ironita tantum, ex
sensit Turcarum istam phrasin usurparet . . aque a. si quis Mahumetem vocat Prophetam, neque tamen emet explicet, alterutrum ex his erit dicendum, vel ex animi sententia significari, eum esse millum a Deo&c vel agere hypocritam, cum tertium non detur. At si quis di-icat, Solem ambulare ab extremitate ad extremitatem non necessario erit dicendunt, eum vel exanimi sententia Soli uotum realem tribuere.
vel hypocritam sere, quoniam tererunitatur nonheIgniscareta tum peneralem aliquam veritatem, via in vicissitudinem dimini ves noctium a variatione situs soles istis, rubere, tum vel aetatin iis
DcL X. Inst. i. ad resp. quartam nam ad reliqua jam saepe respo sum est, torro respondebitur. M. p. 6 . Ex nostra sint ii seq.
310쪽
XCI, q. Devi alaι- EM Deum alatum sive avem esse , ea prajudicium Pulgi. 2. In locu citatis, alas non signis Me a is celeritatem, vel ινι me uxius insticienti apparere potuisset. Resp. Diximus supra locutiones anthropopathicas inniti alicui praejudicio infantiae Diensuum, atque ostendimus, etiam hanc locuti nem, qua Deo alaestribuuntur, diciturque volare supra alas ventorum,
celeritatem rius a nimi des nare, idquesuffcienter probavimus; Psyllogismi ab adversario adducti Major non est nostra. r. Neque dis
nius, semper per alas designari celeritatem a mn, verimatumωmuin, cum alae tribuuntur dum respectu ad volandum: At Psal. 17, ω9r alae tribuuntur Deo ad designandam metaphorice prosectionem desensionem ab ipso exhibitam. DCLX. Inst. 2. H. p. I i. s. 339, 27 dicitur, I sum stra penη- diluculior illic tenelnime. tra tua, quar πιν ibi homo ut ari atriis cen-
Resp. kit David, etiamsi haberet pennasin volaret, hoc est, etiamsi eclerrime se moveret, se tamen non posse manuni Dei essugere; ita Ver absurdus dicimus: illam locutionem etiam, proiit de Davide Mirpatur, hassime ortum ex praejudicio, ψ o celeritas motus sol re com
ripi per ministisium alarum T XXX. Sextum Argumentum ab usu versionis LXX Interpretum N a proponitur ac defenditur.
DcLXI. Smitum Argumentum nobis inde suppeditatur, quod Apostoli in V. T. usi fuerint versione Graeca V. T. quae vulgo dicitur LXX Interpretum non adeo pura, sed multis in locis erronea non
tantum iis in loci, ubi eorrespondet sonti Hebraeo, sed etiam ubi ab eo discessit, atque ita in errore est, quod illa tuuii temporis inter Iudaeosnerit recepta. Docet hoc motus, uagoges ad scripturiun sacram p. 37.ημα - bi, quia multum ficiunt ad controversae nostrae eiusdationem, adserit,ere non pigebit. Negarim,rist, inquit, νιψ-- illis