장음표시 사용
121쪽
Leae metus timoras,ncua amoris .
vel hiperduliam, &latriam differentiam stire dullam , vel
hiperdui iam sanctos consonam , latriam vero ad Deum pertinentem : nam latria d omnium doctiorum Graecorum. ae Favorini in Theologicum lexicon mentem, nil, praeterquam, actus intrinsecus, intensus, ac vehemens est , qui ad timoris donum pertinet. Unde D. Thomas in a. a. q. I9. art. y. Scq.i8. ar. 2. honorem, ac cultum, qui Deo debentur, docte timoris dono connectit: immo hoc mysterium a C raecis notia modo, verum abi psismet Latinis, & apertum, & cognitum fuit. Propterea Ouidius in s. Metamorph. dixit: Emathion equi cultor, timidusque Deorum . Hinc scaturit, quod in sacra Scriptura pro cultu Dei, & Det adoratione timor persaepe capitur. At ubi in S. Matth. q. Christus daemoni dixit: Dominia Deum tuum adorabis: tamen in Deuteron. 6. ex quo hoc habemus praeceptum, dicitur: Dominia Deum tuum timebis: de iure optimo, quia latriae cultus duo refert: cum primo maxima, cui nos cultum praestamus, obseruantia denotatur; cum secundo autem apertissimucultum exterioribus cu caerimonijs habetur: qui ambo actus in sacris Scripturis sub timoris nomine significantur , & appellantur . Primus est in Psal. 2. ubi dicitur : Seruite Domino in timore : edi exultate ei ctim tremore ; videlicet ; Deum recta illa,qua debetis cum reuerentia, adorate : ita, quod coram ipto bonorum seruorum ad instar,& gloriari, de congratulari valeatis. Secundus vero in Psal. i 37. ubi etiam dicitur: Adorabo ad templum sanctum tuum in timore tuo: ita, ut hoc in loco timens Deum, adorans Deum, inferre videtur: quod quidem vetustae Legi, Legiq. naturali, in qua sanctus Iob vivebat, quam nouae Legi, magis concernebat: quoniam in eo quod ista Lex appellatur amoris , illa Lex nuncupatur timoris : propterea D. Paulus Roman .8. ait: Non enim accepi iis
spiritum seruitutis iterum in timore: sed accepimus spiritum adoptionis Aliorum, in quo clamamus, Abba Pater. Et ideo
dum Lex dabatur, Moy sesque docebatur, tanto terrore, ac timore id fiebat, quod Populus in Exod. ao. perclamabat et Non loquatur nobis Dominus, neforte moriamur. Sic est igitur ut ad locum , unde sui egressus, redeam) in hoc timens Deum, illum, qui Deo, tamquam supremo, absolutoq. omnium Domino, debetur, actum intrinsecum vult dicere: quodd Graeca voce, nostraq. iam effecta, latriae dicitur actus , α ad simplicem credulitatem,laformemq. Fidem pertinet; dκ
122쪽
mones enim, & credunt etiam, & contremiscunt. Quae quidem Fides o Patres Theologi nouem praerogatiuis deco ratur, quam prima est huius Fidei essentia, atque substantia: secunda subiectum, seu fundamentum ipsius; tertia obiectum, quod perspicit ; quarta actiones, fructusque, quos producit ;quinta necessitas; sexta veritas; septima nobilitas; octaua unitas, S ut finiam) nona eiusdemmet quantitas illius . Pri ma autem quo ad essentiam eius, & quiddilatent, quid nam est Fides Z Fides e D subflantia dicit D. Paulus Hebr. I I.)rerum mrandarum argumenta non apparentium: ubi duo notantur, unum, scilicet, quod est substantia, ct aliud, scilicet, quod est argumentum: substantia nam l. non propriE dicta , dicit D. Bona u. in 3.dist. 23. in litterati expositione, sed transumptiue ut praecipuis terminis utar ipsa enim o nn tu aliarum Theologicarum virtutum basis est, & fundamentulla s. Argumentum vero est,no quia rationibus demonstrativis, ac Scholasticis res docet; sed est argumentum , id est, arguens mentem; na intellectum ita illuminat, ac patefacit,ut occulta videat,& credat. Et haec quo ad essentia definitionis Fidei. Quo autem ad subiectum, & fundamen eiusdem, ipsum principaliter est noster intellectus: & iure, quia nostra anima a tribus Theologicis virtutibus, Fide, scilicet, Spe, & Caritate, informatur, & ducitur; & ideo veluti Spes,& Caritas volantatem ducunt, ita Fides comitatur intellectum : & veluti in caelis spei, Caritatiq securitas correspondent, & fruitio et ita Fidei Diuinae essentiae visio refertur . Quoad obiectum. ipsum est duplex : formale, videlicet, &materiale . Formale est prima veritas reuelata, quae ipsemet Deus existit, a quo dependent, & procedunt omnes reliquae veritates. Materiale duodecim sunt Fidei articuli Apostolico in Symbolo contenti, & clarius, ac limpidius in o. Atha nasii Symbolo cum ceteris omnibus, quae reducuntur, ac in ipsis & habitualiter, & virtualiter continentur . Quo ad operationes , & emetus suos etiam ipsi duplices sunt, dicit Albertus Magnus in Compendio Theologicae veritatis ; primi quorum vocantur,& existunt essentiales,& accidentales secundi sunt. Essentiales profecto sunt illi, qui animam nostram, ita, & illuminant, di fulciunt, quod per ipsos initiatiue Dei filii euadimus . Accidentales sunt isti, qui liberum arbitrium dirigunt,& ducunt, ac voluntatem illigant, ac diuinis reuelationibus,ipsum colentiendo absque discursa G a vincunt
Anima tribue virtutibus Theologicis trahi. uri
123쪽
Diei actus . vincunt, & sine naturalium rerum inquisitione ad constenda inducunt, scilicet, quod, sicut Deus debet a nobis vehementer amari; ita etia ei summopere a nobis Fidem praestari debet. liaeet necu Aa o ad necessitatem, Fides dicit Damascenus) ea est, ut
D. Damasceatis. sine ipsam et totu uniuersum,omniaq. tam diuina, quam humana confunderctur,cum sit,quod corum magis alludat nobis Fides, quam scientia: ac inter alias theologica Fides ne-Heb..I I. 6. cessaria est, de qua nunc loquimur; nam sine Fide impossibile ADκand. Men- eL placere Deo: di iure quidem dicit Alex. Alensis. 3. p. q. 78. Di Dpψ' q- 78 quia clim Creatoris cognitio creaturae necessaria sici, & quia c. , Crς tor summa ost Maiestas, Veritas summa, summaq. i ,i, ', sis ia Bonitas, Ut summa Bonitas, ei debetur amor; ut Maiestas sit ι .atura. ma, debetur obedientia, atque summa veritas, & assensus, de
credulitas in qua Fides consistit eidem prosecto debentur.
vides. et eruas. Hoc sexto in loco consideranda cst eius veritas, quia cum a Deo haec reuelatio procedat, qui fallere non potest, neces-F ei tria πο- fario oportet, quod sit vera; sed, ut de ea certi simus, tria, - ' prxter naturale lumen animaduertere debemus; quoru primum scire nobis est opus, scilicet, qui nam illi exstiterunt, a quibus haec reuelatio procedit. Secundario, quid in ea docueriit. Tertio quibus primo patefacta est. Qui ipsam reuela runt,& docuerunt, Apostoli fuere, idiotae quidem, simplice'. homines, & consequenter ad tam villa, ac seria docenda, per semetipsos non idonei, nisi prius eos Deus instruisset. Vnde I. Cor. l. 27. D. Paulus I. Cor. I. Infirma mundi elegit Deus,visortia quaq. confundat. Illi, quibus reuelata fuere, eorum nonnulli dodii Dis . simi, ac sapientissimi Philosophi cuiuslibet sectae extiterunt, quemadmodum Dionysius Areopagita, Lucas , Marcus , S alij, & tandem ob cam et reuelata, omnia sensui,& carni aduersantia, & tamen tanto ardore, an Oreq. recepta .
Υἱλixtollitas. Septimo loco , eius nobilitas patet, nam haec scientia homines diuina , aeterna q. doceat: At, si melius est ut inquit AG Mur Philosophus unici in tantum scire Dei mysterium,quam sin sulas mundi scientias , tanto magis haec scientia , quae omnia simul, Dei mysteria tam ad intra, quam ad extra insiluit sicut nostra Christiana Fides docet) omnes excedit.. Ni . et ilia, . Octauo loco, miram habet unitatem, & hoc patet quia in omnibus crc dentibus unica tantum est Fides . Vnde ad his q. r. hanc rem D. Paulus Ephes. . aiebat: Vnus Dominus Una Fides , Unum Bapti a : & iure , quia , cum unicum est obi
124쪽
potentia ; & quia Fidei obiectu unicus est Deus, sola, simplicissimaq. substantia, una etiam scientia,quae ipsum respiciat, debet esse . Sed ubi ista Fides existit, quae tales circumstantias habeat, nisi illa,quam sancta Romana Catholica,& Apostolica tenet Ecclesia pQuo ad quantitatem, quae ultimo loco describitur, duplex Tirii uatis ipsa consideratur ; una intrinseca, scilicet, & implicita : alia
autem extrinseca, & explicita . Explicita in creditarum rerum numero consistit, quoniam plura credit, idest, plura innumero Theologus cognoscit, quam simplex , quae quidem quamuis ipse ea simpliciter credat, non tamen ea cognoscit. Implicita vero in rerum claritate consistit credendarum: lucidius enim Theologus Fidei res videt, & cognoscit, quam
rudis idiota; & in hoc sensu illud Lucae dictum i . percipi. LVς 'ntur, scilicet , Adauge nobis Fidem ; & omnia alia dicta , ubi ipse, di alij de Fidei augmento locuti fuere.
Verum est, quod, & si Fidcm hanc, hocq. munus suis fidelibus, sui'. familiaribus tam in naturae Lege, quam in Lege sis ,retio εὐa scripta Deus semper dedit; tamen non ita perspicue, sicut in in I g. Natiara, noua Lege, patrauit. Hinc est , quod sponsus laudans inta . Cant. 7. sponsam ibidem dicit: Nasus itius etit itirris Liba- Cant 7. ni, quae respicit contra Damascum. Hic quaeritur, cur sponsus Libani turri sponsae nasum comparat: quam autem symmetriam cum naso turris habet & inde quam tanta magnitu-..dine pulchritudinem, aut speciem reddere potest Z His respondetur , quod , cum nasus odoratus organum persistat s comparator. eum quo res, quae etiam non cernuntur, percipiuntur,& cognoscuntur, perbelle Fidem nostram nimis repraesentat, per quam vidimus, & tangimus occulta,& ab omni humana cognitione alienae ipsam vero sponsus sponsam montis Libani turri comparat; quia, cum ipsa turris , & per seipsam, & obsitum altissima sit, plurima, & alienissima, remotis imaque
cernit, ut sponsus vobis annuat sponsam sanctam Ecclesiam debere Fidei munere non ignorare, ac videre maiora, quam vidit, fidelium congregatio, S in naturae tempore & in tem pore scriptae Legis . Hinc oritur, quod Hieremias propheta cap. i. de hac materia loquens , aiebat: a, a , a , nom. ine Hierem. Io.nesio Ioqui. Ter dixit a, a, a, quae infantis est pronunciatio, qui non dum bene verba explicare valit, ubi e convcrso 'postoli tam eloquentes evasere, quod varijs linguis loquebantur. de hoc non aliam ob causam,inquam, nisi quod ubi H .eia a remias
125쪽
remias Fidei obscuritatem antiquae Legis annuebat, E conuerso clarissimum nouae Legis lumen Apostoli insinuabant. οἱονδ per- Ex quibus sequitur, quod Apostolorum perfectio lateri assi s simiδε- milatiir: unde Clossa super illud Psal. so. Cadent 2 Iatere
ratione compositionis; nam partes laterum , quae dicuntur costae , quia interiora custodiunt, componuntur ex ossibus rCausani ur. sunt enim ut ait Constantius in costis i . ossa , septena, de b- septena ex utroque latere collocata, septem costae , quae sunt in latere sinistro , sunt septem virtutes, tres Theologicae , dc quatuor Cardinales ἱ quibus in praesenti vita Apostoli instituti,& muniti fuere . vel forte Spiritus sancti septem donorum perfectionem repraesentant. Septem vero costae in lateis Anima tres δε- ie dextro signant septem dotes, scilicet, tres animae , quae sunt visio, quae Fidei; inhaesio , quae Spei, & fruitio, quae Ca - Ο irturitati succeait, Et quatuor erunt corporis glorificati, scili- με αεt A cet claritas , quae prudentiae, subtilitas, quae iustitiae , agili tas, quae temperantiae, impassibilitas,quae fortitudine respondet. Secundo, ratione pastionis ; quia, licet latus multipli- citer patiantur ex ventulitate: tamen ex ciborum multitudi- de generata miro modo comprimitur; ita, ut saepe homo moriatur . Sic Apostoli quamuis multa passi sint aduersa, in eis ventus superbiae, vel vanaegioriae locum non habuit. Tertio, divit imo, ratione discretionis e distinguuntur enim in coris pore, duplex latus, sinistrum, scilicet, & dextrum . Ex qua distia ictione intelligitur duplex perfectio eorum . Vna quantum ad statum gloriae; & ista significatur per latus dextrum, quod est perfectius sinistro. Vnde dextera Dei vocatur , ubi sunt potiora bona, videlicet, gloriae: & ideo Christus ibi sedere dicitur. Alia perfectio est quantum ad praesentem vitam; & hoc pertinet ad latus sinistrum: sinistrum enim latus est , quod clypeo munitur, quod gladio, vel ense accin-s.'. seum uias gitur, de quod ponderibus portandis subijcitur: unde, & le-k- ur . ita vocatur a leuando , eo quod sit aptior ad aliquid leuan dum , & portandum . Et hec omnia bene Apostolis competunt, quia ipsi scutum Fidei fortiter tenuerunt. Ense , vel gladio verbi Dei sortiter pugnauerunt, ac tribulationum , Iaborum , persecutionumque onera longanimiter portaue
runt; & sic Fidei mysteria portando de quod ad nostrum facit institutum omnibus declarauerunt , de clare praedica
126쪽
runt: unde optimo iure de ipsis dicitur: In omnem te .ram exivit Ianua eorAm , non solum quantum ad praedicationem, sed etiam quantum ad declarationem mysteriorum .
Hoc autem mysterium ut in Apocalyp. ro. narratur notabile est , videlicet, quod tonitrua loquebantur. Nos scimus tonitrua non loqui ; hene quidem resonant, sed articulatam vocem , ac aliquid significantem formare non valent : tamen Diuus Ioannes ait , quod loquuta sunt tonitrua . Quod Rupertus Abbas exponens ait: Notate, quod pod Angeli rugitum si utita fiant tonstrua . Ut annuerent , quod ante Chrias a/uentum Prubeta bene resonabant, sed ita obscur/, ut eos non intelligentes homines, ab usi em ψ-inos articulatim , non sequi dici potu sit e cd , quod ad in- Liar infantitim clamabanι, ut de Hieremia di:itur, quod desuper attingimus, silicit. A, a, a, Domine, nescio is qui . Vbi omne ὸ eouuerso post Chrisi aduentum accidit: quoniam tonιtrua non modo resonarunt, sed spretati priui- Gao, portentoque articulatim loquuti sunt, ct ita , Ut asom mbiat nostra Fider myriterιa, ct cognita, ct inteuecta suere. Ex ideo, ubι Mo es , tamquam antiqua I.egis Legi Iator, ct eaput, blestis , ae Angua basilaos erat: ἡ ωnuerso in nostra Le e capita , quae Mosori exsitere, non modo tinguas disertas, ct solutas habu re, sed super ipsos descendendo Spiritus sanctus in igneis linguis Oenit: ct hoc non ad alium snem , nis, ut staremus, quod, scut ignis
suo virore omnes abstrabit a rebus imperfectiones , ut iuare , ct splendere, O nitere vehementer cernitur rita Aposoliea tradieatio tantam habere et cariam debebat, et obique micando, obscuritatemque, ct antiqua Lάιι velamen expellendo o/nιοώι quoque Dei Niteria vertὰ commuis
127쪽
T recedens a malo. Sanctus igitur Iob non tantum erat timens Deum , sed recedens etiam. a malo, ut dici posset: non tantum fidem informem habebat, sed etiam formatam fidem possidebat, idest, non tantum recte credebat, sed recta etiam opera effciebat. De informi fide iam in prima huius lectionis parte suffcienter locuti sumus a nunc in hac secunda de formata Fide verba facere superest . Sed antequam ad aliud transeam. Primo hac in materia aliqua nece staria puncta lynceis oculis animaduertite . Quo rum primum est, quod nos cu corporalibus potentijs Deum, qui totus spiritus est nec tangere, nec intelligere valeamus, per spirituales potentias , id est, per intellectum, & volunta- tem, cumdem, S tangere, & intelligere est opus : & ita duae tantum Theologicae virtutes inuenirentur, nisi e stat, quod duas, voluntas, portiones habet, una commodi, scilicet: iusti altera: a quibus duo exeuntes actus, illis tutellectus iunctis, tres inter se simul,& fiunt,& existunt actus,per quos anima ut ita dicam Deum tangit, & percipit; & consequenter tres etiam exquirit habitus,qui eos possint concomitari, ει instruere debeant: & propterea, cum actus intellectus credere sit: voluntatis autem, quod ad iusti actum,amare,& quoad commodum optare existat, tres habitus etiam sibi necessari j sunt, scilicet, Fides, Spes, Caritas: Fides pro tutellectus actu, pro voluntatis actu, quo ad commodum, Spes; &, quoad iustum, Caritas . Secundum punctum est, scilicet, quod tribus modis a nobis Deus perpenditur, vel, ut expositor, vel ut imperator, vel ut sponsor : itaque recte credo, cum illud omne, quod Deus exponit, credo : bene diligo, cum Omne,quod praecipit Deus, operor: & non incongrue spero,cum quodcumque Deus pollicetur, spero. Tertium punctum est, quod & si inter voluntatem, &intellectum aliqua currit differentia , atque distinctio : tamen idem mei realitcrsunt, &unicam tantum animam componunt, & inferunt: quae quisdem cum singularis existat, etiam oportet, ut singulariter, ac coniunctim actus intellectus , ac voluntatis sibi alligatos teneat, ita ut nec unus ab altero, nec alter ab uno deformetur ε
128쪽
tur, aut differat. Et ideo si intellectus quidquid ei Deus exponit, tenet: Voluntas etiam, quidquid Deus ei praecipit perfecte operari debet: ac , si intellectus quidquid ei a Deo exponitur perfecte credit, & voluntas quidquid a Deo ipso ei
Praecipitur, non operatur, inter se & deformantur, & di fi runt, ac consequenter seiunguntur: & sic seiuncti Deum perfecte attingere nequeunt; & hinc est, quod intellectus parum interest credere ut iam supra dixi quantum ei Deus exposuit di si voluntas a seipsa deformatur, & differt, nec quidquid ei praecepit Deus, inde operatur; & ubi dicere intellectui, ac informi Fidei;iscere voluntati, ac formatae Fidei conueniunt: α quia horum utrumque Iuno sunt opus : propterea sanctus Iob noa tantum erat timens Deum quo ad informem Fidem, Q quo ad intellectum, sed Recedens a malo quo ad formatam Fidem, & quo ad vo-Iuntatem . Quam quidem credendi, aut operandi unitatem, D. Paulus Hebr. cap. Io. plenitudinem appellauit, dicens οῦ Hebr. ro. 22. Accedamus eum vero re de in punitudine Fidei. Hine D.Thm rides duobias momas docte inquit: Duobus modis, Fides plena vocari potest, G Vno modo , scilicet, quo ad materiam ; quo ad formam, al- 'ς 2 stero : Quo ad matcriam Fides tunc plena dicitur,cum quidquid credendum proponitur , creditur. Quo autem ad sormam, est, cum Fides caritate, ac operibus formatur: undo idem D. Paulus cap. i 3. aiebat: PIenitudo emo Legis est di- Rom. 33. I . lectio. ac de sua vocatione dicebat I. Cor. II. Cratia autem I. Coni I. I.
Dei sum id quod sum,ct gratia eius in me vacua non fuit; sed
abundantius omnibas laὶ oraui; ita, quod suam vocationem ridem plenam aduocat, rationemq. affert, id est, quia abundantius laborauerat, id est, eam bonis operibus, tandem repleuerar, ac cumulati crat: &cum sic Iob perpetrauerit,postquam de ipso fuit dictum erat timens Deum, adiungitur. Et recedens a malo . sed qua re Spiritus sanctus hoc in loco parte potius negativa, quam affirmat tua , loquitur Quare citius non dicitur, erat operans bonum, sed potius, ait: Recedrus a malo λ Vt sciamus, eidem bona opera grata non esse, nisi prius malum, ac peccatum relinquatur. Quamobrem Fides δε eri- nostra opera in peccato consecta , licet in seipsis bona exi- tus mori si stant, tamen mortua opera iure vocantur : nam ubi gratia ,
ibi est vita , & ubi peccatum, ibi mors animae est : & consequenter opera cu peccato perpetrata Deo displicent. Quam quidem doctrinam lianc christus Dominus noster docuit per illam
129쪽
rris Atraris muleipliciter accipitur .
Iosue 9. Isai. I. 11. Psal. 2 O. 9.Iob I9. 2 l. EZech. S. I. Ezech. 3. Iq. Isai. 8. II
illam sapientium , fatuarum q. Virginum paraboIam ad ml-randam , scilicet, quod ubi prudenteS operationum oleum apud se habentes sponsi domus tantiae ingressu dignae extitere : fatuae tamen , quia hoc ipsas oleam defecit, excluse , ac foris detent B fuere nec i ste Christi nouus hoc in loco dicendi modus extitit, scilicet, fatuos, ac insanientes vocare illos, qui credunt, & non operantur ; nam sub eodem mei titulo Spiritus sanctus in Eccles. c. q. quamdiu vocat illos, dicens et Sicilius eomprieat manus 6as, ct co vidit earnes fura . Vbi notandum est,quod manus in sacris Litteris multipliciter accipitur: aliquando accipitur pro ossicio, ut in Prouerb. is. Mors, ct Uit.r in manu tinguae et aliquando pro potestate , ut
in Iosue s. Nunc autem in manu tua simus. Aliquando proflagello, S: percussione, ut in Isa. t. Conuertam manum meam ad te. Et in Psal. 1 o. Inuruiatur manus tua omnibus ins mi cis tuis: dextera icia inueniat eos, qui te oderunt. Et in Iob i s.
Manus Dominι tetigit me . Aliquando pro spiritu propheti co, ut in EZech g. Et cecidit ibis er me manus Domini, hoc est fui diuino lumine illustratus , & raptus , & splendore interno spiritus prophetici repletus . Aliquando pro diuina
consolatione , S auxilio, ut in eodem Ezechiele I. Manus enim Domini erat md cum eo ortans me. Et in Isaia s. In manu forti erudiuit me. Et in Psal. i 38. Posuisti super me maniam tuam: manus tua deducet me . Denique manus accipitur pro opere, sic in Aggaeo l. Factum est Cerbum Do mini in manu Aggaei proρbetae , hoc est, locutus est Dominus Aggaeo prophetae, qui talia fecit opera, ut dignatus fuerit Dominus cum ipso loqui; & sic accipitur in hoc loco Eces. Et manus complicare, est illas ad opera non extendere, sed turpi otio, & quieti se tradere . Carnes autem suas comedere, est carnis operibus oblectari, & carnis prudentiam sequi. Et quia merito D. Paulus Rom. t. mortem appellat, eo quod aduersus Dominum , qui vita est, efframato impetu feratur, nam subdit statim : Sapientia carnis inimica est Deo et vel ut potest etiam e Graeco verti) inimica est aduersus Detinuo, qui virtutibus non studet, manus, idest, operat,claudit ; Et e contra carnibus suis pascitur: & oblectatur; quod imprudentium, S si ultorum hominum est. Huc etiam spectat illud
Prouerb. et . ubi dicitur: Per agrtim hominis pigra transui , ict per vineam viri sulti, ecce tot iam replem rant urticαν
130쪽
Irum erat: quem locum expendens D. Hieronymus , ait: Per agrum, vineamq. pigri , ct finiti transire est otitaslibet Uitam negligentis respicere , quam urtica, Coispinae replent, quia in corde negligentium prurientia terrena desideria , erpunctiones pultatant citiorum, iuxta quodscriptum es, in desideri s est omnis ol:ostis; Haec ille. Igitur secundum Hieronymum dc mente sapientis, anima otiosi, id est, Fidem sim operibus retinentis, vinea stulti dicitur, & nuncupatur. Hinc sit, quod retinens Fidem eum operibus plantae maturos fructus, atque persectos producenti assimilatur . iuxta illud Matth. 7. Arbor bona bonos seu itis facit; & merito; Primo, ratione loci, nam arbor, quae est in terra montuosa auctore Aristotele quia dulcis est, dulcem continet humorcm, fructusque eius citius maturantur, ac sapidiores,& salubriores inueniuntur. Haec planta in terra montuosa viri iusti vita est: montuosa propter operum laborem,& dissicultatem :Vnde dicitur Matth. 7. Areia et i Dia , quae ducit ad Citam. Secundo, ratione causae I nam planta auctore Philosopho in lib. de vegetabilibus,& plantis)recipit tres vires; nam a terra fixionem, ab aqua coadunationem, ab igne consolidationem, & partium terminationem , ab aere fructuum completionem , & maturationem habet. Similiter iusti anima ha bet fixionem, id est, firmitatem in Fide , nam, sicut terra est immobilis , & alijs quietem, & stabilitatem tribuit, E. concedit : sic Fidei veritas,& in se manet immobilis, & animam stabilem reddit. Vnde Dionysius de diuinis nominibus ait: Fides est perfecta credentitim sabilitas, quae eos sabilit in veritate . Ab aqua vero coadunationem habet, id est, a Spo; quia, sicut omnis aqua recolligitur, & coadunatur in mari: ita diuina Spes habet colligi, oc collocari in Deo: unde Ps 6 i. Sperate in Deo omnIs congregat opopuli, habet soliditatem patientiae, & perseuerantiae ab igne,& aere, id est , a Caritate, quae in Fidei formatae operibus reperitur . Quae Carita S, dum respicit proximum , dicitur aer: dum respicit DemI- , dicitur ignis; nam Dei amor est calor ignis interior;& amor proximi est calor aeris exterior; di tunc arbor, id est, anima, producit maturos fructus , ac dulces: iuxta quod diximus :Rrbor bona bonos friactus facit . Huc spectat etiam illud Ioan . I s. Omnem palmitem in me non frensem Iructum , tollet eum, di omnem, qui fert fructum, purgabit eum,ut Iructum psis aestat. Vbi sensus integer, hic est: Ea um in