장음표시 사용
301쪽
Orationis vis ex hoe Iaco hauritur .
ei facultas datur. Hoc autem aduenit,quia Deus non cogit, nec vim facit su is creaturis . Vnde D. Augustinus aieba Deus se res adnunιLirat, Ut propriss motus agere sinat. Quoad secundum , quare quidquid petit accipit, si Deus non exaudit peccatores λ D. Augustinus hunc. locum exponens D. Ioannis , ait: quod haec coeci nati verba fuerunt non adhuc bene illuminati, & in Fide instructi . Diuus Chrys stomus inquit, quod cum peccator petit a Deo, ut portenta faciat , ut habeatur bonus, & sanctus, Deus sibi gratias non concedit. Cyrillus dicit super D. Ioan. cap. 9.quod Deus peccatoribus non fauet, ut peccatoribus, idest, peccata sua non sustentat, nec defendit. Ali; inquiunt, quod pertinacibus , vel obfirmatis 'peccatoribus Deus aures non praestat, nec preces eorum exaudit. Alii aiunt, quod intelligitur demerito gloriae, non autem de corporalibus gratijs, deficiunt forsan opiniones Et ideo nos has excludendo res, etiam peccatores dicamus interdum exaudiri possunt. Vel dicamus , sicut D. Augustinus ait, scilicet, quod daemon hoc in loco pro se exauditus non fuit, sed pro alijs. ideo enim concessit, hoc cst, iste tentandus. ut esset ille cruciandus : attamen hinc orationis vim haurio ; nam licet a daemone factam , nihilominus impetrat, & assequitur. Et ideo hac in materia duo dicamus, scilicet, quid sit oratio,& quae eius vis, & potentia,quod primum erit: de secundum quas debet condiciones habere . Attendite .
ECce uniuersa, qua babet, in manu tuasunt, cte. Et pri
mo,oratio, ait D.Thomas, est actus rationis, quo aliquis superiorem deprecetur, idest, oratio nil aliud est, quam alicuius personae actio , qui rationem habeat, qua inferior oret, & supplicet suum superiorem, ut ei illas concedat gratia S , quas ab cosostulat ; & tantae essicacitatis, tantaeq. est potentiae, quod licet tacite , mutuoque fiat: attamen ta tam habet virtutem, quod in sacra Scriptura vocatur clamor , ac vociferatio. Et quod verum sit, audite quidquid ait Deus Moysi in Exodo cap. I . L id clamas ad me λCertum est enim , quod Moyses in hoc loco non loquebaturm tamen dicitur,quod clamabat, quia, videlicet, magno ardebat liberandi populum desiderio. Igitur maximo orabat affectu. Unde Greg. Niis in lib. de vita Moysis eumdem locum cxpendens e Monemur, inquit, sonoram ese itum Cocem, ct
302쪽
que ad diuinas aures magnitudine sua peruenire, quae non eontentione clamoris , sed puritate cordis sua meditatione con .eipitur . Haec ille . Et Gregorius Magnus in Comment. stiper Gret: . Munnar. lib. Reg.6. aeuides,inquit, clamor orantis, nisi upplica- iv ςρmment. D-tione petentis magna virtus de erj λ Vnde ad taeent m Ω- rq ψινι μοχ sn, sed populi salutem feru/nti deuotione cupientem
a Domino dieitur. Quis elamas ad me Haec ille . D. Ambr. serm. i9.in Psal. II 8. super illa verba: Cumaui in toto eorde P.Amb.sr 1ν. meo, exaudi me Domine. Clamat, inquit, cor nosrum non Iono corporis, sed cogitationum sublimitate, eone tuque Oirtutum, magna vox iustitiae, magna est eas itatis, per quam, ermortui loquuntur . Gracio voce erat Mo es, nee loquebatur: us tamen omnibus exaudiebatur. Unde dicitam es et , quid , Hamas ad me Clamabat Uectu pio, ct personabat in Glo .Hamabat populus, non auuiebatur: audiebatur tamen Mo es,
qui taeebat. Tu solus , inquit, ad me clamas λ quid de me speras , qui virtutem meam excitas λ Tu populus ad me clamas , quiper Oniuersam terram annunclaui,meum nomen expetam
Haec ille . Hine fit,quod nonnulli assimilant affectuosam orationem, . . . . id eontemplationem nuci muscatae. Primo, quia nux musca - q. -2.ώ.
ta est quadam pellicula circumdata tenuissima et infra quam iis .
eius continetur substantia , sic oratio assectuosa oportet, ut eaptiuetur, & includatur in Fide, & notitia , quae tamen te- Oratio af o nuissime attingit ad diuina,& suprema ; & ideo est tenuissi-Di ς Mauu ma pellicula ; idest, tenuissima notitia diuinorum,videlicet; ''nihilominus est sufficiens ad saluandam animam . Secundo, propter excellentia,quia nux muscata tanto est melior, quanto est ponderosior, & in odore suavior, di sapore acutior; sic contemplativus homo tanto est melior, quanto est pondero. CoemplatAsysior per mentis stabilitate, quia grauia,& ponderosa difficul to ψ mulor, ter mouentur,& firmius stabiliunturi&quanto odor suauior per conuersationis sanctitatem;& quanto sapore acutior per iis darilitarim. sapientiae sublimitatem. Tertio,& postremo, propter efficaciam,quia nux muscata habet virtute calefaciendi,& stoma. cum confortandi, ventositate extenuandi, & dolorem capitis auferendi. Similiter oratio feruens inflammat amante, con- oratio semens fortat operantem,expellit ventum, id est vanitatem, & aufert iUμμ- m v dolorem exteriorem , quia sine voce, & clamore, sua virtute 'quidquid petit, accipit;& interiorem consolatione infundit, iuxta illud Ps. 9 Secundum multitudinem dolorum me oria in Psal. 'I. I9.. S corde
303쪽
Grde meo, tonsolationes tuae iati averiat animam meam. I nas, qui in profundo maris in ventre coeti verba proferre non poterat,dicit: Clamavi de tribulatione mea ad Dominum,n. Ionae i. a. habetur cap. a. eiusdem : Et exaudiuit me. Clamor prophetae magis fuit ingens desiderium cordis,quam vocis. Susanisna sancta lamina neque clamorem , neque verba faciebat in Dan. t 3. 33. sita tribulatione: Clamor autem eius inquit Daniel ia . erat duciam babens in Domino. De tali etiam clamore loqui-Psal. p. 39. tur David Psal. 9. De erium pauperum exaudivit Deus rpν arationem cordis eortim audiuit auris tua. Et D. Paulus
Rom. 8. II. Roman. s. scribenS credentibus, ait, quodspiritum adoptio nis Oiorum Dei acceperint,in quo ciamamus. misis eIacur Hinc est , quod oratio, gladius, quo inimicus superatur , nunc pμ -r. & vincitur, vocatur, Genes 48. illis verbis, quae dixit lacob Cen. 48.11. Patri arca filio suo Ioseph: Do tibi partem Unam extrastatres tuos , quam tuli de manu Amorrbet in gladio, ct arcu meo .Pamapbrario Vbi per gladium, ct areum Paraphrasies Caldaicus eum iscat cli . lacum ita transtulit : Quem tuti de manu Amorrbaei orati ne mea , ct depreeatione mea. Vbi intelligis, oratio, gladius . . . . nuncupari, quia hostem superat, & vincit . unde Chrysosto- μγμα mus ait: Sed quemadmodum ciuitas non munita facile venit
. in pote latem hosium; propterea quod prorsus ab t id, quod
Aπima ua' mu fuerat bostium incursus arcendus ἔ animam non muni- - preM νε, tum precibus diabolus Delia in suam redigit ditionem: nee H - ἐμε D 9 mohο netotis omni genere scelerum impiet. Nam primum .isp. Q. ' quidem ad animam precibus communitam non audet propius accedere, metuens robur,ae sortitudinem, qui precantur Ierio, non sustinent quidquam aamittere indignum precatione , sed reuertentes, Deum cum quo modo Deuti fuerant, cito ν petiuntemnem maligni spiritus molitionem , apud se reputantes . Suantum scelus si, cum, qui paulo ante sermone etim Deo mi fuerit: quique ab eo pudicitiam , ct sanctimoniam petierit . extemplo ad diabolum aedisica s, faedanque voluptates in animum admittere, ac diabolo praebere auditum , in illud pectus, quod paulo ante Deus immiserit ; ae damoni ι concedere ir- ruptionem in animam, in quas Spiritua sanctι gratia purimam exercuit benignitatem, ae soticitudinem. Haec ille . Et ident D Cδυμ 7. M- Chrysostomus homil. q. in epillotu a. ad Thessal. 2. ait: S
mi ε 3 epia, chram contra armatos ad eum modum pugnaueruat veteres,
46 1 ι multo magis contra inεrmes , ita su nandum nobii es ; ita
304쪽
Ionitas famael, ita Israel triginta duos reges, s Ubi armisoput erat, or exercitu, er pugna, relictis armis ad orationem confugerunt: Ubi dumtaxat orationibus conscienda fiant negotia ἱ quo modo non multo magis orandum es λ Haec illo . Origenes homil. 23. in cap. 3 i. Numerorum , ubi dicitur: Armate ex vobis Ciros, O beugerate aduersus Madian,red- Or r. homiLas. dere Oindictam a Domino, miIle ex Tribu ex omnibus tribu - p. 3Nu-hus Israel mittite ad belligerandum , sic habet : Recordare , ' recordare praeterita,audi praesentia ν Israel dudum sexcen ta milita fuerant armatorum, qui processerant aduersus Ma dian , ct hi omnes vincti sunt, quoniam pereatum erat in ip-M, nunc Madianitae, qui fuerant Victores, qui sexcenta mILIia fugauerant,vineantur a dιcem miltibus, ut scias, quia non in mutiitudine, nec in numero militum Uincitur Israel; sed iumtia, pietas eri in eis, quae vincit. Propterea denique , ct in benedictionibus eorum dieitur, quia flue auerint is gem Domini, Onus ex isto persequatur mille , er duo vertant decem millia . Vides ergo, quia multo plus valet unus Sanctus orando, quam peccatores innumeri praeliando: Oratio Sancti penetrat catam, quo modo non hoHem vincet in te
Si quaeras,unde tanta oriatur orationis vis , dico, quia , orationis mirest actus supremae virtutis inter morales: nempe Religionis, τ' et ρ tvr quae dum fit, multarum, & insignium virtutum actibus est comitata, Fides in primis exercetur; nam, qui petit, credit Oratio emita- id fieri posse ab eo, a quo petit. Similiter Spes: nemo enim tur i,signibur petit, nisi sperans id factum iri quod petit. Item dilectio: viri με. diligitur enim qui beneneturus creditur,& in quo speratur. Praeterea humilitas e qui enim petit, se indigere ope alteriuS fatetur; tandem patientiam in expectando. Hinc est, quod Iob cum esset ulceribus plenus , nec reperiretur in eo pars Iob icet non ha- corporis sana, & integra , nisi lingua, non ad blasphemias , fieret is Iu
& inutiles ferinones illa abusus fuerit, sed ad iustas lamen et ira, Misatationes, & preces assiduas,artem nimirum, & calliditatem dὸbat. inimici ad illius perniciem , atque ad sui defensionem conuertit. Et hoc unico labiorum solatio se sustentabat. David Psal. ios. dicebat: Detrahebant me: ego aut m orabam, idest, Psal. Ios. q. dum orare licuerit, de labijs voluero, non vincar; de in inimicorum meorum potestatem non redigar: nam , si labia nostra a nobis sint,& orationis studium non intermiserimus,
quis noster Dominus erit λ.Huc quoque detorsi per allego
305쪽
August. riam Augus inus lectionem, Septuaginta, Ossa mea in denti Septuaginta bus sint, idest, firmitas, & fortitudo mea in verbis , non inris ituri hiὸν iobijs populi Israelitici vincendos hostes, pentabis. t usque delendos, non manibus, aut gladio indicat Scriptura, ut vim precum , & orationis significaret, quod ipse Balach
Num. 11.4. rex Moab aguouit, dicens Numer. aa. Ita delebit his popuIus, omnes, qui in nostris sniἱud commorantur , quo modo solet bos herbas et que ad radices carpere. Quo modo autem carpit omnes herbas nisi lingua, & labijs ὶ sic explicate legunt Septuaginta et Nunc obtingent isnagoga haec omnes , qui in circuitu nostro, sicut obtingerit Oitutas virentia de eampo, onh Ius sicut iambit bos . Quae verba sic Ori. Origener homia. genes homil. I i. in Exod. dilucidat: Per ne, ut a maioribus I. Σηει, accepimus iudieari dicitur, quia popuIus Dei non tam manu,
O armis, quam voce, ct lingua 'guabat, ides , orationem fundens profernebat inimicos. Non mirum igitur , s sua ipse a tutia delusus daemon posea non relinquat labia , , ct orationis facultatem intactam , sed mutam reddat, quem semel possidet , ct semel expertus virum, qui non peccauit abjs suis,labiorum usum impediat , Ut peceati sui remedium' quaerat: se daemonium Liuilloquium, ct garrutam aliquando multum eis . Haec ille. Sed cur mirum videtur, si hostes oratio superet, quae ip- summet Deum si fas est dicere vincitὶ iuxta illud Exod. 3 a.
Exod. 31. 1 o. Dimitu me, ut irascatur furor meus contra eos. Quem to cum expendens D. Hieronius episcopus ad Gaudentium , D. moran. . - ait: Quando dixit , dimitte me, offendit se teneri posse, n. feopus as Gau- sat quod minatus es : Dei enim potentiam, serui preces impe-ἀentium . diunt. Et Isaias ε . Non es qui invocet nomeu tuum, qui Isai. 63 7. eonsurgat, edi teneat te: unde & in Osaea ii. Vbi est sermo Oisae r γ. q. de lucta Iacob cum Angelo, dicitur: Invaluit ad Angelum, δη q. p ct eonsertatas es , sevit, ct rogauit eum , di est se 'sus , I b. d. cob cum lacrymis petiisse ab Angelo benedictionem. Vnde Dibaim. colligitur, orationem iusti cum lacrymis : quod illis verbis indicatur, fuit, ct rogauit, esse, veluti luctam, qua homo cum diuina iustitia luctatur, & superior euadit, quemadmodum Iacob orans cum lacrymis Angelum illum, qui
Ia .b qua . no . Deum repraesentabat, superauit. Vnde & nomen Israelis o, men I ra m tinuit: eo enim loco I rael hon est Didens Detim, ut multiti uit. perperam existimarunt ; sed Princeps eum Deo, ut auctor est
1.2. . Io.. 4 Hiςrosyinu. in traditionibus hebraicis in Genesi. Hine
306쪽
fit, quod , Deo disponente , iustus moritur aliquando, ne ipsius orationibus mitigatus, cogatur iram exhiberi contra impios : hac enim de causa iustum Loth ex urbe Sodo--oth va.
rna prius egredi voluit, quo possit illam incendere , ex quo I plane colligitur, cum Deus iustos eripit, merito supplicium ista aliquod timeri posse. En quanta est apud Deum iustorum orationis vis , si quidem quasi non posset illis viventibus inferre supplicium: ideo prius illos per mortem eripςro con simiti. iueuit. Ex dictis remanet, quod optimo iure a nonnullis
oratio guttae comparat x; & hoc tribus de causis . Primata. O t- ροι ratione originis: est enim gutta lacryma cuiusdam arboris, diue herbae, cuius ramusculi diebus aestiuis ab incolis inei. Muntur ; & lacryma, quae egreditur, gutta vocatur: immo . i PN armoniacum etiam a quibusdam appellatur. Vbi tres, particulae in hoc primo capite complectuntur. Prima, quod gutta est lacryma . Secunda ,.quod egreditur tempore aesti- ἰ ἱ ..uo . Tertia, quod vocatur etiam armoniacum quoddam is , . quae omnia inferuntur & ad veracem orationem . Primae , , o tis Zebere
quod gutta est quaedam lacryma, quia oratio debet esse lacrymosa . Vnde Augustinus ad Dioscorum, ait : Plerumque Auri L ad Dis. hoe negotiam, sicilicet orationis plus gemitibus, quam frmo I W μ' , nibus agitur : plus fetu, quam a Iatu . Secunda particula est, quod producitur tempore aestiuo : & oratio debet fieri in temporis feruore ; nam seruidus asiectus orationis est . V .. , quasi thus redolens in diebus aestatis , iuxta illud Pla L 1 o. Dirigatur oratio mea cui incensum in conisectu tuo. Tertis, Pseu Ho. a.
di postrema est,quod vocatur etiam harmoniacuna quoddam, quia in oratione debet esse duplex harmonia, vocis, & cor. Omi . ebet hadis;vocis,& operis. Prima vocis,& cordis per attentionem, is an .: unde Augustinus ait: Fomnis , ct Isalmia cum oratis ad Deum hoc Oertetur in corde quoa profertur in ore. Haec il- AMMAI Ie . Idem debet habere consonautiam vocis , & operis , ut eum aliquis Deum orat voce , studeat ipsum etiam munere placare, idest, eleemosynae largitione, & alijs bonis ope- ribus . Et hinc est, quod orantes manus etiam leuant ad caelum. Vnde Cassiodorus super Psalm. ait: Iba uisuavis si δε vi suama virtus harmonia, quando vox cognoscitur operibus con- parmati sonare ; nam si beres disrepabiti sbi varietate dontiant, nequaquam possunt psalmodia efflcere cantilinam , nec ad aures Domin, veniet , quod s muttia contrarietate confundit . Haec ille. SecuEdo, oratio assi datur guttae ra-: tione
307쪽
oratis munda ct cassa causpenetratarantur.
oratio deuota dissoluit pecιati
Oratio, eum quibus committit bellum ἀCant. a. q.
tione puritatis ; nam illa gutta est nobilior, quae est esse
rior, & purior . Similiter oratio tanto melior est , quanto purior,&a peccato immunior. Vnde Augustinus super Psal. Orationis purae magna est Oirtus, ct UeIut Metis ntineis, mandatum peragit, ct penetrat, qtiae non peruenit. Haec ille. Et in vitis Patrum dicitur, quod si oratio munda , & casta fuerit, caelos penetrans , vacua non redibit . Tertio, & postremo oratio assimilatur guttae ratione utilitatis, quia , veasserit Plinius , gutta habet virtutem diis luendi, relaxandi,& inflationes sedando . Similiter lacrymosa, & deuota oratio dissoluit peccati vincula, relaxat debita, & sedando i mida , reddit orantem humilem , qua humilitatis virtute,
caelos ascendit , quia qtii se humiliat exaltabitar ; & a Deo quidquid petit accipit.
Vnde optimo iure nuncupatur oratio nouum bellum . iuxta illud Iudic. s. Nova bella elegit Dominus, ct portarbo filum ipsesubuertit. In quo loco nota verbum illud biatam, bellum autem per orationem cum Deo committi manifestὰ colligitur ex lib. Sapient. 18. Vbi enarrans historiam illam, quae habetur Numer. 16. Et quo modo Aaron stans cumsthuribulo inter mortuos , & viventes , deprecansque Deum percutientem populum placare iram eius, haec habet verba rProperans enim bomo sne querela propugnauit ; sic habent Codices aliquod vulgate. Porro bellum illud, quod Deus piae animae indicit, & si unum, dumtaxat, sit; cum duobus
tamen committitur simul cum aduersarijs , atque cum eo, qui est amicissimus : diuersa tamen ratione; ita ut propterea de eo, quod per se unum est , quasi de duobus apte admodum Debbora cecinerit: Nova bella elegit Dominus et noua profecto , quia non solum nouis armis , voce nimirum dumtaxat, & precibus absque clypeo, & hasta; sed noua magis, quia nouo modo fiunt: nimirum contra aduersarios aduersione faciei, & irruptione, & violentia : noua deniqu , quia & ex fuga reuehitur victoria contra aduersarios maxime decora, & ex faciei ostensione , ac violentia ; altera pariter reuehitur ex amicissimo Deo victoria , quae tamen nedum ei, qui vicit, sed & et , qui vincitur, est maxime dulcis . Hoc innuere volebat sponsa Cantic. a. cum sponsum alloquens aiebat: Ontinde mihi faciem tuam ; non solum, ut ipsa facies Deo ostendatur, verum etiam id , quod praecedit liuiusmodi faciei ostensionem, ut eadem facies auertatur a
308쪽
reliquis omnibus, quae Deo sunt opposita et quod etsi praece- Cratis faelem dere videatur, fit tamen plerumque uno, de eodem actu, at- - .i , ct 0rque adeo bene cum unicum bellum sit, unica hac signifieatione pia anima ad illud promouetur, cum ei dicitur τ ιον .OHὸnde mihi faciem tuam: & certE bene, maxime Deo nos ram ostendimus faciem, cum fugamur a terrenis hisce, aut fugari vos sinimus, cum contra spirituales nequitias collu- ctamur: tunc quippe ardentius ad illum conuertimur, fernentioresue ei fundimus preces cum tentationes nos insectantur,& tribulationes,iuxta illud P l. II p. Ad Dominum eum Psal. II s. I. tribularer eumaui. Et in tribulatione mea inuocaui Domi Psal. 17.7. num : & tunc vehementiori impetu in Deum irruimus, cum perfectius in oratione avertimus cordis nostri faciem ab uniuersis, quae impedire nos possent, ne faciem illi soli ostendamus . Qua propter dum contemplativam animam his Deus
affatur, quam tunc maxime terrenarum rerum cogitationi- 'bus, nec non, & daemonum insultibus oppugnari cognoscit, cum in foramine petrae se abdit, & in cauerna maceriae, ut
contempletur diuinas persectiones, vel Christi humanitatem se abscondit, confirmari potest. Sensus iste ex duobus locis Scripturae simul iunctis, ex Genesi 32. ubi de Iacob patriarcha dicitur: Traductis omnibud,qua ad se pertinebant, man- Cen.32. 23. At solus, O eere vir luctabatur cum eo inque mane: & post aliqua,nequaquam Iacob appellabitur nomen tuumsed seraehquoniam eontra Deum sorti uiHi, quanto magis contra homines prauatibis λ Et ex illo Osarae ia. qua in declaratione loci citati ex Genesi dicitur: In fortitudina sua Iacob dA Osaeae I a. rectus en eum Angeis, edi inuatait ad Avetam, ct confortatus en; fleuit. ct rogauit eum : nam, quod pia anima bellum , & luctam habeat, patet ex eo, quod in dicto loco Genes dicitur; vir luctasse cum Iacob, de per consequens Iacob Gen. 3 a. 23. pariter luctas se cum viro illo,de quo apud Zachariam s. legimus et Ecee vir, oriens nomen elud,cum viro, qui & vir erat, Zach. 6. I 7.& Deus instar solis oriens ex alto.
Quod vero lucta, di praelium istud fiat per auersionem, & o iis dicit rfugam, & simul per ostensionem faciei ad Deum,patet illud'
quidem primum ex eo quod in Genesi ante narratiouem luctat dicitur: Traductιι omnis Q, quae adse pertinebant,man- t solus Iacob: alteram vero ex eo, quod Osaeas sermam illius
certaminis, ait: In fortitudine sua Iacob directus es eum Angelo , Dei personam gerente. Vbi D. Hieronymus: Et quia DMierm.
309쪽
directus est eum Angelo ; ideo directi nomen acceph. Te quid vero sibi vult nomen istud e nisi dirigas faelem, vel directus facie sua contra Deum , cum quo decertauit Z Vndi apparet, quod cum per Prophetam dicitur: In fo=tistidine sua virectus en cum Angelo, aeque est, ac si diceretur fortiter, magnoq. animo ostendit Angelo faciem suam . ojat o ἡρωίδων Arma si quaeras , quibuS pra dicta commissa est lucta , -- armis erati ' cem dumtaxat fuisse orationis, & fletus, apertissimis Osaeas a ijs comprimit verbis, sevit, ct rogauit eum, denique duplicem victoriam ex uno hoc deferri luctamine; alteram ex ijs, qui nobis aduersantur et alteram ex eo significauit, & Dei. quando ad victorem Iacob ait: si contra Deum Iortis stillic quanto magis contra bomines praeualebis p Hominum nomine ea designans uniuersa, quae oranti animae aduersantur.
persecta κιcιιωr. oratio quan dicitur persecta.
A M de orationis potentia, ac λrtitudine hia
prima parte me satis dixisse existimo i nunc vero ad condiciones eiusdem Orationis me a conserens, tres oranti necessarias esse compertissimum est. Vbi dicendum est , qt Od sicut in perfecta cytharoedi musica tria simul conueniante Operaepretium est percussio cytharae mesodia soni resonans ex percussione chordarum , & cantus vocis r adeo quod , si quodlibet istorum trium desit, huiusmodi musca persecta dici minime possit: vocis etenim cantus commen dabilis, aut nequaquam est, nisi consors sit sono,aut harmoniae sonantis cytharae ; nec semis ipse cum debita potest e harmonia, ni cytharoedushene, & secundum musices artem cytharae pulsauerit Fides, ni de ipse, quas bene pulsauerit Fides congruenti ratione extensae sint, si quidem quae remissae sunt, tametsi artificiosissime percussae fuerint, sonum haudquaquam reddunt harmoniarum . Eodem pacto, & demum persecta definienda est oratio, quam dabia proserunt, di iria qua haec tria simul concurrunt. Vitae bonitas, quae se habet instar bonae percussionis chordarum cytharae, quatenus potentiae, atque eflectus insar fidium se habent respectu animae
harmoniacus interioris deuotionis sonus , & concors suus huius -
310쪽
huiusmodi sono cantus, & quae voces proseruntur, preces,&laudationes Domini, quas communi vocabulo orationes peculiariter vulgo appellantur. Hinc fit, quod Deus per Prophetam Amos, si orationes, quae ad sonum organi inconcinne percussi, decantatae sint, prolatae ab anima, quae chordarum potentias affectuque remissas habet; & cui probitas
desit vitae, tumultum carminum appellat. Eas vero laudatio- nes, & preces, quae sono interioris deuotionis sua sunt concordes, cantica lyrae nuncupat, dicens: Aufer a me tumultum Amos I. 23. carninum itiorum, dr eantica bra tua non audiam. Regius Vates etiana, horumq ad perfectam orationem necessariata,
sunt, optime conscius in Psal.6s. Haec tria indicans, ait: Ad Pial. 6I. II. insum orι meo clamatii, ct exaltam sub lingua mea. Iniquitatem si aspexi tu eorde meo, non exaudiet Dominus. Ad W- sum ore meo ciamatii, ct exultaui sub lingua mea, sic legit D. Gregorius in I. Regum, licet Vulgata dicat, exaltam . D. G g Porro in verbo exiet vj, indicat secundum, sine quo primum RV nihil virium habet,exaltationem interioris deuotionis; quia vero neutrum illorum duorum recte fieri potest , vel quid- Aquam valet ni simul adsit tertium: iccirco adiecit: Iniquitatem s aspexι in corde meo, non exaudiet Dominus; ac si
dicat, si simul, & vitae sanctitas; ita cum praedictis duobus adsit, ut ne dum extrinsecus nihil in me appareat, quod prauitatem redoleat, quasi in penetralibus cordis mei quidquam ipsemet aspexerit iniquitatis, oratio mea Domino haud erit accepta, & grata . Hoc idem alijs verbis indica-- sponsus praeclara similitudine faui distillantis Cantic. q. dicens: Fatitis distillans labia tua sponsa: mehct De sub lin- Cant. q. I I.
gua tua: θ' odor vestimentortim ttiorum scut odor thuris : Oratis favus GDuus dititillans labia tua ; non favus simpliciter, sed favus suisV distillans. Enimvero favus si absque melle sit,nullius est pre-
iij, nullumve gustui profert commodum, nullum saporem , eum a vestigio, si melle refertus sit, non modica eius habetur ratio, ipsum v c quo exuberat mel distillans ingentem pariter ex se profert dulcedinem ; sic & preces illae , quae Iabijs Oratio a meI- funduntur, si sine melle sint intrinsecae deuotionis , di sine, te Mμρ ioni pamentis attentione nihil a Deo aestimantur, nullamve ex se -- t. proferunt suavitatem, nullum commodum ; prout & Paulus Apost. i. Cor. sq. testatus est, cum dicerct: Si orem lingua, I. Cor. Iq. I
Diritus meus orat, mens autem mea Anrfructues , idest, si lingua tantum orem absque deuotione & absque mentis attentione,