장음표시 사용
421쪽
liter quoque otiositas , si est superflua, generat, conser- οἰνι mtibili uat, & multiplicat humores, idest, malas assectiones, & co-cat A. more . gitationes : unde tandem facit animam in corruptiones rue-- nare peccati . Vnde Bernardi S in quodam sermone , hac otio- ' ' matre es nugarum, nouerca virtutum. Ipsa enim est, Ξ συiram fortem forti me praecipitat in reatum; facit enim suffocare virtutem, nutriresuperbiam, di viam construere aag otiosi alea. bennam . Haec ille. Item otiositas ,& voIuptas sunt causa se ..ur ι ctaeis doloris, de dissipationis animae, di corporis, cuius exemplumnat . ' quia, secundum Avicennam, quies corporis, & tranquil-
......i, litas, & dimissio excretri I, coitus plurimus, & praecipue coi-' tus super replexionem cibi, frequentia ebrietatis , & praecipue vinum plurimum in ieiunio ante cibum, quod maximo laedit neruos, sunt praecipue causa doloris iuncturarum, & poli a. . a si grae, α stiaticae . quies ergo spiritualiter refertur ad som-I ' σφ' niantiam , tranquillitas ad pigritiam, dimissio exercitis ad luxuriam ; repletio vero, & ebrieras ad gulam . Haec er-Viti se pri go sunt illa vitia , quae primoo laedunt animae iuncturas t-.- '' sunt enim in anima vires irascibilis , & concupiscibilis ; de etiam rationalis , quas, oportet, esse in anima inuicem coniunctas per participationem, & colligantiam rationis , quod est quando passiones irascibilis , & concupiscibilis a ratione ordinantur : & ideo vocantur a phil sopho irascibilis, & eon Dais bini . se cupiscibilis virtutes rationales, sed has virtutes lςdunt,&di- concupiscibilis. siungunt vitia supradicta, quia per otiositatem, & quietem hebetantur passiones irascibiles, sed per gulam, & luxuriam E' 'v'' distemperantur pastiones concupiscibiles: de sic soluitur colligatio , & iunctura rationis, vel per lesionem iuncturarum, intellige laesionem omnium virtutum: quia omnes virtutes secundum sanctos,& secundum philosophos sunt inuicem con- Irascibat . ct nexae, & coniunctae. Sed tamen praedicta vitia earum iunctu- .... ram dissoluunt: quia per otium,& somnolentiam,& imperse uerantiam tolluntur, & separantur virtutum actus : sed pergulam, & luxuriam eradicantur etiam virtutum habitus . Iob ai. ia. unde dicitur lob cap. 3 i. de luxuria, quod est ignis inque ad perditionem deuorans , ct omnia eradicans genimina . Item haec vitia inducunt podagram , quae est laesio, & vastatio pedum, quia scilicet laedunt, & dissipant bonas animae affectio- ἰ,ia καιροηm nes . Sunt enim affectiones animae quidam spirituales pedes, 6-r ose, quibus anima mouetur, di vadit ad ea, quae diligit. Item sciachica, quae laedit anchas, quibus, scilicet, fit sessio corporis,1 quia,
422쪽
quJa, scilicet, huiusmodi vitia etiam impediunt animae quiem tem , & stabilitatem; & ita praedicta vitia disiungunt virtutum colligationem, extinguunt animae affectionem , & ause runt animae quieta tionem . Item otiosus homo locum facit diabolo . ut diximus, e contra in homine occupato non habet diabolus locum, ut diximus , sicut Arca persecta occupata non est capax alterius. Unde Hieronymus dicit; Semper aliquid bonisaeito,τι te diabolus inueniat oretipatum. Item homo otiosus est sicut signum ad sagittam , quod undique a sagittar ijs, idest, daemoni js , sagittatur sagittis tentationum malorum . Vnde Thren. 3. Gundit arcum suum , ct posuit me quasi signum ad sagittam; sed occupatio est velut clypeus contra fagittas diaboli,iuxta illud Eccles. as.supersurum potentiri, idest, viriliter operantis , οβ γ Ianceam ad nemus inimicum tuum pugnabit. Ecce demum tria contra prauas cogitationes remedia . Primum quorum reuerentia, scilicet, qua Deum venerari, ac colere debemus. Secundum custodia, qua quisque erga sensus inuigilare debet, praesertim oculorum. Tertium otium cauere, seu fugare. Su
perest quartum, flabellum, scilicet, sicuti quinque pennarum partus; sed hoc in quinque se. quentes lectiones hoc est de una pro lectione penna discu
423쪽
De flabello ad expellendas prauas cogitationes. l
pennarum tractabitur . Primum, mortis memoria .
Secundum, passionis Christi contemplatione . Iertium, de futuri iudicij recordatione. βuartum, de damnatorum poenarum acerbitate . auintum, O vltimum, de Beatorum gloriae suauitate . In Eac lectione de prima penna eriς Iermo .
In omnibus his non peccauit Iob labys suis .
AT V R AL Es inquiunt experientia
teste quod quando elatus pavo, suarum irmosarum, & oculatarum plumarum facta lustratione, multum illo vano, superboq. circulo seipso, suaq. persona iactata , & gloriata , si sorte oculos ad pedes vertit, tam turpeS , deformesque, necnon ita corporis puli chritudini contrarios cernens eos,iIlico humiliatus, oculos flectens, plumas'. restringens, atque celans, & una suae pulchritudinis thesaurum , seipsum pudendo , strepitu , clamore, ac flebili, maestaq. voce intrinseis cum cogitationis dolorem nempe significat. Sed quis vano pavoni magis assimilatur, quam tu, o homo λ nam ob mini
424쪽
nium quodcumque eleuaris , & superbis Et ecce, quod, perspectis tuarum masnitudinum formosis plumis, displi. eatis tuae pulchritudinis alis, facto tuarum diuitiarum magnifico circulo, ah, proprio tui beneficio, & pro defensione
tuae mentis, & animae a malis euris, prauisque cogitationibus, respiee, respice pedes, tuum animaduerte finem,tuum W- -ns aeaue terminum,ad quem cogita tadem quartum remedium, reme. .
quod ego tibi dixi, & insinuaui, quo expellere poteris malas euras; quod quidem est quinque plumarum, seu penna- ,rum flabellum: immo non totum modo cogitabis; sed solum , , z.
primae pennae attendes, quae mortis est memoria . Iam dixi o HI M. vobis in alia occasione, quod cogitationes mustis similes existunt; istae melius, quam cum stabello, non expelluntur: . ita eogitationes,hac prima istius flabelli penna, quod vobis proposui, flabello,scilicet mortis propulsantur, di abiguntur . & ratio est,quia mors quinque praerogatiuis hominem, .& mulierem cautissimam reddit. Prima est, quoniam om--6 sinium est magistra. secunda, quia iustissimus est iudex. Ter tia, quia bonum a malo separat. Quarta, quia liberalisi Ssima est eleemosynae dispensatrix . Quintae & vlina, quia vigilantissima est euratrix , seu instatrix pignorum adoperandum . De omnibus his quinque hac in lectione sermo. . . nem faciemus. Attendite. Quo ad primum, eertum est,quod mors est sapientissima, Minon δερμdoctissimaque magistra omnium: nam haec illa est, quae om. -- mvιηes reducit ad lumen, cognitionemque veritatis, secundum quod ait Regius Propheta in Psal. r 38. Et nox iuuminaris m- 'D8 II. mea in delicus meis ; & praesertim docet quo modo sint fugiendae principales illae cogitationes, quae hominem, mulie- ratis*υ remque ad vitiorum, ae capitalium peccatorum genera tra- - μή quatuor hunt, & inducunt . Primum quorum sent plurimae cupidi ' e tatis , di rei assectus. Secundum earnalitatis cogitationes. ollis ' ' 'Tettium ambitionis, di superbiae eum . Quartum tandem longitudinis vitae traesumptio, & spes . Primo docet fugere cupiditatis, & rei affectus, & hoc eum vitae breuitatis recordatione, nam, alicui quamuis diceretur ἔ Mille es an- Mao aeneor fis . nos victurus , di sciens, quod isti mille anni finem habere est
debent d insanus hie quidem esset, qui aliquo modo saltem sua desideria, eiusque affectus eirca terrena non cohiberet, atque compeseeret: cum eerto sciat, quod litat diu est vi- Mirim hT cturus et tamen diuturnitas haec finem adipiscetur ; Muti illi Ce in
425쪽
in sacra script a dictum fuit, quoi doniram aedificaret, quia quinquaginta annos victurus crat; qui respondit, infamam e seidomum c struere pro tam breui tempore: & iure; nain hominis iudicia, quamuis multum, satisque videatur: quia demum finem habere debet . breuissimuna dici potui, Mideo Psal. 8 p. optime ait, quod miIo anni fant tamquam dies heiaterna , qua pratiri=t, eo magis , qu M. vita ad eam ducta , & collata est breuitatem , quod fere , aut vix incipit,
di oritur, quod sinit, & deficit. Et ideo illustris ille Poeta
tanta assati γ ebe gioua Θ i tti torniamo alti gran madre antica ; .iria: iE ii nome no Ira d pena fritroua. iii . . Hinc oritur, quod volens Deus huic malo, scilicet, eupiditatis , de desiderii rerum terrenarum mederi, de tempore in tempus humanam vitam breuitate comprehendit; αideo cum in mundo pauca gens existebat, & consequenter simplicior ι & purior, & minus ad rem applicata, vita diuturnior erat: verum, cupiditate, habendique desiderio inde crescentibus , Deus vitam diminui ei, breuemque fecit , non aliam , inquam, ob causain, nisi ut huic mederetur vitio, eo modo, quo medicus agjt,qui medicinam morbo proportia natam infirmo porrigit et vitae breuitas cupiditatis est remedium t hoc desiderium creuit, ergo iure vita breuiatur. Hoc est quod Iob c. r . innuere volebat, cum dixit: Homo natus da muliere breui uiuens tempore,cte. si diceret. Prin cipalis res, quam sibi in mentem redigere dubent homo , Scinulier,bbreuitas est humanae vitae. - , In secundo loco mors docet concupiscentiae earnalitatis repellere cogitationes et & iure quidem ; mors enim non solum , cum a corpore animam separat ab homine omnem potentiam, vimin omnem aufert; sed prius etiam suis nun-cijs, infirmitate , scilicet, ct in dispositione idem agit; ita , ut impotentem, inhabilemque reducit eos ad suas libidines, ac inordinata desideria . Vbi clare cernitur , quod ut dixi nuncij sunt , legatique in ortis, quod innuere volens
D. Paulus, aiebat. Nolite ergo secun m carnem ciuere r. ii enim secundum carnem vixeritis, moriemini . Et hoc accidit; quia cum nostrum corpus compositum sit ex quatuor elcmentis , per consequens quatuor contrariis qualitati bus armatis, necet se est yx inter ipla assidue vergant contea
426쪽
tio& bellum; sed ubi praniusti em ibi necessario secvnai Gemma his vel ex parte vi oria viget
alterationibus experimuς quasi stri uxor poribus ita dies ieetnimus'. me hanc extrahitur, qu sitiratis , imma eatauu Mur is inde est causa alterationis lima corporibuxi, 35 causerinfirmittatis, & mortis: & luna in maiori, vel minori limiorum ' Σ, ..riri in imperio dii re . Nam quando aliquiS malignustrumor. pa os . rum praedominatur , fides tantum huius cytharaei ut hac utar metaphora distanatim r&idi luxinrump& fiessaurusi modi harmonia diri tyr, vi concentus sanitati&ὲ quae colla sistit immitate hut rum confiinditur: sed si simium pran- dominaturis amitannim corrumpit:. Demum innuere velim, quod non solum mortis memoriat, sed hi. eius nunc ij , qui praefatae sunt indispositi es , Limuintn, rei noses concupἱ-scenti j s. & earnalitatibus abducamus, ac retrahamus a a. Intretiolaeo moirtis memoria docet superbiae curas au- Mortis indire
iugerea, atque ambitionis Ithgm mst mortem homo non ria doeei superium sit b pedibus aliorum hominum , & amicorum, do inimi /corum , sed etiam iparummen belluarum conculcatur rita, 'quod illos qui popa, aut superbia,magna palatia construunt, docet,& ostendit, quod post morte hospitium tam angustum
habetat,quod ipsis naribus firmamentum eius tangent. is stientibus seipsos sericis,vel auro, vel argento, insinuat,quod . . i. post morte vestimenta horum ex terra, di ex vermibuς erit, ruret 'Illis,qui pro verbo contumeliossi statim se vicisci volui, proximu interficiendo, innuit, quod post mortem, si cet ensem in ii '- Σ , inanibus haberenti, ab ipsi si civermiculis se desendere, aut
tueri minime possent': Et denique volentibus rabiosa ambi setione praedominari omnibus , significat, ac par acit, quod d/θ-d.re post mortem non modo gradus , ac titulos omittere , atque dereliaque oportet; sed inter os a eius,&illa mendicioris, ac nisgis parui amimati hominis, qui inueniatur, illa: vergit ditarentia. Et o Etes. aiobat: .ras imbrωm -- Eccle. 48. O. ram non erit talano Aznοιινρ- . E Regius Proplaeta Ne Psal. 48.i7.mmtiern eum dita fatiusfuerat quia ,lciam muri νit , non fumet omniis . Scitote fratres, quod quando ho3 H mo post me
rao mortuus erit, non poterat secum omnia serie ; quae hae. non potest om
427쪽
poterit Besan eorum partem ferre Et hic notate, quod nosti a duplicia sunt, spiritualia, scilicet, & corporalia , vel temporalia, ut dicitur; bene spiritualia nobiscum feremus ; & ideo ingrati morientes omnia nobiseum peccata portamus. Sed quoi ad temporalia nullum asserimus. Vnde Iob i. dioebat: Nudus egressus sum de utero matrumea, ct nudara reuertar iuue. Dicite exempli gratia, quod inueniatur viridarium quoddam diuersis arboribus fructiseris refertum, & quod aliqui pueri apertum cancellum illius inuenientes introeant: qui viridarium non animaduerten tes, statim ingressi herem imitari incipientes, aliqui arbores ascendunt, alij cum arundinibus, & fustibus , cum p eris, alij fructus legunt, tam illos, qui maturi sunt, quam etiam illos , qui acerbitatem redolent; & quidam eorum innum implent . quidam peram, aliqui pectus, pileiam resis qui,& tandem ceterorum hi hocilique illud. Quod animad,
uertens viridarius, ne ab ipso aufugian ad eancelli ianuam expectat eos: pueri currunt causa exeundi foras, & in eius manus incidunt; viridarius prius ab illis petit, rede veniunt , & inde fructus apud ipsos reperiens, & clamans , &minans, alapis cedit, verberat, punit, omnesque ab eis fructus auferens, flentes extra pomarium expellit. Et ideo optime Psal. ait: Ne timueris cum diues Dessu fueris homo r er eum multiplicate fuerit gloria domua etiar, quia, eum interierit, non sumet omnia. Ne istorum admirati ne assicias , qui veluti pueri in fructus viridari, huius vitae, stilicet, in dignitatibus, in magnitudinibus, immerguntur . Quia etim interieris, non sumet omnia, cum ianuam adi-bunt pomarii mortis maior rerum pars ab eis auferetur et immo hebraeus legit: Nibi umet de hoe mrundo; sed melius, sicuti ait vulgata nostra , non sumet Omnia , ergo aliquid ι aliquid serent, id est, dolores , solicitudines, extremum peccandi desiderium , sed quoad reliquum omnia remanebun r, Omniaque relinquentur. Quidam erit, qui vult vectis galem decipere et quidnam facitZ aliquas res in peram ponit, seu in culeum, vel saccum, di latenter, vel furtim portat, nc pondus soluat et Princeps publicauit, quod nemo res serat absque solutione; interim hic vult urbis ianuas exire, & in publieanorum potestatem incidit, indag-nt, inquiruntqu eum . di res vetitas in publicatione apud ipsum reperiunt t
428쪽
& Insuper,ut poenam soluat, essiciunt: Custodite animas Te Ier. 37.1 r. Iras , ct nolite portare pondera in die Sabbati , inferatis per portas Ierusalem. Animaduertite ait Ieremias c. a T. Ro ἡ--, mis,
nolite onerare vos vetitis rebus , non quaerere tanta auidi--μαι μναι
late honores , dignitates , beneficia,prouentus, seu fructus , quia maior horum pars sunt vetitae res, ambitione resertae, atque superbia, vestris sunt superflua meritis et nam contra vos adsunt leges, quae metam , terminumque ponunt prouentibus, & beneficijs, quae aiunt,quod dignitates ne confer ris.., . a 'rantur nisi in benemeritos: quid enim facietis apud ianuam, is,sp., s. z.
cum ad mortem perueneritis Z veniet publicanus, & omnia riisi. perscrutans,ut de suis beneficijs,ac prouentibus, Episcopi rationem reddant, si secundu canones expensi sint et scire volet, si illae dignitates. quas per fas , nefasque pervestigarunt,
erant de iure suae,vel non; & denique vetitas res inueniendo, . omnia a nobis auferet, & in infernum acriter,seuereque vos puniet. Magnum quidem est, quod in mundo homines tam nemino Leri potentes sunt, quod integris Regnis imperant ; tamen cum ' φ'- migrant e vita,omni vili creaturae iunt subiecti. D Antoni ' mHiplis, nus suarum historiarum.lib. . narrat, quod Soldanus moriens Babyloniae, suum ad se locum tenentem vocavit, & di- D. AMM.tis. 6xit ei: Hoc fractum accipe linteum, & pcrticae in altum illud H r. alligabis, Cama per Damascum, ecce moritur Rex Orientis,nec,praeter hoc linteum fractum, secum portabit: sed etiam malὲ loquutus fuit, quia nec illud linteum suum erat; nam 'illud etiam in sepulcro remanere debebat . Et ideo aiebat D Greg. homil.aq.in Ioan. loquens de sepulcro; Hic,hic om R 'Ἀρ nia relinquenda sunt; & propterea Soldanus male loquutus fuit, quia illud quoque scrutum in sepulcro relinquere opus
erat. Hoc idem in Apoc.c. I .D.Ioan. innuit, cum ait se il- Apoc. IAE, I 8. lam magnam audiuisse vocem , quae insinuabat eos litte)DAeem ttiam acutam, ct Cindemia botros vineae terrae, quoniam maturae sunt oua eius. Nos scimus, quod vinea cum falce non vindemiatur, sed vindemiatur cum gladio:cum falce foenum ceditur, quia si ita vinea vindemiaretur, vitis rami cederentur,& omnia vasarentur: non, non equidem insane loquitur,sed bene: nam quid falx est Nil aliud profecto,quam Mora 'ore
morS, quae omnia corrumpit, consumit omnia , cuncta ce- Dicim g Iat.
dit, honorem, videlicet, dignitatem , gradum , potentiam :erga omnes aequo pulsat pede . Hoc illud est, quod sanctus ιγ r. Iob aiebat cap. I . Spiritus meus attenuabitur, dies mei bre-
429쪽
utabuntur , ct flum mihisuperes epulcrum. Vae mihi , a te
Homo post mar- Iob. scitote fratres , quod quando meus spiritus a corpor rem mi a M. diuidetur, cum dies mei breviabuntur , aliud , quam istorem , , limum, & vermes non haereditabo : magni' Tisitabit. tudo, potentia, regalisque existimatio me deficiet;& aliud. quam sepulcrum non obtineam . Et notabile quidem: per ciuitatem ambulate , S petite, quis nam hoc aedificauit palatium λ Cuius est viridarium hoc λ Hoc ambulacrum dicetur, hoc talis fecit, seu construxit, sed cum postea ad. alium transsatum sit, alterius nunc est: ita , quod non am
plius est primi domini, qui aedificare ipsum fecit: sed si do
so utirum ea sepulcro quaeritis , dicetur, Hoc sepulcrum talis est, quia nolyra vera do- ipse construxit, & ipsemet possidet, intusque quiescit: & iure; aliud enim non superet post mortem praeter istud. Vidistis ne maris undas Interdum ita tument, di superbiunt, quod totam terram penitus deglutire , & absorbere vello videntur; verum non tam cito ad littus perueniunt,quod si equassantur, & infringuntur, ut fere nec vestigium quidem appareat: raque Me venies, ct non procedes amplius : ct bis confringes sumentes fluctus tuos, Iob 38. Magnum equidem, admirandumque est hominem in principatu , suaque in magnitudine videre:omnes eum adorare. ac velle in orbe Deum μου c..cta cxistimare , omnes parvipendit, omnia vult, ac secundum placitum suum operatur: sed non tam cito mors aduenit, quod superbia evanescit, potentia non amplius cernitur , & tandem tamquam palea cum urit se, maximam ostendit flammam; ita quod videtur se mundum. totum conflagrare velle, sed paulo post nil existit , nihilque exinde redundat. Nonne rememoramini Nabuchodonosoris statuam in Daniele a. Daniel 3. 32. Haec caput habebat aureum, argenteum pectu S, mutatium 33' corpus, aereaque crura ; sed quia pedes terrei erant, lapis de monte cadens, &statuam confringens, totam eius pulchritudinem abstulit. Pulchrum quidem, immo potentissimum est TL, videre Reges, Imperatores , Principes cum sceptris , thiariS, 'eum pileis, suisque cum magnitudinibus ; ita, quod sermo 'sius, potentiusque nec desiderari, nec cogitari potest: verum i-h vix febricula accidit, vixque iliosus sit , breuissimus morbus ad mortem trahit, & omnia interiiri,amittit, & perdit. Quarto tandem loco mors docet cogitationes diu vivendi fugere,& iure, quia quo magis vivitur, eo magis ad mortem pergitur . nam vita, media est ad mortem, quemadmo- u dum
430쪽
dum ille, qui currit, quo magis currit, eo magis se appropinquat ad locum, quem attingere decreuit: ita quod vita ad mortem est cursus. Unde D. Augustinus aiebat, Ipsum autem eiuιra quid est , nisi ad Wnem currere P Dicite vos quod
in eodem earcere octo vel decem inueniantur in eodem errore complices, omnes morti eidem adiudicati, qui ob minimum tumultum , quem audiant, aures aperiant, ad p u- eum fremitum attentos se reddant e si pedum sonitum praeter solitum, si voces humanas percipiunt, omnes turbantur, exagitantur, commouentur, timoreque moriuntur e tandem consolatores accedunt cum carnifice; qui dum illos ad mortem animant, hic gulae unius aptat capistrum, & ei dicit, frater mi patientiam habe, mortis tuae tempus, dies, horaque aduenit , & sic e carcere extrahunt; sed ipse antequam inde exeat, socios respicit, eosque ita alloquitur, ecce sicut iam mea aduenit hora , sic etiam vestra adueniet: mos in erroribus omnes complices suimus, de omnes sumus ita e vita migraturi, hodie mihi, vobis cras continget. Mirabilis Eccles. 38. Memor eso iudieν mei, se enim erit Ottium, mιbi eri,ct tibi hodie. O homines , o mulieres remini. scimini, quod omnes ab Adam lumbis descendimus , & consequenter omnes in malo complices sumus , quia omnes originale peccatum contraximus , per quod mors emanauit,& propterea omnes mori debemus; hodie patri, cras filio: hodie viro, cras uxori; hodie fratri, cras sorori mori conti get Et denique confidere non opollet diu aliquem esse vi cturum , quia hodie mihi erat tibi . Reperitur quidam tam prope te, ut si pedem moueat te tangat: sic affabre mors om- nibus proxima est, ut illico quod se moueat, nos assequitur . Et quod pateat, audite Dauidem Regem : Vruit dominus, ct Ciuit anima tua , quia Uno tantum ut ita dicam gradu, ego, morsque diu;dimur . Te rostrare , nec chimeria a re noli ohomo, o mulier dicens , ego stam adolescens, sortis, strenuus, & consequenter absens quamdiu a morte, quia verum non est cum tam proxima iit, quod pedem elevans statim te adiungit. Vidi iis ne aliquando arborem auibus plenam , qui una linares maneant cantantes 3 accedit venator, vel auceps, ictumque de tormento emittit , unicumque interfiet it , qui in terram cadit , aliae id audientes , fu vivat, di silent et sed quia parum de mortua aue remorentur, ad arborem de nouo redeunt ad cantandum, di auceps