장음표시 사용
231쪽
97. 99) Et de aquarum natura complura dicta sunt, 212
sed aestus maris accedere ac reciprocare maxime miri1m, pluribus quidem modis, verum causa in sole lunaque. bis inter duos exortus lunae adfluunt bisque remeant 5 Vicenis quatemisque semper horis, et primum attollente socum ea mundo intumescentes, mox a meridiano caeli sa-stigio vergente in occasum residentes, rursusque ab occaSusubter ad caeli ima et meridiano contraria accedente inundantes, hinc, donec iterum exoriatur, se resorbentes 2131o nee umquam eodem tempore quo pridie reflui, velut anhelantes sidere avido trahente secum haustu maria et adsidue aliunde quam pridie exoriente, paribus tamen intervallis reciproci SeniSque semper horis, non euiusque diei aut noctis aut loci, sed aequinoctialibus ideoque inaequales vulgarium is horarum spatio, utcumque plures in eos aut diei aut noctis illarum mensurae cadant, et aequinoctio tantum pares 214 φ 212: 3 Aristot. de mundo p. 396 , 25-27. Sen. dial.
232쪽
ubique. ingens argumentum plenumque lucis ac vocis etiam diurnae, hebetes esse qui negent subtermeare sidera ac rursus eadem exsurgere, similemque terris, immo vero naturae universae, et inde laciem in isdem ortus occasusque operibus, non aliter sub terra manifesto sideris cursu saliove essectu quam cum praeter oculos nostros seratur.
215 Multiplex etiamnum lunaris disserentia, primumque septenis diebus. quippe modici a nova ad dividuam
aestus, pleniores ab ea exundant plenaque maxime servent. inde mitescunt, pares ad Septimam primis, iterumque alio 1οIatere dividua augentur. in coitu Solis pares plenae. eadem in aquilonia et a terris longius recedente mitiores
quam cum in austros digressa propiore nisu Vim suam exercet. per octonos quosque annos ad principia motus et paria incrementa centesimo lunae revocantur ambitu. augent 1sea cuncta Solis annuis causis, duobus aequinoctiis maxime tumentes et autumnali amplius quam verno, inanes vero
216 binima et magis solstitio. nec tamen in ipsis quos dixi temporum articulis, Sed paucis post diebus, sicuti neque
in plena aut novissima, Sed P0Stea, nec Statim ut lunam is mundus ostendat occultetve aut media plaga declinet, verum sere duabus horis aequinoctialibus serius, tardiore semper ad terras Omnium, quae geruntur in caelo, essectu cadente quam visu, sicuti sulguris et tonitrus et fulminum.
233쪽
Omnes autem aestus in oceano maiora integunt spatia 217 nudantque quam in reliquo mari, sive quia in totum uni- Versitate animosius quam parte est, sive quia magnitudo aperta sideris vim laxe grassantis efficacius sentit, eandems angustiis arcentibus. qua de causa nec lacus nec amnes similiter moventur. - Octogenis cubitis supra Britanniam intumescere aestus Pytheas Massiliensis auctor esti) et interiora autem maria terris clauduntur ut portu; qui- 218busdam tamen in Iocis spatiosior laxitas dicioni paret,1o utpote cum plura exempla sint in tranquillo mari nulloque Velorum pulsu tertio die ex Italia pervectorum Uticam aestu servente. circa litora autem magis quam in alto deprehenduntur hi motus, quoniam et in eo ore extremis pulsum venarum, id est spiritus, magis sentiunt. in ple-15 risque tamen aestuariis propter dispares siderum in quoque tractu exortus diversi existunt aestus, tempore, non
ratione discordes, sicut in STrtibus. 100) Et quorundam tamen privata natura est, velut 219Τauromenitani euripi saepius et in Euboea septies die ac
ad nocte reciprocantis. idem aestus tri duo in mense consistit,
Septima, octava nonaque luna. Gadibus qui est delubro Herculis proximus sons, inclusus ad putei modum, alias simul cum oceano augetur minuiturque, alias utrumque contrariis temporibus; eodem in loco alter Oceani motibus 6 217: 6. 7 Dicuit 8, 24. - ο 218: 15 in. Sol. 27, 3. φ 21s: is) Μela II 108. Strabo I p. 65. Cic. nat. deor. VI 24).
234쪽
consentil. in ripa Baetis oppidum est, cuius putei cre- Scente aestu minuuntur, augescunt decedente, mediis temporum immobiles. eadem natura Hispali oppido uni puteo, ceteris vulgaris. et Pontus semper extra meat in Propontidem, introrsus in Pontum numquam renuo mari. s
u20 98. 101) Omnia plenilunio maria purgantur, quae
dam et stato tempore. circa Messanam et Mylas simo similia expuuntur in litus purgamenta, unde fabula est Solis boves ibi stabulari. his addit - ut nihil, quod equidem noverim, praeteream - Aristoteles nullum 16 animal nisi aestu recedente expirare. observatum id multis in Gallico oceano et dumtaxat in homine com-221 pertum. 99. 102) quo vera coniectatio existit, haut frustra spiritus sidus lunam existimari; hoc esse quod terras saturet accedensque corpora impleat, abscedens 1ε inaniat. ideo cum incremento eius augeri conchylia et maxime spiritum sentire quibus Sanguis non sit, sed et 8,321 sanguinem, hominum etiam, cum lumine eius augeri ac minui, frondes quoque et pabula - ut suo loco dicetur - 222 sentire, in omnia eadem penetrante vi. 100. 103) ita- isque solis ardore siccatur liquor, et hoc eSse masculum Sidus accepimus, torrens cuncta sorbensque. 104) sic mari late patenti saporem incoqui salis, aut quia exhausto
235쪽
inde dulci tenuique, quod sacillime trahat vis ignea, omne
asperius crassiusque linquatur - ideo summam aequorum aquam dulciorem profunda; hanc esse veriorem causam asperi saporis quam quod mare terrae sudor sit aeternus 5 aut quia plurimus ex arido misceatur illi vapor aut quia terrae natura sicut medicatas aquas inficiat. est in exemplis Dionysio Siciliae tyranno, cum pulsus est ea potentia, accidisse prodigium, ut uno die in portu dulcesceret mare. 1 31. e contrario seriint lunae semineum ac molle sidus, 2231ο atque nocturnum solvere umorem et trahere, non auferre. id manifestum esse, quod ferarum occisa corpora in tabem visu suo reSolvat somnoque SopitiS torporem contractum in caput revocet, glaciem refundat cunctaque umifico spiritu laxet. ita pensari naturae Vices semperque sufficere,1s aliis siderum elementa cogentibus, aliis vero landentibus. sed in dulcibus aquis lunae alimentum esSe, Sicut in marinis SoliS.
102. 105) Altissimum mare XV stadiorum Fabianus 224
tradit. alii in Ponto ex adverso Coraxorum gentis - VO-so cant Bathea Ponti - trecentis sere a continente stadiis inmensam altitudinem maris tradunt, vadis numquam 6 223: 10) ch. Plin. II 45 XX 1). - 11) Macrob. VII 16, 16.
236쪽
repertis. 103. 106) mirabilius id faciunt aquae dulces
iuxta mare ut sistulis emicantes. nam nec aquarum natura miraculis cessat. dulces mari invehuntur, leviores haut dubie; ideo et marinae, quariam natura gravior, magis invecta sustinent. quaedam vero et dulces inter se supermeant salias, ut in Fucino lacu invectus Pitonius amnis, in Lario Addua, in Verbanno Ticinus, in Benaco Mincius, in Sebinno Ollius, in Lemanno Rhodanus: hic trans Alpis, superiores in Italia, multorum milium transitu hospitali suas tantum nec largiores quam intulere aquas evehentes. proditum 1o225 hoc et in Oronte amne Syriae multisque aliis. quidam vero odio maris ipsa subeunt vada, sicut Arethusa, sons Syracusanus, in quo redduntur iacta in Alpheum, qui per Olympiam fluens Peloponnesiaco litori infunditur. subeunt terras rursusque redduntur Lycus in Asia, Erasinus in 1s Argolica, Τigris in Mesopotamia et, quae in Aesculapi sonte Athenis mersa sunt, in Phalerico redduntur. et in Atinate campo stuvius mersus post XX milia passuum exit et in 226 Aquileiensi Timavus. nihil in Asphallite Iudaeae lacu, qui
237쪽
bitumen gignit, mergi potest nec in Armeniae maioris Aretissa; is quidem nitrosus pisces aliti in Sallentino iuxta oppidum Manduriam lacus, ad margines plenus, neque exhaustis aquis minuitur neque infusis augetur. ins Ciconum numine et in Piceno lacu Velino lignum deiectum lapideo cortice obducitur et in Surio Colchidis numine adeo, ut lapidem plerumque durans adhuc integat cortex. similiter in numine Silero ultra Surrentum non virgulta modo inmersa, verum et solia lapidescunt, alias salubri 10 potu eius aquae. in exitu paludis Reatinae saxum crescit et in Rubro mari oleae virentesque frutices enascunturi. Sed sontium plurimorum natura mira est semore, 227 idque etiam in iugis Alpium ipsoque in mari inter Italiam et Aenariam in Baiano sinu et in Liri fluvio multisque 15 aliis. nam dulcis haustus in mari plurimis locis, ut ad Chelidonias insulas et Aradum et in Gaditano Oceano. Patavinorum aquis calidis herbae virentes innascuntur, Pisanorum ranae, ad Vetulonios in Etruria non procul amari pisces. in Casinate fluvius appellatur Scatebra, Di-2ο gidus, abundantior aestate; in eo, ut in Arcadia Stymphali,
238쪽
228 nascuntur aquatiles musculi. in Dodone Iovis sons, cum sit gelidus et inmersas saces extinguat, si extinctae admoveantur, accendit. idem meridie semper deficit, qua de causa tiva raυ6 aεvov vocant, mox increscens ad medium noctis exuberat, ab eo rursus sensim deficit. in Illyricis ssupra sontem frigidum expansae vestes accenduntur. Iovis Hammonis stagnum, interdiu frigidum, noctibus servet. in Trogodytis sons Solis appellatur dulcis et circa meridiem maxime frigidus; mox paulatim tepescens ad noctis media servore et amaritudine infestatur. 1o22s Padi sons mediis diebus aestivis velut interquiescens semper aret. in Τenedo insula sons semper a tertia noctis hora in sextam ab aestivo solstitio exundat, et in Delo insula Inopus sons eodem quo Nilus modo ac pariter cum eo decrescit augeturve. contra Timavum amnem insula 15 parva in mari est cum sontibus calidis, qui pariter cum aestu maris crescunt minuunturque. in agro Pitinate trans Appenninum fluvius Novanus, Omnibus solstitiis torrens,
230 In Falisco omnis aqua pota candidos boves lacit, in εο
239쪽
Boeotia amnis Melas oves nigras, Cephisus ex eodem lacu profluens albas, rurSus nigras Penius rusasque iuxta Ilium Xanthus, unde et nomen amni. in Ponto fluvius Axiaces rigat campos, in quibus pastae nigro lacte equae gentems alunt. in Reatino lans Neminie appellatus alio atque alio loco exoritur, annonae mutationem significans. Brundisi in portu sons incorruptas praestat aquas navigantibus. Lyncestis aqua quae vocatur acidula vini modo temulentos tacit; item in Paphlagonia et in agro Caleno. Andro in 2311s insula templo Liberi patris sontem nonis Ianuariis semper vini saporem iunctere Mucianus ter consul credit. dies Θεoboσia vocatur. iuxta Nonacrim in Arcadia Styx, nec odore disserens nec colore, pota ilico necat; item in Liberoso Taurorum colle tres sontes sine remedio, sine dolore moris illari. in Carrinensi Hispaniae agro duo sontes iuxta fluunt, alter omnia respuens, alter ObSorbens. in eadem gente alius aurei coloris omnes ostendit pisces, nihil extra illam aquam disserentes. in Comensi iuxta Larium lacum 232
240쪽
lans largus horis singulis semper intumescit ac residit. in Cydonea insula ante Lesbum sons calidus vere tantum fluit. lacus Sannaus in Asia circa nascente absinthio inficitur. Colophone in Apollinis Clarii specu lacuna est, cuius potu mira redduntur oracula, bibentium breviore svita. amnes retro fuere et nostra vidit aetas Neronis principis supremis, Sicut in rebus eius rettulimus. 233 Iam omnes sontes aestate quam hieme gelidiores esse quem sallit 3 sicut illa permira naturae opera, aes ac plumbum in massa mergi, dilatatum fluitare, eiusdemque 1oponderis alia sidere, alia invehi, Onera in aqua facilius moveri, Syrium lapidem quamvis grandem innatare eundemque comminutum mergi, recentia cadavera ad vadum labi, intumescentia attolli, inania vasa haud facilius quam plena extrahi; pluVias salinis aquas dulciores esse quam 11234 reliquas, nec fieri salem nisi admixtis dulcibus; marinas tardius gelari, celerius accendi; hieme mare calidius esse, autumnale salsius; omne oleo tranquillari, et ob id urinantes Ore Spargere, quoniam mitiget naturam asperam lucemque deportet; nives in alto mari non cadere; cum εο omnis aqua deorsum seratur, exilire sontes atque etiam in Aetnae radicibus, flagrantis in tantum, ut quinquagena, centena milia passuum harenas flammarum globo eructet. φ 233: M Lucret. VI 841. - 12 cfr. Plin. XXXVI 130. -