Antonii van Dale Dissertationes 9. antiquitatibus, quin et marmoribus, cum Romanis, tum potissimum Graecis, illustrandis inservientes. Cum figuris aeneis

161쪽

rq . DE ORIGINE AC RITIE Us.c filianus; quorum tamen prior quamvis male) ab Onu phrio, in Chronico Ecclesiiastico, Marcellas appellatur, cum& Inscriptiones & Fasti Idaliani, &c. Marullum exhibeant. Sicut de posterior, in marmore hoc.male pro Papirio P AR IN IV S. Ita enim comparet Marullus apud Gruterum pag. XXXV. II. hoc modo

Tum & Papirius simul cum Marullo, seu quod & circa alia nomina &c. accidit Y pro V positob Maryllo, in jam sequenti inscriptione , apud Sponium in Miscellaneis

Pag. Φ. n'. reperiunda, hoc modo:

M. AURELIUS AUG. LIB . EYPRE PES SOLI . INUICTO . MIT H R AE . ARAMEX. VISO . POSUIT PRO SIDENTIBUS . B I

antumvis alias lapis non studio hominum sed casu, corruptus esse potuit, tamen in eo Commodi Caesaris nomen ex ista causa expunctum, ' minime dubitem tam quod & in aliis iam suo pra

162쪽

pra id ostendi sicuti & plura exempla nota sunt) quam quod

apud eundem Gruterum pag. II . . in inscriptione Graeca erasa reps Namus haec, ΚOMMΟΔΟΥ. ΣΕΒΑΣΤΟΥ quam

S in hac Latina quae pag. 33o. sic e tat:

AGILIO . SEPTENTRION l . PANTOMIMO. SUIT SMPORIS. PRIMO. SACERDOTI SYNHODI . . APOLLINIS . PR RASITO- ALUMNO . FAUSTINATAUG . PRODUCTO . 'AB . IM P . ΜAVRE L . commodo . ANTONINO . PIO . FELICE . AUGUSTO ORNAM SNTIS . DECURIONAT DECRETO . ORDINIS . EXORNATO ET . ALLECTO. INTER . IVVENES

I B U S . COMMODO.&. AELIANO . . . . . COSUt autem clarius constet hanc nominis Commodi erasionem publica ex auctoritate factam, addam ex Capitolino, haec verba Cingit vel ut Casaubonus mavult, Severi: Injuste dem tuae es. Quia Pontifex dico, hoc coia legium Pontisi um dicit, Luouiam Ota percensem, nunc convertor ad ne esse Na, censeoque quod M, qui nis, a flemniciem civium, is ad dedecus sisum vixit) abolendas sa- tuas : auae undique sunt abolendae, Λ O AI E N αU Eis ex

163쪽

io6 'DE ORIGINE AC RITIE Us ex omnibus privaris pubiscisque monumentis ERAT E DUM, Oc. Neque al1ter factum fuit, forsan, in hoc sequenti marmore 3 quod ita reperitur. HERCULI SANCTO . SACP. POMPONIUS. NOETUS. VOTUM . SOLAMICOS. A C. BENE

R . . . . . . . . . . . . . . .

Verum ut melius hinc elucescit 'gii Marulli consulatus: sic quae ad erasa publice nomina pertinent , praeter illa eXCapitolino adducta, etiam haec, ex eodem, de Maximino. Ita igitur ille: Appellato igitur Gordiamo Imperatore, juvenes qui autores hujus facinoris erant, statuas Maximini dejecerunt, nomen publicitus eraserunt. Quae eo lubentius adduco, quod ad illa Iac. Sponius, s ad inscriptionem, jam supra allatam respiciat. Porro multa admodum super hac materia, cum ex Suetonio de Domitiano tum ex nostro Grutero ut ex pag. 68. I. II 3. I. I 8 o. 7. 2 S. I. & Pluribus aliis afferri possunt: verum ista non hujus loci sunt, &ad alia mihi progrediendum. Si itaque porro consideremus, a quibus, ac per quem, id nu- robonum factum fuerit , fuit illa Colonia Copia Claudia Augusta Lugdunensium. Hoc enim indicant haec verba

COLON. COPIAE. CLAUD. AUG. LUGD

sicut etiam in hoc sequenti marmore

164쪽

ET. MEMORIAE. AETERNAECULATTI. MELEAGRI. IIIIlI. VIR. AUGC. C. C. AUG. LUG. PATRONO.EIUSDEM CORP . ITEM . PATRONO . OMNIUM CORPOR . LUG. LICITE. COEUNTIUM MEMMIA . CASSIANA . CONIUNXlSARCOFAGO . CONDIDIT. ET . S. A. DTum & in hac

L U G D U N I, &c. Tum denique apud eundem Grut. pag. 4r . s. ubi etiam habemus, DE C. C. C. C. AUG, LUG. De Pontifice perpetuo, quatenus ille istud fecerit Taur holium non hic aliquid addam: cum jam supra viderimus, summis Sacerdotiis praeditos hoc Sacrum vel pro semetipsis, vel pro aliis suscepisse s tum quod de illis adhuc aliquid dici poterit, ubi mihi sermo erit de αρχιερcen βιου Graecorum ,&c. De Archigallo idem pene Lector dietum putet. Itaque aliquid adhuc dicendum de Praeeuntibus , sicuti hic ha

165쪽

SACERDOTE. TIBICINE. ALBO VERI N O. Quodnam praenomen istius AElii , qui hic τerba

praeisit lacrit nobis, obmutilatas literas, & exoletas, latet. Praeibant, uti jam supra attigimus, alii, dum alii immolarent hostias, verba scilicet, illa, quae ad Sacrum, ut juramentum seu Sacramentum vel ut promissa, vel aliter , ad has devotiones spectarent. Etenim circa publica Sacra quandoque & privata vota publica, Dedicationes seu consecratio nes, atque imprimis . circa initiationes ad mysteria hujus illiusve Dei, Deaeve, sicuti aut Leges, aut Vota, aut Promissa, vel Sacramenta, a deis dicantibus , aut initiandis recitabantur ita verba illa praei. bat Sacerdos quispiam aut Pontifex , aderantque & testes seu Cusodes, de quibus etiam statim aliquid addam. De ipso Pontifice Romanorum Maximo tale habemus exemplum , in Livii libro X LII. In Capitolio vosit Con Iludos fieri, donariaque dari quanta ex pecunia decrevi siet SenaIus , cum centum is quinquaginta non minus adessent,

P R E EUNTE VERBA LEPIDO PON TIFICE MAXIMO id solum seusceptum est. Sic de

Metello quoque Valerius Maximus , lib. 8. c. I 3. Senex admodum Pontifex Maximus creatus, tutelam caeremoniarum per duos is viginti annos, NE LUE D RE IN

VOTIS NUNCUPANDIS HOESITANTE,

neque in sacris faciendis tremula manu gessit. Denique& de Claudio Suetonius cap. 22. vitae ejus: ObservavιIque sedulo, si quoties terra in urbe movisset, ferias ad vocata concione Praetor indiceret: utque ob dira aut in urbe, aut in Capitolio visa, obsiecratio haberetur: eamque IPSE jure Maximi Pontificis, commonito pro rosru populo Romano , priniret.

De Duumviris qui postmodum decemviri, ac X U. viri, serius, fuere apud Livium hoc exemplum lib. . Decia. I

166쪽

SACRI TAUROBOLII. I

habemus: Obsecratio itaque a populo, Duumviris praeeuntibus , facta. Quin & alios Pontifices verba praeivisse sub Caesaribus) ex Tacito, in dedicatione Capitolii apparere videtur. Is enim Historiarum lib. . Tum Helvidius Priscus Praetor, praeeunte Plauto C Eliano Pontifice, luserata bove taurisque , &c. Nisi hic AElianus ex XV. virorum numero fuerit, eoque referenda sit haec sequens inscriptio, quae apud Aldum pag. . apud Gruterum p. 23. habetur:

At certe in Provinciis aut Coloniis & municipiis, id illi Pontifices praestabant, qui ibi pro αρχαρ , aut X V. viaris erant: idque etiam ex illa inscriptione quam modo exhibuimus , de Colonia Copia apparere videtur. Ibi enim AElius . . . . P. quod P. pontificem indicare conjectarembverba praeivit. Quodnam vero ut 8c hoc in transcursu addamJ nomen Sacerdotis ad Mentu nam is procul dubio hic quoque expressus fuit, nisi is fuerit ille qui hostias immolabat nobis plane incognitum est. Et tamen quod in tanto viro merito mireris) in indice Scaligeri ad Thesaurum Gruterianum habemus Albius Verinus Sacerae XXX. a. qui numerus additus certissime nostrum Albium Verinum tibicinem denotat. ita enim ibi .

. TIBICINE . ALBIO . VERI NO

In aliis mystfriis, sive ipsorum initiationibus, id quoque ut Sacerdos verba praeiret locum habuisse, ostendunt haec Livii, de Bacchanalibus verba Dec. . lib. 9.) taui tantum initiati erant , ct ex CARMINE SACRO,

167쪽

xio DE ORIGINE AC RITIB Us

cerant , in quibus nefaria cori ratio in omne facinus aelibidinem continebatur ἰ nec earum rerum ullam rem, mquas jurejurando obligati erant , in Ie aut alios admis rant, θc. Ex quibus simul videmus, istud carmen quod praeibat Sacerdos, non solas preces ac devotiones, seu jussurandum, verum & Leges ac ritus observandos, in quin Juraretur, continuisse. Qui ritus & facinora hic nefanda erant: neque alia mi steria ab illis libera fuere , unde & tanta silentii observatio In omnibus fuit. Hinc de tanta silentii juramenta, hinc propriorum, de ante perpetratorum scelerum ut alibi ollendio ante mysteriorum initiationem, confessiones, &c. Quamvis illa non ita ob omnibus Observarentur, ut non multa illorum evulgarentur, non tantum a Christianis, qui ab Ethnicismo ad Christianismum transierant; verum & ab ipsis Ethnicis, sive coactis, sive jam eorum Apollatis. Neque id tantum ex memoratis

jam plus semel Bacchanalibus pates: sed dc ex istis quae de Bonae Deae Sacru ita Iuvenalis: Nola Bonae secreta Deae , eum tibia lumbos

Excitat: ct cornu pariter vino feruntur AttonItae , crinemque rotant ululante Priapi Maenades. O quantus tunc illis mentibus ardor

Concubitust quae vox saltante libidines quantus

Ille meri veterιs per crura madentia torrens s Lenonum ancillas, posita Saufeia corona Provocat, & caetera nimis nefanda ut huc ulterius afferantur.

De Christianorum tamen coetibus ac mysteriis quantumvis prioribus saeculis neque illa semper aeque bene audirent,

168쪽

SACRI TAUROBOLII. HI

imprimis pervigilia:J longe aliter testabantur, etiam ipsi Christianorum Apolla , testante ita Plinio, Epistolarum libro decimo: nempe illos se Sacramento non in Gesus aliquod obstringere, sed ONBJ ne furta, ne latrocinia, ne adulto ria committerent, ne I dem fallerent, ne depositum ais

garent.

At Cereris illa, sive Eleusinia , sive alia, Sacra de quibus etiam ipse Cicero tam magnifice loquitur, ut adhuc infra videbimuso quali moda a Christianis , qui illa detego. rent, describuntur e cum interim ipse Horatius quod in ipso aeque atque in Cicerone mireris de illis quasi maxime Saacrosanctis:

ct fideli tuta silentio

Merces. Hetabo qui Cereris SacramVιlgarit arcanae , sub iisdem Sit trabibus, fragilemque mecum Soreat Phaselum. Porto ad has verborum praeitiones, ut sic loquar, pertianent cum haec Juvenalis, -- Stetit ante aram, nec turWe putavit

Fro cithina velare caput, DICTA UE VERBA P E R TU LIT, ut mos es. Tum & illa Valerii Flacci, lib. I. -- - Sic cam sabulis is messibus ingens Da Deum, o Calabri populasor serius arvi Incubuit, coit agresum manas anxia, priscum

In nemus, O miseris DICTAT PIA VOTA SACERDOS .

Verum

169쪽

Iir DE ORIGINE Ac RITI a Us Verum enim vero, haec & sub testibus aliis sacerdotibus sebant, inde namque illa adstante, o iantrous, S c. Qui

asoto dc alio vocabulo Custodes nominabantur: ut quio servabant, quid dictatum; quidque adeo assensu approbatum, ab ipiis Sacrificantibus, su ventibus vel Initia dis, ab iis ita poli Praeeuntem, vel simul, Proprio ore recitatum; quidque ab iplis ita juramento, seu Sacramento firmatum 1iusset: quorum testes itaque in rei memoriam adstabant, vetabaque illa notabant ac custodiebant. Quae jam dicta sane Plinii verbis ita firmantur tib I 8. cap. r. Vidimus certis precationibus obsecrasse summos magistratus.

Et ne quid veroorum praetereatur DE S C RIPTOPR et L IRE aliquem , rursusque aliquem CUSTOιD EM dari, qui attendat, alium vero praeponi qui favere linguis jubeat: TI B ICI NE M canere, ne quid aliud

audiatur, sec.

Ex quibus simul discimus, cuinam rei inserviendae Tibicines qui cum Sacris Publicis , tum & Privatis , praesto

eranto hic affuerint: sicut etiam, nonnullis interJectis, docet, si X V. viri verba praeirent, id per magistros de quibus alibi loquor) factum fuisse. Ad hos autem Custodes quoque respicit Seneca, lib I. de Clementia, his verbis: Vuid pulchrius es, quam vivere optantibus cunctis . o vota non sub CUSTODE notantibus 8 Ubi autem cui hoc postremo ad illa de XV. viris addam Livius lib. ait Obsecrationem a populo

factam Duum υιris qui ut omnes norunt post Decemviri, ac denique XV. viri, numero eorum ita adaucto, facti ataque appellatio Praeeuntibus factam crediderim & dum unus

eorum verba praeiret, alterum custodem adstitisse: cum unus tantum, ac solus, verba commode praeire potuerit; ut scctare ille qui vota faciebat, &c. ista perciperet, ac subsequendo ea sic accurate quoque recitaret.

170쪽

SACRI TAUROBOLII. II 3 At Caratores quoque nobis quamvis non in eadem illa inscriptione ) ut videtur , Occurrunt, seu quibus curantibus, curamve gerentibus haec Sacra perficiebantur. Sic enim in illa quae pag. 3o I. apud Gruterum habetur, quamque etiam jam lupra integram Lactoratensium) adduxi, inter alia habet, post nominatos Coss.

CURANTI B . MEROTIO . FESTO . ET . MEARINIO . CARO . SACERDTRAIANIO . NVNDINIO

Ex quibus corrigenda certe est haec sequenS quae Pag. 29.

n'. I . ita extat:

PRO. SALUTE. IMP. ANTONINI. GORDIANI PII. FEL. AUG. TOTIUSQUE. DOMUS. DIVINAE PROQVE . STATU . CIVIT . LACTOR . TAUROPOLIUM . FECIT . ORDO . LACT . D . NGORDIANO II. ET . POMPEIANU . COSVΙ . ID . DEC . CVRANTIB . M . EROTIO ET O. FESTO . CANINIO . SACERD

. Hic enim , aeque ac in illa superiori , reponendum est

Eodem namque die, iisdemque Coss. ambae haeconsecrationes faeta sunt: ac sicut nomina Curatorum seu Curantium hic, P. forsan