장음표시 사용
181쪽
INFLAMMATIONES. 169GENERA. SΡECIES. VARIETATES.
thematica. a. Gastritis a veis
3. Gastritis traumatica. II. Enteritis. I. Enteritis dD, senterica. . Enteritis ab hernin. 3. Enteritis a Ve
182쪽
Profluviorum therapia generalis.
ΕΜ1DMODUM in inflammationibus, ita etiam
in profluviis, curantis coiisilium ad generalia quaedam semota specierum ratione, dirigendum est. Supra docuimus, profluvia moibosa a duabuS catlsis conjunctis dependere, quarum nunc prior, nunc posterior praeVdedi. Ubi ex pulsu pleno ac frequenti, nimioqUe calore& dolore, cognoscimus, causam profluvii praevalentem esse vim humorum, per vasa circumeuntium, nimis auctam, id in primis agere debemuS, Ut motUmillum intentum compescamUS. Ρrius autem quam efficax aliquod auxilium adhibeamus, semper considerandum nobis est, an salutaria sint profluvia, quae vel corpuS nimiS pleniam eXO-nerent , vel materiam aliquam ΠΟΣiam , cujus retentio molestiorem atque periculosiorem morbum generare posset, inde eliciant. Si observamus, quomodo aegri proquvia sustineant, R in causas eorum antecedentes inquirimus, plerum'
183쪽
que definire nobis licebit, quando opportune reprimantur, quando tutius naturae relinquantur.
Ubi commodum est , pro iuviis obstare, vimque humorum, per Vala circumeuntium, infringendam ede , perspicue Apparet, ad eadem sepe confugiendum est auxilia , quae in inflammationibus , resolutione tollendis, commendavimus, hoc est , ad sanguinis detractionem, victum tenuem, ' medicamenta se dantia. Sed quum nullum sit prost avium activum, quin ab irratione proficiscatur, eodem tempore Opera danda est, ut quae irritationem ei fecerunt foventque,
acria, si fieri liceat, licet autem saepius in alvi profluviis e corpore expallamus, aut , si1 medicamentis
emeticis , vel catharticis , expelli nequeant, eorum correctionem moliamur, aUt, opto exhibito, solidorum vivorum sensum ita obtundamus, ut ab acribus istis non assiciantur.
In omnibus profluviis, quibuscum strictura spaLmodica conjunicta est, quam cutis siccitas, sitis, praecordiorum oppressio, urina parca, denuntiant, nis1 humorum circuitu per totam systematis Vascularis universitatem pristinae aequabilitati ac libertati restituto , nunquam spes est, morbum superatum iri. Certissimam valentissimamque opem hic pollicentur medi-
Camenta Vomitoria, quae, tam eXigue adhibita, ut nauseam tantum, Vel Uomitionem te Viorem, proVO-cent, in humoribus ad cutem propellendis, eorumque circuitu aequabili reddendo, plurimum pollere, supra jam demonstravimus. Atque lipec ratio est, chirradix ipecacuantiae, & vitrum antimonii ceratum, in dysenteriae, pluriumque haemorrhagiarum, curatione
Haec communia profluvii cujuscumque auxilia sunt, quod ab humorum momento aucto potiUS, qUam a partium solidarum contextu debilitato , Vel destructo,d Cpendere, e ploratum atque perspectum habemus.
184쪽
At ubi posterior causa praevalet, hoc est , ubi profluvia ex passivorum numero sunt, contrariam curationem adhiberi oportet , quae fibras sphincteresque debilitatos ac relaxatos corroboret & constringat, partium autem solidarum contextum erosum divisumque reparet atque conglutinet. Itaque, pro renata, Vel ad cibos nutrientes cum usu vini temperato, corporisque eXercitatione moderata, quibus medicamenta analeptica ,& austera a tringentia, adjiciantur , vel ad balsama, ac balnea frigida, decurrendum est
' uiues de communibus profluviorum aUXilii S.
Distinguemus nunc illorum species , propriamque singularum curationem proponem US.
Profluvia in tria genera dividuntur, quorum primum pro fluvitim a i constituit. Totus canalis cibalis sensu tam exquisito praeditus est, Ut quaelibet materia , quae , in corpore subsistens , fanitati noceret, tunicis illius admota, statim sentiatur , ac natura , corporis conservandi studiosissima , eam vel sursum , vel deorsum , eXpellere conetur. EUR-cuationes igitur, quas insolita illa ventriculi atque intestinorum actio e cit, in morbis tum demum ponere licet , quum tanta earum vel Vehementia, vel longinquitas, est, ut insignem dolorem, debilitatem, aliudve quod symptoma molestum, pariant. Ubi is rerum status est, ut, evacuationem pro morbosa haberi, necesse sit, curationem ad speciem morbi accommodari oportet.
185쪽
ΡROFLUVIA. 173Aloi pro uvium in septem species dividitur :
I. Cholera. In hac biliosa, vel acria , simul & supra & infra erumpunt, acceduntqUe intestinorum tormenta, debilitaS, ac persi pe artuum inferiorum contractiones , qUOS Crampo S appellant. II. DIGeuteria. Est frequens stercoris liquidi ataque mucos rum quorumdam dejectio, cum qua saepenumero ssimul cruor eXcernitur. Tormina Vehementiora , nausea, tenesmus, febri sque , modo levior, modo gravior , eam constanter & perpetuo comi
III. Diarrhia. In hac A liquida alvus, & saepius, quam ex consuetudine , fertur, sed sine insigni dolore , aut nausea. IV. Lieu levia , sive Leυitas intestinorum. Est frequens stercoris liquidi dejectio , qua Una cibus crU-dUS, par Umqtie ab organ1S, concoctioni inservientihus, mutatus, redditur. U. Caeliaca , sive diarrhaea alba. Est frequens dejectio liquidorum alborum, quae potissimum ex chylo constare creduntur. VI. Heputirrhaea , sive fluxus hepaticus. Est frequens dejectio seri cruenti, quod ex jecinore descendere statuitur, sine gravi dolore, magna nausea, aut subita virium resolutione. VII. Melaena, live suxus niger. Est frequens dejectio liquidorum nigri cantium, sine sectore putrido, repentina debilitate, aut insigni dolore & nausea.
186쪽
Quatuor species posteriores rarissimae , sed tres priores maxime VulgareS sunt, adeoque singularem
olera auctumno, quam reliquis anni partibus, frequentior est , praesertim, si aestas , valde calida nsicca praecessit. Subito invadit, simulque & vomitus , R dejectiones vehementiores sunt, quaSaegri plerumque cibo proxime assumpto, qui ventriculum offenderit, adscribunt. Quae supra infraque eXeunt, Varii coloris sunt, flavi, viridis, fusci, interdum fere nigri. Ventriculus atque intestina mire torquentur, gravis urget nausea, pulsus initio plenus, validus, ac Dequens est, sed mox languescit, corporiS vires penitus collabuntur, aeger animum despondet. In vehementiore cholera aegri non raro quinquus exve horarum spatio alvum propemodum centies dejiciunt, tantaque hinc macie concidunt, Ut vultum eX toto mutatum exhibeant, quem ne intimis quidem ac familiarissimis amicis agnoscere liceat. Sub hoc casu saepe artus inferiores contrahuntur, singultusque, & totius corporis convulsiones , cum sudoribus frigidis, ac frequenti animi defectione, accedunt. Si morbus letalis est, aegrum vel syncope, vel spasmi, eXtingi unt. Cholera vera , sponte nata, ab iis vomitionibus Idejectionibus distinguenda est, quas crudita S, aut Venenum devorathim, eXCitat. in cholerae curatione nihil prius habendum est, quam Ut humoreS acreS, canalem cibalem irritanteS, largis y crebris potionibus diluantur, obtundantur, atque eluantur. Quorsum idonea sunt juscula pulli, Vel bubulse, aut vervecinae, tenuiora, quibUS omne
pingue detractum sit: si ea non sunt, lac, aqua calida
187쪽
mixtum , Vel lac, butyro recens orbatum, si ad manum est, Vel aqua, ex qua oryZa, Vel hordeum, coctum sit, vel, quae caeteris praestat potio, aqua, in qua
panis avenaCeu S tostus, maduit, aut a Ua, ex qua sarinam avenaceam, in fabarum cosseae modum tollam ,
aliquis decoxit. Haec palato admodum grata est, fereque sub ea ventriculus consistit. Si corpus laborantis succi plenum, pulsusque Vehemens ac durus esst, illico sanguinem detrahi oportet : quo solo auxilio vomitus nonnunquam suppri
Si dolor ventriculi & ventris nimium gravis est ,
Oportet, ad hunc levandum, aegrum balneo calido immittere, sic, ut aqua ad umbilicum usque perti- Dent, aut certe pannoS laneos, ex somentis spirituosis calidis expressos, super Ventrem dare. Si, ventriculum potionibus mollibus, acrimoniamque obvolventibus, subinde ingestis, ex toto elotum esse, apparet, ac nihilominuS Vomitus non conquies .cit, exhibendae sunt potiones ante meticze , ex sale
absinthii & succo limoniorum confecti, vel radix columba, scrupuli dimidii pondere, cum aqua cinnamomi, Vel la Ucis myristicae cochlearii mensura diadmovenda carpi S atque epigastrio, qua Ventriculus subjectus est cataplasmata , ex mithridatio , Vel men-thae vulgaris foliis, in vino rubro decocti S, parata: potui danda aqua, in qua men thae folia macerata sunt, aut caryophylli, Vel cinnamomum, leviter maduerunt. Post decem sere duodecimve horas VentriculuS consistit, ac dejectiones rariores fiunt. Quod si evenit, recte medicamentum aliquod anodynum offertur , quod turbarum in systemate nervoso & Vasculari re liquias tollat: qualis est tinctura thebaica, ex liquore grato atque idoneo assumenda , vel, si aeger liquida fastidiat, extractum thebaicum , commodo pondere
188쪽
Somnus , ab opio inductus , plerumque omnia*mplomata , praeter nauseam ac debilitatem , re
Altero die, si vomitus & dejectio non repetunt, nullo medicamento , nisi opto , Opus est fertio autem quartove , non alienum est , rheum barbaricum exhibere, eique , postquam alvum e purgavit, potionem paregoricam gratam subjungere. Post iv cc aegro paulatim ad antiquam victus rationem reverti licet. Vires amissas cibi idonei, & equitatio ,
Si ciborum appetentia tardius redit, multum proficit elixirium vitrioli acidum, cujus decem duodecimve guttae eX aqua, in qua planta aliqua amara leviter macerata est, ante prandium capiuntur. Cholera interdum cum febribus intermittentibus, tempore auctumnali grassantibus, connexa est, earumque inter sympto ravata caput tantum effert, ut cholera intermittens Vocari meruerit. Sanat illam corteX peruvianus, horis , a Vomitu Adejectione vacantibus, liberaliter ingestus. Nonnunquam vomitiones ac dejectiones vehementioreS a vermibuS excitantur, & chυleram vermi-n0sam constituunt. Similia symptomata ab humore arthritico repulso oriuntur: sub quo casu aeger fere extinguitur. Celeberrimum SYDΕΝHAMUM ex hac cholera arthritica mortuum esse , SAU VAGESI Us memoriae prodidit ;sed , quo auctore id fecerit, non liquet. Neque enim in Vita SYDEN HAMI quam operibus ipsius , in linguam anglicam a se translatis, praefixit Cl. SwΑ-NIUS, neque in illa, quae a Cl. BIRcilio scripta est , ulla hujus rei exstat mentio.
189쪽
Descriptio curatio daesenteries.
D rSEM TERM frequens morbus est, qui Hiberniae
en demius olim creditus fuit: sed per hoc, quod vivumus, taculum regnum istud non frequentius, quam
Angliam, infestavit. Dysenteria facile in regionibas paludosis post calidam siccamque pestatem oritur. In tali enim solo per talem tempestatem copiosis smi vapores putridi ex tellure ascendunt, qui, quamdiu calor manet, in Ru-riS, corpora nostra ambientis, partibus altioribus suscpenssi haerent : simul atque vero sub auctum num frigora Vespertina ingruunt, deorsum feruntur, &, corporibus nostris illapsi, plures morbOS progenerant. Facile quoque dysenteria his annis epide mica fit , quibus fructus, quos tellus tulit, corrupti, aut non satis ad maturitatem perducti fuerunt : populusque panem ex frumento Vitiato, Vel farina praVa , coqUC-re , aut carnibus, Vel piscibus semiputridis , vesci coactus fuit. Nec raro sit cui febres malignae , quas supra descripssimus, in locis clausis immundis, ubi magnus hominum numerus constipatus est, nascitur. Illa dysenteriae varietas, quae a summa putredine proficiscitur , atque hinc dysenteria putrida appellatur . Vel maxime funesta est , celerrimeque vicinos
Invadit cum frigore , totum corpUS perCUrrente,
quod per aliquot horas tenet. Sub hoc magna debilita S , nausea, & vertigo, accedunt. iuger pallet, ac priuS , quam alvus fluere incipiat, subinde acres ventris dolores semit, pulsu per omne hoc tempus T DI. II. M
190쪽
parvo, parumque, aut Omnino non febrili. Primbedejectiones sepe tenueS & flavi e sunt , sed brevi glutinosae ac mucosta e Vadunt, fereque una cruci Tmanat. Qui si tamquam lineamenta quaedam, illis intexta, eae hibet, scire licet, eum ex vasis minimis cxtremi intestini recti hiantibUS exire : lin autem exactius alvi excrementis miscetur, dubitari non potest, quin ex altiori loco descendat. Haec haemorragia, quamvis vel maxime terrere soleat, minime tamen timenda est, quum exiguus tantum sanguis profundatur. Raro enim vasis e cesis , vel ruptis , sed se reporis osculisque ipsorum dilatatis & patefactis, exit. Alvus in hoc morbo foeditate odoris similem alvum sani hominis multum excedit. Qui quidem
odor quamquam nullo morbi tempore nares non OLfendit : inter principia tamen minus , quam sub sinem , gravi S est. In malo mortifero suetor excrementorum ei, quem cadavera putrescentia exhalant, similis, ac prorsus intolerandus est. Dolor ante singulas dejectiones increscit, quete tam frequentes evadunt, ut unius horae spatio decem , duodecim , vel etiam quindecim , numerentur. Accedit perpetuus tenesmus, intestinum rectum protrudens , quod Lepe gangraena assicitur , miserumque aegrotum praecipitat, qui alias diutius trahit, donec inflammatio supervenit, cito in gangraenam transiens, oua vita ista infelix finitur. Hactenus dysenteriam putridam, ad summum Vehementiae gradum evectam , descripsimus. Sed ubi humorum corruptio minor est, dcbilitas etiam , nausea, animique abjectio, minores , & dejectionestum rariores , tum leviori cum dolore conjunctae .
Altera dysenteriae varietas, quam in flammatoriam nominant, febri inflammatoriae amnis est. Accedunt enim ingens calor ac sitis, ac utique capitis, lumbo-