Synopsis Tomus I

71쪽

do , reticere non valeo , adeo apud Hebraeos constare Pentateuchum esse Moysis saetum, ut ipsum Mol en vocabant ;Actorum namque XV. α legitur: Momses enim a te oribus antiquis habet in singulis cloitatibus, qui eum Proedicent in bnagogis; ubi Per omne Sabbatum legitur. Quibus positis, en minoris probatio. Per sermones Domini, per legem , lper librum, Seu volumen foederis, et legis, vel Moysis, non intelligitur, nisi Pentateuchus non alia enim continet, neCalio nomine vocatur hic Liber ; atqui con- Stanti , et numquam intorrupta traditione a a Moyse, usque ad nos, et testimonio tot illustrium Scriptorum, Moyses scripsit fiermones Domini, legem, praecepta etc. Ergo Moyses est Auctor Pentateuchi ; adeo-

Obji. t Pentateuchus non est genuinuS Moysis metus, si in eo Moyses perSOnam quamdam tertiam , ab eo qui scribit di- StinCtam, repraesentat 3 Atqui res ita se lhabet; ergo etc. 3. 54. N. neg. mai. : Novum non est quod historici sive sacri , sive Prophani, in historiis ac libris conscribendis, de Se, modestiae, atque humilitatis causa, tam

quam i

72쪽

quam de tertia , et quasi aliena persona loquantur . Id namque frequenS eSt , et veluti quaedam familiaris consuetudo a liquitus tradita. Quare S. Matthaeus ΕVangelium suum scribens, seipsum nominat quasi aliena esset persona; ait siquidem: Vsedit Iesus hominem sedentem in felonio Matthinum nomine. Similiter fecit S.Ioannes, qui etsi in suo Evangelio Q loqueretur de seipso; seribit tamen d unus ex

discipulis, quem diligebat Iesus. Idipsum

in Commentariis suis Caesar, et Iosephus in suis libris do M llo Judasco secerunt , quin tamen aliquid genuitati suorum librorum detraheretur . Esto proinde in Pentateucho loquatur auctor de Mose, ut aliena persona , non inde deduci potest ipsum non esse ejusdem genuinum laetum; id namque secit Moyses modestiae, et humilitatis causa . Contra : Atqui revera Moyses in Pentateucho personam distinctam ab eo, qui scribit repraesentat, ergo n. r. Prob. min. Subs. : Numerorum XII. v. 3. laudatur Moyses tamquam vir mitissimus Super Omnes homines qui morabantur in terra ;et V. I. a Domino scribitur laudatus, ut

73쪽

propterea ore ad os loquebatur ei Atqui si qui scribit suisset Moyses, et non aliena persona, non Se lauda SSeti ergo revo

f. 55. M. con C. maj., diSt. min.: Non se laudasset propter se, et amoris proprii Cati Sa, CODC. 3 Dei impulsu, et ad mantia sistanda Dei magnalia in Creaturis , nego 'min. , et ConSm. Cum viri sancti aliquli dona supernaturalia, gratias, et virtutes eis divinitus concessas manifestant, id saciunt divina inspiratione, pro gloria Dei, et proximorum aedificatione, ut nempe audientes quanta Deus secerit eis, excitentur ad virtutem amplexandam. et Patrem glorificent qui est id Caelis, mirabilis in Sanctis 'suis, non vero propter se, et ut benevolentiam, et obsequium sibi adquirant. Ita secit S. Job Ita S. Paulus - et ita secit laudatus

Contra: Atqui Auctor Pentateuchi absolute alius est a Moyse; ergo n. r. Prob. min. Silbs . : Ille Auctor qui scribit mo tem, et Sepulturam alicujus; Certe non est idem ac illo cujus mors describitur, et sepultura hoc namque est impossibile 'Atqui Auctor Pentateuchi mortem Moysis, ejusque sepulturam describit ergo Au

f. 56.

74쪽

III. 56. M . Duae sunt hujus argumenti solutiones. Prima est Iosephi Q. et Philonis Iudaei b : Hi nempe contendunt , Moysen per anticipationem , Divino Spiritu afflante talia scripsisse; idque ne Judaei propter eximiam ejus virtutem, a Deo raptum praedicarent, ipsrimque ut Numen Colerent. Secunda est plurimorum Criticoriam, cui non dubitamus adhaerere, qui vo li ut , quaecumque in sine Deuteronomii Narrantur de morio, et sepultura' Moygis,

vel a Iosue, vel ab EIsta garo, vel ab Esdra, vel ab ullo quocumque , qui post Ba by-

ΙCnicam Captivitatem sacros recensuit Libros, addita suisse, ut tota completa haheretue Movsis historia. et sinis Deuteronomii cum initio Iosue cohaereret c . Quaeres. Qua rations constet reliquos Libros tum Veteris , sum Nooi Testamenti genuinos esses 33. 57. Constat ex eo, quod ipsi per

Utinuam, atque non interruptam omnium temporum traditionem usque ad nos tales

e) Multi de hac contriverria pertrae aut et sus Mevero Bi,ucat Tomo IV. di, reor. u. aνt. I. Ferti Tι mox lib. de Loe. Theol. cap. i. Cerboni Tom. I. Relig. R et ei. lib. III art. 3. q. 2 ; sed prae cateris Sunon Tract. d. Relig. lib. II. Seei. a. art. I.

75쪽

sunt habiti. Et quod attinet ad Libros Vol ris Τestamenti , qui in Tridentini Canono

Continentur, eoS in unum Collectos apud Baebreos suisse, magna ConSen Sione et Veteres Hebraei, et Christiani tradiderunt. Quod vero spectat ad Novi Τestamenti Lihros , qui in eodem Tridentini Canone continentur, ii genuini habiti sunt ab omnibus sequentibus Apostolos Iesu Christi aetatibus ad nos usque, perenni ConSenSione, utIconstat ex traditione non tantum popularium omnium Christianorum, sed nobilissimorum omni aevo Scriptorum, ut vIdere est apud modo CitatOS Auctores, qui de illorum genuitate scripserunt . Nobis hic sussicit scire, omnes illos Libros ab E lesia Catholica , quae salii nequit, ut genuinos adprobatos fuisse. Quaeres. Abn Libri tum Veteris tum Nooi Testamenti integri, Stoe non COP- rupti ad nos peroenerint 83. 58. u. I. Libri Veteris Τestamenti quoad substantiam, sive relate ad id quod pertinet ad doctrinam , et mores, integri ad nos. pervenerunt. Nam si fuissent cor rupti, id accidisset vel ante, vel post Christi adventum; Atqui neque ante, neque post Christi adventum corrupti suerunt ;Ergo etc. : Prob. min. quoad utramque

76쪽

partom. Si Lihri Veteris ristamenti ante Christi adventum fuissent corrupti, a Iudaeis utique , apud quos custodiebantur corruptio facta suisset, Iam vero hoc est salsum, et motaliter impossibile, tum quia Judodi tanta religione serebantur pro Libris Sanctis, ut malum aliud quam-maximum Patrassent potius quam Verbum Dei adulterare ; tum quia si vel minimum attentassem tale facimus patrare , Statim eorum malitia et fraus detecta suisset, quia,

ut Actorum XV. a habetur : ab antiquis temporibus in singulis Civitatibus per omne Sabbatum in Synagoga legebantur. Ergo etc. Deinde , si Libri Vetoris Τestamenti ante Christum a Judaeis suissent corrupti, id certe Christum non latuisset, unde Sicut et multa , ita et tam enorme facinus eis objecisset; Atqui Christus numquam hoc fecit , quin imo Judaeos de sua divina missione dubitantes ad Scripturas mi tit , tamquam ad insallibile testimonium , dicens b) Scrufamini SCV turas . . . quin testimonium Perhabent de me; Ergo etc. Sed neque post Christum corrupti fucrunt Veteris Testamenti Libri: Nam primo, credibile non est, ait S. Augustinus co ipsos

77쪽

ipsos fidest Judaeos, a Codicibus suis voluisse eripere Veritatem , ut nobis eriperent auctoritatem . Sed esto voluissent , haud certe potuisSent . Nam ultraquam-quod exemplaria authentica sacrorum Codicum religiose ac studiosissime asservabantur, in

numera eorum tranSCripta per Universum

disseminata jam reperiebatur. Aliunde ex Iudaeis non pauci in Sacra Scriptura ver satissimi ad Christum conversi erant, quare impossi hile erat omnia Τranscripta ad manus habere, et depravaro quod si aliqua corrupissent, id certe detectum fuisset a Christianis, et emendatum. Ulterius, si Judaei voluissent, et potuissent Vetoris Testu menti Scripturas corrumpere , id certo fecissent circa ea quae spectabant ad Jesum Christum. Atqui hoc factum Troia est;

Ergo etc. I andem , ad providentiam Dei Spectabat non permittere, ut Libri illi quos

dederat ad animarum salutem, et in quibus multa de Messia, et hominum redeptione verificanda continebantur, vel temporum injuria, ,eI Judaeorum malitia, vel amanuentium inasteritia, aut oscitantia Corrumperentur ', alias et testimonia ipsa quae Messiam respiciunt nec firma essent, nec efficaciam haberent ad Judaeos convii Ceudos : Igitur eae.

78쪽

. 50. I. Novi Testamenti Codices etiam integri sunt quoad substantiam. Ete Dim si' depravati fuissent, id vel ab Insi dolibus, vol a Catholicis, vel ab Haereticis fuctum esset 3 Atqui non ab Infideli bus depravati sunt, quia si illi volnissent depravare Scripturas Novi Testamenti, debuissent ab eis abradere omnia illa qui Paganismo advorsantur 3 Quod sactum non est : Non a Catholicis, quippe hanc corruptionem Insideles , atqne Haeretici illis

exprobrassent: non ab Haereticis, quia statim detegebantur eorum si an deS 3 Ergo et . . Quaeres . An sacri Scriptores La sacris odendis Libris fuerint disinitus inspiranti Z 66. Adsrmative et Nam , teste Apostolo Paulo a : Omnis Scriptura dioinistis inspirata utilis est ad docendum esto. Et D. Petrus b ait: Omnis pro Phetia Scripturin proPria infsrpretatio

ne non sis: non enim Ooluntais humana

allata esst aliquando Pro hetia idest Scriptura ; sed Diritu Sancto in L

rtiti locuti sunt Sancti Dei homines. Et

Tevera inspirante, et mandante Deo Sacros

Libros scripsisse passim adfirmant Moyses,

et usai Ad Tim. II. cap. 3. v. I 6. b) Epist. II. cap. I. I a

79쪽

et Prophetae , quoties frequens erat apud eos phrasis illa : Hinc dicit Dominus . Unde Zacharias in Cantico a dixit: SActit locutus est yer Os Sunctorum, quia foeculo sunt Prophetarum ejus et Em

Quaeres . Qua ratione sacri Scriρω-

res inspirati fuerint Z

I. 6 i. Admodum probabile est singulas particulas Librorum sacrorum Scriptores Sacros Deo, aut assistente, aut inspirante scripsisse. Etenim Christus b Apostolis suis os et sapientiam promittens, ait illis : Non senim Oos estis qui sequimini, sed viritus Patris oestri, qui loqui turin oobis. Deinde Scriptura est, et Comuniter vocatur Verbum Dei atqui neque Deus per os Scriptorum locutus suisset , neque Scriptura ritu vocari posset Verbum Dei si sacri Scriptores singulas particulas sacrorum Librorum Spiritu Sancto sive assistente, sive inspirante non scripsissent , Ergo etc. Tandem, si aliqua in sacris Libris humano spiritu scripta suissent, cum discerni sacile non posset, quid humano, quid divino spiritu scriptum fuerit, multum sacrarum Scripturarum auctoritas la-

80쪽

hesectaretur , et ejus testimonium sidomindubiam non mereretur 3 Atqui hoc esset Catholicam ipsam Religioncm in di-SCrimen vocare, quod fieri nequit, quia titubabit fides si divinarum Scripturarum vacillat auctoritas, ut ait S. Augustinus u ;Ergo etC. Quaeres. Utrum sacra Scriptura di sinoae sit atque infallibidis auctoritasis 'g. 62. Adfirm. : Etenim sacra Scria plura est Divina revelatio, seu Dei Gr-bum litteris consignatum f. 440 , Atqui Dei Vorbum est insallibilis auctoritatis ,

quia Deus est summe Verax, neque per se

f. i9. aut Per alium mentiri potest f.

ao. Ergo etc. Ulterius si sacra Scriptura insallibilem non haberet auctoritatum . Iesus Christus ad eam non remisisset Judaeos ut certiores redderentur do suo divina in terris missione, qt vera Divinitate

Atqui ad Scripturam eos remisit dicens b : Scrutamini Scripturas , et illim sunt , quin testimonium perhibent do me', Ε so etc. c . Quaeres. Num jure Tridentina . nodus Libros Deutero-Canonicos in Ca-