장음표시 사용
191쪽
esse videtur: quae insula ad meridiem loeata a Neapoli XXX circiter M. P. distat. Neapolitanus Crater LXXII. M. P. at tiro moritorio Minervae ad extremum Pausi lypi pro inopi'rii circuitum liabet. Sebhetus perantiquus Campaniae fluvius, aquis pauper, . fama dives Neapolis moenia praetoriabitqr, quamvis nonnullis abhinc saeculis per quosdam si uitat rivolos. Et quandoquidem de Sebethomentionem fecimus , iuvat heic loci nonnulla enucleare. Omnium. Primum animadvertendum arbitror , nu-vium, quem vulgu incolae dicunt debrio, quique Neapolim prope decurrit in loco , quem patria lingua vocitamus Ponte delia δε Iaddatina, esse unum e Sebethi alveis , quamvis antiqui amnis cursus omnino suit deperditus.
Hinc etiam .illam, Sebethi partem quidam Rubeolum si
appellarunt. Celeberrimus apud veteres fuit, illumque prope Neapolim decurrisse fama est: at praestat videre, utrum Neapolis posita suerit eo loco , in quo nunc est. Vetustas urbis situs sui in serius dicemus supra colles erat , ut supra S. Agnelli, et S. Severini clivos sa).
Plures vero patrii scriptores asserunt, Sebethum prope Neapolitana excurrisse moenia, quibus haud adsentior. Graecorum , et Romanorum aevo fluvius iste aliquantulum ab urbe distabat, cum vetustum opidum in
Ermicum promontorium cum Pausi typano supra qnod plures erant villae, ut illa Vedii Pollionis, Luculli, aliorumque nobilium Romanorum. Ilinc Puteoli , Baiae , et Misenense promontorium cum adiacentibus insulis Inarimi , et Pitliecusa. i Cl. Iustinianus in Diciton. Fluminum etc. artic. Sebe- ιο evidenter probat , hu ac fluvium in Chartis Medii Avi Ru-heolum appiellari ab huiusce fluvii aliquo rivulo. Celanos, Giorn.
IV. hoc etiam nomine illum vocat.
a) Haud procul ab hoc loco, et proprie ubi sunt PΡ. Casinatium borti , et prope SS. Severint , et Sosii templum , pluribus abhinc anuis repertae suere plures vetustae labricae ruinae: quas intra balneum vetustissimum cum sepulchrali lapide, quem
assert Antoninius in Lucania illustrata, Dissert. VIII, in quo stmeatio cuiusdam Claudiae Auloniae, . Diqiligod by Corale
192쪽
collibim situm esset, ut advertimus. Nec vero aliis cre dendum qui scribunt , totas easdem aquarum scatebras, quae nunc Monteronem prope decurrunt, Sebethum suis-- , cum eae aquae longe distent a Sebetho. Quod si vero aquae rivulus per subterraneos meatus prope locum
illum fluitat, vulgo S. Rosa deis Arte delia Lana ad radices S. Severint , hic quidem omnino a Sebetho dissert.
Sunt etiam qui scribu ut huiusce Sebethi duos nunc extare rivulos per tectos urbis alveos decurrentes. Horum primus est ille qui dicitur si Bollo deae Annuntiata: alter est ille S. Petri mrbris. Cl. Vetranius Sebeth. Vindic. e. 4 in hanc descendit sententiam ἐν at Iustinia. nus, Digion. det Regno di Nap. artic. Napoli, omnino id negat. Fuisse vero Sebethum iam a nobilem eonfirmat veterum Neapolitanorum erga eundem religio. Prosilit hinc verinta epigraphes, ex qua quendam Eulyelium patrio Sebellio aediculam pos nisse liquet e P. Maevius. Eaty s. aediculam. restituit. Sebetho. Veteres utpote superstitiosi fluvios omnes Deos estetere: qniu et sacra , atque lucos patriis dedicarunt amnibus. Nymphas insuper Sebethum silias sub Sebethidum nomine habuisse docet Mantuanus vates En. VII. v. 733Nec tu carminibus nostris indictus abibis , Oebale, quem generasse Telou Sebethide Ompha Fertur , Teleboum Capreas cum regna teneretram senior.
Huiusce nuvii mentionem etiam iacit Statius Silv. lib. I.
car. 2 U. 26O. Praeter alios meminere Columella De Cult. Hort. lib. V. aliiqhie. Sebethum esse magnum celebrem que amnem arbitrabatur Boccaceius hinc Neapolim perveniens , illumque adspectans , stupefactus exclamavil Iinuit sua praesentia famam. Inde hodiedum salutatur: Ricco di fama rei, P ero J Onde. Opinio insuper extitit omnium non solum nunc lem p. sis, VeIum etiam antiquorum auctorum , Sebethi sca-
193쪽
septentrionem spectant. Ex antiquis adnumeratur Ioannes Villanus Cluon c. I 7 quem secuti sunt San felicius Ιunior in adnottit. San felicii senioris adnot. III , Celanus Giorn. IV. et Summontius lib. I. c. I9.
Nonnulla alia de Sebetho addidissem , haud nisi maioris momenti res superessent. Plura si quis cupit, Cl. Vetranium adeat Virum apprime eruditum in omnibus , et antiquitatis praesertim cum Grecae, tum Latinae quam
maxime amatorem. Is Praaclarissimum exaravit opus cui titu.
lus: Sebethi Vindliciae contra Mario rellium insanientem, qui Lycophronis antiquissimi poetae nisus auctoritate de Parthenopis fato canens ait, Clanium fluvium prope Neapolim esse, et excurrisse Prope urbis moenia. Martorentius Theca Calam. tom. I. pqg. I 68 Graeci vatis patrocinium suscipit, confirmatque Sebethum nunquam prope Neapolim fluitasse, et ipsum esse aquarum indigentissinium riuulum , et peteribus piae notum. Neapolitanae vero urbis origo est tam vetusta , ut in sabularum obscuritate sepeliatur autiquitatis. Veteres enim auctores duas esse Colonias quondam Neapolim advectas, Cumaeam unam , Atticam alteram scriptitarunt. At Mar
i Negari haud potest iuxta Veisanium in Sebellii Vindie. e.
7 huius sontes esse partim in Vesuvianis caveis , parti in iii Atellae . Suessulae , et Acerrarum paludibus, partim euain tiuae proveniunt ex Nolanis, et Abellanis agris. α Antequam videantus quisnam urbis fuerit conditor , disquirendum heic est , utrum Plioenices olim Italiam incolnerint. Doctissimus Boch irtus de Colon. Plia leg. lim. 3 c. ar et ab aliique scriptores halid ignari Phoenices, sive Chananaeos primum Europam, inde partes alias, et praecipue nostram incoluisse Italiam , et Siciliam sunt arbitrati. Qui quidem auctores ex duobus, vel imbris velorum scriptorum testimoniis hoste Phoenices nostras habitasse regiones autumarunt. Thiicidi des qui vixit annos CCCCLXXV. ante Chrisin in lib. VI num. a de iisdem gentibus iacit mentionem , et Pausanias qui altero post Diqiligod by Corale
194쪽
I8sColoniam Parthenopem condidisse narrat. Constat vero sub Hippoclis , et Megasthenis auspiciis olim in Italiam adventasse Cumaeam Coloniam , atque hinc apud Mise num aliquid constitisse tempus , et a Miseno postea Neapolim ad navigasse , quo hanc urbem aedificaret. At censet Mariorellius, Coloniam illam Neapolim advenientem ex Euboea insula navigasse, idque Livii, et Patereuli
Hoc opidum Parthenopes i primum dictitatum ;
Christum saeculo Antonino imperante floruit , de Phoenicibus etiam agito Praetereo Turiorum epistolam Puteolanorum , quam asseri Cl. Ignarra de palaestra Neapol. ubi agit de Buthysiae 3gone Pag. 23Ο.st Parthenopes non fuit Eumeli filia. Negandum haud est, quin Homerus Eumeli faciat mentionem , sed nullam ei filiam Parthenopen nomine tribuit. Straboe nullum eidem etiam parentem assignat. Falsum vero est quod a quibusdam memoriae proditur , Parthenopen urbe in condidisse , sed potius Cumanos illius landamenta iecisse affirmamus. Hanc Mentem eaqne altera Colonia , dum prima Phoenicium fuit iuxta Mario rellium ) ex Euboea insula in Italiam advectam emo , Cumas condidisse, posteaque Neapolim tradunt vel usu auctores Megasiliene, et Illypocle ducibus. En ut , elleius Paterculus inici ceteros id testatur lib. I c. 4.. Nec mialto post Chalcidenses orti , rut ρnaediximus , Atticis Hismocle, et Megasthenu ducibias, Cumas in Italia condiderunt . . . . . Patra h um cisium magno Post intem
Matio Neapolim condidit. At concedamus Parthenope in Eum lifiliam suisse, urbemque aedificasse, eam Iii e maria, et litora errantem in Italiam tandem advectam, i hi lite sedem fixisse: ego interi in qu ero, ut mihi auctoritates depromunt, ex quibus id arguatur. Adliaec si verus suisset ac, nostra litora Parthenopi adventus , prosecto ex Graiorum traditionibus , ad nos iisqiri fuisset res tradita sicut ex Paterculi adducta liquet auctoritat θ, ruod Cumani Megasiliene , Hippocle lite ducibus Neapolim con-iderint: ita etiam Parthenopis Eumeli filiae adventum commemorassent anctores; hinc nulla istius adest auctoailas, ex qua
id probari liquido possit. oncludendum igitur, salsum esse quod ipsa Neapolis landamina iecerit. At dicet sortasse aliquis z quaenam ergo Laec, quandoquH
195쪽
t gallinc fama est, quandam fuisse nobilem mulierem , quam ,
de iii ii de Eumeli silia , nec urbis suntlatrix sit habenda, Auctores omnes ad unum , uti Strabo lib. V. Geogr. Lycophron v.
ia, Plinius lib. IlI. c. b, Silius lib. XII. Lutatius apud Philargiri iiiii ad Virgilii lib, IV Georg. aliique affirmant, suis-
sc o Sirenibus uuam, quae oli in aput Pelorum in Sicilia , et in Surrenti promontorio a Coprcis liaud procul incoluit. Iiixta vero Scrvium tu Virgil. ει n. V, tres fuere Sirenes , Acheloi , et Calliopes filiae, quarum nomina Parilis uolae, Lygia, et Leucosia. Parthenope dicta est a Graeco I lxi: ἔξω os, uirgo: Lygaea, vel Lygia a Λυκus
sonorare, vel a ligarido, quod Somno transeuntes alligaret naulas; Leucosia tande ira a λευκcis albus , vel a maris spuma , quae alba sit. Sirones vero a Συρω, inraho, quod incautos traherent navigantes. Harum uita voce , tibiis altera , tertia cithara tam suaviter canubaiit , ut cantus dulcedine nautas sopirent , iiiiic demersos devorarent. V lyssos cum maria peragravit iuxta II Omorianam naris rationem , eo loci perveniens , ubi Sirenes incolebant, sociorum Bulcs cera Obturavit, ne illariim cantus audirent: navis malo
alligatus ipse periculum essu git, atque inde Sirenes furore eo pulsa o se ipsas in mare praecipites dedere. Ita Ovidius Metamor-1di. lib. V. Silius lib. XII. aliique passim poetae tabulantur. Ha-xum unaquaeque in alia pervenere loca. Parthenopes eo delata creditur, ubi postea condita fuit Neapolis, quae proinde et ipsa urbs Pari Lenopes fuit dictitata.
Postea vero quam suit nostra Parilieno pes in arce sua, quam condidit, ut nonnulli scribunt nostrorum, qui urbis antiquae dominam constituunt, e vita excessit , ac tumulata. suit in editiori urbis colle ad mare iuxta quosdam alios Patrios auctores. Summonitus Hist. Neapol. lib. l. c. r. hoc Sirenis sepulchrum fuisse ait, ubi postea luit Porta Ventosa, per quam ad ni a reducebatur , et proprie ubi dicitur Seggis di Po go. Capa eius ve-io Hist. Nap. lib. II. c. si lia nil heic situm fuisse Parthenopis sepulctar una, sed simul cum Pontano vult aedificatum in editiori tibis colle : cum tDE S. Ioa imis Maioris collis sit minus procerus quam alii ; hinc citati auctores eam conditam credunt in loco , ubi dicitur Senio Montagna , qui collis reapse elatior est illo S. Ioantiis. Celaiaus Gloria. I. templum hoc loco fuisse erres uinnii, ubi nillic dicitur S. Maria delle Gnaetio apud S. Agnellum: hinc suo aevo adhuc templi partem fuisse scribit. In eiusdem se ilicialiam vadit etiam Cl. Iustinianus Memorie su i SFolchri,
196쪽
temporis progressu tamquam divam cives honore sunt prosecuti. At quidquid id rei est, illud pro certo habetur, Eumelum, et Parthenopen regionis huius ut deos praecipuos esse habitos. Ad hanc rem primum ostendendam vetusta haec prostat epigraphes: ETMHΛΟΝ . ΘΕΟΝ . ΠΑΤΡΩON hΡΗΤΟΡΣΙΝ . ΕΥMΗΛΕΙΔΩΝ, T . et ΛΑΒΙΟΣ . ΠΙΟΣΦPOΝΤΙΣΤΙΙΣ . ΑΝΕΘΙΙΚΕΝ ' ΣTN . Τ. ΦΛABIm . ΠΙΩΙ ΤΕΚΝΩΙ. hoe est Eumelo. deo. Patrio. Phratria. Eumelidarum. T. Haυius. Phrontistes. ί idest curator posuit. cum. Tito. FDυio. suo. Eidem etiam Parthenopi maiores nostros templum dicasse narrat Strabo lib. V. Geogr. pag. 376. Hoc crum sepulchro adhuc extabat suo aevo et huic numini oraculi iussu gymnicum certamen celebrabatur. Antequam alio progrediamur; iuvat advertere, quae scripsit Solinus Polystb. c. a de Neapoli: Parthenopea Phorthenopis Sirenis se ulchro, quam Augustus postea NevOlim esse maluit. Hic enim auctor hanc urbem autumat ab Augusto ita dictam , quod quidem
salsum omnino est: nam ex Strabonis citato loco, aliorumque scriptorum testimoniis satis liquet, hanc urbem antea Neapolim vocitatam , et multo ante Augusti aevom. Videsis quae adnotavit doctissimus Salmasius in hunc locum. Atque haec satis quoad Neapolitanae urbis originem, et Parthenopen spectat.
197쪽
Cumani urbem Neapolim aedificant : pariae Coloniae dέ-oersis temporibus urbem habuere : de Colonia Euboica, et Attica . Utrum Palaepolis extiterit , et quo in loco sit Ponenda. Veteres auctores urbem nomen non a Sirene , sed ab alius tumulo cepisse tradunt , ut inter alios scribit Plinius lib. III. c. 5. Lutatius antiquus Grammaticus
apud Philargirium in Virgilii Georg. lib. IV. haec memoriae prodidit : Cumanos iueolas a parentibus digressos Parthenopem urbem condidisse , iactam a Parthenope Sirene. Ex quo loco arguitur, Urbem a Cumauis Ortum, nouvero a Sireue, vel ipsi subiecta gente habuisse. Cumanam vero gentem ex Euboea commigrantem insula Ruper no- .stra litora multa patrasse ex Livio I Lb. VIII. c. 21 com i,ertum habemus. Hinc factum, ut postquam novae urintiis sundamina iecerint Cumani , Plura evenerint , ut in- egra ruina , et eversio. En ut omnia narrat laudatus Lu- latius loco citato : Dictamque a Parthenope Sirene, cuiusque corPus , Postquam ad locorum tabertatem , amoenitatemque, magis coeptum Sit, peritos s Cumanos) no Cumaeam desererent, iniisse consilium Parahenopem diruendi. At eo tempore peste ingravescente, alibi sedem fige a. dum curarunt, cum Cumani oracula scitatum miserint , quo quid efficerent, scirent. Responsum ab oraculo est, ut rursus urbem conderent, eodemque reaedificarent loco, quod suctum. En ut ex eodem liquet Lutatio: Cumanos
. restilentin assectos , ex oraculi revomo urbem restituisse, sacraque Parthen Uct cum magna religione suscepisse : nomen autem Neapoli ob recentem restitutionem imposuisse. Hinc nova uriis diCta est a Mυβ , Nouus, et π0λ ,
urbs , nova scilicet urbs, quippe quod splendidius suerit
Postea vero quam Cuinaui rursus urbem aedificarua , Diqitigod by Corale
198쪽
eoque Camaea gens fuit introducta : hine temporis pro .gressu plures e Graecia Coloniae, aliisque locis provenientes , urbem incoluerunt , illius amoenitate atque deliciis eaptae. Strabo libro V. praeter Clialcide uses, et Pithecu sa nos , etiam Athenienses, et Campanorum Coloniam iii hanc urbem invectam fuisse scribit. Stephanus Byzantinus, Dictio v. Geogr. Rhodios etiam huc Coloniam advectasse tradit. Nonnullas alias veterem recepisse urbem Colo uias ex aliis auctoribus liquido clarescit, ut quae Pi.
Fidia , Cilicia , Alexandria , Agypto , et vicina Campania , et ipsa Italia , aliisque locis huc immigrarunt. Vide
qua so igitur, lector , humanae vitae certamen Parthenopen redactam iam ex vetustissimo sui primordii aevo; quot populi, quotque gentes aliae toto coelo ab aliis di. versae eam incoluerunti Uerum enimvero ex hisce sue. runt, quae urbem publicis aedificiis nobilem reddidere, suumque cultum, atque deos introduxerunt Prima Colonia quae Neapolim pervenit , Plioenicium suit , ut autumat Mario rellius in Colou. Phoenie. Altera et haec praeclarior Cumanorum .. qui ex Euboea insula profecti suere ducibus Megasthene, et IIippocle Cumanisci ibus, ut iam ex citatis auctoribus probavimus. Sunt qui scribunt, hosce Cumanos nota ex Euboea insula, sed ex urbe vicina Cumis Puteolis baud procul advenisse , sed citatus Μarto rellius in Colon. Euboic. pag. I 4 et seqq. hosce alteros colonos ex Euboea certissime iniepervenisse scribit, idque probat solidis Graecorum , et Latinorum scriptorum auctoritatibus. Inter alios Statius nostras qui canit Silv. lib. IV. c. 8. Dii patrii, quos auguriis super aequora magnis Latius ad Ausonium epexit Abantia classis , Tu ductor populi longe emigrantis , ollo,
Cuius adhuc polucrem laesta cerMIce sedentem
Respiciens blande felix Eumelis adorat. IIaee elassis, seu gess Ala antia nulla alia Prosecto fuit , coibui. A M. quam ea 'uae ix ipsa Euboea insula in nostra eom. migra v i litora. Legesis Mario rellium loco citato , qui T. I. 25 Disiligod by Cooste
199쪽
satis belle in hiane rem disseruit. Tertia Colonia Λ.llienicia si irati , si i Atticortini fuit. Has igitur praesaias tres Co' cnias N as Olim dixerso migrasse te inpore , t Lilissimo conlii matur urgumento. Mario rellius idem in peeu
scit nutrimum, eumque V tu StisSimum , in cuius antica
facie Hebo deus i et risesentatur bovina sacie , promissa que barba , quo i numen ab Eumelo Neapolim ducente Phoenicium Coloniam fuit introductum , ut diserte probat cita ius auctor. Circa IIebonem legitur epigra pia est ἐοκολχαν. Iu postica vero parte Apollonis adest figura , eaque Euboicam praesesert Coloniam , quae Hippocle, et Nogasthene ducibus suit introducta. Tertia Colonia per Dianam , seu Artemidem significatur , quae sedet supra He bonis dot sum. Hanc enim Atheniensium Coloniam Neis clim advectam fuisse duee Mopsopo scribit idem auctor , Col. Λttic. to m. III. Iam diximus hanc vetustam urbem Parthenopis, Phaleri , et Neapolis nomine suisse designatam; verum sunt qui arbitroni ur , haud procul ab ea veleri fuisse antiquum opidum, idque haud incelebre nomine Palaepolia: tit istud utrum extiterit , an non , et quo in loco , heic
Nullus vetustos inter historiographos est , qui illius siciat mentionem , praeter lilium Livium qui haec seri- h. t lib. V IlI. c. et a Palaepolis sit haud proctu inde, ubi nune Nevolis s. la est: duabus urbibus populus idem ha b taut. Cumis erant oriundi : Cumani Mero ab Chalcide Etiboica originem trahunt. Classe qua aduecti ab domo fuerant mullum in ora maris rius , quod accolunt , PO-
tuere. Primo in insulas AEnariam, et Pithecus Is egressi, deinde in continentem ausi sedes transferre. Haec cisitos eum suis Miribus , tum Samnitium insta aduersus Roma nor societate freta . . . . . ogrum Campaniam , Falernumque
morientes fecit. Igitur Lucio Comasio Lenιulo, Q. Pu
200쪽
hlitio Philone uerum C r. Faeeialibus Palaepolis ad res
repetendas missis, cum relatum esset a Graecis, gente lingua mGgir strenua , quam factis: ex auctoritate Patrum populus Palaepolitanis bellum feri iussit. Quibus verbis recitatis liceat aliqua hete in medium asserre. Urbs haec primum a Livio non procul Neapoli figitur, ilisum. que populum eiusdem Cumanae gentis , atque originis heic habitare dicitur. Seeundo hellum Palaepolitanis a Romanis insertur; tertio, ibi magistratus, et gubernamention incelebre erat e ergo civitas quam maxime erat po. tens, quae bellum cum Romano gessit populo, Ipsa in. super Non longe a Neapoli distabat: at quo in loco eiusdem Cumanae , sive Graiae originis opidum y alii alia e nostris patriis scriptoribus t ubi igitur eiusdem antiqua rudera λ Magna . nostrorum auctorum pars ad orientem Pa. laepolim collocat, a Sebetho haud procul, et inter Nea. polim et Nolam. Ex eodem Livio ibidem constat, Nola norum duo millia, qui ad urbem defendendam accurrerant, ne in hostium pervenirent manus, per aversam Ur his portam via Nolam serente effugisse. Non alia ex par- e fugisse creditas r , quam ex ea , qua Nolam iter erat: hine ad orientem recte Palaepolis. suit sita, ut ex hac Liviana constat narratione : et haec eruditorum opinio est. Illem Patavinus auctor ibidem c. 23 hoc narrat modo e Publilius inter Palaepolim , et Neapol- loco ρο- rIune caPto diremerat hostibus societatem auxilii mutui. Ex hac auctoris descriptione satis elucet , Publilium cum exercitu castra inter duo praedicta opida posuisse. Hi nedicet aliquis, inter duas urbes distantiam suisse, eum Livius unam ab altera liaud procul scribat. Verum di. cendum , hasce Romani ducis copias paucas fuisse, quae inter duas urbes castrametarent, nee credendum sui quidam suspieantur) hune Livii locum eorruptum, eum ita restituant inter Νeapolim , et Herculaneum , aut inter Neapolim , et Nolam. Livius ibid. c. 25 fuse narrat, quomodo Charilaus , et Nymphius civitatis principes urbem is Romani Consulis manus Publilii dederint.