Augustini Steuchi Eugubini Veteris Testamenti ad ueritatem Hebraicam recognitio

761쪽

Secundu est nonae diaboli, forte ab amaritudine ductu. Arbitror aute ipse,iam superius nome, iphoc,de quo hic agit,no daemone significare,sed esse aegritudinu genera, ardores scilicet, quibus coficiunt corpora.Chaldsi uero interpretes qui erant cabalisti,& alii a eos secuti sunt prae et cabalistae, istimarat esse daemones,a ubus eius imodi aegritudines immitterent.Quod non adeo veru arbitror.Fieri enim no potcst,ut hoc igno' rarint Sept.& Hieron.& tot alii apud Graecos, interpretes.Vt aute pleram alia falsa.c5menticia,apud cabalistas reperiuntur,ita 8c hoc ipsum falsum esse existimo. Sunt autem & alii Hebraei

in cotrartu,qui eo nomine maxima corporis inscendia significari asserant. An uero mortalium afflictiones, at casus, a diabolo mcitentur, uel natura contingant,video non huius esse loci exisplicarePraesertim quia rationes in utrinq; parratem sunt,& multa super eo falsa & periculosa viseri possunt.Quare in eiusnodi rebus,puto mea litis esse,assensum cohibere,quam aliquid imprudenter oc temere proferre Porphyrius qui mulata falsa de natura daemonum comminiscitur, ait Corum opcra fieri id est,pestilentias,fames, terraemotus, squaliores terra de qua re alibi disputatum est.Septuaginota aliud aegritudinis genus esse id arbitrati sunt. VertuntΦ ημι - ιαγρ, Hoc est,Opio silioto

762쪽

DEVT. τs' filiolonos medicabissis. Est autem aegritudo, qua postolores corporis partes intenduntur. C V Μ furore trahentium.) Hoc seditio Chal

daica sic uertit

Hoc est,Cum furore draconum,qui serpunt per terram.Explicatam est sentctia .Trahentes enim dracones intelligimus . Ponitur enim omne gesnus bestiarum, a quibus mala essent pcrpcssuri Hebraii:aues'iniae, dracones. Sic ctiam intersmrctatur Rabbi Salomon.

Hoc est,Ne forte sibi appropriaret,aut attribuerarint hostes eorum,ut exponit Rabbi Salomon. Miror uero Sept.quod huius uocis interpretastione penitus a Ucro deuiam,hoc loco attulerint

forte diutius uiuat aduerser 3, Ne umbra quide huius significationis uideo in uoce Hebraica. V T I N A Μ saperent. HGraica nihil penistus dissentiunt. Sed perperam tota haec sentenotia redditur apud Septuaginta ονκ εφρονοῖν 'νι. νοα , ταυτα καταδεμ αλ , εις- Πωτα γονον, Hoc in , Non cognouerunt ut scirent, haec ac scipient in subsequens tempus. Nihil unquam tam admiratus sum, quam hanc uarietat , ne dicam aliud. E Τ dominus conclusit cos 4 Placet quod in tapretantur Septuaginta παρεῖ κεν mi μυρ, id est, Et dominus tradidit cosssicci Her

763쪽

γω LIBERhraice sit ut uertit noster interpres.

E T inimici nostri sunt iudices. ''Qus

UOX exponit ab Hebraris,ut noster reddidit inuterpres. Rabbi Salomon mara ' et '' π ' a m αττ, Hoc est, Infimici nostri iudicant nos,quod iam deus noster,uendiderit nos illis. Aut, ideo iudices nostri sunt,quia uendidit nos illis deus,tanquam macipia .ppter nostra scelera. Quare nestio quomodo serri desheant Septu.qui ucrtunt οἱ si ἰδοὶ ψα- ρανοκ πι, Hoc est,Inimici aute nostri stulti sunt. Na quorssem hoc tendit: cune* cu superioribus, neq; cuhis quae sequuntur coniungatur D E s iburbanis Gomorrae. ,Hoc est De agris de solo Gomorre.Quod omittitur a Septuaginta υ η est,& palmes eoru de Gomorra. Suburbana non

admodum quadrat.

I Ns A Nabile.) Hoc est, Crudele, crudum. A Septua lita sumpsit Hieronymus

ι-οωureo', Hoc est, Furor aspis dum insanabilis: licet in eo uarient, quod id est,fel drorem interpretentur,non recte,si reacte ipse existimo. I N Firmata sit manus. Hoc est,D secit manus,scilicet robur,potentia. Septuaginsta partim consentiunt,partim discrepant rear die τ'αλελυμενος,Hoc est, Vidit enim eos dissolutos,diffluetes,deficientes.

Residui

764쪽

R E Sidui quom consumpti sues.

Moc est, Et defecit praesidium aut salua,tio, & confortatio . Vel sic, defecit, seruatus Nconfirmatus,qui suerat inquit seruatus Nadiustus, defecit. Atq; ita exponit Rabbi Salomon. Mitto alia quae super hunc locum ex autoribus Hebraeis ab Ioanne Phorcensi citata sitiat. Hiearonymus uertit residuum,quia reluctum, di confirmatu significat.Septuaginta ut in praescedente sententia,ita in hac,deuiant uehemeter. Vidit eos 19 ἐκλελοιπλαρ ν ἀ- ωγη sis Hoc est,Et defecisse in seductione, di effluxisse. Nec quaerimus rationem huius uarietatis, quid enim opus est s I acuero ut sulgur gladium meum. Imo no fit coparatio sed sic Q Hoeescii acuero fulgur,aut ardorem gladii mei. Sed

a Septuaginta posita est comparatio οπι παρομνωας απα aTu, 6 εα α χαιραν μῆ,Hoc est,quonia amascut fulgur,gladium metim.

E T de captiuitate nudati inimicor Hoc est, A principio dispersionis inimici,aut si A principio uindictarum contra

inimicos.Nam caput non corporis membrum,

sed principium significare hoc loco colendunt. Rursum quod denudationem di uinductam si, gnificat, pro uindicta hic sumendum asserunt. Denudatio capitis inimici,non adeo certum est, quid significet. Septuaginta suo more penitus

765쪽

γω LIBER deuiant eth κέαλαρ ὰρχντων ἡθνῶν Hoc est, A capite imperantium gentibus quae sentetia ex his Vocabulis quae hoc loco habentur no potest colligi.Significatur ergo ultio, quae cOtra inimicos populi dei,desaeuici. LAUDATE gentes.) Tota haec sententia in codicibus Septuaginta deprauate legitur, reuidentur quae hoc loco apud cos linuntur, esse

Exultate coeli, sanguis ei est, ς adorent eum osmnes angeli dei. Et sorte is locus est, qui citartur in Epistola ad Hebraeos capite primo. Husius igitur sententiae nihil in coni tu Hebraisco fit mentio. Ideo neq; in nostro . Aliunde est huc transposita.

Moses uir dei. Chaldaica aeditio sic hincti Hoc est,Propheta Dei. IGNEA lex.) Eo quod in igne lata esset, ut Chaldaeus uertit interprcs, di Rabbi Salo

sANc TORVM millia ) Septuaginta exspresse hos sanctos transserunt εκ inbo Miri .αγγιλοι ἄγγοm, Hoc est, A dextris eius angeli angeli.Sicut sentiunt Hebraei, & Chaldaeus uertit interpres. lo M Nes sancti in dotcra. Has putant Heshraei animas iustorum,quae cum Deo uasantur.

Et sit t

766쪽

DE V Υ. τ η τ si paruus in numero. Ratio ossedit,cordices Septuaginta esse ab alijs corruptos,quia in locus apud eos bene legitur,sed hoc additum estis συμῶν ἡ πηλυς ρο αριθεο id est, Et Symeon sit multus numero. Primum Symeon interpoliatum est,Deinde non est uerisimile eos in hac Ioucutione esse lapsos,quam bene alijs locis reddisdcrunt scilicet '' p,Hoc ei Mortui nus mero: quod significat paruos numer ut etiam ipsi alibi transtulerunt. PER Fectio tua ac doctrina tua. Quid hoe Ioco dicant Septuaginta, eo quod uehementer aliena sitnt,non produco.

N E scio uos.)-- κ Hoc est,Non uidi eum. Idem tamen est, ita habent di Septuaginta4 έωρα δά-Hoc est,Non uidi te. I V Dicia tua o Iacob. Imo sic i,Hoc est,Docebunt iudicia tua ipsum Iaiscob. Sicut Θc Sept. δυλώλα-άὶκπιί σαωτῶ ιακι. 3,Hoc es Indicabunt,manifestabunt iu sificationes tuas ipsi Iacob.Sunt autem prophestica uerba, di ad uaria placita possiant torqueri. Hebraei ad suas torquent opiniones . Quorum delyramenta non recito,ne taedium afferant,&honas horas,in re nauci,& tota pene ficticia con

gnificat,hic tame potius nares significare uidet, ut dicamus: ponent thymiama in naribus tuis. AMO

767쪽

τM LIBER Admovebunt inquit holocaustum naribus tuis. Septuaginta di ipsi-ὀργα si/,In furore tuo.

CN A s I in thalamo tota die commorabis

tuti)wn Y E Hoc est, Proteget eum tota die.Sicut habet di Chaldaica aeditio. Quare nescio quid sibi uelit hoc loco nostra

translatio. Et tamen Septuasinta cum Hebraeo sentiunt, hoci o λορ σκιοφ εώ -- παeme ταρ- ας, Hoc est, Et dominus obumbrat eum, mnibus diebus.

D E pomis cocti et ma,Hoc est De dulcedine coeli, de delitiis coeli. Atq; ita ubi

hoc loco intelligendum est,ubi de pomis nosira loquitur aeditio.Septuaginta dissimilius rae οροῖμουρανο,id est, A motibus coeli,nisi locus mendoσssis sit,& loco ο ρῶν,legendum sit ωρα-ν,Hoc est, a pulchritudine,a pulchris coeli. A T CLV E abysso. Addunt aliquid Septu ginta αε αξυσσων et γὼν Hoc est, Et aib abyssis, fontibus deorsiim.

D E uertice antiquorum montium. Dd, Hoc est, De uertice montium antis

quitatis,sive praecedetis seculi. Septuaginta λ. ορεων Hoc est, A vertice montium principit: ibi principium pro anteriore tempos in parte sumitur. BENEDICTIO illius qui apparuit.) Hocide innuitur in orditione Chaldaica, quae habet zNa est,Bndictio etiacius

768쪽

eius,qui Mosi apparuit in rubo . Sic 5c Septu

Et acceptibilia,in eo qui uisus est in rubo. VER Ticem Nazarsi. Stupeo quid hoc loco dicant Septuaginta αλ -υψας δΗααλ. in αδ γὰ,Hoc est,Et in uertice glorificatus inter se tres:quasi nescirent quid esset Nazis,cum retro ubiq; recte eam uocem interpretati sint. VIA inundatione maris. m,Hoc est,Quia diuitias,copia maris suget. Habitatio enim Zabulon erat iuxta mare,cuius diuitiis eum potiturum dicit . uaobrem melius hoc exprimitur a Septuaginta di Hebraics ueristati magis cosentanee Oli πλῆτο- Θαλα-ρ θμλα ισε,Hoc est,Quia diuitiae maris pascent te, siue lactabunt:quod expones Rabbi Salomon inquit,

Hoc estvabit eis mare diuitias in abundantia. ET thesauros absconditos harenarum. Hoc

partim intelligitur de lapidibus preciosis, qui in

harena delitescunt,partim secundum aeditionem Septuaginta quae hunc locu sic traffert E ἐμπολώα α. εθνων μαλιον κοτοικρυτο ν Hoc est,Et mens tura a gentibus, iuxta mare habitantibus. Ita enim sentiunt Hebraei,eius diuitias in eo maxis me futuras,quod gentes frequeter essent aduenturae,& diuiti is eas terras repleturae.

B E N edictus in latitudine Gad. NQuod di hoc modo possumus interptari, Benes

dicta

769쪽

LIBER

dicta latitudo Gad:aut sic, Benedictus qui dila

γαρ id est, Benedictus a dilatat Gad. t j

Rabbi Salomon cu nostra aeditione sentit. B R A chium Numice. pd e, id est, Verti cem.Sept.hunc uertice exprimul συν αρ 'ασχ.να κρα αρ νο x, id est, Conterens brachium ocprincipem.Sed nescio,an etia de aliis possit intelligi Est aute similitudo a Leone sumpta, qui ochrachia di caput deuorat . Potest ergo ad multa trahi . Nolo hoc pelagus ingredi . Producendae enim essent opiniones Hebraeorum,di in infinis

tum res excurreret,danda prius opera est,ut lite ara probe intelligatu stiper quam sentetias proseramus.Reliqua praeterea huius loci apud Sept. non cito.Sunt enim penitus aliena. N E Ptatim abundantia perseuetur. Σ',npa,Hoc est,Nephtalis abundantia uos Iuniatis,aut placationis,aut abundantia acceptabilis. Sicut & Seetuaginta-ω τμή. τι , Hoc est, Nephtatim satietas acceptabis liv.Hebraei dicunt,terra Nephtatim eam fuisse, ut omnibus habitantibus eam,auiditatem expleret,adeo delectabilis erat,ato amoena: atl hoc innuit in contextu Hebraico.Ita quom exponit Rabbi Salomon.Quoniam uero sacrincia uoluntatis,dicuntur acceptabilia di gratissima, eadem ratione,hoc loco sumenda putarunt Septua insta ,Hoc est, Voluntatem. Sicut

770쪽

D E V T. τύ SI c V T dies iuuetutis tuae, Hoc est,Et sicut dies tu senectus tua: aut robur tuum,ut ait Chaldaeus interpres,di aliquot Heshrsi sentiunt.Quare nihil innuit aliud,quam nostra ostedit aeditio. At ita exponit etia Rabbi Salomon.Na primos dies exponit Hoc est Dies iuuentutis tuae. Alios autem Hoc est,dies senectutis tuae:ut sis florentiissimus,robustissimus.Fiant inquit dies senectutis tuae,sicut fuit iuuetus.Sept. Φ secudu uocabuloru proprietate interpretani,hoc tame quod diximus minime innuunt ως ω -M Gυ, nive σου,Hoc est,Sicut dies tui,robur tuum.

Septuag .interpretant παπινμενον, Hoc ess,Dilesctum:nescio ex qua deductione, qua forma. Μ A Gnificetia eius discurrit nubes. ',' etFV, Hoc est Et in fortitudine,aut magnifiscentia sua,nubes equitat,quod multo sccus S

t magnificus firmameti.Est aute manca orati Firmamentu quo in pro nubibus sumpserunt. Η A Bitaculu eius susum. Hoc est,Habitaculum dei aetcrnis,uel aeternitas, aut uetustas.Habitaculii dei uetustu, aut sempisternum.Nam Cadmut Holam, uocant Hebraei aeternitate mundi.Quare Cadmon, vetustum Naeternum significat.Ita hoc loco Chedem,significabit aeternitate priore. Secundu aute aeditione Hieron.