장음표시 사용
121쪽
Martinus em uniuersalis caeteras quasi particulares includeret,&quas uniuersales s clud .
Deouersitate te impugnare H .n.toto opere tuo non aliud ag:s:q ne M.ecclesia sit catholi .
uerbum Ui.Tu es Petrus Aa reserat ad Petrum Ego uero putarem illum torquere ta lace stat de eesu. rare,quinUet. Petri uerbum Petrum significare GQuario: iterunt calumnias agi ct p ' gium ita solum Petra, at sitelligere,ut eccbam reaiciat: qtia ita intellicit ut potiu ςcLiuiuἐniustitia. Ponat, sub ipso Petro in .CQuinto iniuste arguis Φ toriὲ at uerbu fidei ad ptatem. Nemo' enim unq bonus negare aiisus est in illis diat uerbi istatem significata esse,ut notatim exponit Hiero.qd stepe diximus:& alii omnes penitus sanctaμ scriptura 'atq; ei loci interreres Nam qu P claues regni coelos si non primaria pras& dnium intelligas. Ego. etiam la' reor non video quo itiati laturi: qcq sne pote possit.Sed nimis me remoranchulub pe stilari holi insaniae.CSexto tu rutius calumniam struis, ' Pelagius uerba xpiaRP'mIteu de cald pam primatu detorqat.Primarum. n.ille asserit,non pompam primatus. Primatin rm dei statutus est.Pompa aut seu eius ambitio Diaboli suasu nata: ille ergo scus ac iussus, haec iniusta& improba.CSeptimomoua inq; gramatica esse hac: tu es Parus. i. su es prari, o I arila, mus. At mihi satis uetus uides ,qua Hier.&omnes penitus sciybant Ex metaphora.n. Pec in se trae,ait Hiero.Sortitus est nomen petrus.Petram.xpserat.sicut ergo Petra& put&totiara D 'V fundamentum principiumi aedificii in xpo intelligi :Sic in Pelm qnomen exco parvi
pauit. Sicles, strine n dirim so Ainus exocini recte not.1.primus: sicut recte Petra. l. PI Ia
t.Sic ergo Petrus,a petra sic dimis, exponi recte P .i.primus: cui ro toti sit aedificii bas ,atq; caput. CSeptimo P.P pelagio exponis. Tibi. . . . Mncis.Sine nobis nostra exponere: et recti' sic dicimus. Tibi da claues.3.Petro.Sed ubicum fueris quocum attuleris tecum erut.de quo latius supra. 2 stauo inuidiose Scu cala De inuidia ac nia&stomachol tis dicens. eteris ecclesiis nihil habentibus. An excludit teras ecclestomacbψ- sim pelagi' qa Ro. primariam statuit S dei uerbo sundatam silas eius caput dei uerbo potestatem ac epit.Cur totiens mendax es & calumniosus usi ila nisi fingeres,q percuteres non haberes.Sequeris ut plus milies idem dicas.
C Sed pigre me omnia commemorare. In summa ut dixi: si iis uerbis: Cliti stus Rom. ecclesiam significauit.Cum Ro.ecclesia uix uigesimo anno e Hesue primitiine nata ni:sequis ' ipsa primitiua non fuerit ecclesia: oc denis ceps omnes qui clauos ex Romana ecclesia non accc runt Chrillo in obedientes fuerint ita sanctus Stephanus cum tot milibus martyrum olim talis ecclesiae damnati censebunc. Vt omittam/l si per uerbum Christi in testas Ro. ccclesiae intelligeres: ut hic vult:&Christus super hanc petram: ecclesiam suam se aedificare promittat:sequieri uniuersalis ecclesia non soVς Rη per fidem sed sup potestatem Rom. ecclesiae aedificata est:superquam tuncia ipsa Ro. Glificata est: non super petram id est suam pratem: nec sup fidem: uicis. ergo super nihilum. Quis serat haec Vides ergo quam pollum invehi in istos hominum sensus: si uellem libere agere: nunc autem sufficit mihi os leCinyδ b ' dere in his decretis contra hostes oc in contentione nihil effici potesti sunt Modesti,& enim languidissima frigidissima ta penitus ineptissima ad contentionem. charitas Mar S testit tollerantur prostaterna charitate: non etiam adorentur pro solis da ta germana ueritate.
122쪽
Vere piget tam sepe sup eode uerbu sacere. Vide. n.qd sit sup salso aedificare fundam cisSi.n. q, P ieccliam Ro. Pont. ipse intelligis praesdes uniuersali ac prima-eccliae: scut in cilio Econemico Flore.& ex decretis, Sex sc53r doctrina clarum est intellexisses istot certe latuitates no incurrisses. Quis.n. adeo plane ames dixerit Ro.ecci iam tuc auo acce, pisse claues,intelligedo P eccbam RO.Roma Ie congregatione aut ecq Romae diu ret ut tu camala accipis,& ita nos accipe laicis tuis piades:q ex primo uocis sono decipi unc. Frustra igρ cotra Ro.ec iam toto ita ope tuo insultas,in falso uerbi intellectu quem Vn' ermr ex resecisti&c5lanxisti. Intelligef.n .primu debuisti,ut se deinde argueres.Quid .n.ego face qu0 tot sol iam amplius possum situ noluisti plapbia tua intelligere & capere a funda metis ipsis scri inpluuit Martipturaru mysteria:&no ambulare in uanitate& Imitate sensus tui.Oportet.n .humiliari in fide cum scriptum sit nisi credideritis non intelligetis. Sequeris.
CSed nec hoc serendum est: quod infert In iis omnibus quanto gradus celsior:tanto maior authoritas inuenitur: maioribus siquidem est reundi: iubendit moestas in minoribus obsequendi necessitas. Vide ut neces statem omnibus imponit:& sibi soli contra charitares officium libertatem arrogat: sed pessima consequentia. Non enim mox maior authositas est: ubi gradus celsior est: Pctrus enim primus apostolorum fuit:sed nullam in eos autho itatem habuit unquam: immo cotra A postoli in Petrum habue tunt authoritatem: ut Aet. yiii. scribis i apostoli miserunt Petrum & Ioann :qui cum primiores erant inter apostolos: N tamen missi sunt ab apostolis: tanquam maioribus ad Samariae fideles:labitur ergo Pelagius hoc lo/co facis aperte. Maninus conta si eadem in suma semp replices nunq in sine nouis stultitiis. CPrimo.n cotra te I ris tra Martinu. qmodo se reda haec asseris,monoesse sereda.CMdo rursus caluntatis dices. Vide ut ne CaluntaMarcellitate imponit oibus:no.n. imponit,sed a Deo sposita exponit. ertio pessime illii de salsa accusatoofio charitatis incusas No.nlinari est cotracharitate sedonatione abuti. CTertio plusu pessime arguis et, sal num sit: qto sit gradus celfior,tato sit authoritas maior: In gradibus. . Π- α subordinatis ut ille loqf ames sit q dubitet CQuarto plusq ineptissime exemptu petri affers ad hoc. Na ut exempIsi ualeat duo abs te supponeda necessario sunt. Alteru q, Peti gradu celsior relios fuerit apsis & hoc est contra te q toto ope hoc negas:&licet latearis primum ut uidebim', no in laterisIradu celsiore,sed tam in honore primu , gradu uero caeteris aequale, o& Cepe minore facis: ut saepe adnotauimus&adnotabim .imo ne logi ' Mamnus cora stramus hoc ipso ur Ioco. Allepe tibi supponendu est*Pet no fuerit caeteris maior avino tra Martinu. ritate licet celsior gradu:& hoc tibi piandu: si m5sbari pol blasphemia. CQuinto ad Impud exosuhocybandu trito stulto Margumeto adduceris:qa.sa cateris aptis missus sit: du plurimi Palim haere haereticote no ta impudetes Iunt: utp huc rex .negct Petrum maiorem singla caeteris apsis sicut tu et de hoc pelages arguis phuc rex. sed argu ut soli1 q, suerit minor ipso aptae col/Iegio simulam: concilio. CSexto superas iam penitus in hoc oes haereticos isto arg.conctu Haeresis ma/dis.Petruct minore caeteris apsis alioqnnihil totra Pelagiu diceres: Qq ut dixi alii hae iQx retici modestius Iocuti minore illu concilio esse arguat. Salso in Se ips argumeto: putates eum et dicat mimus:statim his minorem,aqbus mittis,quo simul concluderent:& patre filium:& spum iniit patre εἰ filio minore Nam neq: inepte dicis regem mitti a populo,&ab exercitu imperatorem:qq aliter et ad hoc dici possit, qd servo suo tempori ac loco interim comuni hac solutione contentus. Vltimo roF. te quiescat tandem aliquo loco ex tua sententia Petrus:quem modo gradu minorem mo celsiorem facis.scio in non quiescet nisi quiescas tu clara illum,& Dei veritate sollicitari. Donec tandem uelut petra durissima tuum tibi caput infringat di conterat.
CDetectio Adicularum caluniarum Martini contra Nicolai decretum.
Extus Nicolaus Papa eade dice. ins ore uolens robustissime νs barc:q, inferior non pol supiore absoluere nielligit autem costatinopolitana ecclesia inferiore: nam h multoxeanonu causa suit
pro isto primatu inducit illudEsaiae. xiiii. Nuno gloriabit securis contra
123쪽
eum:qui secat in ea:aut exaltabit ' serra contra eum:qui secat in ear aut exabrabitur serra contra eum:qui trahit eam His: inquit:ex diuina scriptura comemoratis:sole clarius exhibuimus: non posse quenqua qui minoris autho oui, non in ritatis est leum qui maioris potcstatis est liudiciis suis adiicere. CTu uerodeat. sic contra. Cinis non mirctu, adeo iste auctor sub nomine Pa scriptui eum facit rastractat apposite:Dcum facit ex papa: caeteros eposI non fratres: no homines saltem:sed instrumenta iacit. Hoc est nimirum:sole clatius exhiberer id est tenebras offundem.
Immo tu Martine tu uere conaris luci salis tenebras offundere. An ita peruersus es ut Salasum putes quod ait Nicolaus nihil enim aliud ille inqt,nisi q, inferior superiorem sede iudicare non potest. Estne hic error tuo iudicio ergo ut sic omnia peruertanfψminormiorem iudicare possit: quisse laris clericum iudicet:quis clericus sacerdotem: quis sacerdos m quiuis episcos Papam:quiuis Papa Deu .Hic uero ordo ,Martini aut horitate sanctifices. At forsan non de dicto arguis Nicolauni sed de dicti probatione: enim adducat hoc Esaiae dictium loquentis de Deo & creatura Nunqd3loriabisse ris dae. Nota doctri/ homo calumniosus ridicule ais stlacit ex Papa Deu: qa exemptuqd Iphelaad Deu re na Marites, i pectu suae creaturae adduxit: huc decenter trahit ad Papam, respcctu subdito3e Deinde ais.* facit holas istra: a serrae.s&se ricoparat:& ideo stelligis,st iacit eos de hoi essetras de secures.Quis non perpetuo haec riserit Antu soIus nescis ita dari exempla ut non sicee afferas,sed ut audientes addiscant Nam ut ex diuinis pseramus scripturis similia Idcircone dra; cum nos oves appellat Sagnos,oues facit aut agnos. cum sagenae regnum coelo*coparat,&grano sinapis,coeloye regnufacit granu sinapis,aut sagena Quis non ri deat haec Annon plane ac pspicue insanias mas consuto,et ut intelligere pueri ualeat Porro arguis eunde φ Ro.ecclesia maircalia': appelle eade ductus uerbi ignorantia de qua saepius:quia more iudeorum carnaliter intelligis.
CDetectio imperitias ac blasphemiarum quas in decretii Nicolai iactat.
Eptimus Nicolaus iterum distin. xrii. c. omnes. de quo textu ne s scio quid dicam: nam prope corrigo meam .ppositionem:& dico P Rom. ccclesiam aliis esse superiorem probas ex deliramentis in iusdam ineptissimς pales nomine Ro. Pontificum eccliam Christi illudc tis. Audi quaeso per Um:quid hic dicat. Omnes inquit siue patriarchansiue 1 cuiuslibet apicem: siue metropoles primatus:aut episcopatuum cathedrast uel ecclesias cuiuscui ordinis dignitate instituit Ro. ecclesia: illa uorolpe solus landauit δἰ supra fides petram mox nascentis crexit:q beato Potro a ternae uitae clavigero:tcrrcni simul N coelestis imperii iura commisit. CRogo te lector de Romanis Pontificibus: ec ipsa romana ccclesiae tot millibus martyrum in coelo ta terra sulsenter alia quae potest sentias: mo/do propicius tibi sit Christus ne hoc gecretum credasaeditum ab ullo Rot. Pontificosalicio sciente. CPrimum uerbo Christi solam
clesiam scindatam garrit hic impius:quisquis est Rom. nominis emcntitor. Caeteras aut equi non Christus sed romana ecclesia landauit tiquia romanam ecclesiam supra fides Petram crerit: supra quam petram quaeso alias ecclesias ctexit an supra harenam Non credunt idem Rom. ecclesiasta aliae ecclesiae laon sunt ipsae etia eccliae Si sunt ecclesia xpi:eur tu impiissimo ore resistis Christo dicenti. Super hanc petram aedificabo ecclesam me iam Quid significat ecclesiam mea Non est nisi una G. ccclesialisaccesc
sa Si aute quaelibet alia et ecclesia Clitisti est: e Christus affirmat ea sessi
124쪽
eandam supra Petram fideici mpio iam errore dicitur ad ecclesiam Rom.pertinere dc non ad alias omncs.Tc nunc appello lector:ut iudices an haec d creta modeste uel immodeste Hgidissima dixerim:quae uerius impiissima di M, es cere debuissem: non ' Rom. Pontificum sint: scd c nomine eos a uulgent re per ipsa iam multis annis adulens summis Pontificibus: has insanias ni hil curantibus:quin ec suauitcr audientibus. Igae euangelium:hoc interprete:sie intelligemusta locupletabimus. Ego supra fidei petram aedificasio ecclesiam meam Romana. Romana autem aedificabit supra suam sententiam ecclcsias suas:non mcas:quia meam supra fidei petram aedificabo. Ecce nuceant adulatores θ statuant nobis scripturae sanctae interpretatione ad Ro. .
Pontificis scribas pertinere:deinde uide quid sit incuria Romana iuristas dominari:& sine Theologis ac sacris litteris de sola potestate:& spiritus sancti praesentia proumere:hoc est per solam potentiam scripturas tractare. terum iuxta Aug.regulam:& Ro. 5c omnis Pontifex subiacet cuiuslibet tadelis et iudicio:maxime in materia fides.
Produxi tua haec,magis ut cordis tui umenum si errata ostenderem. Nimis enim saepe dictum est laustra te malignari in Rom .ecclesiam S alias ad inuidiam excitaret defessus ialum declarandost una unica est ecclesia Christi,&haec uniuersalis est haec aedificata su/pra petram. Atq caeterae inquis supra harenam sunt 'Minime.no enim blasphemare didicimus:immo supra petram,quatenusconcludunc sub hac uniuersali. Ridiculum enim est dicere si istae sub uniuersali compreheduntur,uniuersalem esse supra petram,istas uero supra harenam:cum ubi sit totum, illic necesse si & partes esse. Atqui Nicolaus de Roma.eccIesia non de uniuersali loquitur: & illam uerbo Christi landatam supra petram ait Sed & hoc uerissimum est quia idem caput est & ubi landata est uniuersalis,ibi&Ro non ob aliam causam nisi ex identitate capitis: unde in uirtute te ipsa uniuersalis dici tur, quod nimis saepe diximus Ex quibus sequitur,st tam latue si frustra loqueris arce enim omne uermam possum ad regulam examinare. Blasphemias uero tuas Deo ultori relinquo. Qiiod.n. regulam Aug.addis Mendax dc blasphemus simul es.
C Iam illud q euataelice dictum est quod coelestis impetii & terreni iura
Petro commisit Obsecro: non est haec res omnibus lachrymis dignatquod haec non modo legere:sed etiam ctedcre pro oraculis spiritus sancti urgea. murr& ita urgeamuriut ignem minentur:si contra quid mutiamus Atque ita fit ut haec maiore timore.religione amplectamur:quam ullum aliud vel fidei uel morum praeceptum diuinum:ubi igncm ncino minatur: quin .
glorificantur:&adhuc bonum statum ecclesiae .mniamus: nec Antichristum in medio templi agnoscimus. Igitur uox isti blasphemia est impiissi,ma:q, Petrus iura coelestis imperii teneat: cum solum ministerium usi bi V, Iura h&' teneat in terra:Christus solus inrdominus coeli dc terrae:deinde imperium temni & coe/ta terrenum Christus docuit ec Petrus contemneret hie non solum non ivi imperii habere: sed etiam iura eius manu Petri constituit. Hinc secutum est ma/ Xm non suntium Ruod adulatores Roma. Pontificem in utroq; regno dominum com data iuratcrostituunt:quod nec Christo quidem datum est: qui nec suum regnum ne, i D' fRgat ex hoc mundo esse.Mirum autem: q, Petrus Neronem principem pas, P 'gus est non modo in Roma:sed etiam in sua cruce: qui potuit ei iura terroni impetii auferret aut cerre tauolum N impium est: successorem Perihoc praesumerer quod in Petro non fuisse cernitur. Pereant ergo aris Permutante
rogantissima uocabula istat imperii: iura imperiit coelestis et teirent ρος *ς
125쪽
Stulta rephenso Martini. Nota Martinetam singli.
Martini. Martinus contra martinum
imperii.Soli Deo haec conueniunt ministro ecclesiae & sacerdotisChtisti ser
uo modestiora tribuantur. Prima blasphemia est inquis &impiissima a serere Petru tenere iura e estis spii νῆblasphemia e Wi uerbu:qdcuq: l igaueris S solueris sup terra erit ligatu & solutu i coeli siChristus blasphemat & Nicola'. utem: enim idem dicunt sed uariis uerbisna & de Pe tro: sic ait Bernardua.CClaues regni coeloy tam singli Petrus acta pit ut pcedat iura Petri latam cocti.CAn non est hoc tenere iura coelestis imperii Sed tu forsan putasti m tenere iura coelestis imperiis eodem accipiamus:qd coelos moderari: ibim AngeIis impare aebeatis:α ita laicis tuis persuades:quid ergo m irum si illos concites e Secundo solii mesministeri u uerbi tenuit Petrus in terra. Sic ergo paulatim Oem a Petro potestate aufers et in latina ecclesta a passim illi concedis. St.n .solum uerbi ministerium habuit ergo nociptatem:quia separata haec sur Uocendi ministeri u 5c imperadi ac corrigendi statu edi ptas. C Tertio no conicius ista contradictione, et a xpo negas iura terreni imperii cui in eadem concessisti,sicut in Margine adnotari iussi si inarto calumniaris Petrum x aequamus.Cur hoc facis,cum certo scias te mentiri Quis.n.tam impius A non abhorreat discipulu ac seruia Magro ac diro maiorem Neq; n. io aequamus, plura coelestis imperii ac terreni simul xpo tribuimus ac Petro:na longe disserenter in xpo ponim'. Christias. n. principalis dias: Petrus uitarius.Christus suo merito: Petrus xpigratia S beneficio. Chrsestus in finem: Petrus quousq; agat in terris.Christus absolute: Petrus si non erret clauis is quibusdam legibus arctatus.Christias diuit oues meas:Petrus non recte meas:sed xpi: quilmus xpo Petrum erate sui trabstulisti claues
adnotamus Aquinus ut non cesses:Sequeris.
Sequitur eadem palea. Non ergo quaelibet terrena sententia r sed illud uerbum quo constructum cst coelum S tcrra: per quod denim omnia condita sunt clementa. Romanam landauit ecclesiam: Vide monstra: aut haec de sola ecclesia Romana dicuntur:& sequitu tomnes alias ceclesias esJe terrena sentcntia stitutas:& sine uerbo Dei sine quo nihil factum est, quod laetum est:& sic omnes aliae ecclesiae sunt nihil: aut simul etiam de aliis coclesiis intelligendum est: esse scilicet eas per uerbum Dei: quod omnia codidit statutas: dc sequitur hinc nihil singulare de Romana ecclesia dici: nisi inanem pompam syllabarum:& ita decretis am hunc aut intollerabili impietate: nesare caeteras ecclesias: una cum Christolaut se ipsum sua inscitia manifestissime irridere. Quod si de constitutioe ecclesiarum iuxta dignitar bulaicis iis gradus loquitur: non iuxta substantiam patet ex praedictis: a peruose hoe uerbum Christi de fide totius eccl)ς uniuersalis torqat adptatem unius hominis: Christus suam ecclesiam supra petram edificare se clicit: hic uero non: sed duntaxat Romanam: hoc est caeteras ecclesias nihil sacere t MChristum negare: porro si caeterae ecclcsiae sunt terrena sententia statuotae: dc hanc sententiam Roma. ccclesiae esse dixit:suo ore sese damnat: suam sententiam esse terrenam non diuinam dicens. Et ubi manet quod uocem Poeci: tanquam diuinam ec non torrenam audire oportet Porro quis coimstituit ecclesiam hierosolymitanam antev ccclesia Romana esset An non Petrus uerbo dei Ro. ccclesiam constituit.
Mitto blasphemias redarguere. Re ipsam ac uerataic expona,in quI colendi, qa no intelligis. illa eccliam diuino sudata uerbo dicim':cu caput diuinoberbo inrediate e costitu tu:hoc n.sundaree,qd caput&fundametu ponere. Vera ius ista hic emergit cocis uerbo diuino Gaemia sundata est: qa caput ei' imediate diuini uerbi authoritate costituis: caeterae ecliae no sic diuino uerbo imediate:qa caput taleno hiat: quodcu* mu eaput non
a Deo immediate,sed Petro medio uirtute recipit. At ipse Petrus id est Christi uicatius uerbutati Qu5 Ro. Uerho sit landata diuino.
126쪽
MIIa horunis oper aut mihisterio uel Io.uel Iacobi sed immediate deiuinute erectus est& erigi fideo Ro.ecclesia q hoc a Deo imediate erectu lanis caput Dei uerbo merito fundata dicis.Caeterae uero qm sui capitis creatione, Petrixuidentia eget ac ministerio, - - ita a Deo fundatae dicunt ut tame media terrena Petri sentetia. Sicut enim magnus Theo Quo in elagus Dionysius inquit.Ecclesiastica haec hierarchia similis illi coclesti est uium potest. snx sun Sicut enim ibi unus deus a quo omnia&sub quo ola: ita hic unus summ sacerdos sub quo da in diuin omnes S a quo oes:& sicut ibi inferiores a supioribus illuminans ac purganc, usq; quo ascendis ad deu: ita hic usq; quoad poni. summu puenias iuxta gradus quo ei impio sunt statuti alter alteri subest. Sicut ergo nospterea no a Deo purgat at* illum in at'or, a medio lapiore angelo es purgat aut illuminatus. Ita caeterae ecclesiae norpterea uerbo deiecnegatur , media terrena Petri sententia sun datae sint: hoc est caput habeant,de summi decreto de authoritate Pontificis. Et ex his nihil ponderis uerbis tuis relinqv:tur:in quiti iam solae blasphemiae apparere pessunt. Sequetis.
TVerii si de dignitatis constitutioc loquituri non de substantia eccM: tuc arguo sic. Roma. ccclesia est diuino uerbo aliis superior constituta: ergo iaccesse criti ut codem uerbo caeterae ecclesiae sint ei inferiores statuis: quia
non potest statui superiori nisi sin quibus superior statui possit. Vbi ergo
est quod supra dixit. Inseriores caeterarum ecclesiarum ordines a Romana ecclesia institui: lion uerbo diuinoiquo uult sola constitui ipsa Nam quo
Us potuit statui diis misi simul gentes ta termini terrae subiicerenὸ: dc mons i
Puerile hoc arg. primo pecrat quia non concludit quod promittit. Promittit enim cocloe ciere ς, necesse est alias ecclesias inseriores esse connimias diuino uerbo:&solum conclu/diris, necesse est illas ee, ad hoc ut Romana dicatur ipsis superior. Sed quis hoc neget Atqui inqes,tempore quo xps dixit. es Petrus M.non erantistae aliae. Fateor ergo Pontis non erat superior il lis Fateor. o non fuit constitams illis superior. Hoc nego g sse.n .superiorem Ponit inferiorem: isit superior. At uero esse institutum superiorem non sic, quia potest esse institutus superior pro tempore quo esset inferior. Institutio igitur sin ubi dete in . perioris,aciu inferiorem estie,necessario non requirit.uerbigra. Pater instituit filium hae Mn imiti redem id est dominum .antequam autem moriatur hic pater plura qumsuit bona. An fili Ius in his post institutionem quaestis non succedetmon erit dominus sue haeres quia cuinstitutio facta est, talia bona non erant Sic probatam tuum, st non eris. Sed diuina huin . manat iura aliud uolunt.Haud absimi Ie est in.pposito, Petrus praesectus est omnibus ecciefiis:& superior constitutus:etiam illis quae tunc non erant, si quandoqi essent suturae: immo siquae nouae nunc ecclesiae adderetur sicut speramus non minus diuino illo Christi uerbo subiectae essent Pastori Rom.& consequenter Ro. ecclesiae.Qqod si de scriptu ris exempIum oras,accipe. Institutus est x olum iudex a deo:etiam inqtum homo. Si cut scriptum est. Dedit ei potestatem iudicium sacere: quoniam filius hominis est.Et tamen tunc non omnes erant qui sub eius iudicio sua die apparebunt.Sed ut inscelicius pecc es denuo argui .
CAdde his: siquis dicat: si Romaria ecclesia diuino uerbo sundatur s
per omnes:oporictagoret eas certas nominari: quae uerbo diuino subiisciantur. Age: esto ergo haec sententia diuina: Romana ecclesia in aliis su/ Legite argu perior: dic ubi scriptum sit esus correlativum t ecclesia Mediolanensis:est robustisi esus inscitor:aut ulla alia Si nulla nominae nulla subesse debet: praecepto saltem diuino. Quid hic melius dici potest: l et, uerbum xpi nec de superio ritate nec inferioritate ecclesiarum itelligi possit: sed de sola eades inuicta fide & potestate esum ecclesiaru aequaliter Vides ne sid sit sacras litteras phumano affectu: dc sine timore dei tractare
Siqu is non legeret aut aduerteret quae bonus iste u ir Ioqtur,nunil crederet tanta:iri tanta imperitia arroganti .Ego. n.q legi ,ppendi,palpaui:uix tamen credo .Et ideo legite: con in siderate qui profertis iudicium.Ait enim sublimis hic dialecticus non potuisse consti tui luperiorem ecclesanis inferares nominares seu straherent : ita ex uerbis suis pateter a colligi c. o.n.nihilarpotui de meo: sic ille ait.CEsto haec stia diuina Ro. ecclia est aliis
127쪽
R ior dic ubi sct id sit ei correlativii regia MedioIanesis est e inserior:aut una alia QVoluit se doctu de icamelis Arist. indicare:qrii fortasse audiuit ibi doceri ,correIati
- ua mutuo se ponere:& in hoc paululo decept est,il, credidit Aristotele dicere notato uno correlatiuose necesse esse&reliquunotari: ita ut si sorsan non nolet seruus:ypterea esse Ridiculus αδ diis no possit:qa ergo no si rut inferiores rectae scriptae q emni aut suiu rae essent sub Ro. xor Martini. ecclesia:i5 illa inpior uel constitui uel es o potuit.Haec uero Lumerina dialectica n ua est:qua sequeres Diam Screatorem deum non esse, rum qaliqn non sunt notata sub eius diato: aut c5memoratum maliter ς, ab eo creata sint:&Abraam minus fuerit constiturus'pr multarum gentiu ,st notatim gentes omnes illas scriptura non resere.Sed quia pue ri uident deceptio , di ego stomachor super tam friuolis insistere, presertim st nunc incipere uidentur: ideo transeo Sequis enim.
Sequis: illius certe priuilegio langitur:cuius authoritate sulcitur. CVis de quae corollaria inserati Verbum Christi de fide ad potes latis significatio
nem detortum Privilegium fit Roma. ecclesiae r in uerbo quod comuniter omnibus ecclesiis conuenit: quia Christus dicit. Super hanc petram aedificabo ecclesia mea: mea inquit: mea. Si cccssa qu libet cst coelia Christi: ipa certe aedificata est super eandem petram: Κ nulla est ulli priuilegiu. Si non est ecclesia Christi: dc sola om .eccsia:priuilegia non stat: quia nulla est ecclesia eui Romana superior est. possit. Iterum dicorynomen incam:aut signis ficat solam Romanam eccham:aut omnem ecclesia: si sola: iterum no habet priuilegium p teris. Eligat crgo quod vult: per hoc uerbum xpi Rom. cc clesia: aut crit sola:aut non erit prima. Alia ergo uia probandusiis c prima tus: quia illusionem hanc sui euangelium Christi: ut uides: qua pulchrc cludit:&uta uerbium Salomonis habetIilludit illusores suos. Et sunt tamcn
is N p ita, multi: qui ex hac misera palea priuilegiu Ro. ecclesic passim .p articulo fidei
uel olum primo θc maximo iam tent: pati nitorcs. Sixpmneys: qua si hoc priuilegium: uerba xpi peruertens : non adores.
Igis hoc eius arg.de ta uerboso sermone.xps ait sup petra aedificabo ecclesiam meam: meam insit mea.O terribile emphasiniri&quis resistat An oportuit toties replicare qd faciat x nobis Meam inqt. moriae habemus. At tu contra memeto idem: Mea inqt: n5 meas meam Mardine, mem,una no plures. qre ergo,& nuli utet hac coelestes ut ais christillum,mea. Aut p illud meam inquis intelligis Rom.ecclesia solam aut omnem. IntelIigo illam cui xpi uicarius praesideat,quae est uniuersalis: in qua caeterae omnes includunc Ergo inquies Romana non habet plus aliis. Immo quia Ro.ecclesiae etiam ide xpi uicarius ysidet: ipsa uirtute ac potestate uniuersalis censenda est.Quid ergo concludis O te nras aiam evanuit arg.tam robustum. Tu non uis caput respicere,ubi est Nundescedit oliuir Capitis n.gratia Ro.ecclia prima e , & firma est:qa ipsa supra petra est. Relid ita supra petra,si hac sequans:ita firmae,si ii recedat ab ea.Na urina plurimae no recessissent . .n .piissent,sicut plere.Qaia Petro, Petro,Petro inq dcni e.Orauis te ne deficiat fides tua. CPostremo appellas misera palea Nicolau aut eius decretu: qa hoc priuilegiu uocat:sed qs
diuit Thoma q sic vocat Quid Betriar du,q qd maius est et asserit progatiua:ut supiore libro in Dialogo p duximus. Sunt ne festuculae sorsan Bernardus&Tho.coram te trabe tam grandi O modestia hom inis: Nam ut in peiusfficias ita subdis.
CScqtutur iterum comitatium: tali themate dignum. Vnde non est dubium:quia quisquis cuilibet ecclesiae ius suu detrahit: iniustitia facit. Qui auti hi es Ro.ecclesiae priuilegium ab ipso summo omnium ecclesiaru capite tradituta uum. uide sitam istum stentorem9auferre conas. Hicyculdubio in haeresim lavere multa bit . CEccba .npn habet ius sed priuilegiuiquod quod est supra petra fit, ii si, aedificata:hoc enim solius Roma. ecclesiae est: isto authore: deinde petram fidei intelligit praelationem hanc primatus terreni: nam haec duo per/res insiunx. petuo miscet ta confundit haec palea. Obsecro: quanta patientia est ista
128쪽
tolletare remum tali Axusipetra fidem signa eadem est omnium Gesta
siarum:nullo reliquo priuilegio: si autem non omnium est eadem: sola erit Melesia Ro. non habens cuipraeseractiam sibi ipsi contradicit in eode uerabo: uerbums xpi adultera dei sui rationem in potestatis significatio. nem subuertcs:&spum in carnovin ad mundu trahens. Non est ergo hae νς ροφω- ς'
reticusfq negat hoc priuilegiu Ro. eccle*:sed ille deprauator est uerbi dei qui per fidei petram lintelligit priuilegiu potentiae temporalis.
Mitto bIasphemias:eoIligo arg.Si petra fidem signat milheade est olum ecciay5 c. d si Petra Petra signat ,ut oes exponut.i.caput iundamctui totius eccliae. An no pariter manescitarg Aliosi si p petram solam fidem intelligas,non uides miser: et, illibet fidem habes uel perra uel petram habens diceres de ita innumerae essent petrae Juper quibus ecclesia . aedificares de ita una eccIesia,aedificium unu plura haberet fundamenta: una ecclesia, corpus unum:plura capita. Non haec monstra sunt Curais insuper subueriere Nicolaufidei significationem in ptatem cum uerba potestatem significen ut nemo domis dubitauit,nullus interpres non exposuinde quo supra satis. Tu uero astu hunc fidei zelum ost eas,non m de fide ad te iam quicqpertineanted se tanq reus sceleris potestatem iugis. Ste& ludas non de unguento irascic,q, ad eum de pauperibus attineretned ga meditata fuelum. Nam &ru furaris Q te ipsum surripis a potestate cui teneris. Tu inqua suraris egi viam quaeris tuae non est tua Sequeris etiam.
inod aut in fine Ambrosiu adducit:qse matre ecclias asstat seq roma
na tutina Nipe ide faceret cu Ambrosio. Ecclesia RO. mater est sed no induiss est niue myrnamta metropolisqlibet est matre recliaF iuxta patrustatuta metropoli di deinde Ro. recta nunq uerbis xpi has contumelias kcit:quas haec palea fa
gistra . . Ro.rec iam:& tu ais.Utina ex ipse ide faceret cu Ambrosio.Ita ne loluut arguuta Siqs uis Hieronymu mihi,aut Aug. posuerit.Tua authoritate sic me explicabo.utinam tu ide qd Hieronymus saceres de Augustin .Haec discere licet de Theologia tua. At
sto crimentius aduersus te dici ponutinatu ide faceres cu Ambrosio Ille.n.sca se ait&se quis Roeccham.Tu nec seqris nec sequeda dogmatizas Et rande dcm Ambrosii uiolemta interptatione de falso ex lo destruis si simplis matrem eccliaR RO.eccham dicit &tua ponis de tuo. N5oium. Dic tu Vic,quam sit mater se qua R non. An no ait tarn .lto sicut supra adduximusθωhu excipis ubi nihil distinguitur. Ito tu
in*po, CDetectis blasphemiarum ac masne imperitiaye quae denuo in AnacIetum sanctum de martyrem effundit. Edis nune rursus ad Anactetum non satiatus prioribus ineu blasphemiis .SOx pererata . ut illum cq sub notarii mi porcu bellua,imptu emerariu,inscium,scoenicu,poeticu .mrbarissimu ,ambitiosissimu appellares:&denuo alius eius euangelicu decretu Tu uere insciusde scoenicus&porem'heolog forcinis dei Iacerares,& scelido ore conspurcares. Age uideamus Q iniuria.Sic.n .ais.c Oetauus ut finem faciamus horum deplorandorum interpretum scilpturae diuinae est iterum Ana letus eadem dist.c. sacrosancta:Sic enim auεsus est quisqs laetitiste Barbarisissimus notarius: ctia tam Potifici tribuere tanta & institiam & temeritate Iquanta uidebimus.Sacrosea Ro. coelia cla aliae non sanetis:aut non sacrosanetie simciet si eadem Metuo Isacramo Mutin.
tolspuIprorsusq; eadem scitate sanctificens non ab apris: sed ab ipso Gota saluatoreptimatum obtinuit:sicut beato Petro dicit.Tu es Petrus dc suphanc petram &c.Si aliquis gentiliu sic exponi uerba Vi audiret:qn Christianus fieret Ipitur 6c hic primatum intelligit per uerbum. Tu es Petrus:seu super hanc Petrum
129쪽
aliae nihil sint. Ita tu interporis in estu suroris tui,& calumnias: strue. Si a fata puersos ra sensus aucuparis: uiderit tam sancte dictum,qd non deduxeris insphanu Sanctae incomnes ecclesiae & sunt &dici possunt: sed sanetior illis romana:quo ita ut stipe dita aest)firmata est dei uerbo:ut calum ac ruinam pati non possit. Caeterae potu ni & pnt. An experimentii qlimV Vbi ecclesiae asianae pene omnes Corruere.Quare Audiat Germania capiat uniuersus orbis.quare corru e qase piae segregarunt:a pastore digres se sunt: ad aemulationem cum matre sua Ro .ecclesia su t excitata', d recolamus q nostris
oculis uidim'. i sunt q desideratur graeco*eccIesiae armenos periere Quare eadepsius satis sum; nota Pusa OBoemia:o Germania:o Saxonia quis fascinat uos ne uidea tis ista o Principes qui potestis. protestorem p IESUM CHRlSTVM uiuu uerum mHutnor adta deum: in cui' madu estismisi pfidas istas seras'i pessimas e medio sufferatis. tranΥDςi P QPer sipnx si uos atq; intolerabilem eius indignationem non effugietis. uaq meliora randem speio de prudentia uestra. At sacite in riam ceIerrimo hic remedio opus est antea latius eua turpestis:&hostis Diabolus inualescat.Nolite asinum Ioqucterri despicere.Nam εἰ is Balaa prudenter ali ii conquesta est.At tu tadem Marti ne intellige aliqn ut bia agas Fristra te excitare inuidia c5tra petra N qcq insilitare in Iapide diaria ς te coleret impie d uerba uiolare,& temere sancto' olam doctrinam puertere: stulte cotraolum bono co sensum niti:&contra inuin scis testimoniti ab ipsa prima xpi huius sponsae&charae ruae instituti : uelociter n. anescent conatus tui oes&gloria tua in puluere deduces sed uere nimis ultra passisti. Prosequor igis quod ceptum est. queris.
Immo spea/ c Eligant alitem stat iterum eadem reperans utrum uoluersiit. Petra hoc de repetis, loco aut significat iidem spiritus:aut primatum cxtcsius riitrii l. n .aamul ne
quit signincare: qa Christus dicit: super hanc Petram aedificabo ecclesa m8
am. Ergo cuicunq; conuenit dici a Christo ecclesia mea: ad eandem puncti PVLVVP q*δ tetra &Petrus super quam aedificas: ita nihil .pprium Rom. ccclesia habet. Sed omnia sunt comunia tu ubi eadem fidosi N eadem quo potestas cla/uium: fidei enim dc Petrς datae sunt clavcs: ut patet. Si potviato iam itini omnes sunt aequales ecclesiae:qa cuicui dicier a Christo ecclesia meai simul dicit Eedificabo te superpetram id est potestat :quare quaelibct ecclesia hoc uerbo erit omniu prima: P habet cadcm petram:qua Ro. ecclesia gloriat csse se primam. Ita quoquo uertas te semper occurrit 5 resistit tibi etsdum ecclesiam sitam supra petram aedificat. nec finit ulli particulati ecclesiae hanc petram appropriari ideo nec Petrum. Vides reso φ unicum illud pronomen i meam: nil crystallus coelcstis: omnes has accretales infrigidat: ut ante faciem frigoris eius nulla sustincte possit:dum comunem petram π Ommunem potestarum:communes clavcs:commune Petrum:& omnia com
munia facit. Irature diuino: quicquid habet ino. ecclesiastabet quaelibct ecclesia quaumlibet parua sit. Quin ad omnes dicit 5 Paulus. i. Corin. iii. Omnia uestra. siue Paulus: siue Apollo:siue Coephe siue mundus omnia uestra
sitio .u supra late instatum CFatue deide loquerisq ais.Vbi eidem fi deuibi eade claa ne dixit xps Vide tu modo ut hoς uerba in Meam: tanqui igni rum dei uerbum ae rit hanc tuam haeresim: multis damnatam cociliis : decretis:& sanctoruomnig
130쪽
Esset sane ridiculum : quod omni u ecclesiarum ide est baptismus: eadem Eucharistia: eade cofirmatio: idem uerbu Destides cerdotiu: de poenitentia unctionis: matrimonii:& oia sacramenta: eadem fidcs: spes: charitas:gratia: mors: uitae gloria. Et una haec temporalis potentia uni tributa esset per Messiam Deilquod comune est omnibus.
Ridiculum igitur & hoc est: cum tu sis ut tibi uideris ualde sepiens, eologus, Iurista
theologus, Philosophus, Dialecticus,Graecis Hebraicis Latinis eruditus: Rhetorsa V Haec ad te per disr Poeta clarus.Vir deni nihil nescies,ut praelato cuia subiiciaris:nisis, fortassis in te tinent Mattoriqem fides,spes, charitas,ibe baptisma eadem sacramenta gratia,mori,uita, gloria,non ne. m. Attamen sollicitior cura&pdicatio uerbi Dei: Praeparatis adfuturum cJcilium: μcitatio ad nouam Theologiam: noua poenitentiam:nunil auditam:nunq intellecta,noua
subiiceris praelato Si bona est haec seque Ia tua. st ubi quae exaggeras coueniant ibi esse εἰ iurisditionis atq; potestatis aequalitas debeat: iam indi num est:ut ita cuiq minori te his gratiis subiiciaris. Immo indignu ,uttu ncn oibus prolici hoibus piate Ae imperio:&quia ita tibi in corde tuo u r: ideo hoc opinor agis .Hucten dit cocilium,s omne quod moliris. Fac igitur citius quod facis. Sequeris.
Quare ubicul praedicas uerbu Dei S creaitur: ibi est uera fides: Petta' ista immobilis. Vbi aut fides: ibi ecclesia tibi sposa Chiisti. Vbi sposa Chiis'm: ibi omnia quae sunt sponsi: ita fides omnia secum habet quae ad fidem so
In quo uis ergo terrarum Ioco ubi praedicatur Dei uerbum & creditur est sposa Chrisu& Petra immobilis. Sic.n.ais. Quo igitur in tota pene Asa 5e Aphrica, ubi pr dicatu est, Dei uerbum Sc creditum est aliqn non tam e suit immobilis ista Petra immo pualuerulis eam manifeste portae inseri Mitto D innumeras Christi sponsas isto prophanissimo in rei lema facis:cum una tantum sit,& unam uelit. O scissor crudelissime unitatis, O male Iedicta sera Bestia, qui te sequuntur. Sequeris.
TQu ro etia si soli sunt Petro claues: N non uniuersali ecclesiae. Cur non uocans claues Pctri Cur no uocantur claues Ecclesiae Romanae Cur ipsemet Potifex in suis litteris dc uocat eas claues Sanet e Matris Ecclesis A ut enim haec uox cois totius ecclesiae iniuriam facit Ro. Ecclesiae in suo priui legio sbi soli attrahenti claues: aut Romana ecclesia schisma quaerit: dices. Ego sum Cephae: Zc toti ecclesiae rapit rem: qua ipsa nare cofitetur coem. PMtet ergo testimonio omnium publico: non Petro sed ecclesiae esse claues traditas: non inomanae sed uniuersali di cuilibet.
Ego aut inuicem abste quaero.Cur Christi claues non dicuns Cu tamξ nullius magis sints Christi si Deinde quaero, An cum dicuntur ecclesiae no dicuntur maxime Petri cu lip se sit caput. Sed tu qui statuisti oculos declinare in terram:caput no respicis, sed tantu P des,ex quibus cofici ecclesiam stulte putas. CVltimo riideo, si Petri dicerentur,n5 esset eoor:sed spter uerbi aequi uocationem no sic dicuntur:ne illam solam Petri intelligam personam quae desiit claues habere.Ro.aut Ecclesia neq; schisma quaerit nec pol quaerere QA T.n .a capite summo recedit,illa quaerit iaciti schisma. Porro ipsa M. ccclesia tale Ecaput,aut tale gerit caput:nihil assta teipso iecedere pot: ergo nec schisma qrere. C Abu teris postremo Apostoli aut horitate cum dici prohibet. Ego sum Cephae,ego sum Pauli. ibi enim reprehenduntur non qui cepham honorabant,sed qui scindetes unitatem caput sic uerbo a mumbris Se membra ipsa inter se ducerpebant quod. .Hpostoli.
Praeter haec videiqua recte per Petram intelligant ptatem. Nam cu tat