장음표시 사용
81쪽
Ietam: m&pra decIarauimus. Tertioris,quis aut ita insaniat quaeso ut Orestes EccIe
.... ruisse V clesiam Uideris Cinar consentire nuccnisi E. t ETV tueri ni Hi ros imitana tunc cum Petrus ibi erae, erat catholica Ecclotia & sic uniue salis,quia idem est Otholica quod uniue salis,quod si concedas: Tunc sic arguo ut intelligas&tua comenta&ueritatem ipsam stare aduersus teipsum)Si Hiero ran: Fclesia e t Viuersalis ' nunc Hierosolymitana non est,uel sequitur fimmum intellectum quod uniuersalis ecclesia non stuIterius, uia Hierosolymitana ultotius non est,quod impium est dicere: & contra uerbum Christe uel in HierosoIymitanam nucidi quos uerissimum est in hunc uerissimum S acceptis v sensum . illa ecclesia uniuersali Quel potius quae Iocum S uirtutem uniuersalis habebat quae tunc dicebatur HieroisImitana quia erat Hierosolymis, illa eadem nuc est Sed est Ro/mae:& mutatione nominis non est mutara ipsa Nam runc sedente Petro ante iambu Hi rosoIymis dicebatur Hiemsolymitana. Deinde sedete Antiochiae, illa eadem penitus mutata est nomine solum in Antiochinam: & sic dicta maxime fuisset antiochena. Si Petrus S successores ibi masissent: Porro postq Romae sedit usq; hue,ipse& eius successores,ip a radom penitus ecclesia dicta e Romana: ita ut non mirer in nominii haec mutatio te inde laicos 1llcnsacile'coturber.Sed non sic est, ut nominis mutatione mul'mm per hoc utamus cere'o Ro. Ecclesia etiam tunc erat,in hunc sensum:Gil Ous riR 'ia dirar, per Romana intelligedo catholica, ut intel Iumgus S Sancti intellexerunt:& in concilio economico declaratu est,uel per Romanam prim, 222 ' VEc m,&quae uniuersalis est nomina .n .ad placitu nobis seruiuimiait Philosophus,&certum est erat etia tune ante cum petrus Romae esset. quod uerissimu est: IV kα qa cu Theologo mihi res est Bonu erit opinor afferre simile excptu de scripturis: licet:
intellecturust. Ex Euangelio ergo habetur si, Christus erat anteq Abraham Zm 443 emcr. Murat 'rime cum non sumpsisset camem n i diceretur Christu, quonia ad
aene Si istur rectedi ressta inanitas erat necessaria: in hunc igitur sensum dicitur. Christus erat anteet Abraham esset. i ille filius Dei qui tunc loquebatur & dicebas Christus,erat antea Abraham essetficetu re Christus n5 diceretur. Ita &Romana eccie La:erat anteq Petrus Romae esset:quia uniuersalis& primaria Ecclesia erat licerno dico retur Ro.Ecclesia.Sicut Se L .X.erat ante annu.xx. licet Leotuc no appellatef.Similiter scut est eadem potestas in singulis Pontificibusnec illa muta ipsis sibi inuicem succedentibus. Ita neq: ecclesia uniuersalia ne* eius potestas perit,etiam si multae getes ab ea: 5e etiaecclesiae Dubtrahantur,neq; etiam ecclesia primaria perit: ppterea quia loco mutata sit: de modo sit Romaeialiquando Antiochiae, talibi sicut Deo placuerit: Nec n.scitur de scri a pruris constitutam esse aliquam certam ecclesiam primariam ab ipso Domino:Sed solus princeps ecclesiarum:5c ille primariam iacit ecclesia ubi ubi,sederit. Et re rudia inge ma sunt quae capere haec non ualent. Miror autem tetanmm iurista Theologum ex uuI gari l .pmponebamr. aede iudi Sapere eiusmodi non pomisse. Nihil ergo concludis nisi uitelligendo per ecclesiam Ro.Romanos ipsos duraxat δἰ Romano' collectionem.Sed sic diri declarauimus,no intelligim', d usem ecclesiam q nunc Romana dr propter ip/ lum Pontifi. Romae sedentem,uel primariam ipsam Ecclesiam,quae Romana est pariter propter eundem ledentem: Et ideo in toto opere hoc tuo nihil minus aduersus nos: Maiolum in tua monstra quae confingis,ut uerberes ea.
CSeptima disputatio ubi conseruntnrtex Euang.quos producit ibiar plura digna ut legantur siquis nosse Martinum cupiat. .
I terius Matth.xviii. in plurali numero dicit non ad PetruInon adu Apsos: sed ad ecclesia dices.Si coelia no auditatasit tibi sicut ethnic' dc Publicanus. Ame dico uobis qcus ligaueritis sup tara erutligata N in coelo. Accede nucq uoles:& huc cu illo loco cosmille sonat soli mi fronte Petro datas claues:hic negat:& no soli datas asseritiquo utrum stabit Ci
cordadu ital est utrui uerbu qdide Christ' dixit. Si soli Petro collatae sue. ' 'medaeiu est qd hie dicit oibus collatas. Quis aut no uideat hunc posterio. rem locu esse interprete Prio is N in hoc rem esse clare exposita Illic uero in Pctro unitate multo n ecclesia comedata QuinIuide quodda mirabis
82쪽
ta mirabi/ le: illic incipit ab ossius dicens. Quem me uos esse dicitis α.Et finit in uno i NURU Petro dicens. Tu es. Et tibi dabo. Hic cotra:incipit ab uno dicens. Si peccauerit in te fratre tuus tac.& desinit in Oibus dices. Quaecum ligaueritis supterra Sc. ne clam est per unu Petrii illic ide uoluisse.qd hic per uniuerasos & saues no esse ullius hois singularis: sed ecclesiae 5c coimus ut firmust saccrdote no suo iure sed ministerio Ouia ecclesiae minister est ecclesiae clauibus uti nec tanq suis aut sbiIsed ecclesae traditis.
ui uoles. Accedon hunc i,ut esseras dicta Tho
r , --Η is, ille sonat soli Petro
claues: hic negat & no soli datas asserit.Ego aut dico S nota Marti ,qa scriptura: mligenter se subtiliter annotandae de scrutandae sunt.& pensanda uerba,S: sancti interpretescosiderandi,& no ita persuntoliae transeundu: Ego inqua dico ut supra dixi, ν ille supe Prima adno/ tior.Matth.textus sonat soli Petro ymissas claues,ct cosequenter aliqn datas,ut capim ratio contra ticis Ecclesiae,& quod hic tex.non negat hoc,ne*asserit non esse datas illi soli, immodico mendacium tibi: idris Delauil aliusmisit uel dedit claues regni coelon nisi Petro soli, ueluti Uno Martini. possessori clauium. i. Vicario in dominica potestate. In Petro in includendo oes succello res. Aliis uero Apostolis promissaeno sunt claues,nem eis dictu est uobis dabo claues regni coeloinquia non claues proprie,sed clauium usus datus est. Et ratio est,quiuet dati mesaulum dominii 5c ptatis deauthoritatis collatio intelligitur:quae soli Petro.Soli Petro. Intelligis Martines Soli Petro ina data est:Nam 5e apud Iuristas notissimu est ut transna ris clau bus etiam possessio transsua uideatur. Et ideo caute in Euagelio, cum de Apollo Iis loquitur suscipientibus ligandi soluedui potestatem illud omittitur uidelicet clauia ipsa pmmissio uel traditio:ut intelligeremus,Martine iniciauium illa traditione:quae loli Petro promissa uerbo domini est:& cosequenter data quia uerbum Dominiarritu elieno pol Dominii diuini potestatem in oves quae sunt IESU CHRISTI unici Diri nouinta dicuntur sub dominio Pontificisqsi uicarii mi. Verus n.& Principalis Dias Cnta uSeir. Et ideo rectissime dicit Augustinus sup il lud uerbii. Pasce oves meas. Na quid et taliua diligis me. Pasce oves meas.q si diceretur Si me diligis n5 te palae,sed es meas: ta licui
meas εἰ non sicut tuas gloriam meam in eis quere non tuam. Dominiu meum M'tuu occiSeclida adno QSecundo ais tu .quo modo utrunq; stabit &c. Vide quomodo stabit:θuia ibi principali ratio cotta G ter Petro te soli Petro principaliter,ut esset Vitarius εἰ Dias di apud eu eti et possessio clasiderationem uium Hic uero usus potius de clauium esseetias darus caeteris est,aut potius .pmissus: qua Martini. etiam in persona Petti tunc subintellectus suit .ut supra declarauimus QTertio ais nic rtia adno Dpis incipit sermonem singulariter ab uno dicens. Si pectauerit in te frater tuus, di delinit ratio contra P in personam omniu ibi contra sae.tano uides inlaesita quod hic indefinite loquitur nulcipitationem lius accipit persona singulariter cum dicit. Si peccauerit in te,quia ad nullum disci lope Martini, se conuertit: ita ut de eo intelligere cogamur Sed illa uerba indefinite posita sunt,ut loIet dici uulgo Ae ut legislator loqui solet.Et hic est mos legumlatorum:ut appam per annm ta pene legia exepta:& ita omnes citra dubiu intellexerunt.qq quid miraculi est, quod tu induis sequitur Et quid sequitur ex hoc si etiam uerum esset quod hic ab uno inciperet.
εἰ desimeret in plures ibi emtra Potius n. ex ista uarietate:etiam uarietatem ta dissonalia deberemus cAprehmdere: q q, iste tex.illu interpretaremr: nisi m semper omnia peruer se intelligens ex uarietate colligas consonantiam .6c ex differentia cocordiam. De quo lau/darem te Misi ex ista cocordia maximam contra omnes doctores discordiam cocluderes. Ouarta adno Couarto concludis tandem:' Petrus 5e Apostoli suerunt ministri ecclesiae. Nos aute mra5o cotra F scripturis sanctis legimus Petrum Principem ecclesiae Petram, siue uersitate Mar siae Ca temetas siectum ecclesiae Christi Vicarium. Nunc uero ii idem est esse mirini. nistrum in rapui, Petram,insundamentum, Praffectu,&Prmcipem,&Prridentc&Christi Uitatiu: relinquo estuose laicosit iudicio. Hoc uete est ex praecepto Cnmiti numilitatem comendantismi quipcemor est fiat sicut ministrator. At uero ν proprerea n
-- ,,Arici sit praecessor non probabit Martinus,inuera Theologia.C finis qd pene praeteriera a illud uerbu. Dic ecclesiae. accipic altero de duobus modis a sanctis expositori n. vel Porior ilia cras, quavis collectice multorum: ut manifeste exponit Hier νm' uelut ibi ait C est s Presule & Praelato Ecclesiae. Sola aut εἰ remota tua haec Theologia ibi puerta ecclesiae,
83쪽
gratiosam theolagiam. At post quid imus collati m tuam hoR textuu .Pmseramus nue nram. Ibi est Petri Tregia illa tofessio. Hic nulla consessio discipulorum .ibidias loqui pro remuneranda cosessione illa ad latum Petrum .Hic impersonaliter de indisserenter 1hibeatitudo Petri debita suae fideicomemoras. Hic uero nihil tale. Ibi Petri nomen in Petrae metaphora,sonat officium uicariatus:quoniam petra essedc dici non posset nisi ip/ Notainulnesam petram principalem uiuam & ueram representaret. Hic nemo appellat Petrus neq; petra .ibi pollices dominus super eam petram aedificaturum hic nequaq. Ibi enim polli cec Φ aduersus eam, siue petram ,siue ecclesiam secundum uarias expositiones, retae insexi non praeualebunt. Hic nulla talisymissio. Ibismittunc claues Petro soIi hic de clauies nullum uerbum .Hic dicis secundum Origenem ς, quodcu*soluerent des aret inter ra esset solutum de in coelo.ibi .ppter Petri honorem dicis.quodcunq; solueret Peims eet Glutu & in coelis:dixit in coelis εἰ n in coeso qdppter primatu Petri extendentem se uni Origenes conuersaliterad omnia loca & omnia ligamina dictum est ab Origene.Qui ppterea uniuer/ tra Martinusin cra Ios non unum coelum assignat. Vide uis si Origenes hunc texaeparat ab il lo, εἰ Pe pro Petri pri tri dignitatem ac potestatem a caeterarum potestate dc dignitate: Petius in omnibus coelis matu. soluit,al ii singulariter in uno coelo. Petrus ibi singuIariter respondet. es xps tanquam xaput,quia caput de pastor erat iam candidatus.hic etiam tanq caput interrogat. Domine quotiens peccauerit Soc. Quare.n. primus hic interrogat nisi quia scire haec maxime ad illum tana caput dc pastorem pertinebat.'Agnosce ergo Martine si potes,& conser tandem collationem ruam Uregiam cum hac quam inomista ex sanctorum doctorum sinceris ex sitionibus exquisiuit.
Coctava disputatio qua disputantur tria οἰ consutantur quae Martinus pro
Redo iam haec serine fidem saetiva hane Matthei authoi
tatem n ad Petrum neq; ad successorem nec ad unam alue quam eresesiam sed ad omnes ccclcsias pertinere:quia P ia, ter i negare illi esse claues traditas qui reuelante patre Um
confitct uo posito necesse est ut ubi sit 'reuelatio patris de consessio vi illic ec claues. at lim in qualibet ecclesia est non autem in ullo uno singulari oc in certo homine.
Tria uic ex his uerbis col ligunci Primum concIuso tua qua Petrum omnino excludis ab ipsis clauibus de successorem Petri se quemlibet hominem singularem. CSecundum, ecclesia est cui traditae sunt non una sed omnes. Tertium rationem ponis p his.Sed haec breuiter consutanda sunt in uerbis tuis. CPrimo uis, credo inquis iam haec serme fidem De , oesuta mo honorem subtrahere conarism laudem istam abomni ecci esia petis datam de tuM cibus totius orbis xpiani in omni templo dei decantatam, inimice homo totius corii de protervissime hostis ueritatis auferre contendis c Et quomodo cantat uniuersa ecclesia infesto Petri Tu es petrus 6 c. hoc ne ut ecclesiam laudet an Petrum est ecclesiae sestum NotaMartinem Petri Sed uide quid dico. Ego enim audacter ita dico:si te in tanta hac impietate persinctem absolvereal iquisaut sacerdos aut Episcopus aut summns Pont.pertentaverit Anathema sit ille sacerdos, Episcopus,& Ponti Summus. sterum audacter dico: si quis te scus Dei aut angelus de coelo etiam Seraphin: abistat, lasphemia tam horrenda piis auribus absoluendum sine poenitentia snuntiauerit, Anathema sit sanctus Dei ille,& coelestisqlibet angelus.Sequetis.st neq; Petri successori sint datae claues.nam si non Petro multo minus successori. At uero cum superius uidet icet de ipso Petro per ipsas scripturas Se per sanctos ipsos & per concit ia de deniq; uoce totius mundi sit sat is su perqi improbatum : pariter εἰ hoc etiam quod ais de successore impium est 5 .pphanu .Quicunq: enim in aliquo omcio successor est alterius: in omne illud succedit quod ad illud osscium spectans ad priorem pertinebat. Alioqui Petro mortuo Se claues essent mortuae: quod fateri non est neq; Christiansi neq; ulli consentaneum rationi.Ergo iam certum est Petro succedetem ,in ius
Petri de omne penitus priuilegium non dico personale sed pertinens ad ossicium succo
84쪽
nclaram qnodest Dei: q ignorat de non sapit quod est Dei Gedo hominent consularem
omniurmia scripturarum deuocum 6c temporum . Primo enim intellexistine unqua ab Gnatatio ars
ullo puero dictum,distingue tempora &concordabis scripturas Quid ergo si primo di gumctimnacerem mori repugnare haec inuicem. Petrus paulo antea esset in eruore uerae fideifc mox in amore quodam de carnali sapientia. ypter domini tam madelem recordationem o mortis quam merito horrebat q magnum hoc est inconueniens et, modo tam constanter k-- mino' confiteatur ex reuelatione:modo uero ex tam re mina tristiq; nuntiatione mortis domini & magistri sui incipiat non saperequae dei sunt de ideo tunc appelle Simon Bariona t.
filius cohumbae de Petrus.i. firmus de Petra. i caput defundamentum ecclesiae suturaemue uocetur Sathana .i.aduersator,&non sapiens quae Dei sunt Quem enim abs te. Nu deus inquit de David. lnveni hominem secundum cor meum dum autem perpetrat David
adulterium homicidio etiam adiunctum :erat ne secundum cor Deli Ergo pariter dices tu illustiis Theologe se non sunt de eo uerba illa dicta Inueni hominem lecundum cor meum Ansorsan arbitraris tu omnes scdm cor tuum: qcum semel Sathana&Diabolus . factus sistita obduruisse te sentis ut reuerti non possis Praeterea Martine quid responde Mutine his si sic arguam contra te Praesupponens quod tu sorsan non negabisJς, Petrus & hoc in ioco erat xpi disicipulus.& θ eum sicut doctores uolunt ut discipulum quem errare nolebat correxit dias Ita ergo de tuis uerbis opponan ponam in te si discipulus quo Sathanas quin Redargut5ex modo non sapiens quae Dei sunt An non discipuli sapiunt quae Dei tunis Et si dissolues uerbis eius. nobis recte hoc argumentum 6c eg dissoluam ex tua solutione tuum: sed nolo expectare tuam aliquam diuolutionem Sed secundo loco ad ipsam ueritatem spius accedes qd Na,
s dicerem ' Petrus sapiebat quae Dei sunt εἰ non sapiebat quae Dei sunt id est quedam
sapiebat quae Dei sunt ex p rna reue Iatione: donon sapiebat qdam ci Dei erant, uidet icet futuram eius mortem opprobriosam quia haec ia erat revelatas uidens ne tibi ista contraria Martirie adhibe nasurum tuum illud iudicisi. quid dices Si dices se non sunt contraria ergo di lutum est argumentum tuum ergo istud star q, supra Petrus habuit reuelationem Se exspria reuelatione est confessus Scuere ae merito filius columbae in eo dictus εἰ uocatus beat quia congruenteis dei beatitudo reddi .ut dictum est Gloriosissimae Chri stomo te Origeni& careeris penitus sacris do se uel ex eo peccandi occasionem sumpsit Petrus: ut non saperet hoc in loco quae dei sunt quia superius reuelationem illam nobilem εἰ seruorem retinebat & fidem: . esset filius Dei:& uix putabat esse aut decere fieri ut sic atrociter dei filius moreres ita explicite prurit ad Iram 8 Chrisostomus de Hieronymus de Origenes uerba haec Origenis sunt. Petrus indigna hac fit io Dei uiui arbitrabas:& indigna Deo patre q reuelauerat nec.n.
reuelatum fuerat ei adhuc, oportere pati filium:5 occidi talem 5ctatum xpm. Vi CQui ergo post consessionem suam εἰ pmium Saluatoris quod audierat: strui consessionem suam:&non putat posse fieri ut Dei filius occidactassumit eum in as sectum suum 6α.CSic autem scribit de Chriso. Quid etiam mirabile haec pati Petruqui de his reuelationem non suscepit ut .n .ditasq, neqi it Ia quae de xpo consessus fuerat ex se locutusest:uide quantum in his quae reuelata non sunt ei, turbationem patiae. Hu mana enim de terrestri cogitatione quae sunt Ut considerans:existimabat turpe εἰ indigna esse ei in pateres. Postremo tu uere Sathana qui omnibus aduersari contendis.existimasti illo uerbo aliquid nimio grauius intelligi contra Petrum:& oportune hoc nomine Sa Sathanas sissithanae persuadere tuis laicis es arbitratus:st Petrus a dominograndi maledicto increpat suerit: quas p indignissimo scaetere. Cum tamen sola ibi ut notant Doctores9 increpecignorantia 5e suscipi ac seruens affectus.& hoc nomen Sathana non sonet aliud nisi aduere santem 5c non eum inquo esset Sathana: aut qui factus esset Sathana sicut de Iuda dicitur. Modica haec increpatio est 6c amoris plena: de non solum quae faciat desinere illum beatuimmo quae saceret illum beatum si non esset, ut merito ibi adnotat Origenes his uerbis. CSathana autem dixit ei quasi per ignorantiam aliquid habenti contrarium Deo. 6 subdit. C Beatus autem ad quem conuertis Us.Et Hieron .sc ait. CSed mihi error apostoli cus de pietatis actetu umiens nund incentivum uides Diaboli. CEt uter adhuc in hac
sententiam concurrunt. Sic enim Hiero.ait. CNon tamen ut pleriqi putant eadem Sathanas sentetia de Petrus condemnas Petro enim dicis uade retro me Sathana.i.sequereme.
Ille audit vade Sathana: de non ei dicis retro:ut subaudiat vade in ignem aeternum ta
85쪽
Chrissosto. ait Petrus herum ex seruore latus audet derare quim dicere nem id paIam. uerba vi' i Sed seorsum semotis discipulis propitius inqt tibi esto nec haltibi hoc. Et subdit CNec Chii. dixit quia Sathanas per te locutus est sed trade post me Sathana. CHaec ideo Hieron. de Orige.8c Chriso.Ne in hoc imperiti,de laici tui deciperens: specialiter adnotarui.Scilicet
ne hoc uerbo Sathanar aliquid tam graue existimaremusta ignorantiae peccatum tant pere magnifaceremus, presertim tam excusabile:siue mysterium passionis,esse poterat omni meti & humano iudicio Inopinabile S execrabile: sive φ Petrus dulcissimo assecta motus est: de praeterea ne coram aliis ei aduersaretur seorsum assumpsit ut debiν tam seruaret domino, & quem putabat Dei filium,Magistro reuerentiam. Sentis igitur Audi ia 5e sentis Martine ς uere Sath anas tu sis qui omnibus aduersaris. N eis maxime quos maxi de Mattine si me tecu opinari mendacissime asseris Sentis Martine u nobilis interpres scripturaru sis, qui omnia peruertis Sentis tandem quomodo Thomista: S quam facile coram omnium oculis patentissimos errores tuos ponant quomodo igis excusabis quomodo defendes cquomodo dilues: scilicet linguae dicacitate mcurrilitate aliqua & pcacitate propria. At non sic argumenta dissoluuntur. dissolue Martine dissolue si potes innumerabiles no dos quibus te adeo stringimus ut no possis nisi rumpi .nec enim rumpi sermo de ratio triplici funiculo colligata, Dei veritas ct sermo diumus contra te est si manifestissime. potes.l non dum finis.
CDecima disputatio super ineptissima se ridiculissima quadam eius sequela his
uerbis nobis commendata. ii s. L. t uia Uvu ium: Linon C, i
Vt si hoc ad Rom.Ponti.& ecclesiam pertinet quod ad Petruma dicitur.Tibi dabo claues. iam irrefragabili sequela etiam ad ean/dem de illud pertinςbit. Vade post me Sathana no enim sapis quς
Dei sunt. quia dc haec ad Pomm Rom. ecclesiae futurum Episcopum dietasunt. Aut si haec non ad se peMncrc putat:iam nullaticionc conuincercpossunt ea quae superius die a sunt ad se pertincrc.
n. Age ergo Sc tu Martine di solue mihi & hanc sequelam tuae fimilem contra tuum intelle U ς x chim. Petrus ut tu inquis)locutus est omnium Ariorum ore:& Ita consessus est xpm, utS 0 xψVm m quando dixit.Tu es xm.non ipse solus responderit sed omnes in eo respoderint Asinimo di tota ecclesia. Arguam ui f& ego pari modo statuam irrefragabilem hanc sequelam tua
contra te. Si non Petrus sed omnes apsi dixerunt &simul tota ecclesia. Tu es xps filius Dei uiui.de s militer non Petro dictum est. ea Petius M. domnibus pariter Apsis de toti ecclesiae: erso qn Petrus dixit.Abst abs te hoc diae: seu uerius Propitius esto tibi:x omn in s his similiter dixit:& in eius persona omnes dixerunt:& smiliter qii dixit diis.Vade retro Sathana.omnibus etiam dixit&ecclesiae dilectiesponsae,&columbae suae pariter dari est. Vade retro Sathana non enim sapis quae Dei sunt. Nam cur hic nomine omnium poli' dixerit. Tu es xps 8 c.de dias Petro.Tu es Petrus &c.non soli Petro sed omnibus,q ibi: non uides ratio secundum te: aut si est aliqua ratio illa eadem certe dissoluet irrefragabilem istam sequelam tuam .Eadem etiam irrefragabili sequela tua similiter arguo:quia sicut in Petro confitente omnes apsi consessi pariter sunt: ita m Petro negante omnes negauerulcum pariter de ibi pcesserit Dei uerbum quod omnes erant passuri scandalum. Solue igis tu mihi Marti ne irrefragabiles has sequelas tuas: ne pugnent prius contra te:& ego diluoluam eas : ne quicq uiolent dicta docto' sancto R. Sed absit ut dissolutiones tuas amplius expectem. t ius est enimyuenire uera solutione nouas tuas quas coactus esses euomere ina pietates di imperitias absurdissimas Haec uis uera nodi huius solutio est sim5 nodus
dici possit qui nihil stringat.Recole tuis quae iam superius dixi:a, uere quidem solus Petrus respondit de ueresse respondit Sed diis responsum illud & Petri fidem non solum M Petro sed* tota accepta uit ecclesia:quasi in uoce Petri confitente: Se ideo dias ei laqua capiti clauespmisiunec solum ei sed de post eum cuilibet suo successori. Simili modo tanquam capiti usq; ad consummatione saeculi: & non solum ei 5e successori: sed p eu de que Iibet successorem toti ecclesiae.i cuicunq; de ecclesia idoneo:eoru .s electione se arbitrio. Pro dei boni Si uic roges modo quare fides de consessio Petri acceptata est a xpo scy omnibus:ut De tate. ymittens de tradens ei claues smiseritStradiderit etia s successoribus suis: i promptu est ratio.quia .s Deus bo us est: bonum autem diffusiuum sui est: ut ait Dionysius: S: ideo
num cuiuilibet non est mirum si s sit alterita ideo non debet esse tibi mirum 2 Pari Dissoluitur
86쪽
ωci ex bonitate Dei psuerit omnibus quandocunqi confitentibus quia Deus mores est Piliam ad hoc incommodu ecclesiae totius praestandum cIauium Deneficium ypter b nitatem suam.Si is rutius roges:At quare non sic pertinet ad successores aut ad totam ecclesiam qn Petrus dixit.Propiti' esto tibi.5 diis dixit .VMe retro Sathana Iteru eaderia proprii ro Qqa bonus Deus : tuae in . Bonitas & iustitia dei ad quam tu re inus respicis pati. Qissoluutiriaestuabilem tibi sequelatii istam tuam: Acceptat ex bonitate sua Deus bonata ac merita umuuin multorum salutem ut Paulus ait)multo potius si malum & peccarum ς in alioFpnitiem & poenam. Non ergo eadem regula ponderat mala qua bona: quia bona aequum est ut diffundans:mala ut restringa f.6c hinc est iuristarum etiam uulgatissimae odia regul O sapientissime iuristaJheologe,qd gratiae&fauores sunt ampliandi:odia uero de poenae restringendae. Addo et adppositum pertinens de aliud: ne tu occasionem mali iud lama qaquae priuilegii sunt & doni non passim S sacile traducenda sunt ad consequentias:non enim per hoc quod ibi uerba Petri suerint acceptata x omnibus in bonuc5mune,sequi stomnia similiter eius uerba etiam bona sic sinis omnibus semper acceptanda Scit enim sapientissimus Deus quae&qualia ad aliorum merita snt extendenda est etiam in humanis hoc liuibus quod quae lavore & benignitate recepta sunt non debet. I . qa trahi ad consequentias.Vide ergo et sint irrefragabiles istae tuae sequelae:quas dei bonitas Mero. ac iustitia de ratioipsa evidens Sc lex etiam humana confringit. quomodo enim sequere n. de mala egredians personam eius qui male agit,ut alteri noceat:si bona plerunq; psonalia' it,ut in alios interdum non dissundans id est no pro aliis acceptens S per hoc qd fuit dictum Feci' uerbum.Tu me sequere. intelligendo de martyrio eius non est egressum persorum eruet q: ad successores pertinuit. ultae sunt hae sequeIae tuae Marti ne ec non is arrefragabiles.GPost emo ut tandem scias distinctionem perquam possic nouisse eum ΗΝΗΠλΠλxu debet sequela esse& cum G debet. im&animaduerte se ea de petro in successores tras ferenda sunt:quae ad ea pertinent quae sunt officii & in quo sunt successores: non autem q ipersonalia sunt.Nam charitas uel gratia martyrii uel fides aut aliae tales uirtutes, q Petro diuinitus sunt concessae abundantissime successione ista nequasi transferimc sed ossiciu Pro inteIIectu dutaxat εἰ ea quae sunt ossicii.& ideo ea specialiter εἰ tantisper quae Petro dicta sunt urpa Euangelii. storale cium suscepturoAut suscipienti aut habenti uel habituro: proculdubio transeuntac ad omnes pertinent successores.Et per haec. Si intellexisses Dei bonitatem:&' iustitia eius respexisses:& rationem evidentem agnoscereρomigcs:& humanarum etiam legum regu Ias rationi naturali innixas ut iactas )pcalluisses.Si patribus demum maduisses: in citius gloriaris:&q ista irrefra abilem tibi tua seqlam uidetes,nihilypterea moti sunt:sed plani ssis ut indere licet dissoluerut Prosecto nota in extrema inscitia peccasses: Qui etiam ut latius pecces ita sequeris. G decima disputatioclara eius argumentum nouu ut ii Ie insit haereticorum ID in centies iam disblutum.
Ed age latius si omnino ad figorem istum grammaticum se recipia O s uni quod soli Petro dustum est.Tu es Petrusitibi dabo claues Sc.
quomodo resistemus haereticis si qui hoc nostro rigore uerborum nixi nos urgeant Sc dic iit. Esto ad solum Prerum hac dicta sunt: crgo non ad succcssorem: crgo ecclesiae claues cum Petro uen erunt Nabierui. V bi er o nunc ecclesia non enim ad plures pertulere potest quod ad unum dicaecut illud cum iunior esses cingebas te Sc.quod ad solum Petrum ita dictu inlut cum Petro impletum N finitum sit ad nullum succetarem eius pertinens. Si autem ad successores N aliquam ccclesiam dictum est iam nulla ratione prohiberi potest quin ad omnes dictum sit imo necessaria ratione ad apostolos omnes magis ci ad unius Petri successores ci non dum eranti disetum accipiet . q, si ad omnes aptos iam etiam ad omnium ApIorum N non unius A postoli successores dictum intelligitur. IMagnum sane nobis sacerent isti haeretici negocium tam subtili argumento, quod mille lalutum est superius. Ego uic Thomistarum miniis his haereticis cum Augustino tuo de
87쪽
nuerit planam tinim ςςς' β i pzs etaidis abiit, sapientiae dei, qui sic diis Ofixum L
nunc ais Martine qui tam egregius es Icripturarum interpres,ut separare sensum spiritualem a litterati non dum noueris. φ . Duodec madis utatio superamum. Mio eiusdem, i non posse responderiarbitratum de sormatur contra haereum suam uiginti argumenta ad quae respondeat
tuamnui si pol st, ' Ed respondeat tame mihi qui potest.quis nam credendus sit ha/s bere claues etiam in Romana ecclesia an ipsa ecclesia sues V pa N attende quod dico. Quando Papa eligitur: an siccum aere claues uel non si affert: ergo erat Papa antequam eligereturali non ancitet a quo accipit nunquid ab angelo de coelo non ne ab ecclesia c Item cum Patra motituri cui relinquit claues aufert eas secunt si non auicn: cui relinquit nisi ecclesiae laqua accc te Quid igitur potest dici contra hanc euidentissmam expenentiam optimam Euangeluinterpretem claues nec Petro nec sii ccestari sed soli ecclesiae datas:a qua tanquam mini iter accipieusurus eis sacerdos. Vbi nunc est quod soli Petro dictum csse puta otur tibi dabo claues Immo ubi nune est quod soli ecclesiae
88쪽
tiua m ecclesa dat ei claues:& hac est experientia manifesta:& ideo tanquam i I -- , mo argumento laetus iam tibi triumphator exclamas,quid autem dici potest contra hac euidentissimam experientiam Clama rursus Martine quid dici potesti ut audiant laici tui,& te uictorem per hos clamores existiment.Clama uis iterum arii iterum,ne onera Ouanto enim magis ita clames tanto te doctiorem,&souentem bonum ius putabui tui Iaici. Attamen multa mihi uidmmrdici posse contra tantam tam euidentem experien
riam. CPrimum quidem hoc potest dici, ualde. esse ridiculum, dicere in teste era di . - perientia possis nouissem papa accipiat claues ab ecclesia, iam enim puto postquam nos sic ad experientiam trahis q, more ludaeorum camaliter per claues aliquid sensibile acci/ Az' TPis. Experientia enim est quae sensu acquiritur eorum quae sub sensum cadunt. Tu ergo Euel existimas claues esse aliquid sensibile uel saltem clauium ipsam traditionem. In quo si dignatus esses istos quos contemnis scholasticos, saltem Albertum magnumnon tam P . pueriliter errasses.Claues tales spirituales sunt,& non uidentur:& a Christo traduntur, ita cuilibet successorum qui canonice eligeretur. sicut Petro. Hoc ergo primum dici potest. GSecundo dici potest se more tuo confundens omnia non distinguis inter electi nem quam sola hxperientia nouimus,& clauium traditionem: ignorans miser aliud esse eligere,aliud claues tradere.illud hominum ministerio fit: hoc autem solo Dei nutu. Christus tamen cum Petro claues tradidit,utrum: secit:quia elegit simul Be clauri tradidit:nunc uero absente Christo corporaliter electio quae uisibilis est,iam per Christum immediate ut fiat non conuenit. At uero traditio clauium,quia spirimatis,per Chrmum dominum fit:Sicut est in caeteris sacramentis. t Christias inuisibilem gratiam & effica clam praestet:quar autem uisibilia sunt per sacerdotes ministrentur,ut retineatur fide dignitas ac necessitas.Ecce ergo quid dici potest C Tettio etiam dici potest Papa a Car dinalibus eligiturquo; tu non uis esse ecclesiam nem etiam cum ipso Papa uirtualiter re praesentare ecclesiam, His uerbis ad mag-.S.PEgo ecclesiam ui aliter non scio nisi in Christo: repraesentative non nisi in concilio.Quomodo igitur teste experientia uides tu in Papa accipiat has claues ab ecclesia. An dices forsan meccIesa da laues Cardina
libus Scilli dant Papae Et sic ecclesia dat Papae per ipsos tamen Cardi Estne ista eviden neolo itissima experientia quam iactas Erq uam tui laici iam incipient non intelligere. Pri blattuli. mo P Papa moriens reIinquat ecclesiae claues. Secundo postea ecclesia Cardinalibus eas tradat.Tertio ς, Cardinales ipsi Papae. O monstrosisHma monstra. Quis unquam haereticorum haereticissimus cofingere naec potuit aut impetitorum imperiti limus sibi persuadere Neq; enim Papa decedens relinquit ecclesiae si de spiritualibus clauibus romi coelorum uelis intel l igere,& non clauibus hostiorum S portarum & ciuitatum . Neq; ecclesia Cardinalibus neque Cardinales Papm nem tandem uel hoc modo,uel alio ec clesia unquam Papae dat ipsas claues.Non probat experientia haec : immo ratio ipsa S rei ueritas improbat Sed manent in manu Dei iterum inuisibiliter tradendae ei qui canoni re electus fuerit.Sicut inuisibilia sunt omnia quae in sacramentis caeteris Deus operatur: ut susceptio fidei in baptismon gratiar collatio,& absolutio uirtute clauium,& alia in Ita quae in fide diuini uerbi sunt credendason autem comprehendenda.Num uides iam
di dominus respectu domini Dei non est dominus rerum suarum.Domini enim est terra di plenitudo eius orbis terrarum de uniuersi qui habitant in eo. ce ergo D dici po/rest Io uarto dici uotest et, tu putas istas claues non esse in manu Dei. Cum eas ab ecclosia m Pontifice:& a Pontisce in ecclesia quasi per manus uisibiliter tradi inquis. Ad deum igitur iam nihil de elauibus pertinet.Nescis miser quod claues, earu*potestas adc est:S in dco semper manet: ci, respectu Dei ipsi summi Pontifices sunt ministratores ut dicebat Paulus.i. ad Corin.iiii.Sic nos existimet homo ut ministros Christi.CQuinto dici potest se stante tua ista egregia εἰ singulari opinione incongrue diceretur Petrus Chrυsti uicarius. a potius debet dici uicatius ecclesimilem non iam minister dei sed ecclesiae potiusq ra noua soIa Martini authoritate forsan recipi possent: nisi Pauli pceptu audie dum sit magis, qui inat .Prophanas eiusmodi uo cum nouitates uitatas incidi sibi. Non
89쪽
recipiendam consis dinem quae in ecclesia non sit: ita scribes.Nos autem hanc consuetu - .dinem non habemus neq; ecclesia dei. Ecce ergo quid dici potest. Sed propter calumni sos uerborum aucupatores non nego dici posse. Episcopos&PSt. ecclesiae ministros in nunc insum,quia ei ministrant non quia ab illa praefecti sunt: sicut dominus ministrum ediscipulorum fecit & totius ecclesiae seruum:nelypterea non dominus non pastor,no caput. Ecce ergo qd dici potet .CSexto dici potest abs te enim inuicem quaero. ista cccio risiacui tu ais claues esIea xpo traditas, quidnam est est ne unum corpus luis membris connatum atq; integram an quid aliud monstrosum opinor si Paulum audire uis. Dices ee Paul. Unum corpus S illud integrum Si sic erit cum capite an sine apite Certe s sit integrum adrinoportet esse cum capite .uuaero igitur de huiusmodi capite. xps es dices necte: hoc igic iae. am te conlequor D xps xpo tradit claues: ipse sibi ipsi.Conueniens enim est ut istius corporis claues recipientis,ipsum caput potius Se prius ac principaliter claues accipiat cimem Vtractatorem insignem scripturaru .Quid ergo dices an in hoc in loco per ecclesia. Dis intelligi π sine capite,ut illi. tradiderit claues Us Diuinatasseero stoe caput paulatim ab ista tua ecclesia etiam xpm esses amputaturus. Et cum ita sit,audes etiam dicere qd dici potest. Ecce quid dici potest. CSeptimo dici etiam potest quia tu tecum nuq cone .. Ras: led modo unu modo aliud ais . enim sepius haec uerba ut annotauimus inquiS,PMariles edita non uni alicui ecclesiae datae sunt claues sed omnibus simul ita ut iam apud te non sit uni Mutinum. uersati ecclesia prima ac principalis: aut si sit,illa tamen aliqua mala fortuna sua qa sor, san xpS,Pm holem loquor,non aduertit claues' non receperit:& ita illam unicam columbam amicam persectam ac sponsam suam,sorsan obliuione praetermiserit.Et cum ita coactus sis confiteri etiam insuper quasi res apertissima& sine no io esset exprobras nobis qsi viii.ae nihil dici ponet quid dici potest.COctauo dici etia potest,aut Rom.ecclesia se aliae par gumiaticulares,claues habent aut non: si non,ergo soluere nihil possunt Sisic,quaero unde acce '. perutillae clauri:aut a quo eis traditae sunt.Non quidem axpo quae tunc non erant sc.t .m arguis contra Rom.ecclesiani quam ideo negas esse primariam, quia xpo dicente. Tu es Petrustac.non dia erat,nisi in lumbis Petri,ut utar dicteriis tuis. Non an ulla ecclesia, quia tunc. Aut illa ecclesia quae tradidit claues postq tradidit eas retinuit .aut non. Si sic: hoc uidetur,uel te confitente, inconueniens:s non de hoc etiam magis absurdum uideturct contra experientiam:quia per hoc DRo.ecclesia caepit habere claues nulla ecclesia cla . . Ues suasam Ilit. Praeterea contra facti ueritatem & tuam experientiam est,m una ecclesia al. teri ecclesiae tradat claues. Ecce ergo qd dici potest. CNono dici potest. Ta dicis*a Wo ix. ara sunt traditae claues omnibus ecclesiis pariter,& non uni: nec uni magis q aIii:quia tu pari ficas in hoc omnes ecclesias:erpo ecclesia non accipit ab ecclesia quia quaelibeteeclesa. PseipIa accipit.au t si hoc non ita se habeat.quaero quae ecclesa sit illa quae potius accipit, at Peam in alias dinundans ecclesias Si quomodo uerificas in experientia ista tam euideri, aliqua ecclesia acceperit. p se de reliquis ecclesiis An forsan m quaelibet ecclesia D se & qua, Iibet ecclesia receperit 6c sic alia inuicem p alia Non uides inscultv quata monitra sequutur ex ista opinione tua &audes exclamare etiam quid dici potest Ecce quid dici potest. CDecimo etiam dici potest:nam per fundamentum tuum per quod auferre conaris indigni II ime a Petro claues ego di ne aufero illas ab istis tuis ecclesiis. Tu enim ideo Petro claiaes non esse traditas asteris:quia nihil est capax et autumnis quod sit senis stabile in fide icut ecclesia est ut inquis JHoc autem de nulla ecclesia particulari dici potest ut certumeri,ta experientia de mu itis notum est, quae stabiles non fuere:ergo sequitur st Hierosolimitana S Antiochena ecclesa Saliae multae quae non perstiterunt in fide &portae inseri P xi. ara Maluerunt aduersus illas nunq claues habuerui.Ecce ergo quid dici potest.CUndecimo etiam dici potest.Cum Petrus accipit ab ecclesia has claues:quaero nunquid remaneant in ecclesia Nam si sic, quomodo obsecro accipit Petrus ab ea Si non, quomodo ecclia cla/ :. Des habet postqeas semel tradidit δἰ tamen stultiani est dicere in claues non sint in ecclia . . . Ecce GOqla id dici potest.CDuodecimo dici potest D experientia hoc habet. Θ ipse Pe 'trus G Petri successor comittit claues siue per se siue per ministros suos :&cum per ministros facit per se dicis,lacere ut expressi in ptoposito Dionysius ait .Ergo experietia nostraeuidens facit contra tuam fictam Sc plenam ignorantia experientiam Ecce ergo quid dici sit 3poteli.CTertiodecimo dici potest.Nam quaero abs te,ubinam probetur,aut qua experie RQ Martinus con Da, unu ecclesia tradiderit Petro claues: scutiam confidenter asseris. Annona uo ipstra Mattinu. cducipulis traditae sunt. iris uerbis. Quodcuqiligaucritis dec re iterpretes testes xiiii. Quomodo igitur uerum est e, datae sunt ecclesiae de deinde receperit Petrus ab ecclias arS Ecce ergo qu id dici potest. Ciata artodecimo dici potest. Aut ibi sunt traditae claues ecclesiae,aut singulariterPetro diapo totis.Si Petro di apostolis singulariter ergo dominus non
90쪽
secit quod promisit:quia promisit,ut tu asseris: traditu nim se claues ecclesiae Bl hon Pe/tro,non filio lonae uel Ioannis, non carni de sanguini: de tamen tradit Petro & apostolis scipulariter ut tu sepe ais. JQnod si aliqua tua glossa solita, id est praestigii et confictisq: inviterm uoluens omnia pro arbitrio,seceris, quod ibi sint traditae claues ealesiae: forte per discipulos intelligens ecclesiam.Tuc rursum dabo tibi operam ut nouis etiam prastigiis teliam mutes nobis in discipulos.Sic enim cocludam:ergo nunquam ipsi discipul ic ut Ditem ministri ecclesiaeo singulariter habuerut claues non enim ab ipso Christo.qa Christus dedit ecclesiae ut ais Icnult i hom num particulari. Non deinde ab eccie fia:quia hoc Hai. nuqua Pi r scriptu ras probabis. Ecce ergo quid dici potest. C uintodecimo etiam dici potvit . Haec ecclesia quae claues tradit ministris,aut est cum capite aut sine.s sine aecce habemus quod uolumus: quia tu semp ab ecclesia caput remoues. Dignus merito ut talione menam luas. Disnus inquam ut absq; capite isto sis,quod ab ecclesia negas.Dignus ut teneget membrum suum:cum tu negas illud caput tuli.Si uero cum capite.quaero quod erit tale caput cum non apparet Immo cum hoc queratur,ut capiti tradantur claues si dixe/x Christus caput est: am consequor quod uolebant ergo Christus est qui tanquam cMput claues tradit.Hoc autem q, Ch ristus tradat quomocio experientia probas Et psertim irati expictia tam euidenti et tuas laicis:qni si haec monstra quae confingis capere ualeant uae ti
uae tibi mistro. Ecce ergo quid dici potes.CSextodecimo etiam dici potest: ut doceas tu al iquando nonex quo uel ex quibus tandem constituas eoelesiam istam tuam claues accipientem postquam tu dicis in ecclesia sola,ubi solum consessio fidei est esse claues. Annon ex hominibus constat ista ecclesia tua,in qua oporteat consessionem fidei esse Si enim ista conleu io fidei non sit in aliquo aut aliquibus de ecclesia,quomodo potest esse in ipsa ecclesia Si ergo ubi consessio fidei est ibi etiam claues sunt:de datae a Christo: ut m asse ris, εἰ in singularibus apostolis de continue in singularibus hominibus reperiatur ista con fessio ut satis est notum: ergo sequitur per te, singularibus personis in ecclesia immediate traditae sunt claues a Christo,quod est contra te.Ecce ergo quid dici potest. CDαυιν ar. moseptimo etiam dici potest: q, si datae sint ecclesiae claues er ecclesiam Petro aut sucincinori,sicut ministro , sequereriar neq; Petrus nem alius quisquam potuerit unquam uel eIigere alterum post se , uel resignare claues : quia minister electus ministrum Io . experientia εἰ lex ipsa aliua docet.c. i. de renuncia. in sexto. 6 exemplisnonnullis sicut Petro legitur satis constat. Ecce ergo quid dici potest. CDecimo octauo dici potest D situ more tuo puertes omnia,faciS ecclesiam principale cui traditae sunt claues.& ipsos lummos Pontificis ecclesiae ministroiade id non neges, quod una uoce ab omnibus cantatur, Petrum de successorem esse caput ecclesiDd singulares Ponti.esse adhuc capita ecclesia rum de apostolos fuissh sundamenta εἰ pastores,sicut est scriptum: εἰ in ecclesiae cura de ipsa ecclesia commissa est Petro a Christo, scalia multa similia: iam irrefragabili se quela consequimur abs te,s, membra influunt in caput, ε .sundamenta eriguntur εἰ xν
fiunt ab aedilicioele pastores suscipiunt curam ab ovibus: de non immediate ab ovium do, kΝ Q ramino.Haec monstra dicuntur abs te Martine in ueta sequela de necessaria ex tuis uerbis 8em
rigatur,ut m uis,ad ecclesiam uerba haec: ita exeonis. Tu es Petrus, id est mes ecclesia: dc
super hanc Petram rid est ecclesam uel fidei stabilitatem eiusdem ecclesiae . aedificabo ecclesiam meam. Ita ut super ecclesiam,aut fidem eius aedificetur ecclesia. Ecclesa ergo super ecclesia aedificatur: ipsa super se ipsam aut super suam fidem super qua est iam aedi/ficata aergo eccIesia aediistata super suammet fidem: iam aedificabitur:&ita iam aedifica/ta aedificabitur: lam aedificata erit aedificanda .Quomodo non considerasti infoelix tam. fama tamq:abia r de dicta Dum exprobraς quid dici potest. CVigesimo de ulti. dici po' test:n, haec opinio est contra sacros omnes doctores contra decreta ponti. contra sinodos sacrost stas etiam ueterum sanctorum Patrum de presertim calcedonensis concilii Salio Mam plurimorum quae taceo,quoniam apud Martinum, Pont. decreta dc conciliorum statuta nihil sunt. Ipse enim late admittit se de Gira decreta de cotra cocilia dicere QRes de tamen ad superiora tu Mattine si potes.