장음표시 사용
241쪽
Quam tandem causam Nauckium meum impulisse dicam, ut ὴ δ' ciλποι scribendum esse ediceret, et pro ἀκτὰν παρὰ βωμιον coniceret αχαν περιβώμιον' De εν de adverbi ascente verissime disputavit Dindorsius, et ακτήν gemello modo dixisse Aeschylum, iniuriam sacerem viro optimo, si id eum fugisse dicerem. Cur igitur emendantur, quae Sunt κροτωνος υγιεστερα is δε, ut hoc addam, bene etiam Aeschylo Sept. 970. restitutum est. Vs. 198.
In primo Versu, cuius haec est sententia, morti si quid n0ae reliqui fecerit, nullam causam esse video, cur vel cum ΙΙermanno
τελειν scribatur, vel cum Bergilio τελεi γάρ ' εἴ τι νυξ αφῆ. at alterum versum, quem ita vulgo intelligunt id dies aggreditur, vitii immunem esse non arbitror. Qui enim adgreditur hostem, non ideo eum etiam interficit; nec credo επὶ ab ημαρ avelli posse. Scholiasta hanc posuit interpretationem: τοῆτο ιιεθ' ὐμεραν ανήρπασται. Qui si habuisset in suo codice quod nunc editur, hanc potius interpretationem posuisset: τουτο ήμερα ἀήρπακεν. 0uare conicio scripsisse poetam, quod Vulgat0 haud paulo sortius est, τουτ' ἐπ ἐειαρ οἴχεται. Confunduntur haec verba etiam Oed. Col. 574. Dictione επ' O , interdiu, usus est Sophoclis in fragmento apud schol. ad Euripidis Phoen. 227.
242쪽
Non commemorassem hunc locum, nisi Dindorsium in eo haesisse et προσταχθέντα scripsisse vidissem, cui coniecturae obstare negat, quod Spondeo in strophico versu iambus respondesti, cum accurarata responsio etiam tribus aliis in versibus huius strophae neglecta sit. Verum hoc; nolim tamen horum
numerum coniecturae periculo augeri. ac sortasse ne eorum
quidem quae Dindorsius in mente habuit exemplorum certa ubique Scriptura est. Latissime patet haec quaestio, necdum inventus est qui sines, quibus apud Sophoclem antistrophicorum carminum responsio regatur, certo iudicio indicarit. Nam Aeschylus quam legem sequutus sit, nulla esse potest dubitatio. Ceterum si necessaria est Sophoclei loci correctio, etiam faciliore mutatione προσταγεντα scribi poterit. Sed προστγῆναι commode
explicare licet de telis dei opem ferentibus, quemadmodum in Mac. 790 habes προ ντ ἀναγκαίας τυχης, quod recte Sch0Itasta interpretatur ἐμίκουροι γενεσθε τῆς δυστυχίας. Simillimum vero Sophocleae dictioni est quod Callimachus Dian. 258 dicere ausus est de telis Dianae Ephesiorum urbem tuentibus: Ἐφέσου γαρ ἀεὶ τεα et οξα προκειται, quod iusto acerbius exagitavit Cobetus Mnemosynae vol. X. Vs. 252. νυν δ' επεὶ κυρω τ' εγωεχων su εν ἀρχὰς ας Acεινος Ωχε πριν Particulae τε nihil adest quod in sequentibus respondeat; nam
τε post κοινων hanc totam orationis partem κοινων - εκπεφυκοτρο coniungit cum proxime antecedentibus. quare malim Diuili sed by Cooste
243쪽
ἐπεὶ κυρω γ' ἐγω, usu notissimo, quo γε particula ab Dria interposito vocabulo diremta esti Quod iisdem his versibus legitur
κοινων τε παίδων κοινά iniuria attentavit Nauchius, κυματα pro κοω αν coniciens, non improbante Dindorsio. Nullum in his pleonasticae dictionis indicium: κοινοί vocantur παιδες Oedipo et Laio communes, κοινά autem spectat ad rationem quae his a diversis patribus natis intercedit, quasi dicas κοινῶν τε παίδων ἀδελapoτητα, communes nobis nati essent liberi, fraternitatis vinculo inter se neri. Vs. 269. κακον κακως νιν αμορον ἐκτριφαι βίον.
Nauchius Blaydesii quandam ariolationem, δυσμορον τρῖ αι βίον, commemoratione dignam existimavit; nollem factum. Quis enim nescit aliud esse τριβειν βίον, aliud ἐκτρίβειν aut quem fugiat αμορος eodem sensu dici posse quo δυσμορος ut ἀγλώσσους Sophocles Philoct. 1049. barbaros vocat, Philocte-tem απουν pro claudo Phil. 628, ἀστομους equos duri oris Electr. 740, et alia eiusdem generis multa. De hac α privativi notione post Aristotelem Metaph. IV, 22. copiose dixit Teles apud Stobaeum Flor. CVIII, 83. Vs. 287. ἀλr' κ ti/ ἀργοῖς Ουδε τουτ' ἐπραξα ιην. Nescio quae h. l. vis esse possit medii ἐπραξάμην, cuius nul- Ium praeterea exemplum neque apud Sophoclem neque apud Aeschrium reperias. Alius enim generis est quod legitur Agam. 812. δικαlων ων Lτραξάμην πόλιν; et quod codd. habent ib. 823. πάγας υπερκοπους Drραξάμεσθα, rectissime Paleius scripsit εφραξάμεσθα. Facilis autem Sophoclei loci emendatio; scribendum enim ἐπραξαμεν.
244쪽
κτείνα ιιι εν ῆ γῆς φυγαδας ἐκπεμ φαβιεθα. Prorsus inutile ad sensum ac prope dixerim languidum est istud ευ, quo debilitatur potius sententiae vis quam acuitur. Neque ullo alio loco Sophocles μανθάνειν re coniunxit, qui si Vim notionis quae subest verbo ιιανθάνειν intendit, ἐκ 1 ανθάνειν dicit constanter. Sed ut dixi, nullus hic intentioni locus est. Itaque vix dubites quin Sophocles scripserit: εἰ τους κτανοντας Θάιον stactoντες ξκτείναι/ιεν ῆ γῆς φυγάδας ἐκπειι ahιεθα. Vs. 313. συ καὶ δεδορκας κου βλεπεις D' εἶ κακου. Unice veram esse Reiskii emendationem δεδορκως Ου μπεις docent similes loci. Sophocles Stobaei Flor. IV, l. οὐδ' Ορων- τες εἰσορ υσι τἀ/ιφανῆ. Aeschylus Agam. 1623. ovχ ορας Ῥῶ ν τάδε , Prom. 447. βλέποντες εβλεπον siύτην. DemoSthenes p. 796, 26. c στε, τὼ τῆς παροιιιέας, ορῶντας μη οραν καὶ ακουοντας ιιῆ ακουειν, qui locus inprimis notandus est. Vs. 328. πάντες γαρ Ου φρονεῖτ' ' ἐγεώ δ' ου si ποτε
τι ι ως αν εDrω, 3ιη τὰ σακφήνω κακά. Periculosum est de loco dicere, in quo expediendo summi critici adhuc frustra laboravere. Fortasse tamen non indignum commemoratu est quod ego me conicere memini ἐγώ δ' - ιν - ποτε τ*ι ως αν ὐ, φῶ, nunquam ego mea, utcunque Sehabeant, effabor. Verbo φω explicationis causa superscriptum erat ει πω, quod ut sit in textum illatum expulit coniunctivum ἶ. Hesychius OG ειmo. O ῶμεν εια suεν.
245쪽
Vs. 445. κομιζέτω δῆθ' cυς παρευν - γ ἐεισωδωνοχλεῖς, συθείς τ' αν οὐκ aν αλγυναις πλέον.Schneidewinus verba ἐμποδων ὀχλῶς interpretatur turbas ut sis impedimento quominus dei iussa eaeequar, qua explicatione nihil a mente Oedipi alienius; ut non raro alias, idem hic esse quod λυπεῖς, ostendunt sequentia. Hesychius 'Oχλ εὐ ureri. CL Heimsoth Append. ad librum de crisi Aeschyli p. 57. non recte tamen huc referens Aeschyli Prom. 3l3. in quo Doeder-hni coniecturam sequitur οἰστε σοι τον νυν ἴχλον pro χολον
παροντα stoχθων παιδιαν εἶναι δοκεῖν, quo in loco unus omnium quid dici debuerit intellexit M. Hauptius, τον νυν πολυν παροντα ιιοχ λον verissime reponens. Haec demum graeca est oratio. In Sophocleo loco moram adhuc facit εμnodων, pro quo paulo melius mihi videretur δε ιπέδως, sed vereor ne aliud quid lateat. Altero versu πλέον, quod proprie maiorem in m0dum significat, hic ita dictum est ut vix alio loco reperias. Sententia οὐκ ετ' αν αλγυναις requirit, quare vide ne περα a poeta scriptum sit, quod etiam alias in πλεον corruptum memini. Denique pro αλγυναις scribendum αλγυνοις, de quo dixi ad Electr. 797. Vs. 465. αρρητ' αρρήτων τελέσαντα φοινίαισι χερσίν. Hinc emendandus est Eusebius Praep. Ev. V, 6. ακουε δ' o ἐκφαίνει ὁ τα αρροτοτερα τοὐν αρρζτων διηρευνζκως, ubi
si Gaissordus Sophoclei loci memor suisset, non τα αρρηTOT-ta scripsisset, sed ex cod. Η τἄρρητα emendandum esse vidiSSet. Idemque restituendum Porphyrii loco apud eundem Eusebium IV, 8. ubi editur ταυτα uot ως αρρήτων ἀρρητοτατα κρυπτειν.
246쪽
πετραῖος ὁ ταυρος. Haec Laur. scriptura est, disertim testante Gustavo Wolsio, apo- graphis ultimo versu fere πέτρας ως ταυρος exhibentibus. Bene ad sensum non minus quam ad metrum Dorvillius olim coniecerat πετρας ατε ταυρος. Probarunt hoc cum alii tum nuper Dindorsius, Hermanno codicis scripturam ita interpretante, ut o ταυρος omiSsa comparationis particula verteret tanquam taurus. Hoc ne probemus impedimento est articulus, ut recte animadvertit BonitZius. Hinc sequitur ipsum illud ὁ ταυρος corruptum esse, cui si substituas πετραιος ὁ γαυρος, nihil ultra requirendum videtur, insolans ille et superbus, quippe oraculum suga eludere gestiens. Praestare hoc opinor Berghii emendationi πετραισιν o καυρος conicientis et Photii glossa p. 151, 14. Kαυρος ) ὁ κακος. ουτω Σοφοκλῆς. conssi. πετραῖος autem ut in πέτραισιν commutemus, idoneam cauSam video nullam. Variavit orationem poeta suo more, recteque dici πετρωος φοιτρ pro ἐν πετραις vel ανα πετρας φοιτ , non opus est exemplis declarari. Vs. 532. ζ τοσονδ' εχεις τολμος προσωπον ἄστε τὰς ἐμ ὰς στέγας ἴκου, φονευς ω, τουδε τανδρος υιφανως; Haec facile aliquem in eam opinionem adducere possint, ut diversas 0edipum et Creontem aedes habitasse credat, re ipsa contrarium docente. Cf. 679. 1429. et quae ad 596 adnotavi. nec
247쪽
repugnat 637. ovκ εἶ συ τ' οικους συ τε Kμων κατa τας σας Τὶ στεγας, quibus Iocasta sua utrumque communis domus conclavia intrare iubet. At τας ἐμας στεγας cum dicit 0edipus, distinguere tamen videri possit suas aedes a domo Creontis. Forsan igitur scribendum τασδε τας στεγας. Vs. 566. αλλ' οὐκ ερευναν του Θανοντος επετες Ita si scripsit Sophocles, perquam ambigue, ne dicam perplexe loquutus est. non ossenderem si legeretur id, quod aliquando
Sophoclem scripsisse existimabam, Oυ I ερι/ιναν - εσχετε. at
ευναν του θανοντος εχειν non video quid aliud significare possit quam occisum indagare. Itaque de interfecto dicitur quod rectius de intersectore diceretur. Quid igitur impedit quominus poetam id scripsisse putemus, quod nulli ambiguitati obnoxium
clarissimam sententiam exhibet: αλλ' ovκ ερευναν του κτανοντος επετες Una tantum ratio suppeteret qua librorum scriptura Servari potest, si demonstrari posset, ερε υναν του Θανοντος Sophoclem dixisse pro ερευναν περὶ τον θανοντα.
αρχειν ελεσθαι ξυν φοβοισι μαλλον ξατρεστον ευδοντ', εἰ τα γ' o υθ' εξει κράτζ. In his ευδοντα, sive proprio sensu sive figurato dictum accipias, iuxta inepte dictum est. Certa, ut mihi quidem videtur, coniectura scribendum est: ατρεστον Οἰκουντ . εἰ τα γ' m εξει κρατη. ΙΙoc enim verbo sic uti solet Sophocles, ut abolita propemodum, certe attenuata habitandi notione, saepe nonnisi verbi substantivi
248쪽
vim induat. Huius rei ignoratio non raro criticos ita sesellit, ut aut sanos locos corrumperent aut corruptos non recte emenda
rent. In Oedipo Col. 92. quod edidi: κερδο μἐν obe σοντα τῶς δεδεγιιένοις, nihil aliud significat quam Oedipum emolumento suturum esse
iis qui eum recepissoni. In eiusdem fabulae us. 1336. recte legitur in libris omnibus αλλους δἐ θοὸπεDOντες οἰκουι εν συ τε κἀyco, ubi cave pro οἰκουμεν scribas r κηtεν. at vs. 1265. κω Haρτυρεῖ κήκιστος ἀνθρωπων τροφαῖς ταις Πωσιν ῆκειν, maxima est suspicio Sophoclem pro ἱ κειν scripsisse Οἰκειν i. e. εἶναι, ut Oedipo Tur. 3390. την φροντίδ' τῶν κακων οἰ- κειν γλυκυ. In Philoct. 180. υτος πρωτογον ον ἴσως οικων Ovdενὰς ιστερος. nemo admonitus dubitabit mecum reponere participium οἰκῶν. Denique ex eodem usu emendare iuvabit Aeschylum Suppl. 354. ubi quum in libris haec habeantur: Ορω κλύθοισι νεοδροποις καΤασκιον νέον διιιλον τονδ' αγωνί ον θείω, viri docti rei ονθ' ηιελον correxerunt. quod quam miras et contortas explicationes expertum sit, videre licet apud Hermannum. Scribendum vero: oeco κλήδοισι νεοδροποις κατάσκ ον ναίονω ομιλον τονδ' ἀγωνίων Θεων, i. e. κλαδοις κατaσκιον οντα. Nam etiam ναίειν sic diciostendi Analectis Alex. p. 239. Ad eundem usum reserendae sunt quodammodo frequentes dictiones, quibus πολες vel οἰκία κα- κο ς vel κHίας οἰκειν dicitur; quo nomine corrigendum mihi esse video fragmentum Herondae iambographi apud Stobaeum Diuitiam by Cooste
249쪽
Floril. XCVIII, 28. quod cum alio eiusdem poetae fragmento apud Stobaeum Flor. LXXIV, 14. coniungendum et sic emendandum arbitror:
Versu primo vulgo editur ἡινας, quinto ανευ κακcυν ζώουσαν, et versu ultimo τι μειζον pro τυ κρεῖσσον. In Sophoclis loco nunc video Nauchium coniecisse ἄτρεστα ναίοντ' Vs. 595. νυν πῶσι χαψco, νυν stε πας ἀ-a εται, νυν οἱ σεθεν χρ ζοντες αἰκαλλουσί με. Vorba νυν πασι χαίρω interpretantur nunc omnibus gaudeo, nescio an poeta invito. Malim utique ab omnibus salutor. In sequenti versu αἰκαλλουσι perelegans est L. Din dorsi coniectura a recentissimis editoribus unanimi consensu probata. Non damnaverim tamen librorum scripturam ἐκκαλουσί ιιε, nisi quod praestare opinor H καλουσ ε ιε. Petituri aliquid a Creonte in eadem cum Oedipo domo habitante, hunc evocabant, ut res clam Oedipo ageretur. Similiter apud Euripidem Bacch. 170. Tire fias Cadmum aedibus evocat. Vs. 621.
OL κ κιστα ' θνήσκειν, ου φυγεῖν σε βουλομαι. Haec quo pacto cum iis conciliari possint, quae indu a vs. 610. leguntur, critici ne verbo quidem admonuerunt. Ibi enim Creon
250쪽
Iocastae dicit, Oedipum ipsi alterum de duobus proposuisse, ut aut sugam capesseret aut mortem oppeteret, δεινα με δρασω δικαιοι θάτερον κρίνας δυοῖν,
ξ γῆς ἄπωσαι πατρίδος ξ κτειναι λαβών.
Putabimusne adeo obliviosum suisse Creontem, ut ne post brevissimum quidem actionis intervallum memoria teneret quae ex Oedipo audiverat' non credo hoc quemquam serio sibi persuasurum esse. Sed locus corruptus eSt, certaque coniectura ita in integrum restituendus:
OL ῆκιστω θνήσκειν ri φυγειν σε βουλομore. Nimirum Creon, easdem cum rege aedes incolens, hoc ex Oedipo
quaerit, num se ex communibus aedibus exturbaturus sit. Poterat autem haec suspicio tanto magis eius animum subire, quum
Oedipus aperte se insidiis a Creonte peti indicasset. Minatur itaque Dedipus Creonti aut capitis poenam aut exilium, prorsus ut Delphicus deus Laii interfectorem alterutra poena ames iusserat. Vs. l00. ἀνδρηλατουν τας ξ φονω φονον λυοντας, et 308. εἰ τους κτανοντας A1άιον μαθόντες ξ κτείναιμεν ξγῆς φυγάδας εκπειιφαιιιεθα. Atque ita etiam alibi inter moditem et exilium optio datur. Cf. 658. Consulto autem scripsi στέγης ἔξω βαλεῖν, non στεγης μ εξω βαλεῖν, quoniam pronomine hic commode supersederi posse existimo. Habent vero etiam ea quae proxime sequuntur iustam de vulgatae scripturae integritate dubitandi causam: . οταν προδεα νς Aoν ἐστι τὰ φθονεῖν.OL ως ora υπείξων ουδε πιστευσων λεγεις; M. ου γὰρ φρονουντά σ' - βλέπω. Haec turbata esse intellexit Friedericus Baase in Progr. Vratisi.