장음표시 사용
121쪽
hombos excipitur. Is primo statim egressu pervenusto totius corporis habitu, omnium oculos simul atq; animos impleuit: erat enim Ore probo, graui, verecundo, ab stin ista quadam hilaritate valde conspicuo,Venerabundis autecardinalibus,& selicem aduentum enixe gratulantibus, Florentinisque lega tis, qui ingentem copiam rerum esculentarum ad alendum aulae comitatum recreandosque remiges dono attulerant, tranquillo potius quam laeto vultu, S. sermone clulci breuitate periucundo respondebat: ita ut quum nulla in gestu aut verbis familiaritate uteretur,nihil temere, quod esset elatum, &insolens, aut subagreste penitus emineret. Id solum cardinales S reliquos bsandiis mentis Romanae aule assuetos vehementerpe Ouit,quod pontifex parum humaniter,& sere contemptim secum agere Videretur. Nam quum soliis coe nasi c& nautae utendum nocturna aura suaderent, adeo cupide dc sestinan ter ad mare se proripuit, ut cardinales in proximo si naul c antes nec mone ret, uec expectaret: iisque omnibus raptim ad triremes contendentibus, de
secunda vigilia oram soluit,&ad Centumcellas est prouectus. Ibi assivere aseenatu missi Pompeius Columna, S Franciolus Ursinus Romani cardinales. qui exceptum sub umbella pontificem ad templum deduxerunt.vbi postquaad aram supplicatum suit,oratio habita est a Pompeio tanti aduentus laetitiae accommodata. A' Centumcellis postero die Ostiam peruenit periculosa natauigatione,nisi maturas let: nam Tyberinas intranti fauces saeua tempestas e orta est,quae triremes violento cursu in diuersum abripuit. Ab Ostia etiam pari festinatione est prosectius,adeo ut cardinales,qui iumenta ab urbe expossitabant,vel paucarum quidem horarum moram impetrare nequiuerint. Per hunc modum tumultuario deformique agmine, quis cardinales ignobilibus iumentis veherentur,&nonnulli minores antistes, dc totius aulae incondita
multitudo onusta sarcinulis inseruido sole iter faceret,ad Diui Pauli templuextra Trigeminam portam est peruentum. Postero die quarto Calendas Se ptembris populus Romanus, singulique sacerdotum ordines, solenni pom.
pa per urbem inuessitum ad Vaticanas ardes deduxerunt. Sequenti die set tum praebuit urbanis magistratibus, Vtcumsta sigillatim cognoscere Copc misque afferret labanti reipublicae. nam Romae pestilentia vitulgatis morbis, iagnobile praesertim vulgus inuaserat,& aerarium non modo erat inane, sed gemmas publicas,& sacrorum solennium ornamenta,& Leo ipse, Sc triumuiri demuni cardinales sceneratoribus oppignerarant,ut praesidia amictis robus pararent. Ariminum quoq; per insidias occuparat Sigi sinundus Mala te sta, quoniam eam urbem a patre Pandulso diueditam progenitores eius perducen tos ampi ius annos imperio tenuissent. Nunciabatur etiani Solymanus Turcarum imperator Rhodum validissimis tormentis, & cum incredibili militum Sc rerum omnium apparatu iam tertium mensem oppugnare : Pr sectosque Turcarum,qui in Illyrico fines lucrentur,Pannoniam citeriorem crebris incursionibus vastare, nec Ludovicunt regem Uti aetate non integra
atque ingeni j viribus parum Ualidum sustinere hostes poste,nisi in stipedium
pontificia pecunia iuuaretur. Quibus de causis necesse erat pontificem rerum Italicarum penitus ignarii,&tum primu urbium suarum 8c prouinciaru reo gulorumque nomina perdistente, in omnib. cosiliis vehemetijsime coturbari,
adeo ut quum his curarum fluctibus iactaretur, aliquand o diceret, sibi fuisse
122쪽
iucundius Louanqgymnasium cum studiorum laude moderari, quam uo mae pontificia in sede Christianam rempublicam administrare, quando in quit in eam affectam omnibus malis,&recisis neruis magnopere debilitata, miser inciderim. Sed anxium S diuersis difficultatibus implicitum,unusnia. xime deami t tenda Rhodo metus agitabasicuius clarissimae urbis suus neque negl igi line immo dedecore, neque mature stren ueque defendi sine grauis sima impensa ingentique periculo posse videretur: cum magnis Turiarum classibus non inodo portus urbis fretumque ipsum,sed totius etiam inseloe lietora &circumiecta maria obsessa tenerentur. Suadebat Iulius Medices ante alios, ut delectas ex liis quas adduxi siet cohortes, ii silem nauibus omnium re rum copia repletis telaodum continuo transportandas curaret, re enimve eae per autumnales tempestates validioribus usae Ventis, contempta aut elusa Turcarum classe in portum plenis velis inferrentur. Quarum nauium prose
ctione ausuros fortasse aliquid Venetae classis praesectos, qui in Creta eum quinquaginta rostratis diligenter excubarent, inuitarique percuperent ad egregium facinus, si casu aliquo delendae Turcarum classis facultas offerreis
tur. Quod si Venetus nihil omnino contra veteres inducias cum Othoma nis sibi tentandum putaret,eo certe subsidio cum sortium tum maxime recentium militum feliciter adducto necesse fore spes ipsas ex desidia Christiano rum principum conceptas Turcis imminui, SI contra Rhodiis plurimum
augeri,qui in ea aux illorum expectatione erecti, tantam belli molem sortisti
me sustinerent. Sed quoniam in satis erat, ut Rhodus amitteretur, Hadria nus eius rei gerendae occasionem propter multas, & rei praesertim nuniariae dissicultates penitus amisit. Hispani quoque utpote qui semes terram Ita Iiam pedibus attigerant,longinquae nauigationis laborem ad incertum ma ximi rerum exitum recusabant, & Ludovicus a Corduba princeps Suessia nus,qui apud pontificem pro Caesare erat legatusadaliae Urbes certo presidio tueri atque exercitum in primis, qui erat in Gallia Cisialpina, Hisipano milite supplere,quam Rhodiis opem serre malebat: quoniam rex Gallus etiam to ebellis S praelius vicitus, quin Italiam repeteret, minime quieturus esse vide batur: proinde singulis in rebus orando. instandoque pontificem, ne Caesa rideesse vellet, vehementissime perurgebat. Erat Hadrianus suopte ingenio Caesaris amantissimus,& quantum salua pontifici j nominis maiestate
poterat, eius victor is non obscure laetabatur,quanquam uti aequus, Sc qui tis&otii cupidus, execrato bello, maxime cuperet sedare eam controuer
fiam, quae inter Gallum Sc Caesarem fine spe compositionis agitabatur. Erant uni omnium Hadriano valde intimi Guliemus ipse Enchauordius. quem statim gratisiima voluntate a subnotandis supplicibus libellis data iii 5c demum Dcrthusensem episcopum secerat,& Theodoricus Helius asecre
tioribus epistolis vir optimarum literarum notitia,& Christiana modestia insignis. Ii Belgae erant,quibus propter um grauissimarum rerum aliquanodo miscebantur Ioannes Ruffus antistes Consentinus ei antea familiaris.
quum in Hispania apud Ferdinandum regem pro pontifice legationis mu
nere iungeretur. Hi Caesarianis rebus propensissimo studio fauebant, et sumis mam diuinarum atque humanarum rerum nequaquam late communica
ra auctoritate gubernabant. Horum consilio pontifex bellum aduersius
123쪽
Malatestas,qui Ariminum occuparant, missis in Umbriam Hisipanorum cohortibus siti cepit.nee multo labore Sigismundus est eiectius, ut pote qui iam
Arirninensibus propter naturae acerbitatem atque lauitiam odio esse coepissset nec alicunde circumuento obsessioque auxilia initterentur, adiuuante maxime pontificios duces Francisco Maria Petreio Urbinate, atq; item Assonso Atestino Ferrariensi, qui ad promerendam gratiam, eo bello in signem o- Peram nauare cupiebant. Neque tame abiecta cura Rhodii belli pontifex ad
Aduritios Petrum Raborium Genuam misit, qui onerarias naues conduce ret. Sed aegre odmodum expedita pecunia, aliquanto tardius quam oporte rei tres excelsae naves sun t exornatae,quibus incredibili euentu selice cursum Fortuna denegauit. Nam perpetuos duos menses prodigio quodam contra anni consuetudine Eurus,&Vulturnus,qui sunt venti omniu aduersissimi
nauigantibus ad oriente Iri,maria tenuerunt, quum eo tempore naturali temrarum habitu Etesiae flare consueuerint.Periit& Rhodii Magistri insignis orieraria, quaei Nicara Prouinciae omnium rerum ingentem copiam aci insu
Iam deuehebat. Interim ponti sex ingrauescente pestilentia Uaticanis sdibus&coniunctis viridari isse tenebat,neq; aditus nilia maximis viris legatisque principum & cardinalibus impetrabatur.Sumiterat is more Germanorum, qui pestilentiam contemnunt, onanem seueritatem, quani Libitins magistratus exercere consueuerat aduersus eos,qui sese contraeto&dissimulatomo
ho incolumibus miscuissent, quae libertas&dissoluta evagandi tegendique in orbi licentia, Urbis laciem multiplicatis stineribus mirum in modum Qe formauit. Itaque hortantibus Triumuiris Romani populi conseruatoribus
instaurati sunt magistratus cum officialibus,&reuocatae leges ad vetere foris mulam puniendae multitudinis,quae edictis minime paruillet. Interea ponisti sex ad Germanos regulos, Sc liberas ciuitates, quarum legationes ad conuentum Nurunt bergae undique coibant,Franciscum Cheregatum misit, quioninium primus ab ipso episcopus propter veterem amicitiam Sc virtutis opinionem fuerat effectus. Hortabatur Germanos,ut ad defendendam salute Ludovici regis auxilia decernere atque summittere vellent, simulque earum haeresum obliuiscerentur, quae antea recte atque legitime pluribus conciliis ellent damnatae. Namque Germania serme omnis Lutheri diri hominis suis perstitione imbuta, Romani pontificis maiestatem nefario criminationum genere proscindebat, quum ipse a veteribus sacrorum institutis Christianisq: moribus desciuisset. Sacerdos enim e cenobio abiecta cuculla se proripiens cusacrata Virgine nuptias secerat, ita ut praeclari modo nominis theologus insa go militari conspiceretur. Proposita tum erat a Lutheranis centum postulata, in queis Pleraque sumn ae squitatis videri poterant,quod saepius aRoma no pontifice veluti impolitis sacrarum rerum vectigalibus auarissime premerentur. Caeterum corruptis impietate animis id unum maxime spectabant, ut honestiisimo praetextu avaritiae laedaeque licentiae, uti quisque sua Iibidiune raperetur, ianuam penitus aperirent. Alth nanque dicata templis praessia impudenter usurpabam. ald professione sacerdotes, abdicato cultu &eiurata continentia sacratas virgines ex templorum septis tanquam uxores celebra
tis nupt0sd ucebantial a gulae dediti nefastis diebus contra maiorum instituara carnibus vesceban tur. nonnulli etiam immani furore perciti,Despars vir
124쪽
ginis simulachra foedabant, Sc qui ingenio atque eruditione insignes erant,
sanctissimorum patrum dogmata insanis interpretationi b. perUetere cora a bantur. Quorum immarutati, neque antea quisqua Iri apprime eruditus, neq;
tum Cheregatus,vel saluberrimis dis utationibus feliciter obuiam iuit. Mi sit etiam pontifex pecuniam in stipendium Ludovico Pannoniae Regi: nam multis, Sc quidem turpissimis de causis Pannoniae regnum paulo ante sub
Matthia Corvino peramplum et florens opibus, deformatum. tque exutum Omni bellica laude pene conciderat, adeo Vt rex artate sortunaque admodum
imbecillus, vix tueri fines, Sc arcere Turcas hostes posset, qui crebris Sc repentinis incurisionibus, modo a Dacis &Triballis, modo ab Illyricis limitibus prouinciam evastabant. Interim Rhod a magnitudine incredibilium operis superati, fessique perpetuo sex mensium labore, & vulneribus ferme omnes debili tati, Solymano deditionem secerunt.neque enim ulla iam spes aurali rum supererat, & cuncta intus in maxime diuturna propugnati one desece rat. Ostentabat veniam praeclare victis Solymanus, quali in parte gloriae re poneret, si longe sortissimis viris iam plane parta vicitoria pepercisset. Enim uero vix credibile erat,non amplius septingentos illustres equites cum paucis militibus Graecis, tot mensium vigili js atque laboribus nequaquam cessisse,quum minore in dies sui fiducia, SI maioribus semper rerum omnium periculis,aduersus ducenta milia bellatorii in nihil intermissa dimicatione resti. tistent. AEquauerat Solymanus murorum et turrium fastigia terrenis duobus ingentibus tumulis,quos coacta ad opus innumerabili foliorum multitudine excavantium,SI sensim ante se contra urbem terrenum aggerem prououluentium paucis diebus erexerat. e quibus tormenta inusitatae magnitudinis directa contra pinnarum summitatem ad aequissimos ictus omnibus horis ea mittebantur: inuaserantque iam sessas Turcae,muroque successerant, funda menta ab imo dolabris&ve stibus subruendo, ita ut amplissimis ubique niculis in urbem penetrarent,maepe Rhodijs occurrendo per subterraneos specus decertarent .iustis quoque praeli js saepe praetoriani,quos Ianizaros vocant, aggressi murum in summa propugnacula euaserant, sed sortissime re pulia praecipitatique in fossas temeritatis poenas dederant: nam tametsi a lateribus ex obliquo minoribus tormentis sternerentur, nihil vel certissimae
mortis metu, quominus occisis integri recentesque succederent, omnino de
terrebantur. Erat Rhodi is tormentum quod ab immani violentia Basiliscum appellabant, excelso in loco constitutum cuius pilis sesquipedat i crassitudine castra& tabernacula longissime cum miserabili obuiorum Turcarum inte ritu petebantur. magnam etiam gregariorum, Sc opus facientium militum manum autumnus solito grauior absumpserat,inductoque, S euulgato venistris profluuio dum illi satigata corpora meridianis ventis intemperanter ex Ponerent. Sed Solymanus stabili decreto innixus, singulari perseuerantia has tantas difficultates non minore sua virtute, quam nostra desidia superarat: proposuerat enim emori potius, quam abscedere irrito incepto suadentique Pyrrho Bassiae, ut i a proximam Cariae continentem transiret, atque inde ad 1uiniitrato bello ex tuto victoriae exitum expectaret, grauiter ignauia incre pira succensuerat,nequaquam eam insignem esse vi storiam praedicans, quae Prs euris imperatoris manu nainime pararetur. Itaque nouis delectibus in Ci
125쪽
Iicia, Syria,AEgyptoque habitis,copias egregie suppleuit. Nam Feraeatus Gazelle victo caesoque,&Mama Iuchis ad internicionem deletis maxime illustris.*b Athalia. lsicoque sinu,& Antiochia, atque item Caierbeius ablem phi Pellusioque& Alexandria in parandis & transmittendis commeatibus& copiis omnem, uti opus era t,diligentiam adhibebant. His tantis adduci us difficultatibus Philippus Uilladamus militiae Rhodiae magister inconsilio disseruit, immae est e stoliditatis id ultra defendere conari, quod nec recenti bus qui deni receptis auxit is,egregia spe tueri polliant, quando iam cunei is
repropugnatores conlauciata conlecitique vigil ris animos despondisse vide reia i tir: noli ellit suraesta pertinacia diutius cum Fortuna contendendum, quaado ipsi qui iii praesidio ellent, satis superque ossicio & dignitati satisfecerant:
amillae si quidem intula ' dedecus ad eos pertinere, qui toties implorantibus opem l rre nolui issent eius hercle admissi flagiti j,quod extrema necessitas attulis let, non Rhodios, sed totius Europae reges infamia deflagraturos: proin de summenduin esse consilium a prudentia quam necessitas exprimeret, non ab inani animorum obstinatione, qua nihil qs qui in extremo casu versarenotur,lethalius accidere posset Sibi ergo tam honestum, quam omnibus ad salutem necessarium videri, dedere urbem, S Solymani qui pro gloria certa
re existimari Uellet, fidem experiri, ut benemeritos de republica Christiananti lites conseruaret,nec sortibus viris opportunum in Europa locum esse de
in turum,ubi meliore fato Rhodiae militiae signa defigerent,&acceptas a Barbaris iniurias, egregio religionis studio,& commodiore tempore vindica recit.Itaque emissis legatis,atque ipso demum Philippo sub fide publica ad Solymanum in castra prqsecito, conditiones de dedenda urbe sunt conscriptae, quas Solymanus alioqui saeuus hostis religiosissitne seruari iussit ipso e
Dina urbem ingresso neque templa, neque priuatas domos,neque obuios mi lites Christianos, quisquam vel ingenio serox Barbarus omnino violauit, ita ut Philippus clemen ter admissus,&a Solymano Pater appellatus, quum omnia propc praeter bellici apparatus instrumentum suis triremibus impo neret, septem etiam mea tormenta praesidη nomine contra piratas, Uti ab
eo didicimus, impetrarit. Eo die quo Rhodus est dedita, prodigioso casu
epistylium portae sacelli in Vaticano spon te corruit, litum non plus passu al tero pontifex abesset a limine ad operanda sacra solenni die Christi Natalis statim ingressius, ita ut praetoriani duo milites eiurassiti marmoris fragmine Opprimerentur. Caeterum is nunc us toti Europae admodum lugubris, pontificem incredibili dolore affecit, quali recens adhuc primorum meu sitam principatus, aduerso quodam rumore adlatrantis vulgi, ea ferali clade notaretur. Nec multot post ad pacandam Italiam conuersus, Altansiim A testinum Ferrariae principem in gratiam amicitiamque recepit, quum is Herculem filium cum oriratissima legatione Romam misisset, ita ut ea, quae cri minosis admodum codicillis a Iulio Leoneque pontificibus aduersum eum tanquam pontificiae maiestatis reum decreta & publicata suerant, penitus antiquaret. Eadem clementia& liberalitate Franciscum Mariam Fel trium est prosecutus, quem Leo pontifex principatu pulsum atque hostem dcelaratum sacris interdixerat. Misit& Legatum ad Venetos, ut eos Caesari conis
iungere sinouisque initis scederibus Gallus ab Italia Procul arceretur. Erat
126쪽
tum Florentiar Iulius Medices praeclaro studio omnibusque sensibus eum
Caesare coniunctus, cuius auctoritatem plerique veteres eius hostes,& ante alios Franciscus Soderinus cardinalis conuellere contendebant, Ita Ut apud Hadrianum eum palam accusarent,quasi veteribus ponti ficum thesauris potiretur, quos conuiuente Leone fratre in administranda republica rapuiiset. Quartam etsi falsi et ridenda erant quoniam abunde constabat, Leonem ii modicis sumptibus natura gaudentem, Sc postremo grauissimis implicitum bellis,suos pariter,atque alienos loculos pecunia penitus exhausitIe, contra choque insuper graui aere alieno vectigalia etiam publica addixissescenerato ribus: tamen haec apud externum hominem ingenio suspicacem, imperitum Romanae aulae,&inopia plurimum aestuantena,verisimilia videbantur. In
uoluit 8c risdem prope suspicionibus Soderinus mirabili astu Laurentium
Puccium& Franciscum Armellinum cardinales vetere amicitia Iulio mediisci coniunetissimos,quasi hi uti praedator insignis nullo iure quaesturae ossi cio potiretur, ille vero saltistissimis indulgentiis,qu ibus ani mae desuncitorum expiarentur, immani quaestu diuenditis, ingentem pecuniae vim nullo nietupcens peculatus auertiiset: quasi hos publica flagrantes inuidia repetunda rum postulari,&facile conuictos damnari pateretur, aerarium inane celeri
t r eorum opibus estet repleturus. Caeterum Iulio avictoritate sua atque in nocentia praeclare cuncta refellenti potentes amici non deerant, qui eius ab
sentis causam dissimulanter 8c obliquis maxime sermonibus tuerentur: Sc manebat quidem apud aequum gratumque pontificem recentis & antiqui beneficii memoria prorsus incorrupta,ita ut parum ea subtili& accurata Soaderi ni delatione comoueretur, quominus pie 5 grauiter se gereret aduersus eum, qui praeciare cum pontificio nomini, tum ipsi Caesari bellum gerenti totius Hethruriae viribus nixus semper adfuisset. Uerum sortuna sicuti fies Pealias, ita S tum Iulio peregregie, atque opportunissime savit. In transitu enim Arni amnis Soderint literae a Mediceis exploratoribus intercipiuntur, quibus ille Franciscum regem hortabatur ad transferendum bellum in Sici
liam .exulum multitudine et Hispanorum odio nouandis rebus oportunam,
ut Cesariani ab Insubribus ad tuendum id regnum traherentur: monebatque ut nihil ponti fici temere crederet,qui quum de pace agere videri Uellet, Cae sari tamen perenni quodam studio cunistis in rebus obsequeretur, nec qui
quam aliud propensa voluntate magis cuperet, quam Caesarem noua semper dignitate nouisque victoriis auctuin florentemque conspicere, neque eum
debere exis ima re in componenda controuersia aequissimum iudicem fore, qui in excolendo a ttollendoque Caesare parentis Sc praeceptoris officia sem. per impleuisset. Erant eae literae arbitrarηs conscriptae notis, sed adeo rudi artificio, ut vel a mediocri interprete obseruatis,&deprehensis characteribus iacile legerentur. Has itaque Iulius confestim Romam transmittit ad Ludo uicum regulum Suessanum Caelaris legatum, eumque diserte edocet, quanto cum periculo Soderinus pontificiis consili is,& grauissimarum rerum disceptationi b.adhibereturi eum enim esse hominem eximiis simulationibus amabiguaeque fidei artibus valde instruetum,& super haec insensum Caesari,&Gallorum amicissimu propterea se ab eo occultis insidiis S atrocissimis criminationibus peti apud pontifice,qui ab sancta illae naturae simplicitatenulis
127쪽
tas de magnis rebus suspiciones si perfluas esse duceret, Ut illo falsa persuasto,
ne deprauato, ipse concideret, circumuentusq:5 distractus Florentia pelle retur pateretq; Soderinis resipublicaFlorentina,et tota simul Hetruria vetere suo studio Gallico nomini iungeretur. His conspectis literis Hadrianus qua quam ab initio coiisse ascrederet incredibile odium aduersus Soderinu concepit, ua ut id tamen egregie comprimem, ionec Iulius ad conuincedum Cerinum ab Hetruria vocaretur. Is nona ult6p6st intrauit orbem a Flaminia triumphali serme pompa incredibili ordinum omnium fauore receptus naveteres etiam hostes cum eo in gratiam redierat, adeo ut Horatius Baleonus cimis pater recenti Leonis seueritate conciderat, & Fabius Petruccius, cuius P a ter cardinat is marce Hadriani fuerat necatus. item i, ipse Franciscus Marial felicius his , rhino Mediceis armis eiecitus, a ponte Miluio aduenta mi ob Diata illo notas causa prodirem. Nec multo post a Polifice Soderinus&Iulius in alicanum euocanturmam de industria erat evulgatum, Pontificem enuxcpieque da turum operam, Ut duo maximi cardinales, qui assinitate essent cor uno i , se paci ficatore atque arbitro, cognitis & sublatis limultatu causis ada Draci tram redirent. Verum Ubi eos in penitiorem Borgiae turris testudinent
abduxit,& illi inter se parum similiari vultu colloquetentur, ponti sex ad
cleriri una conuersus, in terrogauit,an Vir quam in Galliam per arbitrarias iamtas strii lillet, prolatisq; lateris ita conuicit,ut protinus lethali palloie fusus cincta deiecti&ad terram oculis fateretur: nec mora cum interruptis vobis de sentionem Pararet,& supplex,ue in sarcerem duceretur,oblatis vadibus Iocuin Vaticano ad dicendam cat fani sibi dari postularet, a praetorii praestinoin arcem est deductus. Id factum Gallicarum partium animos fregit, auxitq; miarum in modum audioritatem Pontifici,qui ab aetate urbanarunis; rerum inlcitia, a quadam naturae lenitate,ctim in consilio perplexus & timidus, tum
in agendo maxime lenius5 parii efficax esse credebatur. Coeperat enim H di ianus arcana rerum Sodetano liberali fiducia communicare, S magna ex Parte confiinses tas regi. nam is erat aetate atque oris habitu grauis,ingenio S facundia insignis, cultiorum etiam literarum humani diuiniq; iuris scientia Perornatus: quibus Uirtutum umbraculis sicuti subtilissimas artes incerti&Parum sinceri animi pere regi ccontegebat, ita Hadriansi nihil ultra perstru- nteni facile deceperat. Ob id pontifex neinanem fallere solitus iniquisἐiinὰ ferebat se ab eo ille deceptum. qui lenocinio quodam bonarum artium tam ingrate quam impie fide infe sellii let. His de cautis aliquanto suspicacior, et se Datui nihilo similia ior erat essedius, adeo ut cardinalibus tanquam factiosis ibi is debelli pacisque negotiis nihil omnino communicadum existimare tu roinde Bernardino Carvaial & Nicolao Flisco cardinalibus re spondere no est veri tus, nemini vel cardinali se temere credere,quod cum noraculo reipublicae credendum foret:cum illi sorte quererenturqu6d in cori si litim cardinales superiorum pontificum more nequaquam adhiberet, Quando tot graues peri isque rerum senatores, ipsi nouo externoque homini alleis uando curas,et in partem laboris impigre succedendo, in regenda repub. sin gulam aditimento suturi viderentur. Ioannes quoq; Rufias antistes Consen- it inuti qui usu rerum insigniq; prudentia Plurimum valebat, ab intimis arca
norum cubiculis pene rei cistus fuerat: quoniam Foro Livii in dimilia, quod illiti
128쪽
illi natale solum,Gibellini, quibus impensius sauisset, complures Guelphos
nocturna irruptione trucidassent. Oderat enim pontifex iactiosos homines, nec eos publicaruni rerum consilius adhibendos putabat, qui priuati studia rationes nequaquam syncera iudicii libertate respicerent. Hinc fiebat utPontio sex durior Sc habetior in adminintranda repub. diceretur. Nam cum in valdὰ Prudentibus maximarum rerum peritis variis de caulis nullam omnino vel exiguam fidem reponendam esse iudicaret, necesse erat,Ut unis maximἐBelgis,quibus praeclara fides abunde superesset, in arduis consili js uteretur, quanquam in eius maiorem vim rationis atque solertiae in expendendis abs
soluendisque negotiis desideraret. Hinc illud periacetum et plenum ingenus libertatis Hieronimi Balbi dieium emanauit, cum legatus Romam missius a Ferdinando Ossaris fratre,surentib. Lutheranis atq; imminentibus Turcis, a
Pontifice maturam opem imploraret,& ille contra perplexius,&considera tius deliberata retra staret pleno senatu, Fabius maximus,sanctissime Pater,inquit, reni Romanam cunctando restituit,tu vero pariter cunctando rem Romanam limulque Europam perdere colendis. Quo orationis exordio adeo Ponti sex vultu commotus est,ut plerique senatores vix risum cohibere potuerint: offenderat enim primo aduentu in Universum cardinales omnes: nam Praemia quae illi triuria virali magistratu,ipso absente, bene meritis de repub. tribui ssent, ita an liquatis decretis irrita secerat,vi ossicia aliquot, vel grauissi
mis de causis dono data, repeteret dicebat enim sibi inopi postquam frarium Penitus esset inane, ea pecunia opus esse ad tuenda pontificii nominis dignitatem. nee debuisse Cardinales alioqui rei suae minime profusos, liberalitatis Iaudem ex aliena pecunia quaeritare.eodem etiam cosilio venalicia officia his omnibus protinus ademit, quae singulari benignitate Leo pontifex literatis viris&praecellentibus ingeniis virtutis causa tribuisset:ita tamen ut eius inuis sit ais acerbitatis inuidiam hii manissimis Verbis deliniret cum ea detrimenta se totidem sacerdotiorum redditibus pensaturum polliceretur.&certe nemini unquani laetius atque propensius sacerdotia conserre erat Glitus, quam his qui ab optimis studi is cominendationem aliquam meruissent. Me quoque dimidia parte equestris officii protinus exutum,quam Leo pontifex, Listorici Dostroruin temporum ad eius genium non incunde conscribenti, dono dederat Comensi sacerdotio adeo studiose remuneratus est. vi Scaramuciae Tri uultio Cardinali vehementer pro alio impetrare contendenti responderer. . Iouium omnino eo,quanquani tenui, sacerdotio esse perornandum, quem
audiuillet optimis diici phnis liberaliter eruditum,& scriptorem annalium
valde elegantem, nec tamen esse poetam Ut caeteri, qui cultiores literas secta
xentur. Suspecta enim habebat poetarum ingenia,utpote qui minus syncero animo de Christiana religione sentire,& damnata salsissimorum Deorum nomina ad veterum imitationem studiose celebrare dicerentur: ita ut aliquato plus mihi profuerit,no attigisse poeticam,quam in ceteris grauioribus stuodus perpetuo multorum annorum labore desudasse. Grauissime etiam tute rat sesamosis carminibus apud Pasquilli statuam suisse laceratum, sed id postea ciuili animo tulit,cum didicisset, eam maledicendi licctiam obscurorum hominum libertati atque nequitiae dari,ut cum insignes viros impune carpserint,sortunam suam ea vindicts voluptate consolentur. Decreuerat Hadri
129쪽
nus uti poetis non obscure subiratus,pasquilli statu.i,quae erat in Parione, domoliri,atq; eam in Tyberim prscipitare.sed Ludovictis Suessanus urbano salsoque ingenio id fieri debere pernegauit,siabdens,Pasquillum vel in imo v
do ranarum more non esse taciturum.ad id Vero pontifex: exuratur ergo,inquit, in calcem, ne eius vestigη vlla omnino memoria supersit: Tum rursus Suessanus,re ne inquit sed tam crudeliter c Acremato poctae clientes n5 de runt,qui patroni cineres inuidiosis carminibus proseqxiantur,& lupplici i locum quot. in is statuto solenni die concelebrent. Quibus verborulusibus pontifex ab iracundia ad iocos hilaritatemqsensus omnes lenissime reuocauit. cstorum quib. eximias do si rinae& pietatis laudib. primo aduentu omnib.gra ius atq; admirabilis euaserar, cu equitum S. Petri,&annons prssidentiu osicia siublatis, alii dii nidiatis reditib. deteriora reddidisset, multis ordinib. aulae S ciuitatis inuisus este coepit. nam pleriq; uniuersam patrimonioru substantiam, de totius viis laborii atq; industris fruetus in officia contulerant, alle stiscilicet Ubertate prouentus,cum pecuniae sub fide publica pontificib. credits, supra decuma in annum liquidissime responderent sed oppigneratis prouinciarii velfiigalibus atq; portorii stantssacultates mininussiupererant, videbi te pecunie tenore illo ueteris ins fit uti persolui possent. Hinc fiebat Ut poti sex contra natura suam ab inopia tenacior et illiberaliore istedius, iniquitatis et a uariciae calumnia subiret,ne uti ipse crebro dicere sol bar, dum omni b. satisfacere c5teiidit, omnib. demum decoquere cogeretur. Eo decreto exacerbatis
osticialiua nimis,qua loquisq; se impotenter exutu bonis,& sub fide publica
deceptu graui vociferatione querere tu Marius Placcii nus vir togatus, sacraritique nominis, desperatis honesis viis como dis immane lacinus confodiendi pontificis vecordi animo cocepit ita vi cu egressurii cubiculo aliquadiu expe- etauisset,sese denati eodem serro trafuerberaret, siue impetu como is bilis, siue atrocioris supplici j timore, q, rem comunicas let, nec costituto in loco citis facinoris,uti crediderat,elset repertus. Feriit pontificceo cassi verecuda constrenatione perturbatu, pius id omnino esse verissimi predicas te, quod ab antiquis auctorib. traderet multu scilicet reserre ad seliciore fortuna, in quae tepora alicuius vel prees ara virtus incidissset. Aurea namq; lepora Leonis, omnibus florentis pacis atq; oppuleiuis comodis ad luxu luatiq; ot alstitia affluentia, ita bella, dc fames,et pestiletia, tot per interregnii, pontificisq; absentis in
comoda detrimentis illatis euerterant, ut ex ea recentis status publici recordatione, cumsi a mala vel immerito ad execratione innocentissimi potificis ver terentur. Interea Franciscus rex Gallorum magnis undiq; coactis copiis in Italatiam tra sire constituit. quibus reria motibus exciti Caesariani duces operam enixe dederunt,ut consedia pace cum Venetis ii etiam qui plurimu au ori tate atq; opth. Valeret, tu partes traherctur.In tractadis enim et exsquandis eam rerum conditionib. Hieronymus Adurnius antea vehemctissime laborarat,
moriensq; Ueneti jscumsta facilius absolueda Marino Caraciolo reliquerat. Itaq; in ter Caesarem & Venetos foedus solenne percussum est,nec Hadriacius
mora attulit,uti oportebat,quominus Cesar omnib. Italie viribus ad arcedos
Gallos uteretur. Etenim postridie nonas Augusti,qui dies ab admirabili casum ut te niuis festa memoria ad Maris virginis temptu in Exquiliis est insignis. sacra celebrauit,scedusq; prolixa oratione aduersus Gallos est proniiciatum,
130쪽
quodsi rip erant rex Henricus Britannis et PannonicLudovicus,&qui quul minorii principum & liberarum ciui tu in Italia erat ipseq; Federicus
Monet a regulus Mantuanus potificis S rei p. Floret in sinit . est declaratus,uaitq; epulum regio apparatu Pompeius Columna Cardinalis euehis principulegatis et senatoribus, cum Ponti sex grauiore sacrorii moravi in maximoarita fatigatus telem proximum diui Martini templum ad quietioris prandii
comi nocivate opportune recepister, ibi leue ab initio,sed mox lethale contra xit morbii, ita ut sensam valesceret febris,adulatione proiertim medicorii, quiri ec exusto intus apprimeq: siticulose et de nocturna laetatione conquerenti
venas tangebant, ne sicilicet ira perniciosam propinque mortis susipicione duo hio metu erectu lenc adducerent itaq; non diu deceptus ubi hora fatalis instahat senatu aduocauit, com mcdataq; Repub. pileoque ipse detulerat. Gulier trium Encha uordati gratissimo animo decorauit,adiuuantib. prpsertim Iulio P. redi ce, et lati lou ico Suel Iano, quam uis pleriq; cardinales, Uttan ipso mortist imine dei pecto i 'ontifice in suffragiis ituri minime viderentur. Ob a t Idibus
Septebris ex aeto anno ex quo ab Hispania appulerat et eo sorte die quo Gallicus exercitus Boni uetio duce,repulsis Cssarianis, Ticinum amne transiue xa tota Ut maximu negotium successeri reliquisse diceretur. Morte eius pleriqι& prssertim veteris aulae sectatores effusisii me sunt laetati, et secundu eos nonnulli Romanoris,qui tetrimenta rerum arum senserat: nam quum ignore hominum facies , alicano a Belgis atq; Hispanis occupato,aditu petentibus oca currerent,longum atq; Operosum erat, familiaritate dissicili nouas amicitias comparare,itagi qui Raa OuOstatim principatu, eam luctuosi etpestilentisse. culi fortuna prsuerti poste existimaret, quasi ea incommoda nequa una alianitate temporis, quae tot calamitatib. e flent notata,sed quadam inexperti duri que pontificis acerbitate prouenissent. Super haec manauerat in vutous se ma haud incerto auctore, pontificem nouo sum iras seueritatis edicto publica, lix super id bullatis solennibus codicillis,distatutae civitatis mores esse correis Et istum,ita t atroci poena tria praesertim hominum genera persequeretur. eos scilicet ante omnes, qui ad Christi fidem reuersi impia animoru deuotio ne Iudaics superstitionis ritus obteruarent,quoris maxime pecunioserum in gens turba, iudiciorum metu ab Hispani js delapsa, in Urbem, tanqua in portum certissinas salutis confluxerat. His enim Hadrianus vetere consuetudine plurimum erat intellus, utpote qui in Hispania ipsis inquirendis damnan
disque cum insigni magistratus honore praesuist t. Sub id genus ij quoq; ve
tuebant,qui luperis impuro scelestoq; ore maledicerent,& contemptim aut
ioculariter de religione Christiana loquerentum S ii etiam qui minime dubitarent profana negotiatione sacerdotia venditare. Secundo loco erant foene ratores atque mensarij,qui egentium sortianas acerbissimis Usuris euerterent.& annonam impotenti monopolio et diris praeoccupationibus impudentissime flagellarent. Vt tim6 inquirere punireq; decreuerat iuuen tutis corruptores. eius enim criministro omnino salia suspicione, urbs ipsa conniventi b. te gib infecta credebatur. Qua inopinata S graui seuerissinis legis metione,maculosos quos iactim aulae tu ciuitatis, veluti desperata Pub. securitate, terrue rata deo, vin5 defuerint petulatissimi iuueues,qui Ioa ni Antracino potificis medico polles sesta fronde per intempesta noctem protinus exornarer, cum