장음표시 사용
141쪽
altaque turre insignes ad Apostolorum templum sub Quirinali,quas ipse in minore fortuna costruxerat. Ob id Prosiper graui quidem iudicio, Pompeiusacris initiandum existimauit.Iam enim Ioannes frater cardinalis Alexandro morte sublato e Sicilia redierat,erantq; illi sacerdotia perampli redditiis, quae omnia senetan te patruo Pompeius iuuenis ad corroborandam rediuiuis o pibus familiae dignitatem excepturus esse videretur. Verum ille ab ingenio plane militari uti bellics laudis quam sacrae digni tatis auidior, Vix auribus patrui consilium admittebat, utpote qui speraret, postqvana militae rudimenta initiaque secundisisime prouenissent, maioribus suis se pari cum laude succecsurum,qui familiae opes armis enitcdo contendendoq; ar a plificasse,&militaribu, ini perils atque honoribus virtute partis in lignem gloriam Columnio nominiqua tu ille Videbantur. Sed eo acrius renuentem urgebat Prosper,&seuere admodum castigabat, quod Marcellus Sc Iulius natu maiores fratresia muXores duxerant,et Octavianus pariter connubio ex usu factionis opportune quaesito, operam liberis esset daturus. Perhunc modum obstinato ani mo sacerdotales honores repudianti per quietem apparuit ei Hieronymus Pater, minaci&seuera fronte acribus itidem castigans verbis, & dextra qUatiens flagellum, eo scilicet nudum vehementissime percus Iurus, ni extemplo
propinquorum iussis obtemperaret, atque ut in fatis esset sacris initiaretur. Liaque Pompeius post multos aes ussu stuantis an inai, quum paterno ostento& patruorum imperiis parendum foret. Ualdenacaestus, &relu stante qui dem genio proto notarius creatur, superinducitaque lintea stilata stola apud Ioannem cardinalem patruit familiae magisterest ei sedius. Tum vero , uti no iii sacratiq; ordinis professorem decebat, intermisi a diu Optimarum literarustudia sedato compositoque ad oti una ingenio, repetere coepit. Aderant ei viri elegantes, clarique poetae Tamiras Macarocius, et M. Antonius Casanoua Comensi patre genitus, Phaedroq; in primis Volaterrano, et Camillo Portio Romanae eloquentiae professoribus familiaritate coniunctis utebatur, adeo ut ingenium excoleret feliciter, extemporaneisq; sermonibus memoria reruomnium De tus praecellenti 5 sublime iudicium,& luculentum Latinae eruis ditionis apparatum proserret,ita Ut non fit mirum, si demum supremis vitae annis grauiter scribendo ingen a iscunditatem omnderit. Nequaquam tri illos elati generosi animi spiritus militares, a patre simul samiliae moribus ductos adauestosq; demum in castiis abiecerat,qu una in omni coluiendo nogotio expeditus quidam & vere bellicus vigor, gestu,sermone fronte, singulari alacritate semper emineret, adeo, Ut cum His cero Hispano, ob exortam cuipso simultatem ex Reatini sacerdoti j redditibus, ad singulare certamen Pro uocala te congredi li t conatus, pro te sto in solum pileo, 8c stola sacerdotali ira cundiae seruore dilacerata. Vetuere insani propoliti exitum propinqui. Ianus Bracalonius eques Romanus eius controuersiae serro finiendae munus susce
pit, quod indignum esset et procul a Christianis moribus, eum praesertim qui
secris esset initiatus,in arena decertare.Sed Histeriis Bracalonium repudias, quum arrogantiusquam decebat,Pompeium itidem lacessiendo prouocato mis libcllis irritare Cres eum habuit euetum, ut praeco Hispanus ad Columniae donliis aream missus,quo Pompeium ad ignominiam tubae cantu certamen
detractisse pronuntiaret,iisuis sit trucidatus,postqua ea atria superbo ausuviolas
142쪽
violasset quae damnatis S perfugis, propter inueterat inmitiae existimatio nem, aluti lecuritatique elle consueui iterit. Ob id Rogerius Hispaniae regis Legatus de praeconis caede multo fastu & vehementi oratione apud Iulium questus,cum obnixe peteret, ut id facinus,quod ad publicam gentis iniuriam Pertineret, insigni exmplo puniretur, rectissime fictum pontifex respondit, quod serui a pedibus , ut tantam iniuriae indignitatem vindicarent, Hispanicam insolentiam Roniana superbia contudii sint. Nec multo post Ioannes cardinalis autumnali febre extinchus interint, impetrante I; Prolpem ab amicissimo potifice sacerdotia in Pompeium translata. Ea suere episcopatus Reatinus, et sacerdotium diue Scholastice peramplum, ana oenici: secesius ad Sub laqueum, aliudq; item Dei parae virginis ad Cryptam serratam in Tusculana Ciceronis villa. Exinde lautius & luculentius vitam egit, literas ardentissime amplectens, nihil in intermis, is cogitationibus, quae ad magnas res gerendas Pertinerent: Ut scilicet varias Romanoru ciuium,externorumque hominum clientelas parare si gratiamq; suam atq; item gentis authoritate ins bleuandis his qui ope implorarent, vehementisiime conferret. Id enim unu in eo viro e ximius perenne studium fuit, ut amicis preclara constanteniq; operam pre
staret pertequeretur vero eos pertinacib. armis. tuos ipse aut Partium nomisiae, aut amicorum metu appugnandos omnino suscepisset. Interea Iuliu Pontificem vehemens inuasit morb. dolore animi ab aduersis belli successib. liaud dubie conceptus. paulo ante enim Francisci Marte Urbinatis,qui ex fratre Me Pos erat adolescentis& imperiti ducis copias,& Venetoria item auxilia Tri uultius veteranus imperator sine ullo suoru vuulnere profligarat, Bononiamque Bentivolis veterib. tyrannis reddiderat. Qua freti victoria cardinales se Ptem qui a pontifice desciverant, indicto Pisis et demum Mediolani concilio, vehemetius 8c arrogantius addicendam causam Iuliu uti pseudopontificem criminosissimis editis libellis citabant. Itaq; manante per Urbem fama Iulii iintra paucas horag expiraturum,coluere in Capitolio Romani ciues, atq; ite utrius ii facitionis proceres miro consensu de repub. consultantes. In his principes erant Pompeius Columna,Robertus Vrlinus Pauli, qui a Caesare Borgia neca tus fuerat, filius, Georgius Caesarinus et An thimus Sabellus: qui nobiles opulentasq; secunde clasiis familias atq; item populum & infimam plebem
rerum nouaru cupidant,ad publicii audendu facinus pertrahebant. Summa consilioru omnium erat, Ut vetere libertatem tanu fallacissimis sacerdotum artib. ereptam,armis recuperarer, nec se in posterum per inane iusiurandum
noui pontisicis et insidiosas cardinali si pollicitationes scede decipi, circumscribi l: et indigns seruitutis compedib. vinciri paterentur, Urbem et vectigalia, ct iuris dicundi magistratus antiquissim g possessionis iure ciuium esse Romanorii. Porro sacrorum curam sacerdotii atq; pontificum iuris este, quoru au gusis dignitati equit ellet summos honores exhibere, et in tota administratioone rei p. Christiane eorum aut hortate sequi. C steris v e tere Romani nominis gloria indignum videri,i paucorum sacerdotium impotenti auaritia libidi neq; cuncta comoda interciperentur: illorum en improsecta esse emolumenata rerum omnium: porro ipsi veluti ad solatium sensim inducis seruitutis, ve terum latum honorum imagines esse relictas: cum senatoris paludati sceptrii& triuiduiralis magistratus conseruandae Urbis, virentes fasces speciosa visa
143쪽
insignia inter pompas&agonales ludos inanem et irrisam auritoritatem obotineant,& siqua sint quae pudore superiorum pontificum minime abolitarideri possint, ea tamen praetoris urbani sunt mo 8c peracerbo quidem imperio
circumscripta,& angustissimis iurisdicundi finibus inclusi teneantur. Om
nium prosecto pontificum id esse decretum, quod nemo nisi pia ne vecors nointelligit,ut excisa vetere Romani sanguinis stirpe, sublatisque proceribus,tota urbs occupanda inquilinis semibarbaris hominibus concedatur. In eam quoque rationem principes urbis familias solito purpurei galeri honore,quo iam diu orba is sint, pertinaci pontificum liuore priuari, excludique virtutem ipsam ab aditu senatus.quem ex diuerta probrosis homini b. abunde repleu rint,ne Unquam generosis,Romanisq; ingeniis pateat locus, unde fastigium summae dignitatis eniti positiat. Quasi Romanae ciuitati omnino erubescendum iit, aut Christiano orbi poeni tendum quod Coelestinus Comes,Hora rius Sabellus,Nicolaus Ursinus, SI Martinus Columna lacris& reipublicae pra fuerint,qui Pietate,innocccia, virtuteq, animi illustres,multas successoribus tenebras os dille videantur. In his concionibus ut quisque acerbissime atque insensissime de sacerdotum moribus dominatuque prolocutus est, is atrie alios constantissime & pro dignitate Romanae libertatis dixisse est uisus& publica voce celebratus . in his Pompeius vehementiore eloquentia fuit insiguas,cum libero ore cunctis dicendum, S cardinalibus per interregnum viet manu personam omnino detrahendam esse perorast et Indignabatur enim quod Ursino, Sabello, Columnae, & Caesarino nuper defunctis, nemo RO mani sanguinis esset sui tectus, quum Alexander Sc Iulius aliquot nouos ho mines,&1 celerum infamia notatos in senatum delegissent. Itaque decretum est ut armati conclaue in Vaticano circum Isiderent a Cardinalibus ante inita comitia singulis lacramento adactis postularent remitti vectigalia, salisque
praesertim,&demum aliaru in rerum immunitates per vim antiquatas abo litasque restitui,utque a nouo pontifice priusquam conclaue excederet, S ad
diui Petri aram deserretur, triumuiris antiqua spatia iurisdicundi, S populo
creandorum magistratuum iuras lilitatisque munera redderemur et Uti primo quoque tempore legeret in senatum quatuor Romani nominis cardinaisies,legemque promulgaret, qua Urbana sacerdotia veterib. Romanis, aut a te Patres ciuitate donatis conferrentur. Fuere & qui intemperantius vocem
efferendo,&in his M. Altherius,& Iulius Stephanutius is tum erat trium uir molem Hadriani repetendani Romanoque praesidio custodiendam censerent. Sed dum Romani in Capitolio horis prope omnibus consultant, Scirpio Lancelotus medicus Pontificem stomachi vitio prostratum,&alimenta repudiantem,oblato persico pomo,ad certam vitae spem feliciter erexit. Ad eius rei famam dissoluta extemplo populi consilia, & dilapsae cohortes, quae iam ad signa conuenerant. Verum de Capitolinis concionibus nihil omni.no i cubiculariis pontifici fuit delatum, ne in aegre conualestente iracundo lhomi ire,ad eius exitum bilem mouerent. Forte per eos dies Petrus Vallius cardinalis Rheginus Togatae Galliae praefectus, cum falso rumore deiuncti
144쪽
Pompeius delectus est, ctim inprouincia factiosa bellicosaque inter Gallico
iti multus, Benti uolorum S Ferrariensium armis exposita viro opus esset, qui generis authoritate, expeditoque consilio S militaris ingenii vigore praesta ret Porro Pompeius qua de causa in Vaticanum vocaretur ignarus. in anci. piti consilio aliquandiu haesit ut ipse unus quod ordine facerdos esset, turbulentae concionis poenas daret. Qiramobrem aduocatis in conci lium ex utraq; factione amicorum primoribus,dixit se omnino ad pontifice iturum, si vero aliquid sibi durius accideret,nauiter arma conci amarem, & celeriter ope ser rent: Sed Iulius iraeum amice excepit, ut inde non modor metu liberatus edauctus praesecturae honore demum reuerteretur, sit per haec optima spe etiam plenus : nam Iulius dixerat eum e prouincia purpureo galero insigne et Iere diturum. Sed dum Pompeius iumenta parat, et familia instruit,bii Lo in proauinciam prosechurus amici Francisci Maris, et inprimis Isi bella Gon aga ex adoptione mater, que tum aderat,metu consternati, Iulium adeuntes docue re eo consilio nihil esse alienius a rationib. pontificis,ac salu te Fr.icisci. Nam ii Pompeio designato praelidi Togata Gallia traderetur, praeberi inde aditum Fabritio Columns ad inuadeduin Vrbini principatum cum is tum validissioni is instructus copiis, aduersus Gallos bellu gereret et in .ppinquo eius rei a Pstrediende occasione opperiri videret. Nam Fabritius ex Agnclina Guidonis baldi pariter sorore liberos sustulerat, ad quos ex aequo dinis diaetus principatus hsreditas pertineret,adeo ut ad iniuria Columnis domus Agnesinaeq: et liberoru Franciscua Guidone adoptatu suis sequereret, diei itaretq:sspius, se aliquando aut iure aut armis eius hsreditatis controuersia finiturii. Addidite tinfesto sermone mulier itidem periculum deprecata, nequaue repub.Vide ri. si eum obiter dignitate existimationeq; auctu prouinciae totius commota parataeq ad sumenda arma prsficeret,qui dudu in Capitolio princeps, turbuIentissimis concit 'set cocioni b.Romanos specie recuperade libertatis aduer sus sacerdotes cJcita mei. Eare Iulius iuprinatim audita extemploq; aduocatis familiarib. ordine reci lata, iratus Popeio significari iussit, ne se ad iter copara ret, quonia ipse aliud de privsectura Togatae Gallis consillisi desumptiiset. Nec mora Pompeius non tam sibi metuens, quam servido ingenio contumeliam non ferens,Hieronymum Uiccum Ferdinandi regis legatum orauit,ut se ad pontificem deduceret.Dicturum enim se coram publicam Romanorum Oirinium causam, quae aequissimis postulatis munita atq; defensa videretur, priuatiq; ossicu sui erga ciues necelsitatem excusaturum. Cum ea Uicco probarc. tur, deducereturq; in Vaticanum, Pompeius amicos monuit obsecrauitq; Ut instructi paratiq; essent ad defendendam iniuriam, si sibi vis inferretur. Caeteru Pontifex ad cubiculi sores expectantem,srustra rogantem lega tum non admisit hoc unum austero ore prolocutus: Nolo ego iracundus cum superbo dc turbido verbis decertare. Neque ulla res Pompeio moram a ttulit, quin extemplo ab Urbe in Nemorensem villam proficisceretur,pIane alienatus, Ac Pori tifici futurus hostis,cum ei salutem minime committendam existimaret.Nec multo post Petrum Marganum Vrbe profugum ad se recepit. Is iuuenis, ingenio serox, opib.&clientelis potes, Centium cohortis vigilum praefessi uincapo Flors trucidarat, ut vetere contumeliam vindicaret, quod ab eo nomulato antea, quod serro succinctus inambularet, absque ullo verborum honore
145쪽
in carcerem est et perductus. Praeerat tum praetorianis equitibus. Marganus Pontificis amicitia insignis, quod eum a lacro baptismatis sonte,& demum per omnem aetatem incleliti js habuisset. Sed in Margano nequaquam tanti
reuerentia erga principem atque eundem prope patrem atque nutritiu fuit, ut honestissimis sacramenti militaris rationibus vindictae libidinem antes eraret. In ueterata enim cosuetudine Romani maxime decorum putant,prffectuvigilum interfecisse, quod eo facinore sortiter patrato totius iuuentutis, gla diatorumque omnium Rratia atque insigne studium comparetur, confirmeturque ea opinio apud omnes ordines, in Romanis pectoribus non deesse penerosos spiritus pro tuenda nominis dignitate, quanquam fatali temporum iniuria sensiti decepti oppressi quae a vetere sua amplitudine fortunaci deciderint. Itaque Pompeius atque Marganus aduenii se tempus rati quo arma expediret, Robertum Ursinum in societatem adsciscunt,cum Marcello
Iulioquae Pompeia fratribus, itemque Petro Francisco Columnae consilia
communicant, decernuntquae in Gallorum partes transeundum, Ut eorum
adiuti pecunia,conscriptisque copiis, pontificem domestico conflato bello, ab Hetruria si nihil &c Latio adoriantur.Coniuratione itaque inita 8 constitutis rebus, Ν larganus atque Robertus in ulteriorem Galliam magnis itineis ribus contendere, explicatisque gerendi belli conlitris, a Gallis ducibus liberaliter suscepti laudatique, supra vigintimilia aureorum nummum ad prae henda militi stipendia, per syiagraphas accepere: eaque mox pecuniae summa Mediolani atque Florentiae per mensarios curata est. Galli eo tempore cum Venetis simul Pontificeque et Ferdinando rege bellum gerebant, maximumque ad maturandam vi toriam momentum putabant, si utriusque factionis virium accessione Iulius,nouo repentinoque domi lacessitus bello urbe Ronia pelleretur, serunt Prosperum ab initio non ignarum eius coniurationis.
ab honesto quodam liuore nequaquam dissimulanter optauisse,ut Iuli j Fer dinandique spiritus aliquo aduerso rerum successu frangerctur, que ab his in
eo armorum tum ut tu, ipse tantus imperatoresset praetermissus, cum hic Rai.
mundo Cardoni o viro eleganti potius q; belli perito au i sorti, copiarum imperi u detulisset: ille vero fratris Iuli j adolescen iis opera parum feliciter utere.
tur, cuius ipse antea imperio parere recusaisset, nec graui cu iactura antiquae eo xistimationis sus, iii aestui potiusquam ante partae laudi cosulere videretur. Verunt ubi rem ad extrenai discriminis aleam omnino deductam vidit, seruiis dorum iuuenum audaciam ciuili remedio reprimendam ratus, dedit sedulo operam subtracta pecunia,ne militares copiae conscr ibi pollent. Providebat enim vir aeque pius &sapiens atque in omni consilio moderatus,humaria diuinaque omnia scaede conturbari, amicissimique pontificis conuelli digni t tem Neapolitanumque regnum in Ionge maximum discrimen deuocari, pro cuius pollessione cum Gallis paulo ante tanto cum periculo Sc tanta cum Iau de dilui casient. Itaqtae Pompeius atque Marganus exuti pecunia,et praeseritis Prosperia uilioritate minisq: deterriti, ad Sublaqueum se receperunt, oppi doq; munitiones addiderunt, qui b. sese aduersus arati pontificis copias tuerenturi interim Robertus Ursinus,Iordani Ursini hortatu, qui pontificis erat gener, & propinquorum omnium precibus, liberalitateq; item Pontificis exputagnatus ad ossicium rediit,Archiepiscopusque Rheginus in spem & propinquum
146쪽
quum gradum senatoris dignitatis creatus eis Sed nequaquam Gallis restitata pecunia,quod eam domestico cultu, conuicituque& sestinata in milites largitione pro di stet. Conflixerant per eos dies ad Rhauennam Gallonus at que Cardoniussu nesto Utrinque euentu, quum stratis pari prope clade Vati dioribus utrinque copi js,cias onus memorabilis adolescens in ipsa vi storia cecidisset,Cardonius vero deserto exercitu foede profugissset,& Fabritius magister equitum, & Nauarrus peditum omnium praesecius, legatusqued pse Ioannes Medices Cardinalis in Gallorum potestatem veni sient. Eius aduerissae pugnae nuncius adeo pontificem exterruit,ut mari profugiendum deserta Vrbe cogitaret ne ab intestinis hostibus opprimeretur, quum Pompeii con silia repentinumque impetum magnopere sormidaret. Sed eum concepto metu Valde commotum, neque tamen desperantem in spem erexit confirma uitque Iulius Medices qui tum Rhodiae inllitiae eques, postea ponti sex Cle mens Septimus est appellatus. Is enim omnium primus e Gallorum castris in urbem in tento cursu peruenerat, Ut pro redimendo fratre Legato, cum ab ipse pontifice, tum ab amicis omnibus opem atque pecuniam impetraret. Is detecta&sigillatim expressa Gallorum calamitate, recitatisq; nomnibuS eo rum ducum, qui in acie cecidiisent aut orauissiliae sauciati Ferrariam delati essent, tantis incommodis debilita tas hostili copias esse docuit, ut quum Hispa nos pedites dei aiato agmine sortiter euasisse diceret, nihil iam amplius sibi timendum Iulius arbitraretur,sed continuo pecunia assatim proferret reparandis copi js,mitteretq; ad Helvetios Matthaim eius gentis cardinalem, ut inde auxilia pararentur. Quibus intra paucos dies euocatis,&adiuta sto Venetoruexercitu Galli ab Athesis ponte deiecti pulsiq; demum Ticino urbe,atque a. misi a scede Italia,ultra alpes continenti cursu profugerunt. Ita potisex exsulabano dolore repentina affectus istitia, incomparabili et vi storia potitus,Bononiam recepitJoannem Medicem legatum quem Rainaldus Tactius nobili acinore edito e manibus Gallorum eripuerat, Florentis patris pateriasq; amplitudini restituit, Petro Soderino in te pulso, qu6d profugis ad se seditiosis
Cardinalibus et concilio demum Pisis sedem dedisset. Conuersus demu con tra Pompeium, tametsi eum nequaquam hostili animo armisq; persequendit
iudicabat,ut eius errata familis condonare videretur,ad retinendam in sacrosancti imperii existimationem, ut extemplo caeteros sacerdotes deterreret, ei
gestandi viridis pilei honorem atque item sacerdotia ademit promulgatis in eum iudicia lib. libellis cetertim sacerdotiorum reditus M. Antonio largitus est.Is Iuli j ex sorore neptem Lucretiam in matrimonio habebat, insignici, gratia sit pra affinitatem eximijs bello pace virtutibus parta apud Iulium floreobat. Quas ob res Pompeius consulendum saluti ac libertati ratus, supra Sub laqueum p rsalia in rupe, arcem quem Ceruariam appellabant aedificare coe Pit Ut si aduersium se armis Iulius utendum statueret, loci munitione de senaderetur. Sed M. Antonius lenito Iulio Pompeium et fratres eius omni metu facile liberauit, nullis tamen precibus potuit impetrare, ut ei sacri pilei digni, tas redderetur. Ignoscebat ei pacato animo iniuriamq; remittebat,ita ut etiamature perbreuem epistolam gratiam 5 reditum polliceretur. Sed episto lana reiecit Pompeius generoso, atq; indomito prorsus ingenio,qu6d ponti
sex episcopi Rheatini ututu in Prescriptione no posuisset, adeo ut prsconi qui
147쪽
him munificentia & comitate,'A id quidem subtili iudicio erga eos, qui magnorum procerum gratia & familiaritate florentes aut optimarum artium dc virtutis laude conspicui, eius liberalitatis atque amicitiae munera S orna menta praeserre atque ostendere poste censerentur. Propterea dicere solebat Columniam donati, ipse Ursinorum familia,quae opib. 8 vetustate originis, atq; itemhonorum praeclare gestorum dignitate par esse videretur,multo nobiliorem euasisse, quod Vrsini sub agresti negligentia A quodam supino literatorum contemptu,certa scriptorum luce caruerint,Columnh vero, Ves
no illustri Petrarchae testimonio, memoriam apud posteros cum summa vir tutis commendatione fuerint consecuti. Interea pullis Italia Gallis,&Ludo uico rege vita functo,Franciscus eius gener coacito ingenti exercitu, Per Argetarias alpes in Italiam peruasit, capto ex itinere Prospero Columna qui cum Helvetiorum cohortibus atque Italico equitatu ad occupandos Coeliarii fuistus frustra praecesserat. Nec multo post rex iuuenis plenus animi bellicique vigoris ad Mediolanum stratis Helvetiorum legionibus insegni victoria poti tua est,uenitque subinde Bononiam ad pontificem salutandum. Eo Pompe ius propere contenderat, ut patruo in ea calamitate pietatis officia praestaret: Apparebat enim Gallos Prosperum tanquam ipsorum nomini vehementer insensum ac ducem omnibus bellis adueris semper acie tibi oppossium, aegre vel ingenti accepta pecunia dimissuros.Sed Pompeius adeundo orandoque veteres amicos, tantum labore, ingenio,diligentiaq; perfecit,ut Leo qui omnes mortales beneficentia siuperare erat solitus, id inter multa in iis amicitis argumenta prolixe peteret ut Prosper custodia educeretur. Neq; Franciscus qui reges omnes magnitudine animi,clementia S liberalitate superabat, explenis do Leonis voto mora attulit, adeo ut benigna etiam manu impositae mulctor onus persoluta ex fisco dimidia parte, subleuaret. Quatuor enim duces qui euceperant octona aureorum nummum milia deposcebant. Itaque Pompeius peditare nummaria, redeuntem in Galliam regem subsecutus, media hie me trans Alpes contendit, quo itinere summum se vitae periculum adiis leta pe memorabat, quum ipse Peninas superate alpes deuoluta ingens e summisalpium iugis niuiu moles permultos omnis generis mortales, & in his in te gram Sedunorum legationem paucis ante se passibus oppressisset. Absumptis itaque in Gallia paucis mensibus Pompeius hospitaliter ubique receptus
dinumerata pecunia, patruum custodia eduxit, ea tamen conditione, ut per
syngrapham Prosper promittere cogeretur se sub signis reg is militaturum, si intra certum tempus ipsius opera Praciscus prs bito stipendio uti vellet. eo enim tempore rex Gallus qui dudum Maximiliani Cssaris Hel uetiorumque
conatus ad Mediolanunia riuulti, atque Borboni j virtute ac studio, et copi js Venetorum egregie represserat,noua inire consilia serebatur, quibus Neapolitanum regnum repeteret, quu paulo ante Rex Ferdinandus in Hispania deis cessisset. At Prosper ubi Italiam attigit, quum ad eum magni militum concursus serensilentis admodum itineribus apud Regium Mutinamque progredi coepit, ita ut res nouas moliri,S cum Caesarianis,qui Veronae oppugnabantur, consentire diceretur. Ea res licitos&anxios reddebat Gallos, qui Par ms Placentiaeque in prae iii s erant,adeo ut Lotrechius Veronam oppugnaturus, de syngrapha certior iactus Prosperum perfidiae compellaret, quod in
148쪽
grato in sideli ingenio recentis benefici j 5 datae fidei memoriam iniecisset.
Ea Prosper tanquam necessitate carceris expressia,ut apud Cesarem Carolumque nepotem perspicue matureque dilueret, simulque ut praemia a Ferdinando accepta nouo regis diplomate firmarentur, Pompeium delegit, virtuti eius industriaeque confisius. Neque is Germanicae&Belgics legationis intinus quanquam plurimi laboris atq; periculi plenum detrectauit, pene etiam subiratus matri fratribusq; S amicorum praecipuis, qui crebris patrui littris euocatum in Urbe retinebant, quum inutilem & multis subieciam casibus eius prosectionem improbarent. Sed parere Patruo certus, Sc in nociturnis visis. Cenioque simul magnam spem reponens ad Prosperum contendit Nam per quietem viderat, sibi in palaestra sesso victiorique pampineam coronam eum Iulianae viis racemis a Uiro gigantea specie certaminis iudice, in ipsa ludorum celebritate alacriter deserri: nec somnio defuit fides, aut spem eius Genius se- fellit. Acceptis igitur ad Mu tinam mandatis Mantuam concessit, ut inde ali quo astu ad Alpes euolaret.Didicerant enim Galli & Veneti per exploratores, ompei uni suscepta legatione Mantuam peruenisse, propterea diurnis nocturnisque stationibus itinera omnia diliget iter obseruabant, ita ut nonnis summo cum periculo a i Alpes se proripere poste videretur. Sed eam hostium diligetiam consilio Sigi sinundi Condata cardinalis elusit, quum astre
stes tramitum omnium peritos,eius itineris duces accepist. t,quorum fideli se licuiue opera in Brixianarum at pium valles inusitatis callibus perduintus, ad Ludronios primo renulos, a tque inde in Rhetiam S Vindelici ad Mami- milianum perueni tuum susceptus humaniter a Caesare regum ommuton se humanissimo mandata exposuisset,adhibereturq; deinde grauissimis ccasultationibus, tantum quotidianis sermonibus profecit, Ut iam planc familiaris & mul tarum horarum comes, in venationibusq; praesertim insign m nratig locutit consecutus. Pernobilem enim peritumq; rerum omniis hominem. 5 partium necessitudine sibi coniumstum nactus Caesar,adapertissensb. cana proferre rationesq: suas est ustus atq; liberius conuinicare cuperat. Qiaerebatur enim,nepote Carolum a Ceurio Eriga nutritio circumscriptu,oblecsumq; teneri,illieariq; nouis Gallorum scederib. que ad minuendam conuellendamque Austris domus dignitatem pertinerent, fallacissimas recensendo artes,quibus Galli paucis ante annis intercepta ipsius ore,& filia pariter ropudiata inexpiabiles iniurias intulissent. Itaque a Pompeio petiit, Ut hi Menaderebus suo nomine ad nepotem mandata serre Pellet, daretq: operam sedit Io, ut Caroli adolescctis animus ipsius industria falsis opinio in b. liberatus ab amicitia Gallorum auerteretur, secus ac Ceurius contendebat, cus cedere vesparum aequo, atq; insuper sponsalib. amicitia firmare properaret. Dicebatque Ue tr. Ceurium iro amnii iudicio induetu, sed Gallico corruptu auro aliena isal ii te dignitatici: Belgicarum reru et aperis pene perfidis plena cosilia protulille. Nec detreitauit id munus Pompeius, quum se grauissima ea legatione suscepta plurimuya honestari perspiceret,arbitrareturque ampliore, neq, ab
se quaesita dignitate,patrui nepocia opportune atque facillime confecturum. Per eum modum dimillus a Caesare,et regulis liberisque ciuitatibus, per quorum agros iter erat facturus, Perliteras magnopere commendatus ad Caro
lumin extremis Belgarum terris ad Oceanum peruenit. Ibi Pompeius cum magnam
149쪽
magnam partena aulae ad ineundum cum Gallis scedus valde propensam dc
inclinatam comperiss et,&multi in adulationem prompti decora atque salubria reticere,quam Ceurio partim secunde obsequi mallent, in quo Vnosum mar potentiae iura, Sc regni sceptra viserentur, officii sui munus ingenti animo,&libero ore implere constituit: honestiis inium enim atque pulcherrimum ratus, si Caesarianarum partium decus, quarum Columni j in Italia principes esse viderentur aduersus Gallicae gentis potentiam, quae Romano ia o
mini infesta semper sui siet, a Columnio Romanoque homine defendere. tur. Sed apposite disserendo orandoque Pompeius frustra egit, plerisque proclinatam rem adiuuantibus, qui Ceurq votis in spem certiis inii quaestus fatiebant. Quibus de causis Pompeius iam plane Ceurio insensus, haec ad sarem ardentissi ino studio perseripsit,monuitque, ut si flagitiolis corruptora hominum consiliis resistendum, nepotisque dignitati omnino consilen dum arbitraretur, iter mature sita sciperet,veniretque in Belgium, ut ipso prae sente demonstranteque aduersariorum animi frangerentur. Nec prosectioonem distulit Caesar, extentisque itineribus, Macliniam peruenit. Caeterii metus aduentu nihil amplius de veteribus consiliis est impeditum,quam ne Carolus cum Gallis una connubii sponsione iungeretur.Foedus itaq; percuitum Novioduni necessarijs potius quam honestis conditionibus. Vnde postea e xortum est id bellum, quo Europa omnis perviginti a ianos deflagrau i L Eue re qui existimarent, Maximilianum egentem pecunia,Occulta Ceurii largitione, cui ea pecunia ex Gallorum legatis prodiisset,sacile expugnatum atq: pla catum assensisse foederi: quoniam non prius Carolo in Hispaniam ad obtine-da regna nauigandum videretur,quam Belgicas ciuitates omni belli suspicione liberasset.Nec mult6 post Pompeius cum prolixa Maximiliani aut horita
te adiutus Prosperi patrui negocia consecti set, essetque adhuc in Sicambris, ab Urbe laetissinium collati sibi honoris nuncium accepit. Detecta nanque Alsonsi Petructi cardinalis coniuratione, cum reliqui senatores serme omnes ea sceleris atrocitate parum commoueri viderentur, leuioresq; sententias di cerent, Leo pontifex expedito virilique iudicio insignis, alio sena tu sibi opus esse existimauit.atq; ita Alsonsio in carcere necato, dc constiis quod conceptu auditumque facinus minime detulistent pecunia damnatis, unum Sc triginta cardinales ex lectissinio genere hominia una pronunciatione creauit.In queis surre Romani nominis octo,ipseque in primis Pompeius, facile impetranti hus Prospero atque Fabritio, ut suus honos Columniae familiae redderetur: qui aliquandiu pontificum callida frustratione aut malignitate, ut tempora tui muri, interna istus, continuata serie sere perpetuus esse consuesset.Nec multo post purpureis insignibus de manu Ludovici Aragoni j cardines is qui tuiti aderat,magna eius diei celebritate&gratulatione omnis generis hominum susceptis, insuperiorem Gemaniam urbibus visendis cognoscendisque earugen tium moribus ascendit:ab Augustaque Vindelica Caesaris vestigia subsocutus, postquam Uuulgabatur eum venandi cupiditate, vagis atque inapidi cis itineribus ad Hercyniam usque sylvam penetrasse, in Italiam rediit, exceptus passim insgni partium studio.uoms vero publico ei senatu dato,sellium
suo ordine inter Patres receptus, breui ostendit, se omnibus naturae atque inogenii dotibus, tanto muneri Parem, ac multum antea eius ordinis honore,
150쪽
qui familiae deberetur,dignissimum suisIe. Sacrorum enim ceremonias, et numeros, lalutationesque sacerdotum exacitissime quidem , dc mira celeritate Perceperat. nec quisquam erat,vel vetus etiam senator, qui eo grauius aut eloque iuriis sententiam dicere, tennia sacra praeclari iis atque decentius opera ri,familiaeque ordine S comitatu, atque inensiarum elegantia, conuiuarum que deiecitu, personae dignitateiri luculentius atque lautius tueri videretur.
His moribus obiter apud Leonem per illustrem gratiam beneuolentiam qus rebat. promerebatur sttidia hominum,cum grauissimis susceptis offici j lites dirimeret, veteres componeret simultates, Seris S afflictis intercedendo, iuuandoque certum ad fallitem perfugium praeberet .Et id quidem ampliore nominis existimatione, quod pontificem ad benescentiam ornandamque virtutem natum, educatumque, opportune admodum naeius, cunctia quae Polliceretur, facile praest ire consilies let. Secutum est demum vixdum exacta aennio,Gallicia in bellum, quod ingenti animo coniunc ius Carolo Caesari Leo pontifex suscepit ut urbes Parmam atque Placentiam recuperaret, Paristas antea a Iulio,&sibi demum ereptas, tuum Franciscus in eo rictoriae Osu deserentibus Pontificiis tanu suas Mediolanensi l: adstriptas imperio recepissset.In tanto armorum apparatu. tuum Pontifex M. Antonium Columna qui pro Gallorum rege militabar diuellere, atque traducere in partes,vel mi litaris imperii pactione nequiuisset, Hieronymo Columnae cataphraestorum turmas duas liberali stipendio ducti an das dedit. is erat Marcello Pompeii fratremnitus itemque leuis armaturae alam Iacobo Tarnbecario Pompeii uterino fratri attribuit, adeo ut Pontificem nihil non nicturum in gratiam Pompeii appareret. Marcus enim Antonius generosi pudoris maxime flagitiosum putarat, a beneuolentissuno rege in eo erumpentis belli motu, parulionesta de causa discedere, a quo auctus esset cataphractorum alae praesediu.ra,Ornatusque insigni honore torquati, consecratique ordinis, qui precipuis tantum amicorum,le stissimisque ducibus, a Galliae regibus demandari erat solitus. Caeterum Gallico bello haudquaquam felicibus initi js caepto ma ture laetissimus finis impositus, Mediolanum aut horitate Sc consilio Pros. Peri, ingentique virtute Piscarii profligato expulsoque Lot rechio, captum. Ad cuius victoriae nuncium Leo pontifex incredibilem, sed omnino breuis simani laetitiam cepit. Febribus enim ad Manlianam villam ex pestilenti aura conceptis,aut certe veneno, uti in eius Uita perscripsimus, quinto die cor reptus interiit, tape nouissimis sermonibus repetens, stupremae necessitatis casum, quo sibi immerenti intempestiue admodum vita eriperetur, se vel ob id aequiore animo serre, quod Parmam atque Placentiam pontificio imporio reddidisset. Audita fratris morte Iulius Medices apud exercitum Ionatus, magnis confessitis itineribus, ad comitia Romam rediit. Is hortatu suorum omnium,senatorumque aliquot insigni usus studio prodierat candidatus: ex aduerso autem plerique seniores pontificatum petebant, quum petatis honorem & variarum virtutum, ac literarum ornamenta praeser rem His magnopere fauebat Pompeius,oppugnabatque Iulii partes,quum illum paulo ante prehensantem singulos, & grati animi officia reposcentem praeclare adiuturus videretur. Nouos siquidem cardinales sere omnes Iulii iudicio dc commendatione Leo pontifex in Senatum legerat.