Iohannis Caii Britanni De ephemera Britannica liber

71쪽

ab uno prosectum, manet latius ad alte

Hactenus reperiuntur mali huius natura, nomen, origo, assecti O, durandi ratio, causae, et aptitudo ad id personarum. Nunc de iis dicam, quae valetudinem tueri, et morbum, si inciderit, demoliri tuto possunt. Incipiam a tuenda valetudine. Etenim id consequi votum est. Id quod probe norunt ii, qui in sanitate loelicitatem ponebant. Id aegri, qui praeter salutem nihil exoptant. Id Pyrritus, qui vota pro sanitate faciebat. Id Antio-ebus Soter, qui Sani latis signo vicit. Id demum, non solum Pythagorici, sed principes viri et privati ad unum omnes, qui cum ad alios scribunt, eis sanitatem, tam

Pacim omnium rerum Summam, precanturatique exoptant. Ea cum conservanda, prast

servanda, corrigenda et reficienda sit, uti in primo nostro libello de medon di methodo diximus, tantum quae praeservare possunt h0c loco prosequar, quod hic solum hoc negotium est, dubiam volsetudinem certam 68sac 're quoad sejus sieri potest, alque impendentem ex crudeli inorbo sanitatis rui-

72쪽

P EsERVANDI RATIO. nam antevertendo declinare, non relinere tantum ea conditione qua accepimus com SerVando, neque naturalem corporis constitutionem malam immulare corrigendo, nec a morbo fractas vires solari reficiendo. Praeservationis autem Summa atque Scopus

est, ut quae morbum efficiunt declinemus, quae jam contracta sunt educamus, incitamenta mali secludamus, et corpus ne malo

suscipiendo idoneum sit, defendamus. Id

Praestari percommode potest causarum Salubrium accommodo usu. Eteni in in causarum salubrium potestale sita Salus nostra St.

Εue quae Sint et quot, quaque methodo conprehensa etiam in illo nostro primo libello de medendi methodo explicuimus. Ergo x iis praeponam Victus rationem, quo jam

devenerat oratio. Dein revertar ad ad rem, unde do mali causis ogens inceperam. P069 stremo caeleras causas Salubres proferam

atque Ordine Singulatim pr0Sequar; exponamque primo, quemadmodum adre, cibo, olque potione salubri, commodoque horum Pro paratione, morbi causas declinemus; evacuatione, abstinentia, temPeraulia, exer-

73쪽

cilatione, somno et vigilia, quae insederint educamus; munditio, habitatione salutari,

amotione rerum noxiarum, fuga a nocentibus locis, cura, observatione, et compo Sitione assectuum, quae malum concitant et prolectant, secludamus. Ad extremum, quemadmodum lotionibus, sum tu, odoramentis, ignibus, alexi pharmacis, atque aliarum rerum, quae praeservare atque animum augere poSsunt, usu, corpus adhuc integrum, ne sacile contagionem admittat, tutum reddamus. In vivi nili ratione praecepta a natura repetam. Ea enim optima vivendi magistra est, ea certissima norma. Cursus est enim certus et via una naturae, Daque

simplex. Ea duce, et luto quivis vivere, et vitam in longum producere sine tristibus 70morbis, sine infinitis inc0mmodis, quae alios sequuntur, putest. La parvo contenta si, et vivendi simplicitate. Id mullis iumaliorum ex inpiis, lum Praecipue priscorum Italorum et Persarum comprobari potest. Ili enim, ut Xenoph0n auctor DSt, Pathe, nasturtio, et aqua contenti erant. Illi ut

74쪽

SOBRIETAS.simplicissime tenuissimeque ex obvio ViXerunt; adeo ut inde natum sit, tenuissimam quamque menSam, Italicam nominari; uti jam contra, plena mensa Britannica dicitur. Etsi non sum ni scius Platonem in epistola quadam ad Dionis propinquos, mensas Italicas ut nimium ossiuentes reprehendere. Sed has cum Gra corum mensis Plato contulit. Erat etiam in ratione temporum apud Romanos, vitae discrimen. uti tumox multis multorum historiis, tum dein exiis quae Lucius Columella in libros suos

de re rustica et cultu hortorum prae salus est, scire licet Is enim antiquae Romae 71 duritutem atque porci talem laudat, Suae mollitiem atque luxum reprehendit . ut cui coenae non naturalibus desideriis, sed censibus aestimabantur. Sed luxum mitto, et iis relinquo, quibus καρ VMς Πείλω

cere, quique palato magis quam corde sapiunt. Jam naturalem vivendi tenui talom sequor. Eam ad sustentandam vitam abunde Sussit oro, exiguus etiam parcuSque Zeu0nis, philosophorumque caeterorum ci-

75쪽

VICTUS TENUIS.

bus, et priscorum mortalium primi saeculi vivendi simplicitas clare doc 'nt, cum gurgite puro vita rediit, satisque erat populis fluviusque Ceresque, uti scribit Lucanus. Neque id sine ratione. Nam si id in dies reponebatur, quod in dies vi nativi caloris

defluxerat detractumque suorat, naturae Satisfactum erat, corpore que sejunctus dolor aberat, mensque fruebatur jucundo Sensu, cura semota metuque, quo Solum natura

spectat. Quod si cuiquam insuavis cibus nasturtium, aut justo tenuior victus panis, 72 aut ingratus potus aqua videbuntur, cogitetis quam suaVis res sit sumi panis ex jure simplici, aut allium cepave cum Pan S cundo, aut dulcis siti aqua pura. Haec enim jejunus stomachus raro vulgaria lemnit, ut Flaccus recte cecinit. Murcus Tullius, quinto Tusculanarum quaestionum refert Darium in fuga avide bibisse aquam turbidam et cadaveribus inquinatam: Ptolemaeum peragrantem A gγplum, cibarium panem suaviter edisse, sic ut nec illis visum quicquam iucundius sit, cum praesertim alias nec ille sitiens bibere, nec hic esuriens esse

76쪽

LUXURIA.

consuerisset. Quorsum igitur ambitiosa illa fames, quae undique terra marique quod voret, quaerit ' Quo tot potionum varietates' non minori, credo, numero, quam

olim aetate Cait Plinii, qua, ad bibendum

genera, mira vitiorum Solertia, ad ebrietatem ingeniosius excogitata erant I95. Sed species, si aestimentur, duplici pene numero; magno certo et rei et sanitatis dis-73pendio. Quo lautae gloria mensae spectat 3 Quid tam prodiga rerum luxuries, juvat ZCum natura exiguo dederit omnibus esse beatis, ut est apud poetam. Certe si considerare volemus velle autem omnes debent in quae sit in natura excellentia et dignitas, si dux atque imperator Vitae cujusque Suae mortalium suus cuique animus esset, isque ad virtutem occinctus, atque ad gloriam virtutis via paratus, intelligeremus quom sit turpe atque incommodum di in uero luxuria, et delicato ac molliter vivere, quamque hori stum atque commodum Parci', duriter, continenler, severe, sobrie, sugeremusque epulas, instructas mensas, et Do-quentia pocula, quibus nullum graVius ma-

77쪽

TEMPERANTIA.

lum, nulla capitalior pestis humanae vitae atque rationi esse potest. Itaque et vinolentia, cruditate, insomniis, caeteraque morbi

materia careremus, et Vegetiores Sen Sus, rationisque usus promptiores haberemus. Xam venter crassus, mentem non parit tenuem, juxta Graecum proverbium; γασιν ρη παχεια, τον νυν οὐ τίκτει λεπτον. Cae-74terum quamvis immoderatis opulis vellom omnes carere, nihil tamon obsto quo minustidem modicis conviviis possint delectari. Nam ea ad valetudinem viresque saciunt, quo resserri omnis victus corporis debet, et non ad voluptatem. Ergo in cibis potionibus-quq modus esto pro notura, simplicitas pro salubritate. Allorum enim facit ut vivamus, alterum ut iucunde et sine morbis vivamus. Sed in salubritate dHIHctus ost habendus pro sua cujusque corporis conditi inst consuetudin se set natura rei. Etenim suus cuique est appetitus, sua qu in quo trahit voluptas, prout suam quisqvu mistionum nu- tus est et corporis constitutionem. Alii enim ovillae carnis, alii suillac esum non

serunt; alii a certis pisci laus abstinent; alii

78쪽

VARIA HOMINUM NATURA.nec carnem nec piscem omnino admittunt; quidum malum, pyrum, et caSeum nunquamguStant, nem eos unquam saltas injecto vel levissimo liorum momento in ea quae amant,

75 quin statini deprehendant atquQ r 'Spuant. Mel si es turin corpus nonnullis in tumorem attollit. Lac aliis letale est, cum alioquin omnibus sit naturale. Quidam assa omnia, quidam elixa, crocum quidam, quidam allium et olivam naturaliter Oderint. Aeque et aliis aqua, tiliis vinum, aliis acetum, aliis fila, Bera aliis exosa est. Est apud nos ServuS quidam atriensis, qui tam raro

bibit. ut credatur nihil bibere. Est et allor aulici item samulitii atque vitae, qui nunquam bibit mirabile dictu) id obse

vante liero suo, et subinde concludente, quo hujus rei certior fiat. Cum Patavii studii literarum gratia agerem, atque Aristotelicam disciplinam Graece profiterer publico, eramus in eadem domo convivae tres, quorum alter Comensis, Solis amaris atque acidis delectabatur; alter Mediolanensis, nunquam bibit vinum sed aquam coctam, nec alio Pane quam biscocto vescebatur; tertius

79쪽

CONSUETUDINE A PRIVATAE. 63 solis dulcibus capiebatur: Perinde vario palato atque Horciliani illi convivae. Ita in 76 corporibus nostris lasciviens natura plane ludit, et rerum varietate gaudet. Quocirca quoties de delectu victus deliberatio est. ad

Suam cujusque naturam consilium est omne , o ut saltem praecipuum nam morbus qui vel adest, vel impendet, aliquam partem sibi vendicat) rovocandum. Atque haec

de cujusque natura. Venio ad privatas con- Suo tu diues. Etenim eadem confusetudinis ratio est, quae naturae, eo quod consuetudo altora natura est. Ejus omni tempore

habendam rationem et pra 'cipui medici ju-bsent. et nobilis cujusdam Veneti exemplum indicat. Is carne bubula consueto cibo an miliari modico curatus est, eum ab aliis, qui id nosci erant, melioris succi cibis nulla ratione sanari potuit. Itaque non quivis cibus aut potio, sed certus eligendus huic illivo est, pro Sua cujusque corporis natura, consuetudine et morbi ratione Nam et haρc sacit. ut luna in morbis aliis, tum hic etiam, dum praesemare tutarique corpora 77 nostra ab hac diaria et pestilenti febre co-

80쪽

cIBORUM DELECTES. namur, certam victus rationem praescriba-mUS, Variemusque in singulis. Is in cibo atque potione positus est. Cum igitur morbus hic impurus sit ac putridus, ante omnia curandum conseo, ut cibus sit purus et salubris. Purus et salubris crit, si suavis Sit, Si probe mactatus, si non ad sociorem asservatus, Si boni succi, si sirini nec ad putrescendum facilis alimenti, si coci socique ossicio bene praeparatus. Isque eSSedebet cum pane hesterno, qui bene elaboratus, conveniente sermento aSpersus, et ex

puro proboque non mucido tritico factus est. Sit polus aqua pura, dulcis cervisia, Ala aut Bera, quibus hae in consuetudine sunt et salutaros, ex incorrupta buna, probe et sine adulterio cocta. Vinum item tenue, et quod quam minimum aquae serat. Potentia enim utriusque generis, aliena Sunt, nisi vino dulcem aquam assundas. His contentus, caeteras potiones novitio invento 8 ad voluptatem ingeniosius excogitatas su-gito. Pro cibo vitulus esto, lioedus grandior, agnus adultior, ovis, si castretur, Britannica, ex venatione cuniculus, lepus,