장음표시 사용
121쪽
ΦΘ- . Invidia. Inquit Poeta: oh qu,m cito Invidia, sive s tum invidum rapit homines bonos, ae justosi In Ambrosiano G. dice legebatur μονος. At restituendum φθοὶ ος monebat sensus, &consuetudo Nazianzeni, qui saepe alibi, & in hisce etiam Carminibus, ea utitur voce, ut μυidiam, sive fatum inυidum significet. Supra quoque memorata ab ipso fuit φθονερὴ μῶρα, quod idem sonat. Qua in re notandum est, inter alias opiniones malesanae vetustatis hanc etiam transiisse ad Poetas, & Scriptores Christianos, qua Gentiles μυidiae Deorum omnia sua infortunia tribuebant, luemadmodum & Fato invido. Hinc est, quod Theologus tum iuuis Carminibus, tum in orationibus, atque Epistolis mortes carmrum suorum , & omnia. adversa , accepta seri τῶ φθ φ . Quod quamquam interpretari possimus Diaboli invidiam, fateri tamen cogimur, virum sanctum, quum probe sentiret, minus probam loquutionem usurpasse. Est locus Calauboni in S. Gregorii Nysseni Epistolam ad Eustathiam, Ambrosiam, & Basilissam, ut mihi significa. vit Clarisi. Salvinius, qui mirificὶ facit ad illustrandas voces Inυidiae,& inυidi Gil SS. Patribus in carorum capitum funeribus usurpatas; ibi enim congesta leguntur hujus licentiae exempla complura.
ALIUD. XXIII. AUreae Aetatis Euphemius erat adhuc exiguae
Reliquiae, generosus moribus, atque consiliis, Mansuetus, suaviloquus, formaque Gratiis similis. Idcirco neque cum mortalibus diutilis versatus est.
NOTAE.PRo ἔτι τυτθὼ Cod. Med. habet ἐνὶ ΦυγΘω. hoc est ad ex guum rempus, quae lectio nihil vitiat elegantiam sensus, & re petitur in sequenti Carmine.
122쪽
ALIUD. XXIV. V Alde inter homines micuit Euphemius, sed exiguo tempore; Etenim fulguris non diu durat lumen. Fulsit sapientia simul, forma, & consiliis. Quae prius Cappadocibus laudis, nunc luctus caussa. NOTAE.FUlguris comparatione Euphemii gloriam Poeta describit. Ego addidi και ante πραπίδεσσι, versu poscente, quum 1 Cod. M S. abesset.
OUis euius 8 Amphilochi Euphemius heic iacet,
123쪽
GRAECO LATIN A. ALIUD. XXVI. GErmen irreprehensibile, Musarum proles, sodalium Ver,
Et aureus Gratiarum violis coronatarum nexus, Abiit ε vivis Euphemius, neque extulit Heu heu thalamis facem, quam Amor accenderat. NOTAE.ΠAειγυα ἰος εφαn . Ita Ambr. Cod. In Mediceo πλεγυα ι σ-zRων. Hoc autem videtur ποι τι κωτερο , & illud ιοςεπάνων locum H Aopεων, tanquam ipsius declaratio, ut urpasse videtur. A'νέπχεν. Extulit. Quod in MS. habebatur, retinui. Sed ut retinerem, necesse fuit pro σοῖς θαλαμοις πυρria, quod item erat in MS., legere accusandi casu γοῖς θαλαμοις πυργον, & illud σῶς emendare. Codex Mediceus lect onem postea su poeditavit potiorem, nempe ουο ετ α. ι πχρον Αἰ αἴ τοῖς Θαλααοις πυρπος. Neque exorta es ebeti thalamis suae. Alludit autem ad faces, sive taedas, quas in nuptiis adhi here Ethnicis mos fuit. A' o. AI Xοιοιτῆς Mi, πηm : τί ρῆοαε: ; ήκω αγαλμα
ALIUD. XXVII. GRatiae Musis: quid faciemus 3 Non amplius simulacrum
Manuum nostrarum Euphemiuq inter homines. Et Musae Graiiis: Quoniam Fatum eis imoium, Hoc tantum habeat. Nobis vero firmum hoc sit iusiurandum, Nunquam excitandam apud homines similein imagiuem. . Tom. XII.
124쪽
NOTAE.FSi hoc elegantissimum Pcetae nostri Epigramma , veterumque
a Graecorum ingenio plane dignissimum, an quo Gratiarum, Minsarumque Dialogus propter Euphemii mortem exhibetur. Legant eruditi, & fruantur. Non absimili forma Epigramma Platoni adseriptum habetur apud Diogenem Laertium in ejus vita. Pro M ει- σι, quod est in NIS. scripsi Mουο 4m Ionicὸ, ac Poetice.
ALIUD. XXVIII. Fontes. & fluvii, & nemora, & sonori
Volucres, suaviter in ramis canentes, Et aurae placidum susurris soporem serentes, Et horti Gratiarum una congregatarum, Lugete . o venusta Euphemias; nam te moriens Euphemius ipclytam reddidit cognomine.
Pulcher inter adolescentes Euphemius, si quis unquam: Pulcher inter agros ager hic Elysius. Quamobrem una congregatae Gratiae . Postquam vitam reliquit, Nomen loco reliquit divino.
125쪽
FLoridum Epigramma, sed non sine aliqua ambage. Priores ver. sus expediti, similesque dicendi formas habemus in aliis Na-Σianzeui Carminibus, & potissimum in Carm. de Vita humana. In
secundo versu pro ἐπ' ακμμα - Cod. Med. habet ανάκρεμο. . Iu luarto pro κῆτοι legitur ibidem κῆπον χαρίτων, quali aurasuperilis memoratae hortum ferrent. Sed libenter huic praetuli C dicis Ambr. lectionem. In quinto pro κλαύγαουε Ambr. Cod. habet
Ω χαρί err Εὐφημιας . O ventista Euphemias. Crucem mihi fixit Ambr. Cod. in quo Et piis ιος pro Ευφημιῶ. Nam qui tum sensusὶ Mediceus opem tulit. Nimirum agros, & flumina, & hortos illos, quos supra audivimus, ait Gregorius terram Euphemiada CO gnominari , mortuo Euphemio, inclytamque, ac celebrem ab ipsa redditium regionem illam. . Tin εκεν εk ἔν - ἄγερθεν. βuamobrem una congregatar, supple,fferunt Grariae in istum laeum . ita interpretari necessarium puto, ut ad quartum versum superiorem alludatur, quanquam non ita facile appareat, quomodo illa cum superioribus, & subsequentibus apte colligentur. . ' Εἰς A a. φιλοπον. HAυθε κ A su riλοχοιο αιλον Τίμας ἔς μίγα σημα,
In Ampsiloebium. XXIX. VEnit & Amphilochii carum corpus in magnum sepulcrum, Anima verb in Beatorum sedes evolans abiit. Necessariis omnia comparasti, beatissime. Librum explicuisti omnem, quicumque de mortalibus, ac coelellibus agit. Q. a Senex
126쪽
Senex amicam subiisti humum. Filios reliquisti Praestantiores quoque parentibus, quod ut plurimum mortalibus
NOTAE. Iviae maritus, Euphemii, & Amphilochii pater, Amphilochiu
suit, cujus tumulo Carmina haec Nadian Zenus inscripsit. Ab Amphilothio Iconiensi Episcopo plane diversus hic fuit; etenim ille Concilio Constantinopolitano, quod contra Agapium, & Bagadium An. Ch. 394. celebratum est, interfuit, ut patet ex illius Synodi Rctis Tom. II. Collect. Labbaeanae. S. verδ Hieronymus in Lib. de Script. Eccles, quem Anno 392. vel 393. lucubravit, haec de eoclem habet: Amphilochius Iconia Episcopus nuper mihi librum legit de Spiritu Sancto. Quare certissimum est, Gregorio Nagianzeno, qui An. Ch. 389. vel 39 I. ut contendit in Critica Baroniana Pagius, e vivis abiit, superstitem fuisse Amphilochium Iconiensem, neque propterea Carminibus eius laudari potuisse. Ad haec nusquam legitimus. Amphilochio Episcopo uxorem, liberosque fuisse, quales revera Amphilochius iste habuit. Fuit autem is, ut hinc patet, nostri Poetae praeceptor, magnaque vir eloquentia praeditus, unde singui rem sibi gloriam quaesivit. Πηοῖς, Necessariis oeci obscurus sensus. Ita verδ explicandum reor. Profanas, sacrasque literas volumina mortalium, ac supercoelestia appellat, & inquit: Tu libros de humanis, coelestibusque reis bus agentes explicuisti amicis, & assinibus tuis, eisque bona omnia doetiinis tuis comparasti. His autem verbis sacram quoque Script tam ab Amphilochio explicari solitam innuit Gregorius. Pro καὶ ιι τις , quod erat in MS., legi κ' ἔι τις, ut sibi constaret versus
sequens. Κρισσομ καὶ τοκε . Praestantiores quoque parentibus. In MS.Cod. scriptum est τεκεων, pro quo conjeci legendum τοκεων. Sequentium autem verborum sensus hic esse potest. Tu filios reliquisei pa. resulibus praestantiores: quod plerumque non est mortaliμm, h. e. quod plerumque mortalibus non contingit.
127쪽
ALIUD. XXX. I Ubenter sane uxori, liberisque commendavit corpus Amphilochius, beatam senectutem adeptus. Beatus, nobilis, sermone potens, tutela Omnium, Necessariorum, piorum, nobilium, literatorum. Et divini verbi praeco sanctissimus fuit. Vide ab uno Ex amicis tuis, b amicissime, elogium super tumulum. O beate, δ commune paupertatis remedium, d alata Verba, & sons omnibus haustus. Spiritu omnia reliquisti extremo. Te verδ hoc unum sequutum est, Quod tibi hine sublato est gloria semper virens. Gregorius haec scripsi, orationem oratione, quam 1 te, o Amphiloche, edidici, mutuam rependens gloriam. NOTAE.ῆτε. Lubenter fan/. In Ambr. Cod. v τε, in Med. legitur. Et primum quidem respondere potest quinto versui, in quo iterum ἐν occurrit. Sed parlim elegans initium Epigrammatis mihi videtur, quum vertendum laret: Facilis quoque erga uno. rem fuit. Quamobrem scripsi πτε, ut sit sensus: Lubenti sane ani.
mo ε vita Amphilochium decessisse, quum jam attigisset beatissimam senectutem.
128쪽
IIαρωετο συμ α . Commendaυῶν corpus, Hoc sensu non rard verabum παρατι ημι usarpatum invenio apud sacros Scriptores, ut illud Lucae in Ast. Apoll. Cap. XXIX. παρατίθημιι υμας τῶ θεῶ .
AM philochius obiit: ereptum est si quod supererat
Pulchrum inter homines Rhetoricae delubrum. Et Gratiae cum Malis permixtae, praecipue verb te Diocaesariensium luxit patria cara .
NOTAE.ALter Amphilochius, ab Iconiensi certe Episcopo, nescio & ana supra laudato alius, nobis occurrit. Nil de illo adseram, nisi quod Nazianzenus heic, & in sequentibus Carminibus habet, nam po Goni antinopoli Rhetoricae artis illum fuisse professorem, ubi perennem quoque famam sibi comparaverat. Quum autem natus foret Diocaesareae ia humili Cappadociae oppido, qua in provincia tunc egregia stocebant virorum ingenia, Amphitaehhum tamen noudubitat noster omnibus Cappadociae incolis eloquentia praeferre . Quod heic praesertim animadvertendum est, Philtatii, & Gorgoniae filius hic Amphilochius appellatur in sequentibus Carminibus. Ne tamen arbitrere, Gorgoniam Naaianzeni .eoram fignificari; non enim illa Phihatio, sed Alypio nupsit, ut postea videbimus. Gregorius noster in Epist. CVI. Sc CX. Amphilochium quemdam τιμα πατοι ζιον uis, carissimum fiatum nostrum Caesario, & Sophronioeommendat. Quum se ibi Gregorius senem, ac Sacerdotem, h. e. Episcopum appellet, nequaquam ejus didia ad Iconiensem Amphilo. . chium, Distit irod
129쪽
GRAECO LATINA . Irretitum, Episcopum scilicet, ac aetate non inferiorem, pertinere posse credendum. Num ad Amphilochium, quo de nunc agitur, spectant ea verba λ Qudd si quis haec eadem Carmina ad Amphilochium unum aliis versibus supra laudatum referenda suspicetur, titulumque legat hujus Epigrammatis: εὼ A u φιλόχροον. A mo. quod a Grammaticis praestari solet ante Carmina ejusdem argumenti: ma-lε fortasse non conjiciat, eritque titulus: In Amphilochium. Aliud Epigramma. Certe eadem eloquentiae laus in omnibus hisce Carmi. nibus tribuitur Amphilochio. Και Σαριτες. Et gratiae oec. Reserenda haec sunt ad sequentuύρατο, ut dicat, Gratias, ac Musas in Amphilochii morte flevisse. Liberum tamen sit, referre etiam ad ἄτωλετο, ut una cum Amphilochio Gratiae, & Musae periisse dicantur, quae formae dicendi
σπτλιαθι καὶ apud Poetas sunt familiares. V αυ σε. Praecipvὸ vero te. Ita Cod. Med. & rectius,qulim in Ambri ubi χῶν τε ego legebam. I ' Διοκαισαρεων πατρα. Diocaesariensium patria. Amphilochii patriam habemus, nempe Diocaesaream, parvam quidem urbem Nazianzeni aetate, sed olim illustrem; & 1 Scriptoribus minimὁ neglectam. Plinius Lib. VI. Cap. III. de Cappadociae urbibus loquens, istas commemorat: Reliqua fui parre Cappadocia Melitam a Semira, miti conditam habet haud procul Euphrate, Dioca aream, Dana, Castabula oee. Porro Nazianzenus in Epist. XXXXIX. ad Olympium
multa de hac Civitate refert, atque inter caetera: ΠοἈῶ δε δ tim. τερον πολιν ἄποaαζεῖ , D Bα λευς ἱδρυπατο, καὶ χροας συrεςηπατο, και ἄκολουθία μιακρά διεφυλαζεν, υπυ τῆς Διοκαι παρεων ο λογος, τῆς ποτε πολε- , ων δε ου' πολεως &c. multi aurem acerbior es urbis in. teritus, quam Imperarer condidit, rempus constituit, oe longa ann rum feries conservaυit. De Dioeaefarea loquor quoniam Civirare, nunc autem y Ciυitarum albo expuncta oee. Quod Provinciae Praesecto obtemperare Diocaesarienses recusassent, eorum Patriae Civitatis
nomen ablatum jussu Imperatoris fuerat. Intercessit Gregorius, qui 3c ibi Templum D. O. M. se exstruxisse, atque adornasse ait.
130쪽
, ALIUD. XXXII. PArvum quidem sum oppidum, at magnum virum dedi Tribunalibus Iuris Diocaesarea Amphilochium. Simul verδ mortuo commortua & ignea Dicendi vis, patriaeque decus, quae Optimum pepererat. NOTAE.DIozaesaream Amphilochii patriam loquentem inducit, nisi cum
Cod. Med. legere malimus δωκε. quod & rectum facit sensum, ut sit tertia persona: Parυum quidem Onidum est, sed magnum virum dedit. Urbem hanc non ego prius dimitiam, quum singularem de ea observationem v Cl. Annalium parente Baronio factam retulerim. Hic in Vita Nazianzeni a Cl. P. Papebrochio in Actis Sanctor. die IX. Maii impressa animadvertit, Diocaesaream non aliam urbem, qulim N. Zianetum, fuisse. Inditum quippe huie nomen duplex; sise ut melitis dicam, antiqua, & clara urbs Dio. caesarea ad exiguum oppidum redacta fuerat, cui Naziatizum nomen. Certe Giegorius, ut idem Baronius animadxertit, in Carm. V. ubi de suis calamitatibus conqueritur, ait de se ipso:
Gregorii meminerit, quem nutriit Canadotibus Dioeaefariensium urbs paνυa. Si D ocaesaream suam nutricem appellat, ergo & matrem; nam antiqui ths eaedem nutrices, & matres. An sit isti conjecturae sat ponderis, judicent eruditi.