Opere del proposto Lodovico Antonio Muratori già bibliotecario del serenissimo signore Duca di Modena

발행: 1771년

분량: 463페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

141쪽

IJyNOTAE.DE Helladio, & Eulalio fratribus mentionem Poeta noster alibi secit, hoc est in Carmine ad Hellenium pro monachis: ib, que etiam significat, Eulalium Helladio superstitem fuisse. Neque hie Helladius ille esse videtur Basilii Magni in Episcopatu succeς

sor, ad quem leguntur adhuc Nazianzeni literae quaedam, scilicet 33. 34. & χι 6. cum duabus sequentibus, quique in Vitis Patrum, M apud S. Ioannem Damascenum in Orat. I. de Imagin. memoratur. Billius, cui Carmina ignota erant, quae nunc evulgamus, in notis ad Nagianzeni opera, tam primum, qu m alterum Helladium unum hominem facit. Verum quum Helladius noster, memoratus etiam in Carm. ad Hellenium vivere desiisse νεαρος iuυenis dicatur,

nullumque Episcopalis muneris indicium Carmina ista illi tribuant, diversos homines fuisse opinari juvat . Quod est ad Eulalium, igMonasticae vitae institutum sectatus est. Supersunt etiam nunc Na. etiangeni ad eumdem Epistolae quinque, videlicet & tres se. quentes, itemque 232. in quibus solitudini, jejunioque operam dare is dicitur. Neque vero male conjiciemus, si hunc ipsum Eula. lium Ecclesiae Nazianzenae Episcopum postea creatum censebimus. Etenim quum certum sit, opera potissimum Gregorii nostri Eu. talium quemdam ibi constitutum fuisse Episcopum; quid probabi. lius, quSm Eulalium . de quo heic sermo, familiarem, imo conis sanguineum suum Gregorio ad sacrum munus fuisse delectum Τ Et quidem qu/d nostro Poetae sanguine coniunctus hic fuerit, patet ex Epistola CLXXXII. ad Lollianum, ubi Gregorius memorat τὰ

κυρίους μου του. αι νε ιιους Ε μάδιον, και Ευλαλιον, dominos consobrinos

meos Helladium, ae Eulalium . Memoratur 1 Rufino Presbytero Lib. III. de Uitis Patrum Cap. XXIX. quidam Eulalius monachus; at eum v nostro alium puto; nam etsi iisdem temporibus ambo vixerint, provinciae tamen eorum diversae fuere.

142쪽

I4o A NEC DOTA ALIUD. XLVIII.

ADolescentem, Christo magnum, consilioque senem, Martyrum locus, quem videtis, Helladium complector. Nec mirum. Illis enim similem dolorem sustinuit, Extinguens invidi adversarii pugnam. NOTAE.A Θλοτορων. Mart rum. In Carm. superiori in Liviam vocem αμθλοφοροις pro Maruribus sumsi, apud quorum tumulos Christiani non in occidente sollim, sed etiam in Oriente sepulcri qui

tem quaerere solebant. Idem nunc repeto, χ ρον αθλοφο - , Μορουrum locum interpretatus. In Carm. εἰς Γοργονιον Martyres αθλοφωροι apertὸ appellantur, ut videbitur. Alium sanh sensum haec verba non patiuntur, diciturque Helladius, non secus ac Martyres, pingnam, ac tormenta a Diabolo sustinuisse. Verum vide, quae etiam adnotavi ad Carmen προς τους ἐν Mαρτυρίοις τρυφῶντας, ad eos, qui in Mar rum B. ilicis deliciantur, ubi vocabulo hoc expressἡ diuignantur Martyres.. Ου Nεμεσις. Nee mirum, sive nec indignandum. Dictum est ex

figura, qua Homerus de Helena in Iliade Lib. II l. Α,ετλη. Sustinuit. Cod. Ambr. habet Q. λης sustinuisti. Hane emendationem sensus poscere videbatur.

ALIUD. XLIX. PArum quidem super terram carnis necessitate spirasti,Majorem verδ vitae seriem in Coelis nunc habes, Helladi, Christi magnum decus. Quod verδ celerrimἡViaculis solutus es, praemium hoc laborva fuit.

143쪽

GRAECO LATIN A.

E--μ εγάλη καὶ ταφον, ὼς βίοτον. In Georgium. LTU quoque Georgii amatum corpus heie iaces, Qui multas Christo obtulini puras hostias.

Una verδ tecum tua & corpore, & animo germana Basilissa Magna commune sepulcrum habet, ut Vitam.

NOTAE.INter Presbyteros Georgium hunc repono, siquidem, ut Grego.

rius ait, Saepe per illum mens oblata est hostia pura Deo. Erat autem Basilissae frater, illius ipsius mulieris, ut arbitror . quam supra Nazianzeni Carmine una cum Eusebio laudatam vidiamus . Ad hunc eumdem Georgium fortasse conscripta fuit Poetae nostri Epistola CLXXXII. Π . Obtulisti. Ita scriptum in Cod. Mediceo. Ambrosia. nus verb habet πία εν obtulit. Rectὸ utrumque. Georgii eorpus helcidem est, ae Georgius, cui propterea ος sequens convenit. Ω ς ωοτον. in vitam. Basilissam ait commune cum Georgio sepulcrum habere, & communem in Coelis vitam; seu mavis, ita post mortem fratri suo conjunctam in tumulo esse, uti vivens illi mente conjuncta fuerat.

144쪽

A NEC DO TA

In Eupraxium. LI.

HUjus sacrae Provinciae Eupraxium Pontificem

Magna tellus Ariangaea complector, Gregorii amicum, aetate parem, ac Synoditam: Propterea tumulum etiam vicinum consequutus est.

NOTAE. egorio nostro, nisi malis Gregorio patri, intima familiarit,

te conjunctus fuerat Eupraxius in quadam Cappadociae Civitate Episcopus. Aetas eadem, & commune Monasticae disciplinae studium amborum animos tam arcta necessitudine devinxerat. Quare quum Eupraxius ruri cum NazianZeno ageret, morbo correptus e vivis abiit. Mortuum amicum Gregorius Arianzi in pago, ubitum degebat, sepulcro donavit, ejusque tumulum his versibus e. x Imavit. A'ριανζαίη . Arianaeaea. Graecus Nazianeteni Scholiastes Nicetuliaee in Argum. Orat. XU. ex versione Billii habet; Tiberinae re. gionis, in qua natalirius ipsius Gregorii Theologi Arianxi pagus stus erar, fruges iam maturae grandine pereusae fuerant. Quum ve-rd ex pluribus vetustis Auctoribus, uti ex ipsius quoque Gregorii scriptis, manifestum sit, Poetam nostrum Nazianzenae Urbis civem fuisse, eamque ab ipso patriam suam appellari: Arianxum cum docctissimis viris Hermantio in Gregorii nostri Vita, & Daniele Pape-hrochio in Adnot. ad ejus Vitam die s. Maji, arbitror, pagum Nazianeto subjectum, ac pene suburbanum fuisse. Ibi forsitan Gregorius, & Nonna ejus parentes rusticabantur, . quum Poeta nosternatus est, atque idcirco Arianaeum , quibusdam Nazianzeni patria nuncupatur. Certe ibidem praedium possidebat Gregorius, illudque in Testamento suo vocat praedium Arianaeenum, quod ex Ebeginibon e

145쪽

GRAECO LATINA. I 43bonis ad se pervenιι. Male in Graeco hoc Testamento Bristonius Lib. VII. de Formul. legit κτῖαα L Nαζιαν. praedium Nazi anne. num, quum scribendum sit ex fide Codicum D A ιαν - . Haec autem omnia mirε illustrantur ex iis, quae ruseruntur in Synodo Oecum. U. seu Constantinopolitana II. Collat. V. ubi ex Epiliola ad Theodorum Mopsuellenum , Gregorio nostro, ut nonnullorum opinio ferebat, haec scripta leguntur. Debes Sanctis MartFribus annua Iem honorem, quem tu tuis Arianaeis solemniter talebramus . Quae verba ita ibi explicantur: Adborratur ad Marurum festiviralem pem venire, quae in Arianzis, praedio e/ dem S. Gregorii, celebratur, ori Arianeta vero praedium est sub Naxianxo. Infra haec adduntur ab Euphrata Episcopo Tyanensi: Arianetus quidem praedium est, unde ortus suis idem sanctae memoriae Gregorius sub Nazianaeo constitutus. Re tandem in saec verba loquitur Theodosius Iustinianopoleos Episcopus: Sub mea gubernatione modo es Dohara, ct metianaeus , sub qua Naxianno, oe Arianaeos praedium constitutum es. Non alium autem locum, qu1m Arianzum, selegit Nazian Zenus, postquam Coa. stantinopolitano Episcopatu se abdicavit, ut reliquum vitae soli iuubni, rerumque coelestium contemplationi sacraret. Illic tumulo quum traditus fuisset Eupraxius, hinc magnam Poeta, seu illustrem appellat

Arianzaeam tellurem.

Σ ΟΠιτηρ. Srnoditam. Qui fuerint Gregorii Theologi aevo Sy. noditae, satis prodit Lex LUII. Lib. XI. Cod. Theodos Titi de Appellat. ab Imperatoribus Theodosio, Arcadio, ac Honorio promulgara Anno 398. Ea sie se habet: Addictos supplicio, o pro criminum immanixaιe damnatos, nulli Clericorum vel Monaeborum e rvm c 3am, quos bnodi/ρs vocant in per vim, atque usurparionem vin dicare liceat, ae tenere. Pro hac voce in eodem Codice Theodosiano Leg. XUI. Lib. IX. Tit. de Poenis, ubi Lex eadem repetitur, Coenobitas usurpari animadvertas. Horum etiam mentio habetur iaColled . Constit. Ecclesiast. ex Lib. I. Codicis Iustinianaei in Paratillis ad Tit. III. pag. I 266. & pag. Ia7o. Item Tit. V. pag. IIII. quae tamen omnia memoratae Legis Theodosianae sunt explicati nes. Certum itaque est, Synoditas non alios fuisse, quam Moe chos; ac propterea Gennadius in Lib. de Script. Eccles in Evagrio haec scribit: Composuit Coenobilis, s senodiris doctrinam viam υλνae eommuni. Socrates vero Lib. IV. Cap. XXIII Hist. Eccles memorat τους ἰν κοινοειοις, ἡ συνοδίοις Mοναχης. monachos Coenobitas, σην bnoditas. Igitur Coenotatarum ac Synoditarum nomina, ni fi

146쪽

unum, certὁ parum diversum Monasticae vitae genus defignabant. Postremo autem nomine, ut arbitror, ii donabantur, qui vitae communis institutum amplexi in una, eademque domo, aut eremo, simul degebant. Reliqui verδ proprie appellabantur Monacti, qui nulli forsitan Archimandritae suberant. Accursius, & Panci rotus, aliique Leguleji, vocabuli hujus sensum minime sunt assequuti. Quibus ex rebus discimus, Eupraxium Episcopatus splendorem Monachismi glo. ria amplificasse. Tυμβου γείτονος. Sepulchrum vicinum. Cur vicinum Eupraxit tumulum Gregorius vocet, eam fuisse caussam arbitror, quod nempe sibi quoque eodem in loco sepulcrum paraverat, aut destinaverat. Id etiam significare velit, quod sibi tunc in Arianzaeo pago agenti, vicinus semper Eupraxit tumulus erat.

INjustus est hic tumulus. Equidem nunquam timui, Ut natu posteriores heic , prioribus conderentur. Sed iste Caesarium valde illustrem filium parentibus Prioribus prius excepit. Qualis haec iustitia ἔNon est tumulus in caussa. Ne convitiis onera.

Sed Invidiae facinus est. Quomodo verb ea sustinuisset Iuvenem senibus cernere sapientiorem NOTAE.

Aesarium fratrem, celeberrimum in terris virum, at quod praeis stabilius est, Coelitum albo inscriptum, Carmine isto, atque sequentibus commendat Gregorius, rebusque humanis defunctum linget a

147쪽

GRAECO LATINA . I 43

get. Publica oratione, quae inter ejus opera est decima, dii Etiss. mum fratrem laudasse non contentus Theologus, versibus etiam tuis mulum sepulti exornat. Multus in his dolor, multa Caesarii laus, multaeque medio in luctu Charites. Nos singillatim universa expen

demus a

Σχετλιος. Iniustus. In hoc primo Epigrammate Dialogus e hibetur inter Gregorium Episcopum, Caelata I nempe, ac Theologi patrem , di Sepulcrum, ubi ejusdem Caesarii ossa condita fuerant. Poetica venustate conqueritur Gregorius, quδd Caesarium inelytum flium, naturae turbato ordine, sibi praemortuum tumulus injuste aias condat. Hic verb Iambicis versibus Gregorio respondet, seque eracusat. Hoc enim, inquit, non meum, sed Inυidiae, seu invidi Friri facinus est, , quo ferri diutius non poterat adolescens ipsis seniis hus praestantior. οὐκ ἔνθ' ὁ τυμβος αιτιος. Non est tumulus in eausia. Metrum diversum indicare videtur Epigramma dive sum. Sed quia impersm ctum hoc seret, omnia conjungere placuit. Haec autem verba siquisquam contendat, non li tumulo, sed ab alio quopiam pronum ciata, me contradicentem non habebit.

ALIUD. LIII. O Gregori, mortalium quidem sortitus es filium praestantissimum Forma, & sapientia, & Imperatori carum. Fortiorem verb crudeli morte prosectb Nequaquam arbitrabar. Sed quid ait Sepulerum 3 Sustine. Caesarius quidem interiit; sed maximam Filii gloriam habes pro dilecto filio. m. XII. T N Diqitigod by Corale

148쪽

A NEC DOT A

mulum loquentem inducit. Η μ i. Profecto. Particula jurandi, eadem ac αμον. Amen &ipsa iurandi particula est, & idem ac μα τὸν αλ θειαν. Et in C dicibus quidem Ambr. & Med. ii legitur; at in Regio Parisiensi ή μὸν. Quae lectio si magis placeat, reserendum erit ad Grego. rium patrem illud ου m i, ut dicat: eerte stium non arbitrabar morte validiorem. Tum respondet Sepulcrum, patrem solando, quod pro filio sublato ingentem ejus gloriam superstitem habeat.

ALIUD. LIV. ΜAturi sepulcro eramus, quum heic posuere istum

Lapidem senectuti nostrae lapicidae. Illum nobis quidem posuere; sed rasum, non ut decebat, Habet Caesarius filiorum nostrorum novissimus. Miserrima toleravimus, fili, fili. Uertim celerrim EExcipe in tumulum nostrum nos properantes.

NOTAE.SErmonem, gemitumque prosequuntur Gregoriuς, & Nonna, Camsarii parentes grandaevi. Sibi adhuc viventibus tumulum par verant. Verum praemortuus Caesarius in illo compositus fuerat. Πύαατος. Aoυissimus. Tres filios ante Episcopatum e conjuge Nonna susceperat Gregorius Nazian Zi Epistopus, quos omnes sanctitas mira commendavit, Gregorium videlicet nostrum, cognomento Theo

149쪽

GRAECO LATINA. 147

Theologum, Caesarium, de quo heic sermo, & Gorgonium , sive Gorgoniam. Nemini dubium est, quin fratre Caesario senior The .logus fuerit, squidem illum Caesarius veluti parentem colebat. Dubitatum porro est, Gorgonia sorore senioresne, an juniores Grego. rius, & Caesarius fuerint. Et quidem Baronius in Theologi Vita Gorgoniam fratribus aetate priorem opinari videtur. Pape brochius verδ in Notis ad caput primum ejusdem Vitae vel minimam natu Disse. vet inrer Gregorium , o Caesarium mediam scribit. Nunc sal. tem discimus, ultimum natorum, hoc est reliquis juniorem, Caesarium suisse. Id etiam ε Gregorii oratione X. in fine probari potest. Urλ, siti .. Toleraυimur. In Ambr. Cod. scriptum est Drλη υεν. Potior visa est Regii Codicis lectio, quae utramque vocem conjun. git . In illo tamen vox τὼος semel tantum legitur, versu inde claudicante. At in nostro concinnὸ repetitur, atque emphaticε.

ALIUD. LVI Apidem hunc parentes quidem sibi in sepulcrum constituerant, Sperantes, se vitae sortem habituros brevem. Vettim Caesario filio acerbam gratiam, nolentes, Praestitere; nam is prior ab hac vita solutus est. NOTAE.INgemunt adhuc Caesarii parentes, suamque sortem dolent; quMnempe nolentes, atque inscii filio tumulum pararint, in quo se brevi condendos esse sperabant. E'λυθη. Solutus est. Corruptὸ in Cod. Ambr. legebatur ἐλίθη, nisi fortasse υ cum θ connexum parum attentε legerim. Codicem idcirco Parisiensem sequutus sum. Codex Med. habet τοῦδε λύ 11.

x et

150쪽

ALIUD. LVI. SEnectus mea diu mansit super terram. Pro patre verbSepulcrum habes, filiorum carissime Caesari. Quae lexi qualis justitiaὸ δ hominum Rex, quia hoc permisisti O longam vitam i d celerem mortem lNOTAE.GRegorius Caesarii pater praereptum sibi filium dolens Inducitur.

Poetica elegantia ad supremam rerum caussam gemitus, &querimonias convertit. Inde Epigramma ingeniosa ista exclamatione concludit: O longam vitam scilicet meam γ δ celerem mortem

stilicet filii. γ

σις. Habes. In Cod. Med. est . Quod si placeat, sem

ALIUD. LVII. Non laudo, non probo. Donum hoc tumulum accepisti Unum nostris, Caesari, possessionibus. O senum parentum tris em lapidem l Invidia ita Voluit. O vitam propter calamitates diuturnam.

SEARCH

MENU NAVIGATION