장음표시 사용
161쪽
GRAECO LATINA . II 'Iullux Solinus Polyhist. Cap. XLV. Cappadocia, inquit, ante cli riterras altrix equorum, o proventui equino accommodari uua es. Idcirco in Circensibus ab ea regione interdum nomina equis inde. tantur, Cappadocesque vocabantur. Habet etiam de Cappadociae equis mentionem Oppianus Lib. I. Cyneg. Idem Nazianzenus in orat. XX. patriam tuam το tu ηδὼ ῆττον κοροτρέφον, ὁ ευιππον, a pellat, h. e. non minus iuvenum, quam equorum bonam nutricem. Scripsi Καππαδόκαις, quum in Cod. Ambr. corruptε Iegeretur Καπι
GRegorii, Nonnaeque dilecta filia heie iacet
Gorgonium, coelestis vitae Sacerdos. NOTAE.IN eximia Gregorii senioris Nazianzeni Episcopi familia non ultimum locum Gorgonia occupavit, Sanctorum Gregorii Theologi, ac Caesarii, quorum germana fuit) gloriam vitae sanctitate aem lata. Atque eam quidem vivis ereptam eleganti oratione Gregorius frater laudavit, quae undecima numero est inter ejus opera. Neque illa contentus, Carminibus etiam funus, tumulumque sanctissimae sororis prosequi voluit. Gorgoniam Graeci subinde, ac Latini Coelitum Fastis addidere, ejusque memoriam die p. Decembris colunt. Γοργοειοι . Gorgonium. Ita Graecε, quod & Latinε retinere placuit, quum haec Lingua Graecarum mulierum nomina desinentia in Jum immutare non soleat. Occurrunt igitur & apud Latinos Pbro. nesum, GlFeerium, Sopbronium, Eustochium, Philotium, aliaque hujusmodi, uti ex Donato, & Prisciano docui Tom. I. Anecdot. Di.'uis. IV. Idcircb pro Melania saepὸ Melanium S. Paulinus se ipsit. Sic Palladium Lucretio: Caesa Palladium. Phronesium verδ, Gbe rium sunt diminutiva Phronesis, & Gjeera. Gorgonium vero di
162쪽
BEatus, senectute bona, bonis Filiis donatus, mortuus sum Pontificis Pater, Ponti sex & ego Gregorius. Quid ultra
Non quidem frugiferam in vineam matutinus veni, Attamen mercedem prioribus majorem nunc habeo. NOTAE.OΛβιος. Beatus. Hunc ipsum versum in Poematio de calamita. tibus suis repetit Pcit a noster. A λωψ . Vineam. Ad sacri Evangelii Parabolam alludit Matthaei XX. λοεΓPτγόριος, ποιφυ, τε καλὼ , και πλειονα ποιμνη
Πλῆρος καὶ Ῥονίων, κ ψα, ν ἐτέων. ALIUD. LXXVII. GRegorius, Pastor egregius, qui potiorem gregis partem Christo quum educassem moribus dulcibus, Non ego quidem sanctae radicis germen, sed sanctissimi Coniugii, triumque liberorum caput, Gregem quum unanimem gubernassem, hine abii Plenus ti terrestrium, & coelestium annorum. NOTAE.ANα ρε ιας. uum educassem. Legebatur in Ambr. Cod. α να-
Θιλιας . Ut commodior sensus evaderet, emendavi. Οὐκ οσιος ρίζης. Non sanctae raritis. Hoc est: non de Christi, Dis pMentibus natus, quum paternos errores sequutus olim in Ethnicorum castris militarim. Tom. Y Ηγεμο
163쪽
H. γεμ ονευπας. Quum gubernassem. Ita malui scribere. Erat iaMS. ἡ γεμονευτα E ἱων. Annorum. Hoc est, diu vixi mundo, 3c diu Coelo, Eeclesiasticam, sanctamque vitam ducens. A mst.
Hinc sublatus effudit in carum Filium. NOTAE. Distichon istud minime Gregorio Theologo adscribendum, erunt qui suspicentur; suas enim laudes efferre videtur. Suspicor &ego, & praecipue quum 1 Scholiaste saepius memorato praetermissum animadverterim. Mi μματος αειγλην. DIendorem spiritus. Heliae more, qui in
discipulum Helisaeum gratiam, spiritumque suum effudit.
ALIUD LXXIX. PUsilla quidem est margarita, sed omnibus gemmis praeit:
Pusilla quoque Bethleem. attamen fert Christum . Ita ego parvum quidem sortitus sum gregem, sed optimum, Gregorius. Hunc tu, dilecte fili, precor regas. Nodi Diui by COOste
164쪽
7 NOTAE.O'Λίγην ποιμω. Parvum gregem. Urbs quidem in Cappadociae provincia Nazianaum fuit, sed nullius pene nominis. Quare ejus mentionem frustra apud veteres Geographos, aliosque Scriptores requiras. Gregorii, pater, ac filius gloriam loco quaesivere, quem populi paucitas ad ea usque tempora ignobilem fecerat, nisi idem sit
Nazian Zum, ac Diocaesarea, de qua supra egimus. In orati autem XIX. Nazianzenam Ecclesiam iterum Civitati Bethleem comparat Nazianzenus, D, inquiens, sic λυσεν καὶ μικραν εἶναι πολιν, καὶ τει οἰκουμέiim μητροπολιν A Xριςου καὶ τροφον, καὶ μητέρα. guam tim em Bethleem) nulla res prohibuis, quo minus simul oe parυa C visas esset, totius terrae metropolis, urpore Christi nutrirem, arque parentem. Idem in Carm. ad Hellenium repetit, de sua Nazianzoloquens. Pro Biθλέεα Cod. Med. heic habet BhSλsi a. Tm e . Hunc tu. Sequutus sum eumdem Codicem Mediceum,
ALIUD. LXXX. PAstoritium lituum tuis in manibus deposui, Gregorius. Tu verδ, fili mi, scitὸ
Impera, vitaeque portas omnibus aperi; Iu paternum autem sepulcrum maluia veni.
NOTAE.OUod fortasse, antequam supremum diem clauderet, sibi ing
minabat Gregorius pater, heic repetit Poeta noster. Nempe I laetianetenam Ecclesiam filio commendabat, eumque rogabat, ut
ab hoc infelici mortalium exilio sese expediret.. Y a Ποιμε- Diuitigod by Corale
165쪽
Πρ μειίτν συριγγα. Pastoririum lituum, sive melius dixerim, μstutina pastoritiam. ποή si ικυ habet Cod. Med. Ex his erunt, qui conjiciant, Patris successorem in Ecclesia Nazianzena fuisse Theolo. gum. Certὶ non desunt vel inter vetustissimos Scriptores, qui ipsum ejusdem Ecclesiae Episcopum fuisse arbitrentur. Ipsemet S. Hieron mus, eo praeceptore olim in liberalibus studiis usus, haec de illo habet in catal. Script. Ecclesiast. Gregorius primum Saseruiorum, deinde Nanianzentis Ερ copus, vir eloquen33ssimus, praeceptor meus Edi. Cui consentiunt Rufinus in Praef. ad Orat. XLIX. Gregorii, quam de Graeco transtulit, Socrates Lib. VII. Cap. XXXV. Hiit. E cles & Soetomenus Lib. VI. Cap. XVII. Hili. Eccl. Idem ε superiori etiam Epigrammate probari posse videtur. Extra omnem inismen dubitationis aleam politum nunc est, nunquam Gregorium nostrum revera Nagiangenae Ecclesiae constitutum suisse Episcopum. Hoc ille tum in Carm. de Vita sua, tum alibi affirmat. Patri quudem, viventi adhuc, sed gravi aetate iam fesso, opem laturus, Episcopalis minitterii pondus non recusarat; sed tanquam collega, patrisque vices gerens, Ecclesiae curam cuin illo partitus eli. Pa. tre humanis rebus desuncto, nunquam adigi filius potuit, ut patriae Episcopum se constitui sineret. Vide, quae infra adnotavi in
ALIUD. LXXXI. REsulsi eis, inter quos Christus in monte transfiguratus est. Refulsit puri etiam Gregorii intellectui, Tunc quum Idolorum fugit noctem. Ex quo verd purificatus est Suis sacrificiis, populum suum nunc quoque regit. E
166쪽
In Matrem en Altari assumtam. LXXXII. . Vnis tibi verbi, & operis firmamentum erat Dies Dominicus. Luctu luctum omnem, Mater mea, honorans, solis cedebas diebus Festis. Laetitiae. Sc dolorum testem habebas Templum. Omnis locus lacrymis tuis signatus est, mater: Sola verδ Cruce configebantur & lacrymae: Nunquam tua vidit terga mensa Saetificii, Neque per ora venit prosanus sermo.
Neque risus mollibus, d sacris initiata, insedit genis. Occultos tuos, d beata, flebo labores. Et haec quidem intus. Quae verδ soris, omnibus perspicua sunt. Quare & divino corpus reliquisti Templo.
Nonna fuit, foemina tot virtutibus ornata, quot in ejus san-mili mis liberis, ac in eius marito Graecia tota miratur. Ipsi, veluti sanctitatis fonti, summa reliquae familiae pietas attribuenda vi. detur; quippe & Gregorium conjugem ab Ethnicismi tenebris, Mab Hypastariorum erroribus ad germanam tauuti Fidem revoravit; filios Disiligod by Corale
167쪽
filios verδ optimis sermatos moribu exemplo suo sanctitatem sequi non tam docuit, quam si licet dicere coegit. Tantae mulieris memoriam Coelitum albo inscriptam Graeci aeque, & Latini reco- Iant die V. Augusti. Qui laudes illius fusὸ enarratas colligere velit,
orationes adeat, quas in funere Patris, Caesarii, & Gorgoniae elucubravit Poeta noster; itemque consulat Carmina de Vita sua, ali que Gregorii Poemata. queis Nonnae virtutes reseruntur. In his autem Carminibus luculenter quoque descriptas habeat. Anno sontasse, ut Hermantus arbitratur, 3 3. vel 37 . 1 Christo nato uti, mum illa diem clausit, iam aetate, sanctisque operibus plena. Cedite fuisse illam Caesarii, & Gorgoniae filiorum, & Gregorii viri sui
funeribus superstitem. nemo dubitat. Eruditἡ verb de more animadvertit Baronius in Notis ad Martyrol. Rom. die V. Augusti, olim Sanctimoniales Nonnas conluevisse appellari. uti etiam notaverat an ta Coelius Rhodiginus Lect. antio 3. Lib. V. Cap. XIII. Huc respoxit procul dubio S. Hieronymus in Epist. XXII. ad Eustochium,
ubi haec habet: Illae interim, quae Sacerdotes Dor viderint indigere praesidio, eriguntur in superbiam I oe quia maritorum expertae δε- m natum , viduitaris praeferunt libertatem, Castae vocantur, ει Nomnae me. Vide Miseidum in Onomast. ad Vitas Patrum, & Du-Fresne in Glossario med. & infim. Latin. Ex του θυσια ρίου. Ex Atiari. Dum in Templo oraret Nonna, improvisa morte correpta fuit. Hoc infra saepὸ repetitum videbis. Matrem idcircd assumtam, seu elatam ex altari Gregorius pronum ciat. Caeterum Carmina, quae ex Ambrosiano Codice damus, Sch lia stes MS. omittit; quare elux ope tum solum modo uti incipiemus, quum ad versus ε Codice Parisiensi descriptos ventum erit. Heic a tem nonnulla occurrunt, quae Delio natatore mihi videntur indigere. Πιυθῶ. Luctu . In Cod. Med. haec ita interpunguntur, & dbstinguuntur, ut posui. Quum plerumque in Cod. Ambr. desiderentur commata, & puncta, nihil inde opis mihi venit. Fortasse ἀσυτροπυ- coniungendum cum ἰυτῶς. Utcumque se res habeat, eoni
cio haec ita posse intelligi. O mater mea, Iuctum omnem, hi ἀest, dies minimὶ Festos, sive dies ieiunii. luctu honorans, solis cedebas Festis, idest, remittebas de luctu. Deinde gaudendi, & flendi
tempora ἡ Templo sumebas, sive omnibus diebus in Templo ora. bas, tum inquam diebus poenitentiae, tum etiam laetitiae. --. Cessisti. Ut secunda persona hoe etiam in loco seravaretur, addidi Sigma, quum in Coa. Ambia legatur ὁτο- .
168쪽
M . O saeris inistata. Cur matrem suam Gregorius μυ δα, hoe est, faeris intriaram appellet, summa consideratione dignum est. A vero fortasse non aberret, qui Nonnam in Viduarum numero cooptatam fuisse arbitretur, quarum erat munus Altari sacro inservire. Diaconi ae illae nuncupabantur, nomen, ac munus antiquis Patribus, Ecclesiisque notissimum. Quod igitur Bellarminus, aliique eruditissimi viri, atque ego Tom. I. Anecdor. pag. 93. animadverti, ubi quis ad Episcopatum evectus fuerat, carnis commercia ej rare cogebatur, quanquam legitima uxor nondum fuisset e vivis sublata. Hinc S. Hieronymus in Epist. ad Pammachium: Discopi, inquit, Presburi, Diaconi, aut virgines eliguntur, auν vidui, aus coisia post Sacerdotium in aeternum pudici. Idcirc3 Presbyterorum, aut Episcoporum uxores, non coniugis amplius appellationem retinere solebant, sed sororis. Therasiam S. Paulini Episcopi Nolani de eoniuga fororem factam scribebat Idaeius in Chronico ad Annum Honorii XXX. Gregorius autem noster in Epist. LXXXXV. S. Gregorium Nyssenum consolatur in morte Theo sebiae sororis, quam appellat
μυςπί- ας ίαν, idest, verὸ faeram, oe Sacerdotis Gniugem, or bono. re parem, o magnis Minsteriis dignam. De sancta hae muliere nobis infra sermo erit. Nunc vides, aliter haec verba explicari non posse, nisi affirmando, Diaconitarum munus I Theolabia gestum fuisse, quae propterea ιερά, saera, ct honore par Gregorio marito, & magnis Diaconatus steriis digna pronunciatur. Gorgoniam quoque sororem suam μυ δεα, hoc est, sacris initiaram Poeta noster Carm. LXVIII. supra appellavit. Quae vox ab alio ejusdem loco in o. at. XI. lucem accipiet, ubi haec de Gorgocia refert: A' ' oλίγα λει
ρωσεν. Sed quum mundo, oe naiurae Aiquanrum ministrasser, crqvorarum carnis leae volebat, seu potius qui istam earni legιm indi- t. rotam sese Deo eo rer tr. En ut Gorgonia & ipse, vivente marito, carnis commercia scidit, ac matrimonio functa se Deo consecravit, Diaconissarum, ut reor, numero addita. Nonna igitur, ubi eius vir Gregorius Sacerdotium, & Episcopatum N. Zian Zenum consequutus est, castitatem Deo voverat, sacraeque Diaconissarum militiae nomen dederat. Illae vect unius viri uxores deligebantur,
ut his verbis Constit. Apostolic. Lib. VI. Cap. XVII. probatur.
169쪽
Διακονιστα δε γενέσθω παρθίνος αγν- ει ιε μ γε, κοῦν χhρα μονόγαμος. Idest, Diaeoni a vero eligatur virgo pudicar sis minus, δει- rem vidua, uni viro nupta. Infra eam dein suam parentem alloquens Gregorius, σύ γε, inquit, ἔδωκας άγνὸν βίον. Tu vero casam Deo vovisti vitam. Altati quoque illam ministrasse, non semel scri. bit Gregorius, ut infra patebit, quemadmodum Diaconitae sole. bant. Quum verδ per manuum impositionem hae mulieres sacra. rentur, hinc feris initiatae ac ι σιδες appellabantur. J πογε . Numqi am e. A sacro Altari nunquam dimoveri Nonna poterat; non enim ejus pietas serebat, ut alio in loco, quam in Templo, cujus ministerio se addixerat, moraretur. Simulta de eadem parente sua habet Gregorius in Orat. XIX. IUς, inquit, ἔχῖ καὶ παρ εκμPhς μέγα το itati ποτε νωτα δοθῆναι τη σε - ΩκΠλιω τραπε , Cur non illi quoque ad laudem magnam sit, quod
ALIUD. LXXXIII. OUei soluta sunt Nonnae bona genua 3 Quei occlusa Ejus labiaὶ Quei ab oeulis non fundit lacrymas
Alii veth clamant circa tumulum: Mensa ista Non habet amplius dexterae magnae fructus. Locus ille puro pede caret. Hi verb Sacerdotes Non amplius ad ejus caput tremulam admovent manum. Viduae autem, & orphaui, quid facietis Z Virginitas quoque, Et proborum conjugum nuptiae sibi comas totonderunt.
170쪽
GRAECO LATIN A. Is IALIUD. LXX. Ensum suum, carnes, & ossa, omnia quum sacrasset
Gorgonium Christo, solum reliquerat sponsum, Verumtamen non dili sponsum. Sed prosecth & ipsum Illustrem Alypium ex improviso rapuit. Beatissimae coniugis marite beate, in lavacro Sordibus abjectis, vivite renati,
NOTAE. Uum Gorgonia opes, carnemque suam vivens, ossa verb post
mortem Christo sacrasset, unum terris reliquerat Alypium, suum olim conjugem. At hunc etiam brevi ad Superos evocavit. Talem istorum carminum esse arbitror sensum. A'λυτιοί . Alrpium. Baronius in Vita Nazian Zeni, quam publi-
ei iuris fecit Pambrochius die s. Maii, Cap. XU. brevem de prinpinquis S. Gregorii descriptionem texit, atque inter caetera ait: De Gratiano quod vir fuerit Gorgon ae fororis, inυenim in Carm. ad ἐ- um V talianum inferipio m. Uerlim felicilis hae in re Baronius sensisset, si nostra consulere potuisset. Non Vitalianus, sed Alypius Gorgoniae maritus fuit. Neque in Carm. filiorum ad Vitalianum
quae Baronius retulit, aliter suadent. Contra verδ in Epist. CL. Alypium Gregorius ad se invitat, unaque cum illo Serorem, quo nomine Gorgistam designatam fuisse nunc intelligimus. Ea verba:
σω. De SORORE autem , quod ea minimδ a rnerit, nemo nos cri.
minetur, quin potius illam, oe nos, si accedere volueriν subintelligo inυirata.) Itaque tua fan/ ultro , ae Donre veniar. Ne pecum Alypio Gorgonia soror vivebat. Invitato Alypio, sororem Gregorius minimε invitarat, etenim sponte illa ad paternam domum, non invitata, accedere poterat, imo debebat. Atque hic germanos est, ni mea me fallit opinio, Epistolae illius sensus, , quo & n stra sententia clarius probatur. Accedit & aliud argumentum , quod videlicet S. Gorgoniae filia natu major AIFρiana appellaretur. Hoc nomen E patre Alypio in filiam transierat. Cieterum exstant adhuc
S. Gregorii Epistolae quaedam ad Alypium nostrum, scilicer 148. - Tom. XII. X - & qua Digitigod by Cooste