Institutio ad grammaticam Aramaeam ducens in discipulorum usum

161쪽

satis se explicuit, sed G uga via stricto sic dicta negotio earum nulla. Nam cunctae eatenus tam parum sunt nexae, ac tales laniusque a nomine facile negandas, sive ruditalis, sive simplicitatis notas sibi impessas habent, ut reVera prossus tacluent, Sem

nemque quasi pueri prima loquendi pericula lacientis reserant etsi Hebraica, ut centenis aliis modis

omni in marime, Si nimus, ipsam nostri generis i santium.

Conjugationis Arumaeae, ut Hebraicae pariter et Arabicae partes, quibus Verborum novi V. c. Tempora, Numeri, Gerundis Supina et Participia indicantur, sunt paucissimae, numero lanium quatuor: IUnitieus, Praeteritum, uturum ac Participium. Duae paucissimae porro illarum Con alionum partes simplicissimae etiam formae sunt, ita tamen, ut forma Aramae Hebraicam inter et Arabicam media sit, simplicior ergo est quam haec, sed non tam simplex quam illa. 1 Verbi Nodi, Infinitistis, Conjunctisus, seu Su iuncti s et Imperiamus, qui non modo solis Speciebus actinis, ut apud Hebraeos et Arabes proprius est, Verum etiam passisis, suo se exitu ViX distinguunt, certe non hujusmodi illo, quo in aliis cultioribus linguis. Tempora sunt duo Praeteritum et μω-rum. Numerus est duplex singularis et pluralis. Praeterit o Futuri Personae sunt tres, retia, serenda et prima Imperativi tantum una, nempe

162쪽

secundia. Prima person sola utriusque numeri, cum in Praeterito, tum in Fulum, in eum s cunda persona singularis in Praeterit commvirus, sed alibi, ut tertia persona ubique, et masculi et semimni generis est. 3 0uae cum ita sint, desiderantur non lanium Modi peculiaribus terminationibus charaeserisficis distincti, verum eatenus eum empora nempe Praesens, Plusquam perfectum, usurum articipii cum aetiri, tum passivi, Gerundia et Supina Desideratur porro timerus dualis, et Dina deniquo M-perativi per 3 sua. Iam vero hae et praeter has etiam aliae Verbi partes aliis in linguis suo singulae exitu distinctae, et propterea a grammaticis pariter peculiaribus appe lationibus insigniri solitae, vi tenus paucissimis ac simplicissimis illis, quas citavimus Conjugationis pari bus in sermone Aramaeo exprimuntur, quemadmodum in earum sorma, mox, posteaquam Verbo adumbraverimus Conjugationis flexionem, describenda plenius significaturi sumust.

IPSA SIMPLIcISSIMA ONJUGATIONI PER TOTUM Eam AMBITU FORMATIO, SIVE FLEXIO.

0uemadmodum conjugasionis forma, ita ipsa parile eius Aeaei simplicissima est, quippe lola posita

163쪽

in Iovi quadam radicis mulatione, quae potissimum efficitur, vel per praepositam literam semilem, vel

per varia ratione contractum Pronomen personale,

quod modo praepositur, modo apponitur, vel per ipsam Verbi significationem, vel in primis denique per solum sermonis cursum, qui in ipsam eliam Co jugationis formam, dicis modo jam constitutam insidinem semper vim habere solet. Et hac quidem sim plicissima ratione paucissimae illae Verbi, seu Conj gatinius in sermone Aramam usitatae partes, a nobis grab. citala sectuntur, alque ita iis omnis Omnium partium, quibus Conjugationes in aliis cultioribus si gula compositae sunt, Vis exprimitur. Est ergo Aramae Conjugationis formatio, sive sterio non minus quam ejus et forma et usus et Vis tola propemodum Arabica in primis vero Hebraica ut habeat etiam, quo ab utraque se illa distinguat, quemadmodum ulterior do singulis illis Conjugasionis partibus docebit dispulatio, ad quam nunc nobis transeundum.

In singulis Verbi, sive Conjugalionis partibus singulatim distinctius pleniusque describendis proficiscimur a Speciei Pea lataisivo, inpolo ratione habita significationis, omnium partium Verbi primae

164쪽

Infinitivi forina quae maxime occurrit, kequentissimi

usus est, et Variae, cum constructionis, tum sis c tionis.

Infinitisi forma. Simplicissima lasnitivit ma , maxime occurrens, quatuor literis et duabus ullabis constat ril autem haecce larma Πῖα, citatio, sive ipsa radiae aucta ab initio litora ferriti cum vocali Chiris, vel Reboat 20, I, 2. - Apponilur subinde litorio, quiescens in vocali Moro, Vel, ut alii volunt otians: ut Luc. 9, 33. M o Vel cis discedere. Sed centies ei praeponitur , uti etiam alia litera, sive Particula, et subinde utraque simul, ut continuo videbimus. De puncto, quod nilio aliquando subscriptum invenitur, vi II, II, 3. c.

0 est. l. id eaeistimandum de alas hvijus ιβmtisi formis a nonnullis grammaticorum commendatis p

165쪽

0uaest. 2.9uae grammatiorum, lentia, ut eidetur, in priamis commendanda est de ratione, qua a ponitur a

quando Infinitim litera o p

Infinitiei usus. Mulla quidem Nomina ab Infinitio hujus Speciei ducta inveniuntur, sed ab hac ejus sorma quamvis laequentissimi usus, quamvis etiam potius ominis quam Verbi sorma, paucissima et propemodum nulla, quemadmodum in Nominum doctrinari 634 64 vitabimus. Haec nimirum Insntiri forma plerumque, ut nitivus, cum apud Hebraeos, tum apud Arabes Latino pro diversa ejus constructione et sermonis cohaerensia per deerbium, in primis per Uniti m stacto sic dictum, aut per Gerundis , saepe etam per Supi , cum in um, tum ini, aut denique per Participium inurus reddenda est g 43. Et haec omnis ejus vis

Verbo quoque cum sinito in 40, 41, 20 tum Par cipio exprimitur: g 43M sed, ut apud Arabes, ita et

apud Aramaeos, maxime apud STros, secus quam apud Hebraeos fieri solet, rarius lasnitivus vi orbi mili urpatur. Itaque haec Infinitivi forma exponenda est: Per deerbrum modo hujus, modo alius significationis, vel per aliam quandam circumacripti em, qua Verbi cum quo absolute construitur notio, sin minus

166쪽

Semper, certo plerumque plus minusve mutatur:

tissime prop. occidendo, sive dilacerando dilacer rus est Iud 15,2 n PN Ita me quidem putabam prop. diceno dixi, Gen. 2, 16. Uv ἡ)D

h uocilao citum tibi est edere, p. edendo edes. Sam 6, 12 DP ,-- a semper,prop. eun D. Ubi autem hujusmodi Uniti a alius est originis, quam Verbum mum, etiam cum Pra positione constructus occurrit. Ita V. c. Dan. 2, 25.

riter, prop. cum ceteruale introduxit. 2. Per Uni um proprie sic dictum, vel per Gerundium, vel etiam per celeras Verbi Latini pa les, modo clinius, quando sibi praepositam habet, maxime apud Chaldaeos, iteram, L post orbum sinitum, et plerumque pariter post Nomen et Pronomen, a quo etiam regitur, uti semper post Particulam

167쪽

3. Unuinus solo sermonis nexu raro vi Verbilium usurpatur ut v. c. Gen. 2, 3. II ' , .m, is, quum faceret, prop. faciendo. Raro etiam, inprimis cum Partices praemissa inseparabili velis parata, et cum apposito, aut Nomine simul, aut Ataxo

168쪽

vi, modo subjecti, modo obiecti constructus invenitur, ita ut Latino per Verbum tinctum exprimendus sit. Hinc pro Infinium, sic in textu Hebraico saepissime usurpato, plerumque in Chaldaica, incirriaca vero et Arabica versionibus sero semper substitulum invenitur Verbum milum cum praemissa alhqua, SiVeCo junctione, sive Praepositione. Ita V. c. Gen. 2, 4.

pro ni mugiva prep. in die facere Iehο-sae, Chaldaeus habet D tarim, STrus vero L .cio Ab, udata et Ar ou in die, siverin tempore, quofecit Deus, et ibidem pro z a 4rop. in creare eorum substituit

ferro Iehonae, SIT Substituit: L. . o criminis prop. auferem auferre Deus, et Ar.

stiluit Amm . o et r. --δ ut traderet eum. 20.

169쪽

1564 Denique Umitreus aliquoties praecedentis, quo regitur, Verbi miti, quod adrerbiali re exponendum est, sormam quasi accipit, atque adeo ita Verbummium fit. Vid. V. c. g 40 II et grai, II.

Unde mulli eae ille Insiniim in dialeetis orientaliabus usus aestivit, e quare latius in Hebraisu, quam in Aramaea et Arabica dialecto patet 8

ADFORMANTES.

0uandoquidem Praeteritum, Fulurum et Imperati Vus, ceterae ergo Conjugalionis partes g 36. citatae. et nunc singulatim describendae, summaum quidem, nec tamen plane more, aut Hebraeorum, aut Arabum ope quarundam literarum et sγllabarum semilium sormantur, sive siectuntur sponto intelligitur ipsam antea indicandam esse harum et haerarum et sγllab rum cum radice, eaque etiam Vario modo in Speci bus derreatis mulata copulatarum formam ac Vim. Literae illae ac sγllabae, quatenus Verbi formae, tam primi ae, quam derisesae apponuntur, non male appellantur Adtormantes, ut ita non tantum a

Praeformantibus in 390 et Praemis. 187. verum etiam ab Ad is g S. et sileris par vici ci 880 descriptis, aliisque item literis quae parsim praep0

170쪽

nuntur, partim inseruntur, partim assiguntur et syllabis iisque etiam, cum praeponi, tum apponi solitis Cons.

6 69. distinguantur. Adformantes, exceptis nonnullis, in quibus originis indicium valde obscuratum est, haud difficulter ab Origines Pronominum personalium sorma in 77.

derivantur.3 Ut apud Hebraeos, ita quoque apud Aramaeos personae, tam masculinae, quam semininae Ad manωbtis significatae solummodo, Vel singularis, Vespluralis, minime vero, ut apud Arabes Galis quoque numeri sunt cujus rei caussa perspicua est, cum propterea, quae modo de earum a Pronominibvspersonalibus origine diximus, tum propter ea, quae de admodum raro et propemodum nullo dualis numeri in dialecto Aramaea usu a 68. monebimus. Nihilominus tamen numero et forma tenus Aramaeorum Adformantes magis Arabum, quam Hebraeorum Adformantes reserunt. Adformantes propterea quod earum aliae per se solae, aliae vero una cum ultima Verbi litora fria labam essiciunt, dividuntur in asyllabas et syllabicas. 0uamquam porro utriusque hujus classis A

fremantes, nunquam in ipso sermone a Verbis sejun tae, sed semper cum Verbis conjuncine occurrunt, tamen semel seorsim proponendae sunt, quo accuralius earum omnium et forma et vis et alio lota

cognoscatur. Dissilias by Cooste