장음표시 사용
141쪽
Mando II. Mane III. Manius VI.
Manticae duae hom nis In Manumisso V. Maserius Sabinus se.
Matertera VI. Melicerta V. Membrana III. : Menandri Eunuchus V. , Meracus IV. Mercurius II. go. V. IIO. VI. 6OMereus I. i. 9O
Mida LMimallines I. Montes aurei III. Monumenta III Muria VI. Muttire I. Nasius. I.
Naufragi I. Ioo. VI. Alani e III. Nerius II. - p. I. go. IIo. I32.13I. in iudita Persij. Nonaria meretrix I. Numa Rex II. Numeri I.
Guunt ruptum V. Paccuuius I. Paxam I. Palaemon deus V. Io .cus, indita Persij. Palilia I. Pannuceus IV.
Papae C. Papare III. Paris I. Pamaspus mons Ι. Parthi gens V. Pater conscriptus V. -δε dicti I. 3O esset vertam.
Patratio I. Putruelis VI. Patrui I.
Pedes frigidi III. pedius I. Pegasius I.
Pentheus I. Penula I. penus III. Pericles IV. Phalaris III
142쪽
Phaenix I. pistris I. Pindo derbum LPinguis III. Piper rip tittam I. Pintor I. Pituitu II. Plagma I.
Plotius Macrinus II. ITuceta II. Pluteus I.
Pol damas I. clo Rhombus VI. s Rubrica V. 7o Runcare IV. Iro Subbata recutita H. 1s Saliarium I. 7o Salinum III. o Salinae II. 3O. V. 1s Sambuca V. 3o Sanna quid, m eiu genera I. ToPlotius TS- o Saperta V.6S.I2o Sapiens III. is Sardonix I.
Liuiae IV. Portumnus deus QPotis, pote I. 7 o. Iri Praecipi II.
Praetorum edicta I. Prece II. Procne V. Proneptis VIPsittacus I.
143쪽
tragoedus V. sVirginius rhetor, in rita Persib
144쪽
Von ait CORNVTus, Persium decessisse anno aetatis tricesimo, Hieronymus in Eus bij cvronicis tradit, mortuum CIIe anno aetatis suae unde tricesimo. Et Cornutus si compertum habuit, quibus natus mortuusque diebus ac consulibus esset Persius: simul Ha- . Ioandri rationes si verae sunt, quae illos, qui- 'bus natum ac mortuum esse dicit Persium Cornutus, consules faciunt anno Christi trices mo sexto, & sexages mo quarto: profecto Persius annum aetatis vicesimum octauum non compleuerit. Ita possint pro more librari hic quoque aliquid corrupisse. Poetam porro Persium multi veterucelebrauerunt, Censorinus , Lampridius , Lactantius Firmianus. Diomedes, Servius, Hieronymus, Augustinus, Priscianus, &alth: inter quos Martialis sic eius meminit in epigrammate ad Prudentem libro primo. Sispim in libro menis tur Persimum, Quam leuis in tota Masu Amaalamide. Et Marcus Fabius Quintilianus libro decimo institutionum oratoriarum , de satyra loquens. Multum de verae gloriae, quamuis uno libro,
In quartum decimum versum satyrae primae.
Unicum fuit exemplar ex multis antiquis, quae inspeximus , quod hic Melos haberet pro nectar. Et utrumque quidem legit vetus interpres: sed nectar praetulit: quod & probauit Politianus in Miscellaneis. Cum autem nectar, deorum potus sit suavissimus: Persius Πυι- ..ιον dixerit aquam eius fontis, quem Pegasus equus, volans, ungula aperuit: ex quo sonte qui potassent, poetas repente fieri, de quid libet metro canere, fabula erat. V. 7o. Sicut 3 Ie pro magis dicitur: ita hic pote pro potis . auctore
145쪽
Seruio in decimum AEneidos. Qui potis es, quomodo potes 3 se. quens autem versus protento pro protes, apud Priscianum lib. c. V. 88. Hic DTutκram habuerunt nostra exemplaria, de dictato rem: sed vetus interpres dictaturam legisse videtur. V. so. Tristum,Bacchum a Brisa oppido cognominatum asserit Stephanus me; -- Vide Lilium Gregorium de diis gentium. Versus autem sequens, ZM non habet in vetustis codicibus.
Sunt, quos Pacuuiiu , ct verrucosia moretur.
V. 96. Trosellus in nostris exemplaribus sere geminat T, sicut Trossuli, de Tros Iulu oppidum apud Plinium, Festum, Marcellinurn. V. I 27. Servius in verium octogesimum quintum libri quinti Eneidos, hunc Persis versum adducit: ubi dicit nullum locum esse sine Genio, qui per anguem pleronque ostendatur.
In tertium uersum Suyrae secundae.
Censorinus in libro de die Natali quaerit, cur Genio fundendum vinum, non hostia faciendum putauerit Persius. V. i . Servius in illud libri quarti Georgicon, , tristitia'nera ducunt, Scribit, ducere esse proprie lanerum, eaque significatione in hoc Pe 'vet esse accipiendum. V. 69. Insacro, in sacris, in sancto, in sanctis hic scribunt nostra exemplaria. AElius Lampridius de Alexandro Augusto. In templis sane numquam praeter quatuor aut quinque argenti libras, auriue guttulam quidem aut bracteolam, posuit, susurrans versum Persi1, in sanctis quid facit aurum
In quartum versum nora tertiae.
Tempus ab exoriente sole ad solem occidentem , dies proprie di-εitur et Diemque naturalem appellat Censorinus. Cuius contrarium tempus inquit est nox, ab occasu solis adortum. Dies etiam dicitur tempus uno caeli circumactu factum, diem verum & noctem continens. Quod tempus, veteres Romani diem riuilem appellabant,
eodem Censorino, Aulo Gellio,& alijs testibus. Hoc dies genus, umbri gens Italica , meridiebus, Athenienses , solis occasibus: Romani medijs noctibus olim definiebant: antiquosque illas, umbror astrologi, Atticam gentem Itali, Romanos Galli, Hispani. α
146쪽
multi alij nunc in huius diei obseruatione imitantur. Dies hi eluites,
interserunt cuncti aequales: aut squaadeb inter illos extat inaequa.
litas file qua disputat Sacroboscanus in capite tertio libri de sphaera.
ea est ita exigua, ut vix sentias. Naturales vero dies sic se habent, ut
sub solis mundi verticibus . & sub aequinoctiali circulo , aequales semper sint: in omnibus alijs plagis semper inaequales. Vtia his caeli inclinationibus, a solstitio aestiuo ad hiemales quam brumam Latini dixerunt decrescunt hi dies: ab hiemali solstitio usque ad aestiuum .
sensim perpetuo augentur. Eadem inaequalitas & noctibus quoque contingit. Quae cum suis diebus ita conueniunt, ut crescentibus ilialis hae decrescant: & contra, ijsdem decrescentibus, hae augeantur. Cum ergo quod alteri detrahitur, id ita alteri accedat: fit, ut dies naturalis & sua nox, idem temporis spatium semper contineant, qui dies ciuilis dictus est: unde dies ciuiles semper inter se aequales.
quemadmodum diximus, esse videantur. In hoc autem tam vario incremento lucis, decrementoque, contingat semel tantum inter
duo solstitia, ut dies naturalis nocti suae euadat aequalis et quod tempus Latini aequinoctium. Graeci I.,meίαν appellauerunt, illi a noctis, hi a diei aequalitate nomina sua componentes. Primi autem hominum, qui diem naturalem in partes diuiserunt, non est mihi dubium. quin varie primum distribuerint, sed constitisse tamen tandem in illa duodenari j numeri diuisione , tanquam omnium commodissima. Diviserunt autem illi non solum diem naturalem, sed etiam noctem in partes aequales duodenas: quasi Graeci Latinique horaι dixerunt. Inter quas horas haec suit inaequalitas, quod cum dies aestiua longior sit, quam brumalis , horam aestiuae diei longiorem esse . quam horam hibernae, nece sse erat. Et dies ipsa aestiua cum longior sit, quam sua nox: hora eius diei longior necellario erat , quam noctis eius hora. In toto aequinoctio, diei & noctis erant horae inuicem aequales : unde & aequinomatis hora Plinio alis sque appellatae sunt horae aequales: quales vigintiquatuor diem ciuilem constituere vulgo dicuntur. Hoc enim diei genus postquam diei naturalis renoctis tempus continet: ipsi eorum horas duodenas attribuere patfuit. Iam de horoloras hoc cognosce, quod ad hunc Pers, locum intelligendum pertinet, aliter vetusta horas dedisse , atque nunc nostra. Antiquorum namque horologia, horas istas inaequales inaequalium dierum naturalium,& noctium, duodenas dabant: diesque hora prima cum ortu solis incipiebat. sextam terminabat meridies . duodecimam occasus solis. Inde noctis principium: cuius horam sextam media nox, & proximus solis ortus horam duodecimam definiebat. Sic in omneum veterum Graecorum Latinorumque scriptis horae tibi accipiendae , quotiescunque earum mentionem ibi
147쪽
tactam inuenies. Nostra vero horaria non astas inaequales horas designant: sed quasi modo aequinoctiales diximus, dei ciuilis horas vicenasquaternas. Vetus ratio, quam in quibusdam regionibus adhuc
seruari audimus, quando mutata sit apud nos, id ego certe comperta
non habeo: led quod altera sit illi iure praelata, hoc alibi fortasse aliquando ostendam. Quam ergo Persius hoc loco dicit, horam in solatio dari quintam: ea diei naturalis hora est: quae in Romana caeli inclinatione, naturalibus aestiuis diebus longi issimis, diei ciuilis hora erat decima & tres quadrantes, ut illi veteres diem ciuilem a media nocte more nostro incipiebant. Sic Persiano isti scholastico pulchrum erat in medios dormire dies, ut ait ille. Quod autem nouorum Perse interpretum quidam hoc loco per ea, quae in sacris libris scripta sunt de solis regressu in regis Eseciae morbo, probare conatur, horologia esse antiquiora, quam 1 quibus inuenta Vitruvius de Plinius tradiderint: vellem scire, homo ille an satis contulisset Latina sua cum Hebraicis, unde erant conuersa. Miror enim valde, quod Hieronymus locum illum non ex suo, sed ex alieno iudicio sensuque, sit interpretatus. Eius verba apponam ex commentariis in Esaiam. Datur autem signum, ut sol decem gradibus reuertatur: quos nos iuxta Symmachum, in lineas & horologium vertimus: qui gradus intellexit in lineis , ut manifestorum sensum legentibus: faceret. Sive ita extructi erant gradus arte mechanica, ut per singulos umbra descendens, limrarum spatia terminaret. Et Iosephus, homo Hebraeus Hebraicarum rerum scientissimus, solaris non meminit in ea historia, sed scalas
otius eiic significat, in quarum gradibus sole illustratis prodigium lud visum sit.
V. si . Denatia hoc nuper monuimus Burdigalae, apud Horatium, Persum. Iuvenalem, Apuleium libro nono de asino, varie scribi hoc nomen, Natam, Nattam, Nacam, Naccam, &Nactam : de cuius orthographia nihil disci potest ex veterum commentariis. Tantum scripsit Porphyrio Nattam poni Horatio pro sordido homine: &Cornutus ab Horatio & Persio fictum nomen elle, sed aliis tamen placere, Nattam fuisse luxuriosum quendam , qui patrimonium suum prodegerit, & nobilitatem male vivendo deturpaverit. Aldus vero Manutius ,&quidam alij noui Grammatici, qui huic nomini suam
restituere rectam scripturam tentaverunt, Nacam scribendum censuerunt, quod 1Alia, ovium pellem dici Graecis legissent apud Suidam:& quod inuenissent apud Festum Pompeium, sullones esse dictos Larinas nacas, quia nauci sint, id est nullius preti j. V. 46. Aulus Gellius libro octauo decimo cap. 7: Domitio homini docto celebrique in urbe Roma grammatico cognomentum Ins Nosuisse, quoniam erat natura intractabilior & morosior : sed quem
148쪽
Gellius cum Favorino suo disputantem vidit, is vix natus ante fuerat, quam Persius e vita inigrauisset. Alius itaque fuit, quem Insnam in gistrum hoc loco vocet Persius. Quinimo patrem suum Persius cum amiserit annos vixdum sex natus, quemadmodum in eius vita ab auiactore antiquissimo scripta legitur, dubium esse non debet, quin quod vetus monuit interpres,ea Persius hoc loco de t e finxerit, quae de multis vere dici poterant. V. 66. Sociteque. ὀ miseri, ct causu, hic legitur, de , Distite, ct o misieri causu cognos. V. 68. Qua de Uria adverbia hic agnoscuntur ab interprete vetusto. Pro qua, quam, multi inepte legerunt: de unde genitivum ea sum abunda, pro vuri, Ludovicus vives in librum Augustini secundum de ciuitate Dei, cap. 6. V. ioci. Triental vetus interpres, pro illo Trientem aliorum. V. io3. Scribit Seruius in libri quinti AEneid os versum centesimum tricesimum octauum , quod maioris aetatis funera solebant ad turbam proferri, minoris vero ad tibiam: utraque, Perse & Statij auctoritate probat. V. ior Vena pro arteriis. Aulus Gellius libro χχ. cap. Io.
In icesimum primum versum sat rae quarta.
Et hic de apud Martialem in epigrammate quadragesimo septimo libri undecimi scribitur Pannuceaer Pannucia . ab eo, quod est pan
in centesimum tricesimum octauum versum satyra quinta.
Vare hic habebant omnia impressi exemplaria ante, quam has satyras Burdigalae emendauissemus: omnesque id noui probant interpretes, & exponunt, male sertate, inepte, stu ite, mente minus recta, sed torta, laeua, de non sana, metaphora a corpore ad animum, quod vari proprie dicantur, quibus crura obtorta sint. Ware hic etiam legi & verbum corruptum aliquando Pictauis mihi adolescentulo exposuit Petrus Brunus Turonensis et sub quo praeceptore , quia locum hunc Persi, satis pulchre intellexisse mihi videbar , cum eas satyras avide ediscerem : in eo aliquid esse viiij nunquam equidem suspiticatus fuissem, nisi qnis mihi indicasset. Fuerunt autem tria vetusta exemplaria, quae varo pro haberent: atque unum etiam illorum,
149쪽
hoe in margine scholion. Nata quod varo dicitur Vir vaste & perdite vivens. Hic suspicatus sum primum in inibi noti & familiaris verbi locum irripere propter similitudinem facile potuisse nomen, quod
nec usquam leῖere, neque de illo quicquam unquam audiuisse memineram. Consului itaque Nebricensem , aliosque nouos commen. istores: ac inueni Ioannem Britannicum inter alios multos . Varo
quoque hic legisse: sed cum ad serendi casum, quem putabat esse, metrum hoc loco consistere non pateretur, k in ab eodem recto varus. ei placuisse. Sciebam autem istorum falsorum & audacium emendatorum plena esse omnia: quare non statim ille mihi persuasit idem vocabulum in tam multis libris frustra reperiri. Antiquum postremo commentarium inspicio, quod Annaeo Cornuto, vetustissimo gram malico titulus attribuat: in quo tum Varo scriptum inueni, tum V miti, seruos militum dici, &stultos. Ex eo dubitare desj, quomodo hic legendum foret: atque ita Varo pro Vare reposui, verbum mehercule, quod nescio quantum eruditioribus familiare antea fuerit, caeterum mihi quemadmodum dixi neque usquam lectum antea, neque auditum: nisi si forte sit, quod suspicor, Marci Ciceronis Bira
vocula, quae veluti scopulus in medio literarum Latinarum aequore,
peritissimos quosque adhuc fefellit. Atque suspicionis huius causae
1unt duae praecipuae. Vna, quod Varo&mno adeo sunt similia, ut siquis Biturgium Viuiscorum, aut Vasconum nostrorum, Persianum Varo scriptum inueniret proniiciaretque, Baro Ciceronianum prorsus audires: & contra, ex hoc, illud omnino saceret. Sed sun Daliae gentes, quae consonantium B& U sonos ita inuicem commutantes, Iro altera alteram ponere solent. Sic in antiquis libris, quotiens Fa-ios Fauios reperimus scriptosὶ Liuios Libios, Laberios Lauertos Butuitum Vituitum, ac huiusmodi alia 3 Et Francisci Bernae codex, Baro.& non Varo habuit. A Cicerone vero, quis de tam insolente & inaudito verbo compertum habet, Baro. anne Varo scriptum fuerit Z Fuit enim cum apud eum pro Barones legerentur Varones , & geminata tandem ab imperito librario c5 sonante, Varrones, sicut etiam in Bernae nostri Cornuto scribitur, cum Varo & Baro in omnibus sit Persianis exemplaribus, non Varro neque Barro: de Varines habeat unico r, non solum Aquensis noster Cornutus, verum etiam nescio quis alius Persij interpres, quem ob antiquitatem inter meliores utriusque linguae auctores reconditum habet Arnoldus Ferronus consiliarius regius Burdigalae, idemque rerum nostrarum scriptor nobilis.
Ad haec in aliquot locis scriptorum Ciceronis , qui primi vero
coniunctionem scripserunt pro Bara , eos ibi Varo diceres primum reperisse: quod cum non viderent, quid esset, vero ex varo ,
Vnius literulae mutatione . secisse. Quomodo apud alios quoque auctores facile vitiari potuit verbum, quod apud solum Ciceronem
150쪽
inueniri iam multi asseuerauerunt. Altera suspicionis nostrae causa est, quod a Persi, Varone Baronem Ciceronis nihil diuersum significare video. Ciceronis loca subi jciam: in quibus Baronis nomen i ctum meminimus. In epistola ultima libri noni earum', quae fami liares vulgo appellantur. An tu id melius, qui etiam philosophum irriseris 3 cum ille, Si quis quid quaereret, dixisset. Camam te quaererea mane dixerist ille Baro, te putabat quaesiturum. Vnum caelum esset, an innumerabilia. In extremo libro secundo de diuinatione. Sed ad cur solem redeo. Ad interpretem detulit, aquilam se in somnis visum esse factum. at ille, vicisti. Ista enim aut volat nulla vehementius. Huic equidem Antipho, Baro inquit) victum te esse non videsὶ Ista enim auis, insectans alias aves& agitans, semper ipsa postrema est. Quem locum Andreas Alciatus nimis osci tanter legisse mihi videtur. Libro secundo de finibus. At vero illa, quae Peripatetici, quae Stoici dicunt, semper tibi in ore sunt, in iudicijs, in senatu, officium, aequitatem , fidem, recta, honesta, digna imperio, digna populo Romano, omnia pericula prorepublica, mori pro patria. Haec cum loqueris, nos Barones stupemus: tu videlicet tecum ipse rides. Libro quinto epistolarum ad Atticum. Apud Patronem, de reliquos Barones te in maxima gratia posui: de Hercule merito pio seci. Haec sunt omnia illa, quatuor i ca Ciceronis : in quorum postremo non ignoro a duobus magni nominis scriptoribus nuper Taratus pro primariis de principibus viris acceptos esse : verum cur non eadem verbi contumelia
Baraxus hic vocet Cicero Epicureos dc illis enim ibi loquitura ineptum de ridiculum genus, a quibus tam vehementer in philosophia dissentiebat , & quos arguit passim , ac ridet 3 Sed epistolam primam libri terti idecimi familiarum legas, velim: in qua videas, quid sentiret de Patrone Epicuri sectatore, quantuncunquaamicis, eum commendet, ac amare profiteatur. Alio Baro nominam quandam sapientiae studiosam nouerant ex Suidae collectaneis : unde continuo asseuera erunt , Barones a Cicerone appellatos esse illos
philosophorum, qui molles & effoeminati essent, quales suisse di
cuntiat Epicurei': caeterum quam recte id diuinarint, aliorum.esto iudicium. Idem porro Alciatus in capite sextodecimo libri qui imii parergon, de Taranu voce disputans, ea an sit Latina dubitat quod quae apud recentiores iurisconsultos historicosque balbatos frequens est, apud unicum Latinum scriptorem reperiretur : de singulari testi in his non tuto credi, praesertim cum omnia eius auctoris scripta, esse misexe deprauata constet: sed non legerat, puto, Alciatus, quaecunque ante Latinum i barbaris subactam, Latine striapta extant, quantu uis abundet Italia libris hauddam cuiquam.