Catechismi Romani elucidatio scholastica, qua vniuersa illius doctrina facili methodo ad captum non solum inferiorum parochorum et catechistarum, sed et quorumcumque studiosorum accommodatur. Auctore Ioanne Chapeauille canonico, poenitentiario, et vi

41쪽

CONCLUSIO II.

Redendi vox certi nia osvsonis vim habet, qua mens Deo ua seria aperient constanteri

Est Catech. s. Sed ut docent sacrae litterae,&c. Qibmobremis credit quod ad huius loci explicationem attinet in cui aliquid sine ulla hssitatione certum & persitasti m est. Non obstat certitudini fidei, quod ea non cernatur quae nobis credenda fides proponit; quia diuinulum e fidei, quo ea percipimus,tametsi perspicuitatετcbus non asserat,nos tamen de his dubitare no sinit Deus enim ut inquit A postolus a. ad Corinth. . qui dixit de tenebris lume 'lendescere, ipse illuxit in cordibus mstris,ut non is nobis opertu Euangeliu scat iis qui pereunt. Ex ijs quae dicta sunt,consequitur eum,qui caelesti hac fidei cognitione praeditus c st, inquirendi curi

state liberti esse: Deus enim cum iussit nos credere. non diuina iudicia scrutanda, eorumque rationen dicausam perquirendam nobis proposuit,sed immu-.tabilcm fide praecepit,quae efficit, Vt animus ἱn Ieteris Dae veritatis notitia conquiescat.Ac prosecto cum Apostol us testetu r,ad Rom. s. Deu3 Verax est, omnis autehomo mendax, si arrogantis,& impudetis hominis est, graui, ac sapienti viro aliquid assi manti fidem non habere,sed praeterea Vrgere t quod dixerit, rationi. bus aut testibus probetur,cuius temeritatis,atq; adebsultitiae fuerit,Dei voces audientem,caelestis ac sal taris doctrinae rationes requirere'

REDO, praetercinam quod intimum mentis assensum

eclarat

42쪽

έ clarat, M interior fidei actis es tacti e etiam Pisco Gqui credit ebere id quod an:mo lusim habet,aperta ei professio repras erre summ/2 Hai ritale palam fato iac

praedicare.

Est Calcch. f Verum illud praeterea doceat pa

i ochus. de D. Thom. 2.2. q. s. art. 2.

Oportet enim fideles eum spiritum habere, quo fretus Propheta dixit Psalm. II1. Credidi propter quod lacini uni imitari Apostolos qui ad principes populi

resipondemini, Act. q. Non possu Lus quae τidemus ctaudii in us, no loqui : Diui Pauli praeclara illa voce excitari. ad Rom. I. Non erubesco Euanget Lm: viri in enim Dei eir insalutem omni credenti. Item, quo maxime huius sen. tentiae veritas confirmatur, ad Rom. IO. Corde credistur ad isitiam,ore alii in confestost a salutem. .

v aE ST IO III. Qis' modo differt christiana philos phia ab huius saeculi sapientia: hoc cst, scientia, quam christiani habent de Deo & rebus diuinis per Iumen supernaturale fidei, a sciciatijs quas Philosophi habuer ut de ijsdem pecsolum lumen naturale intellectus3z CONCLUSIO I. P Rim. is sisti multum inter se disserunt chrissiana phi

Him percipiuntur, paulatim rogressa, non η seps longos bores, vix tandem inuisibilia Dei contemplati , primamuemninm reta causim o auacrem agnoscitiars e intelliffit: v a Contra

43쪽

, Contra i ob illa hi anae mentis aciem ita exacuit,ut in caelu rLro labore penetrare pollit atque d:nino la re colli rata, primum quiri ni aetern m ipsi in lami fontem, deinde quaethfra ipse m pestasiunt intueri vi nos vocatos esse de rcnebrum admirabile lumen, quod est apEd 'c olori in principem, I.Petr. a. cn serem animi luctinditate experiam r.&cν dentes extiliemus latitia inenarrabili. Est Catech. s. In hoc cnim multum inter se, &αθ D. Thom. p. s. q. I. art. I.

Haec differentia indicatur primis his s) mboli vel bis, in Dei ni,quibus rudes di pueri statim usque ad persectam Dei cognitionem instruuntur.

vasumi qu/ph:lGophi ex ess Illus se reri in creatara contemplatione, de Deo lumine naturali intellectin cognoue-rmit se inueneat tinti Magna & praeclara sint quae de Dei natura,sacr xum librorum auctoritate consentanea & consequotia ex rerum effectarum inuestigatione philosophi

cognouerunt.

Primo enim quicquid corporeum, quicquid concretum & admistu est,ab eo longisiime remouerunt. Deinde & bonorum omnium vim & copiam trub uerunt,Vt ab co tanquam a perpetuo quo mes iri exhausto sonte bonitatis ac benignitatis, omnia ad omnes creatas res atque naturas persccta bona di

manent.

Praeterea Deum sapientim,veritatis auctorcm, de zmantem, iustum, beneficenti silmilm,& alijs nombribus appellauerunt, quibus summa & abseluta perseetio continetur, eiusque immensam, di infinitam ictu em,om rem complentem locum, Sper omnis Purtinunt Uccidi erunt, hactamcn omnia ex di,

44쪽

stant, Vt Ioan . . c. Spiritus est Deus.liem Math. s. E Zo: Vos perfecti 'ut O pater vester calestis perfectas est Tu mad Hebreos . Omnia nuda ct apertasunt O illa eius. Et illud ad Rom. u. c. O altitudo diuitiarum sapientia Oscientia Dei. Deinde ad Rom. s. Deus verax cl. Et I ann.r . Egosum via,veritas ct vita. Prsterea Psalm. t. Iustitiaplena est dextera tua. Dςnique Psalm. I. . v ris mauum tuam, ct imples omne animal benedicione. P stremo Psalma; s. Quo ibo aspiritu tuo,2 qu. afacie tua fugia' ξω cendero : in caelum, tu illic es,M descendero in i ferumn ales sumpsero pennas meas dilucul, o habitauero

ηUbium hoc prestat, quemadm jam supra dictum est. H qtia viri tantum sapientes longo Istudio consecuti sunt, ea rudibus quoque 2 imperitis hominibu statim pate it atque in promptusint , Verum ut rerum notitia, quasi ei asciplina

csmparatur, multὸ certior, atque ab omin errore purior iis mentibus no Iris insideat, quamsi eo ipse res humanaesciem .ria comprehensas an vim intelligeret.

Est Catech. . Si animaduertamus side non solum hoc prestare, &c. Et D. Tho m. iiii'. & patet ex dαὶ nitione & natura fidei superitis assignata.

CONCLUSIO III.

45쪽

M SYMBOLI APOsTOLI CrI Moli articulis continetur, qvi nobis diuinae essentia uniti rem, orrium personarum in ηctioivem, tum ver sitim Deum esse ultima hominis em aperιunt, a quo calesia a te

sat beatitudinis pingo expectandasit. Est Catech ,. Sed quanto pra)tantior, &c. &D.

Thom. sit p. Deum esse ultimum homi nis finem ob eoque eius generis bona expectanda, ad quae humana conditio aspirare nunqua potuerit , Isaias Propheta 6 . c. his vel bis ostendit: amulo nouaudierur,neque ribusper- ceperunt, oinlus non vidit Deus ab aere, qua 'inparassi expectantibus te.

. AES T IO 1 III. An Deus sit unus, ct non plures, sicut significare videtur haec Vo inDeum, . singulari numero prolatat 'CONCLUSIO UNICA.

π Num Deum esse non plures confitenduis est. V Est Catech. . Sed ex his quae diximus, acta&.D. Th'm. p. I. q. II. Haec multis sacrarum litterrarum locis comprQbatur.Scriptum est enim Deut.6. sui Isia A, Domen Deus noster, Deus unus est. Praeterea est Domini iussum. Exod. 2O. Non habebis Deos alienos coram me. Deinde per Prophetam tape admonet. Es is q. Ego prim1sso ego nouisimus, ctia que me non est Deus. Apostolus etiam palam testatur ad Ephec . Unis Dominia,unas des, zm bapti a. Probatur secundo ratione theologica : Nam cunt Deo summam bonitatem & per semone tribuamus,

46쪽

x LUCIDATIO. uest invenlatur in pluribus: Quod si cui utiquid adsiimmum deest, eo ipse imperfectus est; quare nocDei natura illi conuenit. Non obstat conclusioni, qudd interdum sacrae litaterae Dcrnomen creatis etiam naturis imponant: Naquod Prophetas & judices Deos appellarunt, non gentium more factium est,quae sibi plures Deos stul- . te & impie finxerunt, sed quadam loquendi consu tudine significare voluerunt excellentem aliquam virtutem,vel functionem,quet Dei munere illis con

celsa sit. QV Ag sv I O V QEotuplici ratione vox PatrisDeo tri buitur: & qua ratione peculiariter hoc loco Deu credimus esse Patremi

CONCLUSIO L

PS, Deus vocatur Pater ratione creationis,cit dese

nationis.

Est Catech. Deum nonnulli etiam,&ta . Hac ratione Deum Patrem vocaverunt etiam g5 .riles philosephi; intellexerunt enim, sicut ante dixi. mus, Deum aeternam esse substantiam, E qua reso me essent, & cuius prouidentia omnia gubernaretur, ' .suumque ordinem & statum conserUarent. Ex humanis igitur rebus ducta similitudin , quρ admodum eum, a qqo familia propagata est, cuiusq; consilio & imperio regitur,patrem vocabant;ita hac aratione factum est, ut Deum, quem omnium rerum opificem & rectorem agnos eban Patrem appellari 'oluerint.

Lodem modo etiam sacrae litterae usis sunt,

47쪽

- sYMBOLI APosaeo I. ICI de Deo loquetes uniuersorum creationem, potesta' tem,admirabilemque prouidentiam ei tribuendam iudicarent: Sic enim legim is Deut.23. Nunquid no i . est Pater tum, quipossedit te, o ficti te, ct creauit rei Et Malachis a. Nunquid non pater unin omnia Hostrum Numq*: non Deis unis creauit mitCONCLUSIO ILQ Ecundo,niuit Urequentius,praesertim is noui test halibris,peculiari quodanomine Devi dicitur niter Clar, pia rum idelicet ratione adoptionis. Est Catech. . At vero multo frequentilis,&c.

De christianis enim dicit Apostolus, ad Rom. s. Gd non acceperunt1' ritu eruitutis in timore ,sed acceperunt1' risum adoptionissilioru Dei, in quo clamamus Abba pater,siquidem,ut dicitD.Ioannes I. epistole s. c.eam charitate dedit nobis Pater, visti, Dei nominemrer o MM. od si sith ut argumetatur Apostolus,ad Rom. 8.4naeredes, haeredes quidem Dei, cohaeredes autem Christi qui est primogenitus in multi , fratribus,nec

confunditur nos Vocare fratres.

CONCLUSIO III. Tritiὸ Dein vacatur Pater, quia genuit operpetis

generat filium ibi consubstantialem. Hii Catech. Uemina praeter eas notiones. De qua gener tione aliquίd sequenti quaestiono dicendum erit.

CONCLUSIO II IL RESPON.

SIVA ALTERI PART.1 quaestioni S. Sine communem rationem creamniso prouidentia, sius

48쪽

ELvCIDATI umeris uideles Deum Patrem sie credere pro uetum . Catech. . Sivei tur communem, M. Et ratio patet ex proxime prscedentibus.

CONCLUSIO QS i ra timem tertiam ' c est,uer generationis Filic

subfl utialis strictemus,maxime proprie ct peculiariter Deum Patrem esse Filiis i unici ct consubstinacii credimus. Est Catech. eodem. Quod enim in luce inaccessibili, quam inhabitae Deus, magis reconditum &abstrusiim est, quodque humana ratio 3c intelligentia non consequi, aut ne suspicari quidem poterat, id Patris vocabulo,diuina oracula nobis aperire incipiunt, cum dicimus oeca in Deum Patrem; Indicat enim hoc nome, in una diui, nitatis essentia,non Vnam tantum persenam,sed per sonarum distinctionem credendam esse: Pe qua m do aliquid dicendum est.. ALS TIO V LAin sit Trinitas perso inarum in unitate diuinae essentiae: Et, Unde oritve distinctio diuinarum personarumὶ CONCLUSIO LTRei sunt in una diuinitatepefma; Patrisqui a nuta

genitus est; Filν, qui anis omnia saecula a Patregeni. mi est; Spiritus Sancti, qui itidem ab nemo ex Patre bito procedit. Est Catech. Tres enim sunt in una diuinitate.

D. Thom. p. I. q. Io. art. zo. Ita enim Deus nos docuit, Math.28. Docete nquis,

sescente et et ciui in his ine Patris, O Gij, ο

49쪽

sYMBOLI APos TOLICI. Spiritus Sancti.Rursius I. Ioan. 1. Tressunt qui testimona dant in callo, Parer Verbum, O Spiritus Sanctus, Et hi tres

Εκ quo ulterius sequitur, quod Pater est in una diuinitatis substatia, prima persona, qui cum Vnig nito Filio suo, & Spiritu Sancto, unus est Deus,Vnus est Dominus, non in unius singularitate per ne,sed in unius Trinitate substantiq. Vide D. Thom. p. I. queue. art. I.&q-q2.ari s

S IV A ALTERI PARTI

quaestionis. Ha e trςi persona, cum in rs quiddam dissimile aut α'ar cogitare nefa ssit, Ju tantummodὸ proprieta- noua l..stincta intelliguntur; Pater siquidem ingenitus est: Filius Patre genitus: Spiritus Sastas ab utroque procediti Est. Catech. Iam vero hae tres per sonae. Ex qua conclusione sequitur nos confiteri ira triupertanarum eandem essentiam, eandem stibilatiam. xx in coasesitono verae sempiternaeque Dpitatis,& in perstinis proprietatem, & in essentia unitatem, in Trinitate ς qualitatem pie, sancte colenda credamus. Consule D. Thom. p. I. q. 28. art. 3. Non obstat dictis, quod Patris primam persen an esse dicinius: Nam non ita hoc accipiendum est,pe inde ac si aliquid inTrinitate prius aut posterius,ma. tu aut minus cogitemus: Abiit enim haec, fidelitin mentibus impietas, cum eandem aeternitatem,eande gloriae maiestatem in tribus personis christiana rei

gio praedicet; sed Patrem propterea primam esse persona vore & sine ulla dubitatione astirmamus, quo

50쪽

ipse sit principiu sine principio: quae prima persena

ut Patris proprietate distineta est . ita in unam illam hoc proprie conuenit, qu5d Filium ab aeterno genuerit; semper enim Deum simul & Patre suisse nobis signiscatur, cum Dei & Patris nomina conluctaan hac confestione pronunciamus.

Hanc doctripam explicat D. Thona p.r.q. Jartiti

MONITIONE RHoc loco cum Catechismo tria nobis diligenis

ter aduertenda sunt; Primum, quod quoniam in nullius rei quam huius omnium altis imae ac disticissimae notitia atqua explicatione, aut periculosius versari, aut grauius errare possumus,ut religiose retineamus esietiae & pe

quibus hoc myste tum apposite significatur, & sciamus unitate esse in essentia. distinctionem autem in persenis.

Secundum ut haec subtilius non exquiramus, me mores illius vocis. Proverbi. 21s.scrutator est male flatis,opprimerer a gloria: Satis enim videri debet,quod fide certum & exploratum habeamus,nos a Deo cimius oraculis hoassentiri extremae stultitiis ac miseria esto ita edoctos esse. Postremum, ut oremus assidue ac precemur Deudi Patrem, qui uniuersia ex nihilo condidi disponitaque omnia suauiter , qui dedit nobis potestate filios Dei fieri, qui Trinitatis mysterium humanae menti patefecit: Oremus inquam sine intermissione qui diuino beneficio hic credimus,ut aliquando in eter. Datcbernacula recepti, dignis mus qui videamus, quae tanta sit Dei Patris saecunditas, ut seipsum inti

atquc in uigeas, par α & aequalem sibi filium T sun q