Catechismi Romani elucidatio scholastica, qua vniuersa illius doctrina facili methodo ad captum non solum inferiorum parochorum et catechistarum, sed et quorumcumque studiosorum accommodatur. Auctore Ioanne Chapeauille canonico, poenitentiario, et vi

61쪽

o SYMno LI AposΥOLICI Nam liqOoco ex Apostoloruin doctrina Patre Creato re caeli & terrae confitemur. In scripturis sacris legimus de Filio Ioann. r. c. Omnia per ipsum fasta sunt. Et de Spiritu sancto. GenesI. c. Spiritus Domini ferebatursever aquas. Psalm. 32. Verbo Domini Mistramati sunt , ct Spiritu oris eius omnis τirtus eorum. Atque haec pro primi articuli Elucidatione sufficiunt.

DE S ECUN D Q A RT ICULO. Et in Iesum Christum Filium eius uni cum, Dominum nostrum.

N N et Plucidationem singularum partium' huius articuli duo cum Catechismo prae' i nox oda su 't.

Primum,mirificam & uberrimam ess Vtilitatςm, quae ex huius articuli fide & consegione confluxit ad humanum genus. Hoc ostendit illud 's. Ioannis testimonium. i. epistolae . c. Qui uis confessus fuerit , quoniam Iesus est Filius Dei, Deus in eo manet, o ipse in Deq. De ςIar t hoc quoque illud beatitudinis testimonium, quod aChristo Domino tributum est principi Apostolorum,Math .i 6. Q Beatus es Simo Solona, quia caro ct sanguis non reuelauit tibi, sed Pararmeus qui in GisHI; Hoc enim est fundametum firmissimum nostrae salutis ac redemptionis.

Secum

62쪽

E L v C ID A TI o Secundum.utilitatem hanc admirabilem intellig ex tribus; Primo ex peccato primi hominis &eiu ruina hselicissimo statu, in quo Deus eum condide Tat,ut priore articulo ostendimus,ad infelicissimum di omnis generis miseriarum plenissimum Aecundo ex remedio, quod necessarium fuit ad hominem in pristinum Delicitatis gradum restituendum. Tertio ex modo applicandi nominibus hoc remedium. Quod ad primum attinet,peccatum deruina primi hominis sic paucis verbis depingit Catechismus: Cum a Dei obedientia desciuisset Adam, linterdictum, illud

viol*fet. Genes. 2. Ex omni ligno Paria si comede, de ligna autem silentiae mi o mali ne comedas ' quocumque enimale com ieris ex eo, morte morieris; in summam illam incudit calamitatem, ut sanctitatem or iustitiam, in qua conm rutus fuerat, amitteret, ct reliquasubiret mala, quasi et Tridentina Synodus uberius explicatseg. I. c. a. 93 Quod peccatum ct peccatipaena in uno adam non consti tit ,sed ex eo tamquam ex semine, O causa , ad omnem pineium

iure permanavit.

d ad secundum, de remedio necessario ad sibi euandum humanum genus,&in pristinum Albcitatis statum restituendum, credendum est hominε nullo modo potuisse in illum statum restitui, hominum aut Angelorum viribus. Quare reliquum fuit

illud ruinae & malorum subsidium, ut Dei Filij infinita virtus, assumpta carnis nostrae imbecillitate, infinitam tolleret peccati vim, & nos recociliaret Deoio sanquine suo. Quod ad tertium &postremum attinet,de modo

applicandi hominibus hoc remedium, hic primus& prscipuus est,fides Redemptoris, hoc est, ut creda--u quae hoc articulo de Filio Dei credendin propin

63쪽

4. SYMBOLI A pos TOLICIM untur. Rides siquidem redemptionis, & consessis

hominibus ad salutem cosequendam, necessaria est, sum perque fuit, quae causa fuit ut redemptionis mysterium iam ab initio mundi statim 1eeccato primi hominis praemonstratum suerit.Nam in illa damnatione humani generis, quae statim peccatum consecuta est, ostensa etiam suit spes redeptioia is illis verbis, quibus proprium Diabolo damnum, quod ex liberatione hominum facturus erat, denunciauit. Genes 3. Inimicitias ponam inter te 2 mulierem , sementis ct semen illius macueret caput rurun, ct tu insidiaberis calcaneo eius Et deinceps eandem promissionem

sepe confirmauit, maioremque siti consilii signi.

cationem ijs praesertim hominibus dedit,quibus vo luit singularem beneuolentiam praestare. Inter cit ros Vero, cum Patriarchae Abrahae saepenumero hoc mysterium significasset, tum eo tempore apertius Ecesarauit,cum ille Dei iussis obediens, filium suum unicu Is ac immolare volui Genesar. Inquit enim. .afecisti hanc rem,o nonpepercistisilio tuo unigenito,b nedicam tibi,st Itiplicabosemen i msicut istas case,ct 'elata nam, quae est in littore maris: possidebi emen im Icrta irimicorum tuorum, o benedicentur in semine tu omnes gentes terra, quia obedisti voci mea. Ex quibus erbis facile colligi poterat, ex progenie Abrahae s 'urum, qui omnibus ab immanissima Sathanae tyr Mide liberatis saltitem afferret Illum autem Dei Fi-Jium , natum ex semine Abrahae secundum carnem,sore necesse erat. Non ita multo post Dominus, o eiusdem promissionis memoria coseruaretur, idem Redus cit Iacob Abrahae nepote sanciuit. Genes 28.

Nam cum ille in semitis vidit scalamstantem super terram, & cacumen illius tangens caelos, Angelos

quoqua

64쪽

Abraham Patris rati, &Deus Isracterra :m a dormis, tibi dabo ct siemini tuo; eriti semen tuum quoipuluis terra DPutaberis ad orientem, o occidentem, Oseptentrionem. Omeridiem se benedicentur in t se in semine tuo cunctae imis terra. Neque postea destitit Deus eadem sui pro. missi memoria renovanda, &generi Abraham, Aemultis praeterea hominibus Saluatoris expectatione complouere: si quidem Iudaeorum republica, religione costituta notior populo sito fieri coepit. Nam k inultae res significarunt, & homines pretdixerunt. quae & quanta nobis bona Saluator ille & Redeptor noster Christus Iesus allaturus esset. Ac Propnetae quidem,quorum mens cςlesti lumine illustrata sit Filij Dei ortum,admirabilia opera, quς homo natus effici doctrinam,mores,consuetudinem, mortem, resurrectionem,caeteraq; eius mysteria, haec omnia, quasi tum adessent,palam docentes, populo prsnun clarui: Ita ut si futuri,& praeteriti temporis tollatur

diuersitas, nihil iam inter Prophetarum praedictata Apostolorum praedicationem, nihil inter veterum Patriarcharum fidem & hostri interesse 'ideamus. Sed iam de singulis articuli partibus dicendum

Videtur.

65쪽

usis unctus est ad dictorum trium numerusummonem, non quidὸin alicuius mortalis opera, sed flessis Patris virtute; non terreno Unguento, sed , Orituali oleo. quippe cum in sanctissimam eius ani mam Diritus sin i plenitudo, gratiaque&omniu norit uberior copia effusa sit, quam ulla alia crer. tura capere potuerit: Q d praeclare Propheta ostε. Hi cum Redemptorem ipsum affatus diceret, Isaiae iψιtia, ct odisti iniquitatem,propterea unxit

reDeire iuvi oleo utitia a consortilis tuu.Idem etiam agmulto apertius Isaias demonstrauit c. Q. his verbis. SpiritisDominisuper me, eo quod unxers Domnin me a in inciandam mansiuetis misit me. DIFFICULTAs II.

Isti Christis fuerit Prophetes: Iesus Chri s summus Propheta &magister suit,

utpote qui nos Dei volutatem docuit, & i cuius d ctrina orbis terrarum Patris caelestis cognitionem accepit. o nomen Prophetae ei praeclarius ac praestan, t couenit quam reliquis; quia omnes quicumque Prophetet nomine dignati sunt eius discipuli fueruli atque ob illam praecipud causam misit, ut Propheta hunc, qui in saluandos omnes Venturus erat, pra

nunciarent.

Plura de hac materia habes apud D.Tho p.3. q.7.

au Iesus C sim etiam sacerdosfuerit lChristus item iacerdos fuit,non quidem ex ordine ex quo i' veteri lege Leviticae tribus sacerdotes exstiterunt verum ex illo, de quo David Prophet cecinit, Ps i m. Io i. Tu es sacerdos in aeternu secudum ordinem a bsedeta Caicurei argumentu Api

66쪽

.a inebraeos scribens ecurath persecutus est. Si vis plura cognoscere de Christi Sacerdoω, ub

Ain Christus etiarn Eexfueriti Christus non Elum ut Deus, veritin ut homo, ac nostrae naturae particeps Rex agnoscendus est:Sic nim Angel iis testatur. Luc. r. Regnabit in domo Iacob maternum,ct regni eiis non erismis. Vt hoc Christi regnu plenius intelligatur,aliquot eum Catechismo notanda sitnt; Primum,istud re 'um esse spirituale aeter in terris inchoari,& in caelo persici, testantur officia

regis, quae admirabili sua prouidentia praestat Eccle.s dum ipse eam regit, ipse eam ab hostium impetu atque inudiis tuetur,ipse ei leges praestabit: pse nociselum sanctitatem & iustitia r tur,verumetiam ad perseuerandum ficultatem vires praebet. secundum, quod quaquam huius regni finibus

tam boni quam mali contineantur, atque adeo omnes homines iure ad illud pertineant; h tamen pi caeteris summam regis nostri bonitatem & beneficotiam experiuntur, qui ex eius praeceptis integram atque innocentem vitam degunt.

Postremum,quod hoc regno n6 illiti reditario. aut humano iure obtigit, tametsi genus a clarissimis regibus duceret; Rex fuit, propterea quod Deus in diu hominem cotulit, quicquid potestatis,amplutudinis, dignitatis hominis natura capere posset: illi ergo etiam regiam dignitatem tradidit, eiq; omnia,

67쪽

Quid significatur per hoc quod Chrs stus dicitur Filius Dei Vnicust CONCLUSIO L

Is verbis astiora mysteria de usu credenda ct coia retulanda propon tur, nimirum illum Filium Dei uir, O verum Deum, scuti Pater est, qui eam abaesern.

Est Catech. M. His verbis altiora. & D. Thora.

X Hiis daabim omnitio aequalem confitemur. Est Catec. q. Praerct ealitu. Et P. Thom .p. I. q.da. Et ratio est, Nihil enitri impar & fissimile in cib, finis personis aut esse, aut fingi animo debet; curri unam omnium essentiam, voluntatem, potestateri agnoscamus. Vtraque Conclusio probatur plurimis diuinae scripturae oraculis: Et ter alia praeclarissime illas ostendit Sancti Ioannis testimonium. c. r. Inprincipio erat verbum,ct verbil erat apud Deum,ct Deus erat verbil. Deinde symboli Nycehi auctoritate,quod ex pluratius hunc articulum sic effert: Et in Iesum Christum situm etin unigenitum, se ex patre natim ante onmia saecu D,Deum He Deo uine de Imnine,Deum verrun de Deo vero. genitum nonsactum, consubstantialem Patri, per que omni/factasunt. DIFFICVLTΑs I. Potestne explicari modus, quo risiis Dei ab aeremogenorazara Patres

68쪽

1LvcrDAYIo. ortus ille, quo ab omni aetemitate pater lium enuit, ratione percipi atque persecte intelli nulo modo potest: debet autem constanter credi & su. in animi pietate coli. Sic Isaias Propheta testatur, cum mysterii huius admiratione obitupefactus e

clamat. c. b. Generationem eius quis enarrabiti

Ex omnibus autem, quae ad indicandum modum rationemque aeternae generationis similitudines asseruntur,illa proprius ad rem videtur accedere,quae ab animi noriri cogitatione sumitur, quamobrem Sanctus Ioannes filium eius verbu appellat. Vt enim mens nostra seipsim quodam modo intelligens, sui effingit imaginem, quam verbum Theologi dixe runt:Ita Deus, quantum tamen diuinis humana c&serri possunt, seipsum intelligens, verbum aeternum generat, etsi praestat contemplari,quod fides proponit es sincera mente Iesum Christum verum Deum, '& verum hominem credere dc confiteri, genitum quidem Vt Deum, ante omnitam oculorum aetat ex Patre; ut hominem vero, natum in tempore matre Maria Virgine. Vt plenius intelligas hanc materiam lege D.

Cum duplicem βjMei minuitatem credamus segris scamus aeternara O remporalem , quomodo dicimui ita se unicum ilium Dicendum quia una est persina, in quam diuinati humana fiatura conuenit. Rationem fundametalem habes apud D. Thom.

Filiis ei dicitur in s sinu haberes tres O obatar

69쪽

Uet,n ut los aut fratres,aut cohaeredes habet cum ipse Patris unicus sit Filius;nos vero homines,sigmentu, de opus manuum eius simus. At si humanum ortum consideremus, multos ille hon selum fratrum n

mine appellat, sed fratrum etiam loco habet, ut vn cum eo paternae haereditatis gloriam adi piscantur: ii sunt, qui fide Christum Dominum receperunt, & fidem quam nomine profitentur,re ipsa charitatisos fici, praestant: quare primogenitvi in nudius tribin ab Apostolo vocatur,ad Rom. 8.QVIE ST IO IIII.

An Christus recte appelletur Dominus noster, & secundum quam natu-Iam, Vtramque Vel alteramὶ

T mritui intelligatur quaestio,&plures

liae, quae de Christo moueri selent,praenotadu est multa nomina deSaluatore nostro in sacris litteris dici,quoru alia ut Deus est. alla ut homo, alia ut Deus & homo illi couenire per- ibicuu est,quoniam adiuersis naturis diuersas earii proprietates accepit.Sic dicimus vere Christum esse omnipotente,aeternu,immensum,quod a diuinatura habet: Rursus de illo dicimus, passum, mortuuesse, resurrexisse, quae naturae hominum conuenire nemo dubitat. Priterea vere dicimusDominii,quod

utrique naturae congruit.

Hoc praenotato sit ista conclusio.

70쪽

CONCLUSIO UNICA.

prassicantu est. Lst Catech. 1. Igitur si ad utramque meturam. &D Thona. p.7. q.76.& alijs plerisque. Nam quemadmodum ipse aeternus Deus est, v Pater, ita etiam omnium rerum aeque Dominus est ac Pater: & quemadmodum ipse & Pater no est alius atque alius Deus, sed id cin plane Deus fetiam ipse &Pater non est alitis atque alius Dominus. Recte etiam multis rationibus, ut homo est, D minus noster appellatur: Primum quidem, quoniaipsc redemptor nosterfuit,atqued peccatis nos liberauit, iure hanc potestatem accepit, ut vere Dn oster esset, ac diceretur: Ita enim Apostolus docet, ad Phil ipp. r. II mu uit metipsi si dius obed:es τίVile ad mortem, mortem autem crucu: propter quod o Dem ex LOwt illum, ct donauit illi nomen quod est Aper omne vome, ut in nomine Iesu omnegem flectata et,caelesti mor strii ct infernoram : ct onmis ua cor reatur, q*ia Dcrei insnsus Cim Itis inalbria est Dei Patris. Atq; ipse de se post resutrectionem Math.28. Data est, inquit, mihi ominis potestas in caelo, o in terra. Ob eam quoque rem Dominus dicitur, quod in una per na duce naturae, diuina humana colundiqsint: hac enim admirabili coniunctione meruit, ut

quamuis pro nobis mortuus non esset, tame Domunus constitvcretur, comuniter quidem omnium rorum, quae conditae sunt, praecipue autem Ud lium,

qui illi parent, atque iiimmo animi studio inferiatur. Documenta Spiritualia. Ex omnibus antedictis Catechisinua sub finem 3 . P erticuli