Catechismi Romani elucidatio scholastica, qua vniuersa illius doctrina facili methodo ad captum non solum inferiorum parochorum et catechistarum, sed et quorumcumque studiosorum accommodatur. Auctore Ioanne Chapeauille canonico, poenitentiario, et vi

51쪽

sYMBOLI APos TOLICI signat: quove modo duorum idem plane &par ebositatis amor, qui Spiritus Sanctus est, a Patre dc Filio procedens, genitorem, & genitum aeterno, atque indisses tibili vinculo inter se connectat atque ita diuinae Trinitatis una sit essentia, & trium persisnaru

Persecta disti

Quo nomine Deus frequentius appellatur in sacris litteris: Et, quid signuficatur hoc nomine, Ornnipotens t

Sole Uacra littera multis no renibus Dei summam vimor immensem maiestatem explicare,ut ostendant qua rares, one o pietate illitus sano fimum numen colendumst ,sed imprimis tot onmipateate vii requetissme tribu t. Est Catech. . Solent sacrae litterae. Ipse enim de se dicit. Genes I7. Dominus omnipotens. Et rursus,Iacob,cum filios ad Ioseph mitteret, ita illis precatus est. Genesti, Deus autem ineus omnia tuens faciat vobis eam placabilem Deinde vero in Ap calypsi, c. i. seriptum est, Dominas Devi qui est, ct qui erat, ct qui venturus est omnipotens. Et alibi, Dies magnas Dei omnipotentis appellatur. Nonnunquam etiam pluribus verbis illud idem significari selet. Atque huc pertinet quod dicitur. Luc. I. Non erit impositae apud Deum omne verbum. Lehiam. II. Nunquid manus Domini inualida est' Item Samir abest tibi, in volueris p .Etalla genetris eiusdem,

ex quibus varijs dicendi formis id percipitur, quoavno outi potetis Verbo coprehendi perspicua est.

52쪽

Etenim, non solum haec, quae, timetsi maxima sunt, aliquo tamen modo in cogitationcm nostram cadunt, efficiedi potestatcm habet, nimirum Vt cmnia ad nihilum recidant, atque ut plures mundi cadnihilo repente existant, verumetiam multa maiora

in illius potestate sita fiunt, qcae lic mana henti & i telligentiae suspicari non licet.

Si Dcus cumni apotes, quare ergo dicitur,rcη tu si x tiri,fascre, aut1 ari. peccare,aut interire, aut aliquid ignorare Dicendum quia haec in eam naturam cadUTr,cu ius imperfecta solo cs; Deus vcro,cuius perscciisse,na sem per est ictio, idco haec non pose dicitur,quia rose ea infrinitatis est, non summae & ins nitae omnium rei u potestatis quam ille habcr. Ita igitur Deuomnipotentem esse credimus, ut tb eo tamen lon se Cmnia abesse copitc mus, qLae persidae eius essen tis maxime con iuncta & conveni cnsa non sunt.. AE ST IO r III Cum Deus 'in sacris litteris vocetur pluribus nominibus, quare alijs imissis Apostoli si sunt nemine Canni potentist

nitus, quae dei eo dic hirr, hoc Tum rabis infinio ιο ι redendum propcneretur: Primo, quia qui credit Dem c omni tonum, cossium minim es. N cetera rei omnia

53쪽

h ο ῖsfit prorsu intest 'eremripo muta Cum enim Deum omnipotentem esse η evocamur, mul etiam fateamιν necesse e It exm omni rerEms lex nam habere, omnia item eraditioni ct imperio subiecta esse, O caeterasine quibus non co- Alii Dei omnipotentia. Est Catech. M. Q da ubi Deum omnipotentem.

CONCLUSIO II. STmni , quia ηsilla res tam adsidem O stem notam

confirmamdam raset, quam si'um in atrima nostru torreamus nihil non seri a Deo posse. Est Catech. Praeterea nulla res,&c. Q udquid enim deinceps credere oportet,quam vis magnum &admirabile sir,rerum qile ordinem ac modum superet,illi tamen facile humana ratio,posmquam Dei omnipotetis notitiam perceperit,sine ulla haesitationeas sentitur, quin potius quo maiora sunt, quae diuina oracula doceant, o libentius fidem eis habedam esse existimar. Quod si boni etiam aliquid expectandum sit, nuquam animus rei magnitudine,

quam exoptar, frangitur, sed erigit sesse atque confise mat, sepe illud cogitans, nihil esse, quod ab omnipotenti Deo effici non positi. Quare hac fide praecipue munitos esse oportet, 'ves clim admiranda aliqua opera ad proximorumvsem,&utilitatem edere cogimur, vel cum a Deo precibus impetrare aliquid volumus. Alteria enim ipseDominus docuit,cum Apostolis incredulitatem

obijciens diceret. Math si 17. Si habueritis dem sicut granumsinapis,dicetis monti huis, trans hinc illuc, o tram sibit, on:bili sibile erit vobis. De altero autem Sanctus Iacobus ita testatus est sui epist. i. Postulat in fo

54쪽

vento mouetzr,ct cir mertar, Non ergo aestanet hραο illa suod accipiat aliquid a Domino.

CONCLUSIO II L

T ratio, quia scit omnipotentia Dei reti praeterea

commoda se utilitates nobis prabet: Imprimo verbaa ommem animi modestiam ct humilitatem nos in Oncr. Est Catech. . Multa praeterea haec fides, &c. Sic enim inquit Princeps Apostoloru.I. epist. s. c. Humiliare nisibpotenti manu Dei. Monet etiam noese trepidandum ubi non sit timor, sed unum Deum tumendu esse, in cuius potestate nosipsi nostraque posita sunt;Inquit enim Saluator noster.Luc.s2.Oilemia voPis quem timeatis,Timete cum quipostqua occideris haser potestatem mittere in gehennam.

CONCLUSIO MILD xi e utimur hac de , ad immensa erga nosDeila.

nescia cognoscenda O celebranda. Lst. Catech. Vtimur deinde,dec. Nam qui Deum omnipotentem cogitat, tam in . grato animo es e non potest, quin ius exclamet illud Lucae. i. c. Fecit mihi magna quipotens est.

In omnipotentia ita tribuatur Patri,ari Filio eri OS Lollii Sancto communis non si Dicendum neminem ex errore duci oportere; Nam quemadmodum Deum Patrem eum Filium, Deum Spiritum Sanctum, neque tamen tres Deos, ted unum Deum esse dicimus: Ita sque Patrem,acrmatum,&Spiritum Sanctum omnipotentem, neque tamen tres omnipotentes, sed 'num omnipotentem

esse

55쪽

esse confitemur. At vero praecipua qhadam ratione Patrem, quia omnisoliginis sons est, hoc nomine vocamus, uti etiam Filio, qui aeternum Patris verbuest,sapientiam,&Spiritui sancto, qui utriusque amorea,bonitatem tribuimus.Quamuis haec & alia huiusmodi nomina communiter in tribus per nis ex catholicae fidei regula, dicantur.

aE S T I O IX. Quid significatur cum Deus dicitur, Creator caeli &terraeὶ CONCLUSIO UNICA.Sung atur D sfabricasse insindum non ex materia

aliqua sed ex nihilo. Est Careeli. M. Deus enim non ex materia aliqua. R D. Thom. p. I. q. - . art. r. DIFFICULTAS I. In Deus creaverit manta alia vi aut necestate coactas,..in verὸ suasponte o voluntate' Dicendum quod Deus mundum nul la vi aut ne-eesiitate coactus, sed sua spote & volutate instituerit.

fuit causa ala creationis mundi lNulla alia causa fuit, quae Deum ad opus creatio xis impelleret,nisi ut rebus quq ab ipse effect essenti bonitatem suam impertiretur; Nam Dei natura ipsae per se beatisiima nullius rei indiges est,ut inquit,D Nid Psalm. Is. Dixi domino DeusMeus et tu, quoniam bo-vorum meorum non eges. DIFFICULTAs II1. causa exemplaris rerum a Deo creatari ii

Q Emadmodum Deus sua bonitate adductug

quaecum.

56쪽

aecumque voluit secit, ita non exemplum aliquod aut formam, quae extra se posita estet,cum x ni. uersa c6deret secutus est: Verum quia rerum omniuexemplar diuina intelligetia continetur, id summus artifex in se ipQ intues,ac Vcluti imitatus, surri re a sapientia& innia ita virtute,quae ipsius propria es', reruvniuersitatem initio procreauit; Ipse enim dixit fiunt, ipse nia dasit oe creata fiant. Psalm.Io.QVAESTIO X.

Quid nomine crii ct terrae intelligendum est

CONCLUSIO UNICA. Caesi O terris , ine, quicquid calam O terra comis

plectitur intelligendum est. Lit Catech.j. Verum caeli & terrae nomine,&c. Hoc est,ipsa rerum creatarum Vniuersias, quam breuiterPropheta coplexus est. Psalm. 88. illis verbis: Tuisiunt caeli, o tua est rerra, orbem terra O plenitudin metvit undaIli. Et multo etia breuius Patres ceni Concilii additis in sy mbolo duobus illis verbis: Vis bilium oti fibilium. Quaeciaque enim rerum Vniuersitate comprehenduntur,atque a Deo creata esse co- stemur, ea vel si b sensum cadiit, & visibilia dicuturi vel mete &intelligentia percipi a nobis possunt,que inuisibilium nomine significanturi

Em erasidistatim illa qua nomine odi sunt intelligenda. Primo, omnes caelorum orbes,deinde innumera

biles Angeli.

57쪽

- sYMBOLI A pos TOLICI Orbes caelorum sunt 3 Deo creathideo enim Pro. pheta, Psalm. 8. vocat opera digitorum Dei, illi iure pulcherrimi; illis enim solis splendorem, lunaequeia caterorum sydem ornatum addidit, ut essent in sidi' na & tempora,& dies, & annos,ideoque eos ita certis& constanti cursu temperauit,ut nihil perpetua eoru coaersione mobilius,.nihil nobilitate isIa certius vi.

deri positi.

an sueti sint a Deo creari: quales, ct quare' Deus innumerabiles Angelos ex nihilo creauit, ut illi ministrarent atque assisterent: Quos deind*gratia sua; scientia, & potestate auxit atque ornauit. Angelos omnes fuisse ornatos gratia Dei, patet; Nam cum illud sit in diuinis litteris, Ioan. 8. Diabolia in veritate non stetisse ,perspicuum est eum, reliquosq; desertores Angelos ab ortus sui initio gratia prs ditos fuisse. De quo ita apud Sanctum Augustinum lib. itide Ciuit.Dei,c. s. o bona voluntate, cum amoreca triquo illi adhaerent, Angelas creauit, simul in eis ct condens naturam,st largiens gratiam. Vnde sine bona volun tale , hoc est Dei am ore, nunquam si nictos Angelos suis se credendum est. au'dad scientiam attinet, extat illud siu rarum litterarum testimonium. 2. Reg. I .Tu Domine mi Rex sapiens es sicut habetsapientiam angelus Dei, ut intelligo

. omniasiper terra .

Q od ad potestatem, diuinus Dauid illam eistri. buit. Psalm. ior. illis verbis: Potentes virtute facientes verbum illius. Atque ob eam rem sirpe in sacris litteris vii rutes & exercitus Domini appellantur. Q uis aute omnes Angel sicuti iam diximus. iiiitio

58쪽

itv CIDATIO. iis c esibus donis ornati suerint, plurimi tamen qui 2 Deo Patre & Creatore suo desecc.. runt ex altissimis illis sedibus deturbiti,atque in ob 'stu risiimu terrae carcere inclusi aeternas sit perbis sit spmnas luunt,de quibus Princeps Apostoloru scribit

n hunc modii. 2. Epistolae c. a. Angelape cotibus non reperci sed r dentibus inferni detractos in tartarum tradi. it cruciandos in iudicium reseruari. Consule si vis D. Thom. p.7. q. qa. qa &ηῖ-

En erasigillatim illa quae nomine terrasiunt intelligeda' Primo,ipsium terrae elementum, cum aqua, aere, igne, de reliquis tum animatis, tum innanimatis coimporibus,quibus Deus elementa ipsa ornauit,&replevit: Deinde ipse homo. D i s p i cu L T A s V. In terra' a Deo creata,&prout nunc est sic sine erannata: quomaro, o quibus rebus Est a Deo creata Deus enim terram super stabilitatem surm fundatam solo fissio verbo iussit in media mundi parte consistere ; effecitque, ut ascenderent montes,&descenderent campi in locum, quem sundauit eis: ac ne aquarum vis illam inundaret, terminum posuit, quem non transtredientur, neque cori

uertentur operire terram.

Deinde non selum arboribus omnique herbaru&Borum varietate conuestiuit,atque ornauit, sed in numerat silibus etiam animantium generibus,quemadmodu antea aquas, &bera, ita etia terrasV5pleuit. Explicat hanc dissicultatem D Thom .p.I. q. 66. Dippa CVLTA s v r.

Dimur , ex qua materia esse diu, qua a tums c . cundum

59쪽

gs sΥMgo LI AP Cis et Q I. IC scundum corpus. umsecundum animavi' Deus primum hominem ex limo terrae essinxis, secundum corpus quidem immortalem & impassibilem, non quidem ipsius naturae vi, sed diuino benescio: Secundum animam ver5,eum ad imaginem,& si . militudinem suam formauit,liberumque arbitrium ei tribuit: omnes praeterea motus animi atque appetitiones ita in eo temperauit,ut rationis imperio n quam non parerent: tum originalis iustitiae admirabile donum addidit, ac deinde caeteris animantibus praeesse voluit, ut cuilibet ex sacra Genesis hystoria cognoscere licet. Tractat hanc difficultatem D. Thom. p. I. q. 9o.QVAESTIO XI. An sicut Deus res omnes sua summa potestate, sapientia,& bonitate creauit, ita ctiam easdem sua prouidelia conseruet & gubernet

Vem imo tam omnia ut essen Creatorissumma testate sp entia,ct bonitate essectum est:Ita etiam n conditis rebus perpetua eius prouidentia adesset, atque eadem vi qua initiὸ constitutasunt Has consem

res, latui ad mlulam reciderent.

L st Catech Nec vero ita Deum Creatorem, re

Det rar cam Scriptura cum inquit. sap. II. Qit D: o loto per aliquid permanere nisi tu voluisses,aut quod a to non esset, conseruareta Q

60쪽

Oηβοί2m Deus uniuersa qua sui prouideliasa turatur atque administrat, rerumetiam pM mouentur agunt aliqvid, intima virtute admotum atque actionem impellit. Est Catech. f. Non selum autem,&c.& Dahom. sup Testatur Sapiens 8. c. illis verbis: attingit tme adfinem fortiter, disponit omniasiuauiter. Et Ap tholus Act. 17. cem apud Athenienses an nunciaret Deum, quem ignorantes colebant: Non longe est, inquit, ab unoquoque mitrant;m ipso enim vivim 3,movemurissumus. DipvICVLTAs UNICA. Euertitne ergo Dein virtutem o actionem causarum s eundarum' Dicendum quod no,MDeus ita omnia se a inib navirtute ad motum atque actionem impellit, vequamuis secundarum causarum efficientiam no in i pedia praeueniat tame, cum eius occultissima visa stingula pertineat, ut ex scripturis ante alles iis facita cuilibet videre est. QUMSTIO POSTREMA.

An opus creationis sit proprium Deo patri. a ii verb comune toti Tri nitatR CONCLUSIO UNICA.