장음표시 사용
231쪽
corpus ex Urbe Cremona, ubi illa diem suum obiit ad oppidum Insulam primo delatum est: quod oppidum ab eo tempore , quo Pyrrhus caepit Suam , a fratrum ditionem administrare , unanimi filiorum voluntate ita illi attributum suerat , ut dum viveret eo tum in regimine, tum in caeteris omnibus non Se-eus uteretur, ac si ipsius proprium esset; deinde ad oppidum Sanctum Martinum transvectum , ibique humatum in sacello ab ipsa constructo , ac dicato Samtissimae Cruci in Aede Sancti Sebastiani: quo non ita multo post, permittente Scipionis rogatu Pontifice Gregorio , translatum est etiam Caroli patris cad ver ex aede Sancti Petri sita extra Gazolum oppiduna, in qua caeteri omnes Scipionis majores utriusque S xus , quotquot Gaetoli dominati sunt, diem expe-pectantes extremum quiescunt. Non longe post Aemiliae obitum Pyrrhus filius militarem Philippo RegInavaturus operam adversus ipsius et Dei perduelles in Belgium se contulit, Ferdinando fratri, consensu Iulii Caesaris, relicta totius ditionis administratione: quae res maximi inter juniores illos fratres dissidii occasionem praebuit. Nam Iulius Caesar, etsi verbis communis rei gubernacula sibi non deposcebat, reipsa tamen multa efficiebat, quibus non obscure imtelligebatur , iniquo illum animo pati, non eandem C
232쪽
III esse penes Se , qthae penes fratrem esset, auctoritatem . Hinc paullatim factum , ut si quem Ferdinamdus ex officii sui munere aut exilio mulctasset, aut gratia, conspectuque suo privasset, hunc statim Iulius Caesar non modo apud se,invito fratre, retineret, sed omni prorsus studio , ac favore prosequeretur . Praeterea, quos Ferdinando sciebat esse caros , eos ipse insectaretur, illorum vero, vel adversarios , vel aemulos in deliciis haberet. Itaque dum hic uni, auteri ille favet parti, parum quandoque absuit, quin
ipsim et manus inter se consererent 2 quod ne accideret , secundum Dei benignitatem , Ferdinandi, viri alioqui serocis, ac pavorem nescientis , patientia e fecit . Verumenimvero , cum ne sic quidem fratris animum lenire Ferdinandus posset, coepit per litteras agere cum Pyrrho fratre, ut ipsius voluntate ibceret sibi divisionem totius ditionis petere : caetera enim bona ex convento divisa jam suerant. Cui rei libentissime assensit Pyrrhus , ut qui nec satis prono animo mansisset ad eam diem cum junioribus fratriabus , et paucis contentus tranquillum sibi vitae genus jamdudum proposuisset. Ergo datis ad Scipi nem litteris enixe eum rogavit, ut, si fratres in eo consentire intelligeret, ne gravaretur pro communi
bono eam provinciam suscipere . Scipio pollicitus
233쪽
quidem est , non defuturum se communi fratrum , atque illius praecipue voluntati : verum dum, partim
in domesticarum rerum cura parum VerSatu S , partim ab hoc divisionis nomine suopte ingenio valde abhorrens, partim denique inscius adhuc Iulii Caesaris in eam rem propensionis, diem ex die ducendo prosectionem protrahit, ecce tibi litterae a Ferdinando fratre , quibus eum omnibus precibus orat, atque obtestatur, ut se quam citissime in patriam reserat: dissensiones inter ipsum, et Iulium Caesarem eo processisse, ut, nisi ipse continuo accurrat, Vereatur Vehementer, ne armis agendum sit. Tum vero Scipio minime cunctandum ratuS , Vix petita a
Pontifice discedendi facultate, dat se illico in viam, et permutatis equis ad oppidum Sanctum Martinum contendit . Ibi miserrimum rerum statum comperit. Fra tres quippe non modo nullum inter se colloquium , nullam habebant consuetudinem, sed ita incedebant, ac si in singula momenta certandum illis esset equandoquidem et longa satellitum manu stipatos , et pluribus tum majoribus, tum minoribus sclopis onustos se ipsos cunctis conspiciendos praebebant, maxima cum totius populi ostensione , ac me tu , ne quid adversus hanc familiam grave per eos moliretur humani generis hostis. Haec non minore animi sui
234쪽
horrore, quam moerore videns Scipio desperavit omnino , posse se aliquid boni efficere, animosque adcointer se discordes , ac dissidentes conciliare . Quod tamen per se ipse non poterat, id cleme
tissimi Dei munere tandem est consequutus . Hanc autem in ea re tenuit rationem, ac viam, ut cura
rei in primis deponi ab utroque insueta illa armorum genera, duobus hisce precipue innixus argumentis ; altero, quod ea nobilitate viros indecorum es.set apparitorum more incedere ; altero, quod tot armis, atque armatis sepiri nihil aliud esset , quam signa timoris edere ; inanem vero esse timorem iis in locis, ubi quispiam dominetur, cum is et inter subjectos nullum sibi parem, et sui defensorem universum habeat populum . Quod si ab utroque id fiat alterius fratris causa, eo magis abjicenda esse arma , quo res pejoris esset exempli, quoque nulla inter eos intercederet vera , et Iegitima odii causa . Hoc autem aegre impetrato, illud deinceps effecit , ut se mutuo alloquerentur et quod ut facerent, neC cito , nec sine arte obtinuit. Ita pudore in eos. injecto, securus jam videbatur , quamdiu ipse adesset, nihil illos gravius aggressuros . Cum tamen neque ob id conciliatos vere illorum esse animos cerneret , et ipse Omnem novarum turbarum occasionem tollere Diqitig o le
235쪽
Vchementer optaret , de ditionis partitione institit agere , ex his, quae brevi illo tempore expertus sue
rat, satis edoctus, multo secus, atque antea sentie
bat , utilem non modo rem illam esse suturam , sed etiam prorsus necessariam. Atqui ipso in tractationis limine illud se impedimentum objecit, quod Iulius Caesar negabat omnino velle se a pristina communione discedere, arbitratus fortasse, melius esse multis conjunctim,quam paucis solum imperare. Cum
vero diceret Scipio, frustra illam ea in re a caeteris fratribus dissentire: neque enim invitum quenquam cogi posse ad vitae cum aliquo societatem ; idque nihil apud Imperatorem , si sorte res exegerit, ut ad illius auctoritatem coniugiatur, habiturum esse diff- cultatis ; respondebat; Se non minus gratia apud Imperatorem ipsum pollere , quam caeteros : quod quidem vere dicebat: Maximiliano enim vita iuncto successerat Rodulsus filius natu maximus , jamdudum Romanorum Rex electus, cui Iulius Caesar cum esset a poculis, non parum ab illo diligebatur . Facile tamen refellebatur a Scipione , quod res , de qua agebatur, non gratiam, sed justitiam spectaret. Illud practerea addebat, male cum omnibus fratribus actum iri, si ex Caesaris auctoritate loca dividerentur e cui enim ab ipso demandata esset haec provin-Disiligo γν COOs e
236쪽
eia cum nihil aliud escere posse, quam ditionem omnem in aequas partes distribuere . Cum vero plura sint capita , inter quae divisio fieri debet , quam loca dividenda , hinc esci, ut nemo suae portionis ad plenum dominus sit futurus . Quibus rationibus etsi nihil habebat Iulius Caesar, quod responderet,
non tamen patiebatur a sua se sententia dimoveri.
Quamobrem Scipio dissimulatione cum illo agendum ratus , destitit ea de re amplius loqui, ac si cogitationem illam omnino abjecisset, in quam tamen tacite totus incumbebat . Nonnullis vero interjectis diebus, cum iidem de rebus a causa Ionge alienis inter se fabularentur , quasi aliud agens, Scipio in ea incidit verba , ut diceret; si divisionis negotium
processisset, futurum se sperasse , ut Iulius Caesar haud dubium acciperet benevolentiae in eum suae tostimonium et quibus verbis Vrx prolatis, priorem si tim persequutus est sermonem. At Iulius Caesar,
qui ea attente exceperat, nec tamen, suae consciu S
pervicaciae, ausus tunc fuerat ad ea aliquid dicere; haud ita multo post coepit occasionem quamere, aut potius praebere, in eundem recidendi sermonem . Verum cum Scipio, aut non intelligere se , aut longe ab ea cogitatione abesse simularet, morae ille
impatiens sic eum denique avius est. Superlatibus Diuitiaco by Corale
237쪽
diebus tu mihi quiddam in sermone de privatis meis commodis injecisti: quidnam, obsecro, illud est Cui Scipio ; nonnulla tum ego volvebam animo , quae nunc non eli, cur pluribus explicem , quando nihil amplius de divisione agendum est. At, illo nihilominus, immo acrius urgente , ubi se diu rogari Scipio pas us est, tandem caeterorum fratrum voluntatis probe conscius ; non ignoras, inquit , quatuor nos esse fratres divisionis hujusce consortes ; tria autem esse loca , quae in divisionem cadunt, eaque inter se minime paria; nam alius locus alio longe est opulentior . Ergo alterutrum accidere necesse est , ut vel non aeque unicuique portio sit assigna
da , vel nemo nostrum ita alicujus loci futurus sit dominus , quin alterum habeat in dominatu socium: et hoc quidem quam optabile sit, satis omnes norunt . Neque id vero ullum , quod ipse sciam, sequitur incontinodum , dummodo in portionibus inaequalibus aequa sit animorum voluntas, atque consensio . Hic igitur videbatur mihi locus dari testificandi amoris in te mei . Qua ratione fieri posse aperarem, accipe. Oppidum hoc Sanctum Martinum, in
quo nunc Sumus, cum caeteris majus sit, et locupletius , ac proinde portionem quariae partis superet, duobus ex nobis assignandum censebam: ex reliquis
238쪽
duobus singula singulis. Hae divisione nemo non videt, qui dimidia hujus oppidi parte erunt contemti , cum iis pessime omnium actum iri: nam et portionem sortientur minime uberem ; et, cum uterque
alterum habiturus sit auctoritate parem, neuter dicetur rerum suarum libere , ac plene potiri. Ex his duobus, ut caeteris gratificarer , alterum me esse decreveram , alterum vero Pyrrhum , quem in mea potestate sine dubio fore confiderem . Inter duo reliqua optime ipse scis quale sit discrimen e quamvisenuit Insula oppidi gaudeat nomine , opulentia tamen longe inferior est pago Pomponi sco . Ex his focultatem apud te esse constitueram, utrum malles etiagendi , atque ita indulgendi genio , sive dignitatem , sive utilitatem praeserendam censeres . His
auditis, Iulius Caesar mirum in modum laetatus est, rem sibi cedere ex animi sententiat cupiebat enim vehementer, Pomponiscum sibi obtingere ; at id longe aberat, ut speraret; et eam potissimum ob causam alienum se a divisionis negotio praestabat. Quare , injecta nune primum spe eius, quod optabat, po-'tiundi, rogare enixe Scipionem coepit, ut eam sibi sumeret provinciam : quam is denique aggressus brevi negotium eo perduxit, ut jam videretur omni ex parte feliciter absolutum : cum parum abfuit, quin E e a Diuitigoo by Corale
239쪽
tractatio illa omnis disjiceretur. Possidebat Iulius Caesar in oppido Sancto Martino extra arcem domum quandam partim proscriptione sibi attributam, partim aere proprio coemptam: hanc cupiebat ille a loci jurisdictione ita eximere, ut nullum, quaecumque i ciderent , in eam alteri esset jus. Itaque quo die sperabat Scipio publicas divisionis tabulas posse confici, eo ipso die Iulius Caesar ex eadem, quam ipse habitabat, domo misit ad Scipionem schedulam, alterius quidem manu conscriptam, neque enim ille tunc commode se habebat sed quam ipse tamen ad verbum dictaverat ; ea autem erat hujusmodi. is Quidquid hactenus in negotio divisionis actitatum is inter nos est ita accipias velim , ut nullus unquamis casus dari possit, quo suturis Sancti Martini do- is minis liceat me ex hujus, quam in colo , domus
se possessione deturbare . Neque enim scio, an hi, is qui benevolos nunc, et humanos se praebent, se- is vinos aliquando, ae vesanos Spiritus sint conce-
,, pturi; ut illud interim omittam minime decorum, is visum iri, si frater cum sim, subditi loco me ha- ,, beri contingat: haec igitur certa mea , ac deliber
,, ta voluntas est: neque aliter ullo tempore pactio- is ni sum assensurus . Vale is . Scipio, lecta schedula, dici non potest , quam graviter animo commoto - iligis O le
240쪽
suerit. Ex una enim parte insolentiam illam verborum , quae in se, et Pyrrhum fratrem recta tendebant , non poterat non indignissime ferre; ex altera
vero angebatur animo, cum se maxime tenere portum speraret, ab eo se longissime extrudi, ac propelli . Itaque, abjecta illico omni spe negotii ex sententia conficiendi, saepius cogitavit de ejusmodi responso per litteras dando , quod tum ad coercendam praeferoeis animi audaciam , tum ad commonefaciendum , erudiendumque conducere maxime videretur; at mutato post longam meditationem consilio , ipsemet ad eum adire, eumque coram alloquῖ statuit. Eo igitur prosectus , Schedulamque, quam manu gestabat, illi ostendens his sere verbis exorsus est. Cupio, frater, Scire , utrum haec schedula sie abs te prosecta , nec ne 3 Ille non tam ex ipsa interrogatione , quam ex interrogantis aspectu id, quod erat, conjiciens, leniter admodum respondit ; a me quidem prosecta est, licet mea non sit manu firmata: sed , si quid in ea scriptum est, quod te offenderit , scito, me imprudentia potius , quam non bona mente id scribi jussisse: immo tibi persuadeas velim , cum ejus rei me ceperit suspicio , voluisse me
illum , cui dederam , revocare , sed is jam longe abcrat. Tunc Scipio, cum illum, et facti poenita