장음표시 사용
151쪽
J An quia vinum dulce, lene, ac lentum es ; itaque foramina obfarcit atqMintersepit: austerum contra, exasperans, rigiῖum est facilem item ascensum calori hoc praestat, dulce autem obstrusu foraminum calorem arcet, ac inhibet. Vinolentiam vero parte concalefacta superna oriri , di etiam iam si Addo etiam, quos vinum dulce in odorum, austerum autem Odolumeli
odor autem omnis caput testat,& ingrauat. Hoc problemate idem penὶ proponit Aristoteles, quod si periori licet non iisdem vet-bis,dissicultate tamen praeterea adducta de vini dulcis naturat nam cum uinum dulce natura sua aptum si fluitare, fle in superficie immorari, quomodo & superbibito, vinum an te haustum coquitor, & minus tu at hoc est inhabetur seo tollitur ebrietas ' cum et superficie Ee superiori loco lucilior sit vini latio ad caput. eiusdemque capitis occupatio 3 vinum autem dulce ideo sultat, de in superscie immoratur, quoniam dulcia omnia prae natura crassori & pinguiori qua sunt praedita, non possunt intimius penetrare, sed insupe ficie,& in partibus iuperioribus innatant, qua conditione δί qualitate vinum etiam dulce praeditum est. Tale tamen vinum, ait Aristoteles, non solum non inebriate, quae res superiori problemate proponebatur: scd si quis ebrius factus si, eidem remedici vile, ebrietatem minurn aut tollens; caussam autem dicit esse, quoniam vinum dulce, de ii in superficie,& in superioribus partibus suitare aptum sit, est simul natinae lenis de pinguis, unde tegit Ae cooperit quod antea erat haustum, dc meatus oblituit, ac ebrietati vias ui-tercludit, scuti superiori problemate dicebatur. Vinum autem austerum, non lenientis vi otis mentis natum, sed erasperantis est; unde potius impedimenta tollit .si quae Iu viis sunt:& calori ex vici expeditiorem de faciliorem prebet adirum M aseensum potiusquam illi impedimento siti leo autem, ut dictum est, obstructionis merato concialia o ratur. Porro Theodorus, qui reddit , facilem item Uransum, non herae ut existimo, reddite vide tur enim, merito particulae . uem, nouam proponere rationem, quae eadem apud Aris in telem est: nec etiam, ri dam, ullum nominat Aristoteles: ita verρ sonant ucsta An 3wavintim Atie tine est is iis dum uare os mu paras) AU/rum atium exassera i hoc suadem e tori fati praestas asensum, Διιe autem tmι istam poros sistrareri r iuctam avilem es ebrusa tem fieri partibu superion calefa.M. cras. β γ M. Adia citam Pod υ Λώm diate. A lia ra tio. Vinum dulce est inodorum, austerum autem minime, odorata autem omnia caput tentant, dc grauant, iure igitur aulicrum illa pollet facultate, quae in dulci desidetatvi.
Cur I vino diluto, meracius tamen caput postii die magis do Iemus, quam merοὶ An incrum, quia crassus cst foramina capitis angustae subire ipsum non potest, sed vim suam, atque odorem, & calorem eanturn transimittit; dilutum autem illud, quoniam per aquae admistionem tenuius factu in est, faciter ipse ni subit, ac penetrat: cum tamen partem corpulcntiar,facultatisq; meri non mediocrem adhuc retineat, concoctu dissicilius est: nam Sc humida, omnium dissicillima concoqui, S: corpora longe ter uicacior quan)Ω-lcultatcs eorum persistere nouimus.l Vinum dilutum sed meracius illud est, in quo maior vini quam aquae copia incst : tale
autem qui biberit, quaerit Aristoteles cur postridie in aurora intelligit nimirum vinutritu asse vesperi in coena haullum) magis caput doleat, quam s mirum ex toto liaulerit. Est .autcm solutio si lis ci , quam problemate tertio attulit quia scilicet merum crallius est, quam dilutum, crastioremque adeo obtinci subistinciam, quae in angustos capitis incatus ingredi millo pacto potest: led in ipsos sola ingreditur facultas, odor de caliditast contra
152쪽
COMMENT. IN III. SECT. PROBLEM.
ι39 quod est mixtum aquae, ς sua natura tenuior quam ipsum est,ab aquae tenuitate adiutum, una cum corpulentia quam habet, poros cutis subit,& ingreditur: habens aurem cum ea corpulentia multum adhuc illius facultatis, qua erat in inero, dissicilius multo quam antea concoquitur. Nam tum luimida omnia, inter quae huiusmodi 5 ita dilutum vinum est, dissicilis coctionis sunt, tum etiam magis corpora, seu corpulcntiae quam facultates quae in ipsis reperiuntur.
Cur inexercitati magis quam exercitati, ad vinolentiam usque potare,& vino facilius solui possunt 3 An quoniam qui cxcrcmenta, humoresque in se continent, urinam copiose profundunt: quod facit, ut plus bibi, ge leua-l 1 i facilius possit, quoniam non multum vinos humoris in ventre remaneat. Atqui inexercitati, humidi sunt, excrementisque redundant. Exercitati contra, sicci, siticulosiq; , ut vini humor sese totum insinuare corporibus possit, statim igitur hic vini impetus urinam retractat, & post, humor hic int corpore insidens, grauitatem creare nimirum potest
i Quaerit Aristoteles quam ob rem illi qui minimh exercitari solent possint absque ebriel talis periculo. 3c antequam ebrietate praehcndantur, maiorem vini copiam ingurgitare, i quam illi qui exercitationibus amaeti sunt: ac s ebrietatem incurrant facilius ea soluantur. J Aponensis tamen falsa antiqui interpretis tralatione deceptus,contrariam omnino senten-l tiam in expositione proponit, non exercitatos facilius praehendi exercitatis inmansi ill Ium tamen quem attulimus esse Aristotelis sensum ex solutione ipsa patet. Solutio aut tem nititur hoc fundamento, quM exercitationibus non viciates, vias urinae apertiores habent, per quas omne quod bibunt profundunt, utentes contra. Ait igitur quod ine- I xercitati multas humiditates de superquitates congcstas habent exercitationis defectu: exercitatio enim illas exsiccat ac tollit: Assumpto igitur vino illae diluuntur, c attenuan tur, 3e ad vias urinae deducuntur, per quas easdem una cum eodem vino, cui sunt etiam eomites, Ac auxilium praestant, ut ab codem 3ciosae vicissim adiuuantur, foras per uri nam excernuntur, ex quo si, ut 5 alii potui locus lit, de eo onere leuatum corpus leuius deinde se habeat, quia scilicet humidum illud vinos im intus haud remanet. Contrariol modo qui exercitationibus multis utuntur . toti sicci sunt. nimirum ob discussas, Ze etia-l etiatas humiditates beneficio exercitationis: non ig1rur ad vias urinae in eis vini humiditas ferri potest: sed potius per uniuersum corpus, cui ob siccitat in insinuatur, de imbibitur, sicca enim prompte humiditatem rccipiunt, te ad se trahunt; atque inde ad partes superiores ferret: haec igitur vini per corporis partes dissiasio Re insinuatio retrahit ipsum a viis urinae per quas in illis excernitur: tale autem humidum vinosum detentum in corpore grauitatem de ebrietatem facilius progignit.
Cur vinum aliquos retardos, alios superbos reddit, atque insanibundost
153쪽
Contrario enim ad pectu id agitur, quandoqui3em alteri magis, alteri minus moueantur 3 An ivt Chaeremona iij vinumst si pro moribus utentium applicat.
Contraria igitur reddit, non quae ea8em sed quae sunt dissimiliat ut ignis alia exsiccat, alia humefacit, sed non eadem:ea quidem glaciem liquefacit,salem
indurat. Nam 5 vinum, ut quod suapte natura humidum sit, homines tardiores incendit, redditque mobiliores: contra mobiliores dissoluit, atque ire tardat. Unde plerosque melancholicos penitus resolui, labique in crapulis nouimus.Ut enim balneum corpora perstricta,duraque relaxat, agilioraque
facit, humida vero & mobilia dissoluit, atque infirmat: sic vinum quasi interna hominis diluens, ita assicere potest
De vini effectibus circa hominum mores, pro varia qua hauritur mensura pluribus agit Aristoteles primo problemate sectionis trigesim. Hoc autem loco duo tantum proponit: cur vinum cssiciat πιυφω, vis die Mωνικὰ e. Non est autem ita facile videre quid illis vocibus Aristoteles intellexetit. Theodorus duo vetba tribus expressit; A quae Aristoteles copulauit, ipse disiunxit, ex vino alios dicens seri retardos, alios superbos ,-insanibundos: oritur dissicultas ex varia notione vocis πιιφωμνύου quae dc notat tumsuperbos, factaUM Sc in solentes, metaphorice ex fumo deducta significatione; rum aitonitos. ac etiam , tus, νικss itidem quum significet delirantem, ea mentis alienatione surore qui a satia bile acrifit calido humore excitatur, ut habemus in libro Galeno ascripto, cui titulus, introductio, seu Medicus, quomodo etiam saepe Hippocrates & Galenus accipiunt; aliquando etiam signiscat insinum & ea mentis alienatione detentum , quae alioqui melancholia dicitur, quo modo accepit eam vocem Hippocrates v L aphor.dixi. In insanuntibus f varues vel his mor Oides spera erim insani latis hoc enim loco Hippocrates habui maniam,quam provocata proprie melancholia minime genita a bile sumi, testis est Calenus in commentario . sed At Dei nosthenes non dissimiliter eas voces usurpasse vidcri potest, cum eas iunxit in oratione pro corona dioens. αμ' A nostist ε -υφωμα ,οῦ, vix γ, . Verum de huius verbi notione alia etiam in hisce commentariis ex M. Tullio Ac Platone me attulisse lputo. Cum hac igitur ita sint . illud primum ambigo. virum Aristoteles duabus illis vocibus eundem seu similem potius Arctum intelligi voluerit, solum maioris&minoris ratione disserentem,non enim ex vi quidem verborum prohibeatura an contrarium: alium
calidum,alium frigidum. In Theodori sane tralatione,& ii quae statim subiicit Aristoteles,
contrarietas apparet. habemus enim hi tralatione, ahquos retardos. Myos in ambisuris, quae manifeste videntur contraria, Ac subdit Aristoteles: tomianus enim est 6st hue ita namque Graeca sonant quae Theodorus venit, eoηιυνιο enim asscta res visar. Scd Theodori tralatio vim non facit, possit enim esse suspecta: s: contraria dicuntur aliquando, quae maioris S minoris ratione disserunt, ut magnu 3c paruum. In eadem Thcodori tralatione illud etiam
molestum,qudd cum superbi nominentur,nec significari Grece possint nis participio riwc qua voce signis centur retarda non video Quod si eadem voce velit Theodorus ab Aristotele viros ii intelligi i Primum qui de ea mihi res absona videturi nec huiusmodi morem,aut apud Aristotelem, aut alios auctorcs obseruare memini tum vero cur iugit super bos insani blandis quae duae voces separatim ponutur ab Aristotele,cum superbos una S eadem prorsus voce signiscari faciat,qua retardos3vt hoc modo potius fuerint illa iungenda. Cur vinum aliquos retardos,& superbos facit,aliquos insanibudosui modo superbos in se riu orationis recipimus,quod no facio:nam cum duae tantum sint voces quibus vlittir Aristotcles, atque una denotentur infimbundi, altera unum tantum etiam signiscari existi mo, quos retardos dicit Theodorus. Nec veto supcrbis hic locus est vi puto non cnim usu
vini aliquos superbos reddi fortasse bene dicatur, aut verum siti reddit quidem existimatione de se ipsis plenos, Si magnifich de se sentientes nonnullos, scuti dixit Plato in Cratulo, teste etiam Athena o libro secundo i qui Pluto illam vocis Elymologiam agerebat,quod id est mentem nostram impleret O Ostoriari, id est, stulta de nobis ipsis existi matione, faceretque nos putare plenos esse mente, & intelligentia, cum non essemus: quam rem habemus iterum apud eundem Platonem libro primo de legibus, nimirum quo quispiam plus biberit, tanto maiore Si meliore spe cile, opinionemque concipere ut plus valeat , animosus de se ipso sentire : quod itidem apud eundem Athenaeum cecinit
Diphilus comicus hoc carmine. Alreeti
154쪽
COMMENT. IN III. SECT. PROBLEM.
Hoc igitur facit vinum: superbos autem proprie non reddit. Aristotelem igitur existimo duos tantum effectus proponere, & illos inrer se contrarios, non tamen omnino de proprie. Est autem viciniae insania, sed altera cum mobilitate, AI motuum frequentia, nimirum mania, hanc enim in praesentia ita accipio; altera autem cum tarditate, vel inclitis cum Sapore, quam denotat participium τετυφων b, c Ex his autem duobus affectibus si gnitur unus aliquando mixtus, qui dicitur φω νια, quem ex lethargo de phrenitide e lecompositum, cet Galenus in expositione linguarum Hippocratis, &in libro de Comate I Maniaci igitur crebro agitantur,pluribusque motionibus percelluntur, stupore autem derenti, quos 3c attonitos nominemus licet,immobiles permanent, quod omnino exsoluan tui, ut in problematis dissolutione dicit Aristotcles; nimirum tum corpore, tum mente, cur aurem ex usu vini, vel hic vel ille contrarius suboriatur effectus causiam esse dicit Ari- stotelis, temperaturam illius qui vino utituri nam ut dicebat Chaeremon: υιnum misera sese moxibus eortim quir utuntur. Fuit autem Cluremon tragicus, ut apparet ex Aristotelis libro de Arte poetica. Dicebat autem ille, ut habemus apud Atheia rum, ex vino conciliari bibenti risum, sapientiam, docilitatem. At bona consilia. Igitur pro eorum varietare qui vino utuntur, vatios gignit essectus; contrarios autem non circa easdem res, sed quae alio & alio modo se habent: nimirim a re quae patitur,non a vino contrarietat in illam e Cl feetitum proficisci insinucit.Id autem in aliis etiam rebus simili modo contingere dicit Ari- istotelest nam ignis fle exsiccat Si hunaectat, non eadem sed alia atquc alia pro ratione ina. teriei quae subiicitur, sicuti exemplis propositis ostendit, sοοδεω υ ρος D - φυmμ -ι si essim M. Nam cr vinum. τι quod suapte natura sum dum si, homines tard ores. Adl rem propositam adaptat Aristoteles, quar dicta sunt. Melius autem ita conuertamus.pinam
tur, qu Ne quod suapte natara iam rimit, homines laia oras intendit. hoc autem postremum verbum incenau Graece est Ar i , id est, mosv talem celerisissem assen, quemadmodum superius problemate rertio primae particulae mmcisi mo τλ Moc. Igitur qui natura tardi
sunt, seisidi ac seci, illi a vini humiditate irrigati, S emolliti fiunt celeriores B: maniaci; qui autem mobiliores de calidi natura, illi exsoluuntur: nimirum ulterius promouet hos, quam illos vinum: sedes hi etiam eodem modo viterius procedente vino propelluntur: ital enim debilitatur eorum vis fle natura, quae motioni in Ieriait, ac miniis vino potest res stere; l vi ab illius iacultate promptu 3 penitus se insinuante, exsoluantur omnino, stupidique a l attoniti reddantur. Mobiliores doluis atque relarilal, liaec postrema, atque retardat, quae de uo addidit Theodotus eliminanda puto, non enim tarditatis verbum conueniat, ubi des stupiditate &omnimoda dissolutione agitur.δου ἐνιοι τs Maisso eis, M.Vndeplererique li meianches eos natura. Si hoc inferatur ex verbis quae ultimo loco proposita sunt, ut prima δε-l cic apparet,nimirum celeres ac mobales exsolui, iam per melancholicos natura, necesse siti intelligere adustos, hi enim celetes de mobiles, alia autem contra. Melius autem puto vii nulla vis instratur verbo, 8e per melancholicos natura intelligamus frigidos S siccos: dei sensus optime quadrat: ac etiam illis conuenit, quae dicuntur problematc primo sectionisi trigesimae: est hoc nimirum exemplum non tantum illius partis, quae postremo proposta est, scd totius membri,& icitius problematis, ac declarat omne propositum: quia enim vinum tardos de frigidos reddit mobiles A celeres, celeres autem Si mobiles exsoluit omnino, hinc si ut melancholici, qui tardi sunt, ex vino reddi ntur coleres ; procedente autem adlvie vino omnino dis luti,hὀsque gradus vi dicubam, eodem modo distinxit sectione xxx. seri scribens priuς μινια tum dissolui,& ineptire. L--- ω ι enim baiarain. vinum quoddam balneum est, sed internum; est enim humidum natura, ut superius dixit ; iure igitur illius exemplo, tamquam rei congeneris utitur ad idem probandum, hoc modo: Qui habent corpus durum,siccum de veluti illigatum, quemadmodum mclancholici, illi balnei usu agiles & bene mobiles redduntur; qui veto agile bene mobile, Λ humidum illi relaxantur, de dissoluuntur. ingenia. s. quas interea homnis diluens. Imilitudinem
vini cum balneo insinuat,hoc enim externa, illud interna proluit: lcgendum enim, ut nosi excudundum curauimus λου- , non autem Mais, quam lectionem smiliter agnoscit Theodorus 3c antiquus interpres,ac reponit Iustinianus.
155쪽
Quid est cur brassica sedet crapulam 3 An quod succum dulcem, discu
tientemque obtinet. Unde medici eum aluo infundunt, frigida autem ipsa est. Argumentum, quod ad alui vehementes deiectiones medici ea utuntur, excocta in plenum , & suo caule purgata refrigerataque. Fit igitur detentis a crapula, ut eius succus humores in aluum detrahat, qui vinosi, crudique tenentur, &ipsa supra in ventriculo remanens corpus refrigeret: quo fit, ut tenues humores ad vesicam labantur. Quod cum humor utrimque educatur, corpusque refrigeretur, recte liberari a crapula pol lint. Vinum enim humidum, atque calidum est. Euenit ad haec, ut cum humores deorsum se trahunt , atque excernunt, flatum etiam secum deducant: qui, si per vinum liceat, in caput se efferens grauitatem creat, &crapulam: sin autem deorsum se vertit, corpusque ob caussam praedictam refrigeratum est, dolor crapulae omnis tollitur. Est enim crapula seruor quidam & desinens inflammatio, quae plus conflictat quam temulentia, quod mentem illa quatit, & alienat, crapula autem mente sibi constante, dolorem admouet. Ut etiam qui febre urgente ludunt potius, quam dolent: iidem ubi leuati malo fuere atque ad se rediere, indolere occipiunt. Hoc enim idem in crapula quoque, & in temulentia euenire solitum est.
Brassicae vires aduersus crapulam & ebrietatem multi auctores prodidere Theophrastus lib. iv.de historia platarum ad finem,& ex ea propulsari ebrietate scribit:quippe ex Andro dis sententia, quod vitis etiam vivens odorem brassicae fugiat. Hoc tamen Theophrasti loco aduertendum est, pro brassica quae Graece crambe est dici a Theophrasto taphanum, ita enim antiquitus crambe, seu brassica appellabatur, scuti manifestum facit Aristoteles ilibro v. de historia animalium dicens, erucas nasci ex soliis viridibus, praesertim in raphano , quem nonnulli cramben, hoc est, brassicam appellant. Ex Athenaei libro primo ad s-nem, id etiam apertissimum si, qui locum a me citatum Theophrasti in medium adducit,& alias pra terea antiquorum poetarum auctoritates, quibus eadem brassicae facultat sub raphani nomine proponitur. Non putaui autem alienum, illius verba eis longiuscula sint, Latine huc inerre, quae ita habent ex Dalechampsi tralatione. Vinolentos AEn ussisse hoe MD- ι, quod apud eos tamam in camissatasam eis, anIe omnem etiam Masscam el xam comesse, o Meo Otationes itast praeparare. Multisne is ab ebrietate mmdirentων, prasiamum nasi eus meis. in o in qua mira brassea nasiisar, inde vinum exilius: quam ob rem S barua, τι triviis nimaevis, anic quam potarem, brassiarum esse mansebant.
Alexis. Hen Lbim plussaturnum graue caput Senimmedendam es huic malo rerunior
156쪽
πιον mihi raphanum situ asserari Hanc crapulam meo O Ucussero
fulgor omnem. Antiquos raphanum brassicam vocasse monstrat Appollodorus Canctius. Raphaniam sito vocare nos r u bo seres
ms brusseum: quid interesse M aminus
Raphaniamque mulium edetis,heae mox de HVexare mos capitis graviedo fontibus
P bem infidentem trisAbi iustergite.
iNicochares. In crastinum raphani loco ros balneum euod erupulos et tuum parabimus. Amphis. Nisam remediam es ebriis parativi,
aeuum simolem quidpiamsorte accidat
Erassia hane faeatiarem literi manta iι Theophrastus, Er Me praetere a vium etiam dam vitiis, adorem brassea auersari. Haec Asiemeus. Apud Dioscoridem militer libro secundo habemus,eandem a cibo sumpta mala quae ex crapula sunt discutere Galenus labro secundo de eompositione medi secundum locos ad rapitis dolorem ex vini potu eandem brassicae medelam commendauit,ex assectione inuenta, atque experientia ab ipso comproba tam . Laudat aute tum succum, tum ipsa brassiciet folia aqua calita irrigata capitiq; circumposita de adligata Sed de Latini scriptores hae brassicae facultatem no siluerunt. Cato enim
in libro de re rustica ita de ea habet. Si votis in concitare mastum bibere. cana eque I senseri ante e nam east erasam quantum voles ex aerio Et iram ubi caenauem cometio Mia M. filiae retares se
tias auid ederi Abe M aesib sae quansam μω Plinius libro di .capite Ix.de eadem inquil, antecedente in cibis caueri ebrietatem, postea sumpta crapulam discutiesvius igiter effectus causiam quaerit hoc problemate Aristoteles, eamque reddit per illa quae sequuntur, se si, γ' s. γλωκυν ρυπῆ κον. An quod'secu- datiem dasatienιemque obtinet. Cur ebrietati aut erapulae res stat brasica, Galenus loco quem adduximus secundo de compos medicam eam esse causam dicit, quod repellat vapores ad caput ascendentes, ex quibus fit ebrietas Ad ille capitis dolor ac molestia, quod refrigeret, saltim una cum rosacco, Cum quo adhiberi iubet,caliditatem quam vinum secit de facit; quod cxsiccet eosdem vapores tum naturalem etiam quandam vim eiusdem brasicae aduersus vinum in medium adducit. Libro autem de remediis paratu facilibus, cum eiusdem brassicae vires ad eandem remicommendatet, solius exsecationis mentionem fecit; Aristoteles autem hoc loco illam esse ullam tradit, quia brastica trahit ad se in ventrem, refrigerat,& per urinas ducit, his a tem soluitur crapula. Ostendit igitur quomodo hos effectus praestet, qui partima succo, partim ab ipsus substantia proficiscuntur. Primum igitur dicit, succum esse dulcem de ab stiriotium 1 de hac autem abstetsoria vi meminit etiam Galanus libro secundo de alimen iis,& vir. de simpl.medic. sacultatibus: quemadmodum etiam Plinius libro x x. capite x x. de des dine autem nemo, quod sciam. Semen equidem amarum dicit Galenus v D. de simplic medic.& ipsam totam,tum idςm Galenus eodem loco, tum secundo de alimentis quemadmodum tertium genus proprie appellatum crambe, reliquis amarius dicit Plinius . Aristoteles autem de succi hae dulcedine meminit,vel ut eum separaret ab aliis partibus, in quibus vi dictum es , dominatur amaritudo, vel vi ab aliis abstersoriis de deiectoriis, quae magis amara sunt. Hanc sintd abstersoriam vim ex eo ostendit Aristoteles quod mediet faciebant i qui ad inteistina abstergenda, cum pus elis res infundebant 1 legendum autem l in Latinis, -- ut nos rectituimus non eam, ut omnes codices habebant, ut de succo noni de substantia sententia accipiatur. Mox brassicam esse frigidam eodem argumenti generei ostendit, ad alui enim fluxiones vehementcs utuntur ea medici, coquentes ipsam, Ee ex eale ducentes succum,scii partem illam quae in superficie residet, de abstersoria est, de fortasse
157쪽
non frigida quemadmodum etiam docet Galenus de eadem Massica, 8e do lente, quot te ipsorum vi adstringenti sola uti nobis consiliuincst : quod consequimur abiecta pri ira aqua, in qua illa suerit elixatamam in ea succus,seu pars illa abstersoria, quae est in superficie recipitur, alia adstringenti 5c frigida in substantia relicta. Porro locum ita expono. quia lego muυλιο ι, non Uu nic, quod verbum ut absurdues , neque aptum vii aliquam obtineat signiscationem sententae consentaneam, Omnino delendum puto, lital eet Theodorus qui sensum, ut ego eximmo non percepit . quomodo potuit.rcddiderit, e sua eatiti purgara: ita enim legendum in Latinis non βο ealis. Nam de hoc monstrum ibi dem inoleverat. Theodorus autem verbum dcduxit, ut puto, Sta et , hoc est a ligno, ut sera λάω, esset δειrahere si nam, id se, partem lignosem, quam caulem seu stipitem di
xerunt i in quem errorem similiter inciderat antiquus interpres, qui reddit, eis sente , pilem. γλ do autem apud Dioscoridem Ee alios modicos, ut hest succum ex her bis educere at extrahere, quod licet per expressionem saepius fieti intelligatur, non si tamen absurdum, etiam laoc modo accipi, quando magis sententiae quadrati ita igitur lol cum conuertemus. Auumentum: quoa ad aus vehemenses aeremones mediet ea vi ura' ram' plurimum es nses. saeeum extrahemesis refrigerantes:&s vltimini hoc verbum, refrigeranas res, quod de ipsa brassica accipit Theodorus, cum velit exhiberi refrigeratam, possit se istasse melius reserti ad eos qui illam accipiunt hoc sensu: Exhibent brassicam vehementer elixatam, de succo extracto, de ita corpus restigerant. συμ&., σι, Fu uuar. Ad rem propol sitam accommodat quae dicta sunt, &ostendit quomodo brassicae tu in Occiis , tum sub . stantia operetur in ebriis. Ait autem succum brassicae, quippe qui se abstersbrius, Malii quam vim trahendi obtineat, deducere ad se ex capite in ventrem humiditates vinosas, δύl crudas, atquesta liberari caput iis quaeips negotium facessebant, alio transsata materia: l quod si ex ventre per aluuiri e tra corpus dei hi itur, quod tamen non exprimitur hoc loco sed si miscatur paniis post, multo magix istud contingit 13e id sane praestat succu l ipsa autem blastica in venti e superiori seu ventriculo relicta, ea facultate qua posset cor pus refrigerat: refiigerato putem corpore, cessanteque calore, cuius vi ad caput serebant tur vapores & humiditate , iam non amplius illuc impetum fucianti sed potius labantur deorsum , de cum tenues atque aqueae sint ad vesicam, quo huiusmodi materia prompte, i nisi impediatur solet confluere; cui rei pistat etiam auxilium ipsumct brassica, praesertimi cmata, seu asparagi ipsus, quos ciendae urinae facultate pollere testatur Dioscorides, loco quem adduximus libro secundo, Ae AEtius libro primo. succus igitur de brassica hie opeia rantur: non apparet autem ex verbis, vitum succuri a Massica: substantia seotiim exhibet ri velit Aristoteles, an separationem illam opere naturae intus sum, amr m. Podi eum humor utranque taurasur Concludit propostum; melius autem rcA3amus. sarire Luisl humor sera, um fgitar humor. Quod autem dicit Aristoteles a--TE dorus vertit, vimque, nimirum per aluum,& vesicam: illinc crassima quae succo trahuntur, quodl paullo ante dicebamus hoc loco fgnificari ab Aristotele,ὶ runc tenuiora quae a brais a. I Aponensis tamen qui antiqui interpretis trahationei 1 exposuit, quae habet ad verbum ,1 lj cundum utraque, intellexit pelli humorem tum virtute brassicae, tu in succi, quo modo extra lcorpus eiici crassiora paullo ante ab Aristotele fgnificari haud sit nccesse : huic tamen ex- lpositioni ut puto magis conueniret, A άμ MO, quam Um' - : ribe, quo verbo Aristotcles utitur. ο si οἱ - - nam en m hin δε- aIqae catidam s. Explicat adhuc liquidius sblutionem, pro posta uini qualitate, cui opponitur brassicar vanum enimi humidum ein atque calidum, A iis qualitatibus in crapula nocer: brassica autem, quodl oslcndit superius, his aduersatur, nam humidi ates e capite tollit, ac exsiceat facetiam re-l fiigerat. Eapnis ailhae. Alia ratio. Dum humores attrahuntur, 3c ocernuntur 'r partes infernas, una cum ipsis etiam flatus fle spiritus deducitur; hae autem satus de spiritus est,qui a vino seu vini facultate in cuput delatus grauitatem de crapulam parit: reposui autem pro κεινο - , emeri Asius, Ae pro , lis , auctore Iustiniano, quo modo etiam legisse apparet Theodorum. IUDO Unam liceat, an caput se serens ruinaum eurio copolam. Ad verbum,& melius ut puto, Iai flammodo a erino in capat de asias , naenatem es ιν apulam facit. εο si ἡ κει - ,. Venam crapula Liquidius explicat, quare ob eam caus-l samera pulta Aolor soluatur; ait enim id merito accidere i nam cum nil aliud sit crapola quam incendium quoddam Ae feruor, iure refiigerato corpore, de inducta qualitate contraria, seruor de incensio tollitur: ait autem esse seruorem M incendium desinens, ut quae
illi cum febre est , disserentiam ius et, seruorisque huius naturam olfendat, qui huius quidam affectus est, fle solum faeilis, non siniti sistis quae non ita facile desinit: et ει -
158쪽
stius autem, non υασι υ excredendum curaui, quod ita legeret lustiniantis.& agnosceret Theodorus f malui tamen, incenseonem, & meendiam cana vocem conuertere, quam in m maiionem ut secit Theodorus,quia insammitionis nomen, mesticis consueto more, asse-ehim magiς grauem fgniscat, qui Graecis Dum dicitur. λ ou . . , auepli, estnia at Temulentia de crapula non idem imit quo disserant docet hie Aristiatese Nos superius ad problema tortium nonnulla etiam ex Galeno adduximus. Temulentia, uit hoaminem magis immutat, & de soci statu dimoueti ita enim invitus interpretemur quam eonfiiDι. vi Theodorus sic tertio Ethicorum idem Aristoteles, ἡ α λυκὴ Si, ,- θυῖ Ctapula autem mente constantibus dolore me r. F πυιε-,. it etiam qui fura ιν χιών. Similitudine febricitantium candem explicar disserentiam i qui enim febri, eaque narii 55 vrgente laborant, m/gis hidunt,hoc est nugantur, &puerilia faciunt.' quippe qui eqtra se positi sint quam doleant,aut dolorem percipiant ad se autem reuersi &imoibi magnitυAine leuati . dolere incipiunt et Eodem pacto in crapula contingit ebrietas
enim illi, crapula huic similisci . i. . . / l . i. '
Cui vinum dilutius temperatum volnitum m Psquis ervin , quam aqua prouocat Z An quod ea maxime vomitum motuerit, quae innatare solita, quaeque insuauia , 'fastidiosaque sunt. Vinum autem reprimendi viis obtinet : aqua tenuis, nec insuauis est. Quod igitur tenuis est,cito pro sui tenuitate dcicendit: quod non insuauis, stomachium hon perturbat. Vinum autem nimis Llutum, nec ita reuue est, ut perilucre possit celeriter, & fastidiosum est; quod parum obtinet Nini: sciatum enim conturbat, quia plures motus in eo excitat, scilicet quem vinum, quόmque aqua essicere potest: ambo enim lentiri queunt. Qin d autem fuerit modice temperatum, id sensum penitus aquae tollit, yiusquc molliti delinientisque sensum accommodat, ex quo suaviter bibi poteli. Sed cum vinum immodice dilutum ita insuaue est, tum innatare, redundareque solet: quod autem tale cst, vomitum id facile ciet.
Tria sunt quae comparat. vinum dilutum, aqua de merum: primum autem rursus diui ditinam mixtio aquae 5c vini duobus modis ficti potest, ausi maiorem aquae, quam Vini portionem admiscendo, quod dilutius temperamentum nominat; aut a contrario, maiorem vita quam aquae, de qua mixtione, quam Emin, leu moderate rumperatum arpellat, ad finem problematis loquitur. Tria a tem haec proponcus inllirit quam ob rem ex eis gis vomitum ς citet vitrum madmc dilutum, quam Ut Uira lola, diui memna.
Ait autum id fieri, quoniam illa quae vomittim concit ni, id crichmi quia in superficie innatare selita, δc insuauia unt, in superficient mirum orix ventriculi : quod cum ii,sui
uitate molas erit, Mia faciliori expclluntur a natura huiusiricidi autem: nael , nc merum nec aqua per se: merum enim tantum abest, ut in superficie innatam consueuerit , vo Dra
tius alia reprimat, 3c repellat: non sane natione qualitatis, superiori enim problemate dictum est: ealidum fle luimidum ; repellentia autem p rie frigida 8e ficca: sed ratione substantiae qua adstringit dc corroborae Finem, o quo innatationem etiam ala rum N hibet. Aqua autem& tenuis natura est, ut tacite permeare ad inferiora possit, nec insu perscie resideat, de minime insuauisi celeriter igitur deotium meat, hoc in , ad viaes vr nae, vel aluit essicit enim illa partium subtilitas, ut prompte ad interna 8c inferiora illa loca possit penetrate:& quoniam Insitavis non est stomacho non insere cum nausea dolorem
159쪽
de mosium, quod Aristoteles dicit : ita enim, ut alios auctores omittam, e ponit verbum hoe Erotianus in Onomastico scribens. - eures appetiabant os vem ινλδ, qasilesiam Iomacham commamur appeliamin. 1 ι ν, o υιδ ν άλιο,
με is , crit .m M EM. vinum autem minus ALIam, nec ita tenae. Quare tum aqua per se, tum merum liaud concitarent vomitum docuit modo i eum quare moueat maximhdilutum sequitur ad ostendendum: quod autem antea in se appellauit, nunc dicit m- κρομμυνον Mis, id est malae semperata seu, mati mi ιam. Tale igitur vinum non est ita tenue, ut citδ possit ad interiora seu inseriora labi, 3e penetrare, quod inerat aquae:hinc fit ut in superficie innatet ε; de quia vini exiguum obtinet: dichum est enim maximam in eo 'aquae portionem inesse, insuauis & inaucunda potio cst, ob varias quas ex illa mixtione gignit motiones in sensui facit enim & eam quae a vino, Sc cam quae ab aqua proficiscitur: vitaeque enim sensibiles sunt, & sentiuntur, neque altera ab altera occultatur, quemadmodum contingit in ea quae sequitur mixtionet varietas autem illa saporum, &sensatio num ventriculum conturbat. Quod vero paullo ante dictum est de vino admodum diluto , non habere ipsum eam tenuitatem , ut celeritor pollet labi ,& per corpora penetrare, illis minime aduersantur quae dicha sunt problemate tertio: ibi enim comparabat intemperatum , seu ex toto merum paullulum diluto, atque hoc celerius illo penetrare in corpora dicebat r lue autem admodum dilutum aquae non mixtae comparat, & hanc illo penetraliorem esse affirmati non enim admodum dilutum illam habet tenuitatem quam aqua per se: exigua igitur aqua multo vino admista adiuuat vi penetret idque dicitur problemate tertio, multa autem exiguo vino, si comparetur cui aquae nullum admistum est non adiuuat, sed ea re reddit illam Ente inferiorem, At id in praesentia dieit Aristoteles haec autem ut existimo non sun contraria; Illud contrarium apparet quod dicit Galenus primo de sinplic. medicam. facultatibus, a vino aquam ad penetrandum adiuuari: hoc
enim videtur simpliciter proseret , quaesimque mensura millio sati verum de hac re quae occurrebant diximus ad problema tertium . θ ί-- τίω - -- qaia Miems ru modiia tempervium. Haec est altera pars 'nius ex membris superioribus, quod ut dic bamus rursus diuiditur: dilutum enim vel valde dilutum est , quod ιδερ ι appellauit,& λιπι πικρά κενον; vel modice, in quq multo maior vini quam aquae copia inest , quod appellat: tale igitur ea noxa caret; nam quamuis est mixtum aquae, id tamen ea proportione est, ut aquae sensus occultetur, unde non plures sensationes, quae gustum tu hant, ut in valde diluto, sed una lavi mollis &suauis linguae occurrit, exigua nimirum aquae portione sensu haud percepta, unde iucunde bibitur: valde dilutum autem quum insuaue sit, in superficie ventriculi innatat, atque ita vomitum facit. Illud idemporia quod συκ-- dicitur, non solum minus quam valde dilutum vomitum citat, ut hoc loco assi atur, sed etiam quam merum ipsi , quod superius ab eodem Aristotcle teletio problemate habuimus.
Cur vinolenti aquas salsas, & vitiosas, melius quam sobrij sentire possumus t An quoniam dura, & tristia certius ab iis sentiuntur, qui minime Cupiunt. Latent haec enim cupientes & saepe fallunt. At vero qui laetὸ se habet, is non cupienti similis est: qui autem in tristitia est, cupientis hic gerit affectum. Sobrius autem ita se habet: vinolentus contra, latiatus, replC- tusque est.
Iterat problema octauum,cuius aliam quodammodo a priori dissolutionem affert:prior tamen uti rei proximior, ita magis idonea 3c efficax existimari potest. Dicit autem obriost ideo magis percipere saporem aquarum, quae salsae dc viti sunt,quam sobrios, quoniam res quae sensui tristes 3c ingratae sivit, melius ab iis percipi Be sentiri possunt, qui rerum C l rum aut illis similium destitio non tenentur: efficit enim desidemum, ut multa quae alii quin tristia N: iniucunda apparerent, talia non percipiantur , ut in grauidis muli cribras,
160쪽
COMMENT. IN III. SECT. PROBLEM.
amara quaedam& foetida appetentibus, & aliis etiam contingere videmus. Ebrh autem sunt veluti non desderantes, sobrij scut desderantes: ebrius enim est repletus S faciatus, desiderium autem es rei qua caremus. ἔ βοῦ, νά-c-aι mera ai Dies habest lociis hic in Graecis excuss exemplaribus quae vidi, est corruptus de mancus. Sententia tamen ex Theodori tralatione clara, quam paullo ante expressimus. Qui iucunde se habet, nimirum vinolentus, smilis est non eupienti; quod paullδ post probat ad finem problematis per lux verba: τ' nolentus enim reptilus ese at desiderium ob desemini contingit ut superius dixit: Ita fit ut sedate de absque cupidine,& ardore degati sobrius autem desideranti est smilis i sobri) igitur partes seu loca ad quae Distus pertinet: tamquam vacua, Sc prae auiditate, raptim ac serme absque sensatione trahentia tristes de ingratos sapores non percipiut. In codice Iustiniani pro νδωι mi θιμωνn, reponitur, hoιαι, quomodo sanε legi debet: plura tamen necessarid addenda esse, ex sententia ipsa, de ex tralatione Theodori patet. Cum hos commentarios absoluissem incidi in Graec lat Aristotelis editionem. quae a do
Cur penitus vinolentis res omnes circunferri videntur, & cum iam amplius vinum attingit, nequeunt, quae procul posita sunt enumeraret quocir-l ca nonnulli hinc vinolentiae indicium trahunt. An quia conspectus frequenter a vini calore commouetur. Quemadmodum igitur, si sub oculo presseris, rem obiectam geminari videbis : sic etiam vinolentis accidere illud pol test. Nihil enim interest, utrum suppresseris, an aspectum commoueris, nec virum extrinsecus, an intrinsecus: idem enim obuenirc vel accidere, utraque ratione conspectui potest. Itaque res obiecta minime constare videbitur, atque etiam magis quae procul abest: nam eo obtinebitur minili, quo se longius aspectus deducat. Propinquitas etiam illa mouendi, amplius ad extremum absoluere interuallum potest. Item si aequabili cum vehementia sursum deorsumque aspectus se agitet, res minus altequatur remotas necesse est. Deducta autem circunferri omnia solent, velut sagittae, &quae appen
sa demittimus. Igitur visus quoque suam ob imbecillitatem, quasi procul deferatur, idem soc patitur: nihil autem interest, visum, an rem visui obie-
l Iterat problama nonum, cuius solutionem affert eisdem innixam rationibus, quibus eo loco usus est , breuius tamcn, & pauculis quibusdam immutatis. ηδε - μώγης μολγον -- ct eum ιam ambus υinum attingit. Vox seu amplius in nono proble-l mate non fuit posita :&pro ἀειθμ , ibidem legitur α ηδν, quo tamen loco, iti I dem legisse antiquum interpretem, cx illius tralatione apparre. η-Π .an quia conoeshustequenter. Dissolutio eadem quae problemate nono. otia , ἄν-πις -
si quemadmodum igitu sub oculo presseris. Dissolutionem a simili declarat ; quam rem in I x. problemate non habuimus. Quemadmodum igitur , ait Aristotcles, si quispiam subi oculo premat, res gcminatae videntur, SI quod unum est duo apparent, quia nimirum jtransmo l