장음표시 사용
171쪽
effundere incepit, quoniam sentire iam poterat, recte autem iudicare non
poterat. Iterat problema secundum eiusque eandem affert solutionem, quae de satis facilis est ideo enim magis ex vino peccant leuiter ebriJ, quam Vel sobri), vel vehementer 'bri, quia
sobri) recte iudicant, nec peccant, quippe a Vino haud impediti: vehemcnter autem ebrii, quod sensibus non valent, eos enim habent impoditos, ac dcccntos a vini copia, non pec cant, quia ne amre quidem aliquid in quo riccent aggrediuntur: parum autem ebrij in medio positi, sensibus non omnino impeditis, dc facere aggressiuntur, bc faciunt,sed a vi no conturbati ; male. e. Ae e Σαπυρον φ-ο--Σuemadmodum quod Sabrin Ciarismemm propensius admodum eraι - matericendum. Satyri Clazomenia cxemplo de clarat quod propositum est; vehementer ebrios ideo non peccare, quod sensibus impedi tis non aggrediantur facere, leuiter autem ebrios peccarc quia aggrediantur. Ait igitur, cum Satyrus hie Clazomenius, qui erat admodum propzmus ad maledicendum, accusa tus fuisset, Se in iudicium duchul, ne dum accusator aduersus cum orationem habebat, eonviciiς a Sa ro impeteretur, sed de re, de qua lis erat, Satyro necesse esset agere, ob structas illi fuisse aures:cessante autem aduersario, ablatoque Satyri auribus operculo,cum paucula quintam adhuc ab aduersario. audiuisset Satyrus, nequaquam se continuiti sed euestigio contumelias iacere coepit ; quippe sensibus, nimirum auribus expeditis facere aggressus est, sed male, natura cum huc impellente. Satyro igitur aures reseratas habenti senilis est parum ebrius, cidem habenti obstructas, vehementer ebrius, qui interceptos a vino sensus obtinet. vi Satyrus igitur obstructis auribus non peccat, reseratis peccat, ita leuiter ebrius, Sc vehementer ebrius. Haec autem solutio eadem videatur illi quae a Plutatarcho tertio sympos . quaestionum primo loco eiusdem quaestionis proponitur, licet tamquam alia ab eodem proposita, de a nobis in commentario ad problema secundum relata sit: ideo enim magis peccare leuito ebrium, quam vehementer dicit Plutarchas, quia ilialius impetibus corpus inseruire potest, quod notadum a Vino detendum M oppressium sit, huius non potest, quia concussum M oppressum a vino corpus illa vi destituitur. α--- sentire iam poterat. sensibus uti, nimirum sensu audiendi.
Cur vini dulcis, quod suauius est, ebriosum neminem esse arbitramur3Αn quod vinum dulce, nullum saporem obtinet proprium vini, sed alienum penitus reddit Igitur dulcis rei, non vini auidus appellandus est, qui vini
Quae ad hanc quaestionem pertinent, proposita copiose sunt in commentario ad problema xri. adducto etiam praetenti problemate: quare id solum in pientia pro declaratione problematas dico. Vinum dulce non succum habere proprie vinosum, qui validus, 3c caput tentans ebrietatem gignit, sed potius saporem alienum a vino, quare nec caput tentat. Et vinum fortasse intelligit Aristotcles non simplex, sed compositum, εc admodum crassium, quale apud nos ex aromatibus componitur mcdia hyeme, dictum hipocras, tale autem, vim proprium saporem obtinere iure dici non potest.
Cur ebriosi Solis calore gaudere maxime sol cant Z Αn quoniam concoctionem desiderant, atque etiam quod rcfrigerati admodum sunt, ex quot attoniti, stupidsque mox fieri solent a potu.
Quae hic de ebriis proponuntur calore Solis gaudentibus, reperiintur problemate subsequen ii
172쪽
sequenti xxx i. quibus adduntur Illi qui iuxta mare habitant, ex eodona calore non minus iucunditatis de fructus percipientcs. Quoniam autem utriusque eadem redditur ratio,' tum hie tum ibi, ne eadem frustrabis repstantur, in illum locum reiicimus quae dicen da sunt.
Cur vinolentis multa interdum apparet quod unum est, An quia conspectiis initia intrinsecus a vino mouentur, sicut vel caput totum soli citari necesse esse At cum intria movcntur, conspectus idem sese applicare non quit, sed quasi partem rei obice x vis utraque conspiciendi attingit. Merito igitur res a suspicionem recipit geminationis: quod idem vel oculo subter
oppresso potest euenire. Conspinus enim mouetur initium, ut ei coire clunaltero non amplius liceat: sed laic motus extrinsecus es, vini autem ille iii trinsecus oritur, nec quicquam interest: idem enim sequetur, qualitercumq: aspectum commoueris.
Superius problemate decimo eandem omnino rem proposuit Aristoteles, Se problema te ix. ac xx. de cadem materia non pauca habuimus a Plillosophos nosque ad ea loca diximus qua occurrebant, quare in praesentia verba quaedam tantummodo explicabimus, rationes enim antea longiori oratione fuerunt expositae. 41 Mn αν-τ ο νεων ἔπιθεν. An tiomam es Deus instia amranscia a Gno mouentiarist. In Latinis haec puto vile corrupta, sui tenim qui lagant,seM.coniuncti na, sunt qui, A vi, diuitim: sed de particilla, e omni no abundat, neque adestin Graeco cxemplati, cuius verba admodum perspicue ita iaant: An quoniam principia visonis μι- mouentura sino. quema odiam Ioiam captis p Quae itidem sequuntur. At cum imιιa mouentaν tonoecus, idem sese antitare non qu/t; vel perperam sunt interpuncta, distinctionisque nota ante vocem, conseecIm, collocari debet, hoc modo: At tum m a mouensur, constiativi ιdem sese anticare non 3..is. sicuti nos locum emendauimus, vel deest articula, ad, ante v ccm, iam, ut hoc modo legamus. AI cum In ιι movintur conoecus , aά sciem sese Vplitare nre quu, nimirum ipse conspectiis: non enim de obiecto, aut de re visa putem dici vcrbum applicare. Sicuti autem expeditior videtur loci correctio, mutata solum distinctionis nota, de sic putem scripsiste Theodorum: ita addita particula, ad , videntur magas Graeca rςserri, quamquam non nego potuisse etiam commodius. Igitur, C -τλγ φυζω - ά .eg. ι , - idem, nimirum punctum, seu e - idem o Rem partem determinatam , non pollunt admoueri, comici, aut iungi visiones. l Eorum quae his continuantur cit etiam consideranda tralatio. seaquais panem rei obiectimis viragae eonspiciendi a m ι. Theodonis enim illa τερον se οιών ,ου accepit de visione lipsa, tamquam vangeretur subsequenti ἔ ορωυώω, de μωμνω patiundi signisca tione sumeremnquod hoc loco fortasse duriusculum sit. Unde aliter de fortasse melius lo- ι cum eriam accipere postumus, ut , iungatur superiori voci , , Sc a custiis pa- . tiendi lignificatione sumptum denotet obiectiam ipsum, quod tamquam duae partes vide
n amphas hctist. Cmist Theodorus illa, υή Quin, quae sἡnsum non parum adiuuant, hoc lmodo: ut ad idem punctum non pollini visionis initia iungi, seu coire, ut postiemum hoc verbum vertit Theodorus: hoc autem ad rem qualis vere clh cernendam, utique necessa-
173쪽
Cur vinolentorum lingua oberret3 Utrum quemadmodum corpus totum in vinolentia titubat, ita etiam lingua labens oberrat, nec reddcre articu
latim vocabula potes . An quoniam citro linguae mollis, & instar spongiae
est, ampliatur madescens atque extollitur: itaque ob molem retardior fit, exprimereque sincere non valet. An quod ut in aqua ob absentiam aeris io qui non possumus, ita neque cum nimium in nos humorem indidimus: igi tur quod vinolentorum lingua in nimio humore se voluit, idcirco exprimere sincere non potest. An animus quoque vinolentorum compatiens errat3
At si animus ita assectus est, linguam etiam pariter assici consentaneum est: inde enim omne, loquendi initium ducitur. Quo si, ut etiam sine vinolentia , ubi animus quemquam haust affectum, lingua etiam sentiat, atque
compatiatur, ut in metuentibus patet.
Cur ebriorum lingua inter loquendum offendat, & vacillet, nec verba aut voces recte explanare possit, sed balbutiat, quatuor rationes affert Aristoteles. Prima est a lingua tam quam parte totitus corporis, Cum enim in ebrietate totum oberret, titubet, At labatur, pars ab errore M lapsu non debet essc immunis. Secunda ab eadem lingua tamquam instrumento locutionis, haec enim cum spongiosa natura sit, madefacta& imbibita vini laudii ditate, in tumorem attollitur, quo impeditur, ne prompte moueri possit, aut locutionem explanate proferre : cum Gg, t autem pro μογώδεες reposuimus, ita enim legit Theodorus , N: antiquus interpres, & habet Iustinianus. Tertia ratio est a medio ad locutionem necessario; hic autem aer est, sicuti in omni alio sono, ut docemur libro secundo de anima : ille vero in ebriis non ita se habet, sicuti explanatae locutioni opus est. Unde quemadmodum illi qui sub aqua sunt, aut qui aqua os plenum habent, vocem explanare non possunt, ita nec ebri): nimirum prae humiditate qua lingua abundat ,& repleta est: ita quadantenus hac ratio ad proximam refertur. Galenus libro vi. aphorismorum xxxii ad eandem humiditatem , ebriorum balbutiem retulit ita scribens 1 quare es ebrii ali vianas barbinum , partim qώia mutia humidirale perfanius urcerebrum , partim quia rasam ab ιυ ιιι muLIuudine praeeratiaιών. Et candem similiter eo loco puerorum balbutiei causam statuit. Quarta autem de vitima ratio est, ut exponit Aponens ς, ab agente principali, nimirum ab anima, quam etiam referre possiimus ad consensum singularum corporis partium cum anima r haec autem in ebrietatibus labitur, offendit de peccat:vidimus enim superius quod delirant, 3d male iudicant ebriJ, iure igitur cum anima principale agens sit, & corpus ab ea actionis huius principium ducat, illi consentiet, atque illa peccante, a peccato non erit immune. δο ἐ-. quo lis τι Niamsne vinolentia. Ab eodem fonte alius accidentis caussam proponit: quia enim anima, principale locutionis agens est,uel quia lingua animae inter loquendum consentit, fit ut impedita At turbata anima, locutio turbetur, &vitietur: ex quo illi qui timore Θetinentur, etiamsi ebri) haud snt, balbutiunt: cum enim anima suum ipsus ossicium in timore non bene faciat, nec etiam lingua, aut pes, quae illi deseruiunt haec autem huius accidentis generalis quaedam ratio est propria enim Ze proxima , est retrachio caloris ad cordis partes internas, tunc enim virtute, di robore destitu ta instrumenta, expedith mouere se non possunt.
174쪽
COMMENT. IN III. SECT. PROBLEM.
Cur ebrisi omnes, & qui mari operam dant, libenter Solis tepori se dedunt 3 An quod ebria concoctionem desiderant, simulque cucnit, ut partes corporis quaedam restigerentur itaque stupidos, attonitosque post potum fieri nouimus. Maritimi auteirrilli, quoniam in humoro semper suam degunt aetatem, calorcm porro desiderant.
Quod p uillo ante problcmate mix de ebriis quaerebatur. Cur Solis calore gauderent, iterat hoc loco Aristoteles, quibus alios quosdam praeterea adiungit, nimirum qui circa mare degunt, vi sunt nautae & piscatores. Duabus autem rationibus fieri tradit, ut solis calor ebriis iucundus ac utilis sit illi enim cum sint reserti multis & crudis humiditatibus, quae subinde corpori accrescunt ob nimiam vini copiam, calorem natiuum debili tantem , coctionem desiderant, & ea iuuantiar t sol autem salutari 3c vivifico calore cor pota fouens coctionem adiuuat. Refrigerationem etiam illi iidem quibusdam partibus patiuntur, tum ob caloris natiui imbecillitatem, tum quoniam crudis humiditatibus saepe saepius frigiditas iungitur: quod eo signo docet Aristoteles quia frigidis morbi caput praesertim tentantibus, illi praehendi solent, cuiusmodi sunt stupores, At apoplexiae: his autem depraehensos, attonitos Latini auctores dixerunt, atque eodem modo Theodorus:quamquam hoc nomine non eam tantum quae ita proprie dicitiar, sed omnem capitis morbum frigidum, at veternosum puto Aristotelem significasse. Qui vero iuxta mare degunt, illi ideo eodem Solis calore gaudent, quia cum assidue versentur in humido, multa cxcrementitia humiditate ex maris consuetudine detinentur, hanc autem calore suo Sol exsiccat: quamquam enim aqua marina facultate sicca existat, qui tamen visis due in ea verni tur, actuali continua humiditate ita repleti sunt,ut ex calore solis eam tollente non parum iuuentur: trahit enim eam sol ex carnibus & corpore ut dicebat Hippocrates secundo dedieta per haec verba: Solo enusucant,propterea quod eum ealia lat ostiea, tamiditatem ex
Cur vinolenti concumbere nequeant 3 An quod partem corporis quandam amplius, quam reliquum corpus, incales ccre opus est; quod vinolentis contingere prae nimio calore non potest.Calor igitur, qui a motu naturae interno praestatur, obtentu caloris ambientis cxtinguitur. An quod partes corporis imas recalescere opus est. Vinum autem in sublimo efferri aptum est: itaque calorem, quemadmodum illic excitat, ita hinc avocat, atque abducit. Post cibum quoque libido veneris minime incitatur. Unde prandere large, coenare parce praecipiunt. Cibo enim concocho sursum, crudo deorsum fertur, & humor, & calor:ortus autem seminis ex his est: & fatigatas idcirco per somnum profluit genitura, quod labor corpus humidum S calidum reddit. Quod si excrementum ea in parte substiterit, euenit certe, ut per somnum erumpat. Haec cadem cauta est, cur in aduersis quibusdam valetudinibus id cucniar, atque etiam metuenti, & mota nil
Iterat problema decimum S quamquam verba quae solutionem continent non omnino cadem sunt, rationum tamen momenta eadem apparent. Nobis igitur pauca Crunt
175쪽
i quae dicantur ad hunc locum i non enim repetere ea quae ad decimum sunt allata operael pretium existim Nram,riri otio. calor igitur qua a mesu. Haec ratio magis perfecte tra ditur problemate dccimo r quo loco etiam quaecumque ad illius explicationem mihil pertinere videbantur, in medium allata sunt. sin δῶ a merinctis μη τους om. An ρώod partes ιm.is recalescere opus est. Haec non habuimus problemate decimo, adducitur autem hoc loco tamquam noua ratio, vere tamen eadem superiori cst, quae etiam fuit proposita problemate x. nisi quod illa magis generalis, haec autem magis particularis, de proximior esse videtur. Ait igitur, in coitu partes inferiores,quae nimirum pertinent ad instrumenta generationi dicata , necesse esse ut excessant, in vinolentis autem contrario modo contingere o in illis enim excalfiunt superiora 3c partes capitis vinum enim S suapte natura ad superiora sertur, & eo in loco existens, caliditatem etiam ex inserioribus partibus abducit, M ad se trahit, unde genitalia loca refrigescere necesse cli,& hinc ad venerem impotentia. e je ta eis; L. Post citum θυο ae ιι Io meneris mmme recitatur. Haec partim continent rationem illam, quae problemate x. suit secundo loco proposita ex seminii materia, quae est alimentum coctum, parti madiuuant proximam rationem de vino, quod ad superiora &ipsum tendit, Ae alia trahit. Dicit igitur post cibos reddi homines ad vcnerem in ptos, ex
quo fieret, quod dixit etiam problemate x. vi concubituris nocte mandaretur , ut large pranderent, parce aut m ciaenarent: oriri autem illam: impotentiam ex cruditate humorum ; statim enim ab assumpto cibo viget cruditas, atque eodem tempore agente in cibum
calore, vaporiam sursum ad caput elatio st, At partes genitales refrigcscunt: cocto aurem deinde cibo, nictaque distributione, calor 5: humor qui iunctim incedunt,iterum deorsum reuertuntur, sique seminis generatio , quae ex his est, nimirum a calore excocto humore. Eadem igitur ratione cbth ad venerem inepti sunt, quippe modo largo pastis non ab limiles: cum igitur tu his quoque prae copia de cruditate vini sat ad caput clatio, partcsque genitales resti stant,quod dicebatur in proxima ratione,3c cum ob cocti alimenti . sectum in eidem non adsit seminis copia, quod decimo problemate proponebatur, iure fit ut ebri) ad concumbendum sint inepti o Aj, si si ob iri atavi cibo enim concocto sursum, cruri arastim seriar. Haec Theodori Latina verba omnino contraria Graecis sunt, quibus ci se proponitur ab Aristotele, crudo seu inconcocto cibo, lationem caloris 3e humoris fieri sursum vel ad caput, cocto autem deorsum , ut omnino conuertendum fuerit ita, scuti
Graeca sonant: credo enim ex sten e tilo, calor o Gmor sitirsum feranstir, escio antem, deosum. Et nescio quid in mentem venerit Theodoro ut contrario prorsus mo/ci locum conuere
rit, cum praesertim ratio ipsa quam Aristo es p&ponit, errorem facile potuisset consideranti manifestare. ψ . - - δε ει, υ-: o seri tu iderno per somnum ρυφαρι mnia ιura. Confirmat quod modo propositum est ex calore, Ac humore ad partes genitales conssuentibus seri seminis exitumi quando ille per somnum accidat fatigatis, li ad partes it Ias sat colliquamenti fluxus, labor enim calencit & humectat, qua de re, tum nonnulla diximus superius problemate xxv. ex Atiliotelis libro de somno 3e vigilia, tum vero quaedam dicentur ad problema xxx t. sectionis quintae, quo in loco huius accidentis proponitur caussa inuestiganda. Eandem autem rem, ex eo etiam confrmari tradit, quod nonnullis aegritudinibus euenire conspicimus, atque etiam metuentibus ac morientibus, his enim ob calorem S humorem quarundam partium, contingere significat ut eis uar genitura i sed de hac de re uberius agetur ad problema octauum sectionis proxime sequentis, quo loco ea quaellio proponitur.
l Cur iuuenes potius, quam seniores immingant, ubi vino se se ebria uereὶ
An quoniam iuuenes humidi sunt, & calidi multuin, idcirco excrementumi humoris conssuit in vesicam : exiguum enim a corpore eorum absumitur,
l quam ob rem id effundi necesse est. Senioribus vero, corpus pro sua siccitate
176쪽
l COMMENT. IN III. SECT. PROBLEM. ic,
humorem nimium attrahit, atque imbibit. An quod iuniorum natura ad somnum propensior, quam seniorum est: 'uocirca grauiter iuuenes consol pilos urinae saepe excitatio latet, ut haec prius erumpat quam illi surrexerint.
l Seniores autem latere minime potest, quemadmodum nec caetcrnorum mo-
: tuum quisquam minus ab his percipi, quam ab adolescentibus solet.Constati autem quod modo diximus, quadoquidem iuuenes ipsi tum maxime immin-
gunt, cum arcte & grauiter dormiunt.' Inquirit eur illi qui tenella aetate sitia si inebrietur, magis per somnos immineant, quam
seniores. Diximus a item tenella aetate quos Theodorus vertit, iuuencst nam ex ipsa pro-l blemati ratione apparet aleq intelligi. curn dicantur balidi & humidi, citiusmodi potius pueri sunt quam iuuenes. Et san3 Graeca vox Λοι non raro hac significatione legitur, nam l τ- τνεω ν δειν, hoc est in teneris annis,a pueritia, frequens apud Platonem lo-l cutio: de Aristoteles quum teneram admodum aetatem intelligeret in libro de memoria A reminiscentia ad finem dixit: -υι-- , ιι, pueri ad ,dum Ieneri, & ipsemet Theodorus adi finem problematis eandem vocem etiam vertit, adolescentes. Duas porro eius rei affert ra-l tiones Aristoteles: primum enim illud contingere amrmat quia pueri natura sunt multum calidi & humidi: eunetas igitur corporis partes & meatus repletos habent humore, to- tumque corpus madidum: ubi igitur vini humiditas superinseritur, illa per corpus haud dispertiri, nec absumi potest: sed in vescam desertur, & inde prompte essiinditur. Senes Contra tum partes corporis siccas habent , tum meatus omnes admodum latos, unde viiii humiditates tum a siccitate partium attrahuntur, sicca enim trahunt, ut ex Hippocrate sui perius dicebamus,tum partes rarae Ac vacuae imbibuntur,de patentes meatus illas facile re cipiunt,nec ad vesicam ut deferantur caussa ulla est. Tum alteram rationem po hit AristoLteles, atque ait,ideo pueros se se immingere,quoniam longioribus,& profundioribus somnis detineri solent quam seniores: cuius rei caussam in libro de somno & vigilia dixit est. multum alimentum, quod in illis sursunt ad caput fertur. Igitur in logis S altis somnis vrinae Draulantis impetus haud percipitur, unde erumpit antequam excitentur: non ita in senioribus: nam quia somni leuiores,leuiori caussa excitantur, Ac quia leuiores, urinae stimulus haud ita urgere potest, quippe experrectis mingere licet. υ Σῆ ἡδ ν ιεωθεν ,-l en . quemamodum nee externoram matuum quisitiam. Confirmat adhuc , facilius a somnol excitari senes; nam cxternos omnes motus, qui ab animali facultate sunt, non minus per-l cipi a senibus quam a pueris possunt: quinimo melius, quod contingit ob motum qui in pueris est, ratione iugis & multi augmenti: Non sunt autem haec intelligenda de valdel senibus, illi enim etiam ob motum decrementi, idem ac pueri patiuntur, sicuti dicitur in libro de memoria & teminiscentia ad snem Hanc rationem immictionis puerorum habel mus etiam apud Auicennam libro tertio sen vix tract. H. nam cum capite xv .ageret de mi-l mi in lecto, ita enim ille loquitur, haec scribiti Et pareos quidem adiutias ad istud profaniuras an somno: quum ergo mοMιών. expeliant eam natura, o occvitia voluntas similis maluntari animis ante ipsorum evigilat anem. Aliam tamen proximiorem paullo ante attulerat, qliae ut in aegras locum habet ex intemperie morbosa, nimirum mollis rationem lacerti,ut ipse loquitur, id est, relaxationem musculi os vesicae claudentis, ita etiam in pueris ob teneritudinem; &mollitiem corporum. Non igitur hac ratione, quod putauit Aponensis, dicit Aristoteles, ideo pueros se se immingere; quia ob somnos longiores celebrata melius coctione, urina multa colligatur: non enim de urinae eopsa verbum ullum hoc quidem loco: sed quia stimulantis urinae impetus eos latet. 12Σ--krumas . An quod iuniorum natara a -- num propensor. Verterim libentius. An qaia singitis o profundas dormiunt pueri quam seniores. λον I : si rimi o νεοι. Conifaι aiarem quod modo diximus, quandoqώIdem iuvienes ipse. Veritatem rationis confirmat; nimirum ex profunditate somni accidens propos tum oriri: nam
quo somni profundiores sunt, e3 magis pueri sese immingere videmus: iam igitur ex somni profunditate illud proficisci appareat.
177쪽
s Cut oleum ad arcendam vinolentiam valet, sorbitum quo facultatem praestat potandi An quod urinam ciere potest, vinoque hausto iter regit.
t Inquirit hoc postremo huius sectionis problemate, cur oleum ebibitum ad arcendam
l ebrietatem conserat, tum post vini potum ingestum ad eam arcendam, tum ante, vina l gius potandi praebeatur occasio. Caussam autem dicit esse quoniam oleum m ore urinas potest,qua faeultate vini humiditates ad vesicam deducendo, v dc foras mittuntur, aue tit vapores a capite, atque ita ebrietatem impeditivi habuimus etiam superius problemate xvii.ex Galeno, unam ex caussis cur brassica resisteret ebrietati esse,quoniam cieret urinati
atque eadem ratione similiter seri existimo, quod Hippocrates seu Auctor libri 1 v. de ratatione uictus in acutis eo libro scripsit, allium ad arcendam ebrietatem valere, quia scilicet diureticum: quamqi iam diuersa ratione ac allium, hoc enim est propriὲ tale, quippe acre, calidum, de attenuans a oleum vero lene, lubricum, de aereum per angustos etiam meatus se se insinuare potest viae dixit Avicennas, olea omnia esse diuretica. Oleum igitur quod hoc loco ex oliuis commune intelligitur, auertit humorem vini a capite, 6 viam illi pra struit ad partes inferiores, re ad vesicam, unde soras subinde mittitur, ac ita largioli copia lassumi potest. Cur autem Theodorus verterit, vsm uer regis, quod Graece est .-ρδαο ιζ ac non potius dixerit, iter sternit, viam facit,aut munit, aut praestruit, quod videtur esse il- llud ipsum; qua voce nos usi sumus, meliusque ut puto sententiam expressimus, equidem diuinare non possum. Caeterum praeter haec quae in vulgatis codicibus habemus problematis verba, Iustinianus post ultima qua: modo exposuimus,haec etiam reponit. nM et M.
niam is perfere innatare oleum soles, o Gni va resprohibere ρ Haec autem alteram, AI fatis manifestam rationem continent proposti effectus: ideo oleum ebrietati resistere, quia cum innatare soleat,& in superficie rendere,vino supernatat, illudque tegit δέ cooperit: ex quo vaporum qui a vino attolluntur, εc caput petunt ascensum prohabet, quae ratio tacta etiam fuit ab Aristotele problemate xtra dum ageret de vino dulci: hae enim in re, vinum dulce oleo non absimile est. Eandemque similiter rati nem adducit Aponenas in commentario ad hunc locum: . ut non sit fortasse abs re cogitare, eam in aliquibus eodicibus extitisse.
178쪽
we iis quae ad rem mmeream pertinent. THEODOROGAzA interprete:
Quam ob causam qui concumbit, & qui moritur oculos attollit: qui autem dormit submittit ξ An quod de parte su-
iens, eodem oculos vertit, quo se destexerit:per sonrnum au- colligit itaque eodem conuertit.Clauduntur vero propterea
hant, alio tamen inter Hatque adeo contrario modo; nam in coitu, & in morae, sursum,m somno autem deorsum submittuntur. Eius rei causam queerit hoc loco Aristoteles: Hi eit autem ideo seri, quoniam in concubitu calor, & spiritus nostri corporis, qui totus eo tempore eommouetur, ad superiora vergit: quo autem vergit calor & spiritus, eodem trahuntur partes, in quibus calor & spiritus maximὸ abundant, tales autem oculi sunt: ad illos enim plurimum animalem lucidum spiritum e cerebro proscisci scribit Galenu Comm.Iv.in v t. de morbis vulgaribus tex.x x v II I.atque etiam vir de Decretis Hippocr. itriculisipsis tantam animalis spiritus copiam& Platonis capitev I. Quinimo nec in ventcontineri,ae in oculo eodem loco VII .de Decretis assi M.In morte similite cum ad e tremum redacta res est, calor fle spiritus, qui antea ad cor, tanquam ad arcem confugiebant, eo tempore veluti desperata salute illam deserentes . ad partes supernas, quo natura illis aditus est, fugam moliuntur: & inde sursum oculi trahuntur. In somno contra calor deorsum vergit. nimirum ad cor, I ia partex intemas: quamquam enim primum, in eaput
179쪽
capite. v. non igitur sursum sed deorsum tum in coim, tum in morte oculi movebuntur. Rc spondet issem Aponensis, Aristotelem de motu caloris Se spiritus rem contra- trio modo accipere, ae in obiectione ut dictum: ex quo totum tempus tum mortis, tum
venereae illius actionis, in duo distin guit, initium & finem, seu tempus quod ad finem est: nomine autem mortis, non vltimam illam animae discessionem intelligit, quae momento fit sed tempus etiam aliquod praecedens, quod latitudinem habet. Igitur ini-ll tis actuc venerei spiritus εἴ calor vergunt ad inferiora, partesque illas excalfaciunt , moxi vero illinc impetu facto, cum instat seminis exitus, ac iam exit, ad superiora se conue
runt. Cui rei argumento etiam esse possunt, genae de aures, ac tota facies, quae eo tem p te incalescere, he rubescere maxime solet. De morte eodem mo3o soluitur,declarataque res est, dum rationem exponeremus, antea nimirum refugi) caussa, calorem Ae spiritum
tendere ad cor, at desperata salute, arceque derelicta, alid vergere ι de ad superiora, ius rei etiam argumentum esse potest raritas 3c imbecillitas pulsus, quae in animam agentibus obseruatur, scuti etiam adnotatut Avicennas. διm ΔΔ ν. An quia de panesvenore. Adverbium, quia significationem de loco,in Grammatici loquuntor, habere solet, quomodo etiam venit Theodorus, libenter sumerem significatione pet locum,ut non locum unde calor egreditur,sed per quem trast,& manat,eo intelligeremus. in olet. δού- etiaLnιών iero propterea Maliis Haec additamentum quoddam esse videntur:
non enim perspicio quid propositi problematis solutioni conseranti sed 3e illud dubium, lutium ad langula proposita membra concumbentium, morientium,& dormientium reserantur, an ad hoc pes remum tantum, in omnibus enim claudi oculos verum est. Aponcnss ad postremum referre videtur: tum illua adhuc difficilius, quod satis perspicue verba sonant, humiditatis desectu elaudi oculos: nam in oculis eorum qui multum pota uerunt, ut dicit Aponensis, non descit, sed abundat humiditast atqui illis & clauduntur oculi, Beipsi multum dormiunt. Praeterea qui naturaliter oculos habent humidos, somniculosos a Philosopho iudicari idem Aponensis scribit: signiscat autem, uti existimo, Aristoteli librum de physiognomia, in quo tamen cum somniculosorum alia tradat indicia,hoc san
in illis quidem quibus ego utor Aristotelis exemplaribus, non extat. Sed addamus ex Galeno vi. Aphoris In. sccitatem adeo non efficere ut palpebrae elaudantur, ut potius contrarium operetur, & ne persecth claudantur essciat, scuti exsceata coria difficulter ex tendi videmus, quemadmodum scribit eo loco Galenus. Praeterea in catocho Dog svmetoma oritur a secti'te Galeno ipso teste, aegri habent oeulos apertos ae tensos, ut scribit silmiliter Galenuς comment. H. iii primum Prorrheticorum. Obiectioni responder Ap nens s , nomine humiditatis non intelligere Aristotelem humiditatem quamlibeti sed certam quandam, cui calor innititu ,quaque evanescente, calor qui pal bras extendit subiectum ui innitatur non habet: hanc autem esse humiditatem tenuEm, quaeque promptE
extendatur, non viscidam, de crassam, illa autem carere vinolentos: nec vero eandem
exsiccari oportere, iam enim oculos apertos detineat, scuti fit in catocho, de scuti cui iam adurendi sebie vexato accidisse scribit Aponenss, cui ob exsecantem calorem a dehcorrugatae sunt palmbrae, ut in posterum illas nunquam clauserit, sed perpetuo tanquam lepus oculis apertis dormierit. Igitur huius humiditatis defeetii, in somno oculi elaudi di cuntur: coenim tempore illa una cum calore, deorsum de ad partes infernas descendit:in morte autem, Λ per veneris res, s ad hanc etiam illa verba reserenda sunt, humor sanhcum calore haud deorsum vergit: sed contrario modo sicuti die in estun illis etiam idem humor cum calore abit, humiditatisque desectus itidem contingit. Porct autem huius
eiusdem accidentis caussam, sue dormientes, sue m cientes, seu concumbentes spectes potest etiam ad imbecillitatem referri, ad quam Galenus vi. Aphoris. eorundem ocul rum apertionem reserer qua enim imbecillitas mouentis facultatis non potest deorsum .palpebras demittere, unde apertio readem similito non potest illos sursum attollere, unde obseratio: porro tamen haec imbecillitas a caloris absentia si, ut iam fere eodem reuoluamur. Sed Sc proprie in coitu, ratione. summae voluptatis, ne ab obiectis distrahamur
fieri ut oculi claudantur, de claus detineantui, probabili ratione puto etiam nos posἡl dicere.
180쪽
Cur iis qui rom veneream immodice agunt, oculi, & clunes manifestes bsident, partes, quarum alterae prope, alterae procul agcnitalabus absunt Virum quod in ipib ctiam coitu partes hae perspicue collaborant, cum rem studibilius ipsae persequantur, & se cogant, nitanturque in semine emittendo. Itaque quantum alimenti facile liquescere potest, id pressum extruditur. Aia quddobc sesectie praecipue contabescunt. Concubitus autem caloris agitur facultate, eaque maxime sciatiunt calorem,quae in agendo coni. mouentur. Oculi autem partesque sedi proXimae perspicue collaborant.
Haud enim fieri potest ut semen profluat, nisi partes cogantur illae, nisiq; oculi demittantur: quippe cum partibus his coeuntibus humor quas ma
nu, ex vesica prematur , oculiique coactis cerebrum sua dimittat. Oculos vero de locum his proximum, vim ad procreationem maximam obtinere, docent illinimenta, quae mulieres tam steriles, quam foecundae experiuntur, ut pote cum vis ad semen transraitti hinc debeat. Sunt autem dc oculi,& renes omnium pingues, atque obesi : erFo quod partes hae rem vene- reain ossicacius adiuuant, caloris participes lunt,cuius tabifica vi extenuantur, multumque sui succi ad semen excerni patiuntur. Calor enim si corpus
vel pingue non est, vel si pingue quidem, sed non tamen laborat inaeque li
quefacere nequit, ut late in vcntre patet. Renes tamen omnium maxime
sentiunt, quia in vicino politi sunt. Et ipse quoque seminis transitus, cum per ea loca perspicue agatur, extenuare procul dubio potest: adimit enim, non addit per suam istam propinquitatem.
Cum oculi & clunes partes sint inter se admodum dii lantes, nec ulla assinitate conit eis alteraeque prope, allicrae autem procul ab ea parte absint, cuius opera Venus exorccturi iure quaerit Aristoteles, eur irae praecipue ab eadem re, nimio scilicet veneriis usu fatiscant,& collabantur; quam rem habemus etiam apud eundem Aristotelem libro II. de generatione animalium cap. vii. ad finem. ubi & caussam reddit: cuius verba paullo poli adducemus. Hoc autem loco eius rei duas affert rationes: Primum enim illuὸ fieri scribit, quoniam partes hae utraeque in coitu perspicue,&maxime laborant, Ec defatigantur: dum enim in illo munere ad seminis excretionem moliendam concurrunt: ex illis etenim eo in opere ob compressionem seu nixum qui in eisdem partibus accidit, fit expressio alimcnti , quantum cane liquari potest: haec autem ratio melius declarabitur paullo post. PorrδTheodorus cum illa scribit eum remst sins ypsa sequantur. co Mu, mtantumue in Amine enuttendo iam non Aristotelis orationem conuertit: scd paraphrasi cam explanat, unico enim verbo illa Aristoteles complexus est, cuius oratio ita habet: Utrum quoniam in ipse eoitu pesteueha collaborant. eo in opere ad feminis proieci ισnem concurrenses Sicuti vero hoc loco abundauit Theodorus ita defecit paullo post duas voces omittendo λ Πα αντα Θεν, quae ad sensum non parum faciebant k itaque a)dendae liliat, poterimusque ita locum con- uertere: Itaque illine maxime ob compresonem exprimuur, quantam alimenti facile hquaripotest. Haec autem Omnia ad formam syllogisticam redacta Ita melius paterc poterunt. Quae par-