장음표시 사용
211쪽
Qua de caussa qui rem agunt veneream, aut qui ea aetate sunt, quae sufficiat veneri, male olent, virusque hirci reddunt: pueri autem non ita Olent3Αn spiritus puerorum ut dictum iam est,humorem, sudorcinque concoquere potest, virorum autem nequit.
Iteraturquet problemate Ymsuρre proposta As copios)s explicata Nobis autem ut eadem quae ad socum illum attulimus iterentur, caussa nulla esse videtur. In textu pro e οἱ μι,reposuimus,η οἱ τοι. γι, ex lustiniano, quomodo etiam legisse apparet Theodorum,&antiquum interpretem.
Cur per aestatem viri minus, mulieres magis concumbere valeant 3 quod Hesiodus quoque Poeta inquit: tFoemineo et enus est ivsu magu egeras :
Utrum quod testes eo tempore magis demittuntur & ssaccent, quam per hyemem, sum qui concubiturus est, retrahat, ac suscipiat illos,necesse sit. An quoniam naturiae calid, prae nimio calore aestiui temporis aestuant,collabunturque: frigidae Yeris refouentur, & vigent. Est autem vir calidus flesiccus, mulier frigida, humidaque: ergo virorum tunc vires infirmantur, mulierum
corroborantur,& vigent per eompensationem qualitatis contrariae.
Quod hoc problemate ait Aristoteles, per aestatem viros minus, mulieres magis posse concumbere , problemate sequenti xxin. dicit minus appetere, quemadmodum etiam scripsit v. de historia capite viri. his verbis : vG 3 moec metio ιμιλι--γ-βαnis. c. τέ χειμανι μαλλον γ ONA. e. τυ θωσι. hoc est,ut idem Theodotus vertit Sιι-- latar ad menerem mi hominam magis tempore hiarno ,sam na hao: Quod smiliter habemus apud Auicennam libro III. fen xx. tract. primo cap. xxv. ita scribentema Et miroram quiam desederatim senes m re omisia es aeribus , o M antas stre dia . propterea aia aggre gatur istud ex virtuι lus eortim: se dis Uliis maturam es e eo raris, 'raptarea qMά lyargu i a de Gnatabus earam eongelatis. Verum quando facultatem sequaturappetitus, si modo naturae lege excitetur, vixque alterum absque altero reperiamos non dissimilis existimari potest utriusque problematis propositio. Plinius libro x. cap. Iri. cum de appetitum dem protulisset sententiam, eam & ipse Hesiodi auctoritate confirmauit. Sunt autem haec P 8 Verba Hros avidiores veneri. Heme .femisis asiae Besiam prodiiur. Hesiodi tamen verba proprie foeminarum appetitum, virorum autem imbecillitatem significant. Aristo teles igitur hoc loco probat quod proposuit auctoritate Hesiodi i cunas carmen assert ex Ii-hto secundo eorum qui inscribuntur, his o υχ hoc est, vera o dies. Cum enim de aestatis tempore verba faceret Poeta ille, intri alia quae per eos dies accidere darit, hoc unum suit; mulieres esse salacissimas. viros autem imbecillimost ira enim, nuc plus Onant quae ab Aristotele Hesiodi esseruntur verba alia autem qua in Tlieodori tralatione leguntur , a Theodoro ad explenda carmina addita sunt: quod tamen nec erat necesse s & ut re- atque ad rem apposith st factum dubito. Nam quod alti Mitioν ista miris debilitatem eam non puto exprimere, quam Hesioaus superlativo, ut aiunt, αφα ει ατι.Et quod subsequitur, o spe acina, quod omnino de suo addit Theodorus, nisi caute accipiatur de
212쪽
COMMENT. IN IV. SECT. PROBLEM. 199
l incitamento extrinsecus, iam appetitum viro inesse significet,quod negat Aristoteles problemate xix. Melius omnino ut puto IOANNEs BAPTISTA PINEL Lus meus, S eleganter ut alia, unico versu:
Faemina aesa furis, ri vir lautitias irique es. Potio quod ante Hesiodi carmen in Graeco textu legitur ,-- -υι- , apud Anti
quum interpretem est, in ι Maro, quae vox quomodo explicetur ab Aponens, licet ex illius commentariis viderer qui etiam addat, nonnullos legisse, in eo is. Iustinianus nota compungit tres illas voculas Grai m. - μοὐ, tamquam abessent ab exemplari, unde lectionum varietatem describebatmec Tlieodorus illas agnoscit. Ioanties Hartungus locorum me morabilium prima decuria capite secundo, putat legendum, ta , hoc est, in Ra lira, seu A uulsura, sicuti interpretatur, ut nomen sit libri, unde carmen desumptum est qtiam opinionem minime probo. Liber enim ille, non solum vi co inscriptus nunquam est, aut eo nomine citatus quod sciam, nimirum Rusticus, aut Alricuisura,ita enim vocem interpretatur Hanungus, sed . et e Niaam , hoc est, opera, o dus. scilicet quibus temporibus quae opera sint exercenda, in rure sane, non tamen titulo indicet sed nec titulo, q hirtiri aut agri colendi studium ullo modo denotet Quid igitur Aristoteli venit in mentem, i no solum inscriptionem mutare sed citam tam diuersam proponere 3Iam vero quod caput est, ipsa vox vinclo nec ruris, nec agri, nec operationum quae in agro sunt, signisc tionem ullam obtinet. Hesychius enim exponit , ἐπαλλις at επαυλὸς μῶάλα- οπιεμ α - , η ς--α, ε ἡ πιιμ 1DO: αυλα, hoc est stabulum, domuiluam, catila boam,exeν- euus , & omam tubue; qMorum nullum aut ruris, aut agri colendi studium denotati sed Vial lem potius quandam animalium simul congregatorum, aut pauperum hominum habitationem , nobis Italis evanne,eBAE Qua ratione, villam nonnulli exposuerunt: villam intelligentes, casam, tugurium,aut gurgustium: nec dissimiliter pro tabernaculis usus est ea Thucydides. Et vero et 'mon signiscationem ostendit; est enim υλυ--ve a Uin βω, seu quod usitatius est a υλυαῖω, seu a-- ,, quod operio, Λ obrieo significat. Non igiatur eo nomine aliud, quam cauerna, umbraeuiam , & operimentum denique ad aeris arcendas iniurias significetur, cui cum agriculturae operibus, de quibus Hesiodi liber, nihil rei
est. Illa igitur vel expungantur, vel locus pro corrupto habeatur. Quemadmodum autemhaee expungenda dicimus, ita Hesiodi nomen ex qustiniano addimus, quod habet etiam Theodorus: eo enim haud apposito, Poetae nomine simpliciter, Homerus per autono-siam intelligatur. Caeterum problematis solutiones duas affert Aristoteles. prior, quia per aestatem testes magiis demittuntur, & penduli sunt: qui veto concubiturus est, eos necesse est retrahat ita enim duri sunt,rotundi, Si breuiores, utque penis fulcimentum, sicuti di est problemate xxivraliter autem penis non erigatur, nec fieri possit concubitus. η - αἰ Θερμα c es πψειρι ουμα Γιm. An quoniam naιώra eatidaera mmu ealore assar Iemporis ouans costabant gae. Altera ratio quae similiter affertur probi xxiv.Viri sunt calidi & sicci, aestas itide calida te siccae additur igitur isnis igni,stq; magnus caliditatis excessus qualitatum aut e singulam excessus, immoderataq: omnis intemperies vires dissoluit etiam ex Galeni sentetia igni': maior minore extinguit scuti etiam dictum ab Aristotele superitis est. Cotta mulieres vitis sunt stigidiores, fit humidiores quod similiter scribit idem Aristoteles probi xxixae probat aduersu* antiquos philosophos libr. I. de gen. animalium cap primo, eorum refutatis argumentis, quae etiam Galeni aperta est sentcntia tot locis, quot enumerare superuacaneum existimo. Auchor tamen librorum de morbis mulierum libro primo, a liquos illos Philosophos secutus,aut etiam fortasse ex illis unus,contrarium sentire videtur. Plutarchus de eadem re disputat lib. iii. sympos quaestione quarta, variaque pro foeminarum caliditate maiori a/ducit argumenta,quae tamen ab iauersario facile aduersus eundem rctorquentur, scuti licet apud illum Auctorem vicite; nobis enim hue astetenda illa non sunt. Rata igitur apud medicos sententia, mulier frigida 3 humida cum existat, aest iis calore fora, non autem nimium incensa reducitur ah ea contraria qualitate ad medio eritatem quandam temperamenti, in qua actionum robur consilit; unde fit ut veneris munia promptius ac melius viro possit eo tempore exercete. Et vero ad idem tendit Aui-Cennae ratio, quae vult foeminae virtutem aut facultatem a stigiditat seu gido humore eongelatam ut ipse dicit, ab aestati; calore veluti liquefactam, dissolui & disgregari .enodataque virtute, quae erat implicata, ipsas seri validiores. Em--- η ara --ἡα. Per e memsasionem qualisatis eam na. GKca multo melliti sensum exprimunt;rationem aliquo modo sgnifican est quae fortasse melius indicetur si ita conuertamus: A contrauro redacti ad Maia salem. nimirum ad mediocritatem temperamenti,quam diximus.
213쪽
Cur nonnulli rem veneream cum voluptate patiantur, & alij vel ipsi agere cupiant, alij pati tantummodo gestiant An quod excrementis singulis llocus determinatus a natura est,in quem instituto secerni naturali debet, sol-llicitaque natura spiritus excurrens tumorem admouet, excrementumque una extrudere solet. Uerbi causia urinam in vesicam, cibum consumptum in aluum, lacrymam In oculos, mucorem in nares, sanguinem in venas naturae
deduci placuit: his autem proxime genituram quoq; in testes, x penem deferri constitutum est. Quibus itaque meatus habitu suo naturali priuantur,
Vel quia obcoecati sunt, qui ad penem tendant squod spadonibus hisque si
milibus euenit, vel etiam aliis de caussis his talis humor 1n sedem conquit, quippe qui hac transmeare soleat: quod eius loci contractio in coeundo, &partium sedi appositarum consumptio indicant. Qui si admodum seminet genitali abundant, excrementum illud large in eum locum se colligit.Itaquel cum excitata cupiditas est, attritum pars ea desiderat, in quam confluit cxcrementum, Cupiditas autem excitari tum a cibo, tum ab imaginatione potest. Cum enim alterutra de caussa libido commota est, spiritus eodem concurrit. genus id excrementi confluit, quo secedere natum est. Et si tenue, spirituosumve est,cum dissatum id fuerit,requiescunt: quemadmodu pueris& adolescentibus interdum nullo secreto humore cessarc tetigines possunt. Sed si crassiim, corpulentumque est, nisi extruso quiescere nequeum. Quod si neutrum eorum accidit, cupiunt quousque alterutrum accidat. Quorum vero natura mol,s,& taminea est,ita ij constat,ut genitura vel nulla,vel minima conueniat,quo illoru secernitur, qui praediti natura intcgra iunt, sed se, in partem sedis diuerint:quod propterea euenit,quia praeter naturae normami constiterunt. Cum enim mares crearentur,ita degenerarunt,ut parte Virilem mancam,atque oblaesam habere cogeretur. Laesio autem alia re omnino corrumpit,
214쪽
COMMENT. IN IV. SECT. PROBLEM.
rupit, alia peruertit & vitiat. At genus illud corrumpens, ut in his sit seri non
potest: ita enim mulieres, no viri crearentur.Ergo peruerti, citarim aliorsum, quam secernendum natura voluit, necesse est. Unde sit ut insatiabiles etiam sint modo mulierum: humor enim solicitans ille exiguus est: nec quicquam se promere conatur, refrigeraturque celeriter. Quibus itaque sedem humor ex toto adluit, ij pati tantummodo auent: quibus autem in utrant partem
se se dispertiit, ij & agere & pati concupiunt, idque eo amplius, quo tandem
plenius sueterit. Sed sunt, quibus vel ex consuetudine assectus hic accidat. Fit enim ut tam gestiant, quam cum agunt, utque genituram nihilo minus ita emittere valeant. Ergo agere cupiunt, quibus haec ipsa usu venerunt, &consuetudo magis,velut in naturam idcirco illis euadit, quibus non ante hu-bem, sed in ea vitium patiendi inualuit, quoniam his recordatio rei, cum
desiderant, Oritur. Vna autem cum recordatione gestiens exultat voluptas; l
desiderant autem perinde ac nati ad patiendum. Magna igitur parte, vel ob consuetussi nem res existit. se A sa accidat ut idem & salax, de mollis sit, longe expeditius haec omnia euenire posse putandum est:
Theodori tralatio minus persem exsimit sensum totius rei,de qua Aristoteles, inquirendum proponit niti pro,vel conuertamus, smar,ut Graeco particulae, e eae, respondeat,hoc modo, es at simul ipsa re eapiant: hoc est , & eorum qui cum voluptate patiuntur, allaquidem simul etiam agere cupiant, alij autem pati tantummodo. Quaestionem aute longiori oratione disi luit Aristoteles, quippe nonnullis probationis gratia, aliis dilucidati Dis, aliis etiam obiter propositis. Nos summam rationis proponemus antea, tum partium singularium sensa explicabimus. Est igitur summa haec, Cum naturae instituto singulis excrementis propria loca in corpore destinata sint, ad quae deseruntur & quibus resident aliter laborem ac molestiam gignentia, nonnullos esse,qui ita a Natura efformati su At cum clausos habeant meatus quos apertos esse oporteret, non possint per eos excrementa ad loca propria deserri; sic fieri ut quibus ob ecati sunt meatus ad penem deferentcs semen, colligatur semen ad sedem,& ad nates ibique positum, quoties cupiditas excitatur,eisiciat ut sticari pars desidereti ac si humor ille ex toto sedem adit, illi pati se immodo auent; sil vero in utramque partem se se dispertit illi de facere,& pati desiderent.κ ius uino nal rtiras Unicuique excremento propriam sedem a natura se isse constituram,in quam ex sini polis corporis partibus simul colligeretur, ad eum finem quem eadem Natura instituit,l plurimis locis habemus apud Galenum insignis autem est primo de tuenda valetudine ca-i pite xi . ubi de alia propria de eadem materia loca adducit ipsemet Galenus. Verba autem l lauius capitis, quando ad illud quod nobis primum institutum est, haec res non facit, huc non existimati, necessarium assertet locum citasse satis habui. Ita igitur urina descendit in
υ sicam,cibus exsuctus, humoreque alimentario priuatus, hoc enim est quod ait Aristoteles cliniadis ,&Theodorus, consώπιψ, in aluum, lacrymae ad oculose lachrymae autem l cxcrementum Aristoteli dicuntur, illae enim problemate xxxv.fectionis quint sudor quil dam sunt at sudor excrementum: fluunt autem lac mae ex anatomicorum sententia a Dinis glandulis,quae in oculis sunt: ibi enim lacnmarum materia colligitur. Horum tamen xcrementorum parvacuationis ratio non est existimanda: sed aliis alia. Celebro quidem sano existente, non pulcm lacrymarum usum esse: at ob fluxionem aliquam ab eo decum-hentem illac mare hominem,Galeni sententia est Comment: primo in Prognostica Hippocratis rex decimo,& in libro de catharticis Galeno ascripto, per lacrymas oculos purga-xi traditur. Earum autem quae moerore affectis effunduntur,alia ut puto ratio est. His excrementis sanguinem addit Aristoteles, cui in venis locus destinatus est. Appellat autem ex crementum sanguinem in venis existentem, vel quia ibidem non generatur, sed a corde transmissum ad venas propellitur: cor enim origo prima, 3c fons sanguinis est ex Aristot lis sententia libro vi. de partibus animalium capite I v. Ex Galeni autem opinione exo mentu etiam eo quidem modo dicatur sanguis, nam a iecoris carne, tanquam a primo instrumento confectum, inde ad venas derivati ut primarum illarum partium, a quibus propellitur ad alias excrementum quoddam dici possit, eo sanh nomine latiori quadam significatione accepto quod facit Aristoteles. Possimus etiam dicere Aristotelem hoc loco non
215쪽
l intelligere uniuersum sanguinem, qui in omnibus venis existitn sed quendam tantummo- lj do, qui vere excrementum est; seu potius excrementitius sanguis, cuiusmodi exempli gra- ltia qui per mariscas effunditur ex v is ad anum, aut per menstruas purgationes, ex venisi quae ad uterum des nunt. Haec igitur excrementa, quoniam aliis locis dispersa,laborem S I molestiam intus gignerent, iamque fortasse aliquando gignunt praesto spiritus est,qui cuml eisdem excurrens: est enim spiritus praecipuum naturae instrumentum,tumorem quendami facit, dum fluentibus excrementis immiscetur, Ac unumquodque ex illis ad propria loca detruditi quod similiter seminali excremento euenit, quod ad testes, de ad pudendum demittitur. Quod si meatus illi per quos semen defertur, non secundum naturam se habeant , sed obccaecati sint, ut eunuchis contingit, seu alia ratione illud eueniat, semen desertur ad sedem: quippe locus proximusest, qua semen transeundo iter facit, ut facile di
uertere, & transferri possit, sicuti habuimus etiam superius problemate Π. ad finem. Pr bat autem seminis transtum per loca illa, ex coactione earundein partium, quae in concul hi tu sit ac etiam ex earundem consumptione.Vbi notandum superius problemate H quod modo adduximus, extenuationem probasse ex seminis transcii per loca illa; hic e conuer- seminis transitum ex extenuatione: nec vero absurda sit res, praesediim in huiuscein odii doctrinae genere. M. γ Irinc in is q. vel quia obcaecatssum. Expunximus negationis particulam , quae erat in excusis exemplaribus Graeci Latinis consentientibus, 3 Antiqui interpretis, de Theodori; tum etiam Iustiniano,qui eandem tanquam ablegandam compungit , potissmum autem requirente sensu , qui ab ea apposita redditur omnino contrarius: Inis aliquid immutetur: nec tamen mendi apud mh vacat suspicione locus.lllud enim lvel non habet cui innitatur, vel f innititur verbo αρρῶ, imperfecta est reliqua oratior aut lego constructionem non assequor. En ou e . , ic. θώοmias, si quesinυιbus. Budaeus annotat, idem esse Me w5 . ., hoc tamen loco fuisse ab Aristotele positos tamquam idisserentest qua re veto differant, nihil adssit. Ex Theodori tralatione, quae habet ,3 - lnibus. Actae si mitibus , coniiciebam, hunc interpretem fortasse voluisse illis verbis ab Ari- istotele compraehendi omnia genera eorum quicunq; sine testibus sunt, aut inutilibus, in
triplex horum genus si ex Matth. xix. cuius verba ita vertuntur a D. Hierony. Sant eantichi qua de maero matris ita naιisam, uni eanaeti, qui ab hoministis ranaeti Miseri, osam ea nuthi , Ois ea rauerant propter regnam dei. Atqui hisce verbis ἀνhm semper, cis era nunquam dicitur: non piget tamen rem adnotasse. ωοῦ ο -- et 1 δώωσα. diuus iam da emine eemials aban ant. Putem melius conuertit Ss igitaν ahquo se egenisias aὰ-dam abandas . colligens enim orationem denuo exorditur Aristoteles: Ac ita G ca verba sonant. Mirum autem, huiusmodi particula quantum orationem illustrent, A sensa pat faciant, quod anica non semel admonuimus. λι νε- autem semen genitale signiscare quomodo hic sumitur, ex Galeno patet in expositione vocum Hippocratis, qui pluribus locis illam vocem ea notione usurpauit. Exordiens aurem orationem Aristoteles quae dicta
sunt quodammodo contrahit: semen enim iis qui dicti sunt, non omnibus in eum locum colligi traditi sed illis tantum qui eo abundant: nam quod Theodorus habet, large de suo addit, non sine sensus deprauationer opinionem enim facit, aliis etiam colligi, sed non large, quod sane non dicit Aristotelesi qui enim semen habent, sed exiguum, illis quamquam obcoecatis meatibus, sortὸ non feratur ad sedem; sed resoluatur; quippe via non ita facili exiguo semini, quemadmodum copioso, praesertim ad sedem, Ae qua haec potissimum dicuntur: non enim secundum naturam ad eum locum via semini est: quibus igitur abundat, illis a3 cum locum desertur: in quo ubi est, s excitetur cupiditas ob aliquam ex iis quas subdit occasionibus, pruritusque accendatur, frictionem pars desiderat ad pruritum sedandum , sue ea pars sit pu/endum, sue sedes Possit autem etiam absque illis oc-
rasonibus, ne excitari cupiditas 1 atqui ex ipsis & facilius & magis commouetur. 1 ο -- Θυμα e ais. 7 en his . G duin auiem excitari tam a cibo. Quae hinc sequuntur usque ad ea, e . e β Tra uia ἔθαν. hoe est , quibus isque sedaem humor ex toto as it : quibus' pro blematis concluso ponitur, eorum pleraque obiter dicta sunt:quoniam enim excitata cupiditate , fractionem partem illam dixerat desiderare ostendit quibus rebus excitetur cupiditas tum ea excitata qua motus sequantur, quaeque excretiones,quarum beneficio quies
succedati quoniam etd excretiones hae, in aliqui s fiunt secundum naturam commodEde facile, in aliis, non item; hinc euenit ut alij facise conquiescant, ath non item, quibus secundum naturam non potest fieri excretio quia manci & ob si sunt: iisdemque humor sedem adat, & pati cupiunt. Sed haec sigillatim exposita, erunt Oinnia magis perspicua. Cupiditatem itaque excitari dicit, tum a cibis, tum ab imaginatione , seu cogitatione, ita l
216쪽
COMMENT. IN IV. SECT. PROBLEM. Lo3
enim almoti bene etiam exprimaturr cibi enim satulenti cuiusmodi imprimis sunt pedirapae, raphani bulbi omnes, veneris libidinem excitant, 'sicuti medicorum sententia est,
unde illud Martialis cum sit anus coniunx, cumsint tibi mortua membra,
Nil aliud bulbis quam fatur esse poteJ.
De imaginatione autem seu cogitatione, quae ab Aristotele dicuntur in libro de communi animalium motu capite vi. vhi motionis principium in animali eam proponit, sicuti etiam appetitum, non est necesse huc afferre. Ab ea cupiditatem excitari, s quispiam non est expertus, discat ex illis sua simis Lucreth versibus,qui in quarto libro de rerum natuta ita leguntur: .
nque voluptatem praesagit mira cupido: me tenus est nobis hinc autem η nomen amoris: Hinc ilia primum Veneris dulcia nis in cor
Stil uliguit Usuccessis frigida cura. Namsas quod ames praesto alacra tamen sunt
Commotione igitur genita, seu ab hac ; seu ab illa caussa, spiritus una cum excremento concurrit ad eum locum , ad quem natura tendit, quoque illi via naturalis estis imitum ad pudendum, scuti iam paullo ante dicebar, huc enim semini natura iter est: sed enim hunc spiritus & excrementi ad eum locum concursum, nouum esse & alium a priori, ac deinde genitum videri possit. Verum ad rem patum interest, utrum unus an duo ab Aristotele intelligantur, eadem enim caussa, de idem accidentis modus est. Huiusmodi autem excrementum quando magis tenue est, M spiritalis naturae, scuti in pueris accidit,& adolescentibus, sanh absque illa hii oris excretione cessant tentigines, excreto scilicet per illarum partium attritionem spiri ut quam rem habemus apud eundem Aristotelem libro primo de generatione animal im capite xx. his verbis r ut Latine simant: Voluptas autem qua per eoas senιιιών, n Io. m semine ex me aeciau, sed etiam stirisa, exqvio con ense semen emittisar. Auia parat tum an Missentatis, qai nondam emissere gaeant, propes atatesum: tum in viris genuara experritas; vola in enim 3s omnιias scalpendo extisa r. Nec non etiam sectione x x. problemate primo in hunc modum: Atque raram prius quam sempus premenae eminis M volvtin quadam gessens pueris ariae aruin iam ram pabenat prurn. . , restieatis per libidinem salpuri αυο ιιluet ob id ipsum Ν, qa satias per meatu ira O. otia postea iam prefertam Ala quando autem humor crassior, nec ita spiritalis est . qui e eerni debeat: quod s aecidit, quies fit: si veth ex illis neutrum excernatur, durat is appetitus, nec cessat ardor, donec alterutrum contingat. Ad hunc utilem locum Theodorus multa de suo addit, non sane vi sensum corrumpat, praeter tamen boni interpretis stimui existimo. Ita autem pene ad verbum Graeca tonant: EIs quidem tenae sit, auι hurilao Loe exeanu tentigines qaemadmodam pueris . o arilesentitas ahqaania multi lamore exere a rassant. stianaa aurem extingvia hamar debeat ,s ex his ahrevirum Mad pasian vir, desueram dο- tiee horam aliquia eti/mat. Puto autem Aristotelem studiose dixisse, αιιngus, quod, exstas conuertit Theodorus,ut prae dente libidinis ardorem melius fgnificaret.Quod aute vertimus, o adolescensaia, ac Theodorus, adsi soli , Grece est,mc Gii i t. Pro co autem, loco quem radduximus primo de generatione animalium dixit Aristoteles, as α δ ελ-o,M , id est prope aetate sum, ut ex Theodoro Latine locum proposuimus: quod iam s-tasse melius conuertamus, prope puberratem, quomodo expresse loquitur Aristoteles pro blemate primo sectionis xxx, seu adolescentes, ut venit hoc loco Theodorus. Eandem autem aetatem utroque loco intelligi ab Aristotele manifestum est. Quare quomodo hic dicat idem Aristoteles, o, εν ιμα, de iis qui nondum puberes sunt, considerandum est. Nisi dicamus comparatione puerorum, quos proximε nominauit, atatem habere, seu . in arase esse, dixisse Aristotelem eos, qui paullis adultiores sunt, licet nondum semen emit tant i Aut locus ex primo de generatione corrigitur, ac scribamus, is cs , πιαι quod melius puto; est lue facilis lapsus. οι I i σi Θηλυ--. Ο 'm vera natura molia es immea est. Qui snt illi ostendit, in quibus proposcis venereus assectas apparet: Nam quoniam excretionum beneficio, quae secundum naturales de proprios meatus fiunt,libidinis cessat ardor contingit ut si aliqui ita sint a natura efformati, seu potius vitiati, ut semen vel nullum, vel exiguum iis ad locum proprium colligatur, quod euenit quibusdam hominibus, qui
217쪽
natura molli de effoeminata constant, in illis ad locum alium secedat, nimirum ad sedem sunt autem illi praeter naturae leges & consuetudinem inormati, quippe qui locum eum, scilicet virilem partem mancam habeantac oblaesam I non sane ita ut corrupta omnino virilis natura st: ita enim mulietes essent, quae similiter dicuntur viri las, impersectit sedl ut alio quam in viris semen ipsum genitalc diuertatur. Retinent tamen hoc etiam muliel tum ut insatiabiles scuti ipset siri quod smili de caussa euenire putandum est humor e imi qui libidinem inducit, exiguus est, nec ut erumpat impetum iacit, de cito restigeraturin i tuta enim seigidiore sunt, non tamen ideo sedato ardore. Porrδ autem muneri meo satis I fecisse me non existimo, si huius partis tralationem ad verbum non proponam. Theodo-l rus enim nimium discedit a verbis, 3e necessaria etiam omittit aliquando. a tia vero natura moltis, o essemιnvii sem, ita constiterunt. τι IL quisem nou externasών, vel exigua, Mι ijs quaseeundam nataram se habens excerniιών, sed in totam hune. Caussa darem os, Musam'ra1re -- ltaram constiterans e mares enim eum sntura tamen diffossisam, is necessest hami ram in Mam esse. Lasia autem , Ma Psdem omnino correptionem fatis, alia autem perare n- ilia quia idem in eisJ non es: facti enim fuissenι maheres. Nreesse igitur diraeos fuisse. o aιο seminalem
exoreroaem impetam facere. De his autem quoriun peruersa aut deprauata hunc in modum lnatura est, seu generatio, loquitur similiter Aristoteles, loco quem adduximus primo de generat. animal capite xx. atque tradit iis solui aliquando aluum, eo quia illuc secedat excrementum , quod non possit concoqui, & seri semen. e ιακ ὴ ΚΛ τοῦ ν. tio . ciuilias itaque em hamον ex toto adjuit. Iustinianus proni habet meo, de illa, o ιoto, de suo addit Theodorus. Caeterum Aristoteles concludit, rationemque problcmatis breuiter tr dit: cur nonnulli solummodo pati desderent, ath autum pati, de agere: exque his eisdem, lcut alii magis hoc quam illud,alh illud magis quam hoc porto in textu ex Iustiniano addi- ldimus illa omnia a voce usque ad verbu F λια , quae desiderabantur in ex iis -- lbuit tamen tum Antiquus interpres,tum Theodorus:qui tamen Thcodorus postrema illa, lin omnem 3-- ουτου -- Γλειμί νονel non ita scripta legit,uel in conuertendo lapsus
est 1 ita enim reddenda sunt: nram autem inpartem pias si us kumoris decumsas, eaparum πιι eis visans. Censet enim Aristoteses si plus humoris ad anteriorem partem seratur,m
l gis facete quam pati, si plus ad posteriora, plus pati quam facere, & s aeque ad utraque, aeque de facere & pati eos desiderare, emole 3 sc e dis iam γ γε . Sed sani qmias
vel ex eoas Θιudine assecus bis Heliat. Causse superius propolitae, quae ducebatur ex naturae vitio, seu ex mala corpotis conformatione, alteram adiungit ex mala assuetudine illa vero potissma existimari debet; nam cureis etiam meatibus dictis, Se ad sedem fluente semine , si turpitudinem ac scelus fugiat homo, nec ei assuescat, non crit sane ut eo gaudeat: sicuti exspaὰonio genere multis, quos in eum censum retulisse videtur Aristotcle euenire apparet, qui castitatem obfrmate tuentur de custodiunt. Isitur ex mala assuetudine, sunt qui scelesta illa stralitate gaudeant, vi tradit Aristoteles. verum ante quam cxplic tionis gratia, alia proponam, quoniam in toto hocuoco, Theodorus non parum a verbis teressisse videtur, de aliter locum habuissc interpunctum quam in excusis Cracis exemplatibus , necessarium existimavi, eum quomodo ad verbum Latine sonat, proponere,
plaramismeaidem, ueladυι serit ilia aι ita natisam. Si aurem accidat. τι salax idem ex uar, o mollia, celentis mtique svula horum contingam. Assuetudine tot ducti; sunt qui venerem pati gaudeant: quum enim illud faciunt, nimirum venerem patiuntur, ita enim miῶm, hoc loco accipio, Contingit ipss gaudere quippe qui semen eo etiam modo emi l tant, unde quibus id euenit, cupiunt sacere, hoc est sicuti modo exposui, venerem pati. t Theodorus autem non ita hoc verbum accipit, de sortasse legit ώς ποιiam, aut, ισα pro Hi accepit, hoc sensu:Ex consuetudine sunt, qui dum venerem patiuntur, gaudent,quoniami eo modo semen emittunt, sicuti dum eam agentes exercent: verum quod sequitur idem l .n M, hoc est facere , eo omnino quo dicebam modo necesse est accipere: desiderant igiturl facere, hoc est, venerem pati, quibus illa ita eveniunt, eisque veluti in naturam transit consuetudo. De hae autem nonnullorum assectione, qui in venore pati da semen emiti tunt, loquitur etiam Avicennas libro m. sen xx. tractatu primo capite xLυ. eiusque res
caussam aliquam proponit. Quae post haec sequuntur, coniungit Theodorus cum superi . tibus,
218쪽
ribtis . unum e solum membrum ex omnibus efficit . ut ex illi ix rralatione apparet. At istini distincta ducique membra in Graecus emplari is, ut apparet ex nostra. Vtro autem lmodo accipiantur, corollarium esse viactur ex illis quae dicta liint: in iis nimirum qui al-sueuerunt vincremplici non ante pia natem, sed in ca vel eridi eam, cum scilicet iam semen emittorcnt, magis Consucti id inciri vcrti in naturam ob memoriam, Dempe rei dulcis,M recδntis , quae memoria, cuin vitis pollitur, ingruente cupiditate, haud ita fiat iii iis quia fluetierimi ante rebertatem, eo enim tempore i cn non emittebant, nec dulcedinem illam per intinniti huc emin Aristotclis rationem spellare exastimo. , τῆ H. , cum δε - δε- . Ad verbum, In u , hoc est ut exposui, Cium ustis, aut ne ilitas piatilia , Irmurum eum semen pruriginem excitat, α excrani desiderat.
Cur homines rear, agere veneream cupientcs, confitepi se cupere maxime
pudet: bibendi, aut edendi,aut aliquid eiusm i faciendi desiderio cum teneantur , consteri noli pudetὶ An quod rerum plurimarum cupiditates nece si que sint, re nolinustae nisi expleantur interimunt. Rei autem v cncrcae
libido superstest, S: abundantiae index est.
Qui ςibi aut potus,aut alicuit: s smili rei, ux somni cupiditate tenentur, tam rem con steti nihil pudet; quos vero concumbendi tenet desiderium, cos pudero maximc proferret Meit Aristoteles. Maxime aut cin hoc cli potissunthin, scia imprimis, aut sepius,atit magis
quam pri bra ita enim hanc vocem accipio: non enim qui ex Concubim,dummodo ille vetitus non sit debitisque conditionibva fiat, dedecus Oritur, huiusmodi eli, ut maximin verecundiam luserre debeat, quod mesius ad fine expolitionis problemat is apparebit. Soluita utcm quaestioncm Aristoteles ea ratione, quia eupiditates quae fucre propos disti miles atque adeo quodammodo contrariae inter L sunt, altera: cnim indigentiae, de necessitatis, altera: supersultatis de ei perantia argumentosunt. Ha Calicem indigentia, seu ne stitas non unitili odietu: sed maloi & minor : quippe latitudinem obtinet. Est enim M. xdam huiusmodi ac talium rerum quibus f careat homo, statim in vitae incidat d scrui en atquc adeo intereat scilli cibi de potus, lux paullo ante proposita sunt. Alia cit carum rerum,quae non ita necessariae sunt: sed maxime utiles,de pros uae, atquectiana ncccst triae non tamen ut illae, cuiusmodi somnus aut aliquid aliud. Horum igitur omnium, aut singulorum desiderio teneri: itoli est ut quempiam falcri pudeat, quando ad vitam necessariae . aut plux,aut minus sunt. At cupiditas rei venereae, non indigentiae, sed superfluit uti sustindex t illos enim maxime solet corripere, qui delitiis dediti, splendide de opipare epulantur; multa enim in illis superstitit seminis copia : qui antem sobrio dc fitigali victii utuntur, illis exigua colligitur, quaeque & facile abii imitur: unde scamna illud: sine Cerere si erannus. Pudet igitur fateri dedecora, thun praeterita, quorum index libido est,tum sutura, veneris enim illa actio cum turpitudine perscitur: verecundia autem ad utraque hec tempora pertinet, ut dicit Aristotcles libro Qeundo Rhetoriconmi. Galeniit tine vi de locis
affectis rapite v. tradit, ex seminis retentione praua in nonnullis oriri accidentia; unde de celebre Diogenis xesert exemplum, quem vitam ilioqui ut idem Galenus tradit c4ntinet tisiunum non ut voluptati induigcret,sed ut noxam cultaret, venera deditie operam scribit aliquando. Atqui sand ut negandum medico non est,concubitum posse aliquando Sc alicui prodesset quod re iam ex Aristotclis problemate di x x. sequenti, de aliis locis apparet; ita semper superintlitatis plus lividus argumcnto crit,turpitudin mq; aliquam scimpcr coniunctam habebit. Et vero illis qui eo modo vexantur, maleq; habent qliod venere indigeant. liceat laboribus,exercitiis, victu frigidiore, de aliis ingeniis, quae singulis magis ex usu sitat, morbo aut molestiae resistere. Vno dc Lusionem quam ex veneris abstinentia proponit problemate xxx. in iis proponit, quos appellat, hoc cli bcve nutrios, uberi usque
alii retinim capientes. Fortu vero Ctiamsi ptiuia lurc omnino cucoiant accidentia, sicc cqitari posti uti iam nec turpe adeo sit, nec quempiam ita pudeat vinctis desiderium fateri, quod iaciebat Diogenes . unde M palam, ac iii vias publicis, tanquam tam haud turpem, icanden
219쪽
eandem exercuisse legimus, quipps eo consilioquo diximus: seu ut homi in plantarct, sicuti ipse dicebat; male tamen: si enim conceditur,non eo loco conccditur. Simali autem ratione mictio, fircum egellio, crepitus Ventris, ructus, alia cum maiori, alia cum minoriveres undia sunt,pro ut superfluitatis vel maioris, vel minoris indicissent,& prout alia magis, alia minus, vitae saluti necessctria cxistimari possunt. Ructus enim, nimium se cibo ii gurgitasse aliquem, Sc ventriculum nimium re cile ostendit, quod turpe i at si de ii sto macho, vir aegroto ex flatuum copia, illud accidat, iam non ita turpe sit: ut denique i cessitas iras omnci actiones metiatur, dc dirigat. Vnde dc Aristoteles libro xi. Rhetoric tum, loco quem adduximus, cum actiones cxponeret, cx quibus verecundia φcimuri concubitum dixit sita enim cxponunt eo loco qui fieret cum quibus nefas, vel ubi, vel quando notas, non concubituri simpliciter. Quippe locorum de temporum conditiones, rem admodum euariare pollunt quarulo tamen per se actio illa turpitudinem seu obscoenitatem potius quandam conpinet superfluitatisque indicio est,illius desiderio ten 1 .non est qui sine rubore nou famatuI. .
Cur urri per hyemem, muliercs per aestatem rei venereae appetentiores sunt3 An quod vitis calidior natura α siccior est, mulieribus autem huintiada, frigiaaque. Quamobrem illis humor, &calor satis cupiditatem veneris hyberno tempore accendere queunt, quibus rebus semen oriri certum cst. Mulieribus autem & calor minor, & humor concretus propter caloris thopia in tunc est. At per aestatem contra mulieribus calor modicus, viris lar
gior, quam satis sit: minus enim vires frangit, atque dissoluit. Quapropter pueri quoque per aestatem tenuiores redduntur; incidit enim, 't ignis igni
conivns tur Cum ea quae ad prasens problema pertinentiuerint supctius problemate XXVI. ita C piose explicara in quo eadem licet non iisdem ommno verbis proponuntur. Pauca erum quae hoc loco a nobis afferantur. τὶ ibe M κ. τε Θ tum,humor'caror. Humorem Olcre, quam quam siccos appellauit viros , quia non sine humore siccitas illa est, & homo in uniuersiim calidus Ac humidus est: praecipue autem hic vitos dicit siccos, comparatione mulictuin. αυ-- mos τ .mia φ δει- μα Salu eviduatem hberno tempore accendere. In viris pπ hy mem calpr de humor ea copia est,qua sinsciat eo tempore ad venctis impctum concitandum ι non itcm in taminis, in quibus prae Bigore concretiis ethoc congclatus: quam rum Avicennas loco seperius ad problema x x v i. a nobis adductis dixit , relatin virtutes. δ λύν--τειν. Iustinianus expungit οῦν, quae locum corrumpit, bc rcyonit in hoc modo: τψρῆς alti σύ--οQquo modo nos etiam cxcudendum curauimus διο g ἀ παι ,α. sv opserpseri quoque. Corollarium i atque idem argi entum rei propositae, Ulatis nimirum calor
calorem animantium in quibus excedit, . dissolui ac dissipari, quod in viris accidere dixerat. Pueri enim, quia ipsa quoque u lde calidi sunt, quod M H ippocrates per illa onunti vit: qui crescusu, plurimum basem caluti rumui; per aestatem reddaiactar tenuiores, exhλusto a calore ambientis eorum humido. quod facile iniE contan t ob corporum illorum mollitiςm,ac te ritudinem et quae actioni caloris externi minimum resistere potest. XXX. i
220쪽
COMMENT. IN IV. SECT. PROBLEM. ἰον
Cur quibus natura calida est, si modo robusti plenique sint, nisi concumbant, iis saepe bilis prosistit, &aluus amara seccdit, & pituita salsa conficitur,
& color corporis immutaturὶ An quod semper cum semine una excrcinenti aliquid exit. Unde etiam nonnullorum cxcrementis abundantium genituralia mentum piscium rc dolet: igitur excrementum quoque illud concum
benti decedit. Itaque nihil est, quod possit affigere:abstinenti autem manet,& amarum salsumve redditur.
Noxam proponit quae ex veneris abstinentia aliquibus contingit.Sunt aute hi qui calidi natura existentes hoc etiam coniunctum habent, ut sint robusti, bene enutriti, SI corpore succi pleno caliditas enim sola corpore debili, Se exsucco, concubitum haud dcsidereioqui vero proposti sunt nisi concumbant, illis saepe bilis, aut vomitu, aut secessit elicitur pituita gignitur salsa,& colore immutantur, ut pro vivido & florido,pallescens aut citrimus, & scus fiat. Caussam autem esse dacit, quoniam una cum semine semper excrementum aliquod exit: quam rem co signo probat, quoniam semen nonnullorum, qui cxcrementis abundant, piscium lavamentum redolet, quod nihil aliud est, quam excrementum in eo contineri,quale hoc piscium lavamentum est. Sane esse excrementum semen, dixit etiam problemate L 1 ad quem loci uti ex eodem Aristotele nos aliqua attulimus, quae ibi videte licet, quibus si alia addenda sunt, ess etiam locus iv. de partibus animalium capite x. ita scriptus, ut LatioFredditur ornara sumis quidam exerament,trus est. Obscrito tamen, in praesentia non dici ab Aristotcle,semen excrementum est, sed una cum semine excremet tum exiit haec aut cm illis vobis commode puto declarari, qine leguntur labro Iir. de go
Latinis nonnullis editionibus mendum esse in loco modo proposito, quod magnopere facit ad sensum; S: quod verba Graeca non legenti sacile possit imponere: ita enim scributuri opennaν- Iura ex seminis excremento in nuar. Si itaque ex excremento sit, natura, aut generatio seminis, crementum sane ex quo constat, eo exeunte, cgredi necesse est. Sed 5c secundo de generatione capite Ii .otandit Aristoteles, constare semen ex spiritu 1 aqua paruumque etiam terrenae portionis in eo contineri, sicuti in pituita: haec autem illa sunt quorum ratione dicitur clam scivi ne exire excrementum: Quae iterum uberius asseruntur ab Aristotele eodem libro capite xi . ibi enim cum dixisset, jAmn es exirem ntamia mensa malas . tum de eiusdem siminis praestantissima,& diuina parte, ac natura, nempe calore & spiritu, qui in eo continentur, auream doctrinam affert. Si igatur cum semine excrementum exit, iam non possit excrementum, in corpore molcstiam aliquam creare t svero intus retineatur semen,& cum illo excrementum ex quo est, eo sane interim corrupto, & putrescente, atque calidiore effecto, illiusque ratione aliis etiam corporis partibus incalescentibus, sciati iecore praesertim, multa bilis copia progignitur,quae excedens αγροι--mi ,hoc est prositi ut vertit Theodorus, scilicra obuia fit, in conspectum prodit, aut per Ox , de per aluum emissa aut linguam amarore inficiendo: Ad cuilin etiam erumpit aliquando, de luridum creat colorem scuti diximus. Eodem autem calore aduritur etiam aliquando pituita & fit salsa ita enim huic humori acquiri salsiainem habemus ab Avicennalibro primo Fen prima doctrina I v. capite primo, cum non omnino approbaret Galeni dictum,quod est Ii .de disserentiis febrium capite vi. eandem salsedinem etiam seri ob salsa serosae humiditatis mixtionem , ad quam tamen rem nihil hoc loco dicendum nobis est. Ab eadem autem corrupta,& putri laginosa materia,aliquando ad cor, aliquando ad eaput efferuntur vapores, ex quibus sunt melancholis animi deliquia,& alia gravia symptoma ta de quibus Galenus labro v i. de locis affectis capite v. & ath etiam medicinae auctores locis suis copiose pertractant.