장음표시 사용
221쪽
Cur libidinos sunt qui melancholici An quod satu redundant. Semen autem decessio satus est:ergo quibus id ipsum amplificatum, hos scpe purga
ri appetere necesse est: sic enim es citur,ut leuentur.
Galenus commentario tertio in v I .epidemiorum tex. x II .hoc Aristotelis problema ad verbum refert ita scribens,ut nos in praesentia conuertimust Aristitetis autem in Prestimatis eatissam qtiant. qaam ob rem melaneialuti tisiuinoses esse contingat. Au au em non paueam fasso
assectums. Duetis etiam is PMyon μου. o pleni, ex med eis se nominari ipsa Heunt; non mareaarem factis quaedam etiam ex illis, qua ab in φοι- ῶaasam referre, quae ita halent. ειν melan. chia ei tibiae s sena tan quoniam talentiesemen enim satus excretis es: quoniam igiι- copiosis hic est necesse ess enumera appetant purgari, leuaniarenim. Haec Galenus. Non puto autem longiori oratione disputandum, quod iacit Aponensis, de quibus melancholicis adustisne an aliis,loquatur Aristoteles in praesentia; satis enim patere potest ex quaestionis dissoluti ne,quocumque in melancholico humore flatuum abundat copia, ibi hunc veneris impetum de quo loquitur adesse 1 & verb in omnibus ratio par, ita ath calidiores, alij minus calidi omnes enim calido natiuo exiguo praediti sunt rex quo cruditas in omnibus magna, quam etiam melancholiae plerunque principium esse dixit ex Rupho, & Galeno AEtius te trabibli secundae sermone secundo. Caloris igitur debilitate in omnibus mdigna redundat flatuum copiar ab ea enim excitari satus,ex Galeni doctrina variis in locis, medwis omnibus notum est. Ex hac igitur fatuum copia, veneris oritur appetitus & stimulas, quem ut tollant,flatuque vrgente purgentur venere viantur necesse est: quamquam re vera impetum potius & incitamentum quam facultatem iis omnibus adesse existimari possiti calore nativo sine quo omnia languent debilitato. Impetus tamen ille & stimulus es , cui s o temperent, ea quidem re, quantum fieri potest leuantur: semen enim ut dicit Aristoteles patus excretio est,aut decessio ut vertit Theodorus. Re autem sollicitante excreta, quid ni iuuentur Porro autem hoc dictum de semine, scuti etiam alia nonnulla, quae ad hoc pro blema pertinent,non putem melius explicari posse, quam verbis eiusdem Aristotelis pro blem primo scinionis xin quae ita leguntur, vi nos quidem vertimus; Theodorus enim in eorum tralatione alicubi faede lapsus est, sicuti ego existimo. Deem avitem Θ Iemperamentam atra bilis flatui κta μηι viam os rem assectiones tuas, o qua hetpochondriaca duuntM. ad melanehoham me Ati referant. Et paullis post. Et melancholus maxima expartes aces sunt. Comcubitas en m res tulema est Inauiam penis. qui ex paras etio adeo acquirit auremum,quia ι satur adhuc pri quam ριοι emisteresemen, fis quadam voluWas inpaeris, cum propinquim Mnasisalpunt per libassinem pudendar man seve n iram ob hoc 'sum, quaas Ius exit peν memtus, per qaos poli ea feriar humori nos onem eri-,o elemon seminis in eomas Ia, manis mel feri aspirita impeneale: inde es leniorum opotalentorem ilia merito ibiamem mouent, gra
Cur aues & pilosi homines libidine vehementer aguntur Vtrum quod inultum humoris continent, an non ea ratio est Foemina enim quae humida est, pilis vacat; sed potius quod gentis illud utrunque naturae, multi humoris concoquens propter caloris copiam cst. Indicio pilus est, atquc penna. An quod & inultum inest humoris, & id a calore superatur Z Neque enim si multum non esset humoris, neque si non a calore vinceretur, pennae auibus, pili
222쪽
COMMENT. IN IV. SECT. ΡROBLEM. 1 os
hominibus possent unquam oriri: semen autem vel loci, ac temporis sportion vel J ratione creari plurimum potest, I trinasireJ ut in vere: nam eius natura & calida,& humida est. Fit etiam ratione communi, ut aues, A claudi homines salaces nimium snt: alimentum enim utriusque, deorsim quidem exiguum profuit,propter vitium cruris: in sublime vero assatim effertur, atque in semen conuertitur.
Hoc problema legitur etiam sectione dealma, est illius sectionis xxvi. hoc tamen utrique interest, quod vox δυσί pilos, hic quidem ante homines posita est, sectione autem x. post eandem vocem, Λ post, ases, ut sensus possit vatius apparere. Hoc enim loco manifeste videtur proponi quaestio de auibus & pilosis hominibus: verba enim ita sonanti ν tam acies, tum pilos homines Ararios f sectione autem decima de hominibus pilosis, de auibus itidem pilosis. Hanc autem diuersitatem in tralatione non dicam attendisse, aut obseruasse Theodorum hoc enim loco de avibus, & pilosis hominibus, sectione autemdecima de pilosis hominibus, de auibus quaestionem dissem proponit Theodorus. Verum sectione decima vi possint eiusdem Theodori verba ad sensum quem modo diximus trahi,
ita tutius erat,n puto, quemadmodum Graeca sonant, ita conuertere Cur homines o Λaespitis axarissant i His autem verbis necessarium videatur, adiectivum ,pilus, seu, hirri,ut conuertit Theodorus, utrisque tum auibus, tum hominibus cohaerere, quae necessitas in Theodori tralatione minime apparet: hirtos autem seu pilosos & densos dicit aves, quicunque copiosiore pluma abundant: & de his sicuti de piissis hominibus inquit it sectione
decima, cur luxurios sint . illisque adeo magis qui pennae aut pili eadcm copia non abundant i hoc autem loco si ad eundem sensum problematis verba trahamus, nimia fortasse vis illis videatur inserrit nec tamen ut puto discedamus a veritate: ratio tamen problematis non dissimiliter, viro modo accipiamus verba, procedit. Sunt igitur, quas pro solutione affert, rationes tres, non alterae sane, nec omnino diuersae inter se:sed quarum prior
potatiorem, & insequentem persciat. Primum igitur, libidinis propositae caussam esse dicit humiditatis abundantiam, quae pilos s hominibus& auibus inest. Haec autem uniuersalis quaedam causa, de ratio est: quae nisi altera accedat, effectum minimh producat unde illam ipsam reiicit Aristoteles, eo argumento, qudd mulieres, quae natura humidae sunt, sicuti habuimus superius problemate xxv m. minime pilis vestiuntur. Non videatur autem Aristoteles tecte concluderet non enim de pilis sed de libidine propolitum probi blema est. Igitur de hac, non de pilis oppositio proponenda fle inserenda. Nihil vero refert, & eadem res est,s eiusdem Aristotelis doctrinam consideremus tertio de generat ania malium capite primo, quae per multas sentcntias profertur; nimirum virorumque generationem , pennarum & seminis, excremento constare, illudque excrementum, cum virisque copiam suppeditet materiei, inodo in unam, modo in alteram partem conuerti Qum igitur carent pennis, seu pilis, hoc quidem indicio seu argumento,semine etiam carebunt, aut proportione res eueniet. Cum igitur D mmae humidae snt, & pilis vacent, ab humidi tate non oriri pilos appareat; nec igitur ab eadem libidinis incitamentum. Adducit igitur alteram caussam Aristoteles, quae priorem adiuuat, scilicet calorem concoquentem humiditatem. Quia enim viraeque illa naturae quod Theodorus obscurius vertit , muistia viramque nMurae) nimirum aues, & homines pilosi, ob calorem quo praeditae utraeque sunt, multam illam humiditatem concoquont, quae eo modo seminis materia est, prouenit iu
is libido i concoqui autem multam illam litimiditatem signo probat: quia pili multi, de plumae multae oriuntur, quod non fieret Nisi concoquerentur. Pili igitur ipsi, quorum ratione quaestio proposita est, indicio rei ipsi quaesitae sunt. Porro pennas excremento nasci pluribus verbis habemus ab Aristotele, loco quem modo adduximus Iri. de generatione animal .capite primo: pilorum itidem generationis materiam eodem constare quale que sit, At quomodo ab alio gisserat scribitur secundo eorundem librorum capite sexto, & quinto , eorundem capite tertio, cum de magnitudine aculeorum pelagici echini verba faceret e quae loca adire licet, rem exquisitius nosse cupientit nobis enim huc omnia asserenda non sunt r& vel plura etiam quam oporteat, asserimus aliquando. Calenus qui libro secundo de temperamentis capite vi. hirsutam maxime dixit intemperiem calidam & se eam, non tamen Aristoteli contraria proposuisse existimandus. Dicit enim secitatem hanc intelligi, ut in hominum corpore, quae humoris non cst expers: non absque hoc; in terra enim sicca herbae haud nascuntur. Igitur ah humidicite tanquam a materia, verum
223쪽
remotiori, pili Galeno oriuntur: itidem ab humiditate Aristoteli. Humiditas vero absquel calore id non eisciat: quod uterque similiter asserit. Quo autem calor intensor,magis ex-l siccat, ut quidem licet in hominis clarpore, atque cxerumcntum, seu proximam pilorum materiam eis cit ageam rem aptiorem , uberiorem fieri pilorum prouentum, id scribiti Galenus, nee negat Aristoteles ii ori xiv he, o 1 - 2. υοῦ. An quod o mati iam lmes hamoris, o id a caloresperaιών ρ Tertia liaec ratio est , quam a secunda non video ad- li modum diuersam: ut enim altera proponebat calorem concoquente .. humiditatem ; ita lhaec eundem calorem superantem, de euincentem humiditatem; at coctio victoria esti nis enim calor duineatae superet humidum, coctio haud fiet. Diuerso quidem ordine aliisque verbis: natione enim seu respectu nescio an dicam, haec ab Aristotele proposita fuisse video. In secunda enim ratione, proponebat naturas ob calorem multa illius humiditatis concoctrices: hic autem multum humidum superari a calore. Vettim haec diuersias adeo leuis 8c exigua est, illius ut me pudeat meminisse, ne dum tertiam aliam rationem constituat. An dicendum his perfici adhuc seciuidam rationem, quod Ee antea proposui 3 Ad libidinem enim excitandam, nec sola humiditas multa,nec multa humiditas a calore concocta sola sufficiati nisi sub eiusdem caloris potestate ita sit multa illa humiditas, ut ab eo mota, 3c quasi manu ducta, beneficio spiritus ad loca generationis deseratur 3 Ostendit autem hoc calotis dominium aduersus humiditatem Aristoteles, quia nis hic humor multus , de a calore victus, eius adco arbitrio regeretur, nec pennae auibus, nec pili hominibus enascerentur: quippe ad eam partem a calore minime deductus. Potrd eiusdem proble malis solutionem breuius admodum ab una excrementi abundantia desumptam, habemus apud eundem Aristotelem libro iv. de generatione animalium capite v aA finem.Vbi cum de lepore loqueretur, ciuique facunditate, quippe quae de superfixici, de plura pa-lriat, haec subiicit, ut Latine reddit Theodorus: Semine et am abnnaal, quoa erus Mesariestagnificatur: copia enem piis exsuperas: nam hoe unum an mal, pilos er Iab pedibus habet, O ιHra l renas: piti autem abundantia, is hirsaries, cusara indicas excremerus: quam ob νem iam nes ρι-
. semen autem vel loci ac temporis portione τὰ ratione. Haec in Latina Theodoti tralati ne scede corrupta sunt. puto tam 3ibrariorum, aut qui ca typis excusserunt, menda eL se. Ita autem facile conuerterula: Semen autem in sal bus Irae locis, sae temponias plurimum sis , quemadmodum in vere confingis: ems en m natura humari es eat δε es. Ex verbis igitur illis Theodori . paritone mel ratione, ptiores duas voces, portione vel, delendce sunt, quae ex margine vi existimo in contextum irrepserunt: de ex illis similito, τι in aere, τι o v re . trcs illas priores, τι ιχ aere . quas non secus cx margine in contextum translatas fuisse
arbitror: Nam cum in aliquo exemplari scriptum esset, in aere . emendatut quispiam adoram libri, m vexe, librarius vero deinde exscribens, utrumque in textum aflumpsit, de locum inquinauit. Item igitur propostam liquidius adhuc explicat hoc loco Aristoteles: Nam quoniam dixit, multa in corpore humiditate existente, eaque a calore Cocta, de pro arbitrio superata, ac mota libidinem excitari, id ea re seri docet, quoniam quibus Ecquum eueniunt, tunc de illis semen plurimum fit: plurimo autem ex1istente semine, excitatur libido. Ostendit autem ratione multae humiditatis de caloris plurimum seti se-l men, tum ligno, nam in vere, quod tempus cst calidum de humidum hoc enim ita di-l cit hoc loco Mistoteles, sicuti de Hippocrates in primo libro dc Natura humana, quam-l quam Calcnus tempcrarum , neque est vide ea innunc disquiramus) multa gignitur seminis copiar tum ratione. Nam semen est naturae calidae de humidae, quod de alibi tradiat tum est. Facile igitur 3c expedite ab iisdem qualitatibus illius copia proueniet.
ψ 3 - οι ορνιθες λαγνοι , -ώ οἱ Fu enam ratione commani, is Mes, is elauiu homines δε- laus nimium snt. Corollarium. Quoniam ratione multi excrementi, seu multae humiditatis, seu multae materia: , non enim his locis omnibus excrementum sumitur pro re viatiosa omnino de corrupta; sed pro eo quod alicui parti superest, ut prearet ex Aristotelis
loco, quem superius adduxi ex H. de generatione animalium caput va. quum de alimento ex quo fiunt partes nobiliores: dc excrementis, seu reliquiis, ex quibus reliquae necessariae, pulcherrima Aristoteles proponeret. Quoniam igitur ratione multae materia
ex qua multum semen est, propositum filii libidinem excitari in hominibus pilosis, de avibus; eadem ratione seri subdit, ut tum aues, tum claudi homines libidinos sint, quial multa materia utrisque in semen transit exigua enim materia, seu alimentum latimen i tum enim dicit quod humidita ni paullo ante dixit, de excrementum etiam dicatur iuxta proposita in claudis deser virad partes inferiores, hoe est, ad crura, ob eorundem Vb
224쪽
tium t quippe quae mutilata exiguo indigent alimento : de auibus similiter ob nar trulem eorundem crurium tenuitum, quae pauca desiderat. Materia igitur illa, & illud almen tum fertur ad partes superiores, Min semen secedit, ex quo ad libIdinem impetus ex iritui. Obseruandum autem , appellare stotelem partes superiores illa quae ad semeni pertinent, cum saepius antea Gidem in riotes dixerit, quia nimirum ratione de comparatione aliorum loquitur. Ita verδ partes illas modissuperiores, mod5 inferiores apepellati, nihil absurdi sit. intem etiam possimus . alimentum tendere ad partes superiores, hoc est ad cerebrum , bc inde M2endentis semen transire, A ad genitalia fer' est ex cerebro enim magnam semicis partem gigni, pluries antea dictum est.
Cur homini, cum concumbit , oculi potissimum infirmantur 3 An quod humore deficiente id accidit. Argumentum vero , Digidam csic genituram quod humida nunquam redditur, nisi calefiat, nec ullam desiderat liqueri
factionem: quandoquidem per univcrsum corpus expressa est,queanadmodum sanguis. . Iterat partem problematis secundi, quae ad oculos pertinebat. Quamuis autem ibi copiose Mei it explicata quaellio, diligenter I C declanationis operam desiderant Arist telis verba : issorum enim sensus admodum difficilis est, D saris apparet, quomodo ratio qua problematis solutio continetur, confirmetur ab Aristotele. lyeripicue igitur dicii Aristoteles, concumbenti ideo oculos laborare, de deboes fieri, quoniam humidum de ficit, nimirum per concubitum. excretum: oculi aurum, natura hum idi sunt, atque aquei: exsiccatio igitur illis multum obesse potem At rationem propositam non ita confirmat Aristoteles, verum ait: si ικειομ im rasae iam quae Theodorus verriti argume tum vero fidiam esse genituram, quia miri nunquam redditar, nisi ι alefiat. His autem noti video Lonhrmari, quod erat ncccsic, indes tum Immda qvi ex concubicit aduenit, cle.
bilitari oculos: sed ostendi obscure lic , uigidam esse genitutam: id autem quid ad pro . positam rationem faciti Sand ut facile est videre, Theodorum sertasse lapsiim esse in Ari
stotelis iententia conuertenda,cuius verba ita senam: argumentaem Amtem, quoniam Πmtum
' da est. non enim fit humida ni exca sal; ita accommodatum sensum inde elicere, admodum arduum inihi quidem est. Primum fine verba illa , - 'o , vel non agnouit Theodorus, vel legit πώ Θέρι ἡ, Quam lectionem non improbo: quod vero ait Alistoteallas, τη--ειου si ion, argumentum autem, fortata non ad ea quae subsequuntur, quod faciti Theodorus : sed ad ea quae praecesserunt, roserendum est, hoc sensu: Argumentum vero eorum quae inodo diximus, nempe ob humidi desectum concumbenti debilitari oculosa hoc est argumentum,quia genitura est erigida, nec fit humida nisi excalfiat: loquitur a item Aristoteles de genituta , seu de semine, hoc est, de materia ipsius quae frigida est , de humida, nimirum aquea sicuti cerebinm est, quemadmodum stlibit libro fecundo de goneratione animalium capite septimo, quem lacum attulimus ad problema secundum: Pauca verbquaedam necesse etiam ut puto hoc loco repetere, quae it leguntur ut Latinh
langueant, est Absiuisant: e se est aaod μικα genisura Iram, terebro est, 'm' enim materia eius est. Igitur hoc locosmo ad eundem scopum tendere rari emi genitura est frigida sicuti cerebrum est, spissa dc concreta, neque humida fit nisi accedente calorc, ratione cu- ins dissol nitur, Sc liquescit, ae fluit a rerebro per oculos ta genitalia: atque ira deficit humidum; de oculi exsierantur. At enim quid locum ita expono, quamquam duco Apo- Pnensi, si quae sequuntur maniseste reciam uit Non desiderat, inquit Aristoteles liquei factionem: est enim dissuti in holnine ut sanguis. At desiderauit liqv factioncm problemate secundo in quo habuimus: quantam atmen i facile liquesierepotest. ιdpressium extrudia r. Quomodo vero hon desideret liquefactionem, s nusquam redditur humida nisi ca-
226쪽
De in quae ad laborem pertinent , THEODOROGAzA Interpreter
Cur ambulationes prolixae quidem per plana, laboriosiores sunt, quam
per incompta: breues aurem leuiores An quod membra tum a multo, tuma vehemente motu frangantur. Est autem vehemens, qui passim per loca inaequalia agitur: multus vero, qui continens, Vnusque est. Locis igitur inaequalibus tametsi longa motio acta est, tamen requiem mutatio praestat, facitque, ut longa non iit ne ipsorum quidem equorum propter mutationem.
Planis autem habitus similitudo, & paritu nihil interpellat, nec membris vlIam praestat quietem, sed essicit , ut mouendi ratio continuetur. At veros breuis sit, nimietas quidem motus nulla in planis fatigabit:acclivibus autem, quoniam immutatio vehemens, & contraria corpus modo sursum, modo deorsum vexat, fatigetur, necesse est. Talis vcrd motus, ut dictivii est, qui per ardua agitur: contrarius,qui per plana.
De labore quinta haec sectio eae Labor autem, qui Graece in , duobus modis su-mirur in praesentia; partim pro exercitatione, dc motu vehementiori: partim pro molesto illo sensu, qui ex vehementiori motu enascitur: ad utrumque enim pertinentia problema ta traduntur. Primum sanὶ quami, cur ambulationes prolixae de longae per loca, plana, eaequalia laboriosiores sine, quam eaedem prolixae rec longae per inaequalia, ut sunt gibba, te uera loca, seu sima: contra ambiilationes breues per plana, de aequalia minus laborio is, quam caedem ueues per inaequalia. Sunt igitur duo membra, quorum prioris hoc sit
227쪽
exemplum. Si quispiam sex horarum spatio milliaria decem per loca aequalia conficiat, itotidemque similiter eodem temporis spatio pernoca inaequalia, cxempli gratia, quattuor li ascendendo, quattuor descendendo Mduo locis aequalibus, itinere perfecto maiorem ilia lle sentiet lassitudinem, quam hic. Secundi hoc sit exemplum: Ambulet quispiam stadia lquattuor loco plano, eodem temporis spatio quattuor similiter per loca inaequalia, moddascendendo, modo descendendo,ut in altero membro ponebatur, maiorem hic quam ille persentiet lassitudinem. Ita quaestionis huius tensum accipio: ambulationis autem nomine virum progressio de regressio inmitigatur , t conuerso in ea conuersonisque, & flexi nis motus necessario continςatur: an pr esus perpetuu absque reditu, aliquid sortasse non intersit: quamquam cum reditu, de conuersone accipi videtur problemate xxxm .de hae enim materia est& illuci s lema; praeter *iod, S primum hoc, habemus etiam alia quinque, ut septem omnino sint de eadem sere re hac tectione , primum, decimum. 'duodecimum, vigesimum tertium, trigesimum tertium, trigesimum octauum, ac trige simum nonum: snsulsis en 'm hisce cclutinetur comparatio ambulationis breuis, S longae aequalis , 8c inaequalis: quo3 ad laborem ex ea ortum pertinet 1 nee vero omnibus facile conuenire videatur. Nos autem dissicultatem proponemus ad problema decimum.Nunc autem, quod ab Aristotele scribitur explicemus. Igitur maioris illius laboris, qui in ambulationibus longis per aqualia. 5 breuibus per inaequalia, contingit, caussam esse tra dit Aristoteles, multitudinem, de vehementiam motus, qui in quolibet eorum maior, quam in Oppolito sit haec autem maioris propositionis locum habent, quam declarat Aristoteles , explic iis qui motu Ust dicendus vehemens qui multus. Vchemens igitur il le est, ait Aristoteles, qui est σχασματώδε ς , nimirum, qui concutit, de diucllit panesi ille
enim dolorem creat, qui ex continui solutione st. Porro autem , non απιρι--δες, ut habent excusi codices, legendum putauimus, Mcrcutialem sequuti libro pri mo variarum lectionum capite ix. qui ex Theophrasto ita locum hunc emendauit: manifeste enim ita habet Theophrastus in libello, seu fiagmento de lassitudinibus. Antiquus
autem interpres, de Theodorus voce ea , acceperunt, sicapiana, nescio unde eruta significatione: praeter quam quod absurdum & nugatorium est, qui sit vehemens motus explicanti, ea re explicare, de qua quaerebatur. Quaerebatur efiim cur ambulationes prolixae per aequalia magis laboriosae fiat, respondebatur, quia motus ille magis la tiosus est qui multusaest, A vehemens. At multum hunc fle vehementem motum declarans iam proserat nugas , qui dicat, motus vehemens est, qui fit per loca aequalia i ita vero ex Theodori tralatione res habet. Vel igitur iuxta Mercutialem castigandus locus, vel alia reponenda vox,aut pro posta aliter interpretanda Imanifeste enim pcr voccm significari praecedentis termini declarationem, constat ex iis, quae sequuntur. A. Non celatim lectorem, in codice Iustiniani haberi hoc loco particulam negationis k, hoc modo, 9 . Dicit igitur Aristoteles, eum esse vehementem motum, qui diuellit partem, multum, qui continens, de unus est. Tota autem ratio ita potest conformati : motus ille laboriosor est, qui multitudine, & vehementia superat. Ambulatio prolixa per loca plana, & aequalia multitudine .& vehementia motus superat ambulationem
per inaequalia: igitur ambulatio prolixa per loca plana, de aequalia laboriosior est ea, quaest per inaequalia, in qua vehemens ille Ac multus motus non ita contigit. Quae ratio smiliter accommodetur alteri membro problematis, in quo comparat breues ambulationes per loea aequalia breuibus per ii qualia ill isque miniis laboriosas esse dicit. Probat autem minorem propositionem , tangens utramque ambulationem, de primum quae si per loca inaequalia uetit illa in problemate suerit primo loco posita, sicuti a nobis in minori propositione. Dicit autem is ambulatione per loca inaequalia, Ze s motus si longus, talis enim positus est seri tamen breuem, suia intercedit cellatio, de immutatio, cum modo astendendo, de modo descendendo iter fiati haec autem mutatio quietcm parit, ut paullo post melius apparebit: Quod autem proponitur,non solum pedibus iter agenti,sed equo etiam contingere dicit Aristoteles; smiliter enim eidem mutatio accidit: ita de equis hanc senentiam accipio. Porro cum in Graecis exemplaribsis 'legeretur ου, nos Theodotum sequuti de Iustinianum putauimus legendum M μακροὶ, 5e ita octim exposuimus. Tum alteram partem, seu alteram ambulationem tangit Aristoteles. Qui enim per loca plana, Scaequabilia iter facit, ille semper coniuntium habet motum, ess enim semper eadem figura , raec habitus aliquis immutaturi ex quo partes de membra corporis, quiete nulla fruuntur Ica vero fruuntur, quoties mutatio sti membra enim corporis non eadem sem per mouentur nec eodem modo, id vero requies est ; cum vero parte tequ scidiit, lichi i
228쪽
COMMENT. IN U. SECT. PROBLEM. ras
iter longum sit, breue euadit, quod dicebat paullo ante: nam quae partes quiescunt illae iter haud conficiunt, atque hoc modo, nec longus nec vehemens motus cst: non enim unus nec continuus,cum intercedat quies, & cedatio. Τheophrastus libello. seu fiagmen to quod extat de hae materia idem problema proponit, eadem similiter allata ratione. Ad initium autem libelli, quod ad eandem declarandam faciat ait, in eodem situ seu figura corporis permolestam pressionem esse. Esse enim veluti fiactionem quandam,&: contosi nem Porro autem immutari motum partium, seu immutari partes, qua mouentur immutata uiae figura , vel illud eiusdem Aristotelis sit argumentum, quod habetur problemate xix. ascendentes genibus. descendentes autem semoribus laborare. ιτα, ο κ β Λι ι res bis Α, explicat alterum membrum problematis. Si in locis campestribus, Iut planis ambulatio si breuis iam motus non erit multus, nec ob multitudinem gignetur labor: ponitur enim ambulatio breuis:in acclivibus autem seu inaequalibus cum acclivibus enim intelliguntur smul decliuia, ut patet ex iis, quae sequuntur labor fiet: quoniam motus ille vehemens est: nam mutatio voliemens, & contraria; quippe modδ ascendendo, modo descendendo iter fit quae contraria sunt: huiusm di autem contrarietas-mutatio,in viae longit ine, ubi mediocrita qiuidam eiusdem mutationis existit solatio est, in breuitate labori, quippe ob nimietatem vehemens, non moderata, identidem sursum, deorsum corpus trahens, atquc vexans: nimirum toties actam stequenter rcpetita, iam mutatio iucunda non est: sed vexatio potius. Quod si ambulationem intellexerimus cum regressu de motu, qui ex conuersione se, ut problemate x. & xxxm. libenter contrarietatem, &mutationem intelligerem, quae est in conuersione, dum in reditu mutatur, 3c retro conuertitur, qui ambulat: ut iam duplex ibi esset inaequalitas, alia a loco per quem ambulat, alia a conuersone, haec autem illam superaret: quippe maiori molcilia, ex adeo crebra mutatione ad contrarium orta, quam iucunditate ex viae inaequalitate. Verum cum dieat Aristoteles, mutationem feri modo sursum, modo deorsum, videtur de loco eam accipere : ni foreth iterum respongeamus: ambulationem per inaequalia mutari ast contrarium sursum, & deorsum, hoc est conuerti saepius tum cum in acclivi sursum, tum cum in decliui deorsum est i ut denuo ad eandem inaequalitatem, quae ex conuersione fit, redeamus. Atque Me quidem ad problcmatis sententiam dicha sunt. Deinceps autem ad verba ma-J ioris perspicuitatis gratia addenda aliqua, ν - --. qaam per ιncompta, per inaequalia, melius: nimirum, ut exposuimus, 'on plana, sed ue', vel acetima, seu eo exa, Ac deel uia. ora κ - γλη - ο uoti orem, & reliqua. An quod membra Iam a maθα tam avesemen te mora faviso M. Hinc ad finem usque problematis omnia mihi denud conuersa pro . ponere libuit: quado melius ita quidem Aristotelis sententia posse expripti videatur quam a Theodoro factum fuerit, de expositionis nostrae ita melius constare vim ,-rationem. An quoniam tam multa mortis oeu laborem, tum me emens, hum=οδ aalem Lauseria se mal a
Quam ob caussam, qui animo deficiunt,& qui prae nimio exercitandi la
bore dissoluuntur, mole corporis contractiore existunt, vocemque reddere acutiorem putantur An quia voccs minores mittuntur, ideo acutiores cscvidentur. Argumentum, quod qui clamantes a longe imitantur, acute proferunt: moles autem corporum minores idcirco re)duntur, quod sanguis a
summis corporis partibus se uocat ad imas.
De duobus subiectis idem quaeritur praedicatum: quamquam illud complexum est, A
D d 1 duas Diuili sed by Coos le
229쪽
8uas partes continet non parum diuersas:nimirum cur,& corporis moles minor sat,& voces acutiores reddantur, cum illis, qui animo linquuntur . tum qui ob exercitationes dissoluuntur: haec autem exiguam anh partem ad illam materiam spectare videntur, de qua hac sectione institutus est sermo. Nam quod de animo descientibus proponitur, ei nihil est eum labore. nis animi desectus a labore genitus intelligatur. Sic vero quomodo non idem si , cum eo, quod sequitur de iis, qui dissoluuntur ob exercitationes 3 Locum sanhaptiorem habet utraq; pars in segmento de voce quae undecima est; atque veris ibi non se mel de ea re disquiritur, quando vero hoc loco etiam proposita est, non omnino a nobis
omittenda: uberius tamen tractabitur sectione undecima. primo igitur acutioris vocis causam reddit: atque ait, ideo voces apparere acutiores, quia minores, & exiliores sunt: quae autem minores sunt, illae acutiores apparent: cuius rei illud signum traditi nam qui imitantur voces illorum qui a longe sunt, acutiori voce vii, ac sonare solent: quae res pluribus pertractatur problemate vi.sectionis χΙ. quam diximus: minores autem esse voces eo rum, qui tum animo linquuntur,rum ob exercitationes exsoluuntur,iam non probat tamquam manifestum, cum summopere debilitati, seu viribus potius exsoluti, nisi exiliter lo qui non possint. Moles autem corporis, quae altera est praedicati pars, cur minor eisdem fiat caussam non habemus in Graecis excusis exemplatibus traditam, in quibus post illa, e ιιογα ελαῖς, moles autem emporum minores ruetro re ansar: reliqua desderantur, sicuti
etiam in antiqua tralatione. Theodorus tamen vissetur illa habuisse, qui subdit, quod sanguima summis corporis partibus sevocat ad imas Nimirum in animi desectu sanguis. de spiritus a corporis superficie, & parte externa, ad interna viscera, & ad cor refugit: ex sanguine autem, Ad spiritu, quando efforescebant, & extumescebant externae corporis partes, merito illis priuatae concidunt,& minores redduntur. Δια m ἡ γα ρι νον λεοδυ,6 - γυμναζονί ν; ου in η πιμεληCur venter tantummodo extenuatur eorum, qui se exercitationi dederunt 3 An quoniam venter pingue amplectitur plurimum.
Quod hoc loco de ventre proponitur, qui exercitationis usu solus extenuatur, cum reliquae corporis partes ab ea id minimὸ patiantur, iterat Aristoteles problemate x iv. in quo tamen pro exercitatione frictionem ponit. Solutio autem quae hic breuissime tangitur, Ara pinguedine desumitur, qua venter resertus est, quaeque ob motum sicile liquatur, e 'piosus habetur eo loco, qui omnino pro huius quaestionis exacta declaratione videndus est IV.
ειρμωνει ἡ θ σαρε ου πιώχ. Cur pingue eorum absumitur, qui se laboribus degunt: caro autem nullatenus emaceraturὶ An quoniam pingue concalfactum liquesciit quod car
ni non euenit. Motio autem concalfacit. Α superiori dependet tum hoc, tum subsequens problema quintum: in solutione enim
superioris duo proposita sunt: pinguedinem , motu liquari,fle ventrem pinguedine esse refertum e ea ut nota faciat, de utroque rursus quaerit,& primum hoc loco cur motu pinguia liquenturi id autem seri dicit, quia ob calorem, qui ex motu gignitur, pinguedo liquescit, non liquescit caror haec autem viatius pertractabuntur Omnia ad problema XI v.&aliquae obiectiones tollentur. Hic interim sciendum, illa, eara aviem nassa nus e teraιu cum in Graeco contextu non adsint, addita fortasse a Theodoro ad sensum liquidius, &persectius explicandum.
230쪽
COMMENT. IN V. SECT. PROBLEM. DIC ut venter opimus admodum esse solet Utrum quod cibo propinquus es dumque caetera membra ex ventre hauriunt, venter ipse sibi saepius ingerit. An quoniam minime venter laborat: flexibus enim hic nullis con
torque tu . Et hoc,ve dicebam, dependet a problemate tertio, quod etiam indicat particula θ quam
apponit Aristoteles scribens, m Missa autem huiusmodi problematum nexum indicare solet,ut alibi obseremimus. Non bene igitur fecit Theodorux,qui eam omisit: Conuertamus igitur in hunc modium Propter quid autem p3ngues admia sunt partes eis a menιrem' duas igitur plurima huius pinguitudinis caussas assert Aristoteles. prima est, quia paries circa ventrem, seu venter idem enim est dicere, cibo proximus est, quam rationem habe mus etiam problemate x i v. cibus enim ex ore in ventriculum primo delabitur tum chrii nomine per meseraicas ad iecur desertur, unde postmodum ad teliquas corporis partes di stribuitur: illa autem loca ventri,eiusquc partibus proxima sunt. Quando igitur alia inde desumunt, quid ni ipse saepius, de ad libitum saturetur Tum alteram rationem affert Aristoteles quia venter non laborat, carct enim omni articulo, atque etiam omni osse, cuius rei tationem reddit libro secundo de partibus capite i x. labor autem fit in articuli sexu, M attritione, dum inuicem se se ossa confricanti attritione autem hac caret venter: si igitur labore vacat, qui pinguedinem colliquat, 3e extenuat iure pinguescit venter. Ad hanc rem habemus etiam alia quaedam problemate decimo quarto.
Cur melius fatigationes tum cessant, cum quis ex aqua oleo permixta se
perfricuit 3 An quoniam oleum magis subire cum aqua potest, quam si per se
ipsum est: ducitur enim suapte natura,vt innatet,& quitet. Vbi autem subiit, corpus subinde amplius emollitur. An quia oleum natura calidum est: cali-Aum autem quodque, de siccat, 3e indurat. At membris satigatis siccitas, &duritiesuncommodat omnino sunt, mistum igitur aquae eo plus iuuat, quominus siccat. Quae hic a Theodoro satigationes dicuntur, passim, fle melius ab aliis Latinis dicuntur
lassitudines, nimirum tristes quidam affectus,& sensationes, quae post laborem in corporibus relinquuntur, aut etiam absque labore proueniunt, quae spontaneae lassitudines appentis tur. De his autem copioia Calenus libro tertio, de quarto de tuenda valetudine, sicuti diximus ad problema x Eprimae ctionis, quo loco similiter hane usitudinum medelam ex oleo, S aqua, non tamen mixtim proponebat. In praesentia igitur Aristoteles ad lassitudines tollendas cur aquae, de olei mixtio magis approbanda sit, quam singulorum separatim usus, rationes duas reddit. Prima est, quoniam oleum aquae immixtum poros facilius subit, altiusque corpus ingreditur, quam per se solum: olium enim ea natura praedictum est, ut in superscie innaret, de in extremis resideat, minime autem intima, 8c altiora ingrediatur. Eget itaque aliquo, quod viam muniat, de comitem se illi praebeat, alioquin non illuc se conserat: talem igitur, si illi praestemus aquam, corporis altiora subit, atque partes illas magis emollit, quam faciat in summo fluitans; est autem emollitio lassitudini sola ii quippe siccitas, Ac durities incommoda, quod mox proponit Aristoteles: atque etiam Galenus pluribus in loeis. Idem autem Galenus, cum ad eandem lassitudinem tollendam aquae, Ac olei hanc mixtionem summopere approbaret libro secundcide simplicium medicamentoru facultatibus ςapite xxv non eadem omnino ratione usus est: satis tamen sinuli . ut enim lite Aristotcles vult aquam oleo immisceri, quia oleum, s per se affricetur, non similiter potest subire corporis meatus, scuti aquae immixtum, quae oleum intus ducit, ita Galenus oleum vult immisceti aquae, quia aqua per se no inhaeret corpori;sed facile emuit,