Iulij Guastavinij patricij Genuensis, ... Commentarij in priores decem Aristotelis problematum sectiones numquam antehac visi, ..

발행: 1608년

분량: 438페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

341쪽

praecipue accipienda quae actu inest. At hoc modo, iam nihil intersit, an ex aete, an ex ferro, seu argento, aut alio metallo siue etiam lapide sit illud, quod apponitur, dummodo sit lactu frigidui Et ea sanE medicina hoc modo homincs vulgo utuntur, percussae parti, quidpiam frigidum apponentes, qui ita liuorem illum prohiberi sibi persuadeant. Tilapsi autem calidam e se assimat etiam Galenus libro vi. simplicium, scribens eam habere acrem ἰθc vehementem excalfaciendi iacultatem.ο --Ηae princiis, in ps. Galenus libro quarto de compositione medicamentorum secundum locos, hypopia, aut suggillata alia iesse dicit recentia, alia inueterata. Appellat autem inueterata quandci iam nigrescunt, quod si progressu temporis, nisi contingat aliquando nonnulla praeuenire, ut statim nigrescant, haec enim, licet recentia, iam pro veteribus habentur recentia autem dicuntur antequam nigrescant. Virorumque autem curationem distinctu docens,llaec scribit eodem loco, quae nos etiam problemare sexto citauimus e Gmιngitiaue aliquando uti ita emeru fantula tem poris progressu Lusere, o dograri, parati nimirum grumulis ex dispes in messis moti partessianetiine eoactis: quare merito ad eius curationem saι- felimant Miasci, prias gaam deni resias, lsivam medend habentes. τι sanitiis iusmiatur, eum fiam Id quod in ramos eoieris My avusne lagerrime a sutiposse. Cum vero tunsenti venaram ex quibus se uis exilit, rumpatur partim quia-

illis, a primam adhibenda esse man sesum est, fortiora vero matteratis, or denigratis a naenri. Hoee Galenus: Iuxta quem methodum deinde pharmaca describens a vcmilioribus medicis como ta, alia aliis conuenire, de quae recentioribus, quaeque inueteratis coueniant,l distincte doeet. Aristoteles autem hoc loco de solis recentibus videtur loqui, quando veliti ex propositis remediis impediri sanguinis concretionem, qua non existente, nec inducitur nigredo. Quoniam tamen laoc idem tempus,& psum latitudin obtinet ut loquuntur,tioci eodem tempore cyathum illico de ab initio , thapsam autem post dicit adhiberi solitam. t Quaesto deinde satisfacit Aristoteles per ea, quae sequuntur. η ι --Au quia τι anil mo doti)ntibus De cyatho primo rem longius explanat, tum de thapsia hreuissine. Eadem ratione cyathus, laquit. praestat eum esse hum, qui propostus esst, ac animo descientes re j creataquα Illud autem quomodo sat, uberius exponit: frigiditas enim aeris occurrens ' parti percussae, prohibet, ne exeat calor, qui est in sanguine contento insuperficie corporis,

qui sellicet ad eam ob percussionem se contulit, quique sanguis ob caloris di essione con

gelari si let. Docet autem, qua ratione congeletur. Nam sicuti congelatur cum extra corial pus est, scilicit a frigiditate ambientis, eodem modo tunc congelatur cum prope est, uti extra ut, nimirum sub cute ipsa acri ambienti proxima: si autem ob aeris appositi frigidit talem prohibeatur exire calor, merito δύ beneficio ipsilis, non concrescit sanguis. sed rursus dissonditur & redit e unde discesserat i atque ira prohibetur cutis a liuore. Verum sit in percussione sanguis extra venas erumpit, NI per inania musculoriam spatia simatur, int quibus deinde corruptus nigrescit, quomodo possit hic uidem intus in venas, virdedi scessi, quod ait Adistoteles, oenuo redire, digna consileratione res est. Nis dicamus centasuisse Aristotelem, in suggillatis initio, ac statim haud est nili sanguinem extra venas: sed ex maioribus ad minores, quae sunt sub extima cute detrudi, quo tempore si applicetur erathus, fiat repulsio, de possit redire ad priorem locum. Nec vero id seri non possit qitan do etiam ex Caleni sententia in suggillatis sat effuso non statim, de consertim, sed paulatim, de per diapesscsim. Locum porro iam exposuimus sequuti tralationem Theodori, qui aliam a vulgatis Graecis codicibus, quos ego quidem viderim, videtur habuisse scriptu

ram, nimirum cum ncgatio a quod illa expeditior, δά reaior videretur hoc modo u λi,

O, H' nisu ἔ-ω -- ά m 1 Q. Lubrica autem fuit merito negatiuae particulae omisso rudi librario, eadem proxima sullaba praecedente in voee χχ οῦ. ii 4 3 θ, quod idem ιhapsa. Quae de cγatho dicta sunt, eadem breuissime thapsa accom-s modat. Thaplia inquit, idem praestat quod cyathus quia calida est, calor autem prohibet, ne sanguis concrescat.Haec igitur proprie & absque medio illud praestat quod cyathus mel diatri ac per accidens, ut loquuntur, agebat: Ille enim non ni fi reprimcndo calorem solas

se agentem,cumque cotinendo, haec autem propria calefactoria virtute .sed quare crathus' l . initio,

342쪽

COMMENΤ. IN IX. SECT. PROBLEM.

initio, thapsia adhibetur post, sicuti in problematispropositione dictum est 3 Quia nimirum , quo ulterius tempora procedunt, maiori, dc essicaciori est opus remedio, at maius, Ze efficacius est thapsia, quae non per aliud, dc solum proprium retinendo partis calorem' scuti cyathus, auxilio est ed propria calefactoria virtute, eaque valde insigni. ωανάα Am. Maa contraria Maia ister sesum. Theodotus, Maia, addidit de suo: non bene: illa enim non perfecte, de omnino contrariar sed quodammodo, dc vulgi more t cyathi enim frigiditas, actu intelligitur, thapsiae autem facultate, seu potentia, nec ad actum reducitur, nusi post caloris natiui actionem, ut omnia medicamenta iacultate calida. Aristoteli tamen in eo scientiae genere, quod problematica doctrina profitetur, illa contrarietas, haud erat reti-cienda. α- eaura extιus negatur, n- ωWre t ob aemfra ditatem. illa, ob aeriorigiditatem, quibus carebat Theodori tralatiosuppleuimus e Graeco textu.

Cur aeneis quibusdam admotis, ut cyathis, alusque generis eiusdem, vibices rcprimi, resoluique possunt An quoniam aes natura frigidum est: ergo calorem effuere vetat sanguine, quem ictus collegit. Eo namque per lumina corporis exhausto, vibex existit. Itaque celeriter admouendum estante,quam geletur. Et thapsia vero ex melle illita eadem de caussa iuvat:quia enim calida est,sanguinem refrigescere prohibet.

Iterat problema proxime scriptum, mutatis ianE verbis aliqu0t: sed minime sententia. Quaestio ibi proponebatur, nomine cyathi, omisso aere, ut qui)em habet Theodori tral tio, hie proponitur nomine aeris, omisso cyatho, qui deinde adiungitur ratione exempli: unde 3e subdit statim, non a cyathis solum, sed aliis similibus, nimirum vasis aeneis dissolui suggillata. Vidimus porto Arithophanis interpretem in verbis, quae superiori problemate

adducta sunt, non cyathos dixisse, sed Oxibaphos, quod aliud vasis genus est. ἡ iam MN Dd- . An quoniam aes natura frigidum es. Theodorus hod loco magni momenti verisbum, natura de suo addidit: quod non putem addendum esse: non enim arris naturam diaeit Aristoteles in praesentia: sed eius tantum frigiditatem nominati illa veris sicuti diximus in commentariis ad problema superius, accipienda est, quae aeri inest actu, de ea enim proprie loquitur Aristoteles. At verb problemate VI. cum ab aere discuti vibices dixit ratione aeruginis, nosque id emere vi discussoria, calefaciente, & exsiccante exposuimus, iam non de qualitate actuali, ut loquuntur, licuti hoc loco, sed de ea, quae potentia est i loquebatur Aristoteles. M Q, in. G. Descelerater udmouendum est. Prublemate superiori,quod hie dicit, erebriter, dixit, initior declarat autem temporis huiusce terminum, nimirum antequam sanguis concrescat. η Θα,ναο μ' ε iam. TH a veia ex meste Hita Cum cera,& thu te adhibebat eam Nero teste Plinio. Archigenes cum thure,& Cerato misceo,& aliis etiam modis. Aliis itidem,& Crito, Heras teste Galeno. .

Cui si eodem loco saepius ulcus extiterit, cicatrix atra ducetur An qu eumque parte ulcus se ostenderit, haec admodum debilitatur,eoque magis, quo ulceratum saepius sit. Debile autem omne frigescit, humotisque plenum est : quo fit, ut nigrum quoque appareat. Et quidem ulcera magna , &Rr vetera

343쪽

l vetera cicatrice atra obducta videmus. Saepe autem ulcus coepisse non aliud l

est, nisi vicus diu habuisse.

i Quae sunt cicatrices exulceribus, eodem loco sa*ios inissentibus, ex illis essb dicit Aristoteles quae alio colore inducuntur 1 Maius autemisi duas tradit rationcstquami pri- ma proximior est rei eausiari continens , altera autem remotior tem aliquo modo dei clarans. Est autem prima, quδd quandocumque alicubi uleus fit, ta illa pars ulceris ratio-l ne debilis, & infirma redditur , & qud saepius ulcus extiterit, ed delinior, de infirmior ob eandem rationem reddirur identidem quod autem debile mminroc pore est,isiid etiamfiigidum exsistit, atque humiditate repleri solet: sunt enim debiles partesi mrae calore natiuo destituuntur Nam metito, & beneficio huius naturales omnes atiiones obcuntur hoc autem desciente fiigiditas parii inducitur: repletur etiam superflua, & excrementitia humiditate ob eandem rationem: nam cum unaquaeque pars humidum ad se alimentum traiahat,quo nutriatur, non possit autem debilis illud concoquete, excrementa multa gignun tur ; & cum a sanis partibus, excrementa aliqua, iridem humida propellantur, illa ad infit miores decumbunt, atque hinc humiditates in illis redundanti porro autem a fiigiditate induci nigredinem, dictum etiam, & ostensum est, problemate primo huius sectionis, a que etiam quinto. Am-ε A se τολιδόνια.oqisimilaeeνa magna o -era Secunda ratio. Lego autem libentius es, coniunctim: hoc est , deinde, ut ostendat hane esse secumdam rationemr est autem huiusmodi: Vlcera magna, & longi temporis nigras hahctit cita catriccs saepius autem ulcus eodem loco habere, est habere ulcus longi temporis. Nam semel sanatum denuo reuiuiscere, nihil aliud est quam illud idem vicus assidue permane te. Eadem igitur huic accident, quae illi, at illa habent cicatriccs nigras,haec igitur easdem

Cui vibicibus cyathos admouere solemus 3 An quod locus, quo icti fueri mus , refrigeratur, calorque inde omnis decessi,cyathus itaque admotus, si cit aeris stigigitate, ne calor abeat.

Repetit problema nonum, ea ex parte, qua cyathi rationem ad suptillata inquirebat, quoniam vero uberrime superius expositum fuit, non est, ut hic alia addamus.

XIII.

Cut pili cicatricibus nequeunt exoriri 3 An quod omnes meatus obco cantur, & variant, e quibus pili se promouere solenti

Hoc quaestum examinatur etiam sectione sequenti decima duobus in locis, Hic autem dicit, ex cicatricibus, quae nimirum in homine sunt, ideo non oriri pilos, quia cum pili exeant meatus corporis subeuntesac per illos tanquam perforamina transeuntes, in cicatricibus meatus cutis obstructi, & ohorcati omnino sunt;cst enim illa cicatricis eato adeo densa,& compacta reddita, ut mea las occlus omnino sint, nec pilis pateat aditus: non enim possunt prae imbeeillitate eam duritiem perforare. e Q, μὰ pessi, Eι ωanant. Et immutantur i nimirum ab eo statu, quem prius obtinebant. Alexander huius rei eandem si militer rationem reddit libro primo problemate cla. ex qua itidem ostendit, cur equorum cicatricibus iidem pili otiantur, quia nimirum equorum cutis laxior est, nec eius foraminat claudi ex toto per cicatricem post t. Δ a m di δε- ,- ον λια ra 2 2ινου- έ-a - διατ να-ν -- - λι,- - l

344쪽

COMMENT. IN IX. SECT. PROBLEM.

Cur iistus tumorem livoremque suscipjanu An quod de loco percusso humores disiecti, in loca proxima ruunt, in quibus offendentes retorquentur. Itaque coniuncta, conglutinatique humorum copia, tumor per collectionem c xui git, de ii quae venulae ruptae sint, conssuuium id humoris subcruentum fiat, necesse est.

Duo inquirit circa locoI, aut partes quae percussionem acceperunt; quare inminescant, l& quare liuidae sant 3 Prioris autem rationem reddit hanc, qu3d ex locis , de per loca, quae licta sunt, humores vi percussionis disiecti, & dispers ruunt in lora proxima, ibique offen- ldentes retQ denu3 pelluntur, pars enim sana 'valida eos innata virtute facith repellere lpotesti illi igitur undique pulsi,ad unum debilem & percussum locum congregantur,&s-mul agglutinantur, atque ita tumor exurgit. Addamus ex Galeno, ag locum percussum vi doloris trahi undique humores eumque tum prae imbecillitate faeilh recipere excrementa aliorum, tum etiam proprium nutrimentum haud posse concoquere, Ae assimilare; quδd ob eam rem in excrementum magnam partem abeat, atque haec omnia tumori caussam praebere. L. O l cm . Et squa venati rupta. Alterius accidentis caussam refert; liuidum nimirum,& subcruentum fieri percussum locum dicens quoties contigerit venulas aliquas exiguas rumpi, tunc enim sanguis exiens nisi prohibeatur,& in unum locum confluens liuidam facit partem, nimirum ob refrigerationem , ut superius abundὸ dictum est, quibus tamen in locis fracturae venarum numquam meminit. ἰ jam mino τ mme, in Asini. Anq.od is Leo periusso. o reliqua. Haec Theodori tralatio usque ad finem problematis, potius expositio, quam tralatio est i quare sere ad verbum ita nobis hane pariem conuertere placuit: Anqaoa per hane loeam diseriti hamans prox a laea astendentes retνo repet amaν. is os humoram agglatinationem fremorJ eoin ιών. Si Mum erventiti aliqua rumpantvir, stimenta μ ια eoilina. Rr a Ap Il

345쪽

ARISTOTELIS PROBLE

AD EANDEM IULII GVASTAVINII

COMMENT ARIUS.

, Cur in animantiu genere alia tussiunt,alia non3Verbi gra- tia, homo tussit, bos minime Z Vtrum quod caeteris maxima ex parte excrementum aliorsum se vertit: homini autem eo conuerti natura voluit. An quod homo maximum, humidissimumque cerebrum continet:

tussis autem pituita distillante fieri solet.

Inscribitur haec particula e tir ω, φυσυῶν, id est naturatium ep tome, scia, em G ptim ti ,,hoc elb Dc nartiri insus compena Ose, titulo quidem admo iam communi, A late patenti ; quota enim naturalism pars, quae hic percurruntur de animalibus Totum enimuero problematum volumia amratis quaestiones seu ph3sica problemata suisse inseri pium ex Athenaeo, Agestio, M Macrobio vidamus in prologomenis:At sane pleraeq: omnes sectiones,praeter paucas hoc titulo insciit, non male possunt. Sicuti qui alia ab his, S admodum druersa argumenta continent lisA Aletra cretauri Aphrodisiensis quos natu=a I tam 3 1ho,um inscripsit libris ylia omnia ab eisce pertramite videmus, & Seneca itidem, septem eodem modo inscriptis: sola Meteorolagica coprehendit. Equidem de Animalia. hiis titulus, ut sectioni suisset, scutie si Mu) aptior, de tammodior: ad illa enim quae hic tractantur pertinent omnia ita feneraliori vocabulo, quae magis specialia sunt comprehen dυnt, & int ligunt aliquando Auctores,v Seneca iacit. Ded enim hunc huius sectionis ti tutum ab Aristotele non esse, scuti nec inditias alios earundem, quemadmodum nec ocdi nem quo ad nos dispostae peruenerunt, sicuti etiam in protegomenis diximus i mihi facithpersuadeo. Igitur de naturalibus, hoc est de animalium natura tota est sectio. Et quidem naturae ipsius opera, & actiones in animalibus ipsis maxime conspicua sunt. Fortasse autem epitome dicta est, quoniam plurima, quae hic breuiter percurruntiar, illa in libris ipsis de animalibus uberius pertractata ab eodem sunt: e si non ignorem problemata in illis libris ci-l tari; Nisi tamen epitomen sibi nominauit, qui cx multis aliis Aristotelis locis sectionem: hone compilauit. Vt ut iit, primum hoc problema proponit Aristoteles de tussi . & quaerit: cur alia tussiant, alia non, Dimirum animalia, quod quamquam non exprimitur, subintel i

346쪽

ligitur; ve confirmetur, quod dicebamus per Naturalia in titulo, Animalia ipsa intelligi. Homo igitur, dicit Aristoteles tussit, hos non tussit. At hoc exemplum reuocatur indubium: ex auctoribus enim de re rustica habemus, boues tussiret & ab eisdem ad boum tussim habemus proposita remedia . L. enim Iunius Moderatus Collinaella libro sexto capite ldecimo, tum ad recentem, tum ad veterem boum tussim, sorbitiones parati & in Geopo-lnicis Graecis, qui liber apud Latinos Constantino Cesari ascribitur, libro decimo septimo ex Didymo ad tussientem bouem remedia prascribuntur, quod etiam faciunt magis re-eentes de agricultura scriptores. De iusti etiam equorem dique ipsi us variis caussis non minus pertractatur in veterinariae medicinae libris ex Apsyrto, Hierocle, Tiberio, Eumelo, Theomnesto, Hippocrate, Se Pelagonio: & ab ipso etiam Vegetio in libris qui δε - o mearetna inscribuntur.Quin os Galenus libro secundo de symptomatum caussis capite ter

aliqua ea sedistos ventris, velθιrisus Uas occupauis. usto o ι tint manI. Ad hanc dubitationem respondemus: primo Aristoteles octauo de historia animalium capite xxiii. li cum boum morbos recenset, duos esse ait, podagram, & strumam, qui est morbus pulmo- num cum ealiditate. An igitur tussis eidem ignota, quae non proponitur aut non pro mor- ll bo habita 3 deinde tussis si boves exercet, id sane admodum raro contingere potest ob eas li quae in problemate adducuntur rationes: at de iis, quae rato contingunt, non est doctrina, aut scientia, verum de illis,quae aut semper, aut necessariis, aut plerumque ita fiunt, sicuti seribit idem Aristololes libro primo posteriorum Analyticorum capite xxv. dc ob eam rem ab Aristotele in libris de animalibus praetermissa est. Ρraeterea tussire hominum ab eo dis simile esse, quod in bobus obseruamus: haec enim res purE naturalis est, coacta natura a lmorbi ficis caussis, ut motum illum mediante spiritu edat: at hominum tussis est cum ali-l qua prouidentia, & ad eum finem, vi quod in viis spiritus continetur, pellatur extra: extussiunt itaque, non solum tussiunt: acti votum haud succedit primo conaru,iterantur saepius ad eundem finem motus: in brutis autem, quod ego existimem non absoluitur haec

materiei expectoratio; nec absoluta striisss, sed impetus ille forth solummodo qui tussim praecedit. Et a Graecis dicitur quod idem contingit infantibus dum sadhuc brutorum vitam agunt, illa enim, aut proprie tussire, aut expectorare nec sciunt, nec vero etiam possunt. Aristoteles autem tussim illam intelligit, non autem hanc. ἡ ω τώ - άμ .Hram quod caeteris. Cur non tussiant plurima ex animalibus, illam esse caussam dicit, quoniam in ipsis excrementum quod tusaim gignit .non ad partes spiritui dicatas se conuertit, sed in aliam quandam rem alibi exitantem: illa eadem nimirum, quorum ratione ab ipso. lmet Aristotele libro septimo de historia animalium capite secundo dicitur, mulierem in lsexu foemineo plurimam habere menstruam purgationem: nam in animalibus, quae ani- lmal non pariunt, nihil tale contingit, quoniam eiusmodi excrementum vertitur in cor- lpus, hoc est, in corpulentiam, nonnulla enim ex ipss sunt maiora maribus, atque etiam latus in corticem,aliis in squam mam, aliis in fiequentiam pennarum absumitur, terrestri- ibus autem quae animal pariunt in pilos, & corpulentiam, homo enim solus laeuis est & sine lpilis, ν in urinas; plurimam enim, & crassam urinam huiusmodi animalia emittunt i sor- lminis autem excrementa in menstruas purgationes vertuntur. In maribus autem, qui istis lcarent, simili modo fieri seminis genitalis ratione dicit Aristote es cum plurimum se inis inter alia animalia, comparatione magnitudinis suae emittat homo, multδ igitur plures cxcrementorum purgataones cum habeant animalia, quibus in tot tantasque res verti poc is uni, quam homo, cuyn rem valde exiguam & cuius usus ctiam prohibere possit, & vero etiam Nohibeatur saepe iure iussi, aut numquam, aut raro vexabantur homines vero se quentius. η - εγκέφαλου. An Psa homo. Altera ratio. Homo maius, de humidius, quam caetera animalia cerebrum habet, quodautem maius hurni ditis est, illud facilius, &maiorem humiditatis e iam demandare solet, promptius igitur fiet tussis in homine cum haec ex huiusmodi materia ad pectus distillante fieri soleat. hominem porro proportio magnitudinis suae plurimum ha te cerebri, atque humidissimum restatur idem Aristote - .les libro primo de historia animalium rapite decimo sexto 1 libro etiam secundo de pari bus animalium capite septimo eandem rem scribit, cum multam cerebri humiditatem &fiigiditatem summae cordis caliditati opponi dicat. ωλεέ ις. Vtram quod eateris. plarim.

Graece enim, et suις

347쪽

Cur homini tantummodo ex omni animantium numero, sanguis e nari

bus defluit 3 An quoniam plurimuin cerebri, idemque humidissimum homo

continet Unde venae excrementis per Ora eodem tendentia nimium repletae,

profundere inde coguntur. Sanguis enim vitiatus quisque, intcgro tenuiori reddatur, talis autem est, qui se cerebri excrementis miscuerir, & quas in saniem degenerat.

Caussam propter quam ex omnibus animantibus soli homini sanguis de naribus fluat, eandem esse dicit hoc problemate Aristoteles, in quam superiori tussis caussam reiecerat, abundantiam nimirum, & huthiditatem cerebri, hac enim ratione fit., ut maxima ex ipso fluat humidorum excrementorum copia ad ipsis venas, quae excrementa mixta sanguini, qui in venis est,uitiant illum,& morbosum reddunt,ac efficiunt tenuiorem, quam purus S integer ipse sanguis sit, hisque reddatur, ut potius ichis sanguinis si dicendus, quam san-l guis; est autem uti anguinu, sanguis incon coetiis vel quia nondurn coctus est, vel quia in serum degenerauerit, ut est idem Aristoteles libro tertio de historia animal tu capite deci

mo nono . Tali igitit sanguine vena repletae, id est tenui, Δί morboso merito excremento rum a cerebro descendenti uin, adapertis osculis eum extra proh ciunt. Caetera autem animalia, quia minimum cerebri habent, eidem accidenti mἱnime opporrima sunt. Gy M Pre oνa eadem ι dentis.Theodorus haec ita distinguit ut adaptet superioribus,nimirum hoc modo, Fera raptis perora eodem tendentia , id est a cerebro ad nares: at in Graecis iunia guntur sequentibus in hune modum orasandrae cutimur perora, id est adapertis osculis quae extra pertingunt, ut nos exposuimus

Cui alia ex animantibus sub cutem, alia intra carnem, alia utroque modo pinguescere consueueruntὶ An quibus densa est caro, iis inter cuic, & carnem humor praetenuis cogit uti quod is semper sua natura eminet,atq; res det, qui tandem concoctus pingue estici solet,quae autem carne sutat rariore, cutemque gerunt obuiam, haec opima intra carnem redduntur: quae vero utroque modo se habent, inrόque etiam pinguescunt.

Idem Aristotele, libro textio de historia animalium capite decimo septimo de hae eadem re ita scribit: κ, πάνG I in σάρην ω πιονα, - -ὶ αγεισψν4,c dira 3

l qui sub earnem, aut sub cutem, ut legit Theodorus pinguescunt. hoc quidem nomine, nihil ibidem. Θωου--b e Iem. Theodorus vidctur legisse , - δερυα. η eσων β πυκει , παλε. An quibus dissa es earo. Exanimalibus illa sub cutem dicit reddi pinguia, quaecum j que sub cute carnem obtinent densam,& compactam; in illis enim cum cutis, seu corium natura sua a carne abscedat, fit inane spatium relinquatur, colligitur eo spacio humor qui-

348쪽

dam tenuis, qai ulterius coctus,pinguedo strillaque animalia sub cute pinguescere dicun tur. Nos porth verba illa, quae rationem quaesti continent, & admodum corrupta sunt,ttim in Basilies tum in Aldina editione valde alio sensu exposuisus,quam verterit Theodorus qui videtur legisse, α, γ rat. --haec enim Latine ab ipso re3dita sunt. At ut uera sint dubito; tenuis enim ille humor, si sua natura semper eminet, atque residet, quod ait Theodorus I iam nisi sub cutem non pinguescerent animalia nunquam autem intra carnem. Porro ex Basiliensis, & Aldini eodicis lectione nullus omnino sensuqeliei potesL Ego sequutus sum, quam odidit doctissimus Casauhonus, eamque retinui, eo sensu, quem paullo ante expressi: ita aurem verbum verbo reddo: Vaod hiae taris nis ora

Da absieδει. οσα 3 remo; , εχσι H συυ. quacumque autem rariore sunt tame. Docet quae isnt illa quae intra carnem lpinguescunt,nimirum quae Carnem habent rariorem, cutem auialtem adliantem,& adiacentem, ac proximam ipsi carni;ita enim interpretor vocem qua usiis est Aristoteles, tanquam Opposita superiori, αφε si sic enim cum locus vacuus, non relinquatur inter curem, & carnem, quo possit tenuis ille humor alimentarius collimi,

permeans ille idem ad carnes, pur casque dissusus quod facilc potes , prae earundem rari

tate reddit illas eo modo pingues. Theodorus autem qui vertit, cutemque oerant Osaiam quomodo locum accipiat aut quem vclat este sensum, ateor me non intelligere. Prosequitur autem Aristoteles declarare, quae ex animalibus utroque modo pinguescanti Et ait: a. ualem meaia sari ins/ν ωιmmae habuum, o ambobus extremu parriegant, uti τινι MMotia ρια aestans. Quae porro hic de hiuiusmodi impinguationibus dicuntur, illa ut puto non solum de ipsis animalium speciebus iratelligenda sunt;sed etiam in ipsismet specierum indiuidui locum habent, pro cuiusque indiuidui conditionibus. Illud etiam praeter dicta

annotandom, quod ait ibidem Aristoteles: plurimam animalium partem, circa ventrem pinguescere,& praecipue,quae parum se moueant.

Cur vitiliginem pueri, mulieresquc minus habent, quam viri, d: in co

loso tamineo sexu, quae prouecta aetate sunt, magis habent, quam minores An quod vitiligo exitus spiritus est.Corpora autem puerorum contextu denso, non facili expiratu constant,& mulierum minus expiranr,quam Virorum. Spiritus namque In menstrua se auertit taminae:densitatem vero letuitas eiu Odem satis declarat. Quae autem corpora aetate processerint, aut consenue

rint, respiratiora evadunt: haec enim modo aedifici j veteris, structuram se rum partium laxiorem iam habent.

De vitiligine, eiusquc generatione, dc causis, variis in locis egit Galenus. Ea huc congeremimportunum: ne dum necessarium existimem. Illa solummodo ex Celso assereniada, quae breuiter, quale sit vitium ostendunt. Scribit igitur Celsus libro quinto capite viii-mo hunc in modum: Vitilus quoque quamuis per se nullam pericatum assera; tamen fada est, ora malo eovom habιtus. Emι ιress etessunt. o pG ocataν, vli color alias est,feres baster. o non eominam. τι quadam quas πιιa d persa esse videantur. Interdam etiam latius, o eam aibasam intermissomia vit. Atisara colore as hae disseri, 3tita nigra es, o umbrasmitu. Caetera eauem sens.λaera, habes quiddam ile alpho, fled magis assida es, o altius dese- t. in eaque albi pilisura, o lammai ιles Haec Celsus. Quamuis autem nec Galenus, nee Celsus,neci alii de Medicina seriptores, dum huiuscemovi astimas meminerunt, spiritus mentionem l saciant , quem inprimis memorat hoc loco Arithoteles, non tamen inuicem di sientanea, i aut quae simul seni non possint, eos proponere animaduerto. Non omisit tamen illum di uinissimus vir , quo praeceptore Aristoteles usus est. In Thimaeo enim, cum de morborum t eaussis loquetetur, de vi Iigine seu de ea, quae Gnaech λίκα, & de alphis hae scribit: γ s

349쪽

IVLII GVASTAVINII

.1.ον,-- , --ο ει ξ γ AM , - - , αλ s τε, οδ τυπων μένη να ματα , nam . Hoc est: Asia aatem pitvisa ob taliarum θινιιum m η Διenta pertianas, sampio mera re ινΛ eorpus θι mine, mutariea qaidem. vane nitium nus eovis infra siluines, bacas. o alia ρsos, re iam- morbos praeream. Haec Plato. Aristoteles porro, )e eo assebu hoe loco Gusta sum inquirit, quamobrem ille minus comprehendas pueros , dc mulieres, quam viros, inter mulieres autem illas magis, quae seniores sunt. Dicit autem caussam esse maiorem habilitatem, & opportunitatem corporum virorum, quam puerorum, de mulierum. Viatiligo enim est exitus quidam spiritus: Nimirum huiusmodi cutis des edatio sit tum ab

humore, tum a spiritu, qui ipsi mixtus est, vidimus enim paullo ante ex Platonis verbis, albam pituitam cum ad externas partes αναπνοδε ιχει, hoc est: NJurastanes moluari seu, una eum se rasa erampis, hunc affectum procreare. At huiuscemodi species exitus promptius sit in vitis, quam in pueris, quoniam hi corpora obtinent minus perspirabilia, hoc est minus petula spiritui, magisque densat cutis enim omnis, sicuti scriptum reliquit Galenus primo de simplicium medicamentorum facultatibus capite duodecimo, in primo statim o tu sibi est continua, at temporis spatio perforatur, ac plurima nanciscitur spiramenta ritu et ibitum. Id autem sit ratione humiditatis, qua plurima pueri abundant, partes ipsas iunia gentis, & replentis, qua deinde paullatim absumpta, meatus, & foramina aperiuntur,quae

indies laxiora sunt. Ο τ γε--ἡ κίον. ει mal erum minus Myrant. Mulierum corpora, seu

cutem earundem minus perspirabilem esse, quam virorum, ratione, & signo docet Atist teles 1 ratione quidem,quoniam in mulieribus spiritus hic, qui ad cutim una cum humore in vitis impetum facere consueuit, eamque peruadere cutaneas partes deserens, ad men- lstiua se conuertit: signo autem, quoniam eaedem mulieres carnes habent iuves, S: sine pi-llis, quod fgnum in pueris etiam locum habet: denso enim existente corporis contextu, lnon patet exitus fuliginibus, quae pilorum materia sunt. Vnde lauitas, & pilorum defectus oritur. Quo signo etiam usus est Hippocrates quinto aphorismorum sexages mo nono, cum rationem traderet, quare rigores magis ex partibus posterioribus, quam anterioribus inchoarent, dicens, sis o estis ramas: induis autem es pil- , ubi Hippocratis sententiam liquidius explicans Galenus ait, dicere Hippocratem ex partibus anterioribus rigores non inchoare quoniam calidiorem habent, quam partes posteriores temperaturam, huiusque argumentum sumere ex cutis raritate, rursusque raritatis ex pilorum multitudine. possint autem etiam prima illa verba ita exponi vi sint princeps ratio,quare mulieres hoc sympto male corripiantur; nimirum, quia spiritus ille, cuius exitu seu excretione, ut dicitur problemate trigesmo quinto, uitiligo fit, in his non ad cutim, sed aliorsum se conuenit, hoe est ad menstrua ipsa, quo sensu fortasse accepit Theodorus, qui tamen, quoniam liberius

praeesserim, ae femoram eorpora, ilia bene persu Mia sane. sola enim velati amqua is ἐμω la xam habent panium fractaram. τὰ θ - , Wis meis. Avia autem corpora, alteram partem secundi membri explicat, docens similitudine maifici, veteris, quod compagem habet laiaxiorem , vi rimas ducit, senum corpora multa possitire foramina , α magis patere perspiratui.

Cur homo tantum habeat vitiliginem Utrum quod tenuissimam is ex omnibus animalibus cutem habet, simulque flatibus redundat: indicium vero, quod vitiligo partibus tenuissima cute obtectis, maxime, Primumque existit. An & his ipsis de caussis,& praeterea quod homo unus ex omnium animantium numero canesicit: quippe cum in vitiligine pili canitie immutentur. Itaque fieri non potest, ut vitiliginem habeant, quae numquam canescere soleant.

Quare

350쪽

Q aeterhomii immora pamininar pueri,&mulieres, muri iacta,quauebatur &periori probi Ic, hoc autum quam inter Muuinis sis bom, Duas amo assat rationes,quibus deinde tertiam. d ratri ne Auibus Minde diniam addit. vicie igor privim, tam hominem inter animalia virili gae in pam quoniam clim vixi ha tui affectra sit, homo cutem habet eidem in istuc ppportunam, quippe quae lassit Mer animalia tem lima; proporticure magnitudim eo orta, sicuti dicit idem Aristo es libro temo de historia animesium capite Hylaeimo .dc alibi etiam 1 curem autem temonam Deile potest ea miseria peruadere aquavui fiti Praeterea homo μὰ qtam et a am iaspircibus, Ee statibus abundati ficti autem vitium assatu eit spiriti se bis etrii iniuri est Si

dicetur etiam probIemate trigesimo quino. Obtinet autem hae spiritus,ve existimorati nem Caussae,partim eminimis, partim maturialis: nam M in Ha pellit ad cutun maletiam, ex qua vitali, sinatque etiam iptumet, puppe qui Crassio quysimitus, Eccet eoinparatione humoris .cua mutatur, tenuia vitiligini pa matellaealiqtia fit. Haec aurei impio a cutis si tillam dependens. eo iisno confirmatur, quiuisitiligo maxime & primum, in proprie in loci sit . urtici euta 1 meis temultima, nimirum In sicie ,huius cnim catas tenuissima est, sicuti inter allos scribit Haly bbas ictumio ille meae capite v.ι ἡ ι; . An de ea se . Tetriam ration inis Nans vitiis' in ios, qui non canescrint, at alia animalia praeter hominem n .can cunton in inturberi non poterit ritiligo a Maiorem propolitioiaem ex eo probat. quod in vitiligine i chler plis canescam , agit peiuris de ea quae G. Grxes dicit in harimiarum te quod scriptumumni inqua quinto dc ratiotae ani hum rapiteqv-rto, Si hac cadum amne probis uemgelim exto quibus M, locis eiusdem etiam electus rationem reddidit i minorem autem propositionem habe mus quoque eodum Mimo gen et NiW anurialium Capito primo: homui tamen ibi 'dem adningitur equus . quem etiam in Irim ictatur Petientia, quemque criam patii vitiligmini circa faciem simi quis ment

Cur c um ovibus lac plurimum detriuigetur, qt corporae non maxumo. I int: homini autem, di boul urinus, scilicet mi corporis proportionem Ut runt quod his copia in corpus absurrutur, caeteris in excremen um se confert: ovibus autem, dccipiis, quantuin excrementi accesserit, omno in lac

i, sit. An quodplura gignunt quam quae magno sunt corpore: iq;que plus

attrahunt excrementi, quoniam Plura alendum sit. Anias grat 1s plus excrementi propter corporis imbecillitatem redundate lac autem excremento

mus, mensuram traiid esse prorortione aestitam dicet Arigine .. me mira apud nos non tanta uberine luxuriari criminuu videtur Aristoteles innue i- actae quae Ex Germaniae finibus aduelluntur, multum adco,ut comparata magnitudine, non lup retur vacea. sed potius supererreanae enim id multocandant i at vis cluae hic natointur,exiguo: ut inliniuscemodi, dactum Aristorilis veritatam magis appareat obtinere: minus tum in ilia,quas diximus, vim in taxe ivrmonis Pliasindis, quas corpore exiguo Aristotele ipse temo de historia animalium capite vi sim primo ait ben ficio fabuli regionis multa I chis cosa emia ri: mmimPomnia am Epiroticis vaccis utudine torporis praestantibus, quatiun singulae singulas ampliaIas lactis implorent. & mensiuae tam dimidium. Ss

SEARCH

MENU NAVIGATION