장음표시 사용
371쪽
amplius oriuntur a ex cicatrice enim ob duritiem non possunt erumpere pili, vel quandiu proueniunt, duriores gignunturinam alimentum illud quo nutritur eam ,quodque paullo ante Aulce & molle appellauit, hic autem appellat alimentarium.& ex quo molles oriuntur pili , exlinustum est: evaporat enim adapertis ex evulsione prosundiore, id intimiore lo. eo meatibus, quo in homine pili radicem habent. Illi itaque gignuntur ex excrementis, quae cum sint terrestria dura dc sicca, eiusdem generis pilos creant. Apparet autem ex mca- tuum reseratione omnino contrarium effectum in homine, ac ciue gigni, nam in ove excrementa dicuntur extra, de pili ex dulci, ac molli materia progignuntur in corpore in limmine contra absumitur alimentarius humor, & ex excrementis pili creantur. Caussa autem est locorum varietas, quibus pili innascuntur, ut diximus A apparet ex illis, quae statim subdit Aristoteles. Pro eo autem quod in Theodori versione legitur: Vestas en proprio earius, seribendum, mestus autem. s sensus. 3e Aristotelis ratio constare debet, de ita Graece est: γ I re ον. ma,ns atimentam. Suspicatus aliquando sum scripsisse Theodorum alis . ita enim proprie, de proxime redderetur Graecum sed Ac valens accommodatum est, significat enim alimentum bonae substantiar, 3c bene nutriens. σημειοι A. Inarem ao a. Exemplo ex simili ducto probat rationem allatam; homines enim, qui regiones habitant meridionales, capillos hahent duros. 3e siccos ob eandem eatissam, nam calor externus, qui in s is est, penitius corpora subit, de profundiori corporis loco meatus aperitaex quo alimentum bene coctum Ze bonae substantiae evaporat: remanent aurem excrementa , ex
quibuὴ pili fiunt duri, de sicci . In aquiloniis autem locis contrario modo res se habet: nam in iis sanguis , Ac humores dulces veniunt quidem, & pertingunt ad partes superficiaria . lnon tamen evaporant, quod calor sit frigore temperatus e neque enim etiam de extremit
frigoris regionibus: accipiendum est Aristotelis dictum. Ex huiusmodi igitur stigore pili lmolles gignuntur, 3e boni coloris existunt. Homo igitur hac quidem re cum meridiona- lli ouis autem cum aquilonariis similitudinem gerit. porro autem ratione loci, varios lesse pilos testatur idem Aristoteles tertio de historia capite decimo his verbis : Dsse niri ιampus iaria regiones, avit ealia ores, aut fra Lares. Imm/nam enim eapsti qai Leos calid ores has tan . aari, qai Oero frigidiores, molles. Eadem etiam distanctius Galenus habet libro se cundo de temperamentis capite quinto. Cui tamen cum Aristotele de pilorum materia seu nutrimento, non dixerim omnino connenirer sed pluribus non sunt haec in praesentia examinanda. perseummam potissmιIHIormam, Graece admodum simpliciter: Magis
Cur ovium pili eo duriores sunt, quo prolixiores: hominum contra molliores , quo prolixiores t An quod ovium pili, qui quale diximus, capiunt ali
mentum, ubi procul se ab suo deduxerunt initio, ieiunius vescuntur:&alimentum quod inest vi caloris, facile pro sua incoctione evaporatur: Itaque siccati duriores redduntur: molle namque humidum est. Hominum vero pili minus alimenti, sed plus suo initio hauriunt: concoquitur autem plenius , quoniam minus est. Concoctum autem pilum essicit molliorem: concocta etenim quaecumque molliora inconcoctis redduntur. Indicium quod oves recentes vellera molliora gerunt, quam Vetulae: copia namque excre-l menti pilum & ouis, & hominis procreat. lEx alimenti qualitate, unae nutritur pilus, pendet huius problematis solutio e Appello nuttitionem cum Aristotele pili incrementum, illam nimirum materiei, seu alimenti ap
372쪽
positionem, unde pilus augetur : hanc autem materiem pliis, aut minus, sit cautilite es coctam nec negarint ipsi Galenici. Igitur huiusmodi alimentum, unde ovium pili, dulce, sl A: molle est, scuti dixit proximo problemate : ex eo fit, ut quo longius discedit a proprio initio, ut in extremis pilorinn partibus externis, siccior euadat: ntinusque eo vellera frui possint i a calore enim qui illius alimcnti, seu humiditatis perpetuus comes est, evaporando absumitur, quod facile facta est , cum si humiditas illa dulcis, mollis, de bene cocta, li quaeque promptu coaporet, δέ absumatur: absumpta autem, de resoluta luimiditate, duia l riores redduntur capilli. Humidum enim molle, siccum autem durum.Hic autem adnotandum nos locum exposuisse iuxta icctionem Graecorum codicum, A κλεψαν , cum Theodorus contrario prorsus modo conuerrerit ,pra sua ιntactione , qui videtur legisse is, lis Lν. At sensus iiii ea lectione admodum planus videtur, hac vix magna adhibita vi,s 'totoque loco alterato eliciatur. α 3 r Humnum vero ριδε. Altera problemati; pars, qua in homine ostendit ex alimenti itidem qualitate contingere illum effectum: ex molli i tie nimirum , qua alimentum initio destitutum, acquirit cum prodocitur capillus;alimentum enim, seu humiditas, qua in homine capilli fiunt, generatim minor est ea,qua fiunt ovium vellera, haec cnim dulcis, pinguis, uber, Ze cxundans, hominis autem sicca squalia llens & excrementitiat Atqui tamen haec eadem, maior cst capillorum initio, quam ipsi; lproductis, cuin cruda excrementa initio abundent: at quo illa latinor est, melius conco quitur, quod euim minus est, ab eodem calore melius concoquitur , eo quod pthis est: ardum producitur capillus, minuitur assidue,melius igitur concoquitur, concocta autem,pro lsua qualitate molliorem eiscit capillum, omnia enim concocta inconcoctis sunt molliora. lId autem minime existiniandum est aduersari illis, quae paullis ante dicta sunt de auium pi-llis, quorum materia, quo plus cxtendebatur,siccior euadebat ; nam pro materici varietate, ide pro varietate termini actionis caloris, uterque potcst contingere effectus. In mollem marei iem, qualis ponebatur superius alimentum velleris ciuium, si plus, quam par sit,calor . agat; reddet scciorem, de duriorum, at in excrementa, quae dura, cruda,& dissicile cocti- lia sunt, de quibus hic agitur, quo plus calor aget, eo reddet molliora neque is accipi debet hoc loco calor, aut tanta caloris actio, ut emollitis excrementis, quae dura erant, illa adi exsiccationem perducat. Porro autem concocta inconcoctis esse molliora, eo signo osten dit Aristoteles, quod oves iuniores vellera molliora gerunt, quam aetate seniores, in iunioribus enim ratione validioris caliditatis, melior fit concoctio excrementorum illorum,l de illius matcriae, ex qua tum in homine, tum in Oue pili gignuntur. Ita sane hanc problematis extremam partem exposui,sequutus tralationem Theodori, quae satis quidem planal est: at admodum diuersa a lectione Graeca evulgata a illa enim verba: m1-ο, δ' etά si , t iocisis 3 - ά - ει σά ἐεια. quae Theodorus vertit: Diuciam qaod oties ν - eentes lagoa messis agerent,quam vestiti, Theodorus anteposuit illis evi αλ ωυ si iv
j - ο- .ct hominu procreat. At hςc praeter diuersam,& praeposteram collocationem, tiami multum sensu disserunt a Graecis anatis, quae ita sonant: Expura enim excremenso fh hominuevilius, quam ouia: ut totus locus sicuti sane Graeca se habent,ita si conuertendus, Conto taeten . quas moti Ora mconcocta reduanιtire ex plura namque excremento homino, Pam otiu pilus consest a. Indutam quod oties ιaaeneula. vertera moli ora gerunt, quam vestiti. Hoc autem modo
si legamus, quemadmodum etiam lcgisse antiquum interpretem apparet, obscurior sane locus est, nec adeo commode scnsus inde elici potest: ita tamen eum exponerem. Concocta etenim quaeque, molliora inconcoctis redduntur, pili autem hominum, quo produ- lcunt ir magis co magis illorum matcria coquitur, nam hominum pili ex pluri excremento constant, id est,m materia, quae plus excrementi continet, quam ovium: hoc autem excrementum , dum producuntur capilli, minuitur, 3e ideo melius coquitur; non itidem in ovibus, cum minus excrementi illa materia contineat, puriorque sit, Λ ob eam diuersiatem caloris actio diuersum gignit effectum. Ex pluri autem excremento, hominum pilos constate, quam ovium, fgnum est, quod oves iuuencula, quia minus excrementorum ti bent , quippe quae valido calore praediti, ea concoquunt, lanam gerunt molliorem, vetulae contra homo autem hac quidem re, vetulae oui similis est.
373쪽
Cut hirti homines,& aues, veneris sunt auidiores ὶ An quod natura humi da, & calida sunt, qua quidem utraque qualitate opus ad coitum est: calor enim excernit,humor excernitur. Haec eadem ratio est, cur etiam claudi ho mines sint salaciores: his enim vi parum alimenta deorsum,propter crurium vitiationem labitur,sic multum loca petit superiora, set in 1 emcn conuertit.
Haec eadem quaestio proposita etiam fuit superius segmento quarto problemate trigesimo secundo, ibidemque copiosius ab Aristotcle pcrtractata: nec ad eam quicquam nobis addendum est hoc loco.
Cur homini nulla iuba data a natura est 3 An quoniam barba data est: et go quod excrementitium alimentum caeteris animantibus in ceruicem se confert, id homini maxillas adire solitum est.
Iubam seu Bisi is propriὸ accipit hoc loco Aristoteles, nimirum in collo exorti de pro missi crines. quales leoni mari,& equoῶ quum tamen equini ab Aristotele libro secundo de parii bus animalium vocentur potius, λοφιὰ Dicirur tamen eadem astam de homine etiam, nimirum comam, aut caesariem significante voce, quod Mait Ruphus, A eo modo utitur Homerus Iliados χ. Κυάνεαι πίρεω ν γ. Id est. νaba eama imi han/ων patiere. Aristoteles autem, qui propriδ in collo oriuntur crines, hoc loco nomine intelligens,cur eos non gerant homines, nec illi in collo innascaniatur, eam esse caussam dicit quod innascuntur mento, barbam constituunt: materies igitur illa quae in quibusdam animalibus ad collum ratione iubar demandatur, in homine demandatur ad mentum, de maxillas ; solet enim natura ubique, quod aliunde dempserit. reddere ad partem aliam, scuti testatut idem Aristoteles secundo de partibus capite de cimo quarto: quod veris ad unam partem destinatur, illius desectum lentiunt proximae, lsicuti in cornigeris v uenit,quorum nullum utrinque dentatum est: superue enim prim tres dentes non habent, quippe cum natura hinc adimendo, addiderit cornibus: de alimen tum quo3 in eos dentes digeratur, in cornuum incremetum absumituri sicuti scribit idem Atistoteles tertio libro de partibus animalium capite secundo. Porro autem ex pilix alios a natura ex necessitate esse sectos alios munimenti caussa testatus est idem Aristoteles, loco quem paullo ante citaui,secundo de partibus capite decimo quarto.
Cur pedes animalia pares habeant 3 An quod scri non potest, ut aliqui 3 moueatur, nisi parte aliqua sui consistat; dummodo non prosiliat. Cum igitur ex duobus illis, motu, & statu confici ingressum, necessiim sit, paritatis iam inde ratio patet: bipes enim altero pede mouetur, altero stat: A quadrupes quoque cum duobus mouetur , reliquis duobus innititur. Pa trique modo de caeteris, quae vel senis, vel etiam numerosioribus pedibus
ingrediuntur, animaduertore licet. Haec
374쪽
COMMENT. IN X. SpCT. . PROBLEM. s 9
l Haec ae animalium pedibus utrinque sibi pari numero responde litibus, dicta etiam suntl ab eodem Aristotele primo de historia capite quintomis verbist D 3 otian vi pedes avial bisos satiri τι iam nes, atque aues. Dast hec tam modo genera aut qualereos τι iacent, mi eanes dari piares τι centipedes is apes; verum quaecumque ambulam, omnia pedes para numeras posita BI. Vberius autem ab eodem Aristotcle pertractata in libro de animalium in siti l capite Octauo; quae verba, quoniam Aristotelis sententiam adhuc planius explicant. huc lasserenda existimaui ex Theodori tralatione: Omne auram Maecise an mal pares me sono habes pedes. Iaaecumque enim solo salta. eam quae per locum est, fatiant mutarunem, niLI sanel ρ ῶbus au Misimiai inalgent morum. α uacumque vera saltu quodem itantur, 18ss autem asses sciens, stedprogressa etiam ina gens, certum es, qviod ijs quia m melitis , istis i H i,vosi bile pesiuia
osterent. s pares haberent pedes, nullii desciente eontrassantes omnes haherens peris. Da
12 gis a inred sur: ιιa enim αδ eum qu m principissis filum, nilitiatu. Haec Aristoteles. α, uis obruit . Diammodo non siciant. Qui enim saliunt cum toto sese simul corpore non per partes moueant,non cynt aliqua parte,quae siet: indigent tamen aliquo quo sustententur, quod tamen stare propriE dici non possit, ut hic accipitur; Et partes etiam eorundem salientium, alterae alteris, superiorcs inserioribus innituntur; ut in saltu homini , exempli
loco tellus est neces aria; quae pedes sustitat, sed & femur tibia , tibia talo innititur, quod ostendit idem Aristoteles libro de murialium incessu capite textio his verbis ex
en Jaham pia efacit. Remos emm qaosam a F inauem habent harus in ipsi ste o v nino ad avrassim id gaia d primit. ἔκ τε at, in ti,c. I Iu ostatu consci ingressum ne-eesse est. Sectione quinta problcmate trigesimo nono dixit ea a me ιθ Mωι coimire lis messum hoc est ars tintia opoOrone vi transtulit Tbeodorus: cst autem attollentia,quam hic appellat motionem & positio quam hic 'ium. In libro etiam de communi asim dilium motu capite primo, de eadem re ita scripsit , vi vertit heonicus: Etenim iri ινι maὴiseisumes, non posse qaιcquam moueri. nis usquid quiescat. Ae primam qaidem in anima ibus. ηονιρι namgaes ahqua moueιur pars, quiescere quippiam,/hane ob caussam artiatilorum Ilixus ani massas Insans. m G γ δ paritatis iam inde rasio patet. Quae hinc ad finein problema tis sequuntur. ea omnia, alia sunt in Theodori realatione, ac in C ecis excit sis exemplari bus. Puto autem Theodorum, nisi aliam habuit lectionem citi inhaeserit, cum in de aua tum admodum locum incidisset nec commodus aliquis elici O vcrbis, ut scripta erant, sensus posset, ea ex ingenio suppleuisse, quae pinpositae rei quadrare visa sunt i sicuti auteminecessitatem excuso, de ingenium laudo, ita sunt quibus o uno haud acquiescam, nam lquod ait, parique modo cie caneris quae vel senis , vel etiam numerosioribus pedibus in Agrediuntur . suspecta senteritia est; nam nullum est sanguine praeditum animal, quod pluribus quam quatuor ingrediatur pedibus, teste eodem Aristotele libro de animalium in lcessu capite octauo: Qu)d igitur illa noti,i fiatIsafodorus, quae senis pedibus mouentur3 illa autem quae numerosioribus mouentur pedibus , sicuti scosopendrae non puto ab Ari istotele fuisse hoc problemate comprehcnti: an illis cnim nec pedum paritas requiritur ne- lcessatio ad progressionem, licet cadem maxime illi inseruiat. Puto igitur potius Aristo ltelem dixisse necessarib esse pedes pares, virinque sibi respondentes, siue dito illi snt , sute
375쪽
j quatuor, idque non minus desiderat ubi etiam sex egent, aut plures, ratione enis colligi- tui necessariam esse in illis paritatςm.
tem non possim tὶ An quod caeteris animalibus tergus pars per se corporis est: hominis autem cutis veluti affectus carnis exultat, quippe quae summa illis .forma refrigente, solidiuscula existere videatur: quemadmodum crustae in pulte superducuntur, quas vetulas appellamus. Cum itaque illa: non nisἰ farina elixa sint, hominis quoque cutis nominata,non nisi caro putanda est. Vbi igitur haec vel vulnus acceperit, vel attrita fuerit,incidit ut hominis quidem caro condensetur. Quam ob rem summa corporis parte immutata, vulnus non eandem compagem capit, qua corpus iam inde ab ortu naturae
extitit; cum itaque haec immutata sit, nihil profecto absurdum fuerit, si eae ea non idem praeterea proficiscatur: sicut in areis quoque appellatis licet per
cipere mamillas etiam corporis summi corruptionem, immutationemque esse nouimus. At iumentis attritis,ubi ad sanitatem redierunt,partes vitiatae,
corporibus denuo eisdem replentur, quanquam debilioribus, quam princi- j pio suerint. Sed cum etiam cutis eorum pars sit, confici pila, prouenireque possunt: cute namque pilos enasercertum est : sed candidi propterea oriun
tur, quoniam ut secunda haec cutis imbecillior, quam prima est, sic pilus candidus ille imbecillimus exit.
Tribu, in lotis hanc eangem quaestionem proposuit Aristoteles, primum sectione nona problemate decimo tertio, qua ex parte ad hominum eicatrices pertinet; iterum hoc in lo- leo;tertio hoc ipsum problema paullh post hac eadem sectione i variasque ut videre licet, leiusdem attulit solutiones. Quam assere hoc loco, ea tota pendet a divorstare cutis, quae alia est de varie assecta in homine ac in equo Ac asinorin his enim est pars carnis,in homine, non par ed tanquam passio,aut morbus.Dicit autem tanquam morbus,quia vere morbus non est, particula enim illa υNHe. ιanquam, ex eis pst, quae exactam rei formam negantes, similiciidinem potius indicant: est igitur caro non aegrotans, sed aliquid tantummodo iam lpassa; quod probat: videtur enim cutis in homine esse superficies corporis refrigerata,atque indurata non secus ac crusta,quae pulti superinducitur, quae ratione ambientis stigoris durior quam aliae partes euadat:Quemadmodum igitur haec dicitur farina elixa,aut puis licet varia a reliquo corpore, eodem modo cutis dicatur caro, hoc est caro pasib, & immutata. Vulnerato igitur homine aut contuso, seu attrito, in sanatione carnem densari contingit, eadem autem specie gignitur,quae antea suit,scuti Calenus asstniat tertio libro de metho do medendi capite quinto:quae autem in superficie corporis est,nimirum cutis, immutatur cutis enim talis omnino qualis erat quae periit,prorsus restitui non potest, tesse eodem Ga-l leno loco quem paullo ante adduximus: imbecillam autem admodum suapte natura esse thomini, eutim scripsi etiam idem Aristotcles libro quinto degeneratione animalium ea
376쪽
μα quant thac autem immutata vulnera ipsa seu partes vulneratae non eam amplius acci apere naturam possunt, quam ab ortu naturae habuerante ex illirigitur id non amplius πι-l gni quod antea gignebatur , nihil absurdi est: quam rem probat exemplo illius viiij quod1 -- - dieitur, Latine area, ac fit ob prauorum humorram redundantiam qui ita corporis superficiem id est, cutim ipsam couumpunt, de immutant ut capilli primum colore immutentur, postmodum autem defluant, nudusque sat locus& glaber, sicuti & Galenus &alij post ipsum medici variis in locis memoriae mandarui. In iumentis aute quum vulneram me, non ita se res habet; in sanatione enim partes corporis male asseeta replentur eisdem quibus antea repletae erant, licet imbecillioribus; ne sie cnim omnino est, ut ex vulnere imbecillitatem etiam subiugalia acquiranti non eam tamen quam homo. Quoniam igitur in his ut dicetatur cutis est carnis pars, restituitur & ipsa, licti debilior quam antea, Λ idcirco ex illa possunt oriri pili, quum ex cute natura oriantur non tamen eodem colore quo antea erant praediti oriuntur, sed albi quia ut prae vulnere debilitata est cutis magis, quam antea, ita omnium debiliores oriuntur pili, hi autem albi sit ni debilitatem enim ostendit
hie color,ut etiam ex canitie apparet. Vnde & de equis dixit Virgilius in Georgicis color deterrimus albas. Nonnulla etiam ad Theodori tralationem obseruandat ille enim nimium saepe ab Aril stotelis verbis ita Aisce3it, ut qui Graeca non consulat, in alium facile possit incidere senia sum,quam qui fuit Aristotelis manifestδ.eateis AEnrmantibus urgus pars per se torporis est. L-
corporis parae ammutata. vatius non eandem compagem evis, qua corpus iam inae aue orta natu
ext tu. His verbis .idetur Theodotus,animalium tergus separata quandam parte facere, &admodum ab eorunde carne distincta, ac plus quam cutim in homine ab hominis carne id autem secus est contrari qi sensu AEt apparui tota problematis solutio nititur, verbaque iliata , G, a Theodoro addita sunt: ita enim Aristotelis verba sonanti Caeteris animal bis eriti aut tergus,aut corium id enim nihil interiit hoc loco pari eamis est, homini avium melasi Ulso eamis. apparet enim, in ipses, quod insuperficie est ire rureatam dariis euasi ,no eis ae in Hy ris θνinis, qua vetati appellantur. Euoniam igitur ilia, is farina elixasans thoe tamen loeo li bentius Iegerim , quam t ita locus vereaturi 3aemadmodum stisinistis es .e quem sensum etiam in expositione secutus sum) Κ-nis etiam appetiata estis. eare utque M. V Leraso autem πιιοmas homine, earnem sane ipsus spissari contingis tunde ea si superseis
Cur in animalium caeterorum genere seruari aeque gemini possunt, quanquam sexus sunt utriusque, in hominum autem non possunt 3 An quod ho-mmi maxime partus geminatio contra suae naturae legem accidit i singulos enim puere sancitum est, tum in geminis ipsis marem, ae sceminam creari natora omnino recusat. Ergo quod maxime contra naturam est, id & imbecillum esse ratio postulat.
Quae hic proponuntur, illa etiam scripta sunt ab eodem Aristotele libro septimo de hiastoria animalium capite quarto his verbis, ut idem Theodorus vertit: Et eum in e terti an matis e gemisi nasi, etiam mas is femina μι, nihil tuus enutriantur. struenta'ae, qua mures ambo, avi femma e . an genera rene hamans, paties gemini flereanturis adger inas si, al-υν semina. Huiui autem effectus caussam tradidit tum hoc loco, tum etiam quarto degenerati ne animalium capite sexto Dicit autem hoc loco. caussam esse cur non seruentur gemini maximam foetuum imbecillitatem, quae duabus rationibus piovenit: prima quia praeter naturae legem est, ut foemina duos concipiat i est enim foemina sua natura unia para;
377쪽
pata; qua de re superius problemate deeimo sexto: Altera quia in geminatione ipsa --l item S foeminam gigni magis praeter naturae ordinem in , quam ant ambos mares. aut am bassieminas, quia nimirum natura conditionesque alterius ab alterius natura fle conditim sne differunt, nec legibus natura possit utrique simili incium pressuri. unde debilibut ad modum utrisque redditis, raro seruantur. Hanc autem rationem, plenius explicat idem Aristoteles quarto de generatione animal. cap. s. nam cum dixisset, quddin hominibus lono mas a scemina distat calore naturae, subdit: Hae eadem e fa es, ne frint, a smiater arq aemans perfitiantur ingruere haminum, qaippe elis o im parentemfam. tempore ion ora per fetaιών qaam mas is uti in Lem menerim. celerius semina,quam mares perseianrar nam ct pabeso υρον, is eam faminisρrias menit, quam marisin: Iant en sarmina sua nasura debisares,
forem. Ienectaremque pertientiante e enim amnsa minora. τι in artis venias', se in natara erravis
ad finem deueniant. Eadem ea se esim qui gemiπι mas es' sermina in genera hommum proriant,
turam es, cum non pari tempore mas essem na disieman ν: t marem cunctari. μι forma. B, pr aemu nectis se H in eatens id non prater naturam s. Ex his verbis patet, quomodo in homine sit pratet naturam geminus partus maris & foeminae, non ita in caeteris animantibus t quod si contingat alivando partum incolumem euadere, & utrosque seruari, sicuti ostendit Aristoteles loco quem adduximus quarto de historia animalium, SI ab experie tia obseruare licet:Ego enim noui geminos natos marem & foeminam incolumi matre ad leuisse, & iuuentuti proximos etiamnum vivere, illud ideo seri existimandum est, quod gestationis tempus quamquam varium est in foemina ac mare, Vt patuit; rempus tamen, seu hunc, seu illam pariendi, non punctum est, aut indivisibile aliud: .d latitudinem o tinet , ut altero foetu persecto, atque adhuc in utero immorante, alter interim perfici posisti ac virique deinde perfecti simul in lucem prodire. An quod homini maxime partingem natu contra sua natara legem aecidit ρ Theodorus non videtur lectionem habuisse, quae mo do extat in excusis exemplatibus huiusmodi' η δ οπ αιθ Hi μώλι- - ολ- hoc est. An ρώοa debiles maxime, qai gemini sens y Interpres antiquus etiam hunc locum habuit eoitu pium , ut ex ea tralatione apparet. Quod etiam Theodorus vertit: eontraseae natara laetagem , dixerim potius , rater legem, quomodo etiam transtulit idem Theodorus loco adducto quarto de generatione animalium capite sexto.
Cur equis & asinis pille cicatricibus possunt euenire, hominibus autem non possuntὶ An quod cicatrix vel suam ob de ratem impedimento est, vel quia deprauat nutrimentum. Hominibus itaque ex toto propter pili infirmitaxem impegimento est. Equis autem ne pili exeant, nunquam .est,sed deprauat, facitque ne priori integritas seruetur.
Iam te R de cicatricibus quaestionem proponi: Affert autem caussas duas, quarum ad hominem quidem utraque, ad equum autem de asinum altera accommodetur. Inquit igitur a cicatrice impediti pilos, vel ob ipsius densitatem; ubi ciaim cicatrix , ibi caro aut cutis densa, dura, te callosa, ut pilis non pateat exitus; vel quia eadem corrumpat nutrimentum pars enim illa immutata debilior facta est, nec ad eandem quodcunque ratione nutrimenti sertur, potest concoqui, aut materia habilis gigni ad pilos sicuti antea. H l mini igitur tum ob cicatricis duritiem impediutur pili ne exeant, pili enim in ipso debili l res quam in equo, non possum duritiem illam peruadere: tum etiam quia obrationem dictam, uuiatur nutrimentum. Equo autem & Asmo, quia pili validiores sunt, non potesti durities eruptionem impedire u corrupto nutrimento,uariat in cum Colotem qui Omnium est debilior, sicuti antea dixi. Farisi ne prιον integritas seratiun Haec additas sino sunt at Theodoro i Aristoteles enim id solum dicit: Equus assem non pressiate aι conamus. Intcgriis
378쪽
COMMENTO IN X. . SECT. PROBLEM. m
i rem autem non seruari, WIm solus eoior immutatur, mi es quidem lia id expeditum il
Cur pares pedes natuia animantibus dedit 3 An cuique , cum mouetur, partem aliquam requiescere necesse est. Quod s pedes impares essent, ne noe seri posset, accideret: agitur enim motus stu obuersario pedum.
Hoc problema suit etiam pau lid ante propositum, dc pluribus verbis explicatum, ut alia insuper expositione non egeat. Illa tantum Theodori extrema verba consideranda sta ia-aesario pedam. Quibus Graeca,ψτιώ-i τα-, cxprimere voluit: at scuti maximὲ accommodata est ad rem exprimendam, vox α,n Pex, quam hoc loco Atis teles usurpat, qua tamen usus antea non est, dum eandem rem tractaret; ita quae erat Theod ro neeessitas nouae vocis fingendat 3 pam sanh primus quod sciam in linguam Latinam introducit hoc loco Theodorus, eadem significatione qua ustatum, Auer , illi inseruite potuisset, cum tamen nec omnino feliciter& plenea eis quδd ad tersum, & obieetam tantatum significat: sensum Aristotelis expressisset, qui voce ανn 'do, non situm solum, sed orgines etiam pares ostendere voluit: hic enim κρο ian piara valet , utrinque respondenti bus ordinibus, sicuti in exercitu solet, cum in ordinibus de acie collocati milites, sta inui-eem pari numero respondent: ordinesque illi di, dieiantur. Dieit igitur Aristoteles mo tum fieri pedum ordine sbi inuicem respondenter ita enim pari & aequali ratione set motus , de quies illa, quam ad ingressum esse necessariam dicit hoc loco, atque etiam problemate vigesimo octavo.
Cur animalia, nec minus temporis dormiunt, quam vigilent, sic non eontinue, sed vicissim modo vigilando, modo dormiendo , somnum suum perficiunt 3 An quod non simul omnis vacans materia coquitur: sed v bi pars aliqua est concocta, leuatum lain animal expergiscitur. Et vero saeptus illi expergiscuntur, quibus ea pars frigida est, quae quidem excrementum domat , & concoquit. Fit enim Vt celerite saepes cessetur: cessatio autem,non
nisi expergefactio est : suauis quoque res ea ipsa, quoniam requies est, non immerito esse videtur: sed nihilo quidem plus temporis in munere naturalium actionum consumimus. Nam etsi csse, suauius eth, quM noncsi non tamen plus temporis propcerea edimus, quam a cibo abstinemus.
Aristotelis verba, quibus in proponenda.quaestione utitur ita simpliciter sonatat: Pre re
qvim manori tempore ammatia dormiamt,quam ut iant f Mn autem eontinenter ρ Illis autem duo
qua ri,ut quidem locum vertit, significare motur Theodoras: quae duo cum non sint absona doctrinae Aristotelicae alibi traditae ,-illis quae in solutione asseruntur, ita & nos I cum exponamus. Duo igitur quaerit: altera cur animalia minori tempore dormiam,quam vigilem' altoum cur non continue, & sine ulla intermissio , aut dormiant, aut vigilent: sed vicuim modb dormiant modΛ vigilant. A primo membro excipienda infantulorum prima aetas i animalia enim rucens nata, pilis minus, pro naturae ratione, omnia tamen plus dormiunt, quam vigilent, sicuti habemus ab eodem Aristotele libro quinto de generatione animalium capite primo. Alterum membrum proponit idem Philosophus libro de somno Se vigilia capite primo his verbis r Myi quoque modo confiat istum esse a a quod Masemper
379쪽
i. σάο-iaι: ι Femper is δει r νιν que maem ιν basse a nafaν in Etthidem paullo poli Furi aurem non potest , τι alteram tirum e Mem semper inor verbi gratia me genias ali Maammaia avis semper dormιaι, ais semper vigiles. Hanc autem rem probat ibidem Aristoteles pluribus lationibus, quas huc afferre necessarium non arbitror. Illud obseruor ut hoc problemate usus est particula - οῦς, eontinari seu, continenter, ita loco adducto particula, άti, simp/ν at eodem libro capite secundo, eisdem coniunctis, αu o εγο, se reo jominenter. Prius igitur explicat Aristoteles quM posterius proposuiti atque ideo partim dormire, partim vigilare dicit animalia. quoniam excrementum unde somnus gignitur non totum simul, at paullatim & subinde concoquitur : nam scuti sit somnus ex evapotatione, seu exhalatione, nimirum calido, & humido alimento, aut vapore, aut exo imento non sit enim de nomine quaestio, dum rem ipsam teneamus in ad partes superiores delato eo modo quo scribit idem Aristoteles libro adducto; ita expergistitur animal,quando absoluta concoctio est, At calor qui ambientis frigoris opera ex amplo in arctum coistat, euicit, atque sanguinem foecii lentum a sncero discernit: quae sunt vorba eiusdem Aristotelis libro adducto ad finem voluminis. κm τοιονιαι θ ο ιρετ . D vero spiis illi experi secuniar. Additamentum; quo etiam confirmatur quod propositum est ι concocta materia expergisci animat: quibus enim pars concoquens materiam efficiensem somnum, stigida est, illi saepe expergiscuntur, nam calor debilis celeriter & si in cessat ab operet est autem haec cessatio non aliud quam expergefactiti. Atqui vero & illis eisdem, quibus ea pars refrigerata est, pauca fit exhalatio , quam concoquere calor habeat, sicuti scribit idem Aristoteles eodem libello capite ultimo itis verbis: A que item melantholici I somniculosi sunt. J-loetis anserιον refigeratus es: Pare in eis eavorario matia non fit. Evaporationem autem fieri vi caloris sursum materiam serentis probat Aristoteles exemplo puerorum, pumilionum, & eorum qui habent capita magna, quibus omnibus materia multa sursum exspirat. ἡδ, I. suaais qaoque res ea ipsa. Quod prius erat propositum rogerihs explicat, cur minoti tempore animalia dormiant quam vigilent 3 est autem ratio a simili adducta: Nam licEt inquit Aristoteles insuauis res sit somnus, quippe quae cessatio a laboribus sit, non tamen ei plus temporis impendimus, ab aliis naturalibus operationibus cessantes, quoniam illud idem hic contingit, quod in usu ei tui licet enim comedere suauius si quam non comedere, non tamen plus temporis praeterea edimus, quam a cibo abstinemus. Alia porro ex adducto libello de semno & vigilia, ad hoc soluendum quaestum afferri possent, sed ea illinc lectori petenda: non enim omnia huc fiobis congerere in animo est. ἐλλ. fitianiam regales est. Hic secutus sum tralationem Theodori, qui aliam scripturam habuisse videtur sensui magis consentaneam. At quum vertit idem Theodorus, sta nihilo
qaιdem plus temporis m mancte nataraham actionum conitimimus: aut non habuit in exemplari, quo utebatur, vi tata, hic; aut aliter sunt illa conuertenda exponenda, quod Λ nos secimus, Graecum exemplar secuti. Theodori autem tralationem si approbamus, exponiamus hoc modo : Saaris quoqae res es somnus, quippe requiem lasonLM asserensi vis si ad , - νalias actionis , quam3 m eir im Alem sanι, non tamen Mea plus umoris ansio , i plo eomesylonia appares, qua luet dabio D, quam non comisere, non tamen nolis piau emporis
Cur animantium alia statim parentes sectan tur, alia sero, ut homo, vel vix umquam Z An quod alia cito vim recipiunt cognoscendi, alia se Q, alia rei sibi commodae sensum obtinent, alia carent. Quae.igitur haec ambo,sent sum dico rei commodae susque corporis persectionem sortiuntur, licc parentem sectari protinus queunt. Quae non utrumque illorum habeant, baec id
'facere ipsum nequeunt: opus enim est viribus,&sensu.
s Problematis propositio . aut quadrimembris est hoc modo I Animantium alia statim
380쪽
suci uur patentes, alia tarde, ut homo ; alia vix a alia numquam. Aut bimembris, de quael sequuntur partes sunt alterius membri hoc modo: Animantium alia statim sectantur pa i rentes, alia tarde: tarde autem sectantium exemplum est homo, qui aut vix, aut num-l quam parentes consequitur. Exemplum animantium pro ea, quam inquirebat te, nullumi praeter hominis posuit Aristoteles. Ad primum membrum reseruntur coturnices,& perdi ees, quas ait Aristoteles libro nono de historia animalium capite Octauo mox, atque ex cluserint pullos, protinus educere, eo quod nequeant suo volatu sis cibum administrare, ita referunt, qui eas venantur, illas vix capite, de pedibus ex oui testa extractis , testam ipsam secum serentes matrem insequi. Porro Aristoteles in ratione reddenda duas assere animalium diuisiones, alia enim dicit esse, quae celeriter admodum vim cognoscendi recipiunt hoc est, ita facta a natura sunt, ut statim parentes ipsos cognoscant, alia autem sero , ut homo. Iterum: animalia sunt ; quae rei commodat, Et proscuae sensum statim obii nent , sunt quae non statim. His diuisonibus addit aliam 1 Animantium alia statim habent corporis persectionem, hoc est, robur , & srmitatem gradiendi, alia non. His propostis quaesitum soluit: Animalia, quae ex propositis conditionibus duaes illico habent, corporis perfectionem, & sensum rei proficuae, illa parentes illico consequuntur, tanquam notos, de ipss profuturos: quae autem utrumque non habent, haud quaquam 1 Necede enim eis est, ut tum parentes ipsos cognoscant, tum etiam illam habeant corporis firmitatem, ut cognitos possint insequi: s autem alterutrum dest, fieri nullo pacto potest, ut eos ins quantur. Ex eisdem diuisionibus possumus etiam caeteris membris, quae proposita sunt,satisfacerei quae enim animalia utrasque condixiones serδ habent, sese; ea quae numquam, numquam porro cum in omnibus exemplaribus Graecis, quae ego quidem viderim etiam
quod e Y bibliotheea doctissmi Casa uboni prodiit, ad finem problem. legeretur, o mi αἰ-
contrario prorsus sensu nos ex Iustiniani codice reposuimus, in P nq, quam lection: m habuisse etiam videtur tum Theodorus tum antiquus Interpres.
cur genus vitiliginis, quod leuca appellatur, quasi albam dixeris, caete
ris animantibus contrahi nequeati Vtrum quod hominibus, morbo haec est: caeteris autem animalibus tergora varia, pisique eodem modo albedine assciuntur. Attamen ambiget aliquis, quaretque cur non postea, sed statim ab ortu naturae varietas ilia existere soleatZAn quod caeterorum animantium tergora dura sunt: homo autem e natura praetenui cute continetur. Vitiligo
autem spiritus secreti cst, qui caeteris animantibus excerni tergore denso prohibetur.
supernis hac eadem sectione .problemate quinto, de vitiligine idem quaesuit Aristoteles quod hoc loco proponit. Quamquam autem ad problematis finem hic eadem asseratur ratio, quae si ibi adducta est ι antea tamen nonnulla proponit, quae & obscura satis sunt, a mendi suspieionem faciunt. Primum enim satis manifes h patet Theodorum, ut sane conuertat . aliam lectionem, & pen contrariam sequutum fuisse, quaeque ita habent:
,:hoc est verbu e verbo: Iram quonia homani bis qaidem morias es, Hys ariem qaia alba fantser drysi ipseram; hoc sensu, vi mihi quidem videtur. Vtrum quoniam illis morbus est imirum quia eo ora habent & subiecta illi affectui, & morbo recipiendo idonea, minime autem caeteris morbus est, sed ipsorum efficit cutim, & pilos albos. Atqui hominibus non es cutim, & pilos smilitet albos essicit, 3c in coloris ea immutatione, nonne homini morbus hie consistit 3 quae igitur homini ad extera animalia diuersias 3 An dicamus ex
eis. quae statim Aristoteles subdit, caeteris animalibus illam mutationem esse ab ortu naturae , in utero enim contrahi cum tenera,& recentia sunt ι accidens igitur naturae dicendum,