장음표시 사용
451쪽
' Digestorum lib. V. Tit. I I.
seri solet humanius erit, sequi eius partis sententiam, quae secunduin testamentu pronunciauit: nili aperte iu- Ddicam iniquo secundum scriptum haeredem pronunciasse apparebit. Illud notissimum est:eum,qui legatu pe cepit, non recto de inofficioso testamento dicturum: nisi id totum alij administrauit. XI. ΜοDEsTi Nus I. RUlmsorum. E Tia si querela inofficios testamenti obtinuerit:non ideo tame donationes, quas vivus ei persecisse proponitur,infirmari neque in dotem datorum partem vim dicari posse, respondi. Sive quis amisera res Summi directo eper eousequenti M
xi i. i DF M lib.su dari de praescriptionibuι. g Ihil interest, sibi relictum legatum filius exhaeredatus agnouerit: an filio seruo verelictum consecutussi. utrubique enim praescriptione submouebitur.Quinetiam si idem institutum seruum prius,quam adire haereditatem iuberet, nianumiserit, ut ille suo arbitrio adeat haereditatem,idque fraudulento consilio fecerit: submouebitur ab actione. Si a statu libero ex haeredatus pecuniam petere coeperit: videri potest agnouisse parentis iudiciunt. Si cu filius ademptum sibi legatum instituerit petere,submotus repetat inofficiosi querelam: praescriptione remouendus non est. quamuis enim agetio testamentum adprobauit: tamen est aliquid, quod testatoris p vicio reputetur,ut merito repellendus non sit. Q d alicui per eor: sequentiam et eritur absquefactosire', eum
Filius testatoris,qui cum Titio eiusdem pecuni et reus silerat: liberatione Titio legata,ver acceptilationem Titij liberatus,ab actione inofflciosi non submouebitur. Rupto lsamento per querelam 'on debentur legata ex nivre repetitionis facia ab intestato.Bariolus.
TItia filiam haeredem instituit . filio legatum dedit
eodem testamento,& ita cauit. Omnia ea,quae supra dari fieri iussi ea dari fieri volo ab omni haerede, bol rumve possiessore, qui mihi .erit,etiam iure intestati. Item
452쪽
De inofficioso testa mento. ac
Item quae dari seri iussero,ea uti dentur fiant, fidei eius committo. Quaestiana est,si soror centumuirali iudicio obtinuerit: an fidei commissa ex capite suprascripto debeanturisi hoc quaeratur:an iure eoru , quos quis ybi ab intestato haeredes, bonorumve possessores futu-xos credat,fidei committi possit 'Respondi,posse. P A v-x v s notat ac probat, nec fidei comissa ab intostato data deberi,quasi a demente. Ins ccessione contra tesamentum, filiorum caussa spolior qua
caussa paremum:q-ibus exclusis pa)mici admistumM:licet turba νο ordine eissurelio debeaturuBar. XIIII. PAPINIANVS lib. v .Quaestionum.
PAter filium emancipauit,& nepotem ex eo retinuit emancipatus, suscepto postea filio, ambobus ex har-redatis, patre praeterito, vita decessit. in quaestione doin officioso testamento,praecedente caussa filiorum , patris intentio adhuc pendet. od si contra filios iudiacetur: pater ad querelam vocatur, dc suam intentionem implere potest.
NAm & si parentibus non debeatur filiorum hqredi
tas propter Votum parentum , & naturalem erga filios charitatem: turbato tamen ordine mortalitatis, non
'minus parentibus, quam liboris pio relinqui debet. Haeredi eius, qui post litem de inofficioso praeparatam,voluntate mutata decessit: non datur de inofficioso querela. non enim sufficit litem instituere , si non in ea
Expo facto potest quis decedere piro parte t tus, O 'parte
Filius,qui in officiosi amone aduersus duos haeredes expertus,diuersas sententias iudicum tulit,& unum vicit,ab altero superatus est:& debitores conuenire, & ipse a creditoribus pro parte conueniri potest,sed & cor' pora vindicare, & haereditatem diuidere . verum enim est,familiae Erciscundae iudicium competere: quia credimus eum legitimum haeredem pro parte esse factum, Ac ideo pars haereditatis in testamento remansit. nec absurdum vitatur, pro parte intestatum videri.
453쪽
Si mnus exfiliis pro partesia querelam intentaui aurei tacentinoo prodest Bart. XVI. I Μ lib. II. Res Onserum. b Ilio,qui de inofficioso matris testamento contra fratrem institutum pro parte egit,& obtinuit:filia, quae non egit, aut quae non obtinuit: in haereditatem Iesiti .mam miri non concurrit. Pater Pi contra tabulas querelam indebite interuauit, vincer tibus1lliis in quoeia haereditatem frum s restituere tenetur.
Contra tabulas filij possessionem iure manumissionis pater accepit. postea filia defuncti, quam ipse exhatre dauit, quaestionem inofficiosi testamenti recte pertulit. possessio,quam pater accepit , ad irritu recidit.na priore iudicio de iure patris , non de iure testamenti quaesitum est . & ideo uniuersam haereditatem filiae cum fi ctibus restitui necesse est.
Qui non admittitur me admitti speratur ad partem, noscit partem seci Uperatur admitti. Baa t. XVII. PAVLVs lib.I I.Q monum.
Vi repudiantis animo non venit ad accusationeni inofficiosi testamenti:partem non facit his,qui eadem querelam mouere volui. Unde si de in . officioso testamento patris,alter ex liberis exhaeredatis ageret: quia rescisso testamento,alter quoque ad silccensonem ab intestato vocatur, & ideo uniuersam haereditate no recto vindicasset: hic si obtinuerit, utet rei iudi-τ catq authoritate: quasi centu uiri hunc solii filiu in rebus humanis esse nunc,cu facerent intestatum , crediderint. lata in querela facit ius quo. ad omnes, si lata se con- praesti itemsecussi contra absentem.Bar. Cum contra testamentum ut inoffieiosum iudicatur: quia testamenti factionem habuisse defunctus non creditur: ideo non probandum est, si haerede no responde to,secundum praesentem iudicatum sit hoc enim casu n5 creditur ius ex sententia iudicis fieri. & ideo libertates competunt,& legata petuntur. x VII i. 1 DEM librosngulari de inofficisci testamento.
DE qua re etiam constitutio exstat diu brum si atru,
quae hui usmodi distinctionem admittit. Q rela
454쪽
QMirati Muppis liuentari nisi pro ea pine, pro a quis asini stato successurus cstsed si pro solido testamentum infimaretur,a
successione ab intestato non refellitur qui ex testamento aaluerat.
Bariolus. x I x. I D E M likI I .Quaestionum.
MAter decedens extraneum ex dodrante haerede instituit, filiam unam ex quadrante, altera praeteriit. haec de inofficioso egit,& obtinuit.Quaero scriptae filie quomodo succurrendum sit Respondi. filia praeterita id vindicare debet,quod intestata matre habitura esset. Et quamquem dici potest eam,quae omissa est etiam si tota haereditatem petat,& obtineat solam ab intestato habituram uniuersam successionem, quemadmodum s alte- , ra omisisset legitimam haereditatem. Sed non est admit' tendum, vi aciuersus sororem audiatur agendo de inonficioso.Praeterea dicendum est, non esse omittenti similem eam, quae ex testamento adiit. & ideo ab extraneo semissem vindicandum : & defendendum, totum semisi seni esse auferendum, quasi totus semis ad hanc pertineat . secundum quod non in totum testamentum infirmatur , sed pro parte intestata efficitur : licet, quasi furiosae, vitii hum iudicium eius damnetur . Caeterum siquis putauisit, filia obtinente, totum testamentum infirmari : dicendum est,etiam institutam ab intestato posse adire haereditatem.nec enim, quae ex testameto adiit,
quod putabat valere : repudiare legitimam haeredit tem videtur,qua nescit sibi deseret: cum & hi,qui sciantius suum,eligentes id quod putant sibi competere, non
amittant. Qu'd euenit in patrono, qui iudicium defuncti,falsa opinione motus, amplexus est. is enim non Videtur bonorum possessionem contra tabulas repudianse. Ex quibus apparet,no recte totam haereditatem praeteritam vindicare: cum rescita testamento, etiam institutae saluum ius sit adeundae haereditatis. baredato non datur Carboniana bonorum posse io. Ba
QVi de inofficioso vult dicerς , si & negetur filius:
Carbonianam bonorum post egiqpe non debet ac-- cipere.toties enim ea indulgenda est, quoties
455쪽
si verd filius esset,liaeres esset aut bonorum possessor: ut interim & possideat,& alatur & in actionibus praeiudiacium non patiatur. Qui vero de inofficioso dicit: nec a mones mouere debetinec aliam vitam,quain haereditatis petitionem, exercere : ne ali s unquam melioris sit condicionis,qu m si confiteatur aduersarius. Qiofraude hqedis scripti d sistit, destitisse non videtur. Barr. xx i. PAVLVs lib. I I i. Acestonfrum respondit.
FVm,qui inofficiosi testamenti querelam initituit: αfraude scripti haeredis, quasi tertiam partem haer ditatis tacite rogatus esset ei restituere, reliquit eam actionem : non videri deseruisse querelam, & ideon prohiberi eum repetere inchoatam. Qio flens indebitu/Mi soluit repe it.Bar. Item com quasi una esset, an haeres audiendus esset,
ante inofficiosi querelam assim, desiderans restitui sibim,quae sistulit respondit rei, qui sciens indebitum fidei
commissum soluisset, nullam repetitionem ex ea caussai competere. Idem respondit,emcta haereditate per inonficiosi querelam ab eo,qui haeres institutus esset: peri de omnia obseruari oportere, ac si haereditas adita non suisset.& ideo & petitionem integram debiti haeredi instituto aduersus eum,qui superauit,competere, & compensationcm debiti, Factum patris non tollit queret filio competentem. Et qui m-mine alterius πt querelain succubui non perdit id γουbi re-
FIlius non impeditur, qud minus inoSciosummentum matris accuset: si pater eius legatum ex testameto matris acceperit,uel adierit haereditatem, quoquam in eius est potustate: nec prohiberi patrem dixi iare fili j accusare. nam indignatio fili j est. Item quaer batur,s non obtinuisset in ρccusim do: an quod patri d tum est, publicaretur i quoniam alij commodum vict a riae parat,& in hac caussa nihil ex officio patris, sed totum de meritis fili j agitur: inclinandum est, non perdere patrem sibi datum,si secundum estamentum pronum ciatum sit. Multo magis si mihi leg tum ipstator dederit,
456쪽
De inossicioso testamento. ass
derit,euius de inofficioso testamento filius agens deerL. Λ sit obaerede relicto: egoque haereditariam caussam pe
regio victus sum: id quod mihi ex eo testamento relictum est, in perdam. utique si iam defunctus agere coeperat. Itemque si adrogaui eum , qui instituerat litem de inofficioso testamento eius,qui mihi legatum dedit: litemque peregero nomine fili , nec obtinuero: perdere me legatum non oportet.quoniam indignum est, ut auferatur mihi a fisco id, quod derelictum est: cum non proprio nomine, sed iure cuiusdam successionis egi.
si testamenti-ι rumpitur per contra tabulas siue per querelam, nepos in testatere triui filio en incipata comungitur.Bar.
XXIII. PAvLus librosingulari de massicios, a testamento. SI ponas filium emancipatum pretieritum,& ex eo nepotem in potestate retentum haeredem institutum esse: filius potest contra filium suum , testatoris nescitem petere bonorum possessionem,queri aute de inofricioso testamento non poterit . Quod si exhaeredatus sit filius emancipatus, poterit queri: & ita iungetur filio suo, &simul cum eo haered: tatem obtinebit. si haereditato ab haeredibus institutis ex haerodati emerunt,uel res singulas,scientes eos haeredes:aut coduxerunt praedia,aliudve quid simile fecerunt: vel soluerunt haeredi,quod i statori debebant: iudicium defuncti agnoscere vide c tuti& a querela excluduntur. Si cu duo sint filij exhq redati,ambo do inofficioso testamento egerunt, & unus ostea constituit non agere: pars eius alteri adcrescit.Iemque erit,& si tempore exclusus sit.
Irca inofficiosi querelam euenire pleruq; adsolet, ut in una atq; eadem caussa diuersae suntentiae proferanturiquid enim,si fratre agente, haeredes scripti diuersi iuris suerunt: quod si fuerit: pro parto testatus pro parte intestatus decessisse videbitur
Dasum inter vivos is computetis in quintam, querelam excludis: pausupprememum agetur,o iii collationem Wme Biam xxv.
457쪽
SI non mortis caussa fuerit donatum,sed inter vivos rhac tamen contemplatione,ut in Quartam habeatur: potest dici inofficiosi querelam cessare, si quartam in donatione habeat. at si minus habeat: quod deest, viri boni arbitratu repletur : aut certe conferri oportet id, quod donatum est.
Etiam es euius non interest agente testamentum rumpitur: Ospraecedens est exclusQ, eiquenti non obstat. Bartorus. .
Si quis,cum non possit de inofficioso queri, ad querelam admissus , pro parte rescindere testamentum tentet: & unum sibi haeredem eligat, contra quem inofficiosi querelam instituat: dicendum est,quia testamentupro parte Valet, de praecedentes eum personae Oxclusae Elunt: cum effectu eum querelam instituisse. Libertas data caussa implendi tanditionem in testamento inofficiose adiectamnon rescinditur: sed eius preciam a manumisso se
uitur. Ba=tolus. x X v i. I D E M lib. v o. Distulationum.
SI sub hac conditione fuerit haeres institutus , si stichum manumisisset,& manumiserit:& postea, quam manumisi inoffacio suin vel iniustum testamentum pro' nuncietur: aequu est, huic quoq; succurri,ut serui pr cium a manumisso accipiat,ne frusti a seruum perdat si fides transa bonis non seruatur, potest exhaeredatus ad D
relam redire. Bariolus. Fx x V II. t D B M lib. VI. Opinionum.
SI instituta de inofficioso testamento accusatione, delite pacto transactum est, nec fides ab haerede transiamoni praestatur: inofficiosi caussam integr m esse placuit. Ei, qui se filium eius est eadfirmat, qui in testamento id negauit, tamen eum ex haeredauiti de inoia ficioso testamento caussa superest. De inofficioso testamento militis dicere, nec miles potest. De inofficioso testamento nepos contra patruum suum,vel alium scriptum haeredem pro portione egerat, & obtinuerat: sed scriptus hς res appellauerat. placuit interim propter inopiam pupilli alimenta pro modo facultatum,quae inofficiosi testamenti accusati ς pro parte ei vindicaba
458쪽
tur,decerni: eaque aduersarium ei subministrare neces- . se habere usque ad finem litis. De testamento matris, quae existimans perisse filium,alium haeredem instituit: de inofficioso queri potest.
. Si testamentum rumpitur ex ea si praeseritionisfacta re no constri: legata renument valida. Bartolin. xxvrii. P A v L V s lib. singiuari de centumui, a- tibin iudiciis.
Cula mater militem filium salm audisset decessisse,& testamento haeredes alios instituisset: diuus Hadrianus decreuit haereditatem ad filium pertinere, itavi libertates & legata praestentur . hic illud adnotatuni est, qudd de libertatibus & legatis adiicitur. nam cuminoniciosuin testamentum arguitur, nihil ex eo test
mento valet. Ita interest, potest adesse causae, ne eotadatur. Baiolus. x x I x. v LPIANV s lib. VI. opinionum.
SI suspecta collusio sit legatariis inter scriptos haer des & eum, qui de inofficioso testamento agit: adense etiam legatarios, & voluntatem defuncti tueri, constitutum eu: eisque permissum est etiam appellare, si contra testamentum pronunciatum fuerit. De inofiliacioso testamento matris spuri j quooue filij dicere ponsunt. Quamuis instituta inofficiosi testamenti accusatione res trafactione decisa sit: tamen testamentu in suo iure maneti. Et ideo datet in eo libertates atq; legata,vsq; quo Falcidia permittit, sua habent potestatem. niam scemina nullii adoptare filium sine iussu principis potest: nec de inofficioso testamento eius,quam quis sibi matrem adoptiuam salm existimabat,agere potest. In ea prouincia de inofficioso testameto agi oportet, in qua scripti haeredes domicilium habent.
xxx. MARTIA N V s lib. I i r. Institutionum.
AD uersus testamentu filij in adoptionem dati laternaturalis recte de inomicioso testamento agere po test. Tutorib' pupilli nomine sine periculo eius,quod eis testameto datu est , agere de inofficioso vel falso tostamento,diui Seuerus & Antoninus permiserunt. In querela locus estsuccessoris edi L. Bario .
459쪽
SI is,qui admittitur ad accusationem, nolit aut no pos risit accusare:an sequens admittatur, videndum est. Sc
placuit posse, ut fiat successioni locus. QEatum ad inofficiosi liberorum vel paretum querelam pertinet, nihil interest, qui sit haeres scriptus: ex liberis, an extraneis,an municipibus. Qui haeredi instituto im e miluosili succedit, a ruerela non ea cluditur secms titulo particulari. Bariolus. Si haeres exstiterim et,qui eo testameto institutus est. quod de inofficioso testamento arguere volo:non mihi nocebit, mininid si eam portionem non possideam, vel iure suo possidea. Diiiersum dicemus,si legauerit mihi eam rem,quam quis eX eo testamento acceperat. nam si si eam agnoscam,repellar ab accusatione. Qvid ergo si alias voIuntatem testatoris probauerim 'puta in testameto scripserim,post mortem patris me consentiret repellendus sum ab accusatione. Qui ega catus pro haerede, videtur approbare restamento.
xxxii. i DK M lib. oviari de in i se testanicio. SI exhaeredatus petenti legatum ex testamento . aduocationein praebuit, procurationcmve suscepit:remouetur ab accusatione. agnouisse enim videtur,qui
quale quale iudicium defuncti adprobauit. Si leg
tario haeres exstiterit exhaeredatus, petieritque lega- P tum : videbimus,an sit submouedus ab hac accusatione. certum est enim iudicium defuncti:&rursus nihil ei ex testamento relictum, verum est.tutius tamen fecerit, si
se abstinuerit a petitione legati.
DE PETITIONE II AER Euditatis. Tit. III.
c A r v s v r. aJ edictumnouinciali. Acreditas ad nos pertinet aut vetere iure. aut nouo. Vetere: ex lege duodecim tabi
larum, vel ex testamento, quod iure factum
460쪽
Iue nbstro nomine haeredes, siue per alium essecti xxi v Ar γε lib. V I. ad edictum ouinciale. Eluti si eam personam, quae in nostra potestatest institutam iusserimus adire hqreditatem. Sed &si Titio,qui Seio haeres exstitit, nos haeredes iacti sumus: scuti Τiiij haereditatem nostram intendere possumus, ita & Seij. Vel ab intestato: sorte qudd sui haeredes desuncto sumus, vel adgnati, vel quod manumismus defunctum, qu6dve parens noster manumisit. Nouo iure fiunt haeredes omnes,qui senatusconsultis ut ex c6-- stitutionibus ad haereditatem vocantur. In iudieis via isti venium ea pis pos litis sint ratione re evit possidere. Bariolus.
SI haereditatem petam ab eo, qui unam rem possidebat , de qua sola controuersia erat: etiam id, quod sostea possidere coepit,restituet. Possestio haereditaι is quae est in eotrouersiaino potestalienari, us aestitissatisdatione, τHeauisaret istas necessitas urgeat. Bar.
v. V L P I AN v s lib. x v. ad edictum.
DIuus Pius rescripsit: prohibenisu possessorem hae .
reditatis, de qua controuersia erat, antequam lis inchoaretur,aliquid ex ea distra seret nisi maluerit proc omni quantitate haereditatis, vel rerum eius aestimati ne satisdare. Caussa autem cognita,& si non talis data sit satisdatio, sed sola cautio: etiam post litem coeptam,deminutionem se concessuriant,praetor edixit: ne in totum
deminutio impedita,in aliquo etiam alias utilitates impediat : utputa si ad ianus si aliquid necessarium . nam sineris gratia deminutionem permittit. Item si futurum est, ut nisi pecunia intra diem soluatiir: pignus distrahatur. Sed &. propter familiae cibaria,necessaria erit deminutio. & res tempore perituras permittere debet praetor disti ahere. Sicut quado es eoi uel super petitione haereditatis, possessor gitursati are:ita quado es c.noueisia defalso resamento. Bari