장음표시 사용
261쪽
D MERITO 257dosso sine charitato, idem est a moritoria non osse vitae noternae, nisi exiliaritato procedant quod St, meritum primocharitati attribui, aliis oro virtutibus nonnisi in quantum a Charitate ultimam suam perfectionem conSequuntur. Siquidem, et a proprio sine et a proprio ob octo qua0libo virtus habet formam specialem, per quam est haec VirtuS; Sed a charitato abo quamdam formam communem Seeundum quam est meritoria ita aeternao 1 s. Et ideo apostolus doctrinam confirmat, Stenden charitatem imperare actus QReterariam Virtutiam, quorum Xempla numerat Charitas patiens uet, benigna est, omnia ulteri, innia credit, omni i
Venit nunc ratio theologica, quae absolvitur simplici applicatione generalium principiorum do merito Dictum Stenim Supra, quod pia meritorium de condigno obo osso bonum, non ea tantum bonitate deficient qua actu adhuc informi nost, sed bonitate Completa et ultimata, a qua unumquodque opus Simpliciter et in addito diminuont bonum donominatur. Huiusmodi autom complementum accedit oporto hoc quod est non modo reforibile, sod et rotatum ad suom ultimum rursuS, referre ad finem ultimum, proprium haritatis ost. Ergo x influXu charitati ultima forma Seu perfractio bono opori advenire intelligitur, adeoque et merito 2 .
Adhue, nullia operum ΟStrorum Vnior reputatur mercede
aeterna gloriae dignuS, niSi praeSuppoSita acceptatione Seu praeordinatione divina qua quidem praeordinatio involvitur, ut dictum est, in dono gratia SanctificantiS, per quam conscribimur in cives coolestis Iorusalem, et inVestimur iuribus possidendi, acquirendi lucrandi in superna illa civitat0 cuius artis x ot conditor Deus. Nullum igitur os moritum possibile, quod non sit opus gratiae, et e radice gratia non
262쪽
Procedat. Nunc autem, gratia non habo ordinem ad acium nisi charitat modiauto, inquit S. Thomas do erit. Q. 14, a. 5 ad ult. Id si non influit per modum radicis in operationem, nisi in ordine ad proprium finem, ne per hoc, medio illo habitu qui pro obi octo abo sup0rnaturalem finem subration finis, scilico habitu charitatis. Nam et in ordine naturali, quidquid agit natura rationalis, agit propter finem beatitudinis in communi, set mediante voluntate Seeundum quod os facultas huius finis. - Denique moritum de condigno ro-quirit quamdam aequalitato inter opus et moroedem. Sed si merces est posssessio divini et increati boni, quod est pretii inasstimabilis, quid tando huic moroedi proportionatum inVenietur, nisi charitas, quae ideo praecise charitas dicitur. quia sub ina ostimabili pretio quasi cariSSimam rem, ismatum ponito Concludondum ergo quod et meritum Vitae Eternae
primo pertinet ad charitatem, ad alia autem Virtute Se- Cundario Secundum quod eorum actu a charitate impo-
Sed iam quaeritur quomodo cum his principiis conciliari possit id quod socianda assortio in thesi posita prae se fert, nimirum: Omnem notum moraliter bonum, i. e. ne mortaliter nee venialiter malum), esse in habente gratiam Vitae aeternae meritorium. Qua quidem positio est Valde communis apud Votore theologos. Est certo S. Thomae pluribus in locis, utputa
io Malo Q. , a. 5 ad με, o Verit. Q. 14 a. 5 ad ult. et in II D. 40, Q. , a. 5 ubi sic dicit: α Actus sus optibilis ost
bonitatis moralis secundum quod humanus est humanus autem est Secundum quod aliquatenu ratione deducitur, quod contingit in illis actibus tantum qui imperantur a Voluntate qua consequitur deliberationem rationis Actus autem qui Sequuntur apprehensionem Subitae imaginationis
263쪽
sicut confricatio barba ot aliquid huiusmodi dicuntur hoc modo indiflorentes. Nullus autem eorum qui Voluntatem deliboratam Sequuntur, indifferens erit, sed do neceSSitate Vol bonus si malus bonitato vol malitia civili Sed tamon actus bonitato civili perfractus, non est susceptibilis mea Caela morendi, nisi in eo qui gratiam hab0t, set id seo in eo qui caro gratia, indifferens est a moritum Vol domo ritum. Sed in illo qui gratiam habet, oportet, Vel merito
rium Vel domoritorium osso quia sicut malus erit domori torius, Sic etiam bonus erit meritorius quia cum charitas impero omnibus Virtutibus, sicut Volunta omnibuS O-
tentiis, porto quod quidquid ordinatur in insem alicuius
virtutis ordinetur in insem haritatis. Et cum omnis actus bonus ordinetur in insem alicuius virtutis, in finem ha- ritatis ordinatus romanebit, et ita meritorius erit. Et Sic, et comedere et bibere, Servato modo temporantiae, et ludere ad reereationem, Servato modo utrapoliae quae medium fonset in ludis, moritorium ori in eo qui haritatem ha et bos, qua Deum ultimum finem vitae sua constituit s. Haeo
quid om angelicus l). Et in hoo sensu videtur omnino loqui AugustinuS, narr. in s. 34, Serm. 2, D. 16, OeenS modum laudandi sum tota dio, siquid om laudaro Deumst in gloriam si agor incidit in idem, et meritorium pro- iacto est quidquid a iusto agitur in gloriam si). OeonSorgo modum laudandi sum tota dio e Cuius lingua, ait, durat moditari tota di laudum sei Eoc modo partio longior Sermo factus est, fatigamini Tota di Deum lau- daro qui durat Suggor romodium undo tota dio lana es Deum lingua tua quid agis, nisi laudo et consciotitia is γα ossasti hymno cantando, discodis ut roficiaris Noli
1 Idem docent Capreolus in II, D. 4 Q. , a. 3, Caietania in 1 - 2, Q. , a. 3, errariensi inra c. Goti t. o. 109, Oto de Dat. Et grat . . , et alii plures ex recentioribus, inter quos Terrion, a gi sic et a gloire l. c.
264쪽
inobriari si laudasti sum. Dis odis ut dormias Noli Surgere ad malefaetendum, et laudasti Deum. Nogotium agis Noli fraudo facoro, si laudasti Deum. Agrum colis γNoli lit0m mov0ro se laudasti Doum. In innocentia operum tuorum praepara te ad laudandum sum tota dio s. Sic igitur, si valdo fundata in auctoritato sontentia illa
docens quod Xsistentibus in statu gratiae, Omni notu humanUS non maluS, eo ipso est vitae aeternae moritoriuS. Verum oportet perscrutari rationem intrinsecam, si quia in opere meritori quod non est ipse licitus charitatis actus, considerantur duo primo substantia notu Seeundum Se,doiud forma quam haboro obst a charitate ipsum ordinante in sum ultimum suom supernaturalem, Videndum eSt utrum sub uno Vel altero respectu possit unquam in honesto opere iusti, cuiuScumque tando generi illud sit, aliquid fosso
quominus meritorii operibu aeeenSentur. Et dico primo, nihil posse deesso se parto actus abSObite Sumpti Seeundum Se Cuius ratio plus quam Suffciens St, quia in iusto, ex hoc solo quod iustu est, omne actu honosti o habitibus infusis necessario prooedunt, ac per hOC, supernaturalis Ordini necessario Sunt. R enim Vera, gratia Sanctificans secum fert comitatum omnium infusarum Virtutum, tam theologalium quam moralium. Rursus infuSae Virtute morales Se extendunt ad omne onus operis referibilis ad ins charitatis. Denique a oneralitate hiatu compre 'hensionis nudus actus moraliter bonus Xoipitur, ut OnStato dictis ab initio, tum do unicitato finis qui humanae Vitae praestituitur, tum do conductibilitat in finem hunc, iis etiam Vel praeceptis Vel actibus propria, qui alia non Xoederent ordinom naturalii honostatis 1). Nihil igitur ad honostam
1 a Sane, cum actus Virilitis moralis quoad substantiam conveniat cum actu virtutis supernaturalis, siquidem actu supernainrali non pe- cificatur ab obiecto , inclinatio in obiectum naturaliter honestum emi-
265쪽
vitam se privatam Vol civilem pertinens excogitari poterit, ad quod homo iustificatus infusa virtut non instruatur, nihil proinde, quod de facto etiam ex infusa Virtut non agat, Si
modo in agondo honostatis rogulam Servet. Et nota OnSequentiam. Non enim Opus est intention Spociali, sed satis ost vo sola infusi habitus Oxsistontia Nam si obiicias, OS habitibus uti cum volumus, et habitum non cogere ad HSum Sui dico caVendam Sso aequiVocationem. Est verum hoo Sensu, quod Semper habemus in nostra potestate, aut non agere ea quae congrua habitu sunt, aut etiam agere ea quae sunt Vel contra, Vel praetor. Est falsum, si sit Sensus quod possibit os habitum non influere, quando ea peramur quae
sunt habitu consontanoa. Sicut qui instruitur habitu aequisito temperantiae, adhuc potest facere id quod a modio om-porantia exorbitat quo in casu habitu utiquo non utitur. Sod si in usu olociabilium rogulam Virtuti SerVet, puta SHeipsum posse habitum n parte ponere, ut e nuda ac Veluti spoliata olivitato agati Absit, absurdum nim dictu hoc foret. Nun autem, eadem tam do acquisitis quam do infusis ratio currit. Et ideo, si omno obiectum recta rationi Conformo in infusi quoquo habitus latitudino comprehenditur,oo ipso omnis actus hominis iustificati consentaneus rogulae honestatis, o infuso seu supernaturali habitu liciatur no-
Nec contra hoc est, quod fidos proponitur in Scripturis tamquam fundamentum operum quae alorem labori apud
si nenter continetur in habitu supernaturali, et propterea, si voluntarisi licit actuni iuxta normani naturalis honestatis, iam hoc ipso sequitur inclinationen propriam Virtuti supernaturali Η, h. e. utitur habitu Su- Pernaturali. mpossibile igitur est, in homino iusto, cum sit habitibus Supernaturalibus instructus ad Omnem honestam Operationem, haberi actum virtutis qui non sit elicitus e virtutem supernaturalem, etiam Si obiectum actia sit bonum in quantum conforme regialiae rationi natu- rali tantum B ignaturo de gratia, th. 36.
266쪽
Derim, dicente apostolo: In Chri sto Iesu neque circumcisio cuiquid calet, neque praehut/um, sed de quae per charita emoperatur. Xliine enim o Cto deduces, fidem utpoto radicem totius iustificationis, sesso id in quo nullus Operum OStrorum alor reputatur ad meritum coram Deo; immerito On- luderes essentialem conditionem Omnis operis meritorii SSe, ut fiat tiam ex motivo per fido apprehenso. Nam in loco obioeto et in aliis analogis, non clo motiVO Operum agit apOstolus. Non propter ratio nomis hae parte desumptam, nihil valor dicit cireumuisionem et praseputium, Sed quia tam CircumciSi quam praeputium Vacua Sunt Christo, ac per hoc,
gratia Quoniam si circumcidamini, inquit, Christus robis nihil proderis ... Era uiati estis a Christo, qui in lege iustisicamini, a
gratia exciditatis Unde Statim circumeisioni et praeputio Opponit fidem vivam seu Charitate formatam, per quam Solam Christo adhaeremus tamquam nembra capiti et palmites Viti, ut fructum asseramus in Vitam aeternam ASSigna ergo Onditionem e parte operantis quae si desit, fructus utique
nullus serit iuxta illud Matth. V 6 Si enim diligitis eos quicos diligunt, quam mercedem habebiti. Nonne et publicani hoc faciunt si salutaveritis fratres vestros tantum, quid amplius facitis Nonne et ethnici hoc faciunt Non quod a se diloctio
amicorum o salutatio fratrum a mereede VRGVetur e praecis titulo, quia e motivo simplicis honestati naturalis est, sed quia esse supponitur in eis qui pharisaicam logis intor-pretationem SequenteS, diligunt proximum suum, et odio habent inimicum suum, ut Supra praemiSerat Christus. Et tales profecto, etsi honeste agant diligendo amicos, Vel Salutando
fratres, arent tamen Statu gratiae et charitatis, o hoc ipso quod inimicos odio prosequuntur. Orro, Si Carent Statu gratiae et Charitatis, VerSantur Omnino Xtra Conditione quae nunc in Consideratione Sunt FrUStra etiam appellares ad sonisentiam iudicis: Venite benedicti .... Surivi enim, et . , quasi illa sola misericordiae per Valerent, Per quae praej
267쪽
luosent motivo sicloi, fuit in porsona pauperum ibatHS COO- pertUS, ViSitatus, et Susceptus Christues omnibus nim modis reSpΟΠSi in promptu est, siquidem cum modo intorpretandi unde procedit obieetio, portoros otium admittero, nulla alia opera remuneranda Ore, raoter ea quae in misericordiis pauperum conSistunt, quod absit. Sed, uti alias post Maldo
nutum ObSorVatum St, unam ibi operum Speciem pro toto genere, quemadmodum in Xempli faeere consueVimus, nominavit Christus, ut inculcare so nominem temero aut Sal-Vnturum eSSo aut damnaturum, Sed solum e cauS iustiSSima,
eaque publico otiora hominibus doctarata. Ido auto hanc potiu quam aliam Speciem operum propOSuit, quia magiSidonea erat, quae humano iodo stondero iudicii se sontentiae aequitatem Iustum quippe est, etiam in oculis hominum, ut qui susceporint Christum quando erat pauper et infirmus et nudus, advenionio postea die gloriae eiuS, ab eo SSumantur. Iustum quoque ut qui despoXorint eum in diobus malis paupertatis ot humiliationis, deinde in rogonoratione eum sodori in socio maiestatis quae a patitudini consortio Xoludantur. Talo orgo Xemplum OSitum est, in quo luculentius appareret Secundum regula quoque humani iudicii, per- foeta proportionalitas si V praemii SiVo poena eum Oporibus si vo moritoriis sive domoritoriis Nun autem trahere omnΘSot singulas conditiones inventas in uno Xemplo, Speciminis gratia propoSito, ad omnia quotquot Sunt opera meritoria, nee logitimum foret, nec rationi CODSentaneum. - Dieamus ergo quod isi in operibus moritoriis principatum facito tonsanto quae ex motivo fidei Xeroentur, adhuc tamen non eXeluduntur alia, si qua a iusto fiunt secundum Simple etiam diotamen recta rationis naturalis. Et ratio St, SuperiUS S- signata, quia in iusto omnes et singuli actus honosti sex infusis habitibus sunt, supernaturali ordini Sunt a Per hoc, nati sunt ultimam meritorum ormam necipere per informationem charitatis.
268쪽
Verum non satis est ad meritum quod bonum opus e habituali gratia proced0ns, susceptivum sit ordinationis in sine charitatis. Sub hac enim consideration adhuc intellis itur ut in potontia, nondum ut in actu formatum ultima forma bonitatis, qua ultima est forma et meriti Oportetigitur ut in re ipsa accodat ordinatio per quam referatur in Deum Super omnia dilectum, cui intendit charitas seternaliter in patria conVivere. Proinde Succedit iam UaeStio, quomodo nocesse sit talem ordinationem in omni bono opere iusti intervontro, set non os ita facilis solutionis. Quamquam difficultas occurrat in qualibo theologorum sententia, eo quod
independens sit a quaestione controverS de motiVo Retuum Supernaturalium et aequaliter tangat ea etiam Opera e motivo idsi facta, qua communi calculo et OnSeΠS Pro meritoriis set abori obstitis hab0ntur Sod cuiusmodi sit difficultas ipsa, per prius Videndum St.
iusti esse meritorium, sed uo possibilo quido id foret, si ad ratio uom meritorii requireretur selatio in finsem charitatis
per XpreSSam intentionem aotiantem. Intentionem enim eius modi iugitor actu continuatam infirmitas huius ita non Ρntitur, et Conditio praesens non fert, etiam in illis Viris con- Summata sanctitatis qui magis accouunt ad charitato boatorum, ViVaei fammae instar semper Soendentem ante Dominum. Verum modus isto nomini unquam Vel in Suspicionem venit tamquam ad meritum neceSSariuS. Succedit igitur modus alius, adhuc quidem per intentionem expreSSam, Sed Vel actualem Vel virtualem tantum et Non por-
tet, inquit Angolicus in II D. 40, Q. , a d ad V , quod intontio actualis ordinans in finem ultimum Sit Semper ΟΠ- iuncta cuilibet actioni quae dirigitur in aliquo finem proxi- mum. Sed sumoit quod aliquando actualitor omnos illi finos in finem ultimum referantur, sicut fit quando aliquis cogitat se totum ad Dei dilections dirigoro. Tunc enim quidquid ad
269쪽
α seipsum Orclinat, in Deum ordinatum erit. Et si qua oratur quando oporteat aetum referro in finem ultimum, hoc nihil aliud est quam quaerore quando oportet habitum charitatis eXire in notum, quia quandocumque habitus oharitatis in actum sexit, sit ordinatio totius hominis in insem ultimum, et per eonSequenS, eorum quae in ipsum ordinantur ut bona sibis. Porro isto modus iam non laborat adem impossibilitate qua raocodons, imo oro conditioni humana apprime accommodatur. Quid nim facilius homini ha boni habitum charitatis, quam idonfidom in sum serri actu dil0ctionis, cuius intonii virtualiter persevorans omnes informetoporationes in ipsum dilootum oum aliundo roforibilos 3 Corto, nihil suavius divino amoro, nihil por se iucundius. Et die per se, hoc est, abstractione facta ab impodi montis quae in homine iusto, quamdiu iustus est et manet, Omnino non sunt. Nam in sensu composito status iustificationis, omnis affoetus ad mortalo peccatum procul absit noeeSSQ St, et solus assootus ad mortalo poccatum dilootioni o contrariatur. Accodit quod nulla virtus habet tantam inclinationsem in suum notum sicut haritas, no aliqua ita delectabilitor oporatur, ait S. Thomas 2-2 Q. 23, a. . Rati est quia charita e propria ration habo quod sit habitualis amor, cui per Se primo convonit inclinatio otiolootatio in opere et Omnia senim Uae eumque in aliquid inclinantur, in quantum amant, nolinans tur in illud. Ipso orgo amor magis inclinat ad amandum. Et similitor, in quibuscum iu doleotamur, Untera HS mn tiS. Quanto ergo magis ipso amor in suo amandi opere Θ- lectabitur l. . . Ita quo virtutes caesora sunt sicut inclinatae ad Suo aetus, Charitas autom est ipsa inclinatio in suum actum, et ido charitati primo, reliquis per so Seeundo On- Venit inclinari in suos actus l). Non ergo a ver abhidet illi Squi dixerit, vi ac ne vi quidem Contingere poSSe Ut
270쪽
qui in gratia Dot Vivunt non idontidem actus perfecti amoris
eliciant, a per hoc communem hunc esse modum quo formacharitatis omnibus eorum bonis actibus imponitur, ut meritorii fiant vitae aeternne. Verumtamen, nondum Omnino satisfit conditionibus quaestionis praesontis. Nondum enim assignatu est modus necessari Comprehenden Omne QRSUS OSSibileS, i. e. omnia
iustorum opera bona pro quacumque hypothesi sicut paloteXemplo praesertim hominis in sacramento iustificat oum sola attritione, qui ante elicitum charitatis notum, exerceret opera aeterarum Virtutum, puta fidei, Spei, religioniS poenitontiae, atque ita porro. Et circa hunc casum nihil expressum operi apud S. Thomam, qui cum ubique supponat iustifications impii fieri regulariter per contritionem perfectam, sex Virtut etiam huius actu Omnium SubSequentium operum d obitam formationem derivare solet l). Propterea non defuerunt into Thomissas qui diXerint, doctrinam do valore meritorio omnis actus moraliter boni in habentibus gratiam, osse aliquatonus limitandam atque circumscribendam ita scilicst
ut non comprehendantur notu praecedente formalem amo
ris actum quo qui Se et Omnia sua ordinat in Deum, set actu inhaorsendo ut ultimo fini. Et do hac sentonii aiunt Salman tio senses, quod etiam in Via S. Thoma habo probabilitatom. Nihilominus communiter reiicitur a theologiS, nec ut opinor,
1 si In iistificatione impii, cum motu fidei est etiam motus charitati is, inquit Q. 113, a. 4 ad 1um, et si etiam in aliis loci passim . Tametsi ari praee ad um reSpondent Sumeere in Sacrament propositum iustificationis obtinendae, et in IV D. 6 Q. , a Madium expresso doceat : Ad hoc quod homo praeparet, ad gratiam in baptismo recipiendam, si praeexigitur fides, sed non charitaS, quia Sumcit attriti praecedens,
etsi non it contritio. D Verumtamen iste modus iustificationis cum sola attritione est aliquatenus praeter naturam rei, Sensu explicat in initio thesis 1 Tne, et hue de causa, ut Opinor, non Olet, explicite Sal tem, a S. Doctore considerari, ubi de merito tractat.