De lingua latina libri qui supersunt cum fragmentis ejusdem accedunt notae Antonii Augustini [et al.]

발행: 1788년

분량: 420페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

141쪽

WΑθανς ιο- ερπει δι' ni θρας 4 V ' Ergo Iuno Covella, i ουραι sec. SCALIG. Novella legunt 'ulgo quod in tutela lunonis essent alendae, ut ait Aulonius: Vindicat Ausonias Iunonis cura Katindas. Verumtamen non calabantur hisce diebus Kalendae , sed

Nonae quintanae an septimanae essent suturae idque hebat hoc modo Ponti sex minor novae lunae primum observabata spe tum, visamque regi sacrificulo nuntiabat, tum sacraticio a rege & minore pontifice celebrato idem Pontifex, Ο-cata in Capitolium plebe, juxta curiam Calabram , quot numero die Nonarum essent, pionuntiabat ire te in Πaue aio Iana novella, vel, Septem dies te ala an novella bicenim legendum. Iana est luna, auctore ipso Varrone lib. Ide Re rust. Alii legunt uno ovella id est , una cava ive corniculata; quia Veteres Casum dicebant ovum sed hac lectione evanescit etymon onarum , quod mox subjicit: δεο-vus mensiis nova lana Nonis. OPHIR. lin. II. Quod tunc emas primas mensi uas, quae futui sint eo mense, rex r.edaert. Melius seri.as privas. Aut illud primas, erit celebriores, maJori notae ferias. SCALIG. Idem, pro radicit, in margine edicIt. lin. 1 . o Didie Kalendas, Nonas , idus appellat atra. JAfranius Fratriis Septembris heri Kalenda hodie ser res.

Vid. Ovid. Plut Macrob. Gell. SCALIG. ii n. 7. Comitiales. Contrarii nefastis. Itaque lusu Plautus

Non potuisti adducere homines magis ad nanc rem doceos: Num isorum nullus nefastus est, comitiales sunt meta Ibi habitant ibi eos conspicias, quam pigrorem, aptus.li 29. Quintus Mucius abnegabat. Vulg. C. Mutius ambigebat Ambigebat dixit ex antiqua judiciorum modestia

Pagina O.

si it Dieat ad comitium. J Legendum, ducat ad comi- sum ut insta ad vexillum ducere debet sed ibi intelligitur e tum, hic sacra. Est autem ducere sacra, pompam acrΟ- tum movere e loco in locum, ut cum quotanna Circen iuuan

142쪽

diebus simulacra Deorum carpentis traducebantur, Vel cum

Re sacrificulus X Kal. April. rursus I Kal. Jun. ex

regia traiasserebat rem divinam ad comitium, , sacrificio ibi raptim peracto, fuga repetebat regiam. Cujus ritus meminit Ovid. lib. 3 Fastor. Qtiatrior inde notis locus es , qtiibus ordine lectis Vel nos sacrorum , vel fuga regis inest. Ubi quatuor illas notas quibus hic dies in fastis notatur, Q. . R. C. F. ita explicat: Quando ex comitio fecit, vel, Quando ex comitio fugit. Vario autem sic : Quando ex comitiavit, fas, id est, Quando Rex in comitio fuit, fas at quando in comitio est, nefas est enim intercisus dies, lanterior pars nefas, posterior fas Ovidio consentit Plutarchus in Probleniatis, Varroni Festus. Porro ducere sacra Virgilius quoque cixit lib. 8 Eneid. .

casta ducebant sacra per urbem Pilentis matres in mollibus. Valerius Flaccus lib. I Argonaut a --EO pocula regni Duceret, ac rursus thyasos O sacra moυeret. POPHA. lin. 3. Pertineat. J Pertim. AUGUSTIN. lin. 6. Itinius Gracchus. J Alii Gracchanum citant. SCALIG. lin. 7. Αφροδίτi1.J Forsan de hoc loco Varronis sentiebat Macrobius Onci , inquit, etiam Varro consentit, firmaΠS, sh regibus nec Lirinum nomen Veneris , nec G cecum fuisse O ideo non potuisse mensem a Venere nominari. Sic Arnob. lib. II nec Veneris , nec Apollinis mentionem factam esse hamum indigitamentis testatur. Quare minus prudenter Ennius Veneris mentionem secerit regiis temporibus. Nam cum ad tertium usque Annalem regiorum temporum gesta continuasis multis testimoniis inde productis constet, in primo Amnali sic quendam orantem inducit: Te nunci, sancta Venus, precor, O genitrix patri nos ii,

Ut nos de calo visas Una a a 'umper, Teque , Quirine pater, veneror, Horamque Quirini, Teque pater Tiberine , tuo cum sumine sancto.

Tamen illos versus in duobus aut toribus, tribus locis divulsos leges. SCALIG. lin. 28. Antiquum oppidum Palatium 3 Puto legendum: Lustratum antiquum oppidum Palati, nunc gregibus humanis cinctum. Hoc enim dixit ad disserentiam veteris oppidi circa

quod initio pascerentur greges pecorum. Quod temporibus

143쪽

Varronis, urbe in tantam magnitudinem ampliata, talatio in eam conclui, totum eiset indium gregibus humanis. Usurpat autem alicujus Veteri verba tanquam alludens. SCALIG.

Pagina 62.

lin. . Discrimina. Marg. calig. discrisinum.

lin. 7. Secuti. J Secutus. AUGUSTI X. lin. O. Quare fetum otiola principia erborum postulet. JPostuletur legendum est. Et postea, Et reliqua ostendat, quod non postulat lege, quod non politilatur Eli autem hellenissimus, ut etiam veteres Latini, Exigi pecuniam , exigi portorium. SCALIG. lin. 8. Quorum reperitim. J Quorum in Tomtu , non nemo opinatur scribendum. AUGUSTI X. lin. I. Se 6 cum hoc agitamus, qui S c. J Nisi esset κα- κηφατον, libenter legerem, cum nos agitamus. Sed hoc ca- cephalon ridet in Viro consulari Cicero. SCALIG.

Pagina 63.

En . . Sic Coasio, se Com Ptim nominatum . Vulg. Sie coemtio , sc c. Potius, Sic coitio . sic comitium. SCALIG. lin. 9. Ut spmentum apud fullonem cum cogitur , consilia idicitur.4 Vulg. Apud fullonem e limentum cum cogitur conciliari dicitur. Immo conciliare a ciliis, Graece κιλικια dicuntur. Ex iis coadia vestimenta vulgo Feltra vocamuS: nem-Pe τοι εὐτρC - συντιθεμ ενα. Unde Conciliare, fullonium

quoin Galli quoque sotile dicunt. Hoc intellexit Titinnius Fullonibus

- terra haec nova es,

Quasi tibi tu solitus pedibus argutarier, Dum compeseis cretam, O simenta eluis. Unde saltus Fullonius Senecae Epistola set Cursor O eum alia quo pondere manus motae : O saltus vel ille, qui in altum cor-

144쪽

pus levat vel ille, qui in longum mittit; A ille tit ita dicam,

Saliaris vel, ut contumeliosus dicam, fullonius. SCALIG. lin. I sq. Mentem quodammodo motam amoves. J Mentem quodammodo moveo. Ex odii viri opinione. AUGUSTIN.

lin. 19. Tremuisti, id est, timui . J Verbum tremulsi est ex veteri aliquo poeta, quod Varro interpretatur timuisti : quia timor est frigidus in, qui timent, tremunt undes timidus accipitur pro fragido Ennin lib. 16 Annal.

Tum timido manat ex toto corpore sudor.

quod imitatus Virgilius:

Tum gelidus toto manabat corpore sudor. Tremo autem est a Graeco τρέυ ω. OPII A.

lin. 3I. Ut Libentina. Nonius Marcellus refert Varronem scripsisse lib. , sive ue de Lingua Lat proluviemin prolubidinem dici ab eo, quod lubeat unde etiam lucus Veneris Lubentina dicatur. AUGUSTIN.

Pagina 4.

lin. 7. Mamurium Veturium. J Pro Vetere memoria Varro Plutarchus. Alii nomen proprium viri faciunt ex historiae causa. Sic ergo Romani in sacris quaedam nomina dicis causa solehant proferre in nuptiis Cajam Caeciliam & Talassionem, in Vestali capienda Amatam Nonis Caprotinis Cajum, Marcum, Lucium: in censu vel delectu faciendo Valesium, Salvium, Statorium. Itaque scribit Cicero : Itemque in lustranda colonia, ab eo, qui eam deduceret cum imperator exercitum, censor populum lustrare , bonis nominibus qui hostias ducerent, eligebantur. Quod idem in delectu Coss. observant,

ut primus miles flat bono nomine. Haec ille. Sic in Saliari carmine boni ominis causa Luciam Volumniam, & Mamurium Veturium nominabant. Contra ab eadem superstitione nulliis ludis Apollinaribus Pomponius nominabatur. Sic caVebatur, ut, qui hostias duceret, bono esset nomine , ut jam ex Cicerone demonstravimus. Quare id voluit Plinius lib. 28, ubi ait Cur, inquit , publicis Uris etiam nomina victimas ducentium prospere legimus p SCALIG. lin. 4. Marcere. J Marg. Scal. Marcore. lin. 7. Terentius ait. J Al. Iuuentius. Sed qui ita legunt, videntur ignorare, duos suisse Terentio : Pub. Terentium Afrum, cujus exstant hodie sex fabulae; Terentium Libonein cujus memini Donatus ex Suetonio. Et forsan

145쪽

ille est , quem citat ditiis in Anagnomonaene. SCALIG. lin. 9. Cum LMarg. calig. enim. lin. O. Narrum. J Marg. calig. gnatum. lin. 28. Pueri dicun vir in antes. AEschylus Choephoris: O γαρ τι φωνεῖ ταῖς - ῶν εν σπαργάνοις. SCALIG. lin. o. e Fatuus fari id. J Locus mendosus. AUGUSTIN. ead Ab De tempore. J esstendum : Ab hoc tempora Fuit superstitio veterum, Parcas die lustrico, quo scilicet infantes lustrabantur,in nomina accipiebant, vitae tempora & eventa constituere ut puero Salonino. Talia secta uis dixerunt currite fusis, Concordes .abili fatorum numine Parca. Tertullianus libro de Idololatria : Dum Fer totam hebdomadam Iunoni mensa proponitur, dum ut ima die uia scribenda advocantur. Idem creditum Mobservatum in auspiciis nuptiarum Catuli de nuptiis Peleid Thetidis: Talia proantes quondam elicia selei Carmina, divino cecinerunt omine Parcae. POPII A.

lin. 2. Qui futura praedivinando so ni fari Fatidie dicti. 3

Atque Anch se doctu , Venus quem pulcra earum Fari dona υit divinum pectus habere.

Sic Cassandra: Missis sum luperstitiosis hariolationibus

Neque me Apollo fris fandis dementem invitam ciet. Melius enim dixit, quam Graecus ille poeta, unde accepit:

Citantur autem a Plutarcho in Commentario politico Ωσπερ

πολίταις, ' κρα ντον υ λε S c. SCALIG. lin. 3. Iidem Vaticinari, quod e na mente faciunt. 3 Fatuos primuin Vate Vocato esse, postea pro Vesani accipi, apud omnes satis constat. Sic Vult Plato suam λαντικ quasi lλανικὴν dictam. Vide in Phaedro SCALIG. lin. s. Cum de poetis. J De poematis. AUGUSTIN. En II E sari templa. Tu ενίζειν Graecis ut Thucydides.

146쪽

Idem estsipere fana Festus corn. Tacit. SCALIG. Idem in

margine adfari. lin. 18. Id dicitur Pollutum. J Id dicitur pollutum, quidam. AUGUSTI X. lin. 9. Porrecta. J Projecta. AUGUSTIN. lin. o. Pollutum est. Polluctum, quidam scribendum putat. AUGUSTIN. lin. 28. Falli Graecum σφάλλω , dc pucλλω SCALIG.

Pagina 66.

lin. a. Hinc etiam Famiger, fabile. J Vulg. Hine etiam δε- miger, fabile Potitas legerim, famigerabile. Et ita videtur legisse Sipontinus. SCALIG. lin. . Et Fatuus o Fatue. J Et fatua; vel O faunus , stria hendum esse opinamur. AUGUSTIN. ead Loqui ab loco. Quasi arduum esset divinare, a λογος esse. SCALIG. lin. . Qui que J Marg. calig. Quidque.

lin. 9. Eiant ad aliquam locutum consulendi causa. J Vulg. consolandi Alloqui, παραμ υθώῖσθα ι. SCALIG. Idem in marg. Aliquem locum consolandi c. lin. 22. Concinne loqui dictum a concinne. J A concinno. Ex conjectura. AUGUSTIN A concinere scribendum est, Sic συν- δω bene mila convenit cum aliquo A cinno tamen deducit Nonius : melius sane. SCALIG. lin. 23. Et inter se respondent aliud alii. In antiquitus excusis legitur, Et inter se cudant aliud alii Quare transpositae

sunt Vocales, udant, pro cadunt. Cicero: Et ejus verbtim aliquod apte ceciderit ad id, quod ages. συμ etri ττειν Herodotus Euterpe O γὰρ δὴ συμ περτε2ιν γε *ψω τι τε ε Ai υ- πτω πιοο λενα τω θεω καὶ τα εν τοῖσι Ελλησι. Quare alicujus correctoris est verbum illud Respondent Sc ALIG. lin. 26. Quod proscenio. Quod in proscenio. AUGUSTIN.

Pagina 67.

lin. I. Extremum Novissistim. J Resertur hic locus a Gellio lib. I 2, cap. I. AUGUSTIN. lin. 3. Vt Elius Gallus. posterior vox adulterina est non enim hic est Elius Gallus, qui inter jurisconsultos prii

147쪽

c pem locum tenuit, sed L. AElius Stilo, magister Varronis, de iro satis multa diximus in initio lib. 1. Testatur hoc Gellius lib. o. Quoniam , inquit, qui doctissimus eorum temporum fuerat L. AElius Stilo, ut novo 6 improbo verbo uti vitaverat: propterea, quid M. Varro de ista voce existimaverit, erbis ρ- sui ex libro de Lingua Latina ad Ciceronem sexto demonstrandum putavi. O PMA.lin. II. Quomodo addita erant quibus. Quom addito erant, qui Ex conjecturis. AUGUSTI X. lin. 6. Enea , quis es, qui meum nomen nuncupat 3 Apud Censorium

Quis metim nominans nomen exciet,

Quamvis tumultu inυocans incolarum fidem p Videtur ex quodam choro ex Nyctegressia. Nuncupare Ver in hoc sensu parum usitatum. Est enim hic inclamare. Pacuvius Dulo reste Exemplo Disti dem nuncupantes conciebant populum. Nonius Conciere. SCALIG. lin. I9. Dico, quod Graeci δικαζω. I Melius δει v. Sc ALIG.

lin. O. Cupit. J Marg. Scalig. Potest. lin. s. Indicit illum. J Suspicor, indicit illicium Sc AMG. Idem in marg. bellum. ead Indixit tinus J Vulg. indicit. Supra indictii tim funus. Et Festus. SCALIG. lin. 6. Prodixit diem J Cicero pro Domo Prodicta die. SCALiG. Idem in margine, radixIt. lin. 27. Diettim in mimo J Cicero Delectarunt me dicta Lmorum, ac ε πισημασίαι populi. Sic idtiosus histrio. Et ab eo dicteri , quibus in exordiis fabularum Lexordia sunt, quae si ςdis Ei Graece histrione utebantur ad captandam attentionem populi. Varro ονος λυρας Ε orthopallica attulit salteria, Quibus sonant in Graecia dicteria, Qui fabularum collocant exordia, Ut comici, cinaedici, cenatici Quibus i jam aestit ipse musam, Et aviditatem peribti, lactet uis. Haec nos conjunximuS SCALIG. lin. 28. In manipuleis caserensibus Dicta ducibus J Vulg. In mani ulis castensibus diei a ducibus. Didium a ducibus, παραιγγελ λα , tessera Furius Vetus poeta:

148쪽

Nomine quemque ciet, dictorum tempus adesse. Sc ALIG. lin. o. Dicis immo. otii g. dicitur in imo Reposuerunt, Dicis imum Hic ergo immo ενεκοι, ii χαριν, sicili Dicis ergo. Sc ALIG. Rectius opinor legas, Addicuti nummo. Frequens veteribus usu imaginariae Venditionis , ut in coemtionibus nuptialibus, in donationibus, in liberatione sacrorum , hinheres sacris familiae solvebatur, ea fiebat nummo sestertio dicis causa ter in manu accepto, rursus reddito. Hinc antiqua illa genera locutionum , Addicere immo in Dicis causa. Est autem Addicere nummo, minimo pretio Vendere, ion nisi in speciem Cicero pro Rabirio Postumo Tua, Postume, nummo sestertio a me addictintur. Dicis catis est lusorie tantum, ut se fecisse dicere possit Glossarium: hλου χἁριν, λογου χἁ- ριν Varro infra: Dicis causa febant quadam, neque i em dicta,

neque item acta semper Cicero in Verrem lib. 7 Ut possit se

dicere emisse, Artagatho imperat, ut aliquid illis, quorum a gentum fuerat , nummorum dicis causa daret. OPII A. lin. i. Si dico quid sciens quod det, quod ignoravit trado. Bine Doceo declinatum. J Ne in hac quoque dissicustate despondendus animuS, tametsi, quantum aleae subeundum mihi sit, non ignoro. Ita igitur scripserit Varro: Si dico nescienti quid , O quod ignoravit trado, hunc doceo. Id declinatim , vel Lod cum docemus, d cimus. Sane si non eadem verba , eundem tamen sensum postulat mens Varronis, qui ineptissime doceo deducit a dico, cum certissimum sit esse a δ'οκεω. Unde δυγμ -α decreta odiorum. SCALIG. Forte, Induco, si dico quid, ut sit etymon Verbi induco ex eo , quod, scienti quid concedendum aut assentiendum sit, illud primunt dicimus; postea tradimus, quod ignoravit unde In est dicta est argumentatio, quae ex rebus non dubiis confessis captat assensionem ejus rei, quae in disceptationem venit. OPHA.

Pagina 68.

lin. I. A docere Discere. ΓΔαω, διεσκω, παρα γωγον. Inde disco , a , in i ut, κω h o: χασκω , hisco. SCALIG. lin. II. Ratio putari dicitur. J Putare rationem , id nisi fallor est ε; cκαθαραι λογισάον Plutarcho, in commentario QuOniodo distinguas adulatorem ab amico Ιονου τε και σπου-

149쪽

sibilo, Sero os, ut scribebant olim nunc servos ut, a s OFOm, Pom c. Servum tamen jurisconsuli a servando. Sc ALIO.lin. 24. Sic augures dicunt, Si mihi auctor es verbi nam manu adserere dicit. J Vulg. manum asserere. Sine dubio corruptus locus mancus diis sit, quod dicebant in precationibus suis Augures , Iovis Pater,s mih ei es auctor, urbi po- poloque Rom. Quiritium, haec sane arteque esse, uti tu nunc mihei bene sponsis, beneque volueris. Verba, iam manum asserere dicit, pertinent ad aliam disputationem , cujus initium

.ntercidit, hic facta est lacuna in Varrone. SCALIG.

Pagina 69.

lin. 3. Lesermina. J De re rust. lib. I Hoc enim quoque le-g'lmen, di cetera, quo velluntur e terra, non ubsectitur. Praiquod ita legantur, legumina dicta. Item, ceteraque quae alii egumina, alii, ut Gallicani quidam, Legaria appellant utraque dicta a legendo quod ea non secantur, sed vellendo legantur. Nicander

σα ἡ Παι. Ponam in napaesticos elegantissimos Accii poetae ex Phinidis. Non enim hoc loco alieni sunt: Ac tibi timo litore atrans da sti undis abunda sonit, Simul O circum magnisonantibus Excita saxis sapa sonando

crepitu angente cachin Nat.

Ita enim conglutinandi sunt, qui leguntur divulsi apud Noq

150쪽

nium. Imitatum autem videtur ex Apollonio, qui de eadem re ita canit:

Quemadmodum & de Harpyis , ab eodem Apollonio , ut citat Nonius: Aut saepe ex humili sede sublimae adpotant. Apollonius :

Α δ' id α διηεριαι ποτεονται. Item: Ne ulla curas finis interea datur. Apollonius:

Haec sane non multum ad rem sed nihil ad discendum intempestivum puto. SCALIG. lin. Is Crepare. D ulg. Increpare Ennius lib. I: hi , quem rinc tu tam torviter increpusti. Ita puto legendum apud Nonium Hodie, Ennius Lupia . Quem nunc, c. Nos fecimus, lib. I, se hic. CALIG. lin. o. itirensibus J Marg. Scalig. Curetibus. lin. 23. Itaque hos imitatus Apri iis ait in Bacche c. JVulg. - Bacche. Quis adeo Latine ignarus, ut putet hoc nomen Romanum esse , nedum alicujus audi oris Romanissitaque artaerito suspedium est. Ne sequentia quidem satis constant Hepta aestion Stephanus dictione βε χεὶρ citant Archilochum οβικχίκοις. Sed nos, ut conjecturas omnes studiose colligimus, quae nobis objici possunt, ita etiam illas saepe ut incertas rejicimus Romana editio habet Apri ius in Bacche. quae nos quasi manu ducit ad veram lectionem indagandant. Quae , nisi ij irrit fallor, haec est Itaque hos imitatus a te Attius ait in Bacchis. Vel, Daque hos aperte Attius, c. quod ita compendiose scriberent apte pro aperte Utcunque Priorem Vocem legas , non magnopere laboro. De nomine autem Attii non dubito, cum, Cassius alibi pro Attius, Cassius quoque pro Mattius variatum sit ut error sit totus in duplici si pro duplici t. Quod autem peccatum sit in B.acche, pro in Bacchis etiam illius sabulae nomen in manu scriptis Nonii exemplaribus, itemque in veteribus impressis eodem modo depravatum est Bacchas autem vertite Eulistide Attius & exempla, quae subjiciam idem facient. Primum quod

est apud Euripidem:

SEARCH

MENU NAVIGATION