De lingua latina libri qui supersunt cum fragmentis ejusdem accedunt notae Antonii Augustini [et al.]

발행: 1788년

분량: 420페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

231쪽

Haec sane explicanda fuerant, quia hactenus in stu latuerant. Non tamen propterea legerim in Quasione . sed in Gasitione, vel, si mavis, astrone. In veteribus enim diserte excusumes Gestione. Ea fabula versa est ex Antiphane, qui citatur γάστρων ab Athenaeo libro Io SCALIG. Videtur mihi legendum , In Gasrone Gastronen fabulam scripserunt Antiphanes alii Graeci a quibus Plautus titulum sumsit. POPII A. ead. sq. Cerastibola, ut de lumbo obcanabis Cerasibola Opilius scribit circum coxendices sunt nobis. J Legendum mestribula ut delumbos caenabis Chaerea. tribula, ut Filius scribit, circum coxendices sunt nobis Strebula pompejus ait Umbrorum lingua appellari partes carni uim sacrificatarum Arnobius lib. 7 fere ut Varro interpretatur, sic scribens: Non enim

Placet carnem si ebulam nominare, quae aut Ortim e coxendicibus

demitur. Etymologiam ei Graecam reddit Varro, a Verbo στρ δε-ιν, quod est Vertere. TURNEE Caro rebola, vitemna es coenabis. Ita enim legendum mihi videtur Carnis stre-hulae meminit Festus Litemin Arnobius. Nonne, inquit, Placet carnem rebulam nominare , quae taurorum e coxendicibus demitur Videtur κωλη didia a Graeci S η γουν αγκυλη στον-δ1U. A qua curvatura Versura dicta Strebula. στρεβλA enim Curvus pravus. Unde Stribligo depravata oratio, ο σολομκianu D. Videtur esse inuo scribit Hesychius. Usυτταρον, . inquit, των - σθιδίων του βοὸς η σὰρξ περ τὰ αρθρα. SCALIG. ego, Creastrebula aut sunt κρέατα στρε Τλ α carnes strebulae circum coxendice in bobus, a curvatura versura ita dictae, audiore Varrone etsi Festus ait, Plautum in Frivolaria strebulas Umbrorum lingua appellasse partes carnium sacrificatarum Arnobius lib. 7: Nonne placet carneu sirebulam nominare, qua taurorum e coxendicibus demitti Z o PMA.lin. 3o Scobinam ego illam actutum adtas J Legendum existimo: cobinam ego lima a latum abrasi. am Varro lima in interpretatur quod non faceret, nisi ejus Poeta mentionem

fecisset quam materiam, Minstrumentulit,in rem fabrilem dicit TURNEB.

Pagina 4.

lin et Gi allatorem. J Nonius Gratiatores sunt Calobathrarii melius et λ οβ αται. Gratio enim sunt fustes , qui innitunis

M. T. Varro Vo II, P

232쪽

res qui gradiuntur, pertica sunt ligneae. Ab hominis quoque vii la gitantur. Sic illi animi nostri sunt. Colla crura, ac pe

lin. 6 sq. Hoc factitatum Aristoteles scribit in libro , qui inscribitur, Nomina Barbarica DContra librorum testationem omnium gestit animus scribere, νόμ ιιχα βαρβα ρικα. Nam, ut opinor, Aristoteles de legibus, institutis barbarorum scri-Pserat, non de eorum lingua: Varronis verba nescio quid tale demonstrant. TURNEB. In libro, qui inscribitur νόρομ α βαρβαρικα. Sic citatur ἐν υ ργηνικοῖς νομ ἡχοις ab Athenaeo.

Sed quare in barbaricis institutis legibus, Prieficarum meminerat Aristotele. Quia Phryges proprie dicuntur Barbari: eorum autem inventum Praeficae,in aenia Papinius in Epicedio patris Ut Pharios aliae fina pietate dolores, Mygdoniosque colunt, non sua funera plorant. Unde genia Phrygium vocabulum, Latine ess us Pollux:

hias, quae Θρην ii τικο αυλοὶ dicebantur. Id qtioque Phrygium inventum , ut etiam Catullus vocari barbaram tibiam Varro de Vita pop. Rom. lib. Ibi a muliere, qua optima Oceesset, Pergama laudarici deinde neniam cantari solitam ad ti-hias O fides eorum, qui ludis Troicis cursitassent. Hac mulier Olim vocitata fuit Prasica usque ad secundum Poenicum bellum. In quibus Verbis, quae .corrupra antea, a nobis emendata sunt, lacera, conglutinata, aperte indicat Varro hunc morem praeficarum manasse ex Phrygia in Italiam per comites AEneae. Statius Thebaidos libro , in exsequiis Archemori Pueri: cum signum luctus cornu grave mugit adunco Tibia cui teneros suetum roducere manes Lege Phrygum mosa Pelopem mons asse ferebant Exsequiale sacrum, carmenque minoribus umbris Utile. quo reminis Niobe consumta pharetris

Squalida bissenas Si te deduxerat urnas. Ubiin de tibiae forma indicatur primum neniam cantari solitam in unere infantium . A quo, ut puto, quoddam ge-

233쪽

xus legis puerilis dictum est Νηνιατος Hesychius: η; ἱατο S,

Roseia dic sodes, melior lex, an pueroriam Nevia , qua reenum recte facientibus fert 'Ilide enis dici coeptae pro frivolis, nugis. Nugae etiam erant proprie, quae canebantur in mortuorum laudem Plautus Asinaria

Haec sunt non nuga. non enim mortualia.

Etiana origo id declarat. Nam Nugae Hebraicum Syriacum Vocabulum. Ιd sonat maerorem , sicut enia Plandium eadem lingua. Neque enim Phrygium est, quod putant grammatici in Plauto Nugarin mortualia Vocantur carmina praescarum Gellius : Vos Philosophi mera sis, ut M. Cato ait, mortuati glossaria: nam qui collegistis, lectitastis res tetras O inanes , O frivolas , tanquam mulierum voces Proicarum. Ergo Νeniae Phrygum inventum, ut olimi grammatici. A quibus Cares quoque id didicerunt. λέγεται δὲ, inquit Pollux,

Καρας παf κείνων λεαβοντας. ρ ῶδgς γὰρ το αυλημα Καρικον. Illud vero μελος Καρικlat quod canebant ad tibiam, constabat ex trochaeo, ambo. Itaque quae apud eam gentem id canebant mulieres, Vocabantur Καρῖναι, a natione. Hesychius: Καρῖναι, Θ σπωδοὶ χουσι κω αι τους νεκρους in

βάνοντο δε α απο Καρiec γυν κες. Quo titulo Menander Caecilius comoediam inscripserunt. CΛLIG. lin. I 2 Praefatione. J Marg. calig. Praefectione. lin. I sq. Decem coclites, ruos montibus summeis ripeis sedere. J Al. Decem coclites, quos montibus scimus riphaeis fodere. De Arimaspis intelligo unoculis, qui Riphaeos montes incolebant, Gauraria metalla fodiebant, quae rumor erat a Gryphis custodiri, quos Latini icos appellant. Ergo cum in Aulularia scribitur, Pici dipitiis , qui aureos montes colunt

Gryphi intelligendi sunt. E quibus ita Mela scribit Gryphi,

savtim O pertinax genus ferarum , aurum terra enitus egesium mire amant, mireque custodiunt, O sunt inses attingentibus. TURNEB. --- Decem coclites , rus montibu summis

Ripeis fodere. Qiles, Pro qui, α ρ ῶσρος ita lego Coclites, quos hic vocat Ennius, sunt Arimaspi, praecipue cum de Ripeis montihus agat, in quibus eos constituunt Herodotus, d alii ve-

234쪽

teres scriptores. Id nos admonuit vir incomparabilis, quem 1aon nisi honor ilice appellare debemus, Adrianus Turnebus. Sc ALIG. lin. s. Ab oculo Cocles. J Non dubium est, quin a κυκλω 4 . Sic duplices Graecorum literas desinentes Latini mutant in S. κυκλω ι , Cocles et mi , Eolice αλωπαξ, alopes : quae deinde volpes , non volipe S, ut Varro SCALIG. lin. 6. Quocirca in Curculione est, Ne oblitum prosapiate esse arbitror. J Non de Romanorum Coclitum familia, sed Arimaspis dictum intelligo , qui erant ut historici scripserunt, etsi ut existimo , falso unoculi. TURN EA. lin. 8. Quod es apud a sitim , octe intempesta nostram devenit domum. J ego: Quod es apud C. Actium, Nocte c. Locus enim est sumtus e Bruto Adtii. TURNEE. Apud Caf-stum, eodem errore, quo supra. Nam legendum, apud Attium. Sc ALIG. lin. 22. Quid o Iis videtur in altissimo ali clypeo temo superat fellas sublime cogens etiam atque etiam noctis iter. JVersus hi, qui de intempesta nocte anapaestici proferuntur, a duabus personis dicuntur: una interrogat, Quid noctis videtur paltera respondet In altisono cali clypeo temo superat sellas sublimis , agens etiam atque etiam noctis iter. Atque hos ver sus ut scripsi, ita legendos arbitror, modulo nobis lavente, editiones condemnante. TURNEB. Vulg. cum nox videtur Inveteribus excusis Quid nox. Ergo itain corrigendum distinguendum Quid nosti videtur in aliasiono caeli clupeo temo superat

Stellas, cogens subiit ne etiam Atque etiam noctis itiner.

Coronis anapaestica ex Iphigenia Ennii, quae est ex Euripidis

Graeca. Ita enim Euripides Tis ποτ' α ρ αστηρ δε πορθμευει; TEP. Σείριος εγγυς της πτα πορου

In quibus vides, quid sibi permiserit Latinus poeta, qui non interpres, sed ne imitator quidem ess e voluit. Varronem fugit ratio, qui initio quarti libri ait haec prolata ab Agamemno

ne cum sint ex persona senis cum Agamemnone verba facientis. Sunt item Malia , quae ostendunt, Iphigeniam Ennii Xersam fuisse ex Euripide, ut illa apud Festum

235쪽

Proeede gradum proferre pedum Nitere cessas Euripides 'Aλλ' Υ ἐρέσσων σιν πὸδα, γηρα Quos Vero trochaicos adducit Gellius ex eadem Iphigenia Ennii, non sunt ex Graeco, sed est si πεισοδιον ab Ennio insertum fabulae. Ita enim mos est Veterum tragicorum 4omicorum, pleraque de suo addere praeter fabulae argumentum. SCALIG. Verba sunt Agamemnonis, ut indicat Varro lib. 4:Qiti noctis videtur In altisono caeli clueo temo Verat Stellas, cogens tibiime etiam

Atque etiam noctis itiner.

ad quae respexit Apulejus in libro de Deo Socratis: In hoe

persectis amo mundi , t ait Ennius, clupeo. Ο ΟΡΜΑ lin. 28. Tempus designandum. J Scribo: Ad tempus designandum. TURNEB. lin. 29 sq. Quod has septem stellas c. J Septemtriones ait, a Latini vocari septem stellas. Sic a Cicerone appellantur 1 Tusculan ita scribent : Qu.arum altera, quam O dicatimus, sub axe posita ad septem iellas. TURNEB. lin. O. Vt Homerus vocat α μαξαν. ' Ἀρκτον θ' καὶ

lin. 3 sq. Uri eas septem sellas, boves, Doriones , Prope eas axem. Lego 'ri eas septem sellas, boues

temonem, O t spe eas axem. Nam mox ostendit, triones esse boves, quasi terriones ; sed e detritum esse censet. TURNEL.

Pagina I.

lin. I. Triones. J Naevius Trioniam hi moderator rusti, eus Puto Striones prius dictos a stria, quam proscindendo , sulcos faciunt. Sic ipse Varro in striam jubet sulcos impri mi. Sic Plinius vetat in arando saepius striare, id est, saepius iterare striam quamquam melius alii aplud Plinium legunt pri-gare. Ab eo ergo triones r ut in Tritavus .ssimilibu , quae erat adventitia, sic in trione, quae Mi V erat, Periit, . Sc ALIG. lin. . Valenetes, Glebarii. Ita vocabant eos rustici Graecῖκαμζiνους , ὁγουν υπλευρους βόας, ισχυρους, καὶεὐπυρομυς Hesychius. SCALIG.lis. 6. Unde Triones , ut Merentur a detritu. J Legendum,

236쪽

arbitror, Unde triones ut dicereκ er detritum. TURN LE. Marg. Scalig. e detrito. lin. o. Aliquod lumen jubarpe in calo cerno P J Sunt verba Ajacis ex tragoedia Ennii, quae noni in ejus inscripta est, ut e lib. s constat. Itaque quod hic in nonnullis libris est , Aliquod lumen, mutaverim in Mam quod Lumen c. OPHA. lin. s. Inde hic bene potus. J Vulg. Inde bene appotus. Inde bene appotus primulo crepusculo Domum ire coepi tramite dextra via. SCALIG. lin. 8. In Condalio. Ea fuit translata ex Menandro. Is enim laudatur ab Athenaeo ν δακτυλιω. Condalium enim

δακτυλιον. SCALIG.

ead Tam epusculo c. J Fortasse Tam crepusculo fete

ut amens , lampadas accendit. SCALIG. lin. 23. At redito conticinio. J Lego Redito huc conticinio. TURNER Marg. Scalig. I, redits.lin. 28. Reciproca tendens nervo equino concita tela. Ita accipiendum auguror: Cum arcus tenditur, a Nitta ad OS Versus trahitur, quae mox, dum mittitur, in eam partem , Unde trahebatur, redit idque est, quod reciprocum appellat. TVRNEB. Erit trimeter ambicus cum principi ακροστ niδος. Sed melius puto ita concinnari: lTendens nervo tela reciproca Concita equino.

Simile apud Sophoclem in Trachiniis r

Sophoclis versa. Quamquam Trachiniae versae sunt ab Attio. Ex quibus Cicero et Tusculana erculis jam propemodum depositi exclamationes illas ad verbum ex Sophocle versas adducit. Neque tamen nomen Attii posuit, ut in alteris Versibus, quo mox adscribit, non laudat audiorem Attium in pro metheo, qui illos versus scripsit, sed Eschylum, ex quo illi translati sunt cum tamen esse ex Prometheo Attii aliquot Fonti Prisciani indiciis cognoscamus: qui illa, quae exstant apud Ciceronem, nominatim ex Prometheo Attii citant. Utras que ergo Versiones unius Attii esse, hinc manifesto apparet.

Et stilus ipse mulio plenior, quam Ciceronis in tranSserendis poematis Graecis in aliud seculum redolet, & mehercule longe felicius ingenium poeticum. Quod idcirco admonui, ne

237쪽

IN LIBRUM VI 23 I

sillantur omnes cum erudito viro, qui in Sophoclem commentaria edidit, putatque eos versus Cicero iri esse. Nam pro di fallitur. Sed magis accusandi illi, qui cum mordi-CUS teneant, atque adeo pertinaciter sibi persuaserint, illos esse a Cicerone conversos, in alium errorem incidunt quiram magnificos versus improbare audeant, tanquam a Cicerone poetices ignaro , ut ipsi volunt, conscriptos. Qui cum hoc profitentur procul dubio declarant, quanti futuri essent in hoc genere scribendi, cum , quales sint in existimando, facile appareat. - Nervo equino. Tamen Homerus απο νευρ; ἐφιβοείας Hesych. ι πικn τάσις, η νευρ του τοξου διὰ το ξiπ πείων γίνεο θαι τρι χων, ius θωμιγγα νευρών ιππικὴν καλουσιν Etiam Virgilius dixit nemum equinum. SCALIG

Pagina 6,

lin. I. Quas cancer solet. J Ex Pseudolo. Idem est, quod alibi idem ait, imitari Nepam Intelligit in ρκινον λοξο βαταν,

ut in epigrammate Graeco SCALIG. lin. a. Quod ενδρὶ μαχεται J Crebri sunt in hac licentia ac nimis invenusti Graeci poetae sed maxime Euripi. des ut de Polynice, quod sit νεικεων ε πω νυαος de Pentheo, μη πένZος si τοίση δυριοις. Eschylus de Prometheo , quod eum oporteat προμηθέως ex malis evolvi de Artapherne nimis putide, quod φρDας ε οι ἄρτιας. am quis sanus persico nomini tymon Graecum attribuat Sic Euripides de

Thyeste:

ut citant grammatici. de Apolline

Citat Macrobius. Sophocles etiam aliquando, ut de jace. Sed parcius, ut decet sanum sobrium poetam, qui sane principem locum in theatro Graeco obtinet. In Graecis hoc tolerandum erat a quis ferat in Ennio ξ item in Plauto rQuid refert mihi Chrysalo esse nomen, nisi factis probo 'Tolerabile, quod dixit Ausonius de Protesil et

Victima quod Troya prima futurus eras. At non ferendum, quod Protesilaum videtur sentiro disium, quod πρωτος ἱλασα το πον Θεον Cum dit πρωτος λαου : ΓIρα,τεσίλαος similis compositio cum pleonasmo , ελκε τiπε - πλος, αλκεσίθια ρυς. SCAMG.

238쪽

lin. 13. In versit. Vulg. In versum. At melius, in vesti. μεθερμ. Ῥυσει. SCALIG. lin. 8. Jamque auroram rutilare procul cerno. J Simile in

Iphigenia in Aulide:

Quod hic λευκαίνειν, non idem est rutilare, sed tamen pro eadem re usurpatum. Albicare dixit Mattius in Mimiambis: Lim jam albicassit Phoebus, recenuatur, Commune lumen omnibus , voluptasque. SCALIG. lin. a. Rutila. inussus, Rutilus idem erat aut certe parum intererat. Cato Originum lib. Q Mulieres opertas

russea facie, galbeas lineas, pelles, redimicula ita enim ille locu legendus est. Quas Varro Vocat rutilas, Cato russas diiqxit. Alibi tamen rutilas Vocat Mulieres nostra, inquit, cinere capillum ungitabant, ut rutilus esset crinis Serenus Ad rutilam speciem nigros flavescere crines Ungento cineris retrixit Tullius auctor. Apud Maronem Immundum furtos cinerem actare Per agros. Ibi Servius Dicit, inquit, ad discretionem illius, quo utumqtit puella. Id genus cineris fiebat ex faecibus vini in cinerem redactis. Idque vocabant Faeculam Ea dicitur Dioscoridi τρύξ

Conciliabatur ille color DE 4 φ . Qu3e, ut puto, idem faciebat quod Rusitim, seu Ruscum, genus virgulti. Ab eo dixit Rus se facie Cato. Vocabaturin σκυτικον id genus virgulti in χα - ιον nonnulli τὸ σκυτικον interpretantur. Cratinus Hipponicum quendam Vocavit σκυτικὸν quod πυρρὸς esset, id est, rutilus. Apparet, Rutilum πυρρον εἶναι, Rusleum ξανθον Apud Catullum ex Apulejo legi debet Dentem atque rufam defricare gingivam. Rusiam gingivam, id est, dentes, dicit habere Egnatium quia eum colorem contraxerat ex lolii defricatione. Lotii vero color russus est , maxime ουρ 'Eπαυλα Ιωμενου, H Voca Strabo. Itaque quo plus russam gingivam haberet, eo plus urinae bibisse videretur. SCALIG. lin. 23. Scortatur, potat. J Omnes in Terentio uno consensu conjuratione editiones hodie obsonat exhibent. TURNE R. lin. 29. e quid scorteum adhibeatur, δε ne morti inium dos cinum. AUGUSTIN. Ovidius:

239쪽

6couea non illi fas es inferre facello,

Ne violent puros exanim at Deos.

Morticina autem κενέβρte dicebantur. Etiam morticinus erat convicium in tetrosi exsangui facie hona ines Platitus Persa Non hercle, si os perciderim tibi, metuam morticine. Graeci Vocant δημ nτρείους uini in τριακους. Plutarchia inter-Pretatur νεκρωδεις. Ab eo Cadaverosa facies Terentio Latini etiam vocant Cereritos, postea Cerritos interpretantes illud D ira τρια; ούς. CALIG.

lin. I. Mult is nomen c.' Multis nomen Vosi um numenque ciendo. Coronis anapaestica SCALIG. lin. 3. Omnia. J Marg. calig. Omina. lin. . Homerus, O aliquotiens Livius. J Η, κα ὶ κυανεησινε π φρυσι νευσε Κρονiων. SCALIG.

lin. sq. Si unum epityrum edam apud illum esuriens insana bene. ego: Si unum epityrum esuriens apud illum insane edam. Quam scripturam, ut nihil aliud dicam, certe versus ipse flais gitat, qui alioqui conturbatior erit. TURNE R. lin. o. Flexanima tanquam lymphata J Ita legendum pro vulg Flexaminat aquam 'mphatam Ex Cic. lib. I de Divinatione. AUGUSTI . Et mancusin corruptu locus. Ita explendus est: Flexanima , tanquam lymphata , O Bacchi sacris

Ex Pacuvii Teucro, ut citat Cicero SCALIG. lin. Q. a Thetis illi mirier. J Scribo: a Thetis illi a ter. Nam quae Thetis a Graecis appellatur, eam Ennius Thel in vocabat. Varro de Re rust. Nec continuo his , quas melicas appellant falso a quod antiqui ut Thetin, Thelia dicebant, sic medicam melicam vocabant. TURNEE.lio. 4. Bocchus Liber c. Interpretatur Varro, quod Pacuvius dixerat, ut Bacchi sacris commota Nam Bacchia a Cicerone pro Bacchi male legitur. TURNEB.lio. 7. Halcyonis rim litus vers obgans furor. Ita hoc Vei-

240쪽

st, imus pervolgans est, litus pererrans, obiens, lustrans Putapud Lucretium: Multiplexque loci spatium transcurrere eodem Tempore, quo coeli pervulgant Digura coelum. TURNEB. Flexanima, tanquam lymphata , O Bacchi sacris

Commota, in tumulis Teucr m commemorans meum,

Alcyonis ritu litus pervolgans feror. Pervolgant sidera coelum Lucret. Fallitur adrianus Iuniua, qui pervolans legit quae edito Vertranio quoque temere recepta est. - Feror Apollonius lib. 4:

lin. I. Ritu. Ritus, institutum, ut interpretatur Varro. Castum vocabant etiam Veteres, ut apud Nonium Varro rerum humanarum lib. Q ostro ritu sunt faciunda civilius , quam Graeco castu. In casto Cereris esse dicebantur, qui Cereri operabantur. Festus Minuites populo luctus , cum in casto Cereris constitit Historicus quidam in collectaneis Sudae, τὰς

religiones O casus id possunt, ut ex periculo eripiant nos. Hic castus, τας γνείας. Ergo in casto Cereris esse το ἁγνευειν Δημ1τρι Aliter Puriter facere Cereri. Nonius Attellanarius: Sequere me, puriter facias, volo uni aqua volo hunc

accipere

Hoc annotavi, quia ritu castus idem, rite in caste τοἁγνως. SCALIG. lin. 23. Duodecim. J Marg. Scalig. Quindecim. lin. s. Recte perfecteis sacreis vult accipi. Quid si legamuS, rite persectis sacreis, recti uti accipi mos tamen aliis id judicandum relinquimus. TURNEB. Ex Atti Trachiniis videtur acceptum. Nam plane est ex illo:

lin. 29. Latina ct Latine. AUGUSTI .lin. o. Apud Atilium. J Apud Macrobium perperam citatur Attilius pro Mattius in Mimiambis. Iste vero est , qui integras fabulas ex poetis Graecis vertit Eum Cicero durum Vocat Miror tamen, cur ille sit a Volcatio non solum in nu-

SEARCH

MENU NAVIGATION