De lingua latina libri qui supersunt cum fragmentis ejusdem accedunt notae Antonii Augustini [et al.]

발행: 1788년

분량: 420페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

301쪽

ubi suspicor mendandum , Varro Epist. L. Atinii ut alibi citatur, Varro Epist. Iulii Caesaris. Atinia gens plebeia, celebris duabus legibus : quarum altera vocatur Atinia de Trib. plei, qua senatores facti sunt tribuni, idemque dicendae in

senatu sententiae jus acceperimi Altera Atinia de Usu capione, quae furtivarum rerum usucapionem inhibuit, nisi si in ejus , cui subreptae essent, potestatem revertiissent. Pueros minutos vides. J Pueri minuti,in brevis saturae, olim in deliciis Suetonius Augusto Ludebat cum pueris minuris, quos facie O garrulitate amabiis urarique conquirebet, prae cipue Mauros O Syros.

IN EPIST AD IUL. CAESAREM.

Convocat Ptolomaeum c. J Videtur legendum cum vocat

Fortassis autem significat Ptolemaeum Auletem , regem AEgypti, ab assentatore quopiam praepostere laudatum , ornatumque laudibus illaudatis. Nam is praeter alia sagitia etiam choraulam exercuit, adeo ea se adiavit, ut non pigeret eum certamina in regia celebrare ad quae Mipse cum aliis concertaturus prodibat, ut refert traho lib. 7 6 alii Laconicus petaurista est nobilis saltator vel mechanicus, ab eo quod a cedaemonii inter alias exercitationes miri iace colebant alius & flexus corporis. Petauri se a autem dicitur a petauro , id est, pertica sublimi, in quam mechanici isti contento saltu se subjiciebant: tum rotam impadiam perticae insistebant, Vertebantque ita, ut alternatim nunc superne jacerent, nunc inferne Penderent Lucilius: Sicut mechanici cum alto Uiltaere petauro. Manilius lib. s Astronom. Otpora, qua vario saliunt excussa etauro, Alternosque cient motus, elatus, ille Func jacet, atque hujus casu suspenditur M. Interdum eandem perticam saltu transmittebant, rota intacta. Martial Epigr. 22 Quam rota transmiss toties Impacta petauro.

IN EPIST. UL. CAESARIS.

Attiset aures nuntius. Iba loquitur Plautus Bacchidib. Si a me tetigit nuntius Cicero ad Atticum lib. 13 Vt scriberem religit aures nuntius. Valer Flacc. lib. 2:

vox attiSit aures,

302쪽

IN EPIST AD FABIUM.

Pagina I99.

Quod facie Saturorum. J Vulgo est, Saturnorum f. f. Nod maxima sunt, . . Sed loquitur, opinor, de personis qitibusdam scenicis, quo ait facie similes Saturorum hi sunt, qui Graeca voce appellantur pantomimi, Latine Saturi, a Vario omnigeno gestu, de quo Manilius lib. QNunc saturo gestu , referetque assatibus Ora , Et sua dicendo aciet solusique per omnes

Ibit personas, O turbam reddet in uno. Facie maximas ut Pacuvius, Facie procera virum.

IN EPIST AD FUFLUM.

Natali Fortis Fontini J Natalis Dei Deaeve erat is dies , quo templum ei fuerat dedicatum, ut VII Kal. Jul natalis Fortis Fortunae, quod tunc huic Deae aedes ab rege Servio Tullio in ripa Tiberis extra urbem dedicata , ut refert Varro lib. ue de Lingua Latina. Ovid. lib. 6 Fastor.

Quam cito ratereunt Fortina Fortis honores

Post septem luces Iunius actus erit. De Deam laeti Fortem celebrate, Quirites , In Tiberis ripa munera regis habet. Sic Natalis Salutis Dese apud Ciceronem lib. 4 ad Attic. Idem natalis erat, Brundisina coloniae, O tuae vicinae Salutis. Quintiporis Clodiani. J Notat poetam quendam comicum, de quo Satyraii margo Cum Quintipo Clodius tot comoedias sinetilla fecerit Musa. Quintipor est Quinti puer aut servus, ut Caipor, Publipor, quod alibi notavi. Clodiani cognomen ob impotentiam mentis tribuebatur hominibus stolidis Qvanis. Sallustius lib. 4 Historiar. At Cn. Lentiatus patritia gentis, collega ejus, cui cognomentum Clodiano fuit, perincertum solidior

an vanis , legem de pecunia, quam Sulla emtoribus bonorum remiseras, exigenda Promulgavit Loquitur de Cn. Cornelio Lentulo Cn. F. Clodiano, colloga ejus L. Gellio Poplicola, qui consules fuerunt A. U. C. DCLXXXI post biennium

iidem censores lustrum fecerunt LXVIII. Quamquam sortassis huic Lentulo cognomen fuit Clodiano, quod a Clodia in Corneliam familiam adoptione transisset, quomodo Mame

cus Emilius Lepidus Livianus dictus, quod e gente Livia in amiliam adoptatus esset.

303쪽

Fortas ac poemata c. Melius, fortas ac proremata. O-ria est proluvies Ventris, auctore Nonio sed usurpatur hic λε- τα φοζικως pro rebv nugatoriis, ut Assaniae, Quisquiliae, Campae, quod postremum ei in Truculento Plauti, Campas dicis, abi, abi. Proremata sunt prologia vel diverbia, quae in orchestra scenici pronuntiabant, dum intus assiis fabulae componerentur, de quibus Livius lib. I. Ea erant pleraque Obscoena, vel protrita, bulgaria, ut hoc: O Fortuna, O Fors Fortuna, quantis commoditatibtis hunc diem quo etiam utitur Terentius Phormione O Fortuna, o Fors Fortuna , quantis commoditatibus, Qu.rm lubito hero meo Ant phoni ope vesca onera lis hunc Lenet. Gargarido, a Verbo Graeco γαργα ψω, quod est obstrepo,&

IN EPlST AD MARULLUM.

Utrum meridie &c J bba est genus poculi majoris, quo in conviviis utebantur, cum se largius invitabant. Tertullianus Quid dissert ab epulo Jovis ilicernitimo ab simpuυio ob b, ab haruspice pollinctor. Hinc ad obbam accedere, est copiosius bibere quod alios fecisse in prandio meridiano, alios Vesperi in coena, ex hoc loco colligitur, Me Suetonii Nerone Prandebatque ad satietatem , t non temere super coenam Frater Matianum malum, O modicam in ampulla otiunculam sumeret. Sed continentiores Parce prandisse , coenas vero large , adhibitis convivis, auctor est Plutarchus lib. 8 Sympos Horat. lib. I Sermon. Pransus non avide, quantum interpellet inani Venire diem durare.

IN LIB. V. DISCIPLINARUM.

Pagina OZ. Ennius recte hoe c. J Ennius lib. 8 Annal. Quintus pater quartum sit consul hoc scripsit de Quinto Fabio Maximo patre, qui quartum consul, cum M. Claudio Marcello tertium, anno rhi DXXXIX. qui ambo consules gladius clypeus populi Rom. dieti sunt. Nam filius Q. Fabius Maximus, proximo anno DXL, T. Sempronii Gracchi Coc collega fuit.

IN LIBRUM. VIII.

Manducata portulaca sitim c. J Idem tradit Plinius lib. ode portulaca cotiditates sedat, vocemque smat, O sitim arcet.

304쪽

IN LIB. DE GEOMETRIA.

Pagina O3. Hujus libri stagmentum vetusti mimum Langobardicis literis

exaratum nobis communicavit vir doctus, summaqiae humanitate praeditus, Joannes Arcerius sed ita mutilum corruptum, ut nihil sane non multum, intersit, aut omnino perii Lie, aut ita lacerum superfuisse. Sic autem inscribitur M. BARRONIS LIBELLUS DE GEOMETRIA AD RUFUM SILVIUM.tum sequitur

A casa quae ρ A nomen habet finis super ρ montem habent esui ira parte aquam vivam fgnificat PB orientales partes DF signiscat B. Casa nomen habet, sinis grandis habentes ante se finis subqacet contra sextantem rivum significat finis circa se C. Casa qua Pi nomen habet fines super se non habentes proximum venit in alia finis sontem habentes subtus flumini

indicat terminum, transit fluvium, transit vias multas, transedimitem Utici trans labacrum An cat colles rigora se ris. reliqua, quae sequuntur per ordinem literarum, non minus perturbata.

IN LIB. I ANTIQUITATUM RERUM HUMANA R.

Vt habent Parii. J Memorantur gentes complures innoxiae a serpentum morsu sed aliae alia ex causa Marsi in Italia in- Cantationibus frangebant noxium virus serpentum , de quibus Lucilius lib. Ο Iam disrumpetur medius , tam ut Marsus colubros

Disrumpit cantu, venas cum extenderit omnes.

In insula Paro Ophiogenes contactu venena corpori extrahe-hant in Africa Psylli ingenito odore virulento sopiebant ser- Pentes, tunc sine noxa venenum exsugebant. unde Helvius Cinna: Somniculosam ut Poenus assidem Hllus. eis Gellius hoc aliter accipit. De illis idem, quod Varro reserunt Solinus Polyhistore, Strabo lib. 13 Geographiae, Ilin. lib. Crates Pergamenus, in Hellesponto circa Parium genus hominum fulisse, tradit, quos Ophiogenes ocat, serpentum eius contactu levare solitos , O manu imposita venena extrahere corn

305쪽

q. mox de Psyllis: Horum corpori ingenitum fuit virus exitiale serpentibus , ut cujus odore sopirent eas.

Pagina O .

congerminati c. gendum congermaniti, vel ipso ΝΟ nio auctore, qui hic observat Verbum Congermanescere Pro Coalescere, conjungi, vel con clari Quadrigarius Annalibus: Facite exemplo eorum, rit os cum illis congermanescere sciarur Apulej. lib. et Metamorph. Iamque aemula libidine in amoris Parilitatem congermanescenti mecum. Sic Congenero dixit Attius Phoenissis: Tibi congenerat generum Ulaitas.

IN LIBRUM VI.

Prrerogativa. J Populus Romanus in sex classes divisus sui ta Servio Tullio rege classes in centum nonaginta treScenturiaS. Ex his una erat Praerogativa , quae prima sorte dueta suffragium ferebat centuriatis comitiis ita dicta, quod prius rogabatur ab eo, qui comitia habebat, Quid feri vellent, uberentve Ceterae appellabantur ure vocatae, quia omne centuriae habebant us suffragii ferendi Liv. b. Galeua juniorum, qua forte rarogativa erat, Q. Fulvium consulem dixerat, eodemqM Iure vocata inclinassent. Cur autem Praerogativa centuria introdudia fuerit, aliter quam Varro, tradit Verrius Flaccus V cum essent designati a puerogativis, in sermonem res veniret optili de dignis indigni' , O serent ceteri diligenitores ad suffragia de his ferenda.

IN LIBRUM VIL

Sufragat 3 Totus hic locus videtur ita legi suppleri

posse: uoragatores dicebantur natu mayores hi, qui vulgo in suerant, O quo minus appareret juncta sufragia populi, quem quisque feri vellat, notabant puncto a poserto scriptis candidatorum hominum nominibus Varro putat, Sustragatores dictos, qui populi suffragia notabant undi apposito candidatorum hominum nominibus . ita enim solebant puncto notare suffragia. unde undium tulisse dicebantur , qui tribuum sustragiis creati erant magistratus Cicero pro Plancio Quot in ea tribu pun-

306쪽

m tuleris. Sed enim dicuntur quoque Suffragatores, qui canis didatis in petitione favebant,in populi suss agi precibus rogabant quo munere fungebantur clari iraestantes in republ. viri. Valerius Maximus Cicet ejus ut vidit, omnibus se centuriis Scipioni anteferri, templo descendi , abjectaque candida toga competitoris sui stiora.gatorem agere coepit Plinius in Panegyrico Idem honoribus nostris stragator in curia, in campo declarator exsistites.

IN LIBRUM XIII.

Pagina 'O T.

Athenienses autem c. Diei initium aliud alii fecerunt. Athenienses aegyptii solis occasum quia nox die prior exstitit id quod omerum, Achillis scutum depingentem, allegorice indicasse, observavit Heraclides Ponticus Babylonii

Contra ortum solis, ob id quod totius diei naturalis illa sita tior pars Umbri meridiem, maximamque solis altitudinem. quod etsi Varroni nimis absurdum videtur, tamen ab omnibus astrologis probatur , qui meridiei punitum pro diei principio usurpant nimirum ut sint minores dierum at ii alium inaequalitates de quibus Ptolemaeus Alma gesti lib. . Romani mediam noctem, ut initium solaris cursus,in ascensionis.

IN LIBRUM XVI.

Mortuus est anno &c. J Gellius lib. s haec recitat ex Annalibus Fabii Pictoris , unde Varro transcripsit nisi sit memoriae error aut Gellii, aut Nonii, qui Varroni tribuit. Sunt autem duo fragmenta Mortuus es anno duo, vicesmoe ex fuit anno duo O vicesimo quod postremum de Romulo accipio , qui anno aetatis XXII regem primus egit.

I LIBRUM XVIII.

Ad Romuli initium c DA Ogygis regis Atticae Eleusinae temporibus, scilicet a quibus ad primam Olympiadem annos plus paulo quam mille numerant Hellanicus, Philochorus, alii, auctore Eusebio Quos sequitur Orosius, qui, cataclysmon Ogygis milles quadraginta annis Romam conditam praecessisse, tradit. Quamquam ipse Varro initio libri tertii de Re rust videtur aifirmare, trecentos supra mille imo

307쪽

inter Ogygis Romuli aetatem intercessisse : Thebae, quae ante cataes mon ei condi ne dicuntur, ea tamen circiter duo millia annorum O centum sunt. Scripsit autem Varro ista anno ab U. C. septingentestino decimo septimo, ut ibidem dixi. Fuisse Vettium Sec. J Non omni uo vanus vates fuit iste Vettius , etsi ipsa auguralis disciplina plena vanitatis' praestigiarum. Nam cum haec praediceret circa annum Urbis septingentesimum, tunc enim Varro haec scripsit anno octingentesimo Vicesima primo trium Imperatorum , Galbae, Othonis, Vitellii tumultuaria caede, incertum diu, quasi vagum imperium fuit stetit tamen, mansitque incolume, utque in annum Urbis millesimum ducentesimum octaVum tunc Vandali, duce Genserico, dominam urbem omnibus opibus spoliarunt, direptam reliquerunt, imperialibus ornamenti S insignibus secum in Africam translatis ita Romani imperii majestas concidit post duodecim secula, quae Vettiu augur judicavit portendi duodecim vulturiis , qui in auspicio condendae Urbis Romulo addixerunt.

IN LIBRUM XX.

Decemviri cum c.J Decemviri legem tulerunt de nexis, cui jus particulam ita conceptam fuisse, ex Gellio colligimus TER-

Eam legem Varro fortastis ita interpretatur Decemviro Volui si e duos nexos addidios uni creditori, non simul, sed quemque eorum separatim trini nundini continuis ad praetorem in comitium produci, quantaeque pecuniae judicatus erit, praedicari. Praeterquam duobus c. Nonius hic observat vocem aLhe pro obscure quae cum in his verbi non exstet, apparet, locum esse mutilum corruptum Videndum, an legi possit: Praterquam , duodecim in pristi is es scriptum balbe, spectare

velit Dotius quam voluntatem , debeam non catum . . Si m

gistratus in judicando, inquit potius spectare velit Verba legum obscura, maxime XI Tab quam mentem ac VolunIatem legumlatorum , omnino non exit ille prudens magistratus. Nam, ut ait Celsus lib. 27 Digest. Scire leges , non es verba earum tenere, ad vim ac potestatem. lib. 29 Benignius leges interpretanda sunt, quo Voluntas earum conservetur.

Huc pertinet Sex. Caecilii de legibus XII ab diissertatio apud Gellium lib. O.

308쪽

Pagina 'IO.

Velut accenseti DProximum fragmentum pertinet ad tymon Censorum; cum quo mihi Videtur hoc conjungendum censores ut arbit 4 popilli appellati, Lod verbum Censeo O A bitror idem poterat ac valebat, ut Aciens dicti, quod essent ad arbitrium magis alus, O A id ad necissarias res saepius acci- reniti r. h. 6 de Lingua Lat. Accensos minis to es Cato scribit esse potes id ab arbitrio niam tendit ad arbitrium ejus , cuius minister. Alioquin si ab acciendo Accensos deducit, ut lib. 4 de Lingua Lat hic legendum est, velut arcessui quod

non placet.

In conuiuiis. In conviviis talorum actu unus aliquis Creabatur, qui praescriberet modum & leges bibendi. Hic Magister vulgo dicebatur. Varr. lib. 4 de L. L. In publico coni iavi etiam nunc antiquitatis retinendae causa, cum magistri fiant, potio circum sertur Lampridius Heliogabalo Prafectum urbis saepe pos coenam ad potandum vocabat, adhibitis O praefectis pratori , ita ut, recusarent, magisti eos cogerent Arbiter Horatio lib. et Carmin. Quem Venus arbitrum Dicet bibendi pDictator Strategus Plauto in Persa: Do hanc tibi florentem forenti, tu sic eris Dictatrix nobis. Et:

Strategum te scio huic convivio. Modimperator Varroni, a modo imperando.

IN LIBRUM XL

Pagina II. Deligata ad patibulos. J Legendum Deligate Gad p. d. quod de servili supplicio intelligo, Millud Deligate, domini vox

est, ad quam noxii servi ad patibulos deligantur circumferuntur, cruci defiguntur patibulum est lignum transversum , ad quod soliti dispesias manibus alligari atque ita circumduci: mox tolli in crucem Plautus Carbonaria : Piatibulum feram per urbem deinde a gar cruci Seneca Alii brachia paribtilo explicuerunt. Nam ii heri deligabantur ad palum,in verberibus caesi, securi percutiebantur. Liv. lib. a Stabant deligati ad palatir

nobilissimi iuvenes idem lib. 3 6 Ad palum deligatus lacerato virgis terr o cervicem securi ornana subjiciam.

309쪽

Ego σπαρτα apud Homerum. Homerus: Ubi σπαρτα pro Vinculis navi potuisse videtur nam antiqui faciebant utiles naves , in Virgilius cymbam Charontis cicGraeci quidem lino cannabo, ceteriique lati is rebuS, non1parto, nave suebant. Itaque Varro putat, σπαρτα apud Homerum non plus significare partum herbam, quam partos, quos fabulantur parsis a Cadmo rege in terram dentibus draconis, repente viros armatos exstitisse de quibus P

laephatus Hyginus, Malii Varroni consentit PliniuS D. 9, ubi multa de sparto.

EX INCERTO RERUM HUMANARUM LIBRO.

Pagina 2I3. Qua murum feri c.J Est versus Ennii, ni fallor, ex lib.

Annal. qui cum aliis ita connecti potest: Qua murum feri voluit urgentur In unum. Otio saevo obsidio ma 'num uana premebat Iuppiter ut muro fretus magis, quam de manus Jmpe. Ouibus versibus Ennius fortastis hoc voluit diceres Romuluna, cum iniit populis finitimis inferior viribus esset, suos nurn in locum conduxisse in Palatinum montem saxo muni iste in speciem quadratam; sicut olim fecerat luppiter, cum obsidione premeret Titana, parum fretus imbella Cretensium mul

IN LIB. I ANTIQUITATUM RERUM DlVIN.

Et religiones, castus. J Nonius putat, Varronem Castus masculino genere dixi si e pro Castitas quod mihi non 'detur castus est purificatio , sanctimonia, ut cum abstinebanta ciboi Veneres, de aqua pura laVabantur , operatur u 1acris, quae a Graecis accepta , vocabantur Gr ca sacra, ut erant Isidis, Cereris, Cybeles unde In Casto De esse dicebantur, cum sic puriter faciebam Tibullus de accis si is Quidve pie dum sacra colis, pureque avara T m mini, O puro ccubtiisl id Q Tertullianus in libro de Jejuitio Cas Udis O cybees eas adaquas. Arnobius lib. . Quid temperatus sabae alimonioru s, cui ei dedipis nomen casus ' Varro Castum vocat Pu-

310쪽

ritiam, cum ait: Quae uritia es i. p. id est, Castus non si quentantur, polluti sunt.

IN LIBRUM III.

Pagina I S.

L. Scipio cum c. Antiqui libri, ut vinea unde legi posiset, sub linea, intellige voles vel sutum linea. Est autem linea iuniculus, in quo inseruntur margaritae , aurum laetum, ornamenti causa gestantur in collo Sc evola lib. 3 Respon-Dr. Lineam margaratarum triginta quinque Gavit. Idem lib. I Digest. zneas duas ex margaritis. Hieronymus in Vita Pauli remitae flo vallariam suunt pretia.

IN LIBRUM III DE GENTE POPULI ROM.

Pagina a 3 .

Plautus Vesperuginem. 3 Plautus Aulularia: Neque Ligulae, neque Vesperugo, neque Vergiliae occidunt. Homerus Odysiaea: castor fuit historicus iaecus antiquissimus, qui Chronica scripsit,in ab Eusebio rauida nominatur meminit Ausonius: Quod Castor uncitis de re bus ambiguis.

IN LIBRUM DE VITA POPULI ROM.

Pagina 236.

Neque ille Callicles. J Calliclem hunc inter minoris picturae celebres artifices refert Iin lib. 33, ubi de Euphianore quoque meminit. Neque ille Callicles, inquit, tabellis quaternum digitorum celebris cum esset factus, tamen ascendere potuit ad Euphranoris gloriam neque ego his quatuor libris de Vita populi Rom. possum me aequare magnis historiciS, atque adeo bhi, Pomponi Attice, qui omnem antiquitatem compleXu es in eo volumina, quod de magistratibus fecisti. Cornelius Nepos

in vita Attici Moris etiam majorum summus imitator fuit, antiquitatisque amator, quam adeo illigenter habuit cognitam, ut eam totam in eo volumine exposuerit, quo magiseriatus ornavit. nulla enim lex, neque pax, neque bellum, neque res illustris es 'opuli Rom. qua non in eo fias tenipore sit notata.

Neque enim obsonium J Quemadmodum obsonium, inquit,

SEARCH

MENU NAVIGATION