장음표시 사용
311쪽
tota cena ex diveis rebus exceptum, cum unam in portam est conjectum, vix dignosci . secerni potest ita reStam multae, tamque Variae, ab ultima antiquitate repetitae, si uno loco generatimin consus tradantur, non possunt commode Percipi. Itaque convenit discretis libris agere. Primum de re familiari ab patribus, secundo de victuis consuetudine primigenia , tertio de disciplinis priscis necessariis Vitae : ad extremum de causis Me ventis bellorum populi Rom.
Aut bovem aut c. J Loquitur de aere signato de quo idem refert Plinius lib. 33 Serpius rex primus gnavit ors. antea rudi sos Roma Timaeus tradit signatum est nota ecudum unde, Pectinia appellata plutarchus quoque in Popli-COla tradit, vetustissimos nummos bove, Vel ove, vel lue fuisse signatos. Id genus Suetonius in Augusto vocat Nummos regios, id est , a regibus Romanis signatos Mo infra i o sotire resonare, lege olere resigna e , vel donare. pro succiporione cum lege sacciperis vo cum . Segestia appellabant. J Segestre dixit Lucilius lib. a suPentila si quaris, canteruιs, fervus , segestre, Villior mihi, quis SapieHS. Suetonius Augusto Segori vel lodictita involutus. Erat autem teges sive involucium, quod primum fiebat ex stra. trientis, sive segetibus , a quihus Varro di istum putat m,steae pellibus unde Festus ait, Segestria vocari pelles nauticas, qua Graeci δέρις appellant.
Lepira etiam nunc. J Varr. lib. 4 de Lingua Lat. Lepistam nominat vas vinarium in pedibus sacris Sahinis in Deorum mensa positum. Festus Lepistam refert inter Vasa aquaria. Est, opinor, a Graeco Asπαστη , cujus Athenaeus mPollux me
Ubi erat vinum. J Videndum an legi debeat, aut lepissa, aut galeola, aut sinum scilicet apponebatur ministrando vino. Nam Priscianus hic observat, Sinum nominandi casu Galeola 4num vasa vinaria, a similitudine galeae imus ita dicta quibus in mensa ministrabatur vinum in corum locum successit Acratophoron , Graecum nomen, quod significat urceolum Varr. lib. I de Re rust. ιnstat aciatophoro vinum.
312쪽
Cicero lib. 3 de Finib. Ne hoc ephippiis O acratophoris po
Mor longi. J Legendiam, Pori longi sic vocat canales, qtiorum usu in torculari ad cupas, ut in agris sunt Fori, sulci angusti in oblongi Colii mella Argusiosque Dros adverso limite ducens. Cocula, qua coquebat c. Coci initio nominati, qui faciebant panem, .coquebant primum sub cinere in foco, postea in furno. Cato de pane In soco calido sub testu coqui-io leniter Seneca ad Lucilium Furinam aqua sparsit, assia
dua tractatione perdomuit , 'xitque Panem, quem Primo cinis calidus O fervens Iesa percox t , Ande furni paulatim reperti, O alia genera, quorum servor serviret artitrio Pistores autem dicebantur, qui far piniebant, id est, tundebant pilis, vel molis trusatilibus frangebant. Varro Taphemenippo : Nec fisorem ullum . nis eum, qui in pistino inseret farinam. Servitis in lib. I Eneid. Quia apud ma res ostro molarum non eratustis, rum Gua tomebant, O ea in i is misia pinsebant . Ohoc erat genus molendi unde O pinsores dicti sunt, qui nunc
Quam murrhinam c. J Videtur legendum , Loram murrhianam Plautus Pseudolo: Qui is opus si, ut dulce promat indidem, ecquid habet 'rogasMtirrhinam, passum, defrutum, mellinam, mel quo usmodi. Cujus versus testimonio probare conatur Plinius murrhinam vinum fuisse lautissimum , myrrhae Odore conditum. Sed Varro a vino separat in Satyra 'Aνθρωπουργiet Non modo vi num dare, sed etiam , ut Plautus ait, murrhinam, assum, δε-frtitum: Gellius lib. Io, inter dulcia a vinis distincta, murrhinam recenset. Itaque verisimilius est, quod Varro hic refert, quosdam existimasse Murrhinam fuisse loram, sive dulcem
potionem ex macerari aqua inaceis,in conditam odoribus. unde nomen πο ου χορου Ea, quod nequaquam ebrietatem induceret, antiquae muliere utebantur Pro potu postea crescente luxuria vino addito Oram , passum , Potare coeperunt.
Ex uno exemplo JIntelligit exemplum L. Egnati Mecennii, qui uxorem, quod vinum hi hi siet e dolio, fuste percusissem interemit, ejusque zedis a Romulo fuit absolutus Vel,
quod Fabius Pictor in Annalibus scripsit, Matronam, quod
313쪽
loculos, in quibus erant claves inariae cellae, resignaVisset, a suis inedia mori coa tam Plinius lib. I 4. Extra urbem in c. Servius Tullius rex urbem in regiones quatuor divisit, quas Tribus urbanas appellavit, Suburanam , Esquilinam , Collinam , Palatinam tum agrum Romanum parritus est in regiones viginti sex , ut tradidit Fabius Pidior, vel in viginti eptem , ut VennoniuS. Varum regionum nomina imposuit tribubus rusticis , qua illis quatuor urbanis adiecit. De his regionibus hic loquitur Varro, mi onysius lib. 4 Antiquit. Rom. Sed quod ea c. J Forte: Ex quo bella pro ter talem mi
ram immoderatam exsequatis cunctis Urbem Romam in initio tenuerunt tria genera homimam, a quibus nomina imposita tribubus Ramnenses Albani fuere, qui cum Romulo Romam coloniam deduxerunt Tatienses Sabini, qui cum T. Tatio Sabinorum rege eodem commigrarunt Luceres Etrusci Ardeates, omnisque populus adventilius qui ex agris undique Romam confluxerat. Ita in urbe regnante Romulo triplices civitates,in bella assidua propter talem misturam immo
Pagina 4 I. Posteaque Q. Fabio c. Nonius observat Senati pro Senatuis quae Vox cum hic non exstet, apparet, locum esse mutilum Fortassis autem deest tale quiddam : Ex senati consulto ver acriam votum. Nam Varro hic agit de religione caerimoniis: MFabio Maximo Dictatore, ex senatusconsulto populu ver sacrum voveri usat, ut auctor est Livius lib. 32.
Tullum Hostilium. Idem refert Solinus Polyhist. Tullus
Hostilitas in Velia, ubi postea aedes Deum Pen.rtium facta 68. De Anco aliter : Ancus Martius in umma Sacra via , tibiades Larium es. mox Tarquinius Pri cus ad Muponiam portam supra summam Novi viam. Sed Varro , ut hic , ita lib. . de Lingua Lat. portam Munioni in Palatio collocat. Hane Deam AElius 3 Intelligit Deam Pandam, quam nominat in Satyr Sciemachia Te Anna Peranna, Panda, te Lato, Pales. in quem locum plura diximus. quod autem Nonius ait, Varronem hic deducere verbum pandere a Pane dando ipsius commentum est, non Varroni etymon.
Tacta sit in qua c. J Totum hunc locum ita legendum
314쪽
distinguendum censeo Fufia sic inquam omnia regiis tetn-poribus delubra parva facta, H signa, cetero cultu, C. Ouid inter hos opes euc.J Sigilificat ovem lictilem qirem Tarquinius Priscus rex in Capitolio dicavit , curavitque miniandum, ut ex Varrone refert Plinius Propertius lib. : Fictilibus crevere Dei hac aurea templa, Non fuit opprobrio facta ne arte casa. Et asAibtisd.rminc. Huc fortassis pertinet id , quod refert Plinius lib. 8 Lanam, quit, cum colo, fuso Tanaquilis, qua eadem C. a Caecilia vocata est, in templo Siangi dura se, prodente se, auctor est M. Varro siclamque ab ea togam regiam undia- latam in ad Fortunae, qua Servius i mitis fuerat usus inde factum, ut nubentes virgines comitaretur colus conata, o fusus cum stamine Virgo Fortuna, seu Virginalis, colebatur quasi Dea pudiciti e togaeque puellares a novi nuptis ad eam perferebantur. Arnob. lib. 2 Puellarum togulas Fortunam deseriis ad Virginalem. Ejus aedes fuit extra portam Capenam, quam Servius Tullius exstruxit, teste Plutarcho in Problem. Porro Undulatum Nonius interpretatur purum quasi Varro hic opponat undulata S, praetexta togas sed videntur potius a texturae genere dici Undulatae, qu e ad undarum similitudinem pictae sunt unde cymatiles seu Cumatiles, a fluctu apud Plautum Ovidium vulgo hodieque Camelottae. Quibus temporibus J Lemuralibus jaciebant fabas larvis, auctore Festo Ovidius:
Cumque manus pure fontana perluit unda, Vertitur, O nigras accipit Ore fabas Aver usque jacii sed dum jacit, Hac ego mitto His , inq&ἰ , redimo meque, meosque fabis. Hae novies dicit, nec respicit. Umbra putatur colligere , O nullo terga idente sequi.
Cum interea c. J Forte Cum Lucretia Quam haudquaquam, ut regia nurus, qua in convivio luxuque cum qu libus viderant tempus terentes, sed odie sera deditam lanae, inter hic ubrantes ancillas in medio aedium sedentem inveniunt. LiviuS.
Auri pondo. J Disientit Plinius lib. 37 Cum a Gallis, Fta urbe, si emeretur , non plus , quam mille pondo lici
315쪽
potuere ne ignor , M. Crassum duo millia Pondo aura aruis stio, Pomoeli tertio consulatu e Capitolini o Vis solio, a Camulo ibi condita, O ideo a plerisque ex imari duo mi in yondo collata. Sed quod accessit, e Gallorum praeda fuit, detractumque ab his in parte capta urbis delubris.
Qua absinentiai c. J Pyrrhum regem intelligit, a quo Cy
neas, legatus Romam tam ingentibus donis missus, neminem, qui munera Vellet, invenit. Hic autem duae negationes unius Vim intendunt, .magis negant ut Bimargo Qui non m Eo ignorasse me clamat, sed omino omnes heroas negat nescisse. Lucilius lib. 8 Cetera contemnit, D in usura omnia ponit non maena proprium vero nil neminem habere.
Quibuscum tirpe fecerant. J Vetus editio : Quibuscum tum pes adus unde puto legendum esse : A quibus ictum turpe foedus. Quotqtio Decius. J Dederunt hosti, liquit, e , a quibus turpe foedus ictum quod factum aeque proluit a quod Decius 1 devovit Loquitur de pace, sive spontione Caudina, quam Sp. Postumius T. Veturius Coss. cum injussu populi
fecissent, dediti sunt hosti quo iacio non minus exercitum conservarunt, quam P. Decius Vitae uae levotione Liv. lib. 9: Fo mitis in ore erat eum odibus ad cothim serebant devotioni P. Decii Cos adiis claris facinoribus aquabant.
Ex tabernas igneis LPostrema vox corrupta est alii reponunt lanignis, id est, in quibus lanii carnes Vendunt; sed propius ad veterem scripturam est lineis De tabernis argentariis tam init Livius lib. 27 Plurimis smiu locis circa forum
incendium retum eodem tempore Septem taberna, γα osea Quinque, O Argentariae, iamnunc sis anellantur, arsere.
In conviviis c. Meminit Iujus instituti Cicero in Tusculanis. Ios apud majores, inquit, hic epularum fuit, ut deinceps qui accubarent, canerent id tibias clarorum virorum laudes atque traules. - As a voce, id est, sola. linguae voce, non admixtis musicis instrumentis, ut citharis quas qui pultant simul accinunt psallo citharisti appellantur a Suetonio in Do mitiano Varro Catone de Liberis educandis Melos in cantibus est bipara itum : unum, quod es in assa voce altera , quod vocant organicom
316쪽
cum a nova nupta c. J Ad hunc solemnem morem In nuptiartim initiis communicandi ignis S aquae, respexit Virgilius ih. 4 Eneid. Dant signum , fulsere ignes, conscius ather
Quem versum explicans Servius, haec Varronis Verba recitat Aqua igni mariti uxores accipiebant unde hodie faces praelucent,in aqua petita de puro fonte per puerum selicissimum vel puellam , quae interest nuptiis, in qua solebant nubentibus pedes lavari plutarchus in Problematis multas varias hujus instituti rationes tradit MFestus, Ovidius, Dionysius, cilii alias asserunt, quas longum esset commemorare. Foco ejus. J Fortasse legendum, fico vilis. Nam Plutarchus auctor est, apud aediles accendi faces juga e consuevisse. Fax ex pinu alba. J Al. Fax ex pinu alba. Faces illas nuptiales, quas novis nuptis pueri ingenui praeferebant, ex spina alba fieri solitas, tradunt Festus, Plinius , idque quoniam in Sabinarum raptu talibus taedis pastore usi erant. Varro in Huic Fax ex spina alba praefertur, quod Purgiitionis causa adhibetur. Sed, pinum nuptiarum facibus solemni
ritu adhibitam constat. Varro Γεροντοδιδα σκαλω Qua Octu initia seri solita, etiam nunc pinea fax indicat Virgilius
Pronuba nec castos accendet pinus honores.
Ovidius lib. a Fastor. Dum tamen hoc sent, vidua cestate puella, Exoptet puras pinea ad faces.ctim item e foco. 3 Legendum , Cum ignis e foco. Natus sierat. Jmunc locum ita explicat Servius Varro, PLIumnum, Picumnum infantium Deos se, ait, ei que P O Puerpera eclam in atrio sterni, dum exploretur, an vitialis si, quinatus est. Et hoc quidem vulgo sed alius testus sternebaturnatis Pueris nobilibus Junius Philargyrius ad illud Virgilii Ec-Eoga 3 ea nec dignata cubili es Pueris nobilibus editis, inquit, in atrio Iunoni Lucina lectus ponitur, Herculis mensura. L. Lucullus c. 3 Hunc locum recitat Plinius lib. 4, non expressis tamen operis Varroniani titulo, quem ex onio deprehendimus. Sed apud Plinium corrupte legitur, Hortensius supra decem cados heredi reliquit apud Nonium his perperam attexuntur illa, medimniam vini mille cad ἱα quae a Plinio redieabsunt, nec sunt Varronis, at Nonii annotantis, A medimnum, ut mille cadum.
317쪽
Ad Sybaritanam cc. J Legendum sertasse , ananca a populo. Ad Sybaritanam praedam accesserunt inquit, magna pretiosa vasa , a populo obivium Tarentinarum urbi una Sybaritana praeda est elegans sumtuosa, ut mores ejus gentis lascivi atque effeminati Anancae sunt urnae, a Graeco παγκη, quae est urna judicialis, vel clepsydra , teste Hesychio unde Anancaeum poculum urnale dixit Plautus Rudente Credo hercle anancaeo datum tis i Iberet.
Varro indicat, Tarentinos liabuisse causa duxuriae , cui unice dediti, ab illis Romanos accepisse, subadtis Thuriis, quosa Sybaritis oriundos, primum Tarentini oppresserunt, postea Romani in ditionem receperunt, ut auctor est Strabo lib. 6. Pessibus tegerentur toga. J Tollenda postrema dictio est enim onii in ab ipsius verbis sequentibus inepte avulsa. Loquitur autem Varro de velis theatralibus, de quibus idem refert Plinius lib. 19. Carbasina deinde vela primus in theatro duxisse traditur Lentulus Spinther, Apollinaribus ludis.
Nam postea C. Luctatio c. J Scribendum: am possea ac Lutatio , Consule, ad ZEoates insulas , cum ipse catapulta actus abesset. Cajus Lutatius Catulus Consul cum Postumio Al hino, anno V. C. DXI, commiis apud Egates insulas navali proelio, insignem victoriam de Poenis obtinuit, oravissimo hello Punico primo finem impostIit. Ex quo cum triumphum Peteret, restitit Q. Valerius praetor, sponsione contendit. tibi jus triumphandi competere, quod, dum proelium commissi sum esset, consul in lecto decubuisset , ipse praetor conflixitaset sed Attilius Calatinus judex sponsionis judicavit quo. niam consulis imperio, auspicio secunda pugnae fortuna evenisset, ejusdem citis triumphandi esse. Itaque anno pro-Ximo navalem triumphum proconsule egit. Et hoc est, quod ait Varro A C. Lutatio consule ad Agates insulas Poenos devi tos, cum ipse catapulta ictus proelio non interfuisset.
Nam Mercurii et am. J Mercurius gestabat virgam auream unde χ ρυσορραπις Ερμ. 1 cognominatus Virg. lib. . eid ex Homero:
318쪽
n virgam capit hac animas ille evocat Olco. Horatius in dis Tu pias laetis animas reponis Sed bus , w Uaque levem coerces Acire turbam , superis eorum Gratus, imis. Apulejus lib. I Metamorph de Mercurio : Puer luculentusnndus , nisi quod ephebi chlamyde sinistrum tegebat humerum, vis crinibus conspicietis inter C mas ejus aureae pinnulae simulco unctae prominebant cum caduceo O virgula De verbena videantur Plinius lib. 22, aestus. Mutini quod in Sicilia c. J Asconius aedianus in Com- naent in Orat Ciceronis in Pisonem Varro quoque in lita de Vita populi Rom. quo loco refert, quam gratu fuerit erga benemeritos, dicit, Mutini quod, c. De Mutine 4ehu ab eo gestis multa Livius tum de honoribus a populo Rom. in illum collatis ita lib. 37 Mutine, O, si quorum aliorum merita erga populum Rom. erant, in senatum introductis, honores omnibdis ad exsoluendam sidem consulis habiti. Mutines etiam civis Rom. factus , rogatione ab tribuno plebis ex aucto-rιtate Patrum ad plebem lata Ut 0tis convivium c 3 Puto legendum esse , Ut ejus convivium, qui a triumpho daret in Capitolio. Nam convivium
triumphale celebrari in porticibus Capitolii plerumque solebat, interdum etiam alibi Dio lib. de Tiberio Caesare:
Eo peraeto, is, qui triumphaverat, vesperi tibiis fistulis praeeuntibus domum reducebatur; quod Cn. Duillius, qui Primus Romanorum ducum egit navalem triumphum, semper
Pinditis Paetus cum . Non dubium est, quin legendum sit, P. . Elius Paetus etsi lin. lib. I refert, hoc prodigium contigisse L. AElii Tuberoni In capite praetoris urbani L. T beronis , in foro Iura pro tribunali reddentis , sedit ita placide, ut manu prehenderetur. Respondere vates, exititim imperio portendi, si dimitteretur at si exanimaretur, pratori. Et ille νem protinus corice Est nec multo os implevit prodi tum Valerius Maximus lib. s nominat lium praetorem cujus hoc prodigium impletum, cum decem .septem militum familiam, eximiae fortitudinis viros, Cannensi proelio amisit.
Eortimati ludis Troicis cursitassent. J Antiquae editiones lia
319쪽
hent, Eorminque ludi siricas & c. unde suspicatus suin, posse legi: Puerorum quae luis triti, iam sic a sant Naenia est cantio puerilis & ludicra, qualis illa de creando rege: Si recte facies , eris rex ς cujus me in init Horatius: Rosia die sodes melior lex , an Puerorum Nania, quae regnum recte facientibus Jert. Assabant autem pueri, cum sola voce canebant suas cantiones Eldicras in ad eorum exemplum praeficae ad thias alibi dixi. Sed retineo lectionem caligeri, quem vide in Conje- itanei S. Vt dum supra c. In luctu mulieres induebantur riciniis, Praetextis clavo pulpure , usque dum mortuus domi es Iet: at cum funus este rebatur, sumebant pullas pallas, ricinia injiciebant mortuo, ut cum iis cremaretur. Itaque cum lex XII ab funeris sumtus minueret, tria tantum ricinia ad rogum deserri permisit, quae in Solonis legibus τρία μ ατια appellantur. Cicero lib. et de Legibus: Extenuato igitur sum-ιu, tribus riciniis, O vinculis puroum, O decem tibicinibus, tollit etiam lamentationem Liv. lib. 34 de pr etexta Nec id viui solum habeant factum insigne, sed etiam ut cum ea crementur moraui. Florus in Epitoma lib. 8 M. Emilius Le-Pidus antequam exspiraret, praecepit filiis, lecto se stato sine tin-ιeis , sine purpura sperreΠt. Supervacuum. Nonius : Supervacuum non putat oportere dici Varro de Visa populi Rom. lib. I, eis ervacaneum se tallis respicit locum illum Ab hac Vervacaneorum consuetudine ut nihil sit necesse hoc novum fragmentum constituere Sallustius Catilin illis supervacaneum est pro Potentia paucorum
Plebi ρυ scito cautum J Plebiscito Furio de testamentis. Nam C. Furius trib. l. legem tulit, Ne cui supra mille alpes
legare, mortifυ causa donare liceret qui lus Hi legatum accepisset, quudruplum restitueret mei Dinit Cicero in ratione
pro Bajbo, Theophilus Institution ad legem Falcidiam qua lex Furia est abrogata.
Cum Poenus in c. J Liv. lib. 33 emannibale Hunc natura o moribu immitem, insuper o dux ipse esseravit, pontibus
320쪽
ac molibus ex hum etnorum corporum strue faciendis AppJanus
1 a lib. 1 de Bello Gallico , Machinatione navat phalangis subjectis. Julius Pollux TE τῶν νεων ξυλα , D ποβληθεῖσιν
Iniquus equestri S c J Videtur legenduin Iciquus senatus equesiti ordini Loquitur enim de C. Sempronio Graccho, qui . Ut ait Vellejus dabat civitatem omnibus Italicis, Italiam ad A es sere porrigens , agros dividebat, vetabatque quemquam CiVem plus quingentis jugeribus habere, quod lege Licinia
cautum erat: portoria nova constituebat, novi coloniis im-Plebat provincias judicia a senatoribus ad equites tranSfere-hantur, frumentum plebi dabatur, nihil denique immotum relinquebatur Plutarchus refert, C. Gracchum trecento equi te pari numero cum senatoribus adjecisse Florus ero tradit, ipsum equites senatoribus admiscuisse, ut ita duplicatas vires equites in senatu haberent. Appianus idem, quod Varro Vellejus, ademisse senatui judicia, Mequestri ordini tradidisse. Ex quo illi quinquaginta annos judicarunt; quoad L. Sullam is Pator in senatorum potestatem judicia restituit, quae decem solos annos tenuerunt. Aurelia enim lege lata a L. Aurelio Cotta praetore, in partem judiciorum cum senatori-husin equitibus vocati tribuni aerarii, quos demum ullus Caesar sustulit,in judicia ad duo genera judicum redegit, equestris ordinis, senatorii. Quae omnia ex Cicerone, aediano aliis nota sunt. Graecia, Asia. J De L. Lucullo accipio, cujus illae regii splendoris celebrantur. Aut dominatus quo c. J Melius me judicio : Aucti , δε- minatus quo appellarentur Domini appellatio apud Romanos adeo odiosa fuit de imperio, ut etiam in re domestica, quo
Omnern dominis invidiam, omnem servis contumeliam detraherent, dominum patrem familias servos familiares appellare consueverint, ut Seneca, Macrobius tradiderunt. Suetonius in Augusto Domini appellationem ut maledidium Mop-Probrium semper abhorruit. Idem Tiberi Dominus a pellarus a quodam, denuntiavit, ne se amplius contumelia causa
nominaret. Sallustius lib. 3 Histor. Per si firgia ut Proesides olim, nunc dominos destinatis quod ipsum Varro hic voluit eicere, Magistratus ita audios, ut appellarentur Dominatus.