De lingua latina libri qui supersunt cum fragmentis ejusdem accedunt notae Antonii Augustini [et al.]

발행: 1788년

분량: 420페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

361쪽

o parens, id est , dignior, antiquior, ut explicat Cic. lib. Ide Re pubi Sed quoniam , inquit, plura beneficia continet parria , O es antiquior parens, quam is , qui creavit major ei Profecto, quam parenti, debetur gratia. Aut aliqua liberos producit. J Subest vitium , cujus emendationem certam non Xpedio putavi aliquando legendum haud altiqua c.

Signata sacra use J Sacrum onius hic exponit, scelestum detestabile quam interpretationem secutus ipsius, eruit hanc sententiam : Signa Deorum desierunt videri sacra, sive religiosa, postquam homines sunt facti sacri, id est scelesti. Sed legendum , ut est in omnibus libris , gnata sacra, id est, inviolata . incorrupta in signatam virginem dixit Lucilius lib. 29.

Pagina 28 S.

Haec lanigeras. 3 Minervam significat , quam tradunt mulistas artes invenisse ad salutem hominum, ad conservationem valde necessarias tum lanificii, vestium usum, sine quo nulla omnino vita esset, docuisse unde, perosa dicta. Horatius lib. 3 Carm. Tibi telas, operoseque Minervae Studium. LONGE FUGIT QUI PHaec sententia monet, non posse quemquam tam longe fugere, ut suo. genus humanum sugiat, is usquam reperiat sui gregis suae cognationis, id est. homines Ejus aptissimus usus, si jacias in istos curiosos, qui fugiunt congressus societatem hominum, suo more arbitrioque viventes aut in Stoicos philosophos, quos sorma beatae vitae, quam sibi temeraria opinione tinxerunt, ita dele fiat, ut jactent se omne vincere, ain animi, quam corporis tunae bonis se totos sapientes, formosos in beatos es e reia liquos dementes, Vel miseros Atque ho nimium sibi trahuentes hac Satyra Varro exagitat. Ut autem hic dixit, suos fugere, ita Cicero lib. 3 de Re pubi Se fugere, id est, humani enaturae sensum repudiare exstinguere cui qui non parebit, inquit, ipse se fugiet, ac naturam hominis a pernabitur. Quamquam cito genti locutionis multo elegantis imum est, ubi transfertur ad animum, ut si dicas, illum e fugere , qui animi affecitionem , vel aegritudinem, qua acrius urgetur, mutare

362쪽

sudet quod quidem studium natura mentibus humanis insitum, notat Horat. lib. et Carm. quid terras alio calentes

Sole mutamus p patriae quis exsul

Se quoque fugit ΘωLucretius copiose describit lib. Q

--ΠUΠ pleriamque videmus

Quid sibi quisque velit nescire, O qua re semper, Commutare locum, quasi onus deponere possit: Exit saepe foras , c. Hoc se ii que modo fugit, Secus , vel ad restitium c. cita libri Veteres omnes, quos

leviter emendandos censeo, assensu Turnebo, a uus et ad adititium modium, purus. diles praeerant mensuris, ipsi aequas ustasque habebant, ad quas exigebant reliquaS Juvenal. Et de mensuris vis dicere, vasa infra Frangere, annosus actiis Edilis lubris. Cum ergo hunc Stoicum sapientem valde aequum integrum Ostendere Varro vellet, ait, illum vel pro modio esse, tam Vero, quam aedilitio. Nec damno tamen conje ituram

hominum odiissimorum Hosephi caligeri, Justi Lipsit,

qui a veteri scriptura paululum recendenteS, emendant, Securtis se ad adititium munus ut dicat, Stoicum illum sapientem ita fortem, ut etiamsi ad aedilitium munus, id est, ad bestias dandus it securus tamen constanti animo perseveret. Cleophantus. J Qui gloriose loquitur nomen aptum Stoico, qui virtute, qua sola beatam vitam contineri praedicat,

uno minor es Iove, dives Liber, honoratus, Pulcher, rex denique regum rcum tamen omnis ratio tam splendidae Virtutis, re ipsa vana sit, inanis, nec ullum plane studium rebus humanis asserat quid enim in communem utilitatem conferre possit is,

qui omnem tensum humanitatis repudiat Maspernatur Z Scite igitur Lucilius Penula st quaris, canterius, servus, segesre , Utilior mihi, quam sapiens. Caue attigeris. J Superbum .intolerabilem astum denotat. Turpilius Leucadia

Ne me attigas, atque aufer manum.

Ca quam ferocula est. Cato in oratione de Dote Illa te, s adulterares, digito non auderet contingere. Plautus Poenulo :

363쪽

Pura sum, comperce amaba me attresare.

Sed ut is erat c. J Cynici philolophi vivebant siliquis, leguminibus, Maliis vilissimis cibariis de qui biis fortassis hic loquitur, aut de priicis hominibus. Videtur autem legendum

Sed ictus erat hac legumina, arte parata Parma, cicer er

I illa, cepa regia, allia Cypria, ceteris. MAGNUM TALENTUM. Magnae pecuniae summa erat: serma quadam proverbii dicitur de re maximi pretii. Terent.

Phorm. Adi. IV, 1 c. 3 -s quis daret

Talentum magnilm.

Virg. lib. 9 neid.

auri pondo duo magna talenta.

Viticapiferis. J Dictio composita est ex tribus partibus, quasi Vitia capere ferae, ut Sexages , Quassagi peninae, quae quassis aguntur pennis. De qua ratione compositionis ita Quin- tilianus lib. Ex tribus nostra utique lingua non concesserim , quamvis C sis Cicero dicat compossum esse ex cape, O si vis. MANIUS. Hac Satyra exagitat beatulos istos, qui neglecto

Deorum cultu se ipsos mactabant divinis honoribus. quae Diis propria, templa, pulvinaria, estisternia, epula, his etiam ampliora, magnificentioraque sibi faciebant. Inducit autem M. Dium, hominem religiolum referentem ad populum de sacris quibusdam legibus, aut scriptis erutis e terra, quibuSTIO-hat, Rempublicam duabus rebus contineri, Legein Religione, Age derelinqueretur DPacuvius Teucro: Quae desiderio alumnum, paenitudine Squalies capresque inculta vastitudine. quem postremum Versum paene integrum Varro huc tranis stulit, nisi quod pro Verbis qualieoin capreo nomina repositit. Dicit autem Pacuvius capreo, pro Scabreo, ut Ennius Andromeda Scrupeo inpesita faxo atque os eis quam exsa- prerent qui versus restituendus est apud Fessum in voce Scrupi. m ad me fuerunt. J Crederem legendum, ferunt alioquin erit Z χ α ισμ. ος, Ad me pro apud me, ut in et de Re rust. Ad te enim rudem esse. Ciceronis et de Oratore : Cum ille duabitiaret, quod ad fratrem promiserat O ad Atticum Fuit ad me sane diu. Manius mane. J Alludit praenomen blanii, dictum ab eo, quod mane quis initio natus sit, ut Lucius Prima luce. Quam

Quam suspicor hic induci personam Manii, ut homnis pii

364쪽

religiosi sorte a Manio Egerio , qui primus Dianae Nemorensi, haud procul ab Aricia, lucum consecravit de quo FeliuS.

Paginae 186.

Viget, eget. Ita Seneca ad Lucilium V sit, veget, liber es. Ibidem Et ixit, O Utiit Livius lib. 3s: Vivunt enim, vigentque fama rerum gestarum. Idem lib. Q Hunc, quo vivimus, vigemusque. Ut pote plurimum. J Etiam dixit Catullus : Quantum qui pote plurimum perire. Vinicius meus cc. J Vinicii complures nominantur ab antiquis audioribus, Win nummis Min lapidibus, equestri familia, sed honoribus illustres Plotius fuit rhetor celeberrimUS, apud quem etiani Cicero in dicendo se exercuit de quo multa auctor libelli de Claris rhetoribus. Haec adventoribus accedunt. Emendandum arbitror, Edium emtoribus accediant quod verbum solemne in emtionibus Paullus lib. I ad Edictum, Si in emtione fundi dictum sit, accedere Stichum servum , neque intelligatur, quis ex pluribus acces.serit Marcellus lib. 6 Digestor Comprehensum erat lege venditionis, dolia sexaginta emtori accessura Proculus lib. 6 Epistolar. Si cum fundiam venderes, in lege ita dixisses, id em tori accessurum esse. Habens antepositam c. J is lepidissimis versibus scite describit ganeones, quibus est modulus vitae culina in MOS Optime convenit illud:

Γαστρ' ὀλον το σῶμ α πανταχύ βλέπων 'O pzαλμος, δρὶ πει τοι οδουσι Di ρίον. Sunt autem hi versus tam inter se omnes connexi .apti, ut Prope ausim assirmare, a Varrones ita scriptos fuisse. nam quod eadem haec recitans onius in voce Limu S, aliter quaedam hunc in modum reseri, Sedens altus alieno sciens, Sed limus intra limites culinae: facile apparet, illum suo more, multis omissisin immutatis, integrum locum PerVertere.

Neque os ejiciens c. J Expressit illud Homeri 'Oρων

mne Cereris cibi &c Posterior vox inducenda, ut gloia sema, vel legendum, Ceres, cibi.

365쪽

Paginae 287.

In patellam dare. J Decet bonum civem, inquit, Diis sacrificare , , si non opimasin sumtuosas victimas , saltem

portiunculam carnis offerre in patella. Ea erat Vas ParVum,

libandis dapibus aptum, ob id sacrum mensie Liv. lib. 26:Vt salinum patell.imque Deorum causa habene possint. Valerius lib. 4 Uterque patellam eorum O aianum habtiis. Hinc In patellam dare, esculentum quid D is libare De patellaedere, libatum consumere Cic. lib. et de Finib. Reperiemus asotos primum ita non religiosos , ut edant de aselli. Fiabile cepe. Hoc mutuatus est a Lucilio, cujus Versum Nonius refert e lib. sciat. Flebile cepe Nnul lac imosaque ordine thallet. Dicitur autem Flebile cepe, quod tristi acri odore consueverit lacrimas oculis excutere unde in Graecorum proverbio est, Κρου αυων ἐοZkιν ii i σφρούνες Θαι Cepas edere, aut

olfaceres de iis , qui lacrimari videntur. Nee sumtibus. J Nonius hic observat Luxuriam mascul gen. quod ni esset ejus laν χο:νικον δμόρτ ce, censerem legendum: luxuique nec sumtibus lepidus latues nemptae modumque. Sallust de Re p. ordinanda : Finem sumtuum ameris. MARCIPOR. Hac Satyra contenti inanes cupiditates, vana studia vulgi cum oblectamentis puerorum, Melegantes istos homines, quos Vestis , sit pellex, gemmae, ceteraque generis ejusdem nimio opere delectant, magis pueros esse docet, quam OS, clui ob imbecillitatem aetati hoc nomine censentur. Quod idem paucissimis Verbis notat Seneca Non , inquit, bis pueri fumus , ut vulgo dicitur , sed semperet verum hoc interesi, quod majUra nos ludimus. Porro Marcipor, seris vile nomen, frequens erat apud antiquos, quod ducebatur a

domino; sicut Publipor , Quintipo Caipor nam prisci illi Ronnani non alebant magnam familiam, sed singulis servis

erant contenti quare Marcipor, velut Marci puer appellabatur, quasi minister aut assecla, ut Graeci παίδας vocant se vos. Plin. lib. 33 Singuli Marc ores , Luciporesve , domin runt gentiles, victum in promiscuo habebant. Post ubi coeperunt alere infinitos servorum greges , hoc genus nominis obsolevit, a diυersis operis 6 ministeriis conformata diversa nomina hinc

dicti Medio lini, Vicarii Atrienses, O alii innumeri Quineti l. lib. 1 In servis jam intercidit genus illud nominis , quod

ducebatur a domino , unde Marcipores . Lucipore De

366쪽

Repente noctis. J Elegans luculenta descriptio tempestatas repentinae cum περιστας ει serenitatis , nubili, Ventorum. Meridiem vocat mediam partem noctis, sicut contra AEqui-

diale pro aequinoctio dixerunt antiqui secuti in hoc Graecos, qui ἰσομερίαν appellant, quia nox diei potius , quam dies no est annumerari debeat. Caeli choreas astricas dixit, ut Tibuli lib. 2 Ludite, jam nox tingis equos, currumque sequuntur Matris, lascivo sidera fulva choro. Manilius lib. I: Et quinque adverso tu lantia sidera mundo,

Exercent varias natura lege choreas. Chrysostom. Oυ ορας τουτον τὸν Ουραν , πως καλῖος, πως λέγας, πως ποικιλ- των ἄστρων στεφανωται χορω

coeti cavernas. J Cavum caelum. Ennius Andromacha: Quae cava coeli signitenentibus conficis bigis. Idem Annal.

Lumine sic tremulo terra, 6 cava caerula condent. Hinc Cavernae caeli Varroni δε Lucretio lib. 3: magnas caeli complesse cavernas.

Pagina 288.

Spatale eviravit. J Spatale Venerivaga dici potest mulier Vulgaris, projediae libidinis,

Nullum amans vere, sed identidem omnium lia rumpens.

qualis illa Clodia, quam Cicero ait domum suam patefecisse omnium cupiditati, Palamque sese in meretricia vita collocasese Martiat. lib. 2:- poposcit Mammosum Spatalem, pro tribus illa dedit. Sed lic est opinor, ipsa Venus Iolgivaga quae quasinialis venenis imbuta, animi in corpori Vires effeminat Venerivaga , ut Bimargo Remivagus Cicero, olivagus Omnivagus Lucret. lib. V Volgivagaque agus Venere. Dei mittit evirile c. Ita libri omnes nonnulli reponunt, ii tumem δε haec accipiunt de Lixu illo capitali, quo olim infames Campani &aeshii, quem Latini innuere Olente S, dicunt Oisendere , vel Corrumpere buccas Martialis lib. D: coepisti putas Ficus corrumpere buccas.

367쪽

Mera miracula. J iraculum Vetere non modo pro Onstro vel horrendo turpant; sed laxiores magis communi significatione hoc verbo intelligunt, quidquid mirum aut inusitatum Venit Cato Dierum dictarum de consulatu suo: Atque quamquam cilia nova miracula fecere inimici mei tamen nequeo descere mirari eorum audaciam atque consentiam. Lucretius: ideo actant miracula dictis. Ut autem Varro dixit mera miracula, ita Cicero ad Atticum, mera monstra nuntians, scelera mera loquiantur.

Peliam Medeae J Hie fragmenta suspicamur eodem pertinere, videlicet ad descriptionem cujusdam decocti, vel medicatae ablutionis, cujus occulta vi, essicacia fingit quendam c senili aetate ad pueritiam revocari sicut Medea P, liam regem Theissaliae ferventi lebet impositum recoxit, hujus fratrem Esonem, a sonis patrem, herbarum decocto juventuti reddidit. Vide Diodorum lib. alios. Delime, bipennis. J Obscurus locus, laud scio an satis integer nam elimo verbum tertii ordinis non meminime legere, licet muli recensent Grammatici hujusmodi verba, quae, primi sunt ordinis in tertii id autem significat detraho , decerpo ut Limo apud Cic. lib. 3 Epistol. Et de

tua prolixa benescaque natura limavit aliquid poserior annus.

An ergo Delimus nomen hic est de sene recocto atque repuerascente icitur Delime bipennis, id est, deterse, li-Inate , expedi te, ut levi pas erculus. Libram ocellatorum. J Suspicor es e lapillos , ex quibus comtexti orbiculi, hodieque manent inter ornamenta puellarum ita id os, vel quia ocellorum speciem quandam prae se serunt, rotunditatem vel quia conchae, Nyms harum lumina, ut

Cajum Caesarem solitum jactare Victor refert. Apud Suet inium in Augusto, ubi scribit, illum solitum esse cum pueris

minutis ludere ocellati nucibusque, accipio umbilicos aut laterculo crudo , in modum ocellorum formato S, quibus etiamnum pueri ludunt, vocantque globulos. Vidend. Turneb. lib. 3. Et Diogenes qui a Nicos. Fortasse legendum , si i 2 ικτος, id est, nullam commercium habens cum opibuS, ceterisque rebus , quae ad communem Vitae usum pertinent, utpote

της , βiον εχ d τρυφiὶμ ερον, qualem Laertius describit. Quod autem de Diogene hic voluit dicere , id lib. Tusculan Cicero refert hi verbis : Diogenes Cynicus Alexandro roganti,

368쪽

tit diceret, si quid ei opus esset, Nunc quidem , inquit , paululum sol abss: Diebat videlicet apricanti.

Pagina 289.

MARGOPOLIS. Margopolis, vel imargopolis, dicitur

Varroni civitas amplain superha imperio in cujus modulia natura hominem instruxit, sic, ut illius partibus minutioribus respondeant membra corpori animus aut ratio, quasi arx, principem locum obtineat. Vel forma quadam proverbii usum Patur , de coetu concilio hominum insolentium, proter-VOrum quos quidem hac Satyra in diatus videtur, tonuisieque enitendum esse, ut Virtutes sapientia praestemus, non, quomodo Vulgus, potentia aut opibus, aliisve mali artihus insolescamus. Sic Δουλοπολις, servorum civitas, usum habet Proverbii, de coetu hominum improborum, aut ignobilium. Et 'Aπραγοπολιν, urbem otii altricem, Augustus Vocabat vicinam Capreis insulam in desidia secedentium illuc, auctore

Suetonio. Cui Celer , lenos c. J Emendo :cti Celer δι' ενος λύραμ α τος λογους

Antipatri Stoici suus c. Acuta sententia : Cum pater, inquit proferret antipatri

Stoici λογους μονολ11ριμ ατους , id est, ratiocinationes unius

sumtionis : filius illi rutro caput diffindit, perinde ac Celer

ille praefectus equitum, Remum utro interemit, o Violatam legem, quam Romulus tulerat, Ne Quis moenia transiliret. Rutrum hic significat instrumentum sessorium , ligonem, non hoc, quo fruges conjiciuntur in modium, aut raduntur, inaequantur Graeci vocant κρω riον, ut Dionysius lib. I de nece Remi. Sensus portet. Apta contentio Sensu sunt Velut portae per qua commeant rerum omnium intelligentiae Venae, tanquam aquae ductus, in omne parte cCrpori languinem partiuntur diffundunt undein sanguinis rivi a medicis nuncupantur, is Varrone περι ξα λωγ ni ς, fervidi lacus sanguinis cintestina, per similia cloacis, per quae cibi & potionis retrimenta perlabuntur.

Nemini Fortuna curram c. J Elegantissima γνωμ η , quae nos admonet humanae imbecillitatis, acerbitatisque fortunae, jus perpetuo edicto sancitum, Neminem posse effugere communes vitae aerumnas, & absque omni offensione ad optatos exitus

369쪽

pervenire. Sunt autem elegantesin aptae metaphorae, dudiae a certaminibus equestribus in quibus Carcer erat locus septus seclusus, unde primum emittebantur equi. Equor, stadium, in quo decurrebant, a planitie mari tumia metaphorae, sicut Maequor campi aequor saxi, aliarumque rerum Vetere dixerunt. Calx, aut meta, ubi sistebant; quem Varro candidum vocat, ut Cic. lib. I de Divinatione, aucreti

--- prascripta ad candida calcis.

Proprie, quia meta albata, &creta notari solita id quod Lipsius observavit e Plinio lib. I, cap. vilissimac ela, inquit, qua Circum praeducere ad victoria notam, P desque venalium trans mare aduectorum , denotare instituerunt majores.

Intimo missum. J ipsius tentat reponere, anima m. sed belle respondent illa, inofensum aquor, candidus calx, cameer intimus, ut lib. 4 de Ling. Lat. Intimus Circus ad Murtum Melius, meo quidem judicio , legeretur, a carcere intimo missum vehi, vel labi. Sensistis dicite c. Qui immersi flagitiis & libidinibus, inquit, vos occultastis demisi capite, peracta jam sabula, dicit Sens lis. . Labda. Ita appellantur, qui peragunt genus nefariae libidinis, quod Obligurire Perdere caput in aliqua dicitur Aristophanes εν Εκκλησιαζουσα ις' Δοκεῖ δέ χοι καὶ Λὼίδα, κόι τους Λεσβίους.

Ausonius : Cui De linguam tim dedit suam , Labda est. Numirum a Lamda liter , quae prima est in A. εοβια ειν.

Ailaeam tollo. J Significat taedam νυκτιλαμ πη, quam ure hant luminis causa in igni tabulo, vel foco, quem in mediis aedibus habebant. Virgil. it odoratam nocturna ad lumina cedrum. Dicitur etiam hoc nomine lucerna,in sola noctu lucens luna. Horatius L Rite crescentem face Noctilucam Levinus: Ita utiam et Noctiluca est.

MELEAGER. 1 Reprehendit nimium iudium venandi, quod plerosque adeo tenet, ut illius causa laboresin pericula Prope infinita subeant. Inscribit autem nomen Meleagri filii

370쪽

anei, regis toliae cujus natali tres Parcae stipiteminiter:

dam igni admoventes auditae sunt effari: Tum siti vitae sinem ac fati internecionem fore Mese m , tibi torris esset interfectus ammeus. quam fortem eventus multo post confirmavit. Nam cum Meleager jam se corroboravisset, immanem illum aprum, qui omnem Etoliam horrendo impetu vastabat, dele ta fortissimorum juvenum multitudine insectatus, confecit. Deinde Ptu amore Atalantae Virginis, quae prima aprum sagitta Vulneraverat, adii sui laudem in illam maxima ex parte transtulit, donavitque caput apri setosum tergum. Quod cum indigne ferrent duo avunculi ejus, conarenturque a Virgine apri exuvias Vi rapere, ambos necavit qua caede fratrum audita mater Althea, instincta Furiis exclamat, Heu cor ira servit caecum, amentia rapior ferorque mox fatalem illum stipitem tamdiu asservatum, flammis injicit; quo ardente Pariter meleager visus est intestinis flammis exuri.

Eunus exsequiati. J Ita in XII ab SERVI Lis UNCTURA

CIRCOMPOTATIOQUE QUO FONUS EXSEQUIANTOR VI-2 EIVE RES PARSIO NE FUAT. Exsequiari dixit imargo: I um propter vix liberti semiatrati exsequiantur Funu exsequiari, est funeri exsequia ducere idem, unus exsequi Gellius lib. Io: unus tamen exsequi, non es religio.Vetu poeta

apud Cic. lib. I Tuscul.

At qui labores morte sinisset graves Eum omnes amici laude, laetitia exsequi. Silicernium confecimus. J Tertullianus in Apologetico scri-hit, mortuis parari Obbam, pollinctorem , si licernium quod

postremum Verbum Grammatici ita varie exponunt ut longum sit singulorum interpretatione commemorare. Vide Nonium Festum, Placiadem monatum ad illiid Terentii, Si-

licernium senem. Cum etiam Thais. J Haec videntur cum proxime superioribus verbis cohaerere, ut dicat, Venatores ita dis olutos esse, ut quae natura removit ab oculis, quod adspicerentur non decore, vectium cultu minime tegant atque abdant cum etiam meretrices in scena prodeant longis tunicis, Mad talos usque demisias, ne corpori partes ad naturae necessitatem datae, si quo casu aperiantur, aspectum praebeant turpem cindec

rem. Quod de scenicis histrionibus edte quidem dicitur in quibus tantam fuisse vetere disciplina verecundiam tradit

Cicero, ut in scena me subligaculo prodiret nemo. Alioqui

SEARCH

MENU NAVIGATION