장음표시 사용
71쪽
psisse Varronem, peculia a pecore, oves, aliudve quid Phultus confirmabit nostram scripturam, qui in Aulularia ait: Etiam opilio, qui pascit , mater, alienas Ves, Aliquam habet peculiarem, qui spem soletur suam . TURNEB. Pro peculatoriae marg. calig. exhibet peculatur. lin. 9. Id enim pectilium primum. Indidem ectilium rimo : hinc peculatum , publicum furtum, O peculiatoria oves, alitisi quid. Haec enim inversa erant. SCALIG. lin. IO. Primo ut cum pecore diceretur mutia. Nimium praeceps sui Vertranius in hoc loco transponendo. Dicit enim a ro pecialatum esse proprie, cum Versa pecunia esset ex multa publica, quae fiebat pecore quo Pecore peculatum vult diestum, cum ea multa avertebatur. Nihil igitur mutandum. Sc ADG. lin. a. Ex qua fructus mayor. J Hoc sane corrigere operosum fuerit, cum cetera desiderentur. Neque solum ea defiaciunt, quibus de multa agebatur, sed etiam totum principium sequentium, in quibus animalium etymologia persequebatur.
Tamen legerim, Ex qua fructus de malo. Nam facile fuit lin i mutari, ut alibi saepe id accidit. Quod cum fastum esset,
ex malo major fecerunt. Deinde addita praepositio, ut infinitis locis in his libris commissum est. Es, seudium, lucruna de malo habere dicebantur, qui intervertendo aliquem lucrahantur. Ita loquuntur Plautus input ejus. Hoc est, quod ait Arist ophaneS, Oυκ Ἐκ δι Mου σύν βιον κεκτi Ἀένοι. SCALIG.
est, qui Graecis ii sus , quod συς bos, quod βους TURNEA. Vulg. Hinc est, quod Graecis illis usus, quod βους bos Manifesto huic tractatui deest principium, quod miror in neutra edition ganimadversum esse. Neque tamen in eo solum errarunt sed etiam cum vocem illam usus sustulerunt, quam putarent vacare. Atqui ex ea faciundum erat plane,in diserte, υς, sus. Quod Graecis sus, quod βους, bos. SCALIG. lin. 9. Visulus quod Graece Πtiquitus πουλος. J ego: Vitulus quod Graece antiquitus ταλος, quae vox, ut ait Hesychius, taurum significat. Apud Gellium Varro lingua veteri Graeca ταλους boves significasse dicit TURNEB. lin. a. I. .Fra, at Pa. J Turrenum sive Etruscum vocabulum Hesych. SCALIG. lin. a. Omnicarpo caprae. J Quisquis fuit is poeta, qui hoc dixerit, senserat capras ποικιλο φαγους esse : propter quod A
72쪽
chelaus semper febre laborare eas putaverat Eupoli quoque comicus idem sentiebat, cum ita capras loquentes introduxe
cain corrupta sunt apud Plutarchum in ejus sera iam Macro-hium. SCALIG. Idem in marg. mi carpe Ute. lin. 24 sq. Porcus, quod Sabini dicunt de aprino pol co Poridus , inde porcus. 3 Reperio LPorcus, quod Sabini dicto, a primo Porcopor inde porcus, hoc sensu Sabinus dicere solet, id est Sabini,pore opor, id est, porci puerin cetus. Alii legunt oppido quam eleganter, quod Sabini dicunt de aprino porco Torcus, inde porcus iat a Sabinis catulum apri porciam fuisse appellatum intelligamus, si prunum legas, nihil intererit TVRTER. Vulg. Porcus, quod Sabini dicula a Primo orcs, Oride porcus Abi inferciunt pro animi sententia quidquid in liccam, ut aiunt. Hoc igitur, quod in manu est, agamus. Nam haec
est, quam Veram putamus , lectio : Porcias , qtio Sabini dicunt iaprum porcum proinde Orcus. Qui meliorem attulerit, causam non dico, quin merito nostra explodatur. SCALIG. Antiqua eis io Dicunt a primo porro oride Orcus unde apparet legendum tint a primo porcum Or, inde porcus Sabini fortasse nomina praeciderunt in extrema syllaba, quemadmodum Osci, quorum sunt capital samul, facul, Malii quae imitatus Ennius dixit endo suam do, de altisonum cael MLucilius , proras despoliate , O detundite guberna, Pro domum, caritim, gubernacula. Sic ergo porcum dixerunt sor quae Vox Romanis vetustii simis denotaVit uerum, ut Marcipor, Lucipor, jor de quibus alibi. lo PMq. lin. 27. απρο καί, πορκω. Idem de re rustica lib. QPorcus Gractim nomen est antiqtium , sed obscuratum quod eam miri vocant χοῖρον. Utrumque Verum est. nam, Graeca est vox , cita ibi curat , ut neminem Veterum , quod sciam qui quidem hodie exstent, ea usum esse putem, praeter unum Lycophronem. Cujus adscribam Versus ex Alexandra:
Nam quod interpres fratris millimus, homo gloriarin vanitati Graecanicae plenus, commentu est de nescio quo animali, quis non Videt sabulosum sie Non enim vult poeta Darda -
73쪽
C tam natasse, Ut porcum, aut potius ut animal illud, quod excogitavit retetes sed Vocat μονηρη, ut aprum. Nam apri μ ονιο dicuntur ito apud Latinos posteros, singulares AElianus, καλέουντα, δε και τω υῶν μονιο τινες Stulte enim facit, cum putat, dua comparationes eidem rei attribui prima enim tantilm, Guod solus natarit altera, quod ut κεπφος.
Quae est de Homero sumta, cum idem de Mercurio canit. Deinde quam ridiculus est in interpretatione illius voci α σκω, quasi non potius utribus .itarit. Quod dictum est per appositionem ραπτω κυτει Et cum Vocat στρι εα, manifestori cynium aprum intelligit. Ergo qui postea απρος, primo apud veteres dictu est πορκος. SCALIG. lin. 28. Nostri a viga. J Scribρndum puto, Aringa Hesychius, ριχα, α ρρεν προίατον. Quae scriptura reponenda Festo monato Dapud quos mendos Arugi sti Ga legitur. SCALIG. lin. I. Et in onti casibus libreis videmus.' Al. Ponti ciis. Interpungendum autetia post verbum videmus. Quod cum in editione Romana factum non sit, tantum silai permiserunt, Ut alterum Verbum deleverint quod viderent, haec duo commata aliter apte haerere non posse. Ceterum ita sensu perfectus est, nihil ut praeterea ad sententiam desiderari videatur. Putarim tamen ita melius legi posse , Et in Ponti calibus libris fidentes. Nam hic quoque idem error nocuerat, de quo saepe jam admonuimus: quia scriptum esset identeis. Certe bidentes erant hostiae, quaein cornigerae essent in duos dentes minutos haberent in qua sentemia est Festus, etiamsi alitercispinetur apud Gellium Hesychius Κεραὶ δες των προβα - των τα. 2132. σοι τὰ ενδον δοντας εχοντα Aliter, ut puto, si carerent illis, ἁπιλεῖς erant, ad sacrificia ineptae. Nam si bidens didia est quasi biens, cur bidentiS, non biden ii S, aut hiennis, dicitur Atqui magis aperit etymon , quod amhidentes apud Veteres vocarentur. Sed id requirebat in hostia, ut duos dentes haberet ceteris longiores quemadmodum G tauro τελείω , ut diversa cornua haberet, patentia. Ab eo dicebantur patiales oves Plautus Truculento: Ego ruri tramaxari me mavest ρ et talem b. υem De lio loco intelligit Festus, cum scribit, patialem Ooem dici a Plauto, qui diversa cornua habeat, pat :ia Meminit tione Propatulum. Itaque Graeci quoque ab eadem mente elusia modi boves Vocarunt πεταλεῖς Athenaeus libro Q Πετα- λιδιυνυ' συων μνημονευἱ 'Aχαος ο Ερετριευς νοιθωνιαιο-
74쪽
lin. 3. Agnus J 'χν . Item Canis in sq. κυων , κυνος.υ in L. ut κυλιξ calix. SCALIG. lin. 4 sq. Nisi quod tuba, O cornu, Anum cum dant, a Nere dicuntur. quod hic item nocticulus 1 Lego si
quod ut tuba O cornua senum cum dant, canere dicuntur: quod
hic item O noctvluctis, id est, interdiu noctu Nomen est fictum compositumque e nobus adverbiis noctuin lucu, ut eherin diu perdius. Erit fortasse, qui noctu luc legendum cen-1ear Cui liberum esse jubebo hac conditione, modo noctu- lacus legendi aliis potestatem non eripiat. Quoddam Voca-hulum suscitavit redivivum in pulej Petronio Petrus
Pithoeta omni liberali eruditionae ornatus, in antiquitatis ignoratae quasi Tythius alter, oraculis suis enarrator, illustrator maximus quod vocabulum propter soni vicinitatem animo incelsit meo. Est autem Internuculus. Aput ejus Atenim internuculos recens cognitos Petronius es Video quos .rminternuculos nuda que meretrices furtim conspatiantes Censeam Potius duabus vocibus inter nuculos legendum, meritorios significari pueros , concubinos, qui nondum reliquere nuceS, 1ed etiamnum inter eas versantur. Nam a Catullo scribitur: concubine , nuces da. TURNEE. Miror, correctores non Vidisse, o ceu nocticuis, quia nihil significaret, corrigendam fuisse :praesertim cum etiam locos integros attentare conati stat. Hi Cenim opus est eo epitheto, quod juvet Varronis sententiam, qui a voce canis vult deduci nomen ipsius animalis ut ita legendum esse appareat Juod hic item nictaculus in custodia, O in enando spatim voce dat canis dictus. Est enim elegantissima vox a ni tando detorta, quod Graeci dicunt σκυζαν quod solent sacere canes in venatu in custodia. Ab illa ergo ni tatione, qua signum dat signa vero canere dicuntur anxie nimis putidiuscule Varro canis etymon deducit. In lubro P. Victorii scriptum o lucus an perperam Pro Noctia Iugus Hanc etiam vocem usurpavit Lucilius pro obscoeno, id est, mali nainis, quales sunt bubones, aut similes Ve noctu lugentes. An quod in somnis noctu σκυζῆν solent de quo
75쪽
clegantissimi verius Lucretii exstant, scripsit Elchylus in Diri P
lin. 6. In tisodia. J Veteres canes vocabant custides: contra, qui custodi de praefecti erant, canes. Tichylus Aga
Columella : tinc, ut exordio sum priore pollicitus, de mutis custodibus loquar quamquam canis dititia falso litus cum
In carmine hscoeno Ne dum me colitis , meumqII Irumem, Custodes habeatis irraim.2tUS.
id eli, canes Plautus quoque in Milite υνιγα ατικως huc alvisit Cujus haec Verba: Nam os columnatum poeta inesse audivi barbaro, Ctii bini custodes semper totis horis iaccubant. Naevium sentit poetam illum coni effum esse in vincula Cain nem Vero genus esse Vinculi, nemo paulo humanior ignorat. Itaque custodes vocaVit, quia ita canes quoque Vocabantur. SCALIG lin. s. amelus fio nomine Syriaco in Latium' enit. J Re perio cameltis ibo nominae Syriaco in Latinii venit. Tamen Latium , quod editur, egregie Placet. Hujus animalis nomen movet me, ne ita cameliariam ample far, ut iam iasiam ejiciam, praesertim cum nobilissimus jurii consultus Ludovicus Rus ardus certiorem me fecerit, apud Marcellinum lib. I camelasium reperiri ut camelast 1it munus, cameliasium indictum eo nomine tributum. Ego ideo camela iam probare non poteram , quod istam declinationem deducere non poteram ut nec Budaeus, sine controversia omnium doctissimus, po
76쪽
υπεδει 13, qu. sequuntur graphice enim eam describit. Sc ALIG. lin. o. Cervi, quod magna comita gerunt- quasi gerui. 3Cur non κεραοὶ potius tralem Volpes , quod volat pedibus :quasi non sit ex ιλωπηξ. Irem Virgultum a viridi non autem, quod prius, Virguletum Virgulae. Θα μινοι. SCALIG. lin. 2 sq. Proxima animalibus c. J Ex vestigiis priscae scripturae legendum Proxime animal sunt ea. γυτάτω τους-υ. SCALIG. lin. 3o Pinus. J Marg. Scalig. nux.
lin. a. tax J Alii a nocendo, quomodo Graece quoque
καρυον, παροι το κα ρουν. Est autem Vox Syriaca Lur. Sed
in abiit, ut Lympha, Nympha SCALIG. liri. s. ut Radix. J Plerique admiratione quadain obstupescunt, defixique haerent in Vestigio , velut amentc ino Pesque consilii, incredibile censentes, quod a Varrone scribitur, rutam, radicem verba esse origine, domo Graeca rsed prosedio mirari desinent, ad se redibunr, si ρίτην Nicandro usurpari intellexerint αρὰδικοι quamquam Oilerius hoc Verhum aculum, virgam in Nicandro significat. TURNEB. Interpres Theriacorum icandri 'Ibλαος ν τὼ
lin. 3. Era iaca, ut rinseca quod ex hujus scapo minutatim Myee.rtur. Lego Brasica , ut praefica , riod c Veteles projiciare Pro praesecare dicebant quam scripturam fagitat analogia roica Sic in Rudente a Plauto scriptum est, Exsicasque arundinem. TURNEB. lin. 7. Cucumeres. J Cucumis, κικυος apud veteres dice-hatur. Inde nostrum Latinum: e. putes Varroni de hac re assientiendum. SCALIG. lin. I sq. Fructus a ferendo res: f hae, quas fundus, O hae, sua in fundo seruntur, ut fruamur. J Fructum a ferendo deducit ante Videbatur a fruendo, nisi quis locum e loco castigandum putet aut Varro libera quadam interpretandi licentia utatur, Munde commodum est, natale Verborum repe-
77쪽
tat. Locum hunc tamen non sine labe vitio esse credo huncque in modum ego F clus a ferendo res a quas fundus , O hae, qua in fundo ferunt, ut fruamur. TURNES. Scribae Fru Zus a serendo res, O se , quas fundus , O hae, quae in fundo serunt, ut fruantur. Ut,i inquit, res fruantur tam quae ferunt in fundo, quam quis feruntur. Nam frui etiam passive dixisse veteres audiores sunt grammatici. Haec, quam apposui, est vetus scriptilia, nisi quod non fruantrum, sed fruamur, habebat SCALIG. lin. 2 sq. Sed hae e terri, etiam tumentum, quod exta loco
quo solent addi ex mola, id est ex sale O farre momo. J Sicciri veteri libro Achillis Mai ei, quo multum usi sumus. In alio libro
est, exta ilica Scribendum forsitan est Exta II coqui solenta dita mola: ea est ex sile o farre molitq. Valerius xlaximus libro et, cap. I, ita scribit in sacrificiis mola qua vocabatur, ex farre O sale conjstat exta farre Darςuntur. AUGUSTIN Locus hic in excussis exemplis saniosus eis,in Chironio ulcere foedatus; quem tameia sic persanari posse librorum, non istorum formulariorum, sed priscorum , medicina credo: Etiam frumentum, tis ad exta ilicoqua solet addi ex mola, id si, file 6 farre molito Ulcus sere sanatum esse, e Festo docere
possumus is enim, Autlcoqui, inquit, exta dicebant, qua in aulis coquebantur, id est , elixa. Nam saepenumero torrebant, Maro: Finguiaque in vertibus torrebimus exta colurnis. In arvige hostia eliotabant. Varro is sunt, Earum an sacrifciis exta in olla, non in veru coquuntur. Hinc c. Olla extaris
apud Plautum in Rudente M in antiquo exico exta exponi
terea inseram. TURN RE. Vulg. Exta Eica , quo dcc Ollico alae Festo. Inde extaris olla Plauto SCALIG. Vetus scriptura :Sed ea terra etiam Unde totus hic locus ita forsitan legendus distinguendus est Sed ea extaria etiam FrumeΠtum, Lod
ad exta aulicoqua solet addi, Mola, id est, ex sale, farre
molito Fruges frumentum, inquit, adhibentur etiam ad exta in sacris, ut quod ad exta elixa , vocatur mola. EXtaria frumenta, quibus exta in sacrificii spargebantur , ut Plauti Rudente olla extaris , in qua exta coquebantur aulicoqua exta, quae in olla, non in Ver , coquebantur. Festus. Aulit coqua exta dicebant, quo in aulis coquebantur, id est , elixa.
Idem Mola vocatur etiam far ossum, suis parium, quod ea molita hostiae ad pergant T. Valerius Maximus tib et Iis
78쪽
crificiis mola qua vocabatur, ex farre O sale constat, quia exta farre sparguntur. Eandem intelligit Virgilius lib. Ia: Dant fruges manibus salsas. OPMA.lin. 23 sq. Puls anell.rti, vel quod ita Graeci. J Al. Pulsita appessata, quod ita Graci Πολτος vide Athenaeum S Us LIG. lin. 27. Quod ita sonet, cum aqua serventi insipitur 3 ego: Cum aqua ferventi in sipitur. In vetere tamen libro insipiatur reperio, ut dissipatur, obsipatur. Sed inspia Cato dicit, Festus insipere interpretatur farinam acere pulti. TURNEB. Obsipare tamen, in sipare farinam, non Insipere, dicebant Veteres tametsi eodem modo Pomponius Attellanarum scri- Pro usurpaVit :Facite tit ignis ferνat, ligna insipite, fur concidite. Quod vero dixit de sono ferventis pultis, simile Naevii hilbit amphora. Item Eubuli comici apud Athenaeum lib. 6:
Patina cachinnat bulliente murmure. SCALIG. dem pro insipitur in marg. inspergitur. lin. 28 Panis, quod primo figuras faciebant mulieres in an cio Panis posteaque figuras facere instituerunt alias Asia ne in faciendo Paniscium captum dici. J Lego Panis , quod primo figura faciebant, ut mulieres in laniscio anus : poseaquam ei Hurias facere insituerunt alias, a pane, sciendo pa-nscium coeptum dici. Piantis in lanificio est tramae inVolucrum, quod tumet rotundumque est a qua similitudine panis est appellatus. Sed, anus tumor est inguinum. TURNEB Athe
ait Varro Panus enim τολυπη , glomus. Unde quaedam Placentae, quod ad eum naOdum cori fictae sient, ρλ υ et dice. hantur. AIeminit Athen lib. 3. Clemen Alexand Protrept.
gtonius audio Festus. Vel est quod Pollux lib. 'Eὶ νομάζετο
κτυλλάδος sumi cum hic αντὶ της τολυπης. Unde ounior inguinum qui morbus pueros in se stare solet vocatur anus , paniculae Plinio τὰ τολυποειδ l. At panicae in milio aliud est id enim a Graeco etiam manavit. Giκη enim
79쪽
Perperam poplgi is legitur Dro φοβην Aphid Plinium quoque libro 18, cap. 7, mendum insigne, vix pauci animadversum inolevit, in illis verbis: Mitium, inquit, inter hos X annos ex India in Italiam invectum ess nigrum colore , amylum gra'ns, a dineum culmo Adolescit ad edes altitudine VII, grandibus culmis Gobas ocant: omnium frugum fertilissimum. Nam phobas pro Iobas, ex Theophrasto. SCALIG.
lin. . Unde id dictum. Nisi ab eo, quod Graeci κοκκον. 3 Reperio in veteribus libris, quod edioribus dijudicandum relinquo Nisi ab eo , quod Graeci κροκι ν TUR EB Unde id dictum, ab eo, quod Graecis κοκκων. a quo Graeci κοκκος granum dictum Potest ita legi, ut posuimus. SCALIG. lin. . Horreum ab horrendo. J Ab horrido ex conjectura. AUGUSTIN. lin. . Quod tritum es piceis. J Reperio, tritum ex spicis. TURNEB. Volcis. SUM, IG. lin. . am id prius μέλιν. ego Nam id χελω1 est tamen aliis μελι η , panicum, milium, κεγχρος nonnulli μυελιι ia genus milii censent, quos sequitur Varro TURNEB. lin. 7. Libum, quod libaretur priusquam esset, ut erat, O- m. 'ego Llbum, quod ut libaretur , priu quam essetur, erat coelum. Ait, ibi partem primum solitos esse veteres libare, reliquum deinde comesse, atque ex eo a libatione nomen adeptum esse. Essetur autem est comederetur. TURNEB Forsan , quod libaretur , priusquam essent, coctum. Quod id libaretur odium, priusquam est 2nt, id est, comederent. Et fortasse illa vera est i ctio. SCALIG. lin. 8. Tesu caldo. J Marg. Scalig. tessa calda. lin. II. Circuitum aquabiliter fundebant. J Vulg. aqualiter. Hic fundere, λα υνειν unde νεηλατο genus libi. SCALIG. lin. 4. A elobo farinae dilatato. Item in otio cocti, dicti a
globo Globuli a Lego A globo farinae dilutato item in oleo cocti, dicti a globo globi. TURNEB. lin. 8. Θρυλλον, κα ὶ τρυφον, O placenta , quod edebant cum
80쪽
pulle. J Et placenta. Quod edebant c. restius est. AUGUSTI X.
Lego, antiquitatena iecutus, non istorum recentium exemplarium novitatem, Ut thrion O placenta thrion ab Atheniensibus jucundum quoddam edulium vocabatur, quod frondi hus ficulnis quae Θρicit Graece Vocantur involvebatur. Sunt τρια Graecis lagana, si quis forte hoc loco ita legendum putet. TUR EB Vulg. Triton O placenta. Poterat legi trion, ιτριον, ut aliquando putavimus postea tamen vera Ha est lectio,
intritum praesertim cum apud Latinos trion nunquam reperiatur. Est enim εν θρυπτον, καὶ πλακους Athen inter Preta
Apitium libro 9 Embraictum Bajanum legitur quod est genus intritici ut non dubitem legere intritum, καὶ πλακουντα. Tamen interere est verbum culinarium apud Terentium : P te hoc intristi unde intrittim potius deducendum erat. Alio rum ridicula commenta nihil moramur, qui cum hic inepta Vocabula τρυφον Leusi ρυλλον induxerint, facile indicant, ea ex uaculina, non ex Graecorum munumentis, produxisse. SCALIG.
ea d. Quod edebant cum ulte. Pulmentum DCharisius legit: Pulmentum, quod id cum pulte essent, ut Plautus inde pulmentarium dictum longe melius sane. Locus vero lauti, quem intelligit, exstat in Aulularia: Palmentum quia ei pridem eripuit milvius. ut Vertranium defecerit memoria, aut diligentia, qui in nulla comoedia Plauti exstare putaverit. SCALIG. lita. I9. Ab eo ulmentum, ut Plautus hinc ulmentariam dictum c. 3 Reperio in veteribus libris : Ab eo quod pti inientum, ut Plautus, hinc pulmentarium dictum. Hoc primum, inquit, debuit pastoribus caseus Pereleganter ait, caseum hoc patioribus debuisse, ut eorum esset Fulmentarium, id est, Obsonium, quod cum pulte vel pulmento comessent, ut cum Pa ne obsonium edimus. TURNEA. Hoc primum debuit pastoribus. Vulg tepuit facete. Hoc enim Vult Antea pastore crudi tantum vescebantur cum autem cocta coeperunt esse , hic fuit primus cibus inter illa cocta maxime cum pulS, a quo pulmentum, sit primum coctorum edulium Roma ia editio Ner-tranius haec valde corrupta habent. SCALIG. Pro debuit marg.
Scolig. μιt. Est Graecula loquendi genus, pro pulmentarii usum