장음표시 사용
51쪽
modum placenta quoddam certe ex Vagina iter in Ventrem absolvat; claro monito, Oportere potiSSimum, ut in admiratione legum et motuum Vitae animalis adquie ScamuS, quum altius perspicere humanum ingenium non SuStineat. Interim munus medici expetit, ut ubicunque lacerata est Vagina, Partus mOVeatur, Coque magi S, ubi laetus Vel pro parte, vel omnis in Ventrem transiit, dumque aliqua etiamnum
Sal Vandae aegrae spes manet. Interdum foetus eadem Via,
qua in abdomen incidit, etiam retrahi potest ; ut itaque
Sectio caeSarea, quae, dum foetuS, ac in no Stro CaSu, ex utero in abdomen actus est, vitari plerumque nequit, ubi exemptio per Ordinarias Vias facilior est, non ubique urgeat. Neque tamen Peticendum ost, praestare quandoque incidi Ventrem, quam improbo labore infantem per Vulnus Vaginae et angustam forte pelVim trahere. Quocumque fiat modo, prima cura in promotione foetus et secundinarum sit. Reliquam agendorum rationem natura et Tei complica
Tandem proeurata aegrae cubatione proVidere Oportet, ne partes ex abdomine in Vulnus decidant. Tum erroneo humori sit defluxus, ut tamen purgamentum Petro Stillare per fissuram impediatur. Haec autem pleraque facilius desiderare , quam impetraΓe CSt. Nisi mors Ocyus Occidit, quam maxime tamen ambiguus Oxitus est. Siquidem enim neque alieni in Ventrem Offusio, nec destructio Viscerum necem feret, est tamen in terribili
alio discrimine patiens: gravem et insensissimam puerperis Viscexum et poriton et phlogosin Ρuto.
52쪽
A mongo Septembri anni 1 89 usque ad eundem menSema 'o nongentae et quinquaginta octo graVidae in schola partum absolVerunt. In decem instituta Versio, in quinis applicata sorceps est; bis apertum cranium. Inter reliquaS no-Vem gemellorum, agrippini septem, prae iis clunibus Octocte praeVeTSO Ore decem partus erant ; hique ultimi omnes
pro matre, ut etiam pro insante, fausto eVentu naturae Committebantur. Summa natorum 977-
Ex his praematuri et maturi, sed languide vivi 10. Ante Partum mortui, plerumque jam ex putredine lividi 28.
Foetus immaturi et abortus 13. Bona fortuna omnes foeminae, quibus laetus Versione vel forcipe exemptus fuit, pro Varia caeterum anni tempestate , circa duodecimum diem ex hospitio sanae abierunt. Ex decem et quinque prolatis arte foetibus praeterquatuor ex conVersione natos reliqui Vivi erant, illorumque duos ex labore Obiisse probabile est. Duo jam in matre exanimes fuere, quod forma corporis et putris cuticula Ostendit. Ex gravidarum omni numero mortuae sex Sunt. Harum uni, jam ante ex phthisi mactatae, undecimo post partum die lactis, ut dicunt, depositio contigit, materia in dixer-SaS corporis partes, CaSuque rarissimo, intus in Oculos sus-fusa. Altera ex Fuptura putrefactae Vaginae occidit, cum expulso per Vulnus in abdomen foetu. Quatuor reliquae ex gangraena uteri Occubuere, jam ad ingressum parturitionis manifesta: cachectica videlicet ac proclivi in putredinem
corporatura malum in perniciem creVerat. Ac quoniam schola Obstetricia commune asylum est, quo graVidae ex tota urbe non solum , sed undecunque etiam,
53쪽
dum proprior partus instat, suscipi sine mora debent; non raro id agitur, ut parientes re fere desperata isthae transferantur, Saepius propterea modo, ut domi Sumptibus sepulturae parcatur. Ad hoc si tales foeminae maligna febre, typho contagioso, aut putrida dysenteria laborant, hactenus ita mandatum fuit, ut soluto partu protinus ex gra idarum. diversorio in proxima nosocomit cubilia transferrentur. Atque ejusmodi ab suburbanis oppidis ad pariendum in scholam devectae, ibique secundum naturam eXCIuSo ΡaΓtu, dehinc in nosOcOmium perlatae, aegrotanteS mortuae tres sunt. Sed mortis causa hic ex alienis a puerperio, et alioqui
lethiseris morbis prosecta, iniquum foret, has defunctas illis
accenSere, quae ex affectibus a partu puerperioVe Occiderunt. Nihilominus prima illa ordinatio nonnisi ad finem A.
179O stetit. Nunc enim et in posterum cunctae, quotquot Sunt et adveniunt, salubres et febrientes graVidae et puerperae, donec spatium capit, in procuratione Scholae remanent, vel ad sanitatem usque , Vel mΟΓtem. Menses primi autumnales anni 1739 tum aesti Va tempora 179ο puerperis no Stris maxime saVerunt; minuS Sie, ut ple-Tumque consueVit, brumae tempestas. Interea Vix Sedecim
decumbentes febre puerperae aderant, quae quidem, quum morbus inprimis biliosae, quam Vocant, indolis erat, de- Coctis sOIVentibus, tum aliis stimulante Virtute Validis, ac Serius fortasse perscribendis remediis praeter unam Solam Omnes ad sanitatem rediere. In paucissimis casibus opus Venae sectione erat; Contra, ea instituta, convaIescentia plerumque tardior. Per annum totum, atque in tam multa gravidarum copia Septies modo sanguinem detraximus: uni nempe gravidae Ob inVeteratam haemopti Sin; reliquis sub partu et puerperio. Caeterum toto anno etiam ne libra quidem corticis Peruviani dispensata. Febris lactea, praesertim protractior, ParisSime Contigit. Nec obserVatae mammarum indurationes, inflammationes, aut ulnera; quippe quatuor mulieres, quarum una aΡOStema, aliae tres in mammis sciri hum habuere, vitia secum jam deforis attulerant.
54쪽
Perraro in nostris natis aphtae sunt. Vix inter Centum uni, neque in hoc suspecta labes. Μultis vero peculiariter tument et inflammantur palpebrae cum puriformi secretione ;idque variis periodis accidit, tum per septimanaS Sine nota cauSa ceSSat, ΡΟSt aliquando incognita causa redit. Continuata licet observatione et diligentia nec tamen detegere ortum potui. Interea topica assectio neque discrimen importat, neque pertinax in Simplicissimam procurationem est; nostris Saltem parvulis nullum inde detrimentum.
Primum de hac injuria diligentius, quantum memini,
Praeclarus Dease instituit. Est tamen sermo inquilinus ubique morbus. Ipse illum inter Germanos et Gallos aeque auin Britannia et Italia non solum in nosOcomiis, sud passim etiam in domibus privatis Ossendi. HiS rebus Obiter circumspectis, nunc quaedam adhuc circa artem et solitam in instituto disciplinam et normam Sunt dicenda. Tirones ibi quadraginta octo, et triginta Se Alumnae ObStetrices per hunc annum operam naVaΓunt. Quo rum Permulti duos vel plures menses in Schola morati, ubi, praeterquam quod institutionibus ad Ie Ctos puerpera rum gratis intersint, beneficio gaudent, ut ex ordine, alius quo is die tiro et alia obstetrix adesse graVidarum receΡtui, et eodem fere ritu bini parientibus sub moderatione magistri Vel obstetricis assistere possint. Nonnisi difficili, et
arte finienda partura, aliquando convenire plures licet. Quae certe rerum ordinatio cum propter Verecundiam et parientium commoditatem, tum ob ipsas discentium utilitates et laudabilis et necessaria est. Ac quoniam quotidie plures Partus incidunt, frequens seriei circulus est, ut quiVis discendi cupidus solus sero ac inturbatus aSSideat. PeraCto partu, qui praesto fuero, Obstetricius et Obstetrix mandatam sibi etiam primam puerperae curam habent; ista, ut in rebus, quae ad cultum et prima ossicia erga ΠΟ- am matrem, ejusque prolem attinent, recte exercitetur; ille Vero, ut noscere suescat, idque mature, quid ex partusat, quid accidat, quidque in matris aut insantis seu morbos O , Seu Statu Sano agendum sit , OmittendumVC.
55쪽
Ad reliqua potissimum Venit, ut tirones recte discerneΓediscant, quid ad naturam recentis matris natique pertineat, quid non 8 Sed puerperio nonnihil complicato Vel alieno res coram discipulis ad lectos inquiritur, morbique historia, item quid fieri oporteat, dictante magistro ad chartaS notatur; vel ob temporis forte angustiam subinde a quoquo ΡΥΟ-ximo studiosorum suxe ad memoriam scribitur; postea Curato morbo, illiusque historia publice lecta, di agnosis et
inedicatio cum modo Sanes endi, seu aegra defuncta, Cumaeepertis in cadaVere solenniter conferri solet.
Atque illorum casuum memorabiles aliquos typis edam, quibus, si nulla re alia excellant, saltem Virtus ingenuitatis et Veri in exit; quum, quae Ρublice facta Sunt, alioqui impatientia sint, in obscuro tradi. Deinceps altiSSime spernimuS, puerperarum morbos et obitus alienis tabulis inscribere; neque molimur, ut numeroSaS mortes pueriliter decimemus. Ex Instituto technico Obstetricio. Μ, Jan. A. I 'I
56쪽
aliquando, dum in lucem eduntur, nullum Vitae signum natos prodere. Quorum aliqui reVera exanimes, alii ad speciem sunt; quantumcunque videatur, illos prius Vi-Vero , quam parturiri desiisse. quin ubi ipse aspexeris, Vix credes, quantum in asphy-cticis, imo Vere propemodum mortuis natis, indefessus et aptus revocandi labor Valeat. Magnus certe infantum numerus curis nostris coacti Velut ad Vivos redierunt, qui sine solertia artis nunquam reVivixissent. Verum tametsi Vulgatissima ad hunc finem medicatio in quolibet sermo obstetricio libro recoquatur ad taedium, nec facile indocta satis obstetrix sit, quae hanc pernicitatem non calleat; deflectunt tamen saepissime in eo, quod neque ad ordinem, nec per-SOVeranter agant. Vix enim aere non tam insanti in pulmones impulso, quam amato leViter ad os, tum ingesto clysmate et exoleti salis volatilis iacto circa nares et labia illitii, sin haud in puncto et apertissime ad vitam insans redit , intempestive eum morti accensent, et ab omni ultra opitula-
57쪽
tione absistunt. Est demum aliquando etiam, ut genito ad Vitam anxie refocillato, ne ubique quiddam accepti feceris,
quod ex paupertate et aerumna salubritas innocentis nee inter bona putetur. Hanc nimirum horribilem mentem mortalibus prosperitas publica et excultissima morum mollities tulit. Non raro equidem vulgata artificia ad reducendam vitam Cum SuCCOSSu exercitantur. Sed eadem praesidia, licet aliquando fuerint aptissima, alias tamen pari Cura et Cir um- Spectione praestita, spem saepius fallere Vidi. Unde Patus, ad alia esse transeundum, in hac procuratione, quod Sciam, primus Electricitatem tentavi, mirabili effectu, ut vix aliud quidquam magis Opportunum, et in uniVersa natura Spiritui vitali nihil esse assinius electrica aura CenSeδm.
Atque quidem duplici modo ad haec consilia prodest
electrum; ictibus nempe : ad inducendOS Primos Stimulos, Corpore antea frictione et extraneo calore ad id parato; et influxu: ad justam circulationis et Spiritus calorisque animalis solum et diffusionem. Quo recentiores sunt infantes, et adulti, quo minus senuere , eo facilius electricitatem ejuSque ipSOS Succussus ferunt ; Sed caute tamen iis mercari in recens natis, Vel etiam in juventa decet. Nemo Caeterum neScit, atmospherae in robur electricitatiS magnum esse influxum, qua de causa illius Vis non simpliciter ex prolicita scintilla nec ex amplitudine machinae, nequo ex ambitu armaturae potest finiri. Verum qua- IiSCunque Si e major minorve sit apparatus, id ubique in-ΡrimiS prospicito, ne lagena citra modum impleatur. Quod
duabus vel tribus scintillis paratum ictum in te ipso experiri ; una nempe excitatoris acie digito manus, quae lagenam complectitur, altera globo metalli lagenae intus contigui admovenda. Quo si lenis admodum in manu sensus sit, tune absque cunctatione similis assectio tentari etiam in natum poteSt.
58쪽
Postquam igitur modice confricatum, et pannis calefactis
solum Corpus QSt, nec tamen ex hoc, nec ex ministratis
rebus aliis quidquam proficitur, primum plerumque ictum
de genu in genu, alterum ab illo articulo in adversam manum cubitumque ducimus. Tertia deinceps commotio quartaque per axillas, ipsum per thoracem, et columnam dorsi regitur. Attamen quia haec fiunt, non ideo a reliqua procu- Tatione desine, praesertim a confricando pectus, dorsum et
Persaepe natus, donec haud vere abest Vita, uno altero Ve ΡEPCuSSu, animum haurit, Vel quidam musculi sub ictibus aguntur in contractiones. Quandoque primi aspirandiniSUS non aliter, quam subito, longis et incertis inter allis, Praerupti et cum stridore et aerem quasi captitando fiunt. Tunc foetui molliter obtecto, et disposito in insula, Per quinque et Ρlura minuta electricum fluidum immittimus, ita quidem, ut aliquando scintillae oliciantur ad usque imo Supra lineam. Non raro indosessa talis curatio id praemii habet, ut spiritum et cordis motum in ne Onato augeri, oculOSInicare Vita, osque sussundi rubore cernas. Postquam insans in vitam est suscitatus, ab electro et aliis remediis desistere oportet, ut tamen calefacto linteo protinus foveatur. Nihil enim ad sufflationem ignis Vitae, donec in corpore nondum exarsit, illiusque ad alitum aptius, ideoque tam necessarium, quam artificialis calor est. Talia tentando saepe animadverti, sub periclitatione natis , quibus Vita nonnisi pertinacissime reducebatur, aliqua corporis membra electrica Vi percuti, seque contrahere ; nec
tamen ita scri in aliis. Atque illorum, quibus spasmi OriebantuΓ , parS maxima ad Vitam rediit; ex adverso, qui nihil
moVebantuΓ, nec unum PeVocillari Vidi. Unde mox conjeci, Opportunitatem in animali, qua ex olectro in distensiones Agitur, certum Vitae nondum exStinctae haberi Signum posse ;ideoque ubi nullum habitaculum animi violentor assectum Vel penitus direptum est, nec corpus sanguine nimis fuerit inane justam etiamnum Vitae reversurae Spem relinqui.
59쪽
Pleraque coram permultis testibus facta experimenta inventum in foetibus mirifice firmarunt. Verissimiliter in adultis eadem erit fortuna. Quumque res momentum habeat, alii sine dubio eam ultra experientur, dilucidabuntque.
In quo tamen caVendum e St, ne inducta muSculis per electrum Vera Con uisio eum quadam Specie Crispaturae confundatur, quae in iis etiam aurae electricae Solo transmeatu obtinet. Illa quippe nonnisi residua vitalitate, haec Vero etiam Vita ablata in corpore , tanquam Simplici Vis electricae materia duce, locum habet. In quam Scientiam sorte incidi, excepta pridem in instituto quinque menSium et amplius laetura. Erat corpusculum liVide SuffuSum, quod adstantium alicui, simul ossellam manu complectebatur, Corde palpitare Visum est. Ita etiam erat. Foetus illico calefactis linteis fotus manisoste ultra horam initia Vitae traxit. Post pulsu eVanido, ne perfrigerata carne Supererat tamen quidam in capite calor. Quare lexi electricitate tentaVimus. Brachia et axillae con-Velluntur , perspicuo signo, quod multa conamina prius do-Cuere , Veram adhuc intus Vitalitatem esse. Hac de causa foetui confestim in insulam posito transmittebatur electricitas. Eni manifestius exsurgit subtilis cordis et pulmonis
motus, remanente ad alteram horam ferme Vita. Posthac
nihil moliebamur, utpote haud ancipiti amplius ingressa omortis indicio. Attamen decem horiS post rursus tentatum CSt; nunc Vero nec sortissimi ictus Convellebant. Postremo , an nudatum cor Stimulis obediat, exploratum ;nec tamen aurae permeatus, nequo ictus , aut ullum aliud
mechanicum irritamen Vel JOVissimam irritabilitatis notam prodidere. Solummodo in dextri brachii antica parte trans musculos sexores, ubi Iagenae sita introrsum extrorsumque incubuerant, ac inde ad cor recte ablegata fuerant, dum discus machinae rotabatur, interVallo duaΓum percuSSionum, aliqua ad sensum lenta et quasi voluntaria inflexio cubiti Versus humerum Sequitur. USi apparatu cel. CaValli cum applicata ad illum Lanei scala SumUS.
Ab ictu scintillae nunc immutatum et in flexione brachium
60쪽
manet; nec musculorum ab electrico fluido impraegnatio quaedam, nihil saltem flexionis cernitur, utriusque fili ser-xei juxta licet, imo etiam circum superius brachium ductis finibus. Sed pars denuo ac confestim flecti occipit, filis illam plagam nonnisi attingentibus, et abhinc, ut ante, ad Ρectus protenSis. Num non ab his forte phaenomenis frustra nobis projecta indicia Galvanismi erant 8 filis lagenae, utroque ex alio metallo, confectis. Ignoratur hactenus, quaenam inter irritabilitatem et calorem in uniVerSum, ae praecipue animalem intercedat Tatio. Id modo patet, nec inducto per artem, neque eX animante ViVO in aliud mortuum transfuso calido in exanimi effici , ut ad scintillas electricas convellatur. Persaepe infantes jam antea in matre demortuos, mox a partu et CalenteSetiamn Vm, electro Vellicavi; sed nihil praeterquam electri- eae materiae tranStatores erant, Sine ulla Vel minima contractione animalis fibrae.
Quod egomet frequenter conspexi, hic candide narratum habes. Medici, itemque Physici, qui haec studia ex
Proposito colunt, rem fortasse accuratius Scrutabuntur et in usus perficient. Nobis interim ad scopum Satis est, ut Sciamus , electricitatem ad recenS natos, OCyuS ex morte TQ O-Cand OS , Valentissimum auxilium, certumque simul latentis vitalitatis indicium QSSU.