장음표시 사용
151쪽
Ubi autem sanguis inter initia Febrium rutilus est, tenuis, limis dis lutus, icut in Febribus exacte putridis purgantia, quae sanguinem liquant, Vehementer nociva esse videntur. At leniora, quae alUum tantum exturbant, vel potius clystere ex lenissima materia, temperando Cum motum arteriarum, tum sanguinis calorem, egregie juvant.
Hae qua scire potui ex praecipuis sunt, quae purgantia ante Febris concoctionem desiderant,
aut Commode recipiunt, aut regre serunt. Ci ca judicationes autem usum habet id genus auxilii, ubi materia morbosa excerni per Cutem inepta est, si eam neque Cum urina eliminare, neque in abscessum relegare, moliatur natura. Biliosa quidem iurulenta, per Cutem 'inime evacuari, sed per alias vias efferri consueverunt ita quos sexto die morbus regiuS prehendebat, ipsos per vesticam expurgatio, aut Commota alvus, aut larga sanguinis e naribus
profusio, sublevavit. Quale quid Heracli: di contigit, is enim largum e naribus sanguinem profudit, Malvum conturbatum habuit, ter vesicam expurgatus est 7s . Atque in constitutione pestilentiali, illud Febribus inerat, ut quaecunque per inflammationem abscederent, si vel instignis aliqua alvi turbatio, aut probarum urinarum transmissio extitisset, per ea ipsa solutio procederet, sin quibus nil horum contigisset,
vel temere .sine ulla significatione solutionis
152쪽
evanesceret, ea mortem inserebant γε . Ad- haec, vix quenquam, graviter arioliScorreptum,
salvum fieri vidit celeberrimus vir Richardus Mead, qui tot in hoc morbo curavit nisi cui declinant Febre aut largiter profluen urina, aut resolutus venter saluti fuit ). urulenti denique abscessiis haud raro per urinam dejectiones exhauriuntur, sed infrequenter admodum per sudores. Ob has itaque rationes materia purulenta in Variolis sub exitu morbi copiose sanguini admista, cum neque per renes excernatur, neque in artus pro dignitate morbi abscedat, nunquam non utilis est alvus cita praesertim cum in hac passione spiracula cutis obdurata, exitum etiam materiae perspirabili negent. At non modo in variolis, sed in omnibussere cutis asperitatibus, recedentibu papulis, postquam pro ratione morbi constiterunt, purgatio plurimum consert.
Febres quoque biliosae, quae sub initio oris amaritudine, ibi fastidio, nausea, anxietate,&praecordiorum oppressione infestantur, sub incremento statu, vigiliis, delirio jactationibus, surditate, flaviore cutis colore, si quidem
biliosi humores circa ventriculum Concurrentes
non expurgati fuerint, biliosa alvi profusione sponte nata vel arte Concitata judicantur. Id palam suit in constitutione epidemica Pisis, anno 166i, de qua supra. Longe vero meliuS est, ut
materia turgens morbo ineunte Vocetur.
Denique purgatio postFebrium discessum probatur, ne relicta intus aliqua materiae morbosae paru-
76 Stat pestil. lib. 3. Epid. Io 83. 77 Epist. ad J. Friend. de purgant in VarioliS.
153쪽
De Alfi deiectione, se Vomitu II
particula morbum recidivum faciat. Ex Febribus, putridae, des ivae&atitumnales magis inflammatoriis vernalibus redire solent. E contra purgatio Febres intermittentes cortice eruviano inhibitas sere semper reUocat. Caeterum dejectiones crebrae, tenueS, Copiosae, si neque Febres solvunt, neque accidentia leniunt, Comprimendae sunt. Vires enim Convellunt, morbi Concoctioni obstant, &na . turalibus4 criticis excretionibus impedimento sunt. Hinc vel mortem accelerant, vel salva vita morbos protrahunt graviores reddunt.
Aliquando autem in allis morbis accidit, quod biliosae dejectiones valde obstat prodeuntes, sed magis noceant repressae. In his ubi vomitus, purgatio, & succi vitiosi contemperatio frustra
fuerint usurpata, alvum ita moderari oportet, ut ex altera parte Virium ruina, ex altera maligni humoris intra corpu4 Qtentio PraecaVeatur.
154쪽
De Sputorum Rejectione. De Ofra item adversius pulmonum. Lateris I ammationem.
Jbi spiratio dissicilis, pectoris oppressio, tussis
multa, spiritusque aestuosus, pulmoneSin Febribus inflammatione obsessos significaverint, ejusmodi passionem per sputa finiri speravit Hip-DOCrates. S quoque in morbo laterali ad sputa summopere attendebat 'huic quidem affectioni peripneumonia saepe admodum accedit tum propriae inflammati pulmonis notae ultra lateris dolorem contingunt. Vidi equidem, Cum ejuS- modi e stat morbus, dolorem lateris ex proba putorum ejestione primum quievisse, sideinde spirandi dissicultatem c. atque id certe, Cum neque eVacuatio celebrata esset, neque s mentum adhibitum, quo dolor ille leniretur. Pleuriticorum dolores statim sponte desinunt, author Hippocrate, ubi commode expua gati sputa coeperint 1 . Ad solvendos itaque latorum dolores inflammatorios apta sunt sputa. Non hic singulares investigare 6portet vias, per quas materia latus amigens a sede sua in pulmones deseratur , cum non per alliaS, quam venam' arterias ejusmodi materia ab inflammatis pulm nibus ad crura aliasve parte aliquando absic dat, vel mediantibus urinae ductibus, aut intestinis, ex corpore esseraturi Sed pleuritidem
155쪽
Concitans materia, minime per pulmones educi potest, priusquam a sua de expediatur: quamobrem Curationem eo dirigere, ut sputa eliciantur, dum intra latus totus sistitur morbus, ineptum plane est. Contra, ubi materia a latere extricata pulmonem subierit, versusque aspera arterias vergat, idem tentare utilissimum. Pulmonum gravitas tussisque ex ejus rei notis
Sputa multa prorsias inter initia aliquando extunduntur, quae sensim exinde Concoquuntur saepius autem post quartum diem apparent, haud raro tardius humescere incupit morbUS. His passionibus ineuntibus, vel saltem antequam puta cocta sunt, sanguinem detrahere, alvum subducere oportet, quoties Febris, doloris, inflammationis vehementia, aut passionis accidentia, requirunt. Cum autem puta proba facile expurgari incipiant, a quacunque alia evacuatione insigni abstinendum est: itari men, si Febres nimis acres sint clyster lenis ad eas extenuandas, monente Hippocrate su
Institutis evacuationibus idoneis, si sputat tu remanent, spirandi dissicultas urget,
nullae notae sunt, quod aut per alvum, aut per Tenes, natura morbum submotura sit, utin abscessiam relegatura omnia, quae promoVent
sputa, tentanda sunt. Igitur, in dissicultate sp,
156쪽
Isto E N VIII. rationis cluamdiu morbus siccus est&vehemens, aeger ab omnibus sorbitionibus prorsus Continendus est , eo enim istus genere magis strangulabitur quamobrem hic pariter, atque in F bribus vehementissimis, victu exacte tenui ux-
tam pus est is sit maximam partem ex mulsa
simplici, cui aliquid aceti haud male interdum admiscetur id genus visitus Mad sputum educendum, .spiritum faciliorem reddendum, aptissimula est. Ad haec autem, vinum album dulce Concedendum est 3 . Ex medicamentis confert illud, quod nucem pineam, galbanum& mel atticum recipit, vel quiddam similis virtutis in). Ubi autem morbus graVior est, ivlmo stridet, tussis vel abest, vel, quae intus inpulidionibus sunt, sputa educere De Uit, CC rimum acetum Cum melle perquam tepide sor billatum aliquando prodest s). XtremUm V ro hujus pallionis remedium est emeticum Validum. Si pro ratione, inquit HippocrateS, EX-wUere non Valet ex medicamentis sursum educentibus dato. &deinde. Medicamenta sursum educentia, sexto siseptimo&nono die propinato sit autem medicamentum Veratrum album, &c. Quod si sputum non probe eXpvi getur, spiritus fuerit frequens, & purgatio non praevaleat, praedicendum est nullam spem vitae reliquam esse, utique si purgatio nil esticere
157쪽
De Pisorum Reffectione, c. III Ad educenda quoque sputa in morbis suppuratis, idem praesidium adhibetur. Sic quidem Metoni pure in pulmonibus latente, quum sputa non exirent, datum fuit medicamentum, quod biliosa per superna eduxit. Is tertio die postas sumptum pharmacum purulenta expuebat, quadragessi no die ab aegritudinis initio repurgatus est, Mintra alios 3s dies sanus evasiit ). Lateri autem dolenti medicinae parens so-
menta admoVere Consuevit. Dolorem lateris
sic ille silve ab initio, sive postea somenti quidem disi bivere tentandum est ex mentis optimum est aqua fervida in utre, seu vessica, aut Vas aeneo, aut testa Atqui 1 aqua in vase du- rosiit, molle aliquod Corpus, quale est lana, imterponendum est. Si humidum magis desiideratur, spongia mollis amplaque aqua servidae pressa Commode adhibetur stragulis quidem fomentum Contegere oportet; nam diuturnius sic sussiciet, simulque praecavebitur, ut Vapor molestus aegro non sit, nisi ex hoc quid com-na odi expectetur, aliquando enim Consert. ln- super autem hordeum Mervum in aceto diluto, ita ut paulo acidius sit, quam quis bibere posti distbluta siservefacta in marsupia conjecta, apponere oportet; convenit eodem modo .sur- fur usurpatus. Siccum Vero somentum praebent satin illium torrefactum, quae in laneis saccis admovenda sunt. Discutiunt autem talia somenta non modo dolores lateris sub septo transver-
158쪽
In aliis etiam affectibus omenta 3pse probavit. Ita Metoni, quia post judicationem cum pervigilio praeter rationem loquebatur, hoc praestidium adhibitum est ille quidem a Capitis perfusionibus quievit, lente constitit 9 . Morbis capitis, anginosis passionibus,&, ut verbo dicam, omnibus inflammationibus & doloribus auxiliantur omenta. Singulare profecto lamenti genus adversus anginam, quosdam uteri affectus adhibetur; vapores scilicet, qui ex diversa materia secundum vitii indolem parantur. Hujusmodi sortientum Contra anginam tonsillas occupantem, ex lento humore natam probatur atque post necessiarias evacuationes optimum quidem hujus passionis remedium est sputa enim educit, tumores validissime discutit. Recipit id nitrum, origanum, nasturtium, quae aceto pari aquae copia excipiuntur Cpauxillum olei insuper admiscetur. Tali autem artificio usurpari debet. Sumitur olla, quae a materia ad duas tertias plus minus implenda est, ollae deinde operculum exacte adaptatur, Cujus umboni perforato arundo semicubitalis vel paulo altior immittitur, adeo operculum cum
arundine infundibulo nostro haud absimile erit. Ollae, his ita paratis, supponendus est ignis, donec ebulliat humor; tunc detracto
159쪽
De Sputorum Rejectione, sec. 23 igne vas favillis obruendum est, ut adhuc prodire perstet vapor, sed minu urenS, IS autem per arundinem in locum flectum dirigendus est Io). Praeterea, si conjicere liceat, ea passio, Cui auxiliari vaporem aquae cum spiritu hausum medicus innuit, peripneumonia est; ubi sputa crassia dissiculter extunduntur, vel omnino retinenturi Balnei etiam utilitates, quo totum OrpUS commode foveri potest, in lib. de vict in morbis acuti recensentur; sed tunc temporis paucis inter morbos acutos balnei fuit opportunitas, & hodie apud nos nusquam est. Sed ut eo redeam unde digressus sum. Ubi saevire perstet lateris dolor, licet sanguis idonea detractus copia, aliaque praesidia incassum tentata suerint, ad CucurbitulaS, ante summa ut incisa, confugiendum est. In vetustiori casu Celsus, post septimum diem Aretaeus hoc remedium probavit 11 . Hic etiam ad calefaciendas carnes, Celiciendos sindores, multam flammam sub cucurbitula accendi praecipit, sanguine deinde pro ratione dempto, salis nitrum linteolo unguine madefacto injecta, vulnusculis ad-
160쪽
moveri, tum postero die cucurbitulam iterum accommodari Vult Secunda enim cucurbitula, eodem authore, chores evocat, magis adjumenti, quam prior, adfert. Ubi vero
sanguinis missio haud desideretur, utpote inanitis assis languentibus viribus, eucurbitulas siccas, testicantia sedi dolenti admota valde proficu fuisti novi. Fausto quoque successu, in pertinaci passione Vesticantia, post cucurbi tutas incisae cuti imposita sunt. coM-