장음표시 사용
101쪽
DE PROCESSIONIBUS DIVINIS II quatenus producit per intellectum, dicitur Pater, quatenus per voluntatem, Spirator . Solvuntur Ohjootiones 41. Obj. 1. SS. Patre. V. g. Greg. Nag., Aug. ex ipso diverso modo processioni nempe per generationem, et spirationem)repetere solent distinctionem Filii et Spiritus sancti atqui modus processionis non diversu eSSet, etiam Si Spiritus sanctus a Filio non procederet ergo. Resp. Dist. s. PatreS, jam supposito persona esse distinctas, diverso proceSSioni modo asSignant ad explicandum, cur unus sit Filius et generatus, non ero alter, cone. ad explicandum, cur procedat ut distincta persona, nego. Cf. Frangelin, thes 26 p. 397. Inst. S. Anselmus l. de process. Spir. S., c. 3 docet Filium et Spiritum sanctum realiter distingui propter diversum modum procedendi su alter naseendo, alter procedendo. . . Et ideo ... etSi per aliud non essent plures realiter distincti Filius et Spiritus Sanctus, per hoc Solum essent diversi a Patqui diversus esset modus procedendi utriusque, etsi Spiritus sanctus a Filio non procederet ergo. Resp. Dist. s. S. Anselmus docet eos distingui nativitate et proceSSione, quae nunc Sunt et ut nunc Sunt idest per processionem quae sit ex Patre et Filio , conss.; nativitate et processione quibus eumque et quomodocumque consideratis, nego. Videlicet supposito, Filium jam progedere ab intellectu habet a Patre omnia divina, ex gepta generatione actiVa, ac proinde Spirationem activam unde si Spiritu Sanctus supponitur per Voluntatem procedere, eo ipso a Filio procedit. De cetero difficultas est hermeneutica, cum S. Anselmus distinete dicat Op. it. c. 2), si in divinis omnia sunt unum, ubi non obvia relationis Oppositio a
Obj. 2. Si Spiritus sanctus procederet a solo Filio, adhuc distingueretur a Patre atqui tune nulla esset Oppositio relationis inter Patrem et Spiritum sanctum Pergo a pari realiter distingueretur Spiritus sanctus a Filio, etiamsi ab ipso non procederet.
Resp. Dist. in . Nulla esset oppositio immediata coire .pmediata, me90 quia Spiritus Sanctu procederet a Filio per
102쪽
78 DE DEO TRINO virtutem acceptam a Patre quemadmodum nepos, licet non sit ab avo nisi mediante patre habet tamen ordinem originis ad avum. Obiter tamen Otandum est, in divinis unicam tantum esse generationem, ac proinde Spiritum sanctum non 8Se nepotem: cf. PetRV., l. I, c. 16. n. 3. Inst. Filiatio et Spiratio passiva realiter distinguuntur atqui inter eas nulla est relatio Opposita ergo etiam si Spiritus Sanctus non procederet a Filio e S Set persona distincta. Res p. Dist. Mai. Filiatio quatenus nunc est, idest quatenus e Stsimul spiratio activa, realiter distinguitur a spiratione paSSiva, eone . realiter distingueretur, si Spiritus sanctus a Filio non prOcederet, nego. 8Set enim tunc virtualis tantum distinctio et eadem persona iret Filius ut procedens per intellegium, a Spiritus sanctus ut proceden per voluntatem. Contradisi. in . Nulla est Oppositio inter filiationem et spirationem passivam ab Stracte consideratas, const. Spectatas utre Vera Sunt, nego. Cf. Fran Zelin, p. 597.
Obj. 3. Constitutivum unius est distinctivum illius ab omni alio: atqui filiatio est constitutiva Filii ergo et distinetiva illius aquolibet ali et consequenter a Spiritu. Res p. Concesso Majore quam disputant aliqui vid. Billuari l. α), Dist. in Filiatio, quatenus importat totum quod nunc
est . . spirationem acti Vam con Stituit Filium cone. quatenus importat tantum acceptionem naturae divinae, non includendo totum quod nunc est in filiatione, nego quia ut notat itasse)non essρ in Filio idem, quod nunc est, constitutivum ac distinctivum nee Orent duae personae, sed una sub diversa ratione genitae et Spiratae.
42. Propo Sitio Spiritus Sanctus per operationem voluntatis procedit. - Communi sententia contra Durandum. Pro D. I. Nomen a Spiritu Sanetus o quod tertiae personae in Scriptura tribuitur, significat quatenus proprium est, ipsam esse sanctitatem spiratam atqui non est Sanctitas spirata, nisi per voluntatem procedat ergo. Prob. M. ertia persona non proprie digitur a Spiritus sanctus quia naturam incorpoream et Sanctitatis proprietatem
habet in hoc enim Sensu Pater et Filius sunt Spiritus et sancti;
103쪽
DE PROCESSIONIBUS DIVINI Isreliquum ergo est, ut dicatur Spiritus ait leutgen, n 10l8ὶ,
vi quatenus Spiritus halitum significat ex vivente natura procedentem, et Sanctu quemadmodum sanctum est, quod e Sancto
principio prodit . dque confirmatur ex S. Cyrillo in Jo. l. indicente Patrem et Filium ita in se habere Spiritum, si quemad
modum unusquisque nostrum proprium in se spiritum continet et ex intimis visceribus oras effundit. Propterea et corporaliter ipsum Christus insusnavit Joann. 20. 22J, ea re demon Stran S, uti humano ex re corporaliter exit spiritus, sic e divina Substantia modo, qui Deo congruit, illum, qui ex eo est, spiritum
Minor constat: sicut enim Filius dicitur sapientia genita eo quod procedit per intellectum, ita ille qui est sanctitas spirata
procediit nece SSe S per Voluntatem, eum Sanctitas ex voluntate oriatur.
II. Post Patres plurimos v. g. S. Greg. M. Aug. Ambro S., Bernar d. apud te ut gen n. 10 9 et annot.), theologi OmneS si Durandum excipias, vocant Spiritum Sanetum si amorem D et
o caritatem o Speciali nomine, idque cum aliquo undamento in Scriptura, quae Rom. 5 5 tribuit Spiritui sancto dissus tonem caritatis atqui hae supponunt Spiritum sanctum per voluntatem procedere ergo. Prob. in Lex appropriationis est ut ea attribula personis singulis addicantur, quae cujus vi personae proprietati adeoque Origini respondeant, sicut V. g. potentia attribuitur Patri quia primum principium est et Filio sapientia quia est Patris verbum infra n. 73); atqui nisi Spiritus sanctus per voluntatem procedat, non potest ipsi appropriari si amor , quippe qui certe per voluntatem Oritur. Cf. Fran Zelin the S. 26 n. II, p. 398, Sqq. III. Spiritus Sanctus per appropriationem speciali modo dicitur si donum Dei atqui non ita proprie diceretur, nisi per
Major constat ex modo loquendi traditionali etsi enim tota Trinitas se justis donet tamen ut dicit S. Augustinus de Τrinit. l. 17 n. 29 , et non dicitur Verbum Dei nisi Filius, nec donum Dei nisi Spiritus sanctus hoc videtur undamentum habere in Scriptura v. g. Ac t. 2 38 ra. 20 . Prob. in . Spiritus Sanctus dici nequit per appropriationem speciali modo donum Dei nisi ob personalem proprietatem et originem atqui ad rationem doni necesse est ut per voluntatem
104쪽
80 DE DEO TRINO oriatur: etenim non Omnis res data . sed ea tantum dicitur donum, quae amore clatur ergo. V. Ratione theologica Processio Spiritus sancti est per operationem vitalem immanentem, eamque diversam ab illa perquam procedit Verbum atqui praeter operationem intellectus per quam procedit Filius, remanet tantum operati voluntatis; ergo per ipsam procedit Spiritu Sanctus. s. illot p. 53.
43. Obj. l. Spiritus sanctus dicitur saepe Spiritus veritatis, et mitti dicitur ut homines doceat; 3tqui haec Stendunt eum procedere per intellectum ergo. Resp. ego Min Propter alia enim ratione ita Vocatur v. g.
a quia adversatur spiritui mundi, qui est spiritus mendacii; b quia est Spiritus Christi, qui est ipsa Veritas; e quia veritatem
Obj. . Si Spiritus sanctus procedit per Voluntatem, processio ejus eadem est ac proceSSi creaturarum; atqui hoc diei nequit;
Resp. Dist. Maj. Si processio ejus esset ex libero consilio voluntatis con Si aeque nece SSario est ac ipse Pater et Filius,
Obl. 3. Modus processionis unicuique personae divinae proprius est origine enim distinguitur), ac proinde nomine communi designari nequit atqui nomen si amor o aut si carita Ss, quo significatur Spiritu Sancti proceSSi per voluntatem, commune est omnibus perSOni ergo. Resp. Dist. Mai. Odus processionis designari nequit nomine communi ea ratione Sumpto qua S Omnibu commune, conci sumpto ratione qua uni St proprium, nego. Ita nomen si sapientia , quod Simpliciter dictum commune St tribus personis, Sumptum ut Verbum prolatum et genitum de solo Filio dicitur. Pariter dist. in Amor simpliciter dictu communis est tribus PerSOniS, cone. amor Spiratu S, Seu terminus internus dilectionis,eS communis, nego. In casu videlicet intellecisis habentur distincta nomina diversimode significantia, nempe inte lectus essentialiter), dictio notionaliter , Verbum personaliter): de voluntate vero unum et idem nomen amor dicitur essentialiter deoperatione amandi tribu perSonis communi, personaliter de
105쪽
DD PROCESSIONIBUS DIVINIS lpersona procedente, et notionaliter tanquam Spirali amoris.
et omnem creaturam Verbo, quod genuit, inquantum Verbum genitum sufficienter reprae8entat Patrem et Omnem creaturam ita di Iligit se et Omnem creaturam Spiritu Sancto, inquantum Spiritus sanctus procedit ut amor bonitati primae, secundum quam Pater amat se, et omnem reaturam. Et Sic etiam patet, quod respectus importatur ad creaturam et in verbo, et in amore procedente quasi Secundario, inquantum scili de bonitas,
et veritas divina est principium intelligendi, et amandi omnem
DE ctuarum Processionum Discrimine 44. Jam vidimus Filium a Patre per operationem intellectus, Spiritum vero sanctum a Patre et Filio per operationem voluntatis procedere nune declarandum est et ex jam traditis aliquatenus explicandum harum prOeeSSionum praeeipuum diSerimen, nempe quod processio Filii juxta definitionem Concilii Nicaeni I contra Arianos, sit vera generatio, non ita Vero processio Spiritus Sancti
ART. d. - DUARUM PROCESSIONUM DISCRIMEN STATUITUR
45. Praenotundu - Genera hi definita sui a S. Thoma 1 qu. 27, a. ), u Productio viventi a Vivente ex principio
conjuncto in similitudinem naturae addunt theologi recentiore S ut en Sum Ormalem exprimant si vi proges Sionis formaliter , aut, u ex ipso modo proce SSioni n. s. Frangelin, thes 31. Dicitur 1. si Productio D, Seu u Origo quae particula stat in loco generis, et convenit omnibus productionibus. 2. si Viventis a vivente qua particula excluditur productio unius ab alio in inanimatis sicut dicitur . g. igni generatur ab igne ), quae non nisi improprie vocatur generatio. - Locutiou a vivente is exprimit causam efficientem generationis. 3. EX principi conjunci deSt, ex SubStantia generantis, Sem per aliquam communicationem Substantiae, aut partialem
106쪽
82 DE DEO IRINO videlicet ut in creaturis, aut totius substantiae ut in divinis.
Desectu hujus conditionis quae causam materialem exprimitin angeli et homine non sunt a Deo geniti, quia licet in viventes a Deo Vivente procedentes nihil tamen in se habent divinae substantiae. Proinde metaphorico tantum sensu dicitur Deut. 32 18 Deum qui te genuit, dereliquisti, et oblitus es Domini creatoris tui cs. Ι 8. 46. 3).
4. In similitudinem naturae n. Hae verba indieant causam sinalem sinis enim generationis in creaturis est propagati et conservatio naturae in ali simili Desectu hujus conditionis, capilli v. g. et ungues, etSi ex Sub Stantia hominis sint non sunt
filii. 5. processionis orna aliter . Id est, genitus debet esse similis generant eae ipso modo processionis. nec sufficit ut similitudo de saeto existat, nisi ratio ejus in ipso originis modo habeatur. Aliis Verbis, juxta hanc conditionem genitus debet
procedere a generante nodo eae natura sua assimilativo vel, ut
ait Franget in p. 45ὶ requiritur, si ut ex ipS modo processionis producatur substantiali imago producentis . - Desectu hujus conditionis quae indieat causam mi male in . producti EVae V. g. o costa dami, licet suerit a quodam Sensu Origo viventis a vivente, b ex substantia Adami, et hi similitudinem naturae, non sui generatio : potuisset enim ex illa costa fieri equus aut quidquam aliud Actio scilicet si aedificandi Bradde costam ex se indifferens fuit ad plurima juxta specialem aedificantis voluntatem inctio vero generativa qua productu fuit v. g. Cain ex senaturaliter deterininata est ad simile producendum. 46. Propositio. Proce SSi Verbi Si generatio, non vero processio Spiritus sancti. - Deside quoad latramque partem Proh Di inaniri 'S. Illiu proces Si est Vera et propria
generalio qui in Scripturi dicitur Simplieiter et specialiter Filius a Deo Patre genitus atqui in Scriptura Verbum dicitur Filius propriia Patris η Rom. 8 32 cs Hebr. 3. ), 0 Filius verus o. 5. 20 . si Filius unigenitus o Jo. 1. P 3 16 1Jo. 4. de ipsius etiam generatione aeterna Secundum communem Patrum interpretationem, intelligenda sunt, si Filius meus eslu, ego hodie genui te PS. . T), si ex utero ante luciferum
genui te Ps. 109. l ergo processio Filii est generatio.
l Dissicultatem tamen facit textiis hebraicias Ps. 109. 3. qui sic redditur ad litteram, e X Utero naatutino vel ic utero aurorae tibi ros
107쪽
DE PROCESSIONIBUS DIvINI 83 Prob. Secundu DRYS. I. Ex una parte Spiritu Sanctus in Scripturis nunquam vocatur Filius hoc enim nomen in On- numeratione trium personarum est undae tantum tribuitur . nec dicitur gigni aut nasci, Sed tantum procedere v. g. JO. 15. 26,
i Mittam vobis a Patre Spiritum veritatis quia Patre procedit n); ex alia vero parte Verbum dicitur unigenitus FiliuS J0. 1. M: 3 16 18 1 O. atqui haec vera non essent, si Spiritus
sancti prostes si generali esset ergo.
II. Ita docent et Patres V. g. S. Athana S. ep. 1 ad Serap. , v Non enim in Scriptura filius nominatus est Spiritus... Sed Filius Patris filius et Spiritus Patris Filii dictus est spiritus , Sic sit S. Basilius orat contra Sabedian.), si Filiu a Patre per generationem Spiritus vero ex Deo modo arcano et inestabili n. AeS. Augustinus de fide et symb. e. Servant tamen Scripturae ut non genitum Spiritum Sanctum, tanquam Filium de Patre praedicent unicus enim est Christus . III. Idem liquet ex Symbolis nempe 1 Apostolorum uiti Jesum Christum Filium ejus unicum Nicaen. arat in unum Dominum Jesum Christum, Filium Dei unigenitum
Athanas. a Filius a Patre Sol est, non actu S ne creatu S, Sed genitus Spiritus sanctus a Patre et Filio, non laetus, nec Pentus, nec genitus sed procedens D.
runt theologi, qui sit terminia formalis, qui terminus adaequatus generationis divinae. - Generatim terminus adaequatus, qui etiam simpliciter terminia appellatur, re ipsa St, quae Opera
nativitatis vel juvetitutis tuae quae verba perplures Catholici adhuc de Verbi generatione sic exponunt: si ex iter ante luci 0rum fuit tibi
nativitas e me, ut Si rori EX Oel O , vel, uix sinu Dei trahis nativi tateu pulchram vigentemque, Ut O rem . Vid. Bellar m. in Oc Frangelin, p. 437, not. - Alii Vero diverse omnino si Explicant rori ex
aurorae gremio provenienti par multitudine et vigore tibi sese offert juveutus tua bellicosa , quae Verba Catholici aliqui uti Cortuy, uri pigile g. is, t. 2, p. 190 191 tutelligunt quidem sensu messi aut eo, sed d bello pacifico Christi, regnum Suum per praedicatores aliosque fidele promoventis rationalistae autem de Davide liostes suos deb0llante Communem Patrum interpretutionum de aeterna Verbi generatione, si deliter quidem explicare textum graecum XX et latiuum Italae et VulgatίB, admittit ortu y ne irattamen eam Atatuere hujus lectionis consormitutem cum textu hebraico primitivo quam consormitatem ipse Propter auctoritatem codicum et versionum Degat p. 89 .
108쪽
84 , DE DEO TRINOtione procedit terminus fo='malis, id quod in re tanquam forma seu anquam id, quod determinat, inest. Sic terminu adaequatus sculpturae statua est formalis figura in ligno vel marmore efficta similiter generationis creatae essectus adaequatus animal, formalis anima. - Jam vero generationis divinae terminus adde- quatus est Filius, ut palet. De termino autem formali dissentiunt theologi, sed communis nune sententia, quam tradit ultimo S. horna in Summa 1 qu. l. a. 3, ad j docet hunc terminum esse ipsam naturam divinam, ut communicatam Filio, non vero proprietatem personalem seu filiationem natura enim divina est id quod communicatur Filio in generatione, et in quo Filius Patri assimilatur dum e contra per proprietatem potiuSab ipso discernitur. Cf. leulgen, n 107 2. - De processi Ono Spiritus sancti pariter dicendum St.
47. Praenotundu - Distit cum aliis Patribus S. Joannes Damasc. de Fide l. 1 c. 8), si generationi quidem ae processionis esse aliquod discrimen didicimus qui autem sit modus discriminis, nequaquam . Praesenti ergo quaestionis probabiles tantum, non decretorias Ohitiones afferre profitentur theologi. Ut vero solutio quaevis it probabilis, explicare profecto debet, quomodo ex duobus qui in divinis procedunt viventes a vivento ex principi conjuncto, in Similitudinem naturae, unus tantum procedat vi pro essionis formaliter principi0 suo natur4 similis ae proinde Filius, non ero alter. I. Bieli ardus Victorinus, tensis et alii dicunt processionem Verbi esse generationem, quia i processionis Suae accipit naturam secundam ad producendam aliam personam et sic procedit similis Patri in natura secus autem Spiritu SanctUS. Contra est 1 Si ad similitudinem naturae requireretur secunditas, soboles steriles in creaturis diversae essent naturae parentibus ac in divinis Spiritus sanctus alteram naturam haberet ac Pater et Filius imo ipse Filius non oret persecte similis Patri in natura, eo quod secundus non est quoad intellectum sed tantum quoad voluntatem. - 2. Etiamsi Spiritus Sanctus produceret aliam personam, non eSSet tamen Filiu S.
II. Suare l. 11 c. 5 n. 16 docet saltem ut explicationem
ulteriorem Sententiae . homae, quae mox probanda St), SSen-
109쪽
DE PROCESSIONIBUS DIVINIS Iliaria divinam juxta nostrum concipiendi modum primario et specifice consistere in intellectione actuali si ipsam actualem intellectionem esse quasi formale constitutivum illius naturae , sicut v. g. Omo constituitur in esse hominis per rationale, quod reliqua omnia propria hominis consequuntur); Verbo autem vi suae per intellectum processionis primario communicari intellectionem, ut intellectio est ac proin e vi processionis Verbum esse simile Patri in essentia ; quod verum non est de Spiritu Sancto, cui vi processionis per Voluntatem, primario communicatur voliti intellectio autem tantum per concomitatem et On Secuti Ve.
Contra est Negant perplurimi theologi intellectionem actualem esse formale constitutivum naturae divinae. 2. Verbum divinum vi processionis est simile rei cognitae qua tali atqui re cognita est essentia divina non solum qua intellectiva, Sed etiam qua volitiva ergo vi processionis Ommunicatur Verbo non solum intellectio sed volitio et omnia attributa C s. Coninck, d. 5 diab. 5 Seet. 4.
III. Mennes qui apud Billuari , 2, a. 5, sententiam tribuit
S. Bonaventurae et coto dicit processionem Verbi SSe generationem, quia Verbum procedit ex agente naturalite=' determinato, scilicet ex intellectu Spiritum sanctum ero e voluntate, quae
etiam in divinis habet libertatem essentialem. Contra dicendum Per essentialem illam divinae voluntatis libertatem intelligitur vel 1 libertas indisserentiae, vel . liberta a coaetione. Si 1 sequeretur, Patrem potuisse non producere Spiritum sanetum, quemadmodum potuit non producere creaturaS: quod esset haereticum asserere. Si 2 intelligitur processio Verbi deque gauderet immunitate a coactione ac proceSSio Spiritus sancti ergo nulla explieatio.
Hi ergo et nonnudis aliis opinionibus vid Billia art)sepositis,
Videtur Omnino praeferenda cum communiori sententia explicatio S. homae, i, qu 27 R. 4. 48. PPODo Sitio Ideo processio Verbi est generati et non processio Spiritus saneti, quia progessio Verbi est per intellectum qui vi sua est assimilativus, et processio Spiritus sancti est per Voluntatem, quae non est i sua assimilativa. Prob. Prima DRPS. - I. Ex Patribus, qui disiunt Filium ideo SSe genitum, quia est Verbum seu terminus intellectionis.
Si S. Augustinus Epist. 49 , si Christum dici Verbum Dei per
110쪽
86 DE MEO TRINO quod facta sunt omnia, et ideo Filium, quia Verbum nec Verbum dictum, atque transactum sed apud neommutabilem Patrem incommutabile ipsum, atque incorruptibiliter manens, et alibi ' r. 44 in Jo. in uino ipso Filius quod Verbum . Ita et alii plurimi, v. g. heophilus Antio glienus, Clemen Alex. SS. Athanas. uterque Greg. ySS. et Nag. BRSi , Chrysost. Ambros. apud PetaV. l. I, c. 14 nn 3, Sqq.). II. Processio ista est vera generatio, quae est origo viventi aviVente, ex principio conjuncto in similitudinem naturae vi proceSSioni atqui 1 processi Verbi est origo viventis a vivente
nam re Sicut Pater habet vitam in se ipso, sic dedit et Filio habere vitam in semetipso n Jo. 5. 26) 2 processio Verbi est ex
principio conjuncto, scilicet per communicationem totius Substantiae divinae 3 est in similitudinem naturae vi processionis Omnis enim intellectus vi propria sua tendit ad producendum terminum rei cognitae Similem idque eo perseeliu quo perfectior est intellectus intellectus autem quo Pater naturam Suam cognOScit persectissimus est, ac proinde propria vi sua producit persectissimam sui imaginem, Scilicet Verbum ergo. Proti. Securi in nrs. - Spiritus Sanctus procedit per voluntatem, et est terminus productus divinae dilectionis amori, assectus immanens atqui terminus hic divinae dilectionis non eSt V processionis, Similis su principio ergo Spiritus sanctus
Minor constat ex ipsa notione amoris quatenus est terminuSproductu S i est enim impulsus, impetus, propen Sio inclinatio et pondus quoddam, quod voluntatem attrahit et rapit et quasi extra Se profundit erga bonum amatum, ut cum ipso eam colligat de Vinci atque non est vero ex natura sua hujus objecti amati imago, Similitudo aut effigies cf. Petav. l. , nii 2 6, j. Ita et Frangelin thes 31, p. 446 voluntas Olendo ex natura Uiactus non similitudinem rei a malae producit sed inclinationem ad rem amatam et complacentiam in illa s. Vid. Billoi, p. 27, Sqq. Dice l. Non admittunt omnes, intellectum producere Verbum repraesentativum objecti cogniti; atqui principium incertum hujusmodi non est de dogmate revelat adhibendum ergo. Resp. Dist. Miu. Non licet ex principio incerto doctrinam demonstrare, cone. non licet doctrinae certa explicationem aliquam ex principio probabili desumere, nego. Inst. Intellectus vi sua tendit in similitudinem non substantia-