Commentarii de Deo trino, de Verbo incarnato, de Deo consummatore

171쪽

DE IPSO INCARNATIONIS MYSTERIO 147 utrum scilicet haec singulari liti manita V. g. echo corpore,

o lia anima, X his accidentibus, sit hypostasis per aliquid

superadditum naturae.

II. Multi et graves auctores affirmant naturam singularem integram esse hypo Sta8im et incommuni stabilem existere per aliquid positivum naturae superadditum et ab ipso separabile. Hanc rem Superadditam aliqui putaVerunt esse substantiam absolutam quae OSSet citra repugnantiam existere realiter sine natura quam informet prudentiore vero appellant hanc rem modum substantialem a natura realiter distinctum. Hujus sententiae quam tenent Greg. de Valentia, Suare Z Lugo, VRSqueZ,Τepe ete , ex Oc deSU, ac homiSlde communiter praecipuum argumentum ex mySterio instarnationis desumitur Si enim natura realiter identificetur cum hypostasi ne desit humanae naturae Christi aliquid reale quod inest ceteris hominibus, humanitas Christi videretur esse, ut dicebat Nestorius, vera persona sicuteeterae humanitate S. HI Alii vero theologi dicunt naturam seu substantiam Singularem et integram 88 etiam hypostasim per modum existendi

in se totam, Seu quatenu a Superiore perSona non 8Sumitur,

sed sibi permittitur. Hic autem modus existendi, seu u totieta D, quamvis realis et independens a nostri intellectus consideratione, non distinguitur realiter in horum audiorum sententia ab ipsa substantia sed tantum ratione cum fundamento in re, et est ipsa res spectata sub alia et alia habitudine : sic ut . . unum et idem dicitur substantia quatenus est Subjectum accidentium, etens per se quatenus a nullo dependet cui innitatur cf. Frangelin, thes 30 p. 263j aut iterum Sicut u granum tritici dicitur et est tum semen tum fructus, non tanquam res alia et alia sed aliud significat semen aliud fructu is Theodor. Abii cara, pus c. 28 apud Frangelin the S. 1, p. 283 . - In hac ergo sententia quam post Scotum et plures antiquiores tenent quoad substantiam Tiphanus, Petavius, ac recentius Frangelii et alii non desed tu alicujus rei Sed imo accessu rei infinitae hypostaseos videlicet divinae sil ut humana Christi natura non sit in se hypostasis nec ideo, ut objiciunt adverSarii, lavetur Ne Storiani Smo, quia ex hypothesi, per ipsam assumptionem a Verbo factam deest humanitati Christi conditio ad personalitatem requisita, nempe si lotietas , seu modus existendi in se tota et incommunicabilis C s. Stenti up,

172쪽

148 DE VERBO INCARNATOctrinae Patrum et S.Ihomae, exponit Frangelin thesibus 30 31

cs. e Seli nn 89 Sqq. IV. Commemoranda quoque est alia Sententia, quam ex recentioribus propugnant V. g. De Maria Ontol. .pp. 543 sqq.)et Billot de Incarn. , p. 91 sqq. quamque etiam . homae adscribunt. Haec sententia, acta distinctione in creatis naturis inter essentiam productam et existentiam, docet naturam humanam Christi ideo

non eSSe pergo nam, quia caret creat actu essendi se existentia

naturali propria, existitque existentia increata Verbi De hujus autem sententiae sundamento omissis aliis opinionibus, quas indicat epe nia. 843, Sqq. jam aliquid dicendum est paragrapho

Sequenti.

3. Utrum dando humanitati ipsam eae istentiam

39. xistentia definiri soletis essentia in actu , aut hi actualitas essentiae et rei omni Singulari extra suas causas positae videretur competere exi Stentia, imo pSa re aut natura actualis est sua existentia. Cogitarunt tamena homiStae recentiores post C Metan . cum quibusdam aliis, actualitatem entis non esse existentiam ipsam formalem, sed tantum dispositionem ad ipsum. At vero, res quae jam actu est, per formalem istam existentiam superadditam nihil aliud videretur posse accipere, quam ut hoc potius modo quam alio eSSet, nempe Vel in Se per modum totius et subsistentis, vel in alio per modum naturae aliis verbis in hac sententia videretur eaeis tentia, contra consuetum modum loquendi, confundi cum subsistentia. - Humana ergo Christi natura, cum sit res producta, extra statum possibili talis posita, actualis et

integra, habere videtur Omnino Suam exiStentiam creatum, nec

existere existentia divina Verbi. Et ita docent Lugo, SuareZ, Vasque Z, Sambert,aiphan US, Frangelin, etc. qui ad S. Thomam Provocant. Verum quidem St, Patre dicere humanam Christinaturam habere eaeistentiam in Verbo minime vero dicunt ipsam habere iistentiam divinam Verbi Sed Suam humanam. Sic v. g. Euthymius Panopi tit. 16 , u De Christo unam hypostasin per-Sonalem praedicamia S, ea SVer quae existentiam Significant duas affirmare licet ne alterutram naturam sine existentia esse dicamus et S. Cyrili Alex. adv. Nestor. l. 1 c. 1 distincte docet Verbum piae ter propriam existentiam quam a Patre habet, hahere etiam humanam XiStentiam σαρκ ικηυ παρξιυ a Virgine. CL

173쪽

DU IPSO INCARNATIONIS MYSTERIO 149

Eientrup, thes. 10. - Sequitur proinde ex dictis, Christum habere

praeter esse naturae divinae aliud esse naturae humanae Modum autem loquendi quod attinet, non est simpliciter distendum, a Christus est duplex esse , ne duae hyposta se asseri videantur; potest tamen et debet dicio Christus est esse divinum, et habet etiam esse naturae humanae s. Vid. Franget in thes 34 Pesch, nn 106 sqq. ac proab Omisti Billuari, d. 17 a. 2. 4. Utrum et quatenus assumendo carnem mediante anima 40. Post exortum Arianorum et Apossinistarum errorem denegatione rationalis animae in Christo supra, . 10), frequens

erat locutio apud S. Patres V. g. NaZian Z. Atagu St. DamRSM, Origen. apud SuareZ, d. 17 S. 4 n. 1), si Verbum assum pSisse carnem mediante anima D. Hae loeutione non negatur corpus esse immediate assumptum a Verbo alioquin enim contra Octrinam communem dicendum esset corpus Christi in triduo mortis non fuisse conjunctum Verbori neque aggeritur anima Sse quasi vinculum uniens carnem ad Verbum inde enim etiam

sequeretur corporis et divinitatis separatio in triduo illo. Vera autem effati explicatio post S. homam 3 qu. 50, a. 2 ad 2; et v. 6, arti. 5, 6 haec est, quod caro assumpta it propter habitudinem ad animam et ratione illius. Etenim . ratione dignitatis ut ait sanaberi, ad qu. ω disp. 1, a T), anima Si nobilior corpore est etiam substantia spiritali propter quam

corpus est, ut inStrumentum propter id cujus est instrumentum. Item 2 ratione congruitatis ad speetales fines incarnationis anima fuit aliquo modo causa malis assumptionis carni est enim RSSumpta caro, ut exerceat Suas actiones modo naturali et peria po8Set mereri; sed corpus etiam assumptum hypOStatice, sectu Sa in perpetuum anima, nihil conferret ad finem incarnationis nec enim oves pascere, docere, lege ferre, aliquid promereri et id genus cetera posset praestare, quae tamen intendebantur a Deo perio mysterium. - Cf. HOlZclauon 3l0.

41. Proen Oinnitu II1. Inquiri potest, utrum uni hypostatica tempore posterior fuerit existentia vel 1 totius humanitatis, Vel . animae, vel 3. corporis. Jam indicatum est n. 3J, Nestorium de prima quaestione secundum aliquos auctoreS, aliis

174쪽

50 DE VERBO INCARNATO id negantibus, errasse, et de hue alii remi8si SN uestionibus ad Seholia, latuenda est 42. PODO Sitio. Humana Christi natura non exstitit aliqua duratione temporis ante Sui cum Verbo unionem. - Εst res

certa de fide m ait Suareg, d. 5. S. 1, . 1 qui pro doctrinacitat ib. n. 2 Concilia Ephes. Chalced. Constantinop. I et III. Nicaen. II. Proti. I. Ex Hebr. 1. 6, urat cum iterum introducit primogenitum in orbem terrae, dicit Et adorent eum omnes angeli Dei n. - Haec verba, Secundum multo Patre et interpretes, respiciunt Christum in primo instanti conceptionis atqui non possent verba ita inte digi, si humanitas Christi exstitisset aliqua duratione temporis non unita divini latici verba enim si adorent eum Omnes angeli Dei a Stendunt divinum Suppositum ergo.

II. x Patribias. S. Leo v. g. epist. 35 ad Julian .l dicit,

Natura nostra non si assumpta St, ut PriuScreata, POStRSSumeretur, Sed ut ipsa assumptione crearetur . Ita et S. Sophronius epiSt. Synod.), si Non est Deu Verbum praeirmatae carni conjunctus, aut praetorinato et in se praeSubsistenti corpori copulatus aut prae subsistenti animae unitus D te.

III. B. Virgo est mater Dei, quia generavitn0turam humanam in divina personalitate subsistentem atqui si humanitas Christi duratione aliqua ante unionem cum Verbo exstitisset B. Virgo non genuisset naturam humanum in divina personalitate subgi- Stentem sed personam humanam, nec SSet mater Dei ergo. Scholion l. animam Christi Sicut et alias animas humanas, in initio mundi creatam suisse docuisse sertur Origenes Certum autem est, et, ut videtur, desinitum de fide contra Origenem in Cone Constantinop ΙΙ, cann. T 8 cf. Suare Z, l. . S. 2,nn. 2, 3:Den Zinger, ian. 93, 194), animam Christio non prius tempore fuiSSe creatam seu existentem, quam Orpori unitam, nec . Priu unitam corpori quam Verbo. tenim ex doctrina catholica alibi probata de Deo Creatore n. 3T) animae humanae tum creantur cum infunduntur, et ex propositione Superiore anima Christi in conjunctione cum corpore, Seu ut integra lium anitaS, non ex Stitit prius tempore quam Verbo uniretur. Haec ergo tria ait SuareZ, ibid. n. 3), simul tempore facta Sunt, creati SeueXistentia animae, assumptio et conjuncti cum corpore.

Selio Iton 2. - Corpus Christi, sicut et reliqua corpora

175쪽

DD IPSO INCARNATIONIS NYSTERIO 151

humana, Statim ab ipsa Sua Ormatione perlaeta animatum sui tanima rationalici et in eodem instanti a Verbo assumptum fuit. Corpus autem Christi, juxta plures, persecte sormatum fuit secus ac reliqua corpora humana, in ipso primo instanti conceptionis proprie dictae Angelo nuntiante, et Spiritu sancto adveniente, mox Verbum in utero mox intra uterum Verbum caron, ait S. Greg. . . pud S. ThOm. 3 qu. 33, a s); qui etiam l. o. a. 2 citat S. JO Damasci, si Simul caro, simul Dei Verbi caro simul caro animata anima rationali et intelle ctu aliis. Et ex Suare Z l. Q. S. 3 n. 4), si Verbum Simul assumpsit

corpus persectum et organicum, OnStan ex omnibus membris, seu partibus organici non autem statim assumpsit sed tantum successu tempori aequi Sivit parte quae postea acquiruntur, ut dentes, et: nec parteSipSa organica Sin persecta quantitate. - Εx his plane sequeretur quod et docet S. Τhomas, i. o. a. 4 , conceptionem Christi suisse impliciter miraculosam et supernaturalem. Ne iniitiliter vero multiplicentur miracula, dicit Pesch n. 159ὶ a Christi corpus latim ab initio fuisse in Ormatum anima rationali, ceterum vero nihil disserens fuisse a reliquis cetibus humanis .

43. Praecipue inquirunt theologi, utrum haec uni Sit creata, substantialis, supernaturalis, unionum maaeima, in dissolubilis. I. Uni hypostatica seu terminus actionis unitiva non est quid creatum Simplieiter et proprie, eo scilicet sensu, quod ex nihilo sita bene vero improprie, quatenus est quid factum in

tempore per veram realem actionem. - SuareZ, S. 5.

II. Uni hypostatica est physice substantialis contra estorium) naturae enim humana et divina uniuntur in una substantia, scilicet hypostasi Verbi ita etiam loquuntur Patre S. Hinc, ut vitetur modus loquendi qui faveret haeresi, unio hypostatica non est simplieiter dieenda ut dicebat Durandus in accidentalis, etiam in verissimo illo sensu, quod lium an ita non sit de essentia Verbi. - Billuari, R. 4. III. Uni hypostatica est simpliciter quid supernaturale

superat enim vire et exigentias totius naturae creatae et creabilis, estque principium omnis meriti. - Patres vero eam aliquando die uni naturalem M. quia Christus eam habuit ab ipsa

176쪽

l52 DE VERBO INCARNATO conceptione 2 quia realis et physica est 3. quia est constitutiva compositi Chrissi. - HOl Zelata, . 266. IV. Uni laypostatica est maaeima, i. ex parte extremorum, quae summe di Stabant 2 ex parte medii simplicissimi, scilicet Verbi, in quo uniuntur 3 ratione doni excellentissimi humani lati collati. - OIZelau n. 268. V. Unionem hypostati eam tandem dissolvendam esse et Verbum in divina tantum inodo natura sub Stiturum e SSe, serUntur do uisse Origenes et Marcellus Ancyranus, diversi tamen principiis Origenes scilicet quia putavit sorsan ex salsa interpretatione 1 Cor. 15 50, si Caro et sanguis regnum Dei poSSidere non POSSunt ), Omnem naturam corpoream, et proinde Christi carnem, funditu perituram esse in in mundici Marcellus vero quia ex Sabelliana sententia unam personarum distinctionem realem in Deo, et nullam incarnationem proprie dictam admittebat, sed tantum operationem divinitatis transitoriam in homine Christo, quem putabat in fine mundi prorsus desiturum esse. De fide ver est e Conc Chalcedonensi DenZinger,n. 134), unionem hypo Staticam duarum naturarum in Christo esse infesta rabilem et nunquam dissolvendam : cui veritati non contradicunt pauet illi audiores supra n. 34, Schol. 2), quido querunt unionem suis se interruptam in triduo mortis neque verba ipsius Christi Matth. T. 40, u Deus meuS Deu me US, Ut quid dereliquisti me , , quae tantum defectum consolationis Significant. s. Peta v. l. 12, c. 18. - Haec unionis indiSSO-lubilitas liquet ex Seriptura sacra docente Christum esse aeternum, et aeternum habiturum esse regnum et Sacerdotium Hebr. 7. 24 13 8 Luc. s. 33 s. Symbol. si Cujus regni non erit finis n) Christus autem est compositum ex Verbo et humana natura unitis is proinde in aeternum ita manebit.

177쪽

DE INCARNATIONIS MONSECTARIIS PRAECIPUIS

41. Inquirendum est distinctis capitibus 1 utrum Christi hypostaSi Sit composita; . utrum detur communicatio idiomatum ra utrum B. Maria Virgo Sit Mater Dei; 4 utrum Christus homo sit Filius Dei naturalis an adoptivus 5 utrum in Christo sit duplex operatio et voluntas si utrum Christus sit

Utrum Christi hyso Atagis sit Compo Atta45. I. Distinguitur 1. compositio er modum partium et Mermodum numeri tantum. Compositio per modum partium eaeSt, in qua componentia persigiuntur mutuo unum in altero, V. g. compo Sili hominis ex anima et corpore. Compositio per modum numeri tantum ea est in qua exstat realiter unum ex pluribus realiter distinctis, citra omnium componentium perfectionem novam cujus compositionis nullum habetur exemplum in rebus naturalibus. - Compositio etiam potest esse 2 vel eae his seu ad intr)a, vel cum hoc seu ad eae tra Compositio ex his seu ad intra significat rem in Se consideratam ex pluribus constare cita V. g. homo, ex anima et corpore OnStanS, est compositio ex his Compositio ad hOg, cum hoc, Seu ad extra, significat rem, etsi in se sit simplex, cum alia uniri ad unum aliquod constituendum cita anima humana componitur cum hoc vel ad extra, seu ad hoc me ilicet cum Orpore.

II. Hi positis, inquirunt theologi, utrum hypostasi Christi dicenda sit composita necne. - Locutio si hypostasis Christi Sumi potest vel 1 materialiter Seu quatenus Si divinae tantum

178쪽

154 DE VERBO INCARNATO naturae hypostasis quae in tempore acta egi hypOStasis natui se etiam humanae vel 2 formaliter, ut con notan et includens utramque naturam divinam et humanam.

1 Hypostasis Christi materialiter sumpta seu ut con notan Snaturam tantum divinam, minime dici potest composita ex his seu ad intra hoc enim esset contra simplicitatem divinam; bene vero dici potest et debet composita ad hoc se ad X tra, quia hoc nihil aliud est quam professio unionis Verbi cum

humana natura.

2. De hypostasi Christi formaliter Sumpta, Seu quRtenu Scon notat utramque naturam, maxime disputatur, utrum dici posSit composita e his. - Omnes latentur hypo Stasim

Christi ita formaliter sumptam seu Christum non dici 08SocompOSi tum ad modum partium quia quamvis natura humana perficiatur per unionem cum Verbo, ipsum Verbum nul lam perfectionem novam acquirit. - Hypostasim vero Christi sormaliter sumptam dici posse compositam ex his per modum numeri, assiirmant Saepe Patre S. Ita v. g. S. Sophronius in epist ad Serg. lecta in Onc Constantinop. II), unum Christum profitemur, et Filium incarnaliam Verbum colimVS, et nam ejus hypostasim compositam dicimus, et in duabus eum annuntiamus naturis D. Alia Conciliorum et Patrum testimonia allegat aut indicat Frangelin thes 36. Ita et vetere SScholastici cum . homa 3 qu. 2 a. 4), quo Sequuntur Lugo, Suare Z Vasque Z, et recentiores Tiphanus vero, licet admittat Christum esSe compositum, acriter negavit Christi hypostasimeSSe compOSitam, e quod hanc Semper consideraverit qua- tenta connotat solam naturam divinam. - Communi Vero Sententia hoc argumento suadetur Ooties habetur compositum, quoties habetur realiter unum ex pluribus realiter distinctis atqui Christi hypostasis ii maliter sumpta est unum, ex pluribus realiter distinctis ergo Si composita.

CAPUT SECUNDUM

De Communicatione Ictiomatum 46. PraenotandR. - Ι. Nomen a dioma n ex nativa Sua institutione proprietatem sermonis indicat, quo sensu digitur

179쪽

DE IPSO INCARNATIONIS MYSΤERI 155 idio ma latinum idio ma graecum. Paulo largius vero hic sunt itura theologi pro eo quod est proprium et peculiare naturae velut essentia vel ut proprietas. Hoc enS communiculi id io matum n in Christo exprimit hanc veritatem objectivam in ipso uno Christo Simul uniri et residere utriu8que naturae humanae et divinae SSentias et proprietates, propter unitatem hypo Staseos, quae has natura distincta et diversas eum omnibus earum attributis habet. Haec proprietatum communio dicitur graece αυτιδοτες Seu permutatio Petav. l. 4 c. 15). - Solet vero nomen re communicatio idiomatum s in te igi de modo loquendi in communione et permutatione illa fundato, et definitur u praedie alio mutua divinorum et humanorum attribulorum, tum de se invicem, tum de Supposito et toto V. g. Deus est homo , u homo Si Deu n. H. Distinguitur communicatio idio mutum in concreto et in abstracto. Communicatio idiomatum in concreto stertur quando subjectum et praedicatum propositionis sunt nomina coneret quae Supponunt pro hyposta Si V. g. si Deus est homo D),

et non sint tantum partes naturae humanae sic, si Deus est brachium is non 88 et O in municatio idiomatum in concreto in abstracto vero quando subjectum et praedicatum non sunt nomina concreta. - Nomen autem abstractum illud est quod tantum sormam aut quasi-sormam significat ut divinitas, humanitas, doctrina, albedo nee non in hae materia, partes humanae naturae Concretum autem est quod tum formam aut quasi-formam, tum etiam id, quod formam aut qua Si-formam habet, sive subjectum exprimit ut Deu S, homo, albus, doctus.

III De communicatione diomatum triplex distingui potest

Sententia. - . Omnem veram communicationem diomatum

negavit Nestorius, eo ipso quod negaverit unitatem personae in Christo. Videtur etiam Bega apud Bellarm. l. 3, c. 9 nominalem tantum communicationem diomatum admisisSe. - . Communicationem di omnium etiam in abstracto admisit extreme Oppositus error Eutychianorum, qui dicebant naturas in Christo e SSe consuSaS. - Eutychianis consentiebant aliquatenus Luthe rani quidam. Isti enim haeretici, ut et transsubstantiationem et efficientiam verborum sacramentalium contra Catholicos negarent, et Simul tamen praesentiam corporis Christi substantialem in sub et eum pane Eucharistico contra Calvinianos defendere possent, corpori Christi tribuebant omni praesentiam : ex

180쪽

156 DU VERBO INCARNATO qua haeresi si ubi quistae s seu u ubiquetari , appellati sunt. Primo selliget dicebant, per incarnationem Omnia attributa divina, et proinde etiam immensitatem, saeta esse attributatium anae naturae, ita ut humana Christi natura sit formaliter Omnipoten S, immen Sa, etc. Postea vero relicta hac explicatione, quae manifeste utSchiana est, affirmabant immensitatem ac omni prae Sentiam, non quidem ut est ipsa divina essentia sed

ut charisma et donum creatum communicari naturae humanae.

Cf. Frangelin thes 3T, Oroll. Sardagna m. 20. - 3. Catholica doctrina docet a dari veram et realem communicationem idiomatum contra estorium . sed b tantum in concreto non in abstracto contra Eutychia nos et Ubi quis tas . Quae doctrina ex am dictis non significat, proprietates naturae divinae realiter communicari humanitati, aut vicissim sed tantum, propter commune Suphositum attributa divina posse de homine Christo praedicari, et attributa humana de Deo Verbo. Aliis verbis,

communicatio non est realis respectu pSarum naturarum, Sed tantum respeetia hyposta Si utriuSque naturae.

47. Propo Sitio I. Datur in Christo vera et realis communicatio idio malum in concreto.

Proh I. Dicere ex una parte, Deum esse crueisi Xum, ad mortem traditum esse, ex alia autem parte hominem e SSe aeternum est communicationem idio mutum in concreto ad Struere

atqui Scriptura didit 1 Cor. 2 8ὶ Dominum gloriae SSe erucifixum Deliam Rom. 8 32), proprium Dei Filium pro nobis traditum esse citem Christus seipsum aeternum asserit, dicendo do. 8. 58), si antequam Abraham fieret, ego Sum ergo. 1. raditionis testimonium quod attinet, praeter loca contra Nestorii et Eutychis errores allata, sufficiet commemoraSSe quod docent Symbola et Concilia omnia, nempe, Je Sum ChriStum ex

Patre natum esse ante Omnia saecula, Deum de Deo, etc. et eundem ipsum esse natum e Maria Virgine, paSSum, mortuum

et Sepultum haec est enim communicatio idiomatum in

concreto.

III. Ratione. - Ubi est unitas Suppositi in duabus naturis, tam naturae quam proprietates earum possunt de se invicem praedicari in concreto atqui in Christo est unitas suppositi in duabus naturis ergo. - Videlicet, ut ait illuari, d. 16, a. 1, nomina concreta licet primario formam Significent, eam tamen significant in obliquo et Suppositum in recto pro quo